Heading 4
နမော တဿ ဘဂဝတော အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓဿ
မူဆဋ္ဌသံဂါယန ဝိနယပိဋကတ် ခုဒ္ဒကနိကာယ ပါဠိပါရာဇိကဏ် ဘာသာမန်
ပါဠိပါရာဇိကဏ် သကုတ်−၁
(ခဏ်ထ္ၜးကဵုပရူပရာ ဗဗၞးဝေရဥ္ဇ)
(ဗီုဗဗၞးဝေရဥ္ဇ ပျုတ်ဗ္ဒေက် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ)
၁) ပ္ဍဲအခိၚ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ မွဲဟာန်ကေုာံခမဳသၚ်မဂၠိုၚ်ပြဲ ဗၞတ်မသုန်ကၠံ သ္ပဒတဴဒၟံၚ်ပ္ဍဲဇရေၚ်တၞံသၠီ (မိန်လကိုဟ်) မၞုံယၟုနဠေရု (မဂပ်ဝ်သီဂိုၚ်ကေတ်လဝ်) ဇရေၚ်ဍုၚ်ဝေရဉ္ဇာရ။ (ပ္ဍဲအခိၚ်သ္ပဒတဴဒၟံၚ်ဂှ်) ဗဗၞးဝေရဉ္ဇ သ္ဂောံမိၚ်တီကေတ် (အတိုၚ်ကြက်သ္ဂးဂတဝွံ) တုဲရ။ “ယွံသကအ်တအ် ခမဳဂေါတမ ကောန်သၟိၚ်သာကျဝၚ် မသ္ပခမဳနူဂကူသၟိၚ်သာကျဝၚ်ဂှ် မွဲဟာန်ကေုာံခမဳသၚ်မဂၠိုၚ်ပြဲ ဗၞတ်မသုန်ကၠံ သ္ပဒတဴဒၟံၚ်ပ္ဍဲဇရေၚ်တၞံသၠီ (မိန်လကိုဟ်) မၞုံယၟုနဠေရု (မဂပ်ဝ်သီဂိုၚ်ကေတ်လဝ်) ဇရေၚ်ဍုၚ်ဝေရဉ္ဇာရ။
ပရိုၚ်ဒယှ်တှ် ခိုဟ်ဆာဲ တြနာဲဂေါတမဂှ် ဗျာပ်တြးပြးဇးတိတ်အာ ရဴသာ်ဝွံရ- ‘တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂှ် ဟိုတ်နူဟိုတ်မထေက်ဒုၚ်ပူဇဴတၟေၚ်ဝွံလေဝ် အရဟံမ္ဂးရ၊ ဟိုတ်နူဟိုတ် မဂြၚ်တီကေတ် (ဓရ်ဂမၠိုၚ်အိုတ်သီု) အလဵုဇကုမဍာံစၟတ်ရဴဝွံလေဝ် သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓမ္ဂးရ၊ ဟိုတ်နူဟိုတ် မဍိုက်ပေၚ်တဴ ‘ဝိဇ္ဇာ’ ဉာဏ်မတီ ‘စရဏ’ ဒ္ဂေတ်လ္ၚတ်ဝွံလေဝ် ဝိဇ္ဇာစရဏသမ္ပန္နမ္ဂးရ၊ ဟိုတ်နူဟိုတ် မလေပ်သ္ဂးတဴ ဂလာန်ခိုဟ်ဆာဲဝွံလေဝ် သုဂတမ္ဂးရ၊ ဟိုတ်နူဟိုတ် မတီတဴလောကဝွံလေဝ် လောဝိဒူမ္ဂးရ၊ ဟိုတ်နူဟိုတ် မဒှ်ပူဂိုလ် ဟွံမွဲကဵုပတောံၜတ် လေပ်ဝေတ်ဗတောန်တဴ သတ်မထေက်ကဵုဝေတ်ဒၠောံဗတောန်ဝွံလေဝ် အနုတ္တရောပုရိသဒမ္မသာရထိမ္ဂးရ၊ ဟိုတ်နူဟိုတ် မဒှ်အ္စာမၞိဟ်ဒေဝတဴဂမၠိုၚ်ဝွံလေဝ် သတ္ထာဒေဝမနုဿာနံမ္ဂးရ၊ ဟိုတ်နူဟိုတ် မဂြၚ်တီကေတ် ဓရ်သစ္စပန်ဂမၠိုၚ် အလဵုဇကုတုဲ မကဵုညးသအာၚ်ဂမၠိုၚ်တီကေတ်ဝွံလေဝ် ဗုဒ္ဓေါမ္ဂးရ၊ ဟိုတ်နူဟိုတ် မၞုံကဵုပိုဉ်တြဴပြကာဝွံလေဝ် ဘဂဝါမ္ဂးရ’ ရဴဝွံ (ဗျာပ်တြးပြးဇးတိတ်အာရ)။
တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂှ် ဩကာသလောက မဒှ်မွဲဟာန်ကေုာံဒေဝတဴ မဒှ်ဟာန်ကေုာံဒေဝတဴမာရ် မဒှ်မွဲဟာန်ကေုာံဗြီုဝွံကီု ဂကောံသတ် မဒှ်ဟာန်ကေုာံသမဏဗြာဟ္မဏဂမၠိုၚ်သၟိၚ်ဂမၠိုၚ် မၞိဟ်ဂမၠိုၚ်ဝွံကီု အလဵုဇကုတီကေတ် နကဵုဉာဏ်တၟေၚ်တုဲ သ္ပကေတ်ဇၞောဝ်မတ်တုဲ ဟီုတွံတဴရ၊ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂှ် တွံတဴဓရ် မၞုံကဵုပွမခိုဟ်ဆာဲတမ် မၞုံကဵုပွမခိုဟ်ဆာဲလဒေါဝ် မၞုံကဵုပွမခိုဟ်ဆာဲကၞောတ် မဍိုက်ပေၚ်ကဵုအရထ မဍိုက်ပေၚ်ကဵုသဒ္ဒါရ၊ စၞောန်ထ္ၜးဒ္ဂေတ်မပြဲမသအးဇ္ၚး မဍိုက်ပေၚ်အလုံအိုတ်သီုရ၊ ပွမဂွံဗဵုလ္ၚောဝ်တဴ ပူဂိုလ်တၠအရှန်ဂမၠိုၚ် မၞုံသဘဴမဖှ်သာ်ဝွံဂှ် ခိုဟ်ဆာဲဟေၚ်ရ” ရဴဝွံ ဂွံမိၚ်တီကေတ်ရ။
၂) ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ဗဗၞးဝေရဉ္ဇ ပ္ၚောံပြာပ်အာဇရေၚ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲတုဲမ္ဂး ဟီုဂလာန်မိပ်စိုတ်အိုဟ်တၟိုဟ် ဆက်မိတ်ကေုာံတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲမွဲစွံရ၊ ဟီုပတုဲကၠေံ ဂလာန်ထေက်ကဵုမိပ်စိုတ်အိုဟ်တၟိုဟ် ထေက်ကဵုဗှ်ဗၞုဟ်တုဲ ဂဇအ်ကေတ်ပ္ဍဲဒၞာဲမွဲတုဲမ္ဂး ဗဗၞးဝေရဉ္ဇဂှ်-
“ယွံတြနာဲဂေါတမ အဲဍိက်ကေၚ် (သ္ဂောံ) မိၚ်ကၠုၚ်လဝ် ဂလာန်ဝွံရ၊ ခမဳဂေါတမဂှ်လ္ၚောဝ်လေဝ်ဟွံလ္ၚောဝ် ဗဗၞးဂမၠိုၚ်မဗျု မဇၞော် မကြံၚ်ဍုဟ် မဂတာပ်ကိုပ်ကၠာ မအာစိုပ်အဝယ်လအိတ်အိုတ်ရ၊ ဒ္စးလေဝ် ဟွံဒ္စးဒုၚ်တၠုၚ်တရဴရ၊ ဘိက်လေဝ် ဟွံဘိက်တဴ နကဵုဒၞာဲသွက်ဂွံဂဇအ်ရ ရဴဝွံ ကေၚ်မိပ်ကၠုၚ်လဝ်ရ။ ယွံတြနာဲဂေါတမ ဂလာန်အဲမကေၚ်မိၚ်ကၠုၚ်လဝ်ဂှ် ဍာံပြအတိုၚ် ကေၚ်မိၚ်လဝ်ဂှ်ဟေၚ်ရ။ တြနာဲဂေါတမဂှ် လ္ၚောဝ်လေဝ် ဟွံလ္ၚောဝ် ဗဗၞးဂမၠိုၚ် မဗျု မဇၞော် မကြံၚ်ဍုဟ် မဂတာပ်ကိုပ်ကၠာ မအာစိုပ်အဝယ်လအိတ်အိုတ်ရ၊ ဒ္စးလေဝ် ဟွံဒ္စးဒုၚ်တၠုၚ်တရဴရ၊ ဘိက်လေဝ် ဟွံဘိက်တဴ နကဵုဒၞာဲသွက်ဂွံဂဇအ်ရ၊ ယွံတြနာဲဂေါတမ ပွမဟွံသ္ပ မပ္တံပွမလ္ၚောဝ်ဂှ် ဟွံဗဗွဲဟေၚ်ရ” ရဴဝွံ ဂရၚ်ပတီ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲရ။
ယွံဗဗၞး ပ္ဍဲဩကာလောက မဒှ်မွဲဟာန်ကေုာံဒေဝတဴ မဒှ်မွဲဟာန်ကေုာံဒေဝတဴမာရ် မဒှ်မွဲဟာန်ကေုာံဗြီုဝွံကီု ပ္ဍဲဂကောံသတ် မဒှ်မွဲဟာန်ကေုာံသမဏဗြာဟ္မဏဂမၠိုၚ် သၟိၚ်ဂမၠိုၚ် မၞိဟ်ဂမၠိုၚ်ဝွံကီု ညးလ္ၚောဝ်လေဝ် ထေက်ကဵုလ္ၚောဝ် ဒ္စးလေဝ် ထေက်ကဵုဒ္စးဒုၚ်တၠုၚ်တရဴ ဘိက်လေဝ် ထေက်ကဵုဘိက်တဴနကဵုဒၞာဲသွက်ဂွံဂဇအ်ဂှ် အဲဟွံညာတ်ရ၊ ယွံဗဗၞး ယြဴညးမွဲ အဲလ္ၚောဝ်လေဝ် လ္ၚောဝ်မ္ဂး ဒ္စးလေဝ် ဒ္စးဒုၚ်တၠုၚ်တရဴမ္ဂး ဘိက်လေဝ် ဘိက်တဴနကဵုဒၞာဲသွက်ဂွံ ဂဇအ်မ္ဂး၊ က္ဍိုပ်ညးဂှ်လေဝ် ပိုတ်ဒတုံစှေ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။
၃) တြနာဲဂေါတမဂှ် မၞုံသဘဴစာ်စ္ဍးနူရှ်သာရ ရဴဝွံ (ဗဗၞးဂှ် သ္ဂးရ)။ ယွံဗဗၞး ယြဴနနဲပြယာယ်မၞုံသဘဴသာ်လဵုမွဲ “ခမဳဂေါတမဂှ် မၞုံသဘဴစာ်စ္ဍးနူရှ်သာရ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးကဵုအဲမ္ဂး ဟီုသ္ဂးမာန်ရ၊ နဲပြယာယ်သာ်ဂှ် နွံတဴဟေၚ်ရ။ ယွံဗဗၞး ကျာ်တြဲပါဲကၠေံ ရှ်သာပွမသာယျေန်ဂမၠိုၚ် ပ္ဍဲရူပါရီု သဒ္ဒါရီု ဂန္ဓာရီု ရသာရီု ဖောဋ္ဌဗ္ဗာရီုဂမၠိုၚ်တုဲရ၊ သကုတ်ကၠေံရိုဟ်ကၞက် (အဝိဇ္ဇာတဏှာ) မသက္ကုသၟေဟ်တုဲရ၊ သ္ပညံၚ်ရဴအရာဒတန်တၞံတာ (မပိုက်ၜေါတ်ကၠေံ) တုဲရ၊ သ္ပကၠေံပွမဟွံကတဵုဒှ်တၟိတုဲရ၊ ဟွံမွဲကဵုသဘဴပွမကတဵုဒှ် ပ္ဍဲကာလကြဴအိုတ်ရ။ ယွံဗဗၞး နနဲပြယာယ်ဝွံ “ခမဳဂေါတမဂှ် မၞုံသဘဴစာ်စ္ဍးနူရှ်သာရ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးကဵုအဲမ္ဂး ဟီုမာန်ရ၊ နဲပြယာယ် တၠအဲ (ဗဗၞး) မရန်တၟံဟီုသ္ဂးဂှ် ဟွံမွဲ (ပ္ဍဲပိုဲညးဂမၠိုၚ်) ဟေၚ်ရ (ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။
၄) တြနာဲဂေါတမဂှ် ဟွံမွဲကဵုပွမပြဘိုဂ် ရဴဝွံ (ဗဗၞးဂှ် သ္ဂးရ)။ ယွံဗဗၞး ယြဴနနဲပြယာယ် မၞုံသဘဴသာ်လဵုမွဲ “ခမဳဂေါတမဂှ် ဟွံမွဲကဵုပွမသ္ပပြဘိုဂ်ရ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးကဵုအဲမ္ဂး ဟီုသ္ဂးမာန်ရ၊ နဲပြယာယ်သာ်ဂှ် နွံတဴဟေၚ်ရ။ ယွံဗဗၞး ကျာ်တြဲပါဲကၠေံပွမပြဘိုဂ်ဂမၠိုၚ် ပ္ဍဲရူပါရီု သဒ္ဒါရီု ဂန္ဓာရီု ရသာရီု ဖောဋ္ဌဗ္ဗာရီုဂမၠိုၚ်တုဲရ၊ သကုတ်ကၠေံရိုဟ်ကၞက် (အဝိဇ္ဇာတဏှာ) မသက္ကုသၟေဟ်တုဲရ၊ သ္ပညံၚ်ရဴအရာဒတန်တၞံတာ (မပိုက်ၜေါတ်ကၠေံ) တုဲရ၊ သ္ပကၠေံပွမဟွံကတဵုဒှ်တၟိတုဲရ၊ ဟွံမွဲကဵုသဘဴပွမကတဵုဒှ် ပ္ဍဲကာလကြဴအိုတ်ရ။ ယွံဗဗၞး နနဲပြယာယ်ဝွံ “ခမဳဂေါတမဂှ် ဟွံမွဲကဵုပွမသ္ပပြဘိုရ်ရ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးကဵုအဲမ္ဂး ဟီုသ္ဂးမာန်ရ၊ နဲပြယာယ် တၠအဲ (ဗဗၞး) မရန်တၟံဟီုသ္ဂးဂှ် ဟွံမွဲ (ပ္ဍဲပိုဲညးဂမၠိုၚ်) ဟေၚ်ရ (ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။
၅) တြနာဲဂေါတမဂှ် မၞုံ ‘အကိရိယဝါဒ’ ကွေတ်ဟွံထေက်ကဵုသ္ပရ ရဴဝွံ (ဗဗၞးဂှ် သ္ဂးရ)။ ယွံဗဗၞး ယြဴနနဲပြယာယ်မၞုံသဘဴသာ်လဵုမွဲ “ခမဳဂေါတမဂှ် မၞုံ ‘အကိရိယဝါဒ’ ကွေတ်ဟွံထေက်ကဵုသ္ပရ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးကဵုအဲမ္ဂး ဟီုသ္ဂးမာန်ရ၊ နဲပြယာယ်သာ်ဂှ် နွံတဴဟေၚ်ရ။ ယွံဗဗၞး အဲဂှ်တွံတဴရဴဝွံမ္ဂး ဟွံထေက်ကဵုသ္ပ ‘ကာယဒုစရိုတ်’ ဒ္ဂေတ်ဟွံခိုဟ်ဆာဲ မသ္ပနကဵုဇကုကီု ‘ဝစဳဒုစရိုတ်’ ဒ္ဂေတ်ဟွံခိုဟ်ဆာဲ မသ္ပနကဵုပါၚ်ကီု ‘မနောဒုစရိုတ်’ ဒ္ဂေတ်ဟွံခိုဟ်ဆာဲ မသ္ပနကဵုစိုတ်ကီုရ၊ တွံတဴရဴဝွံမ္ဂး ဟွံထေက်ကဵုသ္ပ ဓရ်အကုသိုလ်ဂမၠိုၚ်မယုတ်မာ မဂၠိုၚ်ဂၠၚ်ရ။ ယွံဗဗၞး နနဲပြယာယ်ဝွံ “ခမဳဂေါတမ်ဂှ် မၞုံ ‘အကိရိယဝါဒ’ ကွေတ်ဟွံထေက်ကဵုသ္ပရ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးကဵုအဲမ္ဂး ဟီုသ္ဂးမာန်ရ၊ နဲပြယာယ် တၠအဲ (ဗဗၞး) မရန်တၟံဟီုသ္ဂးဂှ် ဟွံမွဲ (ပ္ဍဲပိုဲညးဂမၠိုၚ်) ဟေၚ်ရ (ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။
၆) တြနာဲဂေါတမဂှ် မၞုံ ‘ဥစ္ဆေဒဝါဒ’ ကွေတ်ဂပ်ဝ်သကုတ်ဗပိုတ်ရ ရဴဝွံ (ဗဗၞးဂှ် သ္ဂးရ)။ ယွံဗဗၞး ယြဴနနဲပြယာယ်မၞုံသဘဴသာ်လဵုမွဲ “ခမဳဂေါတမဂှ် မၞုံ ‘ဥစ္ဆေဒဝါဒ’ ကွေတ်ဂပ်ဝ်သကုတ်ဗပိုတ်ရ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးကဵုအဲမ္ဂး ဟီုသ္ဂးမာန်ရ၊ နဲပြယာယ်သာ်ဂှ် နွံတဴဟေၚ်ရ။ ယွံဗဗၞး အဲဂှ် တွံတဴဂပ်ဝ်သကုတ်ဗပိုတ်ကၠေံရာဂ ဒေါသ မောဟဂမၠိုၚ်ရ၊ တွံတဴဂပ်ဝ်သကုတ်ဗပိုတ်ကၠေံ ဓရ်အကုသိုလ်ဂမၠိုၚ်မယုတ်မာ မဂၠိုၚ်ဂၠၚ်ရ။ ယွံဗဗၞး နနဲပြယာယ်ဝွံ “ခမဳဂေါတမဂှ် မၞုံ ‘ဥစ္ဆေဒဝါဒ’ ကွေတ်ဂပ်ဝ်သကုတ်ဗပိုတ်ရ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးကဵုအဲမ္ဂး ဟီုသ္ဂးမာန်ရ၊ နဲပြယာယ် တၠအဲ (ဗဗၞး) မရန်တၟံဟီုသ္ဂးဂှ် ဟွံမွဲ (ပ္ဍဲပိုဲညးဂမၠိုၚ်) ဟေၚ်ရ (ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။
၇) တြနာဲဂေါတမဂှ် မၞုံသဘဴပွမက္ဍုဟ်မၠေံရ ရဴဝွံ (ဗဗၞးဂှ် သ္ဂးရ)။ ယွံဗဗၞး ယြဴနနဲပြယာယ်မၞုံသဘဴသာ်လဵုမွဲ “ခမဳဂေါတမဂှ် မၞုံသဘဴပွမက္ဍိုဟ်မၠေံရ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးကဵုအဲမ္ဂး ဟီုသ္ဂးမာန်ရ၊ နဲပြယာယ်သာ်ဂှ် နွံတဴဟေၚ်ရ။ ယွံဗဗၞး အဲဂှ် က္ဍုဟ်မၠေံတဴ ‘ကာယဒုစရိုတ်’ ဒ္ဂေတ်ဟွံခိုဟ်ဆာဲ မသ္ပနကဵုဇကုကီု ‘ဝစဳဒုစရိုတ်’ ဒ္ဂေတ်ဟွံခိုဟ်ဆာဲ မသ္ပနကဵုပါၚ်စိုတ် ‘မနော်ဒုစရိုတ်’ ဒ္ဂေတ်ဟွံခိုဟ်ဆာဲ မသ္ပနကဵုစိုတ်ကီု ပွမအာစိုပ်တဴဓရ်အကုသိုလ်ဂမၠိုၚ်မယုတ်မာ မဂၠိုၚ်ဂၠၚ်ကီုရ။ ယွံဗဗၞး နနဲပြယာယ်ဝွံ “ခမဳဂေါတမဂှ် မၞုံသဘဴပွမက္ဍုဟ်မၠေံရ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးကဵုအဲမ္ဂး ဟီုသ္ဂးမာန်ရ၊ နဲပြယာယ် တၠအဲ (ဗဗၞး) မရန်တၟံဟီုသ္ဂးဂှ် ဟွံမွဲ (ပ္ဍဲပိုဲညးဂမၠိုၚ်) ဟေၚ်ရ (ရဴဝွံသ္ဂးရ)။
၈) တြနာဲဂေါတမဂှ် လေပ်ပလီုပလာ်ရ ရဴဝွံ (ဗဗၞးဂှ် သ္ဂးရ)။ ယွံဗဗၞး ယြဴနနဲပြယာယ် မၞုံသဘဴသာ်လဵုမွဲ “ခမဳဂေါတမဂှ် လေပ်ပလီုပလာ်ရ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးကဵုအဲမ္ဂး ဟီုသ္ဂးမာန်ရ၊ နဲပြယာယ်သာ်ဂှ် နွံတဴဟေၚ်ရ။ ယွံဗဗၞး အဲဂှ် တွံတဴဓရ် တၞဟ်နပလီုပလာ်ကၠေံရာဂကီု ဒေါသကီု မောဟကီု၊ တွံတဴဓရ် တၞဟ်နပလီုပလာ်ကၠေံ ဓရ်အကုသိုလ်ဂမၠိုၚ်မယုတ်မာ မဂၠိုၚ်ဂၠၚ်ကီုရ။ ယွံဗဗၞး နနဲပြယာယ်ဝွံ “ခမဳဂေါတမဂှ် လေပ်ပလီုပလာ်ရ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးကဵုအဲမ္ဂး ဟီုသ္ဂးမာန်ရ၊ နဲပြယာယ် တၠအဲ (ဗဗၞး) မရန်တၟံဟီုသ္ဂးဂှ် ဟွံမွဲ (ပ္ဍဲပိုဲညးဂမၠိုၚ်) ဟေၚ်ရ (ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။
၉) တြနာဲဂေါတမဂှ် မၞုံသဘဴမလေပ်ကဵုကတဴကတာန်ရ ရဴဝွံ (ဗဗၞးဂှ် သ္ဂးရ)။ ယွံဗဗၞး ယြဴနနဲပြယာယ်မၞုံသဘဴသာ်လဵုမွဲ “ခမဳဂေါတမဂှ် မၞုံသဘဴမလေပ်ကဵုကတဴကတာန်ရ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးကဵုအဲမ္ဂး ဟီုသ္ဂးမာန်ရ၊ နဲပြယာယ်သာ်ဂှ် နွံတဴဟေၚ်ရ၊ ယွံဗဗၞး ‘ကာယဒုစရိုတ်’ ဒ္ဂေတ်ဟွံခိုဟ်ဆာဲ မသ္ပနကဵုဇကုကီု ‘ဝစဳဒုစရိုတ်’ ဒ္ဂေတ်ဟွံခိုဟ်ဆာဲ မသ္ပနကဵုပါၚ်ကီု ‘မနော်ဒုစရိုတ်’ ဒ္ဂေတ်ဟွံဂွံဆာဲ မသ္ပနကဵုစိုတ်ကီု ဓရ်အကုသိုလ်ဂမၠိုၚ်မယုတ်မာ မဂၠိုၚ်ဂၠၚ်ကီုဂှ် ဓရ်မလေပ်ကဵု ကတဴကတာန်ဂမၠိုၚ် ရဴဝွံ အဲတွံတဴရ။
ယွံဗဗၞး ညးပါဲကၠေံဓရ်အကုသိုလ်ဂမၠိုၚ် လေပ်ကဵုကတဴကတာန်မယုတ်မာ မသကုတ်ကၠေံရိုဟ်ကၞက် (အဝိဇ္ဇာတဏှာ) မသက္ကုသၟေဟ်တုဲ မသ္ပညံၚ်ရဴအရာဒတန်ဂအာၚ်တၞံတာ (မပိုက်ၜေါတ်ကၠေံ) တုဲ မသ္ပကၠေံပွမဟွံကတဵုဒှ်တၟိတုဲ မဟွံမွဲကဵုသဘဴပွမကတဵုဒှ် ပ္ဍဲကာလကြဴတုဲဂှ် ညးမၞုံကဵုဒ္ဂေတ် မလေပ်ကဵုကတဴကတာန် ရဴဝွံ အဲတွံရ။ ယွံဗဗၞး ကျာ်တြဲပါဲကၠေံဓရ်အကုသိုလ်ဂမၠိုၚ် လေပ်ကဵုကတဴကတာန် မယုတ်မာတုဲရ၊ သကုတ်ကၠေံရိုဟ်ကၞက် (အဝိဇ္ဇာတဏှာ) မသက္ကုတ်သၟေဟ်တုဲရ၊ သ္ပညံၚ်ရဴအရာဒတန်တၞံတာ (မပိုက်ၜေါတ်ကၠေံ) တုဲရ၊ သ္ပကၠေံပွမဟွံကတဵုဒှ်တၟိတုဲရ၊ ဟွံမွဲကဵုသဘဴပွမကတဵုဒှ် ပ္ဍဲကာလကြဴအိုတ်ရ။ ယွံဗဗၞး နနဲပြယာယ်ဝွံ “ခမဳဂေါတမဂှ် မၞုံသဘဴမလေပ်ကဵုကတဴကတာန်ရ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးကဵုအဲမ္ဂး ဟီုသ္ဂးမာန်ရ၊ နဲပြယာယ် တၠအဲ (ဗဗၞး) မရန်တၟံဟီုသ္ဂးဂှ် ဟွံမွဲ (ပ္ဍဲပိုဲညးဂမၠိုၚ်) ဟေၚ်ရ (ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။ တြနာဲဂေါတမဂှ် မၞုံသဘဴမလေပ်ကဵုကတဴကတာန်ရ ရဴဝွံ (ဗဗၞးဂှ် သ္ဂးရ)။
၁၀) တြနာဲဂေါတမဂှ် ဟွံထေက်ကြိုက်ကဵု တၞဟ်နအာစိုပ်ဍုၚ်သွဝ်ရ ရဴဝွံ (ဗဗၞးဂှ်သ္ဂးရ)။ ယွံဗဗၞး ယြဴနနဲပြယာယ်မၞုံသဘဴသာ်လဵုမွဲ “ခမဳဂေါတမဂှ် ဟွံထေက်ကြိုက်ကဵု တၞဟ်နအာစိုပ်ဍုၚ်သွဝ်ရ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးကဵုအဲမ္ဂး ဟီုသ္ဂးမာန်ရ၊ နဲပြယာယ်ဂှ် နွံတဴဟေၚ်ရ။ ယွံဗဗၞး ညးပါဲကၠေံပွမတန်ပဋိသန္ဓိ ပ္ဍဲကြဴမွဲလှေ်ပၠန် ပွမကတဵုဒှ်ပ္ဍဲဘဝတၟိတုဲ မသကုတ်ကၠေံရိုဟ်ကၞက် (အဝိဇ္ဇာတဏှာ) မသက္ကုသၟေဟ်တုဲ မသ္ပညံၚ်ရဴအရာဒတန်ဂအာၚ်တၞံတာ (မပိုက်ၜေါတ်ကၠေံ) တုဲ မသ္ပကၠေံပွမဟွံကတဵုဒှ်တၟိတုဲ မဟွံမွဲကဵုသဘဴပွမကတဵုဒှ် ပ္ဍဲကာလကြဴတုဲဂှ် စာ်စ္ဍးနူပွမတန်ပဋိသန္ဓိရ ရဴဝွံ အဲတွံရ။ ယွံဗဗၞး ကျာ်တြဴပါဲကၠေံပွမတန်ပဋိသန္ဓိ ပ္ဍဲကြဴမွဲလှေ်ပၠန် ပွမကတဵုဒှ်ပ္ဍဲဘဝတၟိတုဲရ၊ သကုတ်ကၠေံရိုဟ်ကၞက် (အဝိဇ္ဇာတဏှာ) မသက္ကုသၟေဟ်တုဲရ၊ သ္ပညံၚ်ရဴအရာဒတန်တၞံတာ (မပိုက်ၜေါတ်ကၠေံ) တုဲရ၊ သ္ပကၠေံပွမဟွံကတဵုဒှ်တၟိတုဲရ၊ ဟွံမွဲကဵုသဘဴပွမကတဵဒှ် ပ္ဍဲကာလကြဴအိုတ်ရ။ ယွံဗဗၞး နနဲပြယာယ်ဝွံ “ခမဳဂေါတမဂှ် ဟွံထေက်ကြိုက်ကဵု တၞဟ်နအာစိုပ်ဍုၚ်သွဝ်ရ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးကဵုအဲမ္ဂး ဟီုသ္ဂးမာန်ရ၊ နဲပြယာယ် တၠအဲ (ဗဗၞး) မရန်တၟံဟီုသ္ဂးဂှ် ဟွံမွဲ (ပ္ဍဲပိုဲညးဂမၠိုၚ်) ဟေၚ်ရ (ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။
(ဥပမာကောန်စာၚ်သၟတ်)
၁၁) ယွံဗဗၞး ဥပမာတုန် ပ္ဍဲစာၚ်ၝောံဂှ် ခၟာဲဂမၠိုၚ်ဒ္စာံမကီု စှ်မကီု စှ်ၜါမကီု နွံဒၟံၚ်အိုတ်ရ၊ ခၟာဲစာၚ်ၝောံဂမၠိုၚ်ဂှ် ဂပ်ဝ်လဒပ်လဝ် ဗွဲမဒးရးအိုတ်ရ၊ ဂပ်ဝ်ကဵုလၟုဟ်နူပွဳပွူ ဗွဲမဒးရးအိုတ်ရ၊ ဂပ်ဝ်ထီုဗးကဵုလၟုဟ်စာၚ် နူပွဳပွူဗွဲမဒးရးအိုတ်ရ၊ ပၞောဝ်ဂကောံကောန်စာၚ်သၟတ်ဂမၠိုၚ် (မတန်တဴပ္ဍဲအပ္ဍဲခၟာဲဂမၠိုၚ်) ဂှ် ဖံက်ဗကးကၠေံခၞော်ခၟာဲ နကဵုတၞုၚ်သၞေံဇိုၚ် တၞုၚ်ခၟူဗွဲကိုပ်ကၠာတုဲ ကောန်စာန်မက္ဍတ်ပါ်တိတ်ကၠုၚ်ဗွဲတသိုခ်ဂှ် မုရဴသာ်လဵု ဂပ်ဝ်သ္ဂးဂှ်ရော? ဇၞော်အိုတ်ရ ရဴဝွံ ဂပ်ဝ်သ္ဂးသာ၊ ဆယာံမာန်ဂှ်ဟွံသေၚ်မ္ဂး ဍောတ်အိုတ်ရ ရဴဝွံဂပ်ဝ်သ္ဂးဟာ ရဴဝွံ (သၟာန်ရ)။
ယွံတြနာဲဂေါတမ ဇၞော်အိုတ် ရဴဝွံ ဂပ်ဝ်သ္ဂးရ၊ ပၞောဝ်ဂကောံကောန်စာၚ်သၟတ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် (ဖံက်ဗကးကၠေံခၞော်ခၟာဲတုဲ) ကောန်စာၚ် (မက္ဍတ်ပါ်တိတ်ကၠုၚ်ဗွဲကိုပ်ကၠာ) ဂှ် ဒှ်ဇၞော်အိုတ်ရ ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီရ)။
ယွံဗဗၞး တုပ်သၟဟ်သာ်ဝွံဟေၚ် ပၞောဝ်ဂကောံသတ် မအာစိုပ်ပ္ဍဲအဝိဇ္ဇာ မဒှ်ပ္ဍဲခၟာဲ မတွံဂး (အဝိဇ္ဇာ) မဂပ်ဝ်ကွိၚ်ဂြောပ်လဝ်ပွဳပွူ (နခၞော်ခၟာဲမတွံဂးအဝိဇ္ဇာ) ဂှ် (အဲ) ညးမွဲဓဝ်ဟေၚ်ထပက်ခၠၚ်ဂြၚ်တီကေတ် ‘သမ္မာသမ္ဗောဓိ’ ဉာဏ်မတီညာတ်ဍာံစၟတ် အလဵုဇကုမပြဲ ဟွံမွဲပတောံၜတ် ပ္ဍဲလောကတုဲရ၊ ယွံဗဗၞး အဲဂှ် ဇၞော်လတူလောကရ၊ ပြဲအိုတ်ရ။
ယွံဗဗၞး အဲပတိတ်ဇြဟိတ်လွဳပရာ မဟွံခ္ဍောပ်ကွေန်တုဲရ၊ သတိမဟွံမွဲကဵုပွမဝိုတ်ဝုဲပြာကဋ် (ကုအဲ) တုဲရ၊ ဇကု (အဲဂှ်) ဟွံမွဲကဵုပွဒတူတၠာဲကတဴကတာန်ရ၊ ၜိုဟ်လလမ်တုဲရ၊ စိုတ် (အဲဂှ်) မၞုံအာရီုမွဲဓဝ်ဂှ်ဒှ်တုဲ တန်တဴဗွဲမဒးရးတုဲရ။ ယွံဗဗၞး အဲ (ကျာ်) ဂှ် လ္ၚုသၟးအာနူကာမဂုဏ်ဂမၠိုၚ်တုဲဟေၚ် လ္ၚုသၟးအာနူဓရ်အကုသိုလ်ဂမၠိုၚ်တုဲဟေၚ် အာစိုပ်ပဌမၛာန် မဒှ်မွဲဟာန်ကေုာံ ‘ဝိတက်’ ပွမချပ် မဒှ်မွဲဟာန်ကေုာံ ‘ဝိစာရ’ ပွမဇွိတ်သပေါတ် မၞုံကဵု ‘ပဳတိ’ ပွမသ္ဍိုက်မၠိုက်ဂှ် ‘သုခ’ ပွမဒှ်တသိုခ် မကတဵုဒှ်ဟိုတ်နူလ္ၚုသၟးအာ နူ (နဳဝရဏ) တုဲပဒတဴတုဲရ။
ဟိုတ်နူဝိတက်ဝိစာရ လလမ်အာဂှ်ရ အာစိုပ်ဒုတိယၛာန် မလေပ်ကဵုစိုတ်ဇြုၚ်ကေဝ် ပ္ဍဲသဏ္ဌာန်ဇကု မလေပ်ဇၞော်ပၟဝ်ကဵု ‘သမာဓိ’ ပွမတန်ကြန်ဒဒက်တဴကဵုစိုတ် မဟွံမွဲကဵု ‘ဝိတက်’ ပွမချပ် မဟွံမွဲကဵု ‘ဝိစာရ’ ပွမဇွိတ်သပေါတ် မၞုံကဵု ‘ပဳတိ’ ပွမသ္ဍိုက်မၠိုက် ‘သုခ’ ပွမဒှ်တသိုခ် မကတဵုဒှ်ဟိုတ်နူ ‘သမာဓိ’ ပွမတန်ကြန်တုဲ ပဒတဴတုဲရ။
‘ပဳတိ’ ပွမသ္ဍိုက်မၠိုက်ဂှ်လေဝ် ဟိုတ်ပွမဟွံထၞေန်စပ်ဂှ်ရ ဍိုက်ပေၚ်ကဵု ‘သတိ’ ပွမဗှ်ဗၞုဟ် ‘သမ္ပဇည’ ပွမစၚ်ခြၚ်ဗ္စာရဏာဂှ်ဒှ်တုဲ သီုကဵုသ္ၚေဝ်မဇ္ၛဟ်ဂှ် ပဒတဴတုဲရ၊ ‘သုခ’ ပွမဒှ်တသိုခ်ဂှ်လေဝ် ဒုၚ်စသိုၚ်နကဵုဇကုတုဲရ၊ ယြဴဟိုတ်နူတတိယၛာန်မွဲ ညးဂှ် “ညးသ္ၚေဝ်မဇ္ၛဟ် ညးမၞုံကဵုသတိ ညးမၞုံအလေံပဒတဴဗွဲတသိုခ်” ရဴဝွံ ပူဂိုလ်အရဳဂမၠိုၚ် ဟီုသ္ဂးအိုတ်ရ၊ (အဲဂှ်) အာစိုပ်တတိယၛာန်ဂှ်တုဲ ပဒတဴတုဲရ။
ဟိုတ်ပွမပါဲကၠေံ တသိုခ်ဒဒိုခ်ကီု ဗွဲကိုပ်ကၠာဟေၚ် ဟိုတ်နူပွမမိပ်မြဟ် ပွမဟွံမိပ်စိုတ်ဂမၠိုၚ် ပၠိုတ်အာတုဲကီုဂှ်ရ အာစိုပ်စတုတ္ထၛာန် မၞုံကဵုသတိမသအးဇ္ၚး မကတဵုဒှ်ဟိုတ်နူ ဥပေက္ခာ ပွမသ္ၚေဝ်မဇ္ၛဟ် မဟွံမွဲကဵုဒဒိုခ်တသိုခ်တုဲ ပဒတဴရ။
၁၂) ရဴသာ်ဝွံ စိုတ်မတန်ကြန်ဂှ် သအးဇ္ၚးမ္ဂး ဗုဒ္စၚ်မ္ဂး ဟွံမွဲကဵုကၠိခ္ဍက်မ္ဂး စာ်စ္ဍးနူကၠိုက်လ္ၚေၚ်မ္ဂး ဍိုန်ညောန်မ္ဂး ဒုၚ်စရၚ်တၞဟ်နသ္ပမ္ဂး တန်တဴမ္ဂး အာစိုပ်ပွမဟွံချဳဇတဝ်မ္ဂး အဲ (ကျာ်) ဂှ် တၞဟ်နပုဗ္ဗေနိဝါသာနုဿတိဉာဏ် မဗှ်ဗၞုဟ်တီကေတ် ဘဝမကေၚ်ဒှ်ပ္ဍဲကိုပ်ကၠာမာန်ဂှ် ကဵုလၟောဝ်ဏာစိုတ်တူရူတုဲရ။
အဲ (ကျာ်) ဂှ် ဗှ်ဗၞုဟ်ဘဝမကေၚ်ဒှ် ပ္ဍဲကိုပ်ကၠာမဂၠိုၚ်ဂၠၚ်ရ၊ ဘဝမဂၠိုၚ်ဂၠၚ်ဂှ် ညးဍေံဂှ်ရော? မွဲဘဝကီု ၜါဘဝဂမၠိုၚ်ကီု ပိဘဝဂမၠိုၚ်ကီု ပန်ဘဝဂမၠိုၚ်ကီု မသုန်ဘဝဂမၠိုၚ်ကီု စှ်ဘဝဂမၠိုၚ်ကီု ၜါစှော်ဘဝဂမၠိုၚ်ကီု ပိစှော်ဘဝဂမၠိုၚ်ကီု ပန်စှော်ဘဝဂမၠိုၚ်ကီု မသုန်စှော်ဘဝဂမၠိုၚ်ကီု ကၠံဘဝဂမၠိုၚ်ကီု လ္ၚီဘဝကီု မွဲကိုဋ်ဘဝကီု ကပ်လီုဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်ကီု ကပ်ဒှ်ဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်ကီု ကပ်လီုကပ်ဒှ်ဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်ကီု “ပ္ဍဲဘဝမၞုံယၟုဝွံ (အဲဂှ်) မၞုံကဵုယၟုမြဴသာ်ဝွံရ၊ မၞုံကဵုတၞောဝ်ဒတောဝ်မြဴသာ်ဝွံရ၊ မၞုံကဵုရုပ်သာ် မြဴသာ်ဝွံရ၊ မၞုံကဵုစၞ မြဴသာ်ဝွံရ၊ ဒုၚ်စသိုၚ်တသိုခ် ဒဒိုခ် မြဴသာ်ဝွံရ၊ မၞုံကဵုအပိုၚ်အခြာ အာယုက် မြဴသာ်ဝွံရ၊ အဲဂှ် စုတိချိုတ်နူဘဝဂှ်တုဲ ကလေၚ်ကတဵုဒှ် ပ္ဍဲဘဝမၞုံယၟုဝွံပၠန်ရ၊ ပ္ဍဲဘဝဂှ်လေဝ် မၞုံကဵုယၟုမြဴသာ်ဝွံရ၊ မၞုံကဵုတၞောဝ်ဒတောဝ် မြဴသာ်ဝွံရ၊ မၞုံကဵုရုပ်သာ်မြဴသာ်ဝွံရ၊ မၞုံကဵုစၞမြဴသာ်ဝွံရ၊ ဒုၚ်စသိုၚ်တသိုခ် ဒဒိုခ် မြဴသာ်ဝွံရ၊ မၞုံကဵုအပိုၚ်အခြာ အာယုက် မြဴသာ်ဝွံရ၊ အဲဂှ် စုတိချိုတ်နူဘဝဂှ်တုဲ ကလေၚ်ကတဵုဒှ် ပ္ဍဲဘဝပၠန်ရ” ရဴဝွံ ဗှ်ဗၞုဟ်ဘဝမကေၚ်ဒှ် ပ္ဍဲကိုပ်ကၠာမဂၠိုၚ်ဂၠၚ် မွဲဟာန်ကေုာံအကာဲအရာ မွဲဟာန်ကေုာံယၟုတၞောဝ်ဒတောဝ် မထေက်ကဵုစၞောန်ထ္ၜး ရဴသာ်ဝွံတုဲရ။
ယွံဗဗၞး ပ္ဍဲပဌမပယျာပ်ကိုပ်ကၠာဗတမ် အဲကလိဂွံ ‘ဝိဇ္ဇာ’ ဉာဏ်မတီ မဒှ်ပဌမ ဝွံတုဲရ၊ သီုဟွံဝိဝိၚ်ဟိုတ်မာဲ ပတိတ်ဇြဟတ်ဗွဲသကာတ်မြဟ် မၞုံကဵုစိုတ်မဂပ်ဝ်ဗလးဏာ (နိဗ္ဗာန်) ဂှ်ဒှ်တုဲ ကုညးမပဒတဴဂှ် ‘အဝိဇ္ဇာ’ ပွမဟွံတီကၠေံဗ္ဒန်အာတုဲ သၟဟ်ညံၚ်ရဴ ‘ဝိဇ္ဇာ’ ဉာဏ်မတီကတဵုဒှ်ကီု ‘အဝိဇ္ဇာ’ ပွမဟွံတီ ကၠေံဗ္ဒန်အာတုဲ ‘ဝိဇ္ဇာ’ ဉာဏ်မတီကတဵုဒှ်ကၠုၚ် (ကုအဲ) တုဲရ၊ ဒမၠုကၠေံဗ္ဒန်အာ တုဲ သၟဟ်ညံၚ်ရဴ လျးအရံၚ်ကတဵုဒှ်ကၠုၚ်ကီု ဒမၠုကၠေံဗ္ဒန်အာတုဲ လျးအရံၚ်ကတဵုဒှ်ကၠုၚ် (ကုအဲ) တုဲရ။
ယွံဗဗၞး ဣဝွံတုန် သၟဟ်ညံၚ်ရဴ ကောန်စာၚ်သၟတ်ဂှ် ဖံက်ဗကးက္ဍတ်ပါ်တိတ်ကၠုၚ် နူအပ္ဍဲခၞော်ခၟာဲကီု ဒှ်ပွမဖံက်ဗကးက္ဍတ်ပါ်တိတ်ကၠုၚ် (နူခၞော်ခၟာဲအဝိဇ္ဇာ) ပဌမ ဒဒက်တဴအဲရ။
၁၃) ရဴသာ်ဝွံ စိုတ်မတန်ကြန်ဂှ် သအးဇ္ၚးမ္ဂး ဗုဒ္စၚ်မ္ဂး ဟွံမွဲကဵုကၠိခ္ဍက်မ္ဂး စာ်စ္ဍးနူကၠိုက်လ္ၚေၚ်မ္ဂး ဍိုန်ညောန်မ္ဂး ဒုၚ်စရၚ်တၞဟ်နသ္ပမ္ဂး တန်တဴမ္ဂး အာစိုပ်ပွမဟွံချဳဇတဝ်မ္ဂး အဲ (ကျာ်) ဂှ် တၞဟ်နစုတူပပါတဉာဏ် မတီကေတ်သတ်ဂမၠိုၚ်ချိုတ်, ကတဵုဒှ် ကဵုလၟောဝ်ဏာစိုတ်တူရူတုဲရ။
အဲ (ကျာ်) ဂှ် နကဵုဒိဗ္ဗစက္ခုဉာဏ် မတုပ်ကေုာံမတ်ဒေဝတဴဂမၠိုၚ် မသအးဇ္ၚးဗွဲတၟေၚ်မလောန်လတူနူမတ်မၞိဟ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ညာတ်ကေတ်သတ်ဂမၠိုၚ်ဃောစုတိချိုတ် သတ်ဃောကတဵုဒှ် သတ်ယုတ်သတ်ပြဲ သတ်ရုပ်သာ်ကျေဝ် သတ်ရုပ်သာ်ဟွံကျေဝ် သတ်မၞုံကဵုလအာဂတိခိုဟ်ဆာဲ သတ်မၞုံကဵုလအာဂတိ ဟွံခိုဟ်ဆာဲရ၊ တီကေတ်သတ်ဂမၠိုၚ်မကတဵုဒှ် ဗွဲမဗဗွဲကဵုကမ်ရ၊ “ယွံသကအ်တအ် သတ်ဂမၠိုၚ်ဝွံ ဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံ ‘ကာယဒုစရိုတ်’ ဒ္ဂေတ်ဟွံခိုဟ်ဆာဲ မသ္ပနကဵုကာယအိုတ်ရ၊ ဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံ ‘ဝစဳဒုစရိုတ်’ ဒ္ဂေတ်ဟွံခိုဟ်ဆာဲ မသ္ပနကဵုပါၚ်အိုတ်ရ၊ ဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံ ‘မနောဒုစရိုတ်’ ဒ္ဂေတ်ဟွံခိုဟ်ဆာဲ မသ္ပနကဵုစိုတ်အိုတ်ရ၊ စောတ်စောဲတဴ အရဳဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ၊ မၞုံကဵုကွေတ်မှာရာအိုတ်ရ၊ မၞုံကဵုကမ်မသ္ပနကဵုကွေတ်မှာရာအိုတ်ရ၊ သတ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ခန္ဓဇကုလီုလာ်တုဲ ပ္ဍဲကြဴနူမချိုတ်တုဲဂှ် ကတဵုဒှ်ပ္ဍဲနရက် မဟွံမွဲကဵုတသိုခ် မဒှ်လအာဂတိ ဟွံခိုဟ်ဆာဲ ဒှ်ဒၞာဲအရာဒတုဲစှေ် ပြးဆာဲအိုတ်ရ။ ယွံသကအ်တအ် သတ်ဂမၠိုၚ်ဝွံတုန် ဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံ ‘ကာယသုစရိုတ်’ ဒ္ဂေတ်ခိုဟ်ဆာဲ မသ္ပနကဵုကာယအိုတ်ရ၊ ဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံ ‘ဝစဳသုစရိုတ်’ ဒ္ဂေတ်ခိုဟ်ဆာဲ မသ္ပနကဵုပါၚ်အိုတ်ရ၊ ဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံ ‘မနောသုစရိုတ်’ ဒ္ဂေတ်ခိုဟ်ဆာဲ မသ္ပနကဵုစိုတ်အိုတ်ရ၊ စာ်စ္ဍးနူပွမစောတ်စောဲအရဳဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ၊ မၞုံကဵုကွေတ် ဍာံစၟတ်အိုတ်ရ၊ မၞုံကဵုကမ်မသ္ပနကဵုကွေတ် ဍာံစၟတ်အိုတ်ရ၊ သတ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ခန္ဓဇကုလီုလာ်တုဲ ပ္ဍဲကြဴနူမချိုတ်ဂှ် ကတဵုဒှ်ပ္ဍဲသုဂတိ ဍုၚ်မၞိဟ် ဍုၚ်သွဝ် မဒှ်လအာဂတိခိုဟ်ဆာဲအိုတ်ရ” ရဴဝွံ တီတဴရ။ ရဴသာ်ဝွံ နကဵုဒိဗ္ဗစက္ခုဉာဏ် မတုပ်ကေုာံမတ်ဒိပ် ဒေဝတဴဂမၠိုၚ် မသအးဇ္ၚးဗွဲတၟေၚ် မလောန်လတူနူမတ်မၞိဟ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ညာတ်ကေတ်သတ်ဂမၠိုၚ် ဃောစုတိချိုတ် သတ်ဃောကတဵုဒှ် သတ်ယုတ် သတ်ပြဲ သတ်ရုပ်သာ်ကျေဝ် သတ်ရုပ်သာ်ဟွံကျေဝ် သတ်မၞုံကဵုလအာဂတိခိုဟ်ဆာဲ သတ်မၞုံကဵုလအာဂတိ ဟွံခိုဟ်ဆာဲရ၊ တီကေတ်သတ်ဂမၠိုၚ် မကတဵုဒှ်ဗွဲမဗွဲ ကဵုကမ်ရ။ ယွံဗဗၞး ပ္ဍဲမဇ္ၛိမပယျာမ်သ္ဂာဗ္တမ် အဲကလိဂွံ ‘ဝိဇ္ဇာ’ ဉာဏ်မတီ မဒှ်ဒုတိယဝွံတုဲရ၊ သီုဟွံဝိဝိၚ်ဟိုတ်မာဲ ပတိတ်ဇြဟတ်သကာတ်မြဟ် မၞုံကဵုစိုပ် မဂပ်ဝ်ဗလးဏာ (နိဗ္ဗာန်) ဂှ်ဒှ်တုဲ ကုညးမပဒတဴဂှ် ‘အဝိဇ္ဇာ’ ပွမဟွံတီ ကၠေံဗ္ဒန်အာတုဲ သၟဟ်ညံၚ်ရဴ ‘ဝိဇ္ဇာ’ ဉာဏ်မတီကတဵုဒှ်ကီု ‘အဝိဇ္ဇာ’ ပွမဟွံတီကၠေံဗ္ဒန်အာတုဲ ‘ဝိဇ္ဇာ’ ဉာဏ်မတီကတဵုဒှ်ကၠုၚ် (ကုအဲ) တုဲရ၊ ဒမၠုကၠေံဗ္ဒန်အာတုဲ သၟဟ်ညံၚ်ရဴ လျးအရံၚ်ကတဵုဒှ်ကၠုၚ်ကီု ဒမၠုကၠေံဗ္ဒန်အာတုဲ လျးအရံၚ်ကတဵုဒှ်ကၠုၚ် (ကုအဲ) တုဲရ။
ယွံဗဗၞး ဣဝွံတုန် သၟဟ်ညံၚ်ရဴကောန်စာၚ်သၟတ်ဂှ် ဖံက်ဗကးက္ဍတ်ပါ်တိတ်ကၠုၚ်နူ အပ္ဍဲခၞော်ခၟာဲကီု ဒှ်ပွမဖံက်ဗကးက္ဍတ်ပါ်တိတ်ကၠုၚ် (နူခၞော်ခၟာဲအဝိဇ္ဇာ) ဒုတိယ ဒဒက်တဴအဲရ။
၁၄) ရဴသာ်ဝွံ စိုတ်မတန်ကြန်ဂှ် သအးဇ္ၚးမ္ဂး ဗုဒ္စၚ်ဗ္ၜၚ်မ္ဂး ဟွံမွဲကဵုကၠိခ္ဍက်မ္ဂး စာ်စ္ဍးနူကၠိုက်လ္ၚေၚ်မ္ဂး ဍိုန်ညောန်မ္ဂး ဒုၚ်စရၚ်တၞဟ်နသ္ပမ္ဂး တန်တဴမ္ဂး အာစိုပ်ပွမဟွံချဳဇတဝ်မ္ဂး အဲ (ကျာ်) ဂှ် တၞဟ်နအာသဝက္ခယဉာဏ် မကဵုဓရ်အာသဝဂမၠိုၚ်အိုတ်အာဂှ် ကဵုလၟောဝ်ဏာစိုတ်တူရူတုဲရ။ အဲဂှ် “ဣဝွံဂှ် ဒုက္ခဒဒိုခ်ရ” ရဴဝွံ တီကေတ် အတိုၚ်မဍာံစၟတ်တုဲရ၊ “ဣဝွံဂှ် ဒုက္ခသမုဒယ ဟိုတ်ဒဒိုခ်ကတဵုဒှ်ရ” ရဴဝွံ တီကေတ် အတိုၚ်မဍာံစၟတ်တုဲရ၊ “ဣဝွံဂှ် ဒုက္ခနိရောဓ နိဗ္ဗာန် ဒှ်အရာဒဒိုခ်ပၠိုတ်ရ” ရဴဝွံ တီကေတ် အတိုၚ်မဍာံစၟတ်တုဲရ၊ “ဣဝွံဂှ် ဒုက္ခနိရောဓ ဂါမိနဳပဋိပဒါ ဒ္ဂေတ်ဒှ်ဟိုတ်အာစိုပ်နိဗ္ဗာန် ဒှ်အရာဒဒိုခ်ပၠိုတ်ရ” ရဴဝွံ တီကေတ် အတိုၚ်မဍာံစၟတ်တုဲရ၊ “ဣဝွံတအ်ဂှ် အာသဝ ပွမဇွောဝ်ဂမၠိုၚ်ရ” ရဴဝွံ တီကေတ် အတိုၚ်မဍာံစၟတ်တုဲရ၊ “ဣဝွံဂှ် အာသဝသမုဒယ ဟိုတ်အာသဝ ပွမဇွောဝ်ဂမၠိုၚ်ရ” ရဴဝွံ တီကေတ် အတိုၚ်မဍာံစၟတ်တုဲရ၊ “ဣဝွံဂှ် အာသဝသမုဒယ ဟိုတ်အာသဝ ပွမဇွောဝ်ဂမၠိုၚ် ကတဵုဒှ်ရ” ရဴဝွံ တီကေတ်အတိုၚ်မဍာံစၟတ်တုဲရ၊ “ဣဝွံဂှ် အာသဝနိရောဓ နိဗ္ဗာန်ဒှ်အရာအာသဝ ပွမဇွောဝ်ဂမၠိုၚ်ပၠိုတ်ရ” ရဴဝွံ တီကေတ်အတိုၚ် မဍာံစၟတ်တုဲရ၊ “ဣဝွံဂှ် အာသဝနိရောဓဂါမိနဳပဋိပဒါ ဒ္ဂေတ်ဒှ်ဟိုတ်အာစိုပ်နိဗ္ဗာန် ဒှ်အရာအာသဝဂမၠိုၚ်ပၠိုတ်ရ” ရဴဝွံ တီကေတ်အတိုၚ်မဍာံစၟတ်တုဲရ၊ တီကေတ်မြဴသာ်ဝွံမ္ဂး ညာတ်ကေတ်မြဴသာ်ဝွံမ္ဂး စိုတ်အဲ (ကျာ်) ဂှ် နူကာမာသဝလေဝ် တိတ်ဗၠးတုဲရ၊ နူဘဝါသဝလေဝ် တိတ်ဗၠးတုဲရ၊ နူအဝိဇ္ဇာသဝလေဝ် တိတ်ဗၠးတုဲရ၊ တိတ်ဗၠးတုဲမ္ဂး “တိတ်ဗၠးအာတုဲရ” ရဴဝွံ လညာတ်ဉာဏ်ကတဵုဒှ်မံက်ကၠုၚ်ရ၊ “ပွမတန်ပဋိသန္ဓိ အိုတ်အာတုဲရ၊ ဒ္ဂေတ်လ္ၚတ်တဴ ဒ္ဂေတ်မပြဲတုဲရ၊ ပတုဲကၠေံကိစ္စမဂ်တုဲရ၊ တၞဟ်နကိစ္စမဂ်ဝွံ ကမၠောန်ထေက်ကဵုဒးသ္ပမွဲသအာၚ် ဟွံမွဲတုဲရ” ရဴဝွံ တီကၠုၚ်တုဲရ။
ယွံဗဗၞး ပ္ဍဲမစ္ဆိမပယျာမ်ဖလာၚ်ဂယး အဲကလိဂွံ ‘ဝိဇ္ဇာ’ ဉာဏ်မတီ မဒှ်တတိယဝွံတုဲရ၊ သီုဟွံဝိဝိၚ်ဟိုတ်မာဲ ပတိတ်ဇြဟတ်ဗွဲသကာတ်မြဟ် မၞုံကဵုစိုတ် မဂပ်ဝ်ဗလးဏာ (နိဗ္ဗာန်) ဂှ်ဒှ်တုဲ ကုညးမပဒတဴဂှ် ‘အဝိဇ္ဇာ’ ပွမဟွံတီ ကၠေံဗ္ဒန်အာတုဲ သၟဟ်ညံၚ်ရဴ ‘ဝိဇ္ဇာ’ ဉာဏ်မတီကတဵုဒှ်ကီု ‘အဝိဇ္ဇာ’ ပွမဟွံတီ ကၠေံဗ္ဒန်အာတုဲ ‘ဝိဇ္ဇာ’ ဉာဏ်မတီ ကတဵုဒှ်ကၠုၚ် (ကုအဲ) တုဲရ၊ ဒမၠုကၠေံဗ္ဒန်အာတုဲ သၟဟ်ညံၚ်ရဴ လျးအရံၚ်ကတဵုဒှ်ကၠုၚ်ကီု ဒမၠုကၠေံဗ္ဒန်အာတုဲ လျးအရံၚ် ကတဵုဒှ်ကၠုၚ် (ကုအဲ) တုဲရ။
ယွံဗဗၞး ဣဝွံတုန် သၟဟ်ညံၚ်ရဴကောန်စာၚ်သၟဟ်ဂှ် ဖံက်ဗကးက္ဍတ်ပါ်တိတ်ကၠုၚ်နူ အပ္ဍဲခၞော်ခၟာဲကီု ဒှ်ပွမဖံက်ဗကးက္ဍတ်ပါ်တိတ်ကၠုၚ် (နူခၞော်ခၟာဲအဝိဇ္ဇာ) တတိယ ဒဒက်တဴအဲရ။
၁၅) သ္ဂးတဴရဴဝွံမ္ဂး ဗဗၞးဝေရဉ္ဇာဂှ်— “တြနာဲဂေါတမဂှ် ဒှ်ဇၞော်အိုတ်ရ၊ တြနာဲဂေါတမဂှ် ဒှ်ပြဲအိုတ်ရ၊ ယွံတြနာဲဂေါတမ (ဓရ်ဂှ်) ထေက်ကဵုသ္ဍိုက်မၠိုက်လောန်ရ၊ ယွံတြနာဲဂေါတမ (ဓရ်ဂှ်) ထေက်ကဵုသ္ဍိုက်မၠိုက်လောန်ရ၊ ယွံတြနာဲဂေါတမ ဗွဲဥပမာမ္ဂးတုန် ဝတ္ထုဗကပ်စွံလဝ်ဂှ် သၟဟ်ညံၚ်ရဴဂတးလ္ၚာကဵုကီု ဝတ္ထုဂြောပ်ဗ္ဒန်လဝ်ဂှ် သၟဟ်ညံၚ်ရဴပံက်ထ္ၜးကဵုကီု ကုညးမတ်ဂေတ်တၠိၚ်ဂၠံၚ်ဂှ် သၟဟ်ညံၚ်ရဴဟီုလဴကဵု ဂၠံၚ်ဍာန်ဍာံစၟတ်ကီု “ညးမၞုံကဵုမတ်မညာတ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ကြက်ဂွံညာတ်ကေတ် ရုပ်သာ်ဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ” ရဴဝွံ ပ္ဍဲတိုက်ဒမၠုဂှ် သၟဟ်ညံၚ်ရဴစံၚ်ဗဂဵုကဵုပၟတ်ကၠေၚ်သ္ဍဴကီု တုပ်သၟဟ်သာ်ဝွံဟေၚ်ရ တြနာဲဂေါတမဂှ် နကဵုဟိုတ်ဗွဲမဂၠိုၚ် တွံထ္ၜးကဵုဓရ်ရ၊ ယွံတြနာဲဂေါတမ အဲဍိက်ဂှ် ပြာပ်ခသ္ပစ္ၜုဲစ္ၜော်ကဵု တြနာဲဂေါတမရ၊ ဓရ်ဂှ်လေဝ် ပြာပ်ခသ္ပစ္ၜုဲစ္ၜော်ရ၊ သၚ်ဂှ်လေဝ် ပြာပ်ခသ္ပစ္ၜုဲစ္ၜော်ရ၊ တြဲနာဲဂေါတမ သ္ပတမ်နူတ္ၚဲဝွံတုဲ စဵုကဵုလအိတ်လမျီု အဲဍိက်ဂှ် ဥပးပြာပ်ခသ္ပစ္ၜုဲစ္ၜော် ရဴဝွံ ဩဝ်ဂိုၚ်သမ္တီလဝ်ညိ၊ တြနာဲဂေါတမမွဲဟာန်ကေုာံ ခမဳသၚ်ပွမလုပ်ဒဂိုန် ပ္ဍဲဍုၚ်ဝေရဉ္ဇာလေဝ် ဩဝ်ဒုၚ်တဲညိ” ရဴဝွံ ဂရၚ်ပတီ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲရ။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ နမဒၟံၚ်သ္ၚိတ်သ္ၚိတ်ဂှ် ဒုၚ်တဲ (သွက်ဂွံပြာပ်လုပ်ဒဂိုန်) ရ၊ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ဗဗၞးဝေရဉ္ဇ တီကေတ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ဒုၚ်တဲတုဲ ဒၠိုက်ကတဵုနူဒၞာဲ လ္ၚောဝ်သ္ပဝတ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲတုဲ သ္ပရှေ်သှေ်ရဴဂဴတုဲမ္ဂး ပါဲစ္ဍးအာရ။
(ပ္ဍဲဍုၚ်ဝေရဉ္ဇာ ကတဵုဒှ်ဘဲကၞောဝ်)
၁၆) ပ္ဍဲအဃောအခိၚ်ဂှ် ဍုၚ်ဝေရဉ္ဇာ စၞစသုၚ်ဝါတ်ခါဲရ၊ (ကတဵုဒှ်ကၞောဝ်ရ)၊ သွက်ဂွံဂယိုၚ်လမျီုဝါတ်ဂါတ်ရ၊ မၞုံကဵုဇုတ်ဗုၜတ်ရ၊ သ္ဒးဂယိုၚ်လမျီု နကဵုဇြေဟ်လိက်မာဲရ၊ မိန်ထ္ၜကေတ်ဗဗေၚ်ပ္ဍဲတဲတုဲ နပွမဂ္ၚေၚ်ပိဏ္ဍပါတ် သွက်ဂွံယိုပ်ယာပ် ဟွံလောဲသွာရ။
ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ညးဗၞိက်ချေံ ကောန်ညးဥတ္တရာပထရးဂမၠိုၚ် မွဲဟာန်ကေုာံချေံဂမၠိုၚ်မသုန်ကၠံဂှ် ဒီုဗြဲ ပ္ဍဲဍုၚ်ဝေရဉ္ဇာအိုတ်ရ၊ ညးဗၞိက်ချေံဂမၠိုၚ်ဂှ် ပ္ဍဲရုၚ်ချေံဂမၠိုၚ် ပတန်လဝ်ဝတ် ဇွောံမသ္ၚယဴ မွဲမွဲတၠတ်ဇဳ ကုခမဳဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ် ပ္ဍဲအခိၚ်နူဂယး ရုၚ်လတက်ပဠေဝ် (သ္ၚာ) တုဲ သီုမဂိုၚ်ထ္ၜကေတ် ဗဗေၚ်သ္ၚာ လုပ်ဂ္ၚေၚ်ပိဏ္ဍပါတ် ပ္ဍဲဍုၚ်ဝေရဉ္ဇာတုဲ ဟွံကလိဂွံ ပိဏ္ဍပါတ်အိုတ်မ္ဂး သွက်ပိဏ္ဍပါတ် ဂေတ်ဂ္ၚေၚ်ပ္ဍဲရုၚ်ချေံဂမၠိုၚ်တုဲ ရၚ်တၠုၚ်ကေတ်နၚ် ဇွောံမသ္ၚုယဴ မွဲမွဲတၠတ်ဇဳ အပ္ဍဲအာရှာမ်အိုတ်တုဲမ္ဂး ထၞက်ပ္ဍဲထအဳတုဲ ထၞက်တုဲ သ္ပပြဘိုဂ်အိုတ်ရ။
တဳလပိုဉ်အာနန္ဒတုန် ပိုဟ်ဖ္ဍိုတ်ဇွောံမသ္ၚုယဴမွဲတၠတ်ဂှ် ပ္ဍဲလတူတၟံလးတုဲမ္ဂး ဗဂိန်ကဵုကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲရ၊ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ သ္ပပြဘိုဂ်ဝိုဟ်သ္ၚုယဴဂှ်ရ။
တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ သ္ဂောံမိၚ်ကေတ်ဗရုရမျာၚ်ထအဳရ၊ ကျာ်တြဲဂမၠိုၚ် သီုတီတဴလေဝ် သၟာန်သၟုက်အိုတ်ရ၊ သီုမတီတဴလေဝ် ဟွံသၟာန်သၟုက်အိုတ်ရ။ တီအခိၚ်အခါတုဲ သၟာန်သၟုက်အိုတ်ရ၊ တီအခိၚ်အခါတုဲ ဟွံသၟာန်သၟုက်အိုတ်ရ။ ကျာ်တြဲဂမၠိုၚ် သၟာန်သၟုက်တဴ စပ်ကဵုဒတုဲဖဵုအိုတ်ရ၊ ဟွံစပ်ကဵုဒတုဲဖဵုဂှ် ဟွံသၟာန်သၟုက်အိုတ်ရ။ ကျာ်တြဲဂမၠိုၚ် ပါဲကၠေံ မဟွံစပ်ကဵုဒတုဲဖဵုဂမၠိုၚ် နကဵုမဂ်အိုတ်ရ။ နကဵုဟိုတ်ဂမၠိုၚ်ၜါပြကာမတွံဂး “ဓရ်ဂှ်လေဝ် ကြက်တွံအိုတ်ရ၊ သိက္ခာပိုဒ်ဂှ်လေဝ် ကြက်ပညပ်တဴ ကုကွးဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ” ဂှ် ကျာ်တြဲမပတၠပိုဉ်တြဴပြကာဂမၠိုၚ် သၟာန်သၟုက်တဴခမဳဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ။
ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂှ် “ယွံအာနန္ဒ ဗရုရမျာၚ်ထအဳဂှ် ဗရုရမျာၚ်မသ္ပမုမွဲဂှ်ရော?” ရဴဝွံ သၟာန်သၟုက်တဴ တဳလပိုဉ်အာနန္ဒရ၊ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလပိုဉ်အာနနဒ ဂရၚ်ပတီ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံရ။
“ယွံအာနန္ဒ ခိုဟ်သန်ရ၊ ခိုဟ်သန်ရ၊ မၞးတအ်ညးဂမၠိုၚ် မဒှ်ညးသပ္ပုရိုဟ်ခိုဟ်ပြဲအံၚ်ဇၞးတဴ (ပွမစၞစသုၚ်ဝါတ်ခါဲ၊ ပွမနွံပၟိက်၊ ပွမဗက်အလိုက်ပၟိက် ယုတ်ပြေအ်) အိုတ်ရ၊ ကောန်ဗွဲကြဴ စဴဗွဲဂတတုန် ပုၚ်သ္ၚုသာလဳမနှဴရဴကေုာံဖျိုန်လေဝ် ကြက်ဗ္ဒေက်ဖျဝ်ထေၚ်သဝ်တဴရ” ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။
၁၇) ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလပိုဉ်မဟာမောဂ္ဂလာန် ပ္ၚောံပြာပ်အာဇရေၚ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲတုဲမ္ဂး လ္ၚောဝ်သ္ပဝတ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ဗွဲမရှေ်သှေ်ရဴဂဴတုဲ ဂဇအ်ကေတ်ပ္ဍဲဒၞာဲမွဲတုဲမ္ဂး—
“ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ပ္ဍဲအခိၚ်လၟုဟ် ဍုၚ်ဝေရဉ္ဇာ စၞစသုၚ်ဝါတ်ခါဲရ၊ (ကတဵုဒှ်ကၞောဝ်ရ)၊ သွက်ဂွံဂယိုၚ်လမျီုဝါတ်ဂါတ်ရ၊ မၞုံကဵုဇုတ်ဗုတၜတ်ရ၊ သ္ဒးဂယိုၚ်လမျီု နကဵုဇြေဟ်လိက်မာဲရ၊ မိန်ထ္ၜကေတ်ဗဗေၚ်ပ္ဍဲတဲတုဲ နပွမဂေတ်ဂ္ၚေၚ်ပိဏ္ဍပါတ် သွက်ဂွံယိုပ်ယာပ် ဟွံလောဲသွာရ။ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ဒၠးသၟဝ်တိဇၞော်ဝွံ သၟဟ်ညံၚ်ရဴဍာ်သာဲ မဟွံမွဲကဵုကောန်သာဲ ခၟာဲသာဲကီု ဍာတ်ကြောအ်ခိုဟ်တုဲ မၞုံကဵုအရာသာယျေန်ရ၊ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် အာတ်ပါန်အခေါၚ်ရ၊ အဲဍိက်သၟိက်မိက်ဂတးကၠေံတိဇၞော်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ် ကြက်သ္ဂောံပြဘိုဂ် ကၠေၚ်ဇၜိုတ်တိ ကွပ်တိ ရှ်သြဇတိ မၞုံဒၠးသၟဝ်အိုတ်ရ” ရဴဝွံ ဂရၚ်ပတီ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲရ။
ယွံမောဂ္ဂလာန် သတ်မနိဿယ်ဗ္ဒာဲဒၟံၚ်ကဵုတိဇၞော်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ပသာ်ကြက်သ္ပဂှ်ရော? ရဴဝွံ (သၟာန်ရ)။ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် တဲမွဲလ္ပာ်ဂှ် အဲဍိက်နိမိတ်ဗဒှ် သၟဟ်ညံၚ်တိဇၞော်ရ၊ သတ်မနိဿယ် ဗ္ဒာဲဒၟံၚ်ကဵုတိဇၞော်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ပြံၚ်ဖျုဲစွံပ္ဍဲ (လတူတဲ မနိမိတ်ဗဒှ်လဝ် သၟဟ်ညံၚ်တိဇၞော်) ဂှ်ရ၊ နကဵု တဲမွဲလ္ပာ်ဂှ် ဂတးကၠေံတိဇၞော်ရ ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီရ)။
ယွံမောဂ္ဂလာန် ဟွံဗဗွဲရ၊ သွက်သ္ဂောံဂတးကၠေံ တိဇၞော်ဂှ် တၠအဲ လ္ပသ္ဍိုက်မၠိုက် (လ္ပနွံပၟိက်) ညိ၊ သတ်ဂမၠိုၚ်လေဝ် အာစိုပ်ပွမသမ္တီထေၚ်ကေတ် ပၠန်ဂတးမှာယောၚ်အိုတ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ) ။ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် အာတ်ပါန်အခေါၚ်ရ၊ ကဵုခမဳသၚ်အိုတ်သီု က္ညအာဂ္ၚေၚ်ဒုၚ်ပိဏ္ဍပါတ် တကအ်သၟဝ်ကျာညိ ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီရ)။ ယွံမောဂ္ဂလာန် ဟွံဗဗွဲရ၊ ပွမက္ညအာဂ္ၚေၚ်ဒုၚ်ပိဏ္ဍပါတ် တကအ်သၟဝ်ကျာ် ခမဳသၚ်အိုတ်သီုဂှ် တၠအဲ လ္ပသ္ဍိုက်မၠိုက် (လ္ပနွံပၟိက်) ညိ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။
၁၈) ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ကုတဳလပိုဉ်သာရိပိုတ် ပြာပ်အာဌာန်သ္ၚိတ်ဇြတုဲ ဃောသ္ပဒတဴဒၟံၚ်ညးမွဲဓဝ်ဂှ်— “သာသနာ မုရဴတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂမၠိုၚ် မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာမွဲ ဟွံတန်တဴဗွဲမလအ်ကာဖာဂှ်ရော? သာသနာ မုရဴတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂမၠိုၚ် မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာမွဲ တန်တဴဗွဲမလအ်ကာဖာဂှ်ရော?” ရဴဝွံ ကသပ်စိုတ် ကတဵုဒှ်ကၠုၚ်ရ။
ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလပိုဉ်သာရိပိုတ် ပ္ဍဲအခိၚ်ပယျာံသဝ်တ္ၚဲ ဒၠိုက်ကတဵုနူဒၞာဲ မပဒတဴဒၟံၚ်ညးမွဲဓဝ်တုဲ ပ္ၚောံပြာဇရေၚ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲတုဲမ္ဂး လ္ၚောဝ်သ္ပဝတ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ဗွဲမရှေ်သှေ်ရဴဂဴတုဲ ဂဇအ်ကေတ်ပ္ဍဲဒၞါဲမွဲတုဲမ္ဂး-
“ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ပြာပ်အာဌာန်လ္ၚုသ္ၚိတ်ဇြတုဲ ဃောသ္ပဒတဴဒၟံၚ်ညးမွဲဓဝ်ဂှ် သာသနာမုရဴတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂမၠိုၚ် မပတၠပိုဉ်တြဲပြကာမွဲ ဟွံတန်တဴ ဗွဲမလအ်ကာဖာဂှ်ရော? သာသနာ မုရဴတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂမၠိုၚ် မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာမွဲ တန်တဴဗွဲမလအ်လကာဖာဂှ်ရော? ရဴဝွံ ကသပ်စိုတ် ကတဵုဒှ်ကၠုၚ် ကုအဲဍိက်ရ။ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် သာသနာ မုရဴတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂမၠိုၚ် မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာမွဲ ဟွံတန်တဴဗွဲမလအ်လကာဖာဂှ်ရော? သာသနာမုရဴတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂမၠိုၚ် မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာမွဲ တန်တဴဗွဲမလအ်လကာဖာဂှ်ရော?” ရဴဝွံ ဂရၚ်ပတီ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲရ။ ယွံသာရိပိုတ် သာသနာ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဝိပဿဳကီု တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲသိခဳကီု တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဝေဿဘူကီုဂှ် ဟွံတန်တဴ ဗွဲမလအ်လကာဖာရ၊ ယွံသာရိပိုတ် သာသနာ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲကကုသန်ကီု တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲကေဏာဂီုကီု တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲကဿပကီုဂှ် တန်တဴဗွဲမလအ်ကာဖာရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။
၁၉) ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ဟိုတ်သာသနာ ဟိုတ်သာသနာတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဝိပဿဳကီု တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်ကျာ်သိခဳကီု တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဝေဿဘူကီု ဟွံတန်တဴဗွဲမလအ်လကာဖာတုန် ညးဍေံရော? အထံက်အပၚ်တုန် ညးဍေံရော? ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီရ)။ ယွံသာရိပိုတ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဝိပဿသဳကီု တဳမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲသိခဳကီု တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဝေဿဘူကီု သွက်သ္ဂောံတွံကဵုဓရ် ကုကွးဂမၠိုၚ်ဗွဲတြးဂှ် ဟွံသ္ပပတိတ်လွဳအိုတ်ရ။ သုတ်ဂေယျဗျာကရိုဏ် ဂါထာဥဒါန် ဣတိဝုတ် ဇာတ် အဗ္ဘုတဓမ္မ ဝေဒလ္လဂမၠိုၚ်ဒဒက်တဴ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂမၠိုၚ်ဂှ် ဒှ်ဗၞတ်ညိနာၚ်ဟေၚ်အိုတ်ရ၊ ဟွံပညပ်တဴ သိက္ခာပိုဒ် ကုကွးဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ၊ ဟွံစၞောန်ထ္ၜး (အာဏာ) ပါတိမုက်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂမၠိုၚ် မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာဂှ် (သ္ပပရိနိဗ္ဗာန်ပၠန်) ကၠေံဗ္ဒန်အာဂှ်ကီု ပ္ဍဲအခိၚ်ကွးဂမၠိုၚ် ဒ္ဂေတ်ပတုပ်ဗက် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂမၠိုၚ်တုဲ မဂြၚ်တီကေတ် သစ္စပန်ဂှ် (သ္ပပရိနိဗ္ဗာန်ပၠန်) ကၠေံဗ္ဒန်အာဂှ်ကီု ကောန်ကွးဗွဲကြဴ စဴဗွဲဂတဂမၠိုၚ် မသ္ပခမဳနူဂကူဂမၠိုၚ် မၞုံကဵုယၟုတၞောဝ်ဇာတ်တၞဟ်တၞဟ်ဂှ် ကဵုသာသနာဂှ် ကၠေံဗ္ဒန်အာဗွဲမပြဟ်အိုတ်ရ။ ယွံသာရိပိုတ် ပ္ကဴဂမၠိုၚ်တၞဟ်တၞဟ် မပတိုန်စွံလဝ် ပ္ဍဲလတူကတဵုသတှေ် သီုဟွံကၞောတ်ဇန်လဝ်နဇုက်တောဝ်ဂှ် ဟိုတ်ဟွံကၞောတ်ဇန်လဝ် နဇုက်တောဝ်ဂှ်ရ သၟဟ်ညံၚ်ရဴကျာဗ္စာဲဗ္ဒာဲပြးပဆာဲ ပိုၚ်လွိၚ်ဓဂိုဟ်သွဝ် ပလီုပလာ်ထောံကီု တုပ်ပမာသာ်ဝွံဟေၚ် ပ္ဍဲအခိၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂမၠိုၚ် မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာဂှ် (သ္ပပရိနိဗ္ဗာန်) ကၠေံဗ္ဒန်အာဂှ်ကီု ပ္ဍဲအခိၚ်ကွးဂမၠိုၚ် ဒ္ဂေတ်ပတုပ်ဗက် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂမၠိုၚ်တုဲ မဂြၚ်တီကေတ် သစ္စပန်ဂှ် (သ္ပပရိနိဗ္ဗာန်ပၠန်) ကၠေံဗ္ဒန်အာဂှ်ကီု ကောန်ကွးဗွဲကြဴ စဴဗွဲဂတဂမၠိုၚ် မသ္ပခမဳနူဂကူဂမၠိုၚ် မၞုံကဵုယၟုတၞောဝ်ဇာတ်တၞဟ်တၞဟ်ဂှ် ကဵုသာသနာဂှ် ကၠေံဗ္ဒန်အာဗွဲမပြဟ်အိုတ်ရ။
တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂမၠိုၚ် (ပိဇကု) မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာဂှ် တီကေတ်ကသပ်စိုတ်ကွးဂမၠိုၚ် နကဵုစိုတ်ဇကုတုဲ သ္ပပတိတ်လွဳ သွက်သ္ဂောံဒၠောံဗတောန်အိုတ်ရ။
ယွံသာရိပိုတ် ကေၚ်ဒှ်ကၠုၚ်ပ္ဍဲကိုပ်ကၠာတေံတုန် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဝေဿဘူ မထေက်ဒုၚ်ပူဇဴတၟေၚ် မဂြၚ်တီကေတ် (ဓရ်ဂမၠိုၚ်အိုတ်သီု) အလဵုဇကုမဍာံစၟတ်ဂှ် ပ္ဍဲသပိုဟ်ဂြိုပ်မထေက်ကဵုဖေက်ဂၟံက်မွဲ တီကေတ်စိုတ် (ခမဳဂမၠိုၚ်) နကဵုစိုတ်ဇကုတုဲ "မြဴသာ်ဝွံ ဩဝ်ချပ်အိုတ်ညိ၊ မြဴသာ်ဝွံ လ္ပချပ်အိုတ်ညိ၊ မြဴသာ်ဝွံ ဩဝ်သ္ပပၠုပ်စိုတ်အိုတ်ညိ၊ မြဴသာ်ဝွံ လ္ပသ္ပပၠုပ်စိုတ်အိုတ်ညိ၊ ဩဝ်ပါဲကၠေံဓရ်ဝွံအိုတ်ညိ၊ အာစိုပ်ဓရ်ဝွံတုဲ ဩဝ်သ္ပဒတဴအိုတ်ညိ” ရဴဝွံ ဒၠောံဗတောန်ခမဳလ္ၚီရ၊ ဝေတ်ဗတောန်ရ။ ယွံသာရိပိုတ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဝေဿဘူ မထေက်ဒုၚ်ပူဇဴတၟေၚ် မဂြၚ်တီကေတ် (ဓရ်ဂမၠိုၚ်အိုတ်သီု) အလဵုဇကုမဍာံစၟတ်ဂှ် ဒၠောံဗတောန်ဝေတ်ဗတောန်တဴမြဴသာ်ဝွံမ္ဂး ဟိုတ်ခမဳလ္ၚီဂမၠိုၚ်ဂှ် ဟွံစောဲလာံအာရီုမမိက်ကဵုမွဲမွဲ (နတဏှာဒိဋ္ဌိဂမၠိုၚ်) တိတ်ဗၠးနူဓရ်အာသဝဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ။ ယွံသာရိပိုတ် ပ္ဍဲဂလာန်မတွံဂးသပိုဟ်ဂြိုပ် မထေက်ကဵုဖေက်ဂၟံက်ဂှ် ညးရာဂဟွံစာ်စ္ဍးမမိက်ကဵုမွဲမွဲ လုပ်အာသပိုဟ်ဂြိုပ်ဂှ်မ္ဂး ဗွဲမဂၠိုၚ်ဂၠိုၚ် တသော်ဇကုဂမၠိုၚ် ပတူနရဴအိုတ်ရ၊ ပွမတသော်ဇကုပတူနရဴဝွံ ဒဒှ်ထေက်ကဵုဖေက်ဂၟံက်ခိုဟ် ဒဒက်တဴသပိုဟ်ဂြိုပ် မထေက်ကဵုဖေက်ဂၟံက်ခိုဟ်ဂှ်ရောၚ်။
ယွံသာရိပိုတ် ဣဝွံဟေၚ် ဟိုတ်သာသနာ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဝိပဿဳကီု တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲသိခဳကီု တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဝေဿဘူကီု ဟွံတန်တဴ ဗွဲမလအ်လကာဖာရ၊ ဣဝွံဟေၚ် အထံက်အပၚ် ဟွံတန်တဴ ဗွဲမလအ်လကာဖာရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။
၂၀) ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ဟိုတ်သာသနာ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲကကုသန်ကီု တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲကောဏဂီုကီု တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲကဿပကီု တန်တဴဗွဲမလအ်လကာဖာတုန် ညးဍေံဂှ်ရော? အထံက်အပၚ်တုန် ညးဍေံဂှ်ရော? ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီရ)။
ယွံသာရိပိုတ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲကကုသန်ကီု တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲကောဏဂီုကီု တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲကဿပကီု သွက်သ္ဂောံတွံကဵုဓရ် ကုကွးဂမၠိုၚ်ဗွဲတြးဂှ် သ္ပပတိတ်လွဳအိုတ်ရ၊ သုတ်ဂေယျ ဗျာကရိုဏ် ဂါထာဥဒါန် ဣတိဝုတ် ဇာတ် အဗ္ဘုတဓမ္မ ဝေဒလ္လဂမၠိုၚ် ဒဒက်တဴ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂမၠိုၚ်ဂှ် ဂၠိုၚ်ဂၠၚ်အိုတ်ရ၊ ပညပ်တဴသိက္ခာပိုဒ် ကုကွးဂမၠိုၚ်ရ၊ စၞောန်ထ္ၜး (အာဏာ) ပါတိမုက်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂမၠိုၚ် မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာဂှ် (သ္ပပရိနိဗ္ဗာန်ပၠန်) ဂှ် ကၠေံဗ္ဒန်အာဂှ်ကီု ပ္ဍဲအခိၚ်ကွးဂမၠိုၚ် ဒ္ဂေတ်ပတုပ်ဗက်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂမၠိုၚ်တုဲ မဂြၚ်တီကေတ်သစ္စပန်ဂှ် (သ္ပပရိနိဗ္ဗာန်ပၠန်) ကၠေံဗ္ဒန်အာဂှ်ကီု ကွးကောန်ဗွဲကြဴ စဴဗွဲဂတဂမၠိုၚ် မသ္ပခမဳနူဂကူဂမၠိုၚ် မၞုံကဵုယၟုတၞောဝ်ဇာတ်တၞဟ်တၞဟ်ဂှ် ကဵုသာသနာဂှ် တန်တဴလုကဴကာလ မဂၠိုၚ်သ္ၚောဲအိုတ်ရ။ ယွံသာရိပိုတ် ကၞောတ်ဇန်လဝ်ကဵုဇုက်တောဝ်တုဲ ပကဴဂမၠိုၚ်တၞဟ်တၞဟ်မတိုန်စွံလဝ် ပ္ဍဲလတူဂတဵုသတှေ်ဂှ် ဟိုတ်နူကၞောတ်ဇန်လဝ်နကဵုဇုက်တောဝ်တုဲ ပကဴဂမၠိုၚ်တၞဟ်တၞဟ်မပတိုန်စွံလဝ် ပ္ဍဲလတူဂတဵုသတှေ်ဂှ် ဟိုတ်နူကၞောတ်ဇန်လဝ် နကဵုဇုက်တောဝ်တုဲ စွံလဝ်ဂှ်ရ သၟဟ်ညံၚ်ရဴကျာ ဟွံဗ္စာဲဗ္ဍာဲဟွံပြးဆာဲ ဟွံပိုၚ်လွိၚ်ဓဂိုဟ်သွဝ် ဟွံပလီုပလာ်ထောံကီု တုပ်ပမာသာ်ဝွံဟေၚ် ပ္ဍဲအခိၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂမၠိုၚ် မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာဂှ် (သ္ပပရိနိဗ္ဗာန်ပၠန်) ကၠေံဗ္ဒန်အာဂှ်ကီု ပ္ဍဲအခိၚ်ကွးဂမၠိုၚ် ဒ္ဂေတ်ပတုပ်ဗက် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂမၠိုၚ်တုဲ မဂြၚ်တီကေတ်သစ္စပန်ဂှ် (သ္ပပရိနိဗ္ဗာန်ပၠန်) ကၠေံဗ္ဒန်အာဂှ်ကီု ကွးကောန်ဗွဲကြဴ စဴဗွဲဂတဂမၠိုၚ် မသ္ပခမဳနူဂကူဂမၠိုၚ် မၞုံကဵုယၟုတၞောဝ်ဇာတ်တၞဟ်တၞဟ်ဂှ် ကဵုသာသနာတန်တဴ လုကဴကာလမဂၠိၚ်သ္ၚောဲအိုတ်ရ။ ယွံသာရိပိုတ် ဣဝွံတုန် ဟိုတ်သာသနာ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲကကုသန် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲကောဏာဂီုကီု တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲကဿပကီု တန်တဴဗွဲမလအ်လကာဖာရ၊ ဣဝွံဟေၚ် အထံက်အပၚ်တန်တဴ ဗွဲမလအ်လကာဖာရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။
၂၁) ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလပိုဉ်သာရိပိုတ် ဒၠိုက်ကတဵုနူဒၞါဲတုဲ သီုမလ္ၜက်ကၠေဟ်ပတိုန်သ္ၚာကၞေဟ်ပ္ဍဲလတူပၞးပါဲမွဲလပါ် ပၚ်ခၠအ်သၟိပ်တဲလ္ၚောဝ်ဏာ ဌာန်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲနွံတုဲ—
“သွက်သာသနာဝွံ သ္ဂောံတန်တဴ ဗွဲမလအ်လကာဖာ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂှ် ပညပ်တဴယြဴသိက္ခာပိုဒ်မွဲ ကုကွးဂမၠိုၚ်ရ၊ စၞောန်ထ္ၜးတဴ ယြဴပါတိမုက်မွဲရ၊ ယွံတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ သွက်သ္ဂောံပညပ်တဴသိက္ခာပိုဒ်ဂှ် ဒးအခိၚ်ရ၊ ယွံတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မလေပ်သ္ဂးတဴဂလာန်ခိုဟ်ဆာဲ သွက်သ္ဂောံစၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်ဂှ် ဒးအခိၚ်ရ” ရဴဝွံ ဂရၚ်ပတီ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲရ။
ယွံသာရိပိုတ် တၠအဲ ဩဝ်လၟတ်ဒေါံဒၟံၚ်ညိကၠာ၊ ယွံသာရိပိုတ် တၠအဲ ဩဝ်လၟတ်ဒေါံဒၟံၚ်ညိကၠာ၊ ကျာ်တြဲဟေၚ် ကြက်တီကေတ် အခိၚ်ပ္ဍဲပွမပညပ်သိက္ခာပိုဒ် ပွမစၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်ရ။ ယွံသာရိပိုတ် ပ္ဍဲသာသနာဝွံ ဓရ် (ပွမကလိလောန်) လ္ၚဵုဂမၠိုၚ် မၞုံကဵုအရာတန်တဴမ္ဂး ဓရ်အာသဝဂှ် လုကဴကာလ ဗၞတ်ဟွံကတဵုဒှ်ပြာကဋ်ကၠုၚ် ပ္ဍဲသၚ်ဏီ ကျာ်တြဲ ဟွံပညပ်တဴသိက္ခာပိုဒ် ကုကွးဂမၠိုၚ်ရ၊ ဟွံစၞောန်ထ္ၜး (အာဏာ) ပါတိမုက်ရ။
ယွံသာရိပိုတ် ပ္ဍဲသာသနာဝွံ ပ္ဍဲအခိၚ်ဓရ် (ပွမကလိလောန်) လ္ၚဵုဂမၠိုၚ် မၞုံကဵုအရာတန်တဴမ္ဂး ဓရ်အာသဝဂှ် ကတဵုဒှ်ပြာကဋ်ကၠုၚ်ပ္ဍဲသၚ်ဂှ် တၞဟ်နဖဵုပွမပါဲပၠေၚ်ကၠေံဓရ် (ပွမကလိလောန်) ဂမၠိုၚ် မၞုံကဵုအရာတန်တဴမ္ဂး ဓရ်အာသဝဂှ်ဟေၚ် ကျာ်တြဲပညပ်တဴသိက္ခာပိုဒ် ကုကွးဂမၠိုၚ်ရ၊ စၞောန်ထ္ၜး (အာဏာ) ပါတိမုက်ရ။
ယွံသာရိပိုတ် သၚ်ဂှ် လုကဴကာလဗၞတ်ဟွံအာစိုပ် ဒဒှ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ် ဒဒက်တဴခမဳ (ဝသ်ကြံၚ်) မတီဗ္တမ်မဂၠိုၚ်ဏီဂှ် ပ္ဍဲသာသနာဝွံ ဓရ် (ပွမကလိလောန်) လ္ၚဵုဂမၠိုၚ် မၞုံကဵုအရာတန်တဴမ္ဂး ဓရ်အာသဝဂှ် ဟွံကတဵုဒှ်ပြာကဋ်ကၠုၚ် ပ္ဍဲသၚ်အိုတ်ဏီရ၊ ယွံသာရိပိုတ် ပ္ဍဲအခိၚ်သၚ်ဂှ် အာစိုပ်ဒဒှ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ် ဒဒက်တဴခမဳ (ဝသ်ကြံၚ်) မတီဗ္တမ်မဂၠိုၚ်ဂှ်တုန် ပ္ဍဲသာသနာဝွံ ဓရ် (ပွမကလိလောန်) လ္ၚဵုဂမၠိုၚ် မၞုံကဵုအရာတန်တဴမ္ဂး ဓရ်အာသဝဂှ် ကတဵုဒှ်ပြကဋ်ကၠုၚ် ပ္ဍဲသၚ်အိုတ်ရ၊ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တၞဟ်နဖဵုပွမပါဲပၠေၚ်ကၠေံ ဓရ် (ပွမကလိလောန်) ဂမၠိုၚ် မၞုံကဵုအရာတန်တဴမ္ဂး ဓရ်အာသဝဂှ်ဟေၚ် ကျာ်တြဲ ပညပ်တဴသိက္ခာပိုဒ် ကုကွးဂမၠိုၚ်ရ၊ စၞောန်ထ္ၜး (အာဏာ) ပါတိမုက်ရ။
ယွံသာရိပိုတ် သၚ်ဂှ် လုကဴကာလဗၞတ်ဟွံအာစိုပ် ဒဒှ်မလှဲလးဂၠိုၚ်ဂၠၚ်ဏီဂှ် ပ္ဍဲသာသနာဝွံ ဓရ် (ပွမကလိလောန်) လ္ၚဵုဂမၠိုၚ် မၞုံကဵုအရာတန်တဴမ္ဂး ဓရ်အာသဝဂှ် ဟွံကတဵုဒှ်ပြာကဋ်ကၠုၚ် ပ္ဍဲသၚ်အိုတ်ဏီရ၊ ယွံသာရိပိုတ် ပ္ဍဲအခိၚ်သၚ်ဂှ် အာစိုပ်ဒဒှ်မလှဲလးဂၠိုၚ်ဂၠၚ်ဂှ်တုန် ပ္ဍဲသာသနာဝွံ ဓရ် (ပွမကလိလောန်) လ္ၚဵုဂမၠိုၚ် မၞုံကဵုအရာတန်တဴမ္ဂး ဓရ်အာသဝဂှ် ကတဵုဒှ်ပြာကဋ်ကၠုၚ် ပ္ဍဲသၚ်အိုတ်ရ၊ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တၞဟ်နဖဵုပွမပါဲပၠေၚ်ကၠေံ ဓရ် (ပွမကလိလောန်) ဂမၠိုၚ် မၞုံကဵုအရာတန်တဴမ္ဂး ဓရ်အာသဝဂှ်ဟေၚ် ကျာ်တြဲပညပ်တဴသိက္ခာပိုဒ် ကုကွးဂမၠိုၚ်ရ၊ စၞောန်ထ္ၜး (အာဏာ) ပါတိမုက်ရ။
ယွံသာရိပိုတ် သၚ်ဂှ် လုကဴကာလဗၞတ်ဟွံအာစိုပ် ဒဒှ်လာဘ်ဂၠိုၚ်ဏီဂှ် ပ္ဍဲသာသနာဝွံ ဓရ် (ပွမကလိလောန်) လ္ၚဵုဂမၠိုၚ် မၞုံကဵုအရာတန်တဴမ္ဂး ဓရ်အာသဝဂှ် ဟွံကတဵုဒှ်ပြာကဋ်ကၠုၚ် ပ္ဍဲသၚ်အိုတ်ဏီရ၊ ယွံသာရိပိုတ် ပ္ဍဲအခိၚ်သၚ်ဂှ် အာစိုပ်ဒဒှ်လာဘ်ဂၠိုၚ်ဂှ်တုန် ပ္ဍဲသာသနာဝွံ ဓရ် (ပွမကလိလောန်) လ္ၚဵုဂမၠိုၚ် မၞုံကဵုအရာတန်တဴမ္ဂး ဓရ်အာသဝဂှ် ကတဵုဒှ်ပြာကဋ်ကၠုၚ်ပ္ဍဲသၚ်အိုတ်ရ၊ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တၞဟ်နဖဵုပွမပါဲပၠေၚ်ကၠေံ ဓရ် (ပွမကလိလောန်) ဂမၠိုၚ် မၞုံကဵုအရာတန်တဴမ္ဂး ဓရ်အာသဝဂှ်ဟေၚ် ကျာ်တြဲပညပ်တဴသိက္ခာပိုဒ် ကုကွးဂမၠိုၚ်ရ၊ စၞောန်ထ္ၜး (အာဏာ) ပါတိမုက်ရ။
ယွံသာရိပိုတ် သၚ်ဂှ် လုကဴကာလဗၞတ်ဟွံအာစိုပ် ဒဒှ် (ဗဟုသုတ) လမိၚ်လညာတ်ဂၠိုၚ်ဏီဂှ် ပ္ဍဲသာသနာဝွံ ဓရ် (ပွမကလိလောန်) လ္ၚဵုဂမၠိုၚ် မၞုံကဵုအရာတန်တဴမ္ဂး ဓရ်အာသဝဂှ် ဟွံကတဵုဒှ်ပြာကဋ်ကၠုၚ် ပ္ဍဲသၚ်အိုတ်ဏီရ၊ ယွံသာရိပိုတ် ပ္ဍဲအခိၚ်သၚ်ဂှ် အာစိုပ်ဒဒှ် (ဗဟုသုတ) လမိၚ်လညာတ်ဂၠိုၚ်ဂှ်တန် ပ္ဍဲသာသနာဝွံ ဓရ် (ပွမကလိလောန်) လ္ၚဵုဂမၠိုၚ် မၞုံကဵုအရာတန်တဴမ္ဂး ဓရ်အာသဝဂှ် ကတဵုဒှ်ပြာကဋ်ကၠုၚ် ပ္ဍဲသၚ်အိုတ်ရ၊ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တၞဟ်နဖဵုပွမပါဲပၠေၚ်ကၠေံဓရ် (ပွမကလိလောန်) ဂမၠိုၚ် မၞုံကဵုအရာတန်တဴမ္ဂး ဓရ်အာသဝဂှ်ဟေၚ် ကျာ်တြဲ ပညပ်တဴသိက္ခာပိုဒ် ကုကွးဂမၠိုၚ်ရ၊ စၞောန်ထ္ၜး (အာဏာ) ပါတိမုက်ရ။
ယွံသာရိပိုတ် (ပ္ဍဲအခိၚ်လၟုဟ်) ခမဳသၚ်ဂှ် စာ်စ္ဍးနူခၜိုဟ် (မတွံဂးဒုဿဳလ) ရ၊ စာ်စ္ဍးနူဒုဟ်ရ၊ စာ်စ္ဍးနူကၠိခ္ဍက်ရ၊ သအးဇ္ၚးရ၊ တန်တဴပ္ဍဲကြက် (မပ္တံသဳလ) ရ၊ ယွံသာရိပိုတ် ပၞောဝ်ခမဳဂမၠိုၚ်မသုန်ကၠံဝွံ၊ ခမဳသဝ်အိုတ် ဍိုန်အိုတ်ဂှ် ဒှ်သောတာပန် ဟွံမွဲကဵုသဘဴ ပွဒတုံစှေ်အပါယ်မဗိုန်ဇၟအ် မၞုံကဵုအရာလအာ မဂ်ပိလတူရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။
၂၂) ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ကော်တဳလပိုဉ်အာနန္ဒတုဲ— “ယွံအာနန္ဒ ကျာ်တြဲဂမၠိုၚ် ပ္ဍဲအရာညးဘိက်နိမန်နွံတုဲ ပြာပ်လုပ်ဒဂိုန်ဂှ် သီုဟွံဂရၚ်ပတီလဴဗ္စ ညးဘိက်နိမန်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ဂေတ်ဂ္ၚေၚ်ပ္ဍဲဇနပိုဒ် (တွဵုရးဍုၚ်) တုဲ ပွမဟွံက္ညအာဒေသစာရိတ်ဂှ် ဒှ်ဒ္ဂေတ်လ္ၚတ်အလေံကျာ်တြဲဂမၠိုၚ်ရ၊ ယွံအာနန္ဒ ကၠုၚ် အာအိုတ်စိုအ် ကြက်ဂရၚ်ပတီလဴဗ္စ ဗဗၞးဝေရဉ္ဇအိုတ်” ရဴဝွံ သ္ဂးရ။ ခိုဟ်သန်ရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ တဳလပိုဉ်အာနန္ဒ ဒုၚ်ဝန် ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲရ၊ ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ရုၚ်လတက်ပဠေဝ်သ္ၚာတုဲ ထ္ၜဂိုၚ်ကေတ်ဗဗေၚ်သ္ၚာတုဲ မွဲဟာန်ကေုာံတဳလပိုဉ်အာနန္ဒ မဒှ်ခမဳဗွက်ကြဴ က္ညပြာပ်အာသ္ၚိ ဗဗၞးဝေရဉ္ဇတုဲမ္ဂး ဂဇအ်ဒၟံၚ်ပ္ဍဲသၞာမလးပဠေဝ်လဝ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ဗဗၞးဝေရဉ္ဇ ပြာပ်အာဇရေၚ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲတုဲမ္ဂး လ္ၚောဝ်သ္ပဝတ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲတုဲမ္ဂး ဂဇအ်ဒၟံၚ်ပ္ဍဲဒၞါဲမွဲရ၊ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ သ္ဂးကဵုဗဗၞးဝေရဉ္ဇ မဂဇအ်ဒၟံၚ်ပ္ဍဲဒၞါဲမွဲတုဲဂှ် ရဴဝွံရ- “ယွံဗဗၞး တၠအဲ ဂပ်ဝ်ဘိက်နိမန်လဝ်ဒှ်တုဲ ပိုယ်ညးဂမၠိုၚ် ပြာပ်လုပ်ကၠုၚ်ဒဂိုန်တုဲအိုတ်ရ၊ ဂရၚ်ပတီလဴဗ္စကဵု တၠအဲအိုတ်ရ၊ ပိုယ်ညးဂမၠိုၚ် သၟိက်မိက်က္ညအာ ဒေသစာရိတ်အိုတ်ရ” ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ ယွံတြနာဲဂေါတမ ဍာံပြရ၊ အဲဍိက်ဂပ်ဝ်ဘိက်နိမန်လဝ်ဒှ်တုဲ ပြာပ်လုပ်ကၠုၚ်ဒဂိုန်တုဲရ၊ ၜိုန်ဂှ် (ဆဂး) ဟဂွံကဵုဒါန် ကပေါတ်ဝတ္ထုဒါန်ဏီရ၊ ကပေါတ်ဝတ္ထုဒါန်ဂှ် ဟွံမွဲလေဝ်ဟွံသေၚ်တဴရ၊ ဟွံမိက်ကဵုဒါန်လေဝ် ဟွံသေၚ်ရ၊ ညးပဒတဴ ပ္ဍဲအဝေါၚ်ခရှ်ဂမၠိုၚ် ကမၠောန်ကေၚ်ကာထေက်ကဵုဒးသ္ပဂၠိုၚ်ဂၠၚ်အိုတ်ရ၊ ပသာ်သ္ဂောံကလိဂွံ အခေါၚ်ကဵုဒါန်မာန်ဂှ်ရော? သွက်တ္ၚဲယး တြနာဲဂေါတမ မွဲဟာန်ကေုာံခမဳသၚ် ဩဝ်ဒုၚ်တဲပိဏ္ဍပါတ် အဲဍိက်ညိ ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီရ)။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ နမဒၟံၚ်သ္ၚိတ်သ္ၚိတ်ဂှ် ဒုၚ်တဲရ၊ ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် နဂလာန်မဗဗွဲကေုာံ ဓရ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ကဵုဗဗၞးဝေရဉ္ဇ တီညာတ်ကေတ် (ဒတုဲဖဵု) ကဵုဒဂိုန်ဂိုၚ်ကေတ် (ဓရ်) (သွက်ဂွံဒ္ဂေတ်ဓရ်) ကဵုသကေက်သကာ ကဵုမြဟ်မြာတုဲမ္ဂး ဒၠိုက်ကတဵုနူဒၞာဲကၠာ က္ညပါဲစ္ဍးအာရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ဗဗၞးဝေရဉ္ဇဂှ် ဗ္တမ်ဂှ် လောန်ၜက်အာတုဲ ကဵုစဳရေၚ်တဴ စၞအာဟာရဘောဇိုန်မပြဲပြဲ ပ္ဍဲသ္ၚိဇကုတုဲမ္ဂး “ယွံတြနာဲဂေါတမ ဒးအခိၚ်ဂ၊ ပဠေဝ်ပဠေတ် ပိဏ္ဍပါတ်တုဲရ” ရဴဝွံ ကဵုဂရၚ်ပတီ ဒးအခိၚ်ရ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲရ။
၂၃) ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂှ် ပ္ဍဲအခိၚ်နူဂယး ရုၚ်လတက်ပဠေဝ်သ္ၚာဲတုဲ သီုမထ္ၜဂိုၚ်ကေတ် ဗဗေၚ်သ္ၚာ က္ညပြာပ်စဴအာသ္ၚိ ဗဗၞးဝေရဉ္ဇတုဲမ္ဂး ဂဇအ်ဒၟံၚ်ပ္ဍဲသၞာ မလးပဠေဝ်လဝ်မွဲဟာန်ကေုာံခမဳသၚ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ဗဗၞးဝေရဉ္ဇ အလဵုဇကုကၠောန်ၜိုတ်ဥပကာ ခမဳသၚ်မၞုံပဓါန်ဍေံ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ နကဵုစၞအာဟာရဘောဇိုန်မပြဲပြဲ စဵုကဵုတရိုပ်စိုတ် စဵုကဵုဒးဆေဝ်တာပဒေါံထောံရ၊ ပ္ဍဲအခိၚ်တီကေတ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲကဵုပိုဉ်တုဲ ပါဲကၠေံတဲနူဗဗေၚ်တုဲဂှ် (ဗဗၞးဝေရဉ္ဇ) ဗဂိန်ကဵုဒါန်သ္ၚာတိစဳဝရိက် ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲရ၊ ကုခမဳမွဲမွဲဇကုဇဳလေဝ် ဗဂိန်ကဵုဒါန်ယာတ် သ္ၚာမွဲမွဲစုမ်ဇဳရ။ ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် နဂလာန်မဗဗွဲကေုာံဓရ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲကဵုဗဗၞးဝေရဉ္ဇ တီညာတ်ကေတ် (ဒတုဲဖဵု) ကဵုဒဂိုန်ဂိုၚ်ကေတ် (ဓရ်) (သွက်ဂွံဒ္ဂေတ်ဓရ်) ကဵုသကေကတ်သကာ ကဵုမြဟ်မြာတုဲမ္ဂး ဒၠိုက်ကတဵုနူဒၞာဲကၠာ က္ညပါဲစ္ဍးအာရ။ ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ်ပ္ဍဲဍုၚ်ဝေရဉ္ဇာ ဗွဲမမိပ်လဟိၚ်တုဲမ္ဂး ဟွံလုပ်ဍုၚ်သောရေယျ သၚ်္ကဿ ကဏ္ဏကုဇ္ဇတုဲ က္ညပြာပ်အာ သၞေဟ်ပယောဂတုဲမ္ဂး နူသၞေဟ်ပယောဂ တတ်ကၠောံအာၜဳဂၚ်္ဂါတုဲ စိုပ်အာဍုၚ်ဗာရာဏသဳရ။ ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဍုၚ်ဗာရာဏသဳ ဗွဲမမိပ်လဟိၚ်တုဲမ္ဂး က္ညဂ္ၚေၚ်အာဒေသစာရိတ် ဍုၚ်ဝေသာလဳရ၊ အတိုၚ်လၟေၚ်လၟေၚ် က္ညဂ္ၚေၚ်အာဒေသစာရိတ်မ္ဂး အာစိုပ်ဍုၚ်ဝေသာလဳတုဲ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဘာပြာသာဒ်ဇၞော် မၞုံကဵုအထောဋ်သ္ၚိကၠတ် အပ္ဍဲဂြိုပ်မဟာဝိုန် ဇရေၚ်ဍုၚ်ဝေသာလဳရ။
ခဏ်ထ္ၜးကဵုပရူပရာ ဗဗၞးဝေရဉ္ဇ ဘာသာမန်တုဲ။
၁။ ခဏ်ပါရာဇိက
၁.၁။ ပဌမပါရာဇ်
၁.၁.၁။ အခန်ထ္ၜးကဵုပရူပရာ ခမၟသုဒိန်
၁.၁.၂။ ဟိုတ်ဂွံပညပ်ဝိနယ်စှ်သာ်
“ယွံခမဳတအ် ဒှ်သာ်ဂှ်မ္ဂး သ္ပဟိုတ်ကဵု ဖဵုတၟေၚ်ဂမၠိုၚ်စှ်ပြကာမတွံဂး- (1) သွက်သ္ဂောံဒ္ဂေတ်လ္ၚတ်ဒုၚ်ဝန်မ္ဂး ဒးရးသန်ရ ဒဒက်တဴကဵုသၚ် (2) သွက်ဂွံကဵုဒှ်သၚ်ဂမၠိုၚ် ဒှ်တသိုခ် (3) သွက်ဂွံလၞိန်ဗပိန်ကၠေံ ညးဖံက်ပလီုပလာ် ဒ္ဂေတ်သဳလဂမၠိုၚ် (4) သွက်ခမဳမသ္ဍိုက်မၠိုက်သၞေံသၞဴ ဒ္ဂေတ်သဳလဂမၠိုၚ် ဂွံပဒတဴ ဗွဲတသိုခ်မာန် (5) သွက်ဂွံသ္ၚဳလလမ်မၚ်မွဲကၟာတ်လဒဵု ဒဒိုခ်တၟေၚ်ဂမၠိုၚ်မကတဵုဒှ်ပ္ဍဲဂတမတ် (6) သွက်ဂွံပါဲကၠေံဒဒိုခ်တၟေၚ်ဂမၠိုၚ် ကြက်ကတဵုဒှ်လက္ကရဴ (7) သွက်ညးဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂမၠိုၚ်ဏီ ဂွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက် (8) သွက်ညးလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်တုဲဂမၠိုၚ် ဂွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂၠိုၚ်တိုန် (9) သွက်ဓရ်ညးသပ္ပုရိုဟ် ‘သာသနာပိပြကာ’ ဂွံတန်တဴအာ (10) သွက်ဂွံယိုက်ဒိုက် ‘ဝိနယ်’ စေဝ်ပၞောန်တုဲ ပညပ်တဴသိက္ခာပိုဒ် ကုခမဳဂမၠိုၚ်ရ” ရဴဝွံ သ္ဂးရ။ ယွံခမဳတအ် ရဴသာ်ဝွံဟေၚ် ဩဝ်စၞောန်ထ္ၜးသိက္ခာပိုဒ်ဝွံအိုတ်ညိ။
“ယြဴခမဳမွဲ သွိုန်ဗပိုန်သိပ်ဂၠိပ် ဒ္ဂေတ်မေထုန်မ္ဂး၊ ခမဳဂှ် အာစိုပ် ပွမကျဟောံအာနူသာသနာရ၊ ဟွံမွဲကဵုပွမပံၚ်ဖက်ဆက်ဆောံ ကေုာံခမဳခိုဟ်ဆာဲဂမၠိုၚ်မွဲစွံရ” ရဴဝွံ (ဩဝ်စၞောန်ထ္ၜးအိုတ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။ ရဴဝွံဟေၚ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ပညပ်တဴသိက္ခာပိုဒ်ဝွံ ကုခမဳဂမၠိုၚ်ရ။
ခဏ်ထ္ၜကဵုပရူပရာ ခမဳသုဒိန် ဘာသာမန်တုဲရ။
၁.၁.၃။ ဝတ္ထုကၞုဲၝောံ
40) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ခမဳမွဲဇကု ပ္ဍဲဂြိုပ်မဟာန်ဝိုန် ဇရေၚ်ဍုၚ်ဝေသာလဳ လှေံလှန်ကၞုဲၝောံနကဵုစၞတုဲ သွိုန်ဗပိုန် (ဒ္ဂေတ်သ္ပ) ဒ္ဂေတ်မေထုန် ပ္ဍဲကၞုဲၝောံဂှ်ရ၊ ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် ခမဳဂှ် ပ္ဍဲအခိၚ်နူဂယး ရုၚ်လတက်ပဠေဝ်သ္ၚာဲတုဲ သီုမထ္ၜဂိုၚ်ကေတ် ဗဗေၚ်သ္ၚာ လုပ်ဂ္ၚေၚ်ပိဏ္ဍပါတ် ဍုၚ်ဝေသာလဳရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်ဂၠေၚ် ဂေတ်ဂ္ၚေၚ်လၟေၚ်လၟေၚ်ဘာအိုတ်မ္ဂး ပြာပ်စိုပ်အာဘာခမဳဂှ်အိုတ်ရ၊ ကၞုဲၝောံဂှ် ညာတ်ဒးခမဳအာဂန္တုကဂမၠိုၚ် မက္ညကၠုၚ်နူဇမ္ၚောဲတုဲ ပ္ဍဲကြဴ ပြာပ်အာဇရေၚ် ခမဳဂမၠိုၚ်တုဲမ္ဂး ပ္ဍဲဂတခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ဂၞိၚ်လေဝ် ပချဳထ္ၜးရ၊ ဗ္တလေဝ် ပချဳထ္ၜးရ၊ ဂၞိၚ်လေဝ် ပကုန်ထ္ၜးရ၊ သၞိၚ်နိမိတ် (သွက်ဂွံဒ္ဂေတ်သ္ပမေထုန်) လေဝ် သ္ပရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် “အဆတ်ဨကန်ဟွံမွဲပၠန်သၠေဟ်ပၟာ ခမဳဂှ် သွိုန်ဗပိုန် (ဒ္ဂေတ်သ္ပ) ဒ္ဂေတ်မေထုန် ပ္ဍဲကၞုဲၝောံဝွံရ” ရဴဝွံ ကသပ်ဒှ် ကုခမဳအာဂန္တုကဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ၊ (ကသပ်ဒှ်တုဲမ္ဂး) အောပ်ဗ္ဒဒၟံၚ်ပ္ဍဲမွဲဒၞါဲတုဲ (တောပ်ကျောဝ်ဒၟံၚ်) အိုတ်ရ၊ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳ (ပဒတဴဘာ) ဂှ် ဂ္ၚေၚ်ပိဏ္ဍပါတ် နူဍုၚ်ဝေသာလဳတုဲပ္ဍဲကြဴ ဂိုၚ်ကေတ်ပိဏ္ဍပါတ်တုဲ ကလေၚ်စဴကၠုၚ်ရ။
41) ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ကၞုဲၝောံဂှ် ပြာပ်ကၠုၚ်ဇရေၚ် ခမဳ (ပဒတဴဘာ) ဂှ်ရ၊ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳဂှ်ပိဏ္ဍပါတ်လ္ၚဵုဂှ်စတုဲ လ္ၚဵုဂှ်ကဵုကုကၞုဲၝောံရ၊ ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် ကၞုဲၝောံဂှ် စပုၚ်တုဲ ပကုန်ကဵုဂၞိၚ်ကုခမဳဂှ်ရ၊ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳဂှ် သွိုန်ဗပိုန် (ဒ္ဂေတ်သ္ပ) ဒ္ဂေတ်မေထုန် ပ္ဍဲကၞုဲၝောံဂှ်ရ။
ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳအာဂန္တုကဂမၠိုၚ်ဂှ် “ယွံကောန်တၠ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ဂပ်ဝ်ပညပ်လဝ်သိက္ခာပိုဒ်တုဲရ ဟွံသေၚ်ဟာ၊ ယွံကောန်တၠ မုဟိုတ်တၠအဲ သွိုန်ဗပိုန် (ဒ္ဂေတ်သ္ပ) ဒ္ဂေတ်မေထုန် ပ္ဍဲကၞုဲၝောံဂှ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးကဵု ခမဳ (ပဒတဴဘာ) ဂှ်အိုတ်ရ။
ယွံကောန်တၠတအ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ဂပ်ဝ်ပညပ်လဝ်သိက္ခာပိုဒ်တုန် ဍာံပြရ၊ ၜိုန်ဂှ်သိက္ခာပိုဒ်ဂှ် ဂပ်ဝ်ပညပ်လဝ်ပ္ဍဲမၞိဟ်ဗြဴဟေၚ်ရ၊ ဂပ်ဝ်ပညပ်လဝ် ပ္ဍဲတိရစ္ဆာန်ၝောံ ဟွံသေၚ်ရ ရဴဝွံ (ကလေၚ်ဂရၚ်ပတီရ)။
ယွံကောန်တၠ ပွမသွိုန်ဗပိုန် (ဒ္ဂေတ်သ္ပ) ဒ္ဂေတ်မေထုန်ပ္ဍဲကၞုဲၝောံဂှ် တုပ်သၟဟ်ကေုာံပွမသွိုန်ဗပိုန် (ဒ္ဂေတ်သ္ပ) ဒ္ဂေတ်မေထုန် ပ္ဍဲမၞိဟ်ဗြဴဟေၚ်ရ ဟွံသေၚ်ရ၊ ယွံကောန်တၠ (ကမၠောန်ပွတၠအဲ) ဝွံ ဟွံထေက်ကုခမဳဂမၠိုၚ်ရ၊ ဟွံဗဗွဲရ၊ ဟွံသပ္ပါယ်ရ၊ အာကာရအရာ ခမဳတအ်ဟွံသေၚ်ရ၊ ဟွံဂပ်ဝ်ရ၊ ဟွံထေက်ကဵုသ္ပရ၊ ယွံကောန်တၠ မုဟိုတ်တၠအဲဂှ် သ္ပခမဳ ပ္ဍဲ ‘ဓမ္မဝိနယ’ သာသနာ မဂပ်ဝ်တွံလဝ် ဗွဲမဒးရး ရဴဝွံတုဲ သွက်သ္ဂောံဒ္ဂေတ်လ္ၚတ် ဒ္ဂေတ်မပြဲ ဗွဲမဍိုက်ပေၚ်သအးဇ္ၚး စဵုကဵုလအိတ်လမျီုဂှ် ဟွံသၟဟ်အရထဂှ်ရော? ယွံကောန်တၠ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂှ် နဟိုတ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ် ဟွံတွံလဝ်ဓရ် တၞဟ်နပွမဒှ်မွဲဟာန်ကေုာံရာဂတုဲ တွံလဝ်သွက်ဂွံစာ်စ္ဍးနူရာဂရ ဟွံသေၚ်ဟာ ။ ပ ။ တွံလဝ် ပွမၜိုဟ်လလမ် ဒတူတၠာဲကာမဂုဏ်ဂမၠိုၚ်ဏီ တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကီု ကုညးလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်တုဲဂမၠိုၚ် တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂၠိုၚ်တိုန်ကီု ကဵုကတဵုဒှ်ဟွံမာန်ရ။ ယွံကောန်တၠ ဍာံဍာံစၟတ်စၟတ် ပွယုတ်မာတၠအဲ သ္ပဒးဝွံ ကုညးဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂမၠိုၚ်ဏီ တၞဟ်နပွမဟွံကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကီု ကုညးလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်တုဲလ္ၚဵုဂမၠိုၚ် တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်လီုလာ်ကီု ကဵုကတဵုဒှ်ရ ရဴဝွံ (ဟီုသ္ဂးအိုတ်ရ)။
ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ဟီုဂရိုဟ်တၚ်ဒုဟ် ခမဳ (မဒ္ဂေတ်သ္ပဒ္ဂေတ်မေထုန် ပ္ဍဲကၞုဲၝောံ) ဂှ် နဟိုတ်မဂၠိုၚ်အိုတ်တုဲ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။
42) ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ဟိုတ်နူဟိုတ်အရာဝွံ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ကဵုခမဳသၚ်ကောံဓရီုတုဲမ္ဂး “ယွံခမဳ တၠအဲ သွိုန်ဗပိုန် (ဒ္ဂေတ်သ္ပဒး) ဒ္ဂေတ်မေထုန် ပ္ဍဲကၞုဲၝောံရဂှ် ဍာံပြဟာ” ရဴဝွံ စၟဳစၟတ်သၟာန်သၟုက် ခမဳဂှ်ရ။ ဍာံပြရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီရ)။
တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ ဟီုဂရိုဟ်ရ၊ “ယွံတြုံမလ္ၚုသၟး (နူမဂ်ဖိုလ်) (ပွကမၠောန်တၠအဲ) ဝွံ ဟွံထေက်ကုခမဳဂမၠိုၚ်ရ၊ ဟွံဗဗွဲရ၊ ဟွံသပ္ပါယ်ရ၊ အာကာရအရာ ခမဳတအ်ဟွံသေၚ်ရ၊ ဟွံဂပ်ဝ်ရ၊ ဟွံထေက်ကဵုသ္ပရ၊ ယွံတြုံမလ္ၚုသၟး (နူမဂ်ဖိုလ်) မုဟိုတ် တၠအဲဂှ် သ္ပခမဳ ပ္ဍဲ ‘ဓမ္မဝိနယ’ သာသနာ မဂပ်ဝ်တွံလဝ် ဗွဲမဒးရး ရဴဝွံတုဲ သွက်သ္ဂောံဒ္ဂေတ်လ္ၚတ်ဒ္ဂေတ်မပြဲ ဗွဲမဍိုက်ပေၚ်သအးဇ္ၚး စဵုကဵုလအိတ်လမျီုဂှ် ဟွံသၟုဟ်ရထဂှ်ရော? ယွံတြုံမလ္ၚုသၟး (နူမဂ်ဖိုလ်) အဲဂှ် နဟိုတ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ် ဟွံတွံလဝ်ဓရ် တၞဟ်နပွမဒှ်မွဲဟာန်ကေုာံရာဂတုဲ တွံလဝ်သွက်ဂွံစာ်စ္ဍးနူရာဂရ ဟွံသေၚ်ဟာ ။ ပ ။ တွံလဝ်ဓရ် ပွမၜိုဟ်လလမ် ဒတူတၠာဲကာမဂုဏ်ဂမၠိုၚ်ရ ဟွံသေၚ်ဟာ။
ယွံတြုံမလ္ၚုသၟး (နူမဂ်ဖိုလ်) ပွမပၠုပ်စုတ်အၚ်္ဂဇာတ်တၠအဲ ပ္ဍဲပါၚ်ဇြုံ မၞုံကဵုဂျိမပြဟ် မၞုံကဵုဂျိမသကာတ်ဂှ် ပြဲသန်ဏီရ၊ ပွမပၠုပ်စုတ်အၚ်္ဂဇာတ်တၠအဲ ပ္ဍဲအၚ်္ဂဇာတ်ကၞုဲၝောံဂှ် ဟွံပြဲဟေၚ်ရ။
ယွံတြုံမလ္ၚုသၟး (နူမဂ်ဖိုလ်) ပွမပၠုပ်စုတ်အၚ်္ဂဇာတ်တၠအဲ ပ္ဍဲပါၚ်ဇြုံဗုဲ ဇြုံဇာတ်ဂှ် ပြဲသန်ဏီရ၊ ပွမပၠုပ်စုတ်အၚ်္ဂဇာတ်တၠအဲ ပ္ဍဲအၚ်္ဂဇာတ်ကၞုဲၝောံဂှ် ဟွံပြဲဟေၚ်ရ။
ယွံတြုံမလ္ၚုသၟး (နူမဂ်ဖိုလ်) ပွမပၠုပ်အၚ်္ဂဇာတ်တၠအဲ ပ္ဍဲဗွဝ်ဖအုမ်လ္ၚပၟတ် မဂဵုတူဍာဲဂြၚ် မဂဵုလဟဵုတူပွဳပွူ မဒှ်မွဲဟာန်ကေုာံသၞပၟတ်ဂၠန်ပၟတ်ဂှ် ပြဲသန်ဏီ၊ ပွမပၠုပ်စုတ်အၚ်္ဂဇာတ်တၠအဲ ပ္ဍဲအၚ်္ဂဇာတ်ကၞုဲၝောံဂှ် ဟွံပြဲဟေၚ်ရ။
ပွမဒှ်သာ်ဂှ်ဂှ် မုဟိုတ်ရောဟီုမ္ဂး ယွံတြုံမလ္ၚုသၟး (နူမဂ်ဖိုလ်) ဟိုတ်နူဟိုတ် (မတွံဂးပွမပၠုပ်စုတ်အၚ်္ဂဇာတ် ပ္ဍဲပါၚ်ဇြုံ ဗွဝ်ဖအုမ်လ္ၚပၟတ်) ဂှ် သ္ဒးအာစိုပ် ပွမချိုတ်ကီု ဒဒိုခ်မဆိုက်ညောန်ကဵုချိုတ်ကီုရ၊ ဟိုတ်နူဟိုတ် (မတွံဂးမပၠုပ်စုတ် အၚ်္ဂဇာတ်ပ္ဍဲပါၚ်ဇြုံ ဗွဝ်ဖအုမ်လ္ၚပၟတ်) ဂှ် ခန္ဓဇကုလီုလာ်တုဲ ပ္ဍဲကြဴနူချိုတ်ဂှ် နရက်မစာ်စ္ဍးနူတသိုခ် မဒှ်လအာဂတိညးဟွံခိုဟ်ဆာဲတအ် မဒှ်အရာဒၞါဲဒတုံစှေ်ပြးဆာဲတုန် အာစိုပ်ဟွံမာန်ဟေၚ်ရ။
ယွံတြုံမလ္ၚုသၟး (နူမဂ်ဖိုလ်) ဟိုတ်နူဟိုတ် (မတွံဂးပွမပၠုပ်စုတ်အၚ်္ဂဇာတ် ပ္ဍဲအၚ်္ဂဇာတ်ကၞုဲၝောံ) ဝွံတုန် ခန္ဓဇကုလီုလာ်တုဲ ပ္ဍဲကြဴနူချိုတ်တုဲဂှ် သ္ဒးအာစိုပ်နရက် မစာ်စ္ဍးနူတသိုခ် မဒှ်လအာဂတိ ညးဟွံခိုဟ်ဆာဲတအ် မဒှ်အရာဒၞါဲ ဒတုံစှေ်ပြးဆာဲရ။
ယွံတြုံ မလ္ၚုသၟး (နူမဂ်ဖိုလ်) သီုကဵုဒှ်တဴသာ်ဂှ် တၠအဲ ဒ္ဂေတ်သ္ပတဴ ဒ္ဂေတ်မေထုန် မဟွံသေၚ်ကဵုဒ္ဂေတ်ညးသပ္ပရိုဟ် မဒှ်ဒ္ဂေတ် ညးပဒတဴပ္ဍဲကွာန် ဒ္ဂေတ်ညးယုတ်ဂမၠိုၚ် မရုန်မဵုသကာတ်မြဟ် မၞုံလအိတ်ဍေံ ပွမဒးကြဴကြာတ်ကဵုဍာ် (မၞိဟ်ညာတ်ဒးမ္ဂး ဟွံဆာဲတုဲ) မဒးဒ္ဂေတ်သ္ပ ပ္ဍဲဌာန်ဂြောပ်ဗ္ဒန် မၞိဟ်တြုံမၞိဟ်ဗြဴၜါၜါမွဲစွံ မဒးဒ္ဂေတ်သ္ပရသွံ။ ယွံတြုံမလ္ၚုသၟး (နူမဂ်ဖိုလ်) ပွယုတ်မာတၠအဲ သ္ပဒးဝွံ ကုညးဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂမၠိုၚ်ဏီ တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကီု ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ရဴသာ်ဝွံဟေၚ် ဩဝ်စၞောန်ထ္ၜးသိက္ခာပိုဒ်ဝွံအိုတ်ညိ။
“ယြဴခမဳမွဲ ဗွဲတွဵုမယုတ် ပ္ဍဲတိရစ္ဆာန်ၝောံလေဝ် သွိုန်ဗပိုန်သိပ်ဂၠိပ် ဒ္ဂေတ်မေထုန်မ္ဂး၊ ခမဳဂှ် အာစိုပ်ပွမယျဟောမ်အာနူသာသနာရ၊ ဟွံမွဲကဵုပွမပံၚ်ဖက်ဆက်ဆောံကေုာံ ခမဳခိုဟ်ဆာဲဂမၠိုၚ်မွဲစွံရ” ရဴဝွံ (ဩဝ်စၞောန်ထ္ၜးအိုတ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။ ရဴသာ်ဝွံဟေၚ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ပညပ်တဴသိက္ခာပိုဒ်ဝွံ ကုခမဳဂမၠိုၚ်ရ။
ဝတ္ထုကၞုဲၝောံတုဲရ။
၁.၁.၄။ ခဏ်ထ္ၜးကဵုပရူပရာ ဒုၚ်သာတ်သၞ
43) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ခမဳကောန်ညးဝဇ္ဇဳရးဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ် မသ္ပဒတဴ ဍုၚ်ဝေသာလဳဂှ် ပြဘိုဂ်စအတိုၚ်နွံပၟိက်တုဲ တိက်အတိုၚ်နွံပၟိက်တုဲ ဟုမ်ဍာ်အတိုၚ်နွံပၟိက်တုဲအိုတ်မ္ဂး သ္ပပၠုပ်စိုတ်ဗွဲမဟွံဗဗွဲအိုတ်တုဲ ဟွံဖျေံသိက္ခာ ဟွံသ္ပပွမဍိုန်ကဵုဇြဟတ် ဗွဲမပြာကဋ်အိုတ်တုဲ သွိုန်ဗပိုန် (ဒ္ဂေတ်သ္ပ) ဒ္ဂေတ်မေထုန်အိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ပ္ဍဲအခိၚ်လက္ကရဴ တၟတ်ဒွံစုက်ဒး ကေုာံပွမကဠောမသဂမၠိုၚ်လီုလာ် ပွမပိုဉ်ဟာန်ဘိုဂ်ဘဂ်ဂမၠိုၚ်လီုလာ် ပွမလီုလာ်မ္ဂး ယဲဂမၠိုၚ်ဒှ်တုဲ ပ္ၚောံပြာပ်အာဇရေၚ် တဳလပိုဉ်အာနန္ဒအိုတ်တုဲ—
“ယွံတဳလပိုဉ်အာနန္ဒ ပိုဲဍိက်တအ်ညးဂမၠိုၚ် ဟွံဟီုဂရိုဟ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ၊ ဟွံဟီုဂရိုဟ်ဓရ်အိုတ်ရ၊ ဟွံဟီုဂရိုဟ်သၚ်အိုတ်ရ၊ ယွံတဳလပိုဉ်အာနန္ဒ ပိုဲဍိက်တအ်ညးဂမၠိုၚ် ဟီုဂရိုဟ်တဴ ဇကုဇကုဟေၚ်အိုတ်ရ၊ ဟွံဟီုဂရိုဟ်ညးသအာၚ်အိုတ်ရ၊ ပိုဲဍိက်တအ်ညးဂမၠိုၚ် သ္ပခမဳ ပ္ဍဲ ‘ဓမ္မဝိနယ’ သာသနာ မဂပ်ဝ်တွံလဝ်ဗွဲမဒးရး ရဴဝွံအိုတ်တုဲ မဟွံသၟဟ်အရထ သွက်သ္ဂောံဒ္ဂေတ်လ္ၚတ်ဒ္ဂေတ်မပြဲ ဗွဲမဍိုက်ပေၚ်သအးဇ္ၚး စဵုကဵုလအိုတ်လမျီုအိုတ်ဂှ်ဟေၚ် ဒှ်ညးဟွံမွဲကဵုကျာ်သြဳဂမၠိုၚ် ညးအောန်ကဵုပိုဉ်ဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ။
ယွံတဳလပိုဉ်အာနန္ဒ ပ္ဍဲအခိၚ်လၟုဟ်ဝွံ ပိုဲဍိက်တအ်ညးဂမၠိုၚ် ကလိဂွံဒဒှ်ထပိုဲ ပ္ဍဲဇရေၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်မ္ဂး ကလိဂွံဒဒှ်ခမဳပယျၚ်အိုတ်မ္ဂး ပ္ဍဲအခိၚ်လၟုဟ်ဝွံဟေၚ် မၠာ်သ္ၚေဝ်ဓရ်ကုသိုလ်ဂမၠိုၚ် ဗွဲတၟေၚ်တုဲအိုတ်မ္ဂး လုကဴ ‘ပဌမယာမ်’ ကိုပ်ကၠာဗ္တမ် ‘ပစ္ဆိမယာမ်’ သ္ဂာဗ္တမ် သီုမပတိတ်ဇြဟတ် ပွမဇၞော်ပၟဝ် ဓရ် ‘ဗောဓိပက္ခိယ’ မဒှ်ဗော်သွး မဂ်ဉာဏ်ဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်ဂၠိုၚ်ကဵုဝါဂှ် သ္ပဒတဴအိုတ်ရ။
ယွံတဳလပိုဉ်အာနန္ဒ အာတ်ပါန်အခေါၚ်အိုတ်ရ၊ ဩဝ်ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲညိ” ရဴဝွံ ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ။
ယွံကောန်တၠတအ် ခိုဟ်သန်ရ ရဴဝွံ တဳလပိုဉ်အာနန္ဒ ဒုၚ်ဝန်ကုခမဳကောန်ညးဝဇ္ဇဳရးဂမၠိုၚ် မသ္ပဒတဴဍုၚ်ဝေသာလဳတုဲမ္ဂး ပ္ၚောံပြာပ်ဇရေၚ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲတုဲ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲရ။
ယွံအာနန္ဒ ဟိုတ်နူဟိုတ် ညးဝဇ္ဇဳရး ကောန်ညးဝဇ္ဇဳရးဂမၠိုၚ် ကျာ်တြဲပါဲနုက်ထောံပါရာဇိကသိက္ခာပိုဒ် မဂပ်ဝ်ပညပ်လဝ်တုဲ ကုကွးဂမၠိုၚ်ရ၊ ပွမပါဲနုက်ထောံဝွံ ဟိုတ်ဟွံသေၚ်အခေါၚ်ဟွံသေၚ်ရ ရဴဝွံ သ္ဂးရ။
ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် ဟိုတ်နူဟိုတ်အရာဝွံ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ဟီုတွံဂလာန်ဓရ်တုဲမ္ဂး သ္ဂးကဵုခမဳဂမၠိုၚ်ရ၊ ယွံခမဳတအ် ယြဴခမဳတအ် ယြဴခမဳမွဲ ဟွံဖျေံသိက္ခာ ဟွံသ္ပပွမဍိုန်ဇြဟတ် ဗွဲမပြာကဋ်တုဲ သွိုန်ဗပိုန် (ဒ္ဂေတ်သ္ပ) ဒ္ဂေတ်မေထုန်ရ၊ ညးဂှ် ကၠုၚ်မ္ဂး သ္ပကဵုခမဳပယျၚ်ဟွံဂွံရ၊ ယြဴခမဳမွဲတုန် ဖျေံကၠေံသိက္ခာ သ္ပပွမဍိုန်ဇြဟတ် ဗွဲမပြာကဋ်တုဲ သွိုန်ဗပိုန် (ဒ္ဂေတ်သ္ပ) ဒ္ဂေတ်မေထုန်ရ၊ ညးဂှ်ကၠုၚ်တဴမ္ဂး သ္ဒးသ္ပကဵုခမဳပယျၚ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ရဴသာ်ဝွံဟေၚ် ဩဝ်စၞောန်ထ္ၜးသိက္ခာပိုဒ်ဝွံအိုတ်ညိ။
44) ယြဴခမဳမွဲ ကိရၚ်အာစိုပ် သိက္ခာခမဳဂမၠိုၚ် (မတွံဂးအဓိသဳလ) သာဇဳဝ (မတွံဂးသိက္ခာပိုဒ်) ဟွံဖျေံသိက္ခာ ဟွံသ္ပပွမဍိုန်ဇြဟတ် ဗွဲမပြာကဋ်တုဲ ဗွဲတွဵုမယုတ် ပ္ဍဲတိရစ္ဆာန်ၝောံဂှ်လေဝ် သွိုန်ဗပိုန်သိပ်ဂၠိပ် ဒ္ဂေတ်မေထုန်မ္ဂး၊ ခမဳဂှ် အာစိုပ်ပွမကျဟောမ်အာ နူသာသနာရ၊ ဟွံမွဲကဵုပွမပံၚ်ဖက်ဆက်ဆောံ ကေုာံခမဳခိုဟ်ဆာဲဂမၠိုၚ်မွဲစွံရ” ရဴဝွံ (ဩဝ်စၞောန်ထ္ၜးအိုတ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။
ပွံက်ပဌမပါရာဇိကသိ
⎈ ပွံက်ပဌမပါရာဇိကသိက္ခာပိုဒ် 45) ယြဴမ္ဂးဂှ် ထေရ်ဇၞော်ကဵုဒှ် ခမဳသၟတ်ကဵုဒှ် ထေရ်လဒေါဝ်ကဵုဒှ် ယြဴဍေံမၞုံသဘဴအယောၚ်အလာ လွေဟ်ဗီုပြၚ်သဏ္ဌာန် ကမၠောန်ကေၚ်ကာ ဂကူ ဇာတ် ယၟု တၞောဝ်ဒတောဝ်အခိုက်အလေံ မံၚ်စံၚ် မၞုံကဵုအရာဂေတ်ဂ္ၚေတ်သာ်လဵုရ၊ ပူဂိုလ်ဂကူဝွံ ကော်ခဴဂး ယြဴရ။
ဟိုတ်ကော်လဴဂးခမဳ စှ်ၜါသာ်
ခမဳမ္ဂးဂှ် (1) ဟိုတ်မလေပ်အာတ် (နပွမအာတ် ဒဒက်တဴအရဳသပ္ပုရိုဟ်ဂမၠိုၚ်) ဂှ်ရ ခမဳ (2) ဟိုတ်မလေပ်ပြာပ်အာစိုပ် ဒ္ဂေတ်ပွမဂ္ၚေၚ်ပိဏ္ဍပါတ်ဂှ်ရ ခမဳ (3) ဟိုတ်မလေပ်သၠောံလတက်ယာတ် မသာ်ကုတ်လဝ်တုဲဂှ်ရ ခမဳ (4) ဟိုတ်မသၟိတ်ဂး ခမဳဂှ်ရ ခမဳ (5) ဟိုတ်ပွမဒုၚ်ဝန် ခမဳဂှ်ရ ခမဳ (6) ဟိုတ်မဒှ်နဂလာန်ကျာ်မ္ဂး ‘ဨဟိဘိက္ခု’ ယွံခမဳ ကၠုၚ်ညိဂှ်ရ ခမဳ (7) ဟိုတ်မဒှ်ပယျၚ် နသရဏဂုဏ်ဂမၠိုၚ်ပိပြကာဂှ်ရ ခမဳ (8) ဟိုတ်မဍိုက်ပေၚ်ကေုာံ မပ္တံသဳလခိုဟ်ဆာဲဂှ်ရ ခမဳ (9) ဟိုတ်မၞုံကဵုကြက် မပ္တံသဳလဂှ်ရ ခမဳ (10) ဟိုတ်မဒှ်ဃောဒ္ဂေတ်လ္ၚတ်သိက္ခာဂှ်ရ ခမဳ (11) ဟိုတ်မဒ္ဂေတ်လ္ၚတ်သိက္ခာတုဲဂှ်ရ ခမဳ (12) ဟိုတ်မိန်သၚ်မညဳသာသၟဟ်သၟန် ဂပ်ဝ်ကဵုဒှ်ပယျၚ်နကဵုကမ် မရနုက်ကဵုပန်ဝါမ္ဂး ‘ဉတ်’ ပွမကဵုတီ မဟွံလီုလာ် မဗဗွဲထေက်ကြိုက်ကဵု ဒၠောံဗတောန်ကျာ်ဂှ်ရ ခမဳမ္ဂးရ။ ပၞောဝ်ကဵုခမဳဂမၠိုၚ်စှ်ၜါဂကူဂှ် ယြဴခမဳမွဲ မိန်သၚ်မညဳသာသၟဟ်သၟန် ဂပ်ဝ်ကဵုဒှ်ပယျၚ်နကဵုကမ် မရနုက်ကဵုပန်ဝါမ္ဂး ‘ဉတ်’ ပွမကဵုတီ မဟွံလီုလာ် မဗဗွဲထေက်ကြိုက်ကဵု ဒၠောံဗတောန်ကျာ်ရ၊ ခမဳဝွံ ပ္ဍဲအရာပါရာဇိကဝွံ ဂပ်ဝ်နွံပၟိက် ရဴဝွံမ္ဂးခမဳရ။ သိက္ခာမ္ဂးဂှ် အဓိသဳလသိက္ခာ အဓိစိတ္တသိက္ခာ အဓိပညာသိက္ခာ ရဴဝွံ နွံပိဂကူရ၊ ပၞောဝ်ပိဂကူဂမၠိုၚ်ဂှ် ပ္ဍဲအရာဝွံ ဂပ်ဝ်နွံပၟိက် အဓိသဳလသိက္ခာရ။ သာဇဳဝမ္ဂးဂှ် ယြဴသိက္ခာပိုဒ်မွဲ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ဂပ်ဝ်ပညပ်လဝ်ရ၊ သိက္ခာပိုဒ်ဂှ် သာဇဳဝမ္ဂးရ၊ လေပ်ဒ္ဂေတ်တဴ ပ္ဍဲသာဇဳဝမတွံဂးသိက္ခာပိုဒ်ဂှ်ရ၊ ဟိုတ်ဂှ်ရ ဂပ်ဝ်ကော်ခဴဂးရဴဝွံမ္ဂး ကိရၚ်အာစိုပ် ‘သာဇဳဝ’ သိက္ခာပိုဒ်ရ။ ပ္ဍဲအရာ ဟွံဖျေံသိက္ခာ ဟွံသ္ပပွမဍိုန်ဇြဟတ် ဗွဲမပြာကဋ်တုဲဂှ် ယွံခမဳတအ် သ္ပပွမဍိုန်ဇြဟတ် ဗွဲမပြာကဋ်ဟေၚ်ဒှ်တုဲ သိက္ခာဟွံစှေ်လေဝ် နွံရ၊ သ္ပပွမဍိုန်ဇြဟတ် ဗွဲမပြာကဋ်လေဝ်ဒှ်တုဲ သိက္ခာစှေ်လေဝ် နွံရ။ ယွံခမဳတအ် မုရဴသာ်လဵု သ္ပပွမဍိုန်ဇြဟတ် ဗွဲမပြာကဋ်ဟေၚ်ဒှ်တုဲ သိက္ခာဟွံစှေ်ရော? ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲသာသနာဝွံ ခမဳဂှ် စှေ်စးလၞုဟ်လၞန် (ပ္ဍဲဒဒှ်ခမဳ) ဒှ်တုဲ ဟွံမိပ်လဟိၚ်ဒှ်တုဲ မိက်တသိုတ်အာ နူဒဒှ်ခမဳဒှ်တုဲ ဇအိုန်ဇရ ဒဒှ်ခမဳဒှ်တုဲ ဂွဂၠေံဒှ်တုဲ က္ဍုဟ်မၠေံဒှ်တုဲ ရာဒနာမိက် ဒဒှ်ခရှ်ဒှ်တုဲ ရာဒနာမိက် ဒဒှ်ဥပး ဒဒှ်ပၟၚ်အာရှာမ် ဒဒှ်သာမဏဳဒဒှ်တဳ ဒဒှ်ကွးတဳ ဒဒှ်ဟွံသေၚ်ကဵုခမဳ ဒဒှ်ဟွံသေၚ်ကဵုခမဳ ဒဒှ်ဟွံသေၚ်ကဵု တၞောဝ်ကျာ်ကောန်သၟိၚ်သာကျဝၚ်ဒှ်တုဲ အဲဂွံသၠးထောံကၠေံ ကျာ်မ္ဂး ခိုဟ်သန်ရ ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးရ၊ ကဵုတီရ။ ယွံခမဳတအ် ၜိုန်ဟီုသ္ဂး ကဵုတီကေတ်ရဴဝွံလေဝ် သ္ပပွမဍိုန်ဇြဟတ် ဗွဲမပြာကဋ်ဟေၚ်ဒှ်တုဲ သိက္ခာတုန် ဟွံစှေ်ဏီရ။ မွဲနဲတုန် စှေ်စးလၞုဟ်လၞန် (ပ္ဍဲဒဒှ်ခမဳ) ဒှ်တုဲ ဟွံမိပ်လဟိၚ်ဒှ်တုဲ မိက်တသိုတ်အာ နူဒဒှ်ခမဳဒှ်တုဲ ဇအိုန်ဇရဒဒှ်ခမဳဒှ်တုဲ ဂွဂၠေံဒှ်တုဲ က္ဍုဟ်မၠေံဒှ်တုဲ ရာဒနာမိက်ဒဒှ်ခရှ်ဒှ်တုဲ ရာဒနာမိက်ဒဒှ်ဥပး ဒဒှ်ပၟၚ်အာရှာမ် ဒဒှ်သာမဏဳ ဒဒှ်တဳ ဒဒှ်ကွးတဳ ဒဒှ်ဟွံသေၚ်ကဵုခမဳ ဒဒှ်ဟွံသေၚ်ကဵုတၞောဝ်ကျာ်ကောန်သၟိၚ်သာကျဝၚ်ဒှ်တုဲ အဲ ဂွံသၠးထောံကၠေံဓရ်မ္ဂး ခိုဟ်သန်ရ ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးရ၊ ကဵုတီရ ။ ပ ။ အဲဂှ် သၚ်။ သိက္ခာ။ ဝိနယ်။ ပါတိမုက်။ ပွမစၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်။ အ္စာဥပဇ္ၛာယ်။ အ္စာမသုန်တၠ။ ကွးပဒတဴမွဲစွံ။ ကွးပဒတဴဇရေၚ်။ ညးဒှ်အ္စာဥပဇ္ၛာယ်တုပ်သၟဟ်။ ညးဒှ်အ္စာ နိဿယတုပ်သၟဟ်။ ဂွံသၠးထောံကၠေံ သဟဓရ်မွဲစွံမ္ဂး ခိုဟ်သန်ရ ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးရ၊ ကဵုတီရ။ အဲဂွံဒှ်ခရှ်မ္ဂး။ ဂွံဒှ်ဥပးမ္ဂး။ ဂွံဒှ်ပၟၚ်အာရှာမ်မ္ဂး။ ဂွံဒှ်သာမဏဳမ္ဂး။ ဂွံဒှ်တဳမ္ဂး။ ဂွံဒှ်ကွးတဳမ္ဂး။ ဂွံဒှ်ညးဟွံသေၚ်ကဵုသေၚ်ကဵုခမဳမ္ဂး။ အဲ ဂွံဒှ်ညးဟွံသေၚ်ကဵုတၞောဝ်ကျာ်ကောန်သၟိၚ်သာကျဝၚ်မ္ဂး ခိုဟ်သန်ရ ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးရ၊ ကဵုတီရ။ ယွံခမဳတအ် ၜိုန်ဟီုသ္ဂး ကဵုတီကေတ်ရဴဝွံလေဝ် သ္ပပွမဍိုန်ဇြဟတ် ဗွဲမပြာကဋ်ဟေၚ်ဒှ်တုဲ သိက္ခာတုန် ဟွံစှေ်ဏီရ။
46) မွဲနဲတုန် စှေ်စးလၞုဟ်လၞန် (ပ္ဍဲဒဒှ်ခမဳ) ဒှ်တုဲ ဟွံမိပ်လဟိၚ်ဒှ်တုဲ မိက်တသိုတ်အာနူဒဒှ်ခမဳဒှ်တုဲ ဇအိုန်ဇရဒဒှ်ခမဳဒှ်တုဲ ဂွံဂၠေံဒှ်တုဲ က္ဍုဟ်မၠေံဒှ်တုဲ ရာဒနာမိက် ဒဒှ်ခရှ်ဒှ်တုဲ ။ ပ ။ ရာဒနာမိက် ဒဒှ်ဟွံသေၚ်ကဵု တၞောဝ်ကျာ်ကောန်သၟိၚ်သာကျဝၚ်ဒှ်တုဲ ။ ပ ။ အဲ ယဝ်ဂွံသၠးထောံကၠေံကျာ်မ္ဂး ခိုဟ်သန်ရ ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးရ၊ ကဵုတီရ ။ ပ ။ ယဝ်ဂွံဒှ် ညးဟွံသေၚ်ကဵု တၞောဝ်ကျာ်ကောန်သၟိၚ်သာကျဝၚ်မ္ဂး ခိုဟ်သန်ရ ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးရ၊ ကဵုတီရ ။ ပ ။ အဲ ဗွဲစၟတ် ဂွံသၠထောံကၠေံကျာ်မ္ဂး ခိုဟ်သန်ရ ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးရ၊ ကဵုတီရ ။ ပ ။ အဲ ဗွဲဟၟတ် ဂွံဒှ်ညးဟွံသေၚ်ကဵုတၞောဝ်ကျာ်ကောန်သၟိၚ်သာကျဝၚ်မ္ဂး ခိုဟ်သန်ရ ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးရ၊ ကဵုတီရ ။ ပ ။ အဲ လၟုဟ်ဂွံသၠးထောံကၠေံကျာ်မ္ဂး ခိုဟ်သန်ရ ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးရ၊ ကဵုတီရ ။ ပ ။ အဲလၟုဟ် ဂွံဒှ်ညးဟွံသေၚ်ကဵုတၞောဝ်ကျာ်ကောန်သၟိၚ်သာကျဝၚ်မ္ဂး ခိုဟ်သန်ရ ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးရ၊ ကဵုတီရ ။ ပ ။ အဲဂွံသၠထောံကၠေံကျာ်မ္ဂး ခိုဟ်သန်ရ ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးရ၊ ကဵုတီရ ။ ပ ။ အဲဂွံဒှ်ဟွံသေၚ်ကဵုတၞောဝ်ကျာ်ကောန်သၟိၚ်သာကျဝၚ်မ္ဂး ခိုဟ်သန်ရ ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးရ၊ ကဵုတီရ။ ယွံခမဳတအ် ၜိုန်ဟီုသ္ဂး ကဵုတီကေတ်ရဴဝွံလေဝ် သ္ပပွမဍိုန်ဇြဟတ် ဗွဲမပြာကဋ်ဟေၚ်ဒှ်တုဲ သိက္ခာတုန် ဟွံစှေ်ဏီရ။
47) မွဲနဲတုန် စှေ်စးလၞုဟ်လၞန် (ပ္ဍဲဒဒှ်ခမဳ) ဒှ်တုဲ ဟွံမိပ်လဟိၚ်ဒှ်တုဲ မိက်တသိုတ်အာနူဒဒှ်ခမဳဒှ်တုဲ ဇအိုန်ဇရဒဒှ်ခမဳဒှ်တုဲ ဂွဂၠေံဒှ်တုဲ က္ဍုဟ်မၠေံဒှ်တုဲ ရာဒနာမိက်ဒဒှ်ခရှ်ဒှ်တုဲ ။ ပ ။ ရာဒနာမိက် ဒဒှ်ဟွံသေၚ်ကဵုတၞောဝ်ကျာ်ကောန်သၟိၚ်သာကျဝၚ်ဒှ်တုဲ ဗှ်ဗၞုဟ်ဂွံသတိ မိအံက်ရ ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးရ၊ ကဵုတီရ။ မအံက်။ ကောဒေံ။ ၝဲဒေံဗြဴ။ ကောန်တြုံ။ ကောန်ဗြဴ။ သမ္ဘာ။ ကဠောမသဂမၠိုၚ်။ မိတ်သဟာဲဂမၠိုၚ်။ ကွာန် နဂီု။ ဝါဗ္ၚ။ ဂူယာ။ သြန်။ ထဝ်။ ကွတ်ပညာ။ ဗှ်ဗၞုဟ်ဂွံသတိ ကေၚ်အီဂြိုၚ် ဟီုသ္ဂးဝေၚ်ဂြိုၚ်ကတိုၚ်ကမှ် ပ္ဍဲကိုပ်ကၠာရ ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးရ၊ ကဵုတီရ။ ယွံခမဳတအ် ၜိုန်ဟီုသ္ဂး ကဵုတီကေတ် ရဴဝွံလေဝ် သ္ပပွမဍိုန်ဇြဟတ် ဗွဲမပြာကဋ်ဟေၚ်ဒှ်တုဲ သိက္ခာတုန် ဟွံစှေ်ဏီရ။
48) မွဲနဲတုန် စှေ်စးလၞုဟ်လၞန် (ပ္ဍဲဒဒှ်ခမဳ) ဒှ်တုဲ ဟွံမိပ်လဟိၚ်ဒှ်တုဲ မိက်တသိုတ်အာနူဒဒှ်ခမဳဒှ်တုဲ ဇအိုတ်ဇရဒဒှ်ခမဳဒှ်တုဲ ဂွကၠေံဒှ်တုဲ က္ဍုဟ်မၠေံဒှ်တုဲ ရာဒနာမိက်ဒဒှ်ခရှ်ဒှ်တုဲ ။ ပ ။ ရာဒနာမိက် ဒဒှ်ဟွံသေၚ်ကဵု တၞောဝ်ကျာ်ကောန်သၟိၚ်သာကျဝၚ်ဒှ်တုဲ မိအံက် နွံကုအဲရ၊ အဲထေက်ကဵုဒးကၠောန်ၜိုတ်လွဳမြိမြန် မိအံက်ဂှ်ရ။ မအံက် နွံကုအဲရ၊ အဲထေက်ကဵုဒးကၠောန်ၜိုတ်လွဳမြိမြန် မအံက်ဂှ်ရ။ ကောဒေံ နွံကုအဲရ၊ အဲထေက်ကဵုဒကၠောန်ၜိုတ်လွဳမြိမြန် ကောဒေံဂှ်ရ။ ၝဲဒေံဗြဴ နွံကုအဲရ၊ အဲ ထေက်ကဵုဒးကၠောန်ၜိုတ်လွဳမြိမြန် ၝဲဒေံဗြဴရ။ ကောန်တြုံနွံ ကုအဲရ၊ အဲထေက်ကဵုဒးကၠောန်ၜိုတ်လွဳမြိမြန် ကောန်တြုံဂှ်ရ။ ကောန်ဗြဴ နွံကုအဲရ၊ အဲထေက်ကဵုဒးကၠောန်ၜိုတ်လွဳမြိမြန် ကောန်ဗြဴဂှ်ရ။ သမ္ဘာ နွံကုအဲရ၊ အဲ ထေက်ကဵုဒးကၠောန်ၜိုတ်လွဳမြိမြန် သမ္ဘာဂှ်ရ။ ကဠောမသဂမၠိုၚ် နွံကုအဲအိုတ်၊ အဲ ထေက်ကဵုဒးကၠောန်ၜိုတ်လွဳမြိမြန် ကဠောမသဂမၠိုၚ်ဂှ်ရ။ မိတ်သဟာဲဂမၠိုၚ် နွံကုအဲအိုတ်ရ၊ အဲ ထေက်ကဵုဒးကၠောန်ၜိုတ်လွဳမြိမြန် မိတ်သဟာဲဂမၠိုၚ်ဂှ်ရ ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးရ၊ ကဵုတီရ။ ယွံခမဳတအ် ၜိုန်ဟီုသ္ဂး ကဵုတီကေတ်ရဴဝွံလေဝ် သ္ပပွမဍိုန်ဇြဟတ် ဗွဲမပြာကဋ်ဟေၚ်ဒှ်တုဲ သိက္ခာတုန် ဟွံစှေ်ဏီရ။
49) မွဲနဲတုန် စှေ်စးလၞုဟ်လၞန် (ပ္ဍဲဒဒှ်ခမဳ) ဒှ်တုဲ ဟွံမိပ်လဟိၚ်ဒှ်တုဲ မိက်တသိုတ်အာနူဒဒှ် ခမဳဒှ်တုဲ ဇအိုန်ဇရဒဒှ်ခမဳဒှ်တုဲ ဂွဂၠေံဒှ်တုဲ က္ဍုဟ်မၠေံဒှ်တုဲ ရာဒနာမိက်ဒဒှ်ခရှ်ဒှ်တုဲ ။ ပ ။ ရာဒနာမိက် ဒဒှ်ဟွံသေၚ်ကဵု တၞောဝ်ကျာ်ကောန်သၟိၚ်သာကျဝၚ်ဒှ်တုဲ မိအံက် နွံကုအဲရ၊ မိအံက်ဂှ် ကြက်ကၠောန်ၜိုတ်လွဳမြိမြန် အဲရ။ မအံက် နွံကုအဲရ၊ မအံက်ဂှ် ကြက်ကၠောန်ၜိုတ်လွဳမြိမြန် အဲရ။ ကောဒေံ နွံကုအဲရ၊ ကောဒေံဂှ် ကြက်ကၠောန်ၜိုတ်လွဳမြိမြန် အဲရ။ ၝဲဒေံဗြဴ နွံကုအဲရ၊ ၝဲဒေံဗြဴဂှ် ကြက်ကၠောန်ၜိုတ်လွဳမြိမြန် အဲရ။ သမ္ဘာ နွံကုအဲရ၊ သမ္ဘာဂှ် ကြက်ကၠောန်ၜိုတ်လွဳမြိမြန် အဲရ။ ကဠောမသဂမၠိုၚ် နွံကုအဲအိုတ်ရ၊ ကဠောမသဂမၠိုၚ်ဂှ် ကြက်ကၠောန်ၜိုတ်လွဳမြိမြန် အဲရ။ မိတ်သဟာဲဂမၠိုၚ် နွံကုအဲအိုတ်ရ၊ မိတ်သဟာဲဂမၠိုၚ်ဂှ် ကြက်ကၠောန်ၜိုတ်လွဳမြိမြန် အဲအိုတ်ရ ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးရ၊ ကဵုတီရ။ ကွာန် နွံကုအဲရ၊ နကဵုကွာန်ဂှ် အဲဂယိုၚ်လမျီုရ။ နိဂီု နွံကုအဲရ၊ နကဵုနိဂီုဂှ် အဲ ဂယိုၚ်လမျီုရ။ ဝါဗ္ၚ နွံကုအဲရ၊ နကဵုဝါဗ္ၚဂှ် အဲဂယိုၚ်လမျီုရ။ ဂူယာ နွံကုအဲရ၊ နကဵုဂူယာဂှ် အဲဂယိုၚ်လမျီုရ။ သြန်နွံကုအဲရ၊ နကဵုသြန်ဂှ် အဲ ဂယိုၚ်လမျီုရ။ ထဝ် နွံကုအဲရ၊ နကဵုထဝ်ဂှ် အဲ ဂယိုၚ်လမျီုရ။ ကွတ် နွံကုအဲရ၊ နကဵုကွတ်ဂှ် အဲဂယိုၚ်လမျီုရ ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးရ၊ ကဵုတီရ။ ယွံခမဳတအ် ၜိုန်ဟီုသ္ဂး ကဵုတီကေတ်ရဴဝွံလေဝ် သ္ပပွမဍိုန်ဇြဟတ် ဗွဲမပြာကဋ်ဟေၚ်ဒှ်တုဲ သိက္ခာတုန် ဟွံစှေ်ဏီရ။
50) မွဲနဲတုန် စှေ်စးလၞုန်လၞန် (ပ္ဍဲဒဒှ်ခမဳ) ဒှ်တုဲ ဟွံမိပ်လဟိၚ်ဒှ်တုဲ မိက်တသိုတ်အာ နူဒဒှ်ခမဳဒှ်တုဲ ဇအိုန်ဇရဒဒှ်ခမဳဒှ်တုဲ ဂွဂၠေံဒှ်တုဲ က္ဍုဟ်မၠေံဒှ်တုဲ ရာဒနာမိက်ဒဒှ်ခရှ်ဒှ်တုဲ ။ ပ ။ ရာဒနာမိက် ဒဒှ်ဟွံသေၚ်ကဵု တၞောဝ်ကျာ်ကောန်သၟိၚ်သာကျဝၚ်ဒှ်တုဲ (ဒ္ဂေတ်မပြဲဂှ်) ဇြိုၚ်ဂွံသ္ပမာန်ရ ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးရ၊ ကဵုတီရ။ ဟွံလောဲသွာရ ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးရ၊ ကဵုတီရ။ ဇြိုၚ်ဂွံဒ္ဂေတ်မာန်ရ ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးရ၊ ကဵုတီရ။ သွက်ဂွံဒ္ဂေတ် ဟွံလောဲသွာရ ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးရ၊ ကဵုတီရ။ ဟွံသၟဟ်အရထ (ယိုက်ဂၠေၚ်ဟွံမာန်) ရ ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးရ၊ ကဵုတီရ။ ဟွံဂံၚ်ရ ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးရ၊ ကဵုတီရ။ ဟွံမိပ်လဟိၚ်ရ ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးရ၊ ကဵုတီရ။ ဟွံမိပ်လဟိၚ်လောန်ရ ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးရ၊ ကဵုတီရ။ ယွံခမဳတအ် ၜိုန်ဟီုသ္ဂး ကဵုတီကေတ် ရဴဝွံလေဝ် သ္ပပွမဍိုန်ဇြဟတ် ဗွဲမပြာကဋ်ဟေၚ်ဒှ်တုဲ သိက္ခာတုန် ဟွံစှေ်ဏီရ။
51) ယွံခမဳတအ် မုရဴသာ်လဵု သ္ပပွမဍိုန်ကဵုဇြဟတ် ဗွဲမပြာကဋ်လေဝ် ဒှ်တုဲ သိက္ခာလေဝ်စှေ်ဂှ်ရော? ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲသာသနာဝွံ ခမဳဂှ် စှေ်စးလၞုဟ်လၞန် (ပ္ဍဲဒဒှ်ခမဳ) ဒှ်တုဲ ဟွံမိပ်လဟိၚ်ဒှ်တုဲ မိက်တသိုတ်အာ နူဒဒှ်ခမဳဒှ်တုဲ ဇအိုန်ဇရဒဒှ်ခမဳဒှ်တုဲ ဂွဂၠေံဒှ်တုဲ က္ဍုဟ်မၠေံဒှ်တုဲ ရာဒနာမိက်ဒဒှ်ခရှ်ဒှ်တုဲ ။ ပ ။ ရာဒနာမိက် ဒဒှ်ဟွံသေၚ်ကဵု တၞောဝ်ကျာ်ကောန်သၟိၚ်သာကျဝၚ်ဒှ်တုဲ အဲ သၠးထောံကၠေံကျာ်ရ ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးရ၊ ကဵုတီရ။ ယွံခမဳတအ် ဟီုသ္ဂးကဵုတီကေတ် ရဴဝွံမ္ဂးတုန် သ္ပပွမဍိုန်ဇြဟတ် ဗွဲမပြာကဋ်လေဝ်ဒှ်တုဲ သိက္ခာလေဝ် စှေ်ရ။
မွဲနဲတုန် စှေ်စးလၞုဟ်လၞန် (ပ္ဍဲဒဒှ်ခမဳ) ဒှ်တုဲ ဟွံမိပ်လဟိၚ်ဒှ်တုဲ မိက်တသိုတ်အာနူဒဒှ်ခမဳဒှ်တုဲ ဇအိုန်ဇရ ဒဒှ်ခမဳဒှ်တုဲ ဂွဂၠေံဒှ်တုဲ က္ဍုဟ်မၠေံဒှ်တုဲ ရာဒနာမိက် ဒဒှ်ခရှ်ဒှ်တုဲ ။ ပ ။ ရာဒနာမိက် ဒဒှ်ဟွံသေၚ်ကဵု တၞောဝ်ကျာ်ကောန်သၟိၚ်သာကျဝၚ်ဒှ်တုဲ အဲ သၠးထောံကၠေံဓရ်ရ ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးရ၊ ကဵုတီရ။ သၠးထောံကၠေံသၚ်ရ ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးရ၊ ကဵုတီရ။ သၠထောံကၠေံ သိက္ခာရ ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးရ၊ ကဵုတီရ။ သၠးထောံကၠေံဝိနယ်ရ ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးရ၊ ကဵုတီရ။ သၠးထောံကၠေံ ပါတိမုက်ရ ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးရ၊ ကဵုတီရ။ သၠးထောံကၠေံ ပွမစၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်ရ ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးရ၊ ကဵုတီရ။ သၠးထောံကၠေံ အ္စာဥပဇ္ၛာယ်ရ ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးရ၊ ကဵုတီရ။ သၠးထောံကၠေံ အ္စာမသုန်တၠရ ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးရ၊ ကဵုတီရ။ သၠးထောံကၠေံ ကွးပဒတဴမွဲစွံရ ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးရ ကဵုတီရ။ သၠးထောံကၠေံ ကွးပဒတဴဇရေၚ်ရ ရဴဝွံဟီုသ္ဂးရ၊ ကဵုတီရ။ သၠးထောံကၠေံ ညးဒှ်အ္စာဥပဇ္ၛာယ်တုပ်သၟဟ်ရ ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးရ၊ ကဵုတီရ။ သၠးထောံကၠေံ ညးဒှ်အ္စာနိဿယတုပ်သၟဟ်ရ ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးရ၊ ကဵုတီရ။ သၠးထောံကၠေံသဟဓရ်မွဲစွံရ ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးရ၊ ကဵုတီရ။ သမ္တီလဝ်အဲခရှ်ညိ ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးရ၊ ကဵုတီရ။ သမ္တီလဝ်အဲ ဥပးညိ ရဴဝွံဟီုသ္ဂးရ၊ ကဵုတီရ။ သမ္တီလဝ်အဲ ပၟၚ်အာရှာမ်ညိ ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးရ၊ ကဵုတီရ။ သမ္တီလဝ်အဲ သာမဏဳညိ ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးရ၊ ကဵုတီရ။ သမ္တီလဝ်အဲ တဳညိ ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးရ၊ ကဵုတီရ။ သမ္တီလဝ်အဲ ကွးတဳညိ ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးရ၊ ကဵုတီရ။ သမ္တီလဝ်အဲ ညးဟွံသေၚ်ကဵုခမဳညိ ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးရ၊ ကဵုတီရ။ သမ္တီလဝ်အဲ ညးဟွံေသၚ်ကဵုတၞောဝ်ကျာ်ကောန်သၟိၚ်သာကျဝၚ်ညိ ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးရ၊ ကဵုတီရ။ ယွံခမဳတအ် ဟီုသ္ဂး ကဵုတီကေတ်ရဴဝွံမ္ဂးတုန် သ္ပပွမဍိုန်ဇြဟတ် ဗွဲမပြာကဋ်လေဝ်ဒှ်တုဲ သိက္ခာလေဝ် စှေ်ရ။
52) မွဲနဲတုန် စှေ်စးလၞုဟ်လၞန် (ပ္ဍဲဒဒှ်ခမဳ) ဒှ်တုဲ ဟွံမိပ်လဟိၚ်ဒှ်တုဲ မိက်တသိုတ်အာနူဒဒှ်ခမဳဒှ်တုဲ ဇအိုန်ဇရဒဒှ်ခမဳဒှ်တုဲ ဂွဂၠေံဒှ်တုဲ က္ဍုဟ်မၠေံဒှ်တုဲ ရာဒနာမိက်ဒဒှ်ခရှ်ဒှ်တုဲ ။ ပ ။ ရာဒနာမိက် ဒဒှ်ဟွံသေၚ်ကဵု တၞောဝ်ကောန်သၟိၚ်သာကျဝၚ်ဒှ်တုဲ နကဵုကျာ်ဂှ် ဟွံမွဲကဵုဖဵု ကုအဲရ ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးရ၊ ကဵုတီရ ။ ပ ။ နကဵုညးဒ္ဂေတ်ဓရ်မွဲစွံဂမၠိုၚ်ဂှ် ဟွံမွဲကဵုဖဵု ကုအဲရရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးရ၊ ကဵုတီရ ။ ပ ။ ဟီုသ္ဂးကဵုတီကေတ် ရဴဝွံမ္ဂး ။ ပ ။ မွဲနဲတုန် ။ ပ ။ နကဵုကျာ်ဂှ် မုနွံဖဵု ကုအဲဂှ်ရော? ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးရ၊ ကဵုတီရ ။ ပ ။ နကဵုညးဒ္ဂေတ်ဓရ်မွဲစွံဂမၠိုၚ်ဂှ် မုနွံဖဵု ကုအဲဂှ်ရော? ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးရ၊ ကဵုတီရ။ နကဵုကျာ်ဂှ် ဟွံဒှ်ဖဵု ကုအဲရ ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးရ၊ ကဵုတီရ ။ ပ ။ နကဵုညးဒ္ဂေတ်ဓရ်မွဲစွံဂမၠိုၚ်ဂှ် ဟွံဒှ်ဖဵု ကုအဲရ ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးရ၊ ကဵုတီရ။ အဲ ဂွံတီဗၠးနူကျာ်ဗွဲမဒးရးတုဲရ ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးရ၊ ကဵုတီရ ။ ပ ။ အဲဂွံတိတ်ဗၠးနူညးဒ္ဂေတ်ဓရ်မွဲစွံဂမၠိုၚ် ဗွဲမဒးရးတုဲရ ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးရ၊ ကဵုတီရ။ ယွံခမဳတအ် ဟီုသ္ဂ ကဵုတီကေတ် ရဴဝွံမ္ဂးတုန် သ္ပပွမဍိုန်ဇြဟတ် ဗွဲမပြာကဋ်လေဝ်ဒှ်တုဲ သိက္ခာလေဝ် စှေ်ရ။
53) ယြဴဂလာန်ပြယာယ် ဝေဝုစ် ‘ဗုဒ္ဓ’ ကျာ်၊ ဝေဝုစ် ‘ဓမ္မ’ ဓရ်၊ ဝေဝုစ် ‘သံဃ’ သၚ်၊ ဝေဝုစ်သိက္ခာ၊ ဝေဝုစ်ဝိနယ်၊ ဝေဝုစ်ပါတိမုက်၊ ဝေဝုစ်ပါတိမောက္ခုဒ္ဒေသ၊ ဝေဝုစ်အ္စာဥပဇ္ၛာယ်၊ ဝေဝုစ်အ္စာမသုန်တၠ၊ ဝေဝုစ်ကွးပဒတဴမွဲစွံ၊ ဝေဝုစ်ကွးပဒတဴဇရေၚ်၊ ဝေဝုစ်အ္စာဥပဇ္ၛာယ်တုပ်သၟဟ်၊ ဝေဝုစ်အ္စာနိဿယ၊ ဝေဝုစ်သဟဓရ်၊ ဝေဝုစ်ခရှ်၊ ဝေဝုစ်ဥပး၊ ဝေဝုစ်ပၟၚ်အာရှာမ်၊ ဝေဝုစ်သာမဏဳ၊ ဝေဝုစ်တဳ၊ ဝေဝုစ်ကွးတဳ၊ ဝေဝုစ်ညးဟွံသေၚ်ကဵုခမဳ၊ ပြယာယ်ဝေဝုစ် ညးဟွံသေၚ်ကဵုတၞောဝ်ကျာ်ကောန်သၟိၚ်သာကျဝၚ် မသအာၚ်နူမသ္ဂးကၠုၚ်တုဲဂမၠိုၚ်နွံအိုတ်ရ၊ နအာကာရအရာဂှ် အယောၚ်အလာလွေဟ်သဏ္ဌာန်ဂှ် ဟိုတ်ဂှ် နိမိတ်ဂှ်ဂမၠိုၚ်ဟီုသ္ဂးရ၊ ကဵုတီရ။ ယွံခမဳတအ် ဟီုသ္ဂး ကဵုတီကေတ် ရဴဝွံမ္ဂးတုန် သ္ပပွမဍိုန်ဇြဟတ် ဗွဲမပြာကဋ်လေဝ်ဒှ်တုဲ သိက္ခာလေဝ် စှေ်ရ။
54) ယွံခမဳတအ် မုရဴသာ်လဵု သိက္ခာဟွံစှေ်ဂှ်ရော? ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲသာသနာဝွံ ယြဴနအာကာရအရာ ယြဴနအယောၚ်အလာလွေဟ်သဏ္ဌာန် ယြဴနဟိုတ် ယြဴနနိမိတ်ဂမၠိုၚ်ဖျေံသိက္ခာရ၊ နအာကာရအရာဂှ် အယောၚ်အလာလွေဟ်သဏ္ဌာန်ဂှ် ဟိုတ်ဂှ် နိမတ်ဂှ်ဂမၠိုၚ် ညးကြအ်ဥမ္မတ် ဖျေံသိက္ခာရ၊ သိက္ခာဟွံစှေ်။ ဖျေံသိက္ခာ ပ္ဍဲဇရေၚ်ညးကြအ်ဥမ္မတ်ရ၊ သိက္ခာဟွံစှေ်ရ။ ညးစိုတ်ကလှ်လဖှ် ဖျေံသိက္ခာရ၊ သိက္ခာဟွံစှေ်။ ဖျေံသိက္ခာ ပ္ဍဲဇရေၚ်ညးစိုတ် ကလှ်လဖှ်ရ၊ သိက္ခာဟွံစှေ်ရ။ ညးဝေဒနာပ္ဍဵုပ္ဍိုက် ဖျေံသိက္ခာရ၊ သိက္ခာဟွံစှေ်။ ဖျေံသိက္ခာ ပ္ဍဲဇရေၚ်ညးဝေဒနာ ပ္ဍဵုပ္ဍိုက်ရ၊ သိက္ခာဟွံစှေ်ရ။ ဖျေံသိက္ခာ ပ္ဍဲဇရေၚ်ညးဒေဝတဴရ၊ သိက္ခာဟွံစှေ်ရ။ ဖျေံသိက္ခာ ပ္ဍဲဇရေၚ်တိရစ္ဆာန်ရ၊ သိက္ခာဟွံစှေ်ရ။ နဝေါဟာမာဂဓဘာသာအရဳဂမၠိုၚ် ဖျေံသိက္ခာ ပ္ဍဲဇရေၚ်အရဳရ၊ အရဳဂှ် ဟွံတီကၠိုဟ်ခၠၚ်ရ၊ သိက္ခာဟွံစှေ်ရ။ နဘာသာမၞိဟ်အရိုၚ် ဖျေံသိက္ခာ ပ္ဍဲဇရေၚ်အရဳရ၊ အရဳဂှ် ဟွံတီကၠိုဟ်ခၠၚ်ရ၊ သိက္ခာဟွံစှေ်ရ။ နမဟီုသ္ဂးဒးဗွဲမပြဟ် (ဖလုတ်တိတ်) ဖျေံသိက္ခာရ၊ သိက္ခာဟွံစှေ်ရ။ နမဟီုသ္ဂးဒး ဟွံဍာံစၟတ်ပၠန်ဂတးဆောတ်ယောၚ် ဖျေံသိက္ခာရ၊ သိက္ခာဟွံစှေ်ရ။ လၟိၚ်ဟီု သီုဟွံမွဲပၟိက်လၟိၚ်ဟီုရ၊ လၟိၚ်ဟီုညံၚ်ဟွံမိက်ရ၊ သိက္ခာဟွံစှေ်ရ။ သီုမမိက်လၟိၚ်ဟီုဂှ် ဟွံလၟိၚ်ဟီုရ၊ ဟွံလၟိၚ်ဟီု ညံၚ်ဂွံမိၚ်ရ၊ သိက္ခာဟွံစှေ်ရ။ လၟိၚ်ဟီု ကုညးဟွံတီကၠိုဟ်ခၠၚ်ရ၊ သိက္ခာဟွံစှေ်ရ။ ဟွံလၟိၚ်ဟီုကုညး တီကၠိုဟ်ခၠၚ်ရ၊ သိက္ခာဟွံစှေ်ရ။ လးလးလေဝ် (ကၠးကၠးလေဝ်) ဟွံလၟိၚ်ဟီုရ၊ သိက္ခာဟွံစှေ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ၜိုန်ဟီုသ္ဂး ကဵုတီကေတ် ရဴဝွံလေဝ် သိက္ခာဟွံစှေ်ရ။ 55) ဒ္ဂေတ်မေထုန် မ္ဂးဂှ် ယြဴဒ္ဂေတ်မွဲ ဒှ်ဒ္ဂေတ်ညးအသပ္ပုရိုဟ်ဂမၠိုၚ်ရ၊ ဒှ်ဒ္ဂေတ်မၞိဟ်ညးပဒတဴ ပ္ဍဲဍုၚ်ကွာန်ရ၊ ဒှ်ဒ္ဂေတ်ညးယုတ်ဂမၠိုၚ်ရ၊ ရုန်မဵုသကာတ်မြဟ်ရ၊ မၞုံလအိတ်ဍေံ ပွမဒးကြဴကြာတ်ကဵုဍာ်ရ၊ (မၞိဟ်ညာတ်မ္ဂး ဟွံဆာဲတုဲ) ဂပ်ဝ်သ္ပပ္ဍဲဌာန်ဂြောပ်ဗ္ဒန်ရ၊ ဒးဒ္ဂေတ်သ္ပညးၜါၜါမွဲစွံရ၊ ဒ္ဂေတ်ဝွံ ဒ္ဂေတ်မေထုန်မ္ဂးရ။
သွိုန်ဗပိုန် (ဒ္ဂေတ်သ္ပ) ရမ္ဂးဂှ် ယြဴခမဳမွဲ နကဵုနိမိတ်ဇကုဂှ် ကဵုလုပ်အာ နိမိတ်မၞိဟ်ဗြဴဂှ် နကဵုအၚ်္ဂဇာတ်ဇကုဂှ် ကဵုလုပ်အာ အၚ်္ဂဇာတ်မၞိဟ်ဗြဴရ၊ ဗွဲတွဵုမယုတ် အယာံမာတ်တၟာမလ္ၚဴလေဝ် သပၠုပ်ဏာရ၊ ခမဳဝွံ သွိုန်ဗပိုန် (ဒ္ဂေတ်သ္ပ) မ္ဂးရ။ ပ္ဍဲအရာဗွဲတွဵုမယုတ် ပ္ဍဲတိရစ္ဆာန်ၝောံလေဝ်ဂှ် ၜိုန်ဒှ်ပ္ဍဲတိရစ္ဆာန်ၝောံလေဝ် ဟိုတ်မသွိုန်ဗပိုန် (ဒ္ဂေတ်သ္ပ) ဒ္ဂေတ်မေထုန် (မတွံဂး ဒ္ဂေတ်မမိပ်ဇြိပ်လဟိၚ်လဟာဲညးၜါမွဲစွံ) ဂှ် ခမဳဟွံသေၚ်ရ၊ တၞောဝ်ကျာ်ကောန်သၟိၚ်သာကျဝၚ်ဟွံသေၚ်ရ၊ ပ္ဍဲမၞိဟ်ဗြဴဂှ် သ္ဇက်ဒးဟီုဟွံမွဲရ၊ ဟိုတ်ဂှ်ရ ကော်ခဴဂး “ဗွဲတွဵုမယုတ် ပ္ဍဲတိရစ္ဆာန်ၝောံလေဝ်” ရ။ ပ္ဍဲအရာ ဟွံမွဲကဵုပွမပံၚ်ဖက် ကေုာံခမဳခိုဟ်ဆာဲဂမၠိုၚ်မွဲစွံဂှ် ပွမပံၚ်ဖက်မ္ဂးဂှ် ပွမသ္ပဝိနယ်ကမ်မွဲစွံ ပွမစၞောန်ထ္ၜး (ဖ္ဍောတ်) ပါတိမုက်မွဲစွံ ပွမဒ္ဂေတ်လ္ၚတ် ပဒတဴမွဲစွံရောၚ်၊ သီုဖအိုတ်ဝွံ ပွမပံၚ်ဖက်မ္ဂးရ၊ ပွမပံၚ်ဖက်ဂှ် ဟွံမွဲမွဲစွံကေုာံခမဳမစှေ်ပါရာဇိကဂှ်ရ၊ ဟိုတ်ဂှ်ရ ကော်ခဴဂး “ဟွံမွဲကဵုပွမပံၚ်ဖက် ကေုာံ ခမဳခိုဟ်ဆာဲဂမၠိုၚ်မွဲစွံ” ရ။
56) ဗြဴပိဂကူ ဗွဲဗြဴမၞိဟ် ဗြဴဒေဝတဴ ဗြဴတိရစ္ဆာန်၊ ဥဘတောဗျဉ်ပိဂကူ ဗွဲဥဘတောဗျဉ် ‘ညးမၞုံလိၚ်ၜါ’ မၞိဟ် ဥဘတောဗျဉ်ဒေဝတဴ ဥဘတောဗျဉ်တိရစ္ဆာန်၊ ပဏ္ဍုက် (ခမၞုဲ) ‘ညးလိၚ်ဆောတ်ယောၚ်’ မၞိဟ်၊ ပဏ္ဍုက်ဒေဝတဴ ပဏ္ဍုက်တိရစ္ဆာန်၊ တြုံပိဂကူ ဗွဲတြုံမၞိဟ် တြုံဒေဝတဴ တြုံတိရစ္ဆာန်။ ကုခမဳ မသွိုန်ဗပိုန် (ဒ္ဂေတ်သ္ပ) ဒ္ဂေတ်မေထုန် ပ္ဍဲဂၠံၚ်ပိသာ်မတွံဂး ဝစ္စမဂ် ပဿာဝမဂ် မုခမဂ် ဗြဴမၞိဟ်ဂှ် ဒးအာပတ်ပါရာဇိကရ။ (ဝစ္စမဂ်- ပၞောက်ဂၠံၚ်အာတရဴဇၞော်၊ ပဿာဝမဂ်- ပၞောက်ဂၠံၚ်အာတရဴသၟတ်၊ မုခမဂ်- ပၞောက်ပါၚ်။) ကုခမဳ မသွိုန်ဗပိုန် (ဒ္ဂေတ်သ္ပ) ဒ္ဂေတ်မေထုန် ပ္ဍဲဂၠံၚ်ပိသာ်မတွံဂး ဝစ္စမဂ် ပဿာဝမဂ် မုခမဂ် ဗြဴဒေဝတဴ ဗြဴတိရစ္ဆာန်ဂှ် ဒးအာပတ်ပါရာဇိကရ။ ကုခမဳ မသွိုန်ဗပိုန် (ဒ္ဂေတ်သ္ပ) ဒ္ဂေတ်မေထုန် ပ္ဍဲဂၠံၚ်ပိသာ်မတွံဂး ဝစ္စမဂ် ပဿဝမဂ် မုခမဂ် ဥဘတောဗျဉ်မၞိဟ် ဥဘတောဗျဉ်ဒေဝတဴ ဥဘတောဗျဉ်တိရစ္ဆာန်ဂှ် ဒးအာပတ် ပါရာဇိကရ။ ကုခမဳ မသွိုန်ဗပိုန် (ဒ္ဂေတ်သ္ပ) ဒ္ဂေတ်မေထုန် ပ္ဍဲဂၠံၚ်ၜါသာ်မတွံဂး ဝစ္စမဂ် မုခမဂ် ပဏ္ဍုက်မၞိဟ်ဂှ် ဒးအာပတ်ပါရာဇိကရ။ ကုခမဳ မသွိုန်ဗပိုန် (ဒ္ဂေတ်သ္ပ) ဒ္ဂေတ်မေထုန် ပ္ဍဲဂၠံၚ်ၜါသာ်မတွံဂး ဝစ္စမဂ် မုခမဂ် ပဏ္ဍုက်ဒေဝတဴ ပဏ္ဍုက်တိရစ္ဆာန် တြုံမၞိဟ် တြုံဒေဝတဴ တြုံတိရစ္ဆာန်ဂှ် ဒးအာပတ်ပါရာဇိကရ။
57) စိုတ်မမိက်သွိုန်ဗပိုန် (ဒ္ဂေတ်သ္ပမေထုန်) ခမဳဂှ် ကတဵုဒှ်မ္ဂး ‘အခိၚ်ကတဵုဒှ်ဂှ်’ ကုခမဳ မသပၠုပ်ဏာ အၚ်္ဂဇာတ်ဇကု ကဵုဝစ္စမဂ် ဗြဴမၞိဟ်ဂှ် ဒးအာပတ်ပါရာဇိကရ။ စိုတ်မမိက်သွိုန်ဗပိုန် (ဒ္ဂေတ်သ္ပမေထုန်) ခမဳဂှ် ကတဵုဒှ်မ္ဂး ‘အခိၚ်ကတဵုဒှ်ဂှ်’ ကုခမဳမသပၠုပ်ဏာ အၚ်္ဂဇာတ်ဇကု ကဵုဝစ္စမဂ် ပဿာဝမဂ် မုခမဂ် ဗြဴဒေဝတဴ ဗြဴတိရစ္ဆာန် ဥဘတောဗျဉ်မၞိဟ် ဥဘတောဗျဉ်ဒေဝတဴ ဥဘတောဗျဉ်တိရစ္ဆာန်ဂှ် ဒးအာပတ်ပါရာဇိကရ။ စိုတ်မမိက်သွိုန်ဗပိုန် (ဒ္ဂေတ်သ္ပမေထုန်) ခမဳဂှ် ကတဵုဒှ်မ္ဂး ‘အခိၚ်ကတဵုဒှ်ဂှ်’ ကုခမဳမသပၠုပ်ဏာ အၚ်္ဂဇာတ်ဇကု ကဵုဝစ္စမဂ် ပဿာဝမဂ် မုခမဂ် ဗြဴဒေဝတဴ ဗြဴတိရစ္ဆာန် ဥဘတောဗျဉ်မၞိဟ် ဥဘတောဗျဉ်ဒေဝတဴ ဥဘတောဗျဉ်တိရစ္ဆာန်ဂှ် ဒးအာပတ်ပါရာဇိကရ။ စိုတ်မမိက်သွိုန်ဗပိုန် (ဒ္ဂေတ်သ္ပမေထုန်) ခမဳဂှ် ကတဵုဒှ်မ္ဂး ‘အခိၚ်ကတဵုဒှ်ဂှ်’ ကုခမဳမသပၠောပ်ဏာ အၚ်္ဂဇာတ်ဇကု ကဵုဝစ္စမဂ် မုခမဂ် ပဏ္ဍုက်မၞိဟ်ဂှ် ဒးအာပတ်ပါရာဇိကရ။ စိုတ်မမိက်သွိုန်ဗပိုန် (ဒ္ဂေတ်သ္ပမေထုန်) ခမဳဂှ် ကတဵုဒှ်မ္ဂး ‘အခိၚ်ကတဵုဒှ်ဂှ်’ ကုခမဳမသပၠောပ်ဏာ အၚ်္ဂဇာတ်ဇကု ကဵုဝစ္စမဂ် မုခမဂ် ပဏ္ဍုက်ဒေဝတဴ ပဏ္ဍုက်တိရစ္ဆာန် တြုံမၞိဟ် တြုံဒေဝတဴ တြုံတိရစ္ဆာန်ဂှ် ဒးအာပတ်ပါရာဇိကရ။
58) ခမဳသၞသတြုဂမၠိုၚ် ရၚ်တၠုၚ်ကော်နၚ်ဗြဴမၞိဟ် ဇရေၚ်ခမဳတုဲ နကဵုဝစ္စမဂ် ကဵုစိုန်သကီုဍိုက်စုတ် အၚ်္ဂဇာတ် (ခမဳ) အိုတ်ရ၊ ခမဳဂှ် ပ္ဍဲခဏဃောပၠုပ် သာယျေန်မ္ဂး၊ ပ္ဍဲခဏဃောလုပ်သာယျေန်မ္ဂး၊ ပ္ဍဲခဏဃောတန်တဴ သာယျေန်မ္ဂး၊ ပ္ဍဲခဏဃောၜေါတ်ပတိတ် သာယျေန်မ္ဂး ဒးအာပတ်ပါရာဇိကရ။ ခမဳသၞသတြုဂမၠိုၚ် ရၚ်တၠုၚ်ကော်နၚ်ဗြဴမၞိဟ် ဇရေၚ်ခမဳတုဲ နကဵုဝစ္စမဂ် ကဵုစိုန်သကီုဍိုက်စုတ် အၚ်္ဂဇာတ် (ခမဳ) အိုတ်ရ၊ ခမဳဂှ် ပ္ဍဲခဏဃောပၠုပ် ဟွံသာယျေန်တုဲ ပ္ဍဲခဏဃောလုပ် သာယျေန်မ္ဂး၊ ပ္ဍဲခဏဃောတန်တဴ သာယျေန်မ္ဂး၊ ပ္ဍဲခဏဃောၜေါတ်ပတိတ် သာယျေန်မ္ဂး ဒးအာပတ်ပါရာဇိကရ။ ခမဳသၞသတြုဂမၠိုၚ် ရၚ်တၠုၚ်ကော်နၚ်ဗြဴမၞိဟ် ဇရေၚ်ခမဳတုဲ နကဵုဝစ္စမဂ် ကဵုစိုန်သကီုဍိုက်စုတ် အၚ်္ဂဇာတ် (ခမဳ) အိုတ်ရ၊ ခမဳဂှ် ပ္ဍဲခဏဃောပၠုပ် ဟွံသာယျေန်တုဲ ပ္ဍဲခဏဃောလုပ် ဟွံသာယျေန်တုဲ ပ္ဍဲခဏဃောတန်တဴ သာယျေန်မ္ဂး၊ ပ္ဍဲခဏဃောၜေါတ်ပတိတ် သာယျေန်မ္ဂး ဒးအာပတ်ပါရာဇိကရ။ ခမဳသၞသတြုဂမၠိုၚ် ရၚ်တၠုၚ်ကော်နၚ်ဗြဴမၞိဟ် ဇရေၚ်ခမဳတုဲ နကဵုဝစ္စမဂ် ကဵုစိုန်သကီုဍိုက်စုတ် အၚ်္ဂဇာတ် (ခမဳ) အိုတ်ရ၊ ခမဳဂှ် ပ္ဍဲခဏဃောပၠောပ် ဟွံသာယျေန်တုဲ ပ္ဍဲခဏဃောလုပ် ဟွံသာယျေန်တုဲ၊ ပ္ဍဲခဏဃောတန်တဴ ဟွံသာယျေန်တုဲ၊ ပ္ဍဲခဏဃောၜေါတ်ပတိတ် သာယျေန်မ္ဂး ဒးအာပတ်ပါရာဇိကရ။ ခမဳသၞသတြုဂမၠိုၚ် ရၚ်တၠုၚ်ကော်နၚ်ဗြဴမၞိဟ် ဇရေၚ်ခမဳတုဲ နကဵုဝစ္စမဂ် ကဵုစိုန်သကီုဍိုက်စုတ် အၚ်္ဂဇာတ် (ခမဳ) အိုတ်ရ၊ ခမဳဂှ် ပ္ဍဲခဏဃောပၠောပ် ဟွံသာယျေန်တုဲ ပ္ဍဲခဏဃောလုပ် ဟွံသာယျေန်တုဲ၊ ပ္ဍဲခဏဃောတန်တဴ ဟွံသာယျေန်တုဲ၊ ပ္ဍဲခဏဃောၜေါတ်ပတိတ် ဟွံသာယျေန်မ္ဂး ဟွံဒးအာပတ်ရ။ ခမဳသၞသတြုဂမၠိုၚ် ရၚ်တၠုၚ်ကော်နၚ်ဗြဴမၞိဟ် ဇရေၚ်ခမဳတုဲ နကဵုပဿာဝမဂ် နကဵုမုခမဂ် ကဵုစိုန်သကီုဍိုက်စုတ် အၚ်္ဂဇာတ် (ခမဳ) အိုတ်ရ၊ ခမဳဂှ် ပ္ဍဲခဏဃောပၠောပ် သာယျေန်မ္ဂး၊ ပ္ဍဲခဏဃောလုပ် သာယျေန်မ္ဂး၊ ပ္ဍဲခဏဃောတန်တဴ သာယျေန်မ္ဂး၊ ပ္ဍဲခဏဃောၜေါတ်ပတိတ် သာယျေန်မ္ဂး ဒးအာပတ်ပါရာဇိကရ ။ ပ ။ ဟွံသာယျေန်မ္ဂး ဟွံဒးအာပတ်ရ။
59) ခမဳသၞသတြုဂမၠိုၚ် ဗြဴမၞိဟ်မၚုဟ်ဒၟံၚ် မသၠိၚ်ဒၟံၚ် မဗ္ၜူဒၟံၚ် မကြအ်ဒၟံၚ် မဝိုတ်ဒၟံၚ်၊ (ဇွ) ဗြဴမၞိဟ် ချိုတ်တုဲကၠဵုဟဂွံစဏီ ချိုတ်တုဲ ဗွဲမဂၠိုၚ်ဂၠိုၚ် ကၠဵုဟဂွံစဏီ စလဝ်ညိညတုဲ ။ ပ ။ ဒးအာပတ်ပါရာဇိကရ။ ရၚ်တၠုၚ်နၚ် (ဇွ) ဗြဴမၞိဟ်ချိုတ်တုဲ ဗွဲမဂၠိုၚ်ဂၠိုၚ် ကၠဵုစတုဲ ဇရေၚ်ခမဳတုဲ နကဵုဝစ္စမဂ် နကဵုပဿာဝမဂ် နကဵုမုခမဂ် ကဵုစိုန်သကီုဍိုက်စုတ် အၚ်္ဂဇာတ် (ခမဳ) အိုတ်ရ၊ ခမဳဂှ် ပ္ဍဲခဏဃောပၠောပ် သာယျေန်မ္ဂး၊ ပ္ဍဲခဏဃောလုပ် သာယျေန်မ္ဂး၊ ပ္ဍဲခဏဃောတန်တဴ သာယျေန်မ္ဂး၊ ပ္ဍဲခဏဃောၜေါတ်ပတိတ် သာယျေန်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ ။ ပ ။ ဟွံသာယျေန်မ္ဂး ဟွံဒးအာပတ်ရ။ ခမဳသၞသတြုဂမၠိုၚ် ရၚ်တၠုၚ်ကော်နၚ်ဗြဴဒေဝတဴ ဗြဴတိရစ္ဆာန် ဥဘတောဗျဉ်မၞိဟ် ဥဘတောဗျဉ်ဒေဝတဴ ဥဒတောဗျဉ်တိရစ္ဆာန် ဇရေၚ်ခမဳတုဲ နကဵုဝစ္စမဂ် နကဵုပဿာဝမဂ် နကဵုမုခမဂ် ကဵုစိုန်သကီုဍိုက်စုတ် အၚ်္ဂဇာတ် (ခမဳ) အိုတ်ရ၊ ခမဳဂှ် ပ္ဍဲခဏဃောပၠုပ် သာယျေန်မ္ဂး၊ ပ္ဍဲခဏဃောလုပ် သာယျေန်မ္ဂး၊ ပ္ဍဲခဏဃောတန်တဴ သာယျေန်မ္ဂး၊ ပ္ဍဲခဏဃောၜေါတ်ပတိတ် သာယျေန်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပါရာဇိကရ ။ ပ ။ ဟွံသာယျေန်မ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ။ ခမဳသၞသတြုဂမၠိုၚ် ဥဘတောဗျဉ်တိရစ္ဆာန် မၚုဟ်ဒၟံၚ် မသၠိၚ်ဒၟံၚ် မဗ္ၜူဒၟံၚ် မကြအ်ဒၟံၚ် မဝိုတ်ဒၟံၚ်၊ (ဇွ) ဥတောဗျဉ်တိရစ္ဆာန် ချိုတ်တုဲကၠဵုဟဂွံစဏီ ချိုတ်တုဲ ဗွဲမဂၠိုၚ်ဂၠိုၚ် ကၠဵုဟဂွံစဏီ စလဝ်ညိညတုဲ ။ ပ ။ ဒးအာပတ်ပါရာဇိကရ။ ရၚ်တၠုၚ်နၚ် (ဇွ) ဥဘတောဗျဉ် တိရစ္ဆာန်ချိုတ်တုဲ ဗွဲမဂၠိုၚ်ဂၠိုၚ် ကၠဵုစတုဲ ဇရေၚ်ခမဳတုဲ နကဵုဝစ္စမဂ် နကဵုပဿာဝမဂ် နကဵုမုခမဂ်ဂှ် ကဵုစိုန်သကီုဍိုက်စုတ် အၚ်္ဂဇာတ် (ခမဳ) အိုတ်ရ၊ ခမဳဂှ် ပ္ဍဲခဏဃောပၠုပ် သာယျေန်မ္ဂး၊ ပ္ဍဲခဏဃောလုပ် သာယျေန်မ္ဂး၊ ပ္ဍဲခဏဃောတန်တဴ သာယျေန်မ္ဂး၊ ပ္ဍဲခဏဃောၜေါတ်ပတိတ် သာယျေန်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ ။ ပ ။ ဟွံသာယျေန်မ္ဂး ဟွံဒးအာပတ်ရ။ ခမဳသၞသတြုဂမၠိုၚ် ရၚ်တၠုၚ်ကော်နၚ်ပဏ္ဍုက်မၞိဟ် ပဏ္ဍုက်ဒေဝတဴ ပဏ္ဍုက်တိရစ္ဆာန် ဇရေၚ်ခမဳတုဲ နကဵုဝစ္စမဂ် နကဵုမုခမဂ် ကဵုစိုန်သကီုဍိုက်စုတ် အၚ်္ဂဇာတ် (ခမဳ) အိုတ်ရ၊ ခမဳဂှ် ပ္ဍဲခဏဃောပၠုပ် သာယျေန်မ္ဂး၊ ပ္ဍဲခဏဃောလုပ် သာယျေန်မ္ဂး၊ ပ္ဍဲခဏဃောတန်တဴ သာယျေန်မ္ဂး၊ ပ္ဍဲခဏဃောၜေါတ်ပတိတ် သာယျေန်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ ။ ပ ။ ဟွံသာယျေန်မ္ဂး ဟွံဒးအာပတ်ရ။ ခမဳသၞသတြုဂမၠိုၚ် ပဏ္ဍုက်တိရစ္ဆာန် မၚုဟ်ဒၟံၚ် မသၠိၚ်ဒၟံၚ် မဗ္စူဒၟံၚ် မကြအ်ဒၟံၚ် မဝိုတ်ဒၟံၚ်၊ (ဇွ) ပဏ္ဍုက်တိရစ္ဆာန် ချိုတ်တုဲ ကၠဵုဟွံဂွံစဏီ ချိုတ်တုဲ ဗွဲမဂၠိုၚ်ဂၠိုၚ် ကၠဵုဟဂွံစဏီ စလဝ်ညိညတုဲ ။ ပ ။ ဒးအာပတ်ရာဇိကရ။ ရၚ်တၠုၚ်နၚ် (ဇွ) ပဏ္ဍုက်တိရစ္ဆာန် ချိုတ်တုဲ ဗွဲဂၠိုၚ်ဂၠိုၚ် ကၠဵုစတုဲ ဇရေၚ်ခမဳတုဲ နကဵုဝစ္စမဂ် နကဵုမုခမဂ် ကဵုစိုန်သကီုဍိုက်စုတ် အၚ်္ဂဇာတ် (ခမဳ) အိုတ်ရ၊ ခမဳဂှ် ပ္ဍဲခဏဃောပၠုပ် သာယျေန်မ္ဂး၊ ပ္ဍဲခဏဃောလုပ် သာယျေန်မ္ဂး၊ ပ္ဍဲခဏဃောတန်တဴ သာယျေန်မ္ဂး၊ ပ္ဍဲခဏဃောၜေါတ်ပတိတ် သာယျေန်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ ။ ပ ။ ဟွံသာယျေန်မ္ဂး ဟွံဒးအာပတ်ရ။
60) ခမဳသၞသတြုဂမၠိုၚ် ရၚ်တၠုၚ်ကော်နၚ်တြုံမၞိဟ် တြုံဒေဝတဴ တြုံတိရစ္ဆာန် ဇရေၚ်ခမဳတုဲ နကဵုဝစ္စမဂ် နကဵုမုခမဂ် ကဵုစိုန်သကီုဍိုက်စုတ် အၚ်္ဂဇာတ် (ခမဳ) အိုတ်ရ၊ ခမဳဂှ် ပ္ဍဲခဏဃောပၠုပ် သာယျေန်မ္ဂး၊ ပ္ဍဲခဏဃောလုပ် သာယျေန်မ္ဂး၊ ပ္ဍဲခဏဃောတန်တဴ သာယျေန်မ္ဂး၊ ပ္ဍဲခဏဃောၜေါတ်ပတိတ် သာယျေန်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပါရာဇိကရ ။ ပ ။ ဟွံသာယျေန်မ္ဂး ဟွံဒးအာပတ်ရ။ ခမဳသၞသတြုဂမၠိုၚ် တြုံတိရစ္ဆာန် မၚုဟ်ဒၟံၚ် မသၠိၚ်ဒၟံၚ် မဗ္ၜူဒၟံၚ် မကြအ်ဒၟံၚ် မဝိုတ်ဒၟံၚ် (ဇွ) တြုံတိရစ္ဆာန် ချိုတ်တုဲကၠဵုဟဂွံစဏီ ချိုတ်တုဲ ဗွဲမဂၠိုၚ်ဂၠိုၚ် ကၠဵုဟဂွံစဏီ စလဝ်ညိညတုဲ ။ ပ ။ ဒးအာပတ်ပါရာဇိကရ။ ရၚ်တၠုၚ်နၚ် (ဇွ) တြုံတိရစ္ဆာန် ချိုတ်တုဲဗွဲမဂၠိုၚ်ဂၠိုၚ် ကၠဵုစတုဲ ဇရေၚ်ခမဳတုဲ နကဵုဝစ္စမဂ် နကဵုမုခမဂ် ကဵုစိုန်သကီုဍိုက်စုတ် အၚ်္ဂဇာတ် (ခမဳ) အိုတ်ရ၊ ခမဳဂှ် ပ္ဍဲခဏဃောပၠုပ် သာယျေန်မ္ဂး၊ ပ္ဍဲခဏဃောလုပ် သာယျေန်မ္ဂး၊ ပ္ဍဲခဏဃောတန်တဴ သာယျေန်မ္ဂး၊ ပ္ဍဲခဏဃောၜေါတ်ပတိတ် သာယျေန်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ ။ ပ ။ ဟွံသာယျေန်မ္ဂး ဟွံဒးအာပတ်ရ။
61) ခမဳသၞသတြုဂမၠိုၚ် ရၚ်တၠုၚ်ကော်နၚ်ဗြဴမၞိဟ် ဇရေၚ်ခမဳတုဲ နကဵုဝစ္စမဂ် နကဵုပဿာဝမဂ် နကဵုမုခမဂ် ဗြဴမၞိဟ် မသာလဝ် (ဒုၚ်လဝ်ယာတ်သၞာ) ကဵုစိုန်သကီုဍိုက်စုတ် အၚ်္ဂဇာတ်ခမဳ မဟွံပါတ်လဝ်ယာတ်သၞာတ်အိုတ်ရ။ နကဵု - - - ဗြဴမၞိဟ် မဟဂွံသာလဝ် (ဒုၚ်လဝ်ယာတ်သၞာ) ဟိုန် - - - ခမဳ မပါတ်လဝ်ယာတ်သၞာ နကဵု - - - ဗြဴမၞိဟ် မသာလဝ် (ဒုၚ်လဝ်ယာတ်သၞာ) ဟိုန် - - - ခမဳ မပါတ်လဝ်ယာတ်သၞာ နကဵု - - - ဗြဴမၞိဟ် မဟွံဂွံသာလဝ် (ဒုၚ်လဝ်ယာတ်သၞာ) ကဵုစိုန်သကီုဍိုက်စုတ် အၚ်္ဂဇာတ်ခမဳ မဟဂွံပါတ်လဝ်ယာတ်သၞာအိုတ်ရ၊ ခမဳဂှ် ပ္ဍဲခဏဃောပၠုပ် သာယျေန်မ္ဂး၊ ပ္ဍဲခဏဃောလုပ် သာယျေန်မ္ဂး၊ ပ္ဍဲခဏဃောတန်တဴ သာယျေန်မ္ဂး၊ ပ္ဍဲခဏဃောၜေါတ်ပတိတ် သာယျေန်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပါရာဇိကရ ။ ပ ။ ဟွံသာယျေန်မ္ဂး ဟွံဒးအာပတ်ရ။ ခမဳသၞသတြုဂမၠိုၚ် ဗြဴမၞိဟ် မၚုဟ်ဒၟံၚ် မသၠိၚ်ဒၟံၚ် မဗ္ၜူဒၟံၚ် မကြအ်ဒၟံၚ် မဝိုတ်ဒၟံၚ်၊ (ဇွ) ဗြဴမၞိဟ် ချိုတ်တုဲကၠဵုဟဂွံစဏီ ချိုတ်တုဲ ဗွဲမဂၠိုၚ်ဂၠိုၚ် ကၠဵုဟဂွံစဏီ စလဝ်ညိညတုဲ ။ ပ ။ ဒးအာပတ်ပါရာဇိကရ။ ရၚ်တၠုၚ်နၚ် (ဇွ) ဗြဴမၞိဟ် ချိုတ်တုဲ ဗွဲမဂၠိုၚ်ဂၠိုၚ် ကၠဵုစတုဲ ဇရေၚ်ခမဳ နကဵုဝစ္စမဂ် နကဵုပဿာဝမဂ် နကဵုမုခမဂ် ဗြဴမၞိဟ် မသာလဝ် (ဒုၚ်လဝ်ယာတ်သၞာ) ကဵုစိုန်သကီုဍိုန်စုတ် အၚ်္ဂဇာတ်ခမဳ မဟဂွံပါတ်လဝ်ယာတ်သၞာအိုတ်ရ။ နကဵု - - - ဗြဴမၞိဟ် မဟဂွံသာလဝ် (ဒုၚ်လဝ်ယာတ်သၞာ) ဟိုန် - - - ခမဳ မပါတ်လဝ်ယာတ်သၞာ နကဵု - - - ဗြဴမၞိဟ် မသာလဝ် (ဒုၚ်လဝ်ယာတ်သၞာ) ဟိုန် - - - ခမဳ မပါတ်လဝ်ယာတ်သၞာ နကဵု - - - ဗြဴမၞိဟ် မဟွံဂွံသာလဝ် (ဒုၚ်လဝ်ယာတ်သၞာ) ကဵုစိုန်သကီုဍိုက်စုတ် အၚ်္ဂဇာတ်ခမဳ မဟဂွံပါတ်လဝ်ယာတ်သၞာအိုတ်ရ၊ ခမဳဂှ် ပ္ဍဲခဏဃောပၠုပ် သာယျေန်မ္ဂး၊ ပ္ဍဲခဏဃောလုပ် သာယျေန်မ္ဂး၊ ပ္ဍဲခဏဃောတန်တဴ သာယျေန်မ္ဂး၊ ပ္ဍဲခဏဃောၜေါတ်ပတိတ် သာယျေန်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ ။ ပ ။ ဟွံသာယျေန်မ္ဂး ဟွံဒးအာပတ်ရ။ ခမဳသၞတြုဂမၠိုၚ် ရၚ်တၠၚ်ကော်နၚ် ဗြဴဒေဝတဴ ဗြဴတိရစ္ဆာန် ဥဘတောဗျဉ်မၞိဟ် ဥဘတောဗျဉ်ဒေဝတဴ ဥဘတောဗျဉ် တိရစ္ဆာန် ဇရေၚ်ခမဳတုဲ နကဵုဝစ္စမဂ် နကဵုပဿာဝမဂ် နကဵုမုခမဂ် ဥဘတောဗျဉ်တိရစ္ဆာန် မသာလဝ် (ဒုၚ်လဝ်ယာတ်သၞာ) ကဵုစိုန်သကီုဍိုက်စုတ် အၚ်္ဂဇာတ်ခမဳ မဟွံဂွံပါတ်လဝ်ယာတ်သၞာအိုတ်ရ။ နကဵု - - - ဥဘတောဗျဉ်တိရစ္ဆာန် မဟဂွံသာလဝ် (ဒုၚ်လဝ်ယာတ်သၞာ) ဟိုန် - - - ခမဳ မပါတ်လဝ်ယာတ်သၞာ နကဵု - - - ဥဘတောဗျဉ်တိရစ္ဆာန် မသာလဝ် (ဒုၚ်လဝ်ယာတ်သၞာ) ဟိုန် - - - ခမဳ မပါတ်လဝ်ယာတ်သၞာ နကဵု - - - ဥဘတောဗျဉ်တိရစ္ဆာန် မဟွံဂွံသာလဝ် (ဒုၚ်လဝ်ယာတ်သၞာ) ကဵုစိုန်သကီုဍိုက်စုတ် အၚ်္ဂဇာတ်ခမဳ မဟဂွံပါတ်လဝ်ယာတ်သၞာအိုတ်ရ၊ ခမဳဂှ် ပ္ဍဲခဏဃောပၠုပ် သာယျေန်မ္ဂး၊ ပ္ဍဲခဏဃောလုပ် သာယျေန်မ္ဂး၊ ပ္ဍဲခဏဃောတန်တဴ သာယျေန်မ္ဂး၊ ပ္ဍဲခဏဃောၜေါတ်ပတိတ် သာယျေန်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပါရာဇိကရ ။ ပ ။ ဟွံသာယျေန်မ္ဂး ဟွံဒးအာပတ်ရ။ ခမဳသၞသတြုဂမၠိုၚ် ဥဘတောတိရစ္ဆာန် မၚုဟ်ဒၟံၚ် မသၠိုၚ်ဒၟံၚ် မဗ္ၜူဒၟံၚ် မကြအ်ဒၟံၚ် မဝိုတ်ဒၟံၚ်၊ (ဇွ) ဥဘတောဗျဉ်တိရစ္ဆာန် ချိုတ်တုဲကၠဵုဟဂွံစဏီ ချိုတ်တုဲ ဗွဲဂၠိုၚ်ဂၠိုၚ် ကၠဵုဟဂွံစဏီ စလဝ်ညိညတုဲ ။ ပ ။ ဒးအာပတ်ပါရာဇိကရ။ ရၚ်တၠုၚ်နၚ် (ဇွ) ဥဘတောဗျဉ်တိရစ္ဆာန်ချိုတ်တုဲ ဗွဲမဂၠိုၚ်ဂၠိုၚ် ကၠဵုစတုဲ ဇရေၚ်ခမဳတုဲ နကဵုဝစ္စမဂ် နကဵုပဿာဝမဂ် နကဵုမုခမဂ် ဥဘတောဗျဉ်တိရစ္ဆာန် မသာလဝ် (ဒုၚ်လဝ်ယာတ်သၞာ) ကဵုစိုန်သကီုဍိုက်စုတ် အၚ်္ဂဇာတ်ခမဳ မဟဂွံပါလဝ် ယာတ်သၞာအိုတ်ရ။ နကဵု - - - ဥဘတောဗျဉ်တိရစ္ဆာန် မဟဂွံသာလဝ် (ဒုၚ်လဝ်ယာတ်သၞာ) ဟိုန် - - - ခမဳ မပါတ်လဝ်ယာတ်သၞာ နကဵု - - - ဥဘတောဗျဉ်တိရစ္ဆာန် မသာလဝ် (ဒုၚ်လဝ်ယာတ်သၞာ) ဟိုန် - - - ခမဳ မပါတ်လဝ်ယာတ်သၞာ နကဵု - - - ဥဘတောဗျဉ်တိရစ္ဆာန် မဟွံဂွံသာလဝ် (ဒုၚ်လဝ်ယာတ်သၞာ) ကဵုစိုန်သကီုဍိုက်စုတ် အၚ်္ဂဇာတ်ခမဳ မဟဂွံပါတ်လဝ်ယာတ်သၞာအိုတ်ရ၊ ခမဳဂှ် ပ္ဍဲခဏဃောပၠုပ် သာယျေန်မ္ဂး၊ ပ္ဍဲခဏဃောလုပ် သာယျေန်မ္ဂး၊ ပ္ဍဲခဏဃောတန်တဴ သာယျေန်မ္ဂး၊ ပ္ဍဲခဏဃောၜေါတ်ပတိတ် သာယျေန်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ ။ ပ ။ ဟွံသာယျေန်မ္ဂး ဟွံဒးအာပတ်ရ။
62) ခမဳသၞသတြုဂမၠိုၚ် ရၚ်တၠၚ်ကော်နၚ် ပဏ္ဍုက်မၞိဟ် ပဏ္ဍုက်ဒေဝတဴ ပဏ္ဍုက်တိရစ္ဆာန် တြုံမၞိဟ် တြုံဒေဝတဴ တြုံတိရစ္ဆာန် ဇရေၚ်ခမဳတုဲ နကဵုဝစ္စမဂ် နကဵုပဿာဝမဂ် နကဵုမုခမဂ် တြုံတိရစ္ဆာန် မသာလဝ် (ဒုၚ်လဝ်ယာတ်သၞာ) ကဵုစိုန်သကီုဍိုက်စုတ် အၚ်္ဂဇာတ်ခမဳ မဟွံဂွံပါတ်လဝ်ယာတ်သၞာအိုတ်ရ။ နကဵု - - - တြုံတိရစ္ဆာန် မဟဂွံသာလဝ် (ဒုၚ်လဝ်ယာတ်သၞာ) ဟိုန် - - - ခမဳ မပါတ်လဝ်ယာတ်သၞာ နကဵု - - - တြုံတိရစ္ဆာန် မသာလဝ် (ဒုၚ်လဝ်ယာတ်သၞာ) ဟိုန် - - - ခမဳ မပါတ်လဝ်ယာတ်သၞာ နကဵု - - - တြုံတိရစ္ဆာန် မဟွံဂွံသာလဝ် (ဒုၚ်လဝ်ယာတ်သၞာ) ကဵုစိုန်သကီုဍိုက်စုတ် အၚ်္ဂဇာတ်ခမဳ မဟဂွံပါတ်လဝ်ယာတ်သၞာအိုတ်ရ၊ ခမဳဂှ် ပ္ဍဲခဏဃောပၠုပ် သာယျေန်မ္ဂး၊ ပ္ဍဲခဏဃောလုပ် သာယျေန်မ္ဂး၊ ပ္ဍဲခဏဃောတန်တဴ သာယျေန်မ္ဂး၊ ပ္ဍဲခဏဃောၜေါတ်ပတိတ် သာယျေန်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပါရာဇိကရ ။ ပ ။ ဟွံသာယျေန်မ္ဂး ဟွံဒးအာပတ်ရ။ ခမဳသၞသတြုဂမၠိုၚ် တြုံတိရစ္ဆာန် မၚုဟ်ဒၟံၚ် မသၠိုၚ်ဒၟံၚ် မဗ္ၜူဒၟံၚ် မကြအ်ဒၟံၚ် မဝိုတ်ဒၟံၚ်၊ (ဇွ) တြုံတိရစ္ဆာန် ချိုတ်တုဲကၠဵုဟဂွံစဏီ ချိုတ်တုဲ ဗွဲဂၠိုၚ်ဂၠိုၚ် ကၠဵုဟဂွံစဏီ စလဝ်ညိညတုဲ ။ ပ ။ ဒးအာပတ်ပါရာဇိကရ။ ရၚ်တၠုၚ်နၚ် (ဇွ) တြုံတိရစ္ဆာန် ချိုတ်တုဲ ဗွဲမဂၠိုၚ်ဂၠိုၚ် ကၠဵုစတုဲ ဇရေၚ်ခမဳတုဲ နကဵုဝစ္စမဂ် နကဵပဿာဝမဂ် နကဵုမုခမဂ် တြုံတိရစ္ဆာန် မသာလဝ် (ဒုၚ်လဝ်ယာတ်သၞာ) ကဵုစိုန်သကီုဍိုက်စုတ် အၚ်္ဂဇာတ်ခမဳ မဟဂွံပါလဝ် ယာတ်သၞာအိုတ်ရ။ နကဵု - - - တြုံတိရစ္ဆာန် မဟဂွံသာလဝ် (ဒုၚ်လဝ်ယာတ်သၞာ) ဟိုန် - - - ခမဳ မပါတ်လဝ်ယာတ်သၞာ နကဵု - - - တြုံတိရစ္ဆာန် မသာလဝ် (ဒုၚ်လဝ်ယာတ်သၞာ) ဟိုန် - - - ခမဳ မပါတ်လဝ်ယာတ်သၞာ နကဵု - - - တြုံတိရစ္ဆာန် မဟွံဂွံသာလဝ် (ဒုၚ်လဝ်ယာတ်သၞာ) ကဵုစိုန်သကီုဍိုက်စုတ် အၚ်္ဂဇာတ်ခမဳ မဟဂွံပါတ်လဝ်ယာတ်သၞာအိုတ်ရ၊ ခမဳဂှ် ပ္ဍဲခဏဃောပၠုပ် သာယျေန်မ္ဂး၊ ပ္ဍဲခဏဃောလုပ် သာယျေန်မ္ဂး၊ ပ္ဍဲခဏဃောတန်တဴ သာယျေန်မ္ဂး၊ ပ္ဍဲခဏဃောၜေါတ်ပတိတ် သာယျေန်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ ။ ပ ။ ဟွံသာယျေန်မ္ဂး ဟွံဒးအာပတ်ရ။
63) ခမဳသၞသတြုဂမၠိုၚ် ရၚ်တၠၚ်ကော်နၚ် ခမဳ ဇရေၚ်ဗြဴမၞိဟ်တုဲ နကဵုအၚ်္ဂဇာတ်ခမဳ ကဵုစိုန်ကီုဍိုက်စုတ်ဝစ္စမဂ် ပဿာဝမဂ် မုခမဂ်အိုတ်ရ၊ ခမဳဂှ် ပ္ဍဲခဏဃောပၠုပ် သာယျေန်မ္ဂး၊ ပ္ဍဲခဏဃောလုပ် သာယျေန်မ္ဂး၊ ပ္ဍဲခဏဃောတန်တဴ သာယျေန်မ္ဂး၊ ပ္ဍဲခဏဃောၜေါတ်ပတိတ် သာယျေန်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပါရာဇိကရ ။ ပ ။ ဟွံသာယျေန်မ္ဂး ဟွံဒးအာပတ်ရ။ ခမဳသၞသတြုဂမၠိုၚ် ရၚ်တၠုၚ်ကော်နၚ်ခမဳ ဇရေၚ်ဗြဴမၞိဟ် မၚုဟ်ဒၟံၚ် မသၠိၚ်ဒၟံၚ် မဗ္ၜူဒၟံၚ် မကြအ်ဒၟံၚ် မဝိုတ်ဒၟံၚ်၊ ဇရေၚ် (ဇွ) ဗြဴမၞိဟ် ချိုတ်တုဲကၠဵုဟဂွံစဏီ ချိုတ်တုဲ ဗွဲမဂၠိုၚ်ဂၠိုၚ် ကၠဵုဟဂွံစဏီ ။ ပ ။ ဒးအာပတ်ပါရာဇိကရ။ ရၚ်တၠုၚ်ကော်နၚ် ဇရေၚ် (ဇွ) ဗြဴမၞိဟ် ချိုတ်တုဲဗွဲမဂၠိုၚ်ဂၠိုၚ် ကၠဵုစတုဲတုဲ နကဵုအၚ်္ဂဇာတ်ခမဳ နကဵုကဵုစိုန်ကီုဍိုက်စုတ် ဝစ္စမဂ် ပဿာဝမဂ် မုခမဂ်အိုတ်ရ၊ ခမဳဂှ် ပ္ဍဲခဏဃောပၠုပ် သာယျေန်မ္ဂး၊ ပ္ဍဲခဏဃောလုပ် သာယျေန်မ္ဂး၊ ပ္ဍဲခဏဃောတန်တဴ သာယျေန်မ္ဂး၊ ပ္ဍဲခဏဃောၜေါတ်ပတိတ် သာယျေန်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ ။ ပ ။ ဟွံသာယျေန်မ္ဂး ဟွံဒးအာပတ်ရ။ ခမဳသၞသတြုဂမၠိုၚ် ရၚ်တၠုၚ်ကော်နၚ်ခမဳ ဇရေၚ်ဗြဴဒေဝတဴ ဗြဴတိရစ္ဆာန် ဥဘတောဗျဉ်မၞိဟ် ဥဘတောဗျဉ်ဒေဝတဴ ဥဘတောဗျဉ်တိရစ္ဆာန် ပဏ္ဍုက်မၞိဟ် ပဏ္ဍုက်ဒေဝတဴ ပဏ္ဍုက်တိရစ္ဆာန် တြုံမၞိဟ် တြုံဒေဝတဴ တြုံတိရစ္ဆာန်တုဲ နကဵုအၚ်္ဂဇာတ်ခမဳ ကဵုစိုန်စိုန်သကီုဍိုက်စုတ် ဝစ္စမဂ် မုခမဂ်အိုတ်ရ၊ ခမဳဂှ် ပ္ဍဲခဏဃောပၠုပ် သာယျေန်မ္ဂး၊ ပ္ဍဲခဏဃောလုပ် သာယျေန်မ္ဂး၊ ပ္ဍဲခဏဃောတန်တဴ သာယျေန်မ္ဂး၊ ပ္ဍဲခဏဃောၜေါတ်ပတိတ် သာယျေန်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပါရာဇိကရ ။ ပ ။ ဟွံသာယျေန်မ္ဂး ဟွံဒးအာပတ်ရ။ ခမဳသၞသတြုဂမၠိုၚ် ရၚ်တၠုၚ်ကော်နၚ်ခမဳ ဇရေၚ်တြုံတိရစ္ဆာန် မၚုဟ်ဒၟံၚ် မသၠိၚ်ဒၟံၚ် မဗ္ၜူဒၟံၚ် မကြအ်ဒၟံၚ် မဝိုတ်ဒၟံၚ်၊ ဇရေၚ် (ဇွ) တြုံတိရစ္ဆာန် ချိုတ်တုဲကၠဵုဟဂွံစဏီ ချိုတ်တုဲ ဗွဲမဂၠိုၚ်ဂၠိုၚ် ကၠဵုဟဂွံစဏီ ။ ပ ။ ဒးအာပတ်ပါရာဇိကရ။ ရၚ်တၠုၚ်ကော်နၚ် ဇရေၚ် (ဇွ) တြုံတိရစ္ဆာန် ချိုတ်တုဲ ဗွဲမဂၠိုၚ်ဂၠိုၚ် ကၠဵုစတုဲတုဲ နကဵုအၚ်္ဂဇာတ်ခမဳ နကဵုကဵုစိုန်ကီုဍိုက်စုတ် ဝစ္စမဂ် မုခမဂ်အိုတ်ရ၊ ခမဳဂှ် ပ္ဍဲခဏဃောပၠုပ် သာယျေန်မ္ဂး၊ ပ္ဍဲခဏဃောလုပ် သာယျေန်မ္ဂး၊ ပ္ဍဲခဏဃောတန်တဴ သာယျေန်မ္ဂး၊ ပ္ဍဲခဏဃောၜေါတ်ပတိတ် သာယျေန်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ ။ ပ ။ ဟွံသာယျေန်မ္ဂး ဟွံဒးအာပတ်ရ။
64) ခမဳသၞသတြုဂမၠိုၚ် ရၚ်တၠုၚ်ကော်နၚ်ခမဳ ဇရေၚ်ဗြဴမၞိဟ်တုဲ နကဵုအၚ်္ဂဇာတ်ခမဳ မပါတ်လဝ်ယာတ်သၞာ ကဵုစိုန်သကီုဍိုက်စုတ် ဝစ္စမဂ် ပဿာမဂ် မုခမဂ် ဗြဴမၞိဟ် မဟွံဂွံသာလဝ် (ဒုၚ်လဝ်ယာတ်သၞာ) အိုတ်ရ။ နကဵု - - - ခမဳ မဟဂွံပါတ်လဝ်ယာတ်သၞာ ဟိုန် - - - ဗြဴမၞိဟ် မသာလဝ် (ဒုၚ်လဝ်ယာတ်သၞာ) နကဵု - - - ခမဳ မပါတ်လဝ်ယာတ်သၞာ ဟိုန် - - - ဗြဴမၞိဟ် မသာလဝ် (ဒုၚ်လဝ်ယာတ်သၞာ) နကဵု - - - ခမဳ မဟွံဂွံပါတ်လဝ်ယာတ်သၞာ ကဵုစိုန်သကီုဍိုက်စုတ် ဝစ္စမဂ် ပဿာဝမဂ် မုခမဂ် ဗြဴမၞိဟ် မဟဂွံသာလဝ် (ဒုၚ်လဝ်ယာတ်သၞာ) အိုတ်ရ၊ ခမဳဂှ် ပ္ဍဲခဏဃောပၠုပ် သာယျေန်မ္ဂး၊ ပ္ဍဲခဏဃောလုပ် သာယျေန်မ္ဂး၊ ပ္ဍဲခဏဃောတန်တဴ သာယျေန်မ္ဂး၊ ပ္ဍဲခဏဃောၜေါတ်ပတိတ် သာယျေန်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပါရာဇိက ။ ပ ။ ဟွံသာယျေန်မ္ဂး ဟွံဒးအာပတ်ရ။ ခမဳသၞသတြုဂမၠိုၚ် ရၚ်တၠုၚ်ကော်နၚ်ခမဳ ဇရေၚ်ဗြဴမၞိဟ် မၚုဟ်ဒၟံၚ် မသၠိုၚ်ဒၟံၚ် မဗ္ၜူဒၟံၚ် မကြအ်ဒၟံၚ် မဝိုတ်ဒၟံၚ်၊ ဇရေၚ် (ဇွ) ဗြဴမၞိဟ် ချိုတ်တုဲကၠဵုဟဂွံစဏီ ချိုတ်တုဲဗွဲမဂၠိုၚ်ဂၠိုၚ် ကဵုဟဂွံစဏီ ။ ပ ။ ဒးအာပတ်ပါရာဇိကရ။ ရၚ်တၠုၚ်ကော်နၚ် ဇရေၚ် (ဇွ) ဗြဴမၞိဟ် ချိုတ်တုဲဗွဲမဂၠိုၚ်ဂၠိုၚ် ကၠဵုစတုဲတုဲ နကဵုအၚ်္ဂဇာတ်ခမဳ မပါတ်လဝ်ယာတ်သၞာ ကဵုစိုန်သကီုဍိုက်စုတ် ဝစ္စမဂ် ပဿာဝမဂ် မုခမဂ် ဗြဴမၞိဟ် မဟဂွံသာလဝ် (ဒုၚ်လဝ်ယာတ်သၞာ) အိုတ်ရ။ နကဵု - - - ခမဳ မဟဂွံပါတ်လဝ်ယာတ်သၞာ ဟိုန် - - - ဗြဴမၞိဟ် မသာလဝ် (ဒုၚ်လဝ်ယာတ်သၞာ) နကဵု - - - ခမဳ မပါတ်လဝ်ယာတ်သၞာ ဟိုန် - - - ဗြဴမၞိဟ် မသာလဝ် (ဒုၚ်လဝ်ယာတ်သၞာ) နကဵု - - - ခမဳ မဟွံဂွံပါတ်လဝ်ယာတ်သၞာ ကဵုစိုန်သကီုဍိုက်စုတ် ဝစ္စမဂ် ပဿာဝမဂ် မုခမဂ် ဗြဴမၞိဟ် မဟဂွံသာလဝ် (ဒုၚ်လဝ်ယာတ်သၞာ) အိုတ်ရ၊ ခမဳဂှ် ပ္ဍဲခဏဃောပၠုပ် သာယျေန်မ္ဂး၊ ပ္ဍဲခဏဃောလုပ် သာယျေန်မ္ဂး၊ ပ္ဍဲခဏဃောတန်တဴ သာယျေန်မ္ဂး၊ ပ္ဍဲခဏဃောၜေါတ်ပတိတ် သာယျေန်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ ။ ပ ။ ဟွံသာယျေန်မ္ဂး ဟွံဒးအာပတ်ရ။ ခမဳသၞသတြုဂမၠိုၚ် ရၚ်တၠုၚ်ကော်နၚ်ခမဳ ဇရေၚ်ဗြဴဒေဝတဴ ဗြဴတိရစ္ဆာန် ဥဘတောဗျဉ်မၞိဟ် ဥဘတောဗျဉ်ဒေဝတဴ ဥဘတောဗျဉ်တိရစ္ဆာန် ပဏ္ဍုက်မၞိဟ် ပဏ္ဍုက်ဒေဝတဴ ပဏ္ဍုက်တိရစ္ဆာန် တြုံမၞိဟ် တြုံဒေဝတဴ တြုံတိရစ္ဆာန်တုဲ နကဵုအၚ်္ဂဇာတ်ခမဳ မပါတ်လဝ်ယာတ်သၞာ ကဵုစိုန်စိုန်သကီုဍိုက်စုတ် ဝစ္စမဂ် မုခမဂ်တြုံတိရစ္ဆာန် မဟွံဂွံသာလဝ် (ဒုၚ်လဝ်ယာတ်သၞာ) အိုတ်ရ။ နကဵု - - - ခမဳ မဟဂွံပါတ်လဝ်ယာတ်သၞာ ဟိုန် - - - တြုံတိရစ္ဆာန် မသာလဝ် (ဒုၚ်လဝ်ယာတ်သၞာ) နကဵု - - - ခမဳ မပါတ်လဝ်ယာတ်သၞာ ဟိုန် - - - တြုံတိရစ္ဆာန် မသာလဝ် (ဒုၚ်လဝ်ယာတ်သၞာ) နကဵု - - - ခမဳ မဟွံဂွံပါတ်လဝ်ယာတ်သၞာ ကဵုစိုန်စိုန်သကီုဍိုက်စုတ် ဝစ္စမဂ် မုခမဂ်တြုံတိရစ္ဆာန် မဟွံဂွံသာလဝ် (ဒုၚ်လဝ်ယာတ်သၞာ) အိုတ်ရ၊ ခမဳဂှ် ပ္ဍဲခဏဃောပၠုပ် သာယျေန်မ္ဂး၊ ပ္ဍဲခဏဃောလုပ် သာယျေန်မ္ဂး၊ ပ္ဍဲခဏဃောတန်တဴ သာယျေန်မ္ဂး၊ ပ္ဍဲခဏဃောၜေါတ်ပတိတ် သာယျေန်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပါရာဇိကရ ။ ပ ။ ဟွံသာယျေန်မ္ဂး ဟွံဒးအာပတ်ရ။
65) ခမဳသၞသတြုဂမၠိုၚ် ရၚ်တၠုၚ်ကော်နၚ်ခမဳ ဇရေၚ်တြုံတိရစ္ဆာန် မၚုဟ်ဒၟံၚ် မသၠိၚ်ဒၟံၚ် မဗ္ၜူဒၟံၚ် မကြအ်ဒၟံၚ် မဝိုတ်ဒၟံၚ်၊ ဇရေၚ် (ဇွ) တြုံတိရစ္ဆာန် ချိုတ်တုဲကၠဵုဟဂွံစဏီ ချိုတ်တုဲ ဗွဲမဂၠိုၚ်ဂၠိုၚ် ကၠဵုဟဂွံစဏီ ။ ပ ။ ဒးအာပတ်ပါရာဇိကရ။ ရၚ်တၠုၚ်ကော်နၚ် ဇရေၚ် (ဇွ) တြုံတိရစ္ဆာန် ချိုတ်တုဲ ဗွဲမဂၠိုၚ်ဂၠိုၚ် ကၠဵုစတုဲတုဲ နကဵုအၚ်္ဂဇာတ်ခမဳ မပါတ်လဝ်ယာတ်သၞာ ကဵုစိုန်ကီုဍိုက်စုတ် ဝစ္စမဂ် မုခမဂ်တြုံတိရစ္ဆာန် မဟွံဂွံသာလဝ် (ဒုၚ်လဝ်ယာတ်သၞာ) အိုတ်ရ။ နကဵု - - - ခမဳ မဟဂွံပါတ်လဝ်ယာတ်သၞာ ဟိုန် - - - တြုံတိရစ္ဆာန် မသာလဝ် (ဒုၚ်လဝ်ယာတ်သၞာ) နကဵု - - - ခမဳ မပါတ်လဝ်ယာတ်သၞာ ဟိုန် - - - တြုံတိရစ္ဆာန် မသာလဝ် (ဒုၚ်လဝ်ယာတ်သၞာ) နကဵု - - - ခမဳ မဟွံဂွံပါတ်လဝ်ယာတ်သၞာ ကဵုစိုန်စိုန်သကီုဍိုက်စုတ် ဝစ္စမဂ် မုခမဂ်တြုံတိရစ္ဆာန် မဟွံဂွံသာလဝ် (ဒုၚ်လဝ်ယာတ်သၞာ) အိုတ်ရ၊ ခမဳဂှ် ပ္ဍဲခဏဃောပၠောပ် သာယျေန်မ္ဂး၊ ပ္ဍဲခဏဃောလုပ် သာယျေန်မ္ဂး၊ ပ္ဍဲခဏဃောတန်တဴ သာယျေန်မ္ဂး၊ ပ္ဍဲခဏဃောၜေါတ်ပတိတ် သာယျေန်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ ။ ပ ။ ဟွံသာယျေန်မ္ဂး ဟွံဒးအာပတ်ရ။ တြးတဴ ခမဳသၞသတြုဂမၠိုၚ်တုဲ သၟဟ်ညံၚ်ရဴ ဂပ်ဝ်သ္ဂးတဴအိုတ်ကီု တုပ်သၟဟ်သာ်ဝွံ သၟိၚ်သၞသတြု ကမၠတ်သၞသတြု သၟာသၟုၚ်ဗြဴသၟုၚ်အရက်သၞသတြု ဒမၠမၞိဟ်ပရမ်သၞသတြုဂမၠိုၚ် တြးတုဲဂပ်ဝ်သ္ဂးအိုတ်ရ။
66) နကဵု ‘မဂ်’ ဂၠံၚ်တရဴမွဲ သပၠုပ်ဏာ ‘မဂ်’ ဂၠံၚ်တရဴမွဲမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပါရာဇိကရ၊ နကဵု ‘မဂ်’ ဂၠံၚ်တရဴမွဲ သပၠုပ်ဏာ (မပ္တံပၞော်သရ) မဟွံသေၚ်ကဵုဂၠံၚ်တရဴမ္ဂး ဒးအာပတ်ပါရာဇိကရ၊ န (မပ္တံပၞော်သရ) မဟွံသေၚ်ကဵုဂၠံၚ်တရဴ သပၠုပ်ဏာ ‘မဂ်’ ဂၠံၚ်တရဴမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပါရာဇိကရ၊ န (မပ္တံပၞော်သရ) မဟွံသေၚ်ကဵုဂၠံၚ်တရဴ သပၠုပ်ဏာ (မပ္တံပၞော်သရ) မဟွံသေၚ်ကဵုဂၠံၚ်တရဴမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ။ ခမဳဂှ် ဒ္ဂေတ်သ္ပဗွဲမပၠန်ဂတး ပ္ဍဲခမဳမတိက်သၠိၚ်ဒၟံၚ်ရ၊ ခမဳၚုဟ်တိုန်ဂှ် သာယျေန်ရ၊ ဂပ်ဝ်ပြာံထောံ ပလီုပလာ်ထောံ သီုၜါတၠဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ၊ ခမဳၚုဟ်တိုန်ဂှ် ဟွံသာယျေန်မ္ဂး ဂပ်ဝ်ပြာံထောံ ခမဳမပလီုပလာ်လုတ်မှာဒုဟ်ရ။ ခမဳဂှ် ဒ္ဂေတ်သ္ပဗွဲမပၠန်ဂတး ပ္ဍဲသာမဏဳ မတိက်သၠိၚ်ဒၟံၚ်ရ၊ သာမဏဳမၚုဟ်တိုန်ဂှ် သာယျေန်ရ၊ ဂပ်ဝ်ပြာံထောံပလီုပလာ်ထောံ သီုၜါတၠဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ၊ သာမဏဳၚုဟ်တိုန်ဂှ် ဟွံသာယျေန်မ္ဂး ဂပ်ဝ်ပြာံထောံခမဳမပလီုပလာ်လုတ်မှာဒုဟ်ရ။ သာမဏဳဂှ် ဒ္ဂေတ်သ္ပဗွဲမပၠန်ဂတး ပ္ဍဲခမဳမတိက်သၠိၚ်ဒၟံၚ်ရ၊ ခမဳၚုဟ်တိုန်ဂှ် သာယျေန်ရ၊ ဂပ်ဝ်ပြာံထောံ ပလီုပလာ်ထောံ သီုၜါတၠဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ၊ ခမဳၚုဟ်တိုန်ဂှ် ဟွံသာယျေန်မ္ဂး ဂပ်ဝ်ပြာံထောံသာမဏဳ မပလီုပလာ်လုတ်မှာဒုဟ်ရ။ သာမဏဳဂှ် ဒ္ဂေတ်သ္ပဗွဲမပၠန်ဂတး ပ္ဍဲသာမဏဳမတိတ်သၠိၚ်ဒၟံၚ်ရ၊ သာမဏဳၚုဟ်တိုန်ဂှ် သာယျေန်ရ၊ ဂပ်ဝ်ပြာံထောံသာမဏဳ သီုၜါတၠဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ၊ သာမဏဳၚုဟ်တိုန်ဂှ် ဟွံသာယျေန်မ္ဂး ဂပ်ဝ်ပြာံထောံသာမဏဳ မပလီုပလာ်လုတ်မှာဒုဟ်ရ။ ကုခမဳဟွံတီ ခမဳဟွံသာယျေန် ခမဳ (ကၠၚ်ကၟတ်လီုတုဲ) ကြအ်ဥမ္မတ် ခမဳ (ကလော်လကိုဟ်ရပ်တုဲ) စိုတ်ကလှ်လဖှ် ခမဳဝေဒနာပ္ဍဵုပ္ဍိုက် ခမဳမကလိလောန် ကိုပ်ကၠာအိုတ်ဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။ ခဏ်ထ္ၜးကဵု ပရူပရာဒုၚ်ယာတ်သၞာတုဲရ။
၁.၁.၅။ လၟေၚ်က္ဍိုပ်မာတိကာ ဝိနဳတဝတ္ထု
ဝတ္ထုကၞုဲၝောံ၊ ဝတ္ထုခမဳကောန်ညးဝဇ္ဇဳရး၊ ဝတ္ထုခမဳမကလိလောန် နအယောၚ်အလာမၞိဟ်၊ ဝတ္ထုခမဳမကလိလောန် သီုမဂၞံၚ်ဂၞါတ်လဝ်ဇကုသၟး၊ ဝတ္ထုခမဳဂမၠိုၚ်မကလိလောန် နအယောၚ်အလာတဳ၊ ဝတ္ထုသၟုတ်ဗြဴ၊ ဝတ္ထုခမဳဗြဴဥပ္ပလဝဏ်၊ ဝတ္ထုလိၚ်ပၠန်ဂတး ညးၜါတၠ။ ဝတ္ထုမိအံက် ကောန်ဝုတ် ဒေံဗြဴ သမ္ဘာဂမၠိုၚ်၊ ဝတ္ထုခမဳစၞိန်စးဍိုန်ညောန်၊ ဝတ္ထုခမဳအၚ်္ဂဇာတ်ဂၠိၚ်၊ ဝတ္ထုခမဳသွိုန်ဗပိုန်ခ္ဍတ်ဗြိုအ်မာၜါ၊ ဝတ္ထုတၞးရုပ်ကသူ၊ ဝတ္ထုကောန်ရုပ်ဆု။ ဝတ္ထုသုန္ဒရ၊ ဝတ္ထုခမဳပန်ဇကု၊ ဝတ္ထုပ္ဍဲသုသာန်မသုန်၊ ဝတ္ထုဗွဝ်ဇုတ်၊ ဝတ္ထုနာ်ၝောံ၊ ဝတ္ထုလကိုဟ်ၝောံ၊ ဝတ္ထုပြိုတ်ၝောံ၊ ဝတ္ထုပဏ္ဍုက် (ခမၞုဲ)၊ ဝတ္ထုညးကာယပသာဒလီုလာ်၊ ဝတ္ထုခမဳလုက်စုက်တၟအ်ဒွံဒး။ ပ္ဍဲဍုၚ်ဘဒ္ဒိယ ဝတ္ထုခမဳတၠအရှန်တိက်သၠိၚ်၊ ပ္ဍဲဍုၚ်သာရဝှ် ဝတ္ထုခမဳပန်ဇကု၊ ပ္ဍဲဍုၚ်ဝေသာလဳ ဝတ္ထုခမဳပိဇကု၊ ဝတ္ထုညးပူဇဴပကဴ၊ ဝတ္ထုခမဳဘာရုကစ္ဆက မတိက်လ္ပအ်ညာတ်။ ဝတ္ထုသုဗ္ဗာ၊ ဝတ္ထုသဒ္ဓါ၊ ဝတ္ထုခမဳဗြဴ၊ ဝတ္ထုသိက္ခမာန်၊ ဝတ္ထုသာမဏဳဗြဴ၊ ဝတ္ထုဗြဴစရာဲဍုၚ်၊ ဝတ္ထုပဏ္ဍုက်၊ ဝတ္ထုဗြဴမၞိဟ်၊ ဝတ္ထုခမဳ သွိုန်ဗပိုန်သိပ်ဂၠိပ်ရၚ်သကအ်၊ ဝတ္ထုခမဳဇၞော်၊ ဝတ္ထုဒြာဲၝောံသၟတ် ဣဝွံတုန် လၟေၚ်က္ဍိုပ်မာတိကာရောၚ်။
၁.၁.၆။ ဗီုသ္ဂုတ်သွာတ်ဝိနဳတဝတ္ထုဂမၠိုၚ်
67) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ခမဳမွဲဇကု သွိုန်ဗပိုန် (ဒ္ဂေတ်သ္ပ) ဒ္ဂေတ်မေထုန် ပ္ဍဲကၞုဲၝောံရ၊ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ပညပ်သိက္ခာပိုဒ်တုဲဒှ်ရ၊ အဲစှေ်ပါရာဇိကဟာ ရဴဝွံ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ၊ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲရ။ ပ ။ ယွံခမဳ တၠအဲ စှေ်ပါရာဇိကရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၁) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ခမဳကောန်ညးဝဇ္ဇဳရးဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ် မသ္ပဒတဴဍုၚ်ဝေသာလဳဂှ် ဟွံဖျေံကၠေံသိက္ခာ ဟွံသ္ပပွမဍိုန်ဇြဟတ် ဗွဲမပြာကဋ်အိုတ်တုဲ သွိုန်ဗပိုန် (ဒ္ဂေတ်သ္ပ) ဒ္ဂေတ်မေထုန်အိုတ်ရ၊ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ပညပ်သိက္ခာပိုဒ်တုဲဒှ်ရ၊ ပိုဲညးဂမၠိုၚ် စှေ်ပါရာဇိကအိုတ်ဟာ ရဴဝွံ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ်အိုတ်ရ၊ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲရ။ ပ ။ ယွံခမဳ တၠအဲ စှေ်ပါရာဇိကရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၂) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ခမဳမွဲဇကု သ္ပရဴဝွံမ္ဂး ဟွံဒးအာပတ် ကုအဲရ (ချပ်ရဴဝွံတုဲ) နလွေဟ်အယောၚ်အလာခရှ် သွိုန်ဗပိုန် (ဒ္ဂေတ်သ္ပ) ဒ္ဂေတ်မေထုန်ရ၊ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ပညပ်သိက္ခာပိုဒ်တုဲဒှ်ရ၊ အဲစှေ်ပါရာဇိကဟာ ရဴဝွံ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ၊ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲရ။ ပ ။ ယွံခမဳ တၠအဲ စှေ်ပါရာဇိကရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၃) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ခမဳမွဲဇကု သ္ပရဴဝွံမ္ဂး ဟွံဒးအာပတ် ကုအဲရ ရဴဝွံ သ္ပဟွံမွဲဗွိုက်လတက်ဂၞံၚ်ဂၞါတ်ဇကုသၟးတုဲ သွိုန်ဗပိုန် (ဒ္ဂေတ်သ္ပ) ဒ္ဂေတ်မေထုန်ရ၊ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ တၠအဲ စှေ်ပါရာဇိကရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၄) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ခမဳမွဲဇကု သ္ပရဴဝွံမ္ဂး ဟွံဒးအာပတ် ကုအဲရ ရဴဝွံ ဗိုက်လတက်သ္ၚာကၟတ်သၚ်မာန်တုဲ။ ဗိုက်လတက်သ္ၚာသကောဝ်ဆုတုဲ။ ဗိုက်လတက်သ္ၚာဂတဵုသတှေ်တုဲ။ ဗိုက်လတက်ယာတ်ကၟဝ် မတုတ်လဝ်နသော်မၞိဟ်တုဲ။ ဗိုက်လတက်ယာတ်ကၟဝ် မတုတ်လဝ်နသော်ဗ္တသတ်တုဲ။ ဗိုက်လတက်ယာတ် မတုတ်လဝ်နသၞေၚ်ဂစေံကၠိုၚ်ဟိုက်တုဲ။ ဗိုက်လတက်လဝ်စၞာံဗြန်တုဲ သွိုန်ဗပိုန် (ဒ္ဂေတ်သ္ပ) ဒ္ဂေတ်မေထုန်ရ၊ သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ တၠအဲ စှေ်ပါရာဇိကရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၅-၁၁) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ခမဳဂ္ၚေၚ်ပိဏ္ဍပါတ်မွဲဇကု ညာတ်ဒးသၟတ်ဗြဴ တိက်ဒၟံၚ်ပ္ဍဲကတဵုဒလာဲခုၚ်ဇမၠိၚ်တုဲ စိုတ်မထၞေန်စပ်သ္ဍိုက်မၠိုက် ကတဵုဒှ်တုဲ သပၠုပ်ဏာၝောံဇိုၚ် အပ္ဍဲအၚ်္ဂဇာတ်ရ၊ သၟတ်ဗြဴဂှ် သ္ဒးချိုတ်အာရ၊ သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ ဟွံဒးအာပတ်ပါရာဇိကရ၊ ဒးအာပတ်သံဃာဒိသေသ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၁၂)
68) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ သၟတ်ဗၠာဲမွဲ စိုတ်စောဲစပ် ပ္ဍဲခမဳဗြဴဥပ္ပဝဏ် ဒှ်ဒၟံၚ်ရ၊ သၟတ်ဗၠာဲဂှ် ဃောခမဳဗြဴဥပ္ပလဝဏ် က္ညဂ္ၚေၚ်စဴပိဏ္ဍပါတ် လုပ်အာဘာသၟတ်တုဲ အောပ်ဗ္ဒဒၟံၚ်ရ၊ ခမဳဗြဴဥပ္ပလဝဏ် ကဵုပိုဉ်တုဲပ္ဍဲကြဴ တိတ်ကၠုၚ်နူဇြပ်ကဵုပိုဉ်တုဲ ကြဴကြာတ်ဇိုၚ်တုဲမ္ဂး လုပ်အာဘာသၟတ်တုဲဂဇအ်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဇံၚ်ခါတ်သၟတ်ရ၊ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် သၟတ်ဗၠာဲဂှ် ဗန်ရပ်ကေတ် ခမဳဗြဴဥပ္ပလဝဏ်တုဲ ပလီုပလာ်ထောံရ၊ ခမဳဗြဴဥပ္ပလဝဏ်ဂှ် ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်ရ။ ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုခမဳတြုံဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ၊ ခမဳတြုံဂမၠိုၚ် ဂရၚ်ပတီဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ၊ ယွံခမဳတအ် ကုခမဳဗြဴဟွံသာယျေန်ဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၁၃)
69) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ‘ဣတ္ထိလိၚ်’ လွေဟ်သဏ္ဌာန်မၞိဟ်ဗြဴ ကတဵုဒှ်ပြာကဋ်ကၠုၚ် ကုခမဳမွဲဇကုရ၊ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် သွက်ဂွံပံၚ်ဖက်သ္ပဒတဴမွဲစွံ ကေုာံခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် ဥပဇ္ၛာယ် (မဂိုၚ်ကေတ်လဝ် လက်ထက်မၞိဟ်တြုံ) ဂှ် ဒဒှ်ပယျၚ် (မဂပ်ဝ်ဗှ်လဝ် လက်ထက်မၞိဟ်တြုံ) ဂှ် သၞာံဝှ် (မဂပ်ဝ်ရိုဟ်လၟိဟ်လဝ် လက်ထက်မၞိဟ်တြုံ) ဂမၠိုၚ်ဂှ်ဟေၚ် ကဵုအခေါၚ်ရ၊ ယြဴအာပတ်ခမဳတြုံဂမၠိုၚ် ဆက်ဆောံကေုာံခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ၊ အာပတ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် တၞဟ်နဇအုဲဇဗဝဳဗလး ပ္ဍဲဇရေၚ်ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် ကဵုအခေါၚ်ရ၊ ယြဴအာပတ်ခမဳတြုံဂမၠိုၚ် ဟွံဆက်ဆောံ ကေုာံခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ၊ နအာပတ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ဟွံဒးအာပတ် ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၁၄) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ‘ပုရိသလိၚ်’ လွေဟ်သဏ္ဌာန်မၞိဟ်တြုံ ကတဵုဒှ်ပြာကဋ်ကၠုၚ် ကုခမဳဗြဴမွဲဇကုရ၊ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ၊ ယွံခမဳတအ် သွက်ဂွံပံၚ်ဖက်သ္ပဒတဴမွဲစွံ ကေုာံခမဳတြုံဂမၠိုၚ် ဥပဇ္ၛာယ် (မဂိုၚ်ကေတ်လဝ် လက်ထက်မၞိဟ်ဗြဴ) ဂှ် ဒဒှ်ပယျၚ် (မဂပ်ဝ်ဗှ်လဝ် လက်ထက်မၞိဟ်ဗြဴ) ဂှ် သၞာံဝှ် (မဂပ်ဝ်ရိုဟ်လၟိဟ်လဝ် လက်ထက်မၞိဟ်ဗြဴ) ဂမၠိုၚ်ဂှ်ဟေၚ် ကဵုအခေါၚ်ရ၊ ယြဴအာပတ်ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် ဆက်ဆောံကေုာံခမဳတြုံဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ၊ အာပတ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် တၞဟ်နဇအုဲဇဗဝဳဗလး ပ္ဍဲဇရေၚ်ခမဳတြုံဂမၠိုၚ် ကဵုအခေါၚ်ရ၊ ယြဴအာပတ်ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် ဟွံဆက်ဆောံ ကေုာံခမဳတြုံဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ၊ နအာပတ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ဟွံဒးအာပတ် ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၁၅)
70) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ခမဳမွဲဇကု သ္ပရဴဝွံမ္ဂး ဟွံဒးအာပတ်ကုအဲရ (ချပ်ရဴဝွံတုဲ) သွိုန်ဗပိုန် (ဒ္ဂေတ်သ္ပ) ဒ္ဂေတ်မေထုန် ပ္ဍဲမိအံက်ရ။ သွိုန်ဗပိုန် (ဒ္ဂေတ်သ္ပ) ဒ္ဂေတ်မေထုန် ပ္ဍဲကောန်ဝုတ်ရ။ သွိုန်ဗပိုန် (ဒ္ဂေတ်သ္ပ) ဒ္ဂေတ်မေထုန် ပ္ဍဲၝဲဒေံဗြဴရ။ အဲစှေ်ပါရာဇိကဟာ ရဴဝွံ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ တၠအဲ စှေ်ပါရာဇိကရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၁၆-၁၈) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ခမဳမွဲဇကု သ္ပရဴဝွံမ္ဂး ဟွံဒးအာပတ်ကုအဲရ (ချပ်ရဴဝွံတုဲ) သွိုန်ဗပိုန် (ဒ္ဂေတ်သ္ပ) ဒ္ဂေတ်မေထုန် ပ္ဍဲသမ္ဘာတြေမ်ရ။ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ တၠအဲ စှေ်ပါရာဇိကရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၁၉)
71) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ခမဳမွဲဇကု မၞုံကဵုဇုတ်စၞိန်စးဍိုန်ညောန်ရ၊ ခမဳဂှ် ပွမဟွံမိပ်လဟိၚ်ပ္ဍဵုပ္ဍိုက်ကၠာ လၞုဟ်လၞန်အာတုဲ ထ္ၜမ်ဇြောတ်ကေတ် အၚ်္ဂဇာတ်ဇကု နကဵုပါၚ်ရ။ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ တၠအဲ စှေ်ပါရာဇိကရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၂၀) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ခမဳမွဲဇကု မၞုံကဵုအၚ်္ဂဇာတ်မဂၠိၚ်ရ၊ ခမဳဂှ် ပွမဟွံမိပ်လဟိၚ်ပ္ဍဵုပ္ဍိုက်တုဲ အၚ်္ဂဇာတ်ဇကု သပၠုပ်ဏာဝစ္စမဂ် ဇကုရ။ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ တၠအဲ စှေ်ပါရာဇိကရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၂၁) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ခမဳမွဲဇကုဂှ် ညာတ်ဒးဇွချိုတ်ချိုတ်ရ၊ ပ္ဍဲဇွချိုတ်ချိုတ်ဂှ် ဇရေၚ်အၚ်္ဂဇာတ်ဂှ် မၞုံကဵုသရသရေန်ရ၊ ခမဳဂှ် သ္ပရဴဝွံမ္ဂး ဟွံဒးအာပတ် ကုအဲရ ရဴဝွံ သပၠုပ်ဏာအၚ်္ဂဇာတ်ဇကု ပ္ဍဲအၚ်္ဂဇာတ်ဇွချိုတ်ချိုတ်တုဲမ္ဂး ပတိတ်ဏာနူသရသရေန်ရ။ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ တၠအဲ စှေ်ပါရာဇိကရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၂၂) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ခမဳမွဲဇကုဂှ် ညာတ်ဒးဇွချိုတ်ချိုတ်ရ၊ ပ္ဍဲဇွချိုတ်ချိုတ်ဂှ် ဇရေၚ်အၚ်္ဂဇာတ်ဂှ် မၞုံကဵုသရသရေန်ရ၊ ခမဳဂှ် သ္ပရဴဝွံမ္ဂး ဟွံဒးအာပတ် ကုအဲရ ရဴဝွံ သပၠုပ်ဏာအၚ်္ဂဇာတ်ဇကု ပ္ဍဲသရသရေန်တုဲမ္ဂး ပတိတ်ဏာနူအၚ်္ဂဇာတ်ရ။ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ တၠအဲ စှေ်ပါရာဇိကရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၂၃) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ခမဳမွဲဇကုဂှ် စိုတ်မထၞေန်စပ်သ္ဍိုက်မၠိုက် ကတဵုဒှ်ကၠုၚ်တုဲ နကဵုအၚ်္ဂဇာတ်ဇကု လုက်စုက်တေံတဴ နိမိတ်အၚ်္ဂဇာတ် တၞးရုပ်ကသူရ။ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ ဟွံဒးအာပတ်ပါရာဇိကရ၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၂၄) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ခမဳမွဲဇကုဂှ် စိုတ်မထၞေန်စပ်သ္ဍိုက်မၠိုက် ကတဵုဒှ်ကၠုၚ်တုဲ နကဵုအၚ်္ဂဇာတ်ဇကု လုက်စုက်တေံတဴ နိမိတ်အၚ်္ဂဇာတ် ကောန်ရုပ်ဆုပယျေဝ်ရ။ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ ဟွံဒးအာပတ်ပါရာဇိကရ၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၂၅)
72) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ခမဳမၞုံယၟုသုန္ဒရ မသ္ပခမဳနူရာဇဂြိုဟ်ဂှ် ကွာ်တရဴနဂၠံၚ်တရဴ ကွဳစောတ်ရ၊ ဗြဴမွဲဂှ် ယွံတဳလပိုဉ် ဩဝ်လၟတ်ဒေါံဒၟံၚ် မွဲခဏဍောတ်ညိ၊ ကဵုဂွံလ္ၚောဝ်ညိ ရဴဝွံ ဂရၚ်ပတီတုဲမ္ဂး ဗြဴဂှ် ဃောလ္ၚောဝ်ဂှ် ယာပတိုန်သပိုၚ်တုဲ ထ္ၜေတ်ဇြောတ်ကေတ် အၚ်္ဂဇာတ်နကဵုပါၚ်ရ၊ ‘သံသယကုက္ကစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ၊ ယွံခမဳ တၠအဲ သာယျေန်ဒးဟာ ရဴဝွံ (ကာလမသၟာန်ဂှ်) ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် အဲဍိက်ဟွံသာယျေန်ရ ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီရ)။ ကုခမဳဟွံသာယျောန်ဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၂၆) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ဗြဴမွဲဂှ် ညာတ်ခမဳတုဲ ယွံတဳလပိုဉ် ဩဝ်က္ညကၠုၚ်ညိ၊ ဩဝ်သွိုန်ဗပိုန် (ဒ္ဂေတ်သ္ပ) ဒ္ဂေတ်မေထုန်ညိ ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီရ)။ ယွံဒေံဗြဴ ဟွံထေက်ကြိုက်ရ၊ ပွဝွံ ဟွံဂပ်ဝ်ရ ရဴဝွံ (ဟီုသ္ဂးရ)၊ ယွံတဳလပိုဉ် ဩဝ်က္ညကၠုၚ်ညိ၊ အဲဍိက်ဗြဴ သ္ပလွဳရ၊ တဳလပိုဉ် လ္ပသ္ပလွဳညိ၊ သ္ပရဴဝွံမ္ဂး ဟွံဒးအာပတ် ကုတဳလပိုဉ်ရ ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီရ)။ ခမဳဂှ် သ္ပအတိုၚ်ဗြဴဂှ်ဟီုရ။ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ တၠအဲ စှေ်ပါရာဇိကရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၂၇) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ဗြဴမွဲဂှ် ညာတ်ခမဳတုဲ ယွံတဳလပိုဉ် ဩဝ်က္ညကၠုၚ်ညိ၊ ဩဝ်သွိုန်ဗပိုန် (ဒ္ဂေတ်သ္ပ) ဒ္ဂေတ်မေထုတ်ညိ ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီ)။ ယွံဒေံဗြဴ ဟွံထေက်ကြိုက်ရ၊ ပွဝွံ ဟွံဂပ်ဝ်ရ ရဴဝွံ (ဟီုသ္ဂးရ)၊ ယွံတဳလပိုဉ် ဩဝ်က္ညကၠုၚ်ညိ၊ တဳလပိုဉ် သ္ပလွဳညိ၊ အဲဍိက်ဗြဴ သီုဟွံသ္ပလွဳဂှ်မံၚ်အာရ၊ သ္ပရဴဝွံမ္ဂး ဟွံဒးအာပတ် ကုတဳလပိုဉ်ရ ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီရ)။ ခမဳဂှ် သ္ပအတိုၚ်ဗြဴဂှ်ဟီုရ။ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ တၠအဲ စှေ်ပါရာဇိကရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၂၈) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ဗြဴမွဲဂှ် ညာတ်ခမဳတုဲ ယွံတဳလပိုဉ် ဩဝ်က္ညကၠုၚ်ညိ၊ ဩဝ်သွိုန်ဗပိုန် (ဒ္ဂေတ်သ္ပ) ဒ္ဂေတ်မေထုတ်ညိ ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီ)။ ယွံဒေံဗြဴ ဟွံထေက်ကြိုက်ရ၊ ပွဝွံ ဟွံဂပ်ဝ်ရ ရဴဝွံ (ဟီုသ္ဂးရ)၊ ယွံတဳလပိုဉ် ဩဝ်က္ညကၠုၚ်ညိ၊ ထဗတ်လျတ်ပတိတ်ဇြဟတ် ပ္ဍဲအပ္ဍဲတုဲ ဩဝ်ဗလးသုက် ပ္ဍဲမ္ၚးညိ ။ ပ ။ ထပက်လျတ်ပတိတ်ဇြဟတ် ပ္ဍဲမ္ၚးတုဲ ဩဝ်ဗလးသုက် ပ္ဍဲအပ္ဍဲညိ၊ သ္ပရဴဝွံမ္ဂး ဟွံဒးအာပတ် ကုတဳလပိုဉ်ရ ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီရ)။ ခမဳဂှ် သ္ပအတိုၚ်ဗြဴဂှ်ဟီုရ။ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ တၠအဲ စှေ်ပါရာဇိကရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၂၉-၃၀)
73) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ခမဳမွဲဇကုဂှ် က္ညအာသုသာန် ညာတ်ဒးဇွချိုတ်ချိုတ် ကၠဵုဟဂွံစဏီတုဲ သွိုန်ဗပိုန် (ဒ္ဂေတ်သ္ပ) ဒ္ဂေတ်မေထုန် ပ္ဍဲဇွချိုတ်ချိုတ်ဂှ်ရ။ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ တၠအဲ စှေ်ပါရာဇိကရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၃၁) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ခမဳမွဲဇကုဂှ် က္ညအာသုသာန် ညာတ်ဒးဇွချိုတ်ချိုတ် ဗွဲမဂၠိုၚ်ဂၠိုၚ် ကၠဵုဟဂွံစဏီတုဲ သွိုန်ဗပိုန် (ဒ္ဂေတ်သ္ပ) ဒ္ဂေတ်မေထုန် ပ္ဍဲဇွချိုတ်ချိုတ်ဂှ်ရ။ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ တၠအဲ စှေ်ပါရာဇိကရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၃၂) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ခမဳမွဲဇကုဂှ် က္ညအာသုသာန် ညာတ်ဒးဇွချိုတ်ချိုတ် ဗွဲမဂၠိုၚ်ဂၠိုၚ် ကၠဵုစလဝ်တုဲတုဲ သွိုန်ဗပိုန် (ဒ္ဂေတ်သ္ပ) ဒ္ဂေတ်မေထုန် ပ္ဍဲဇွချိုတ်ချိုတ်ဂှ်ရ။ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ ဟွံဒးအာပတ်ပါရာဇိကရ၊ ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၃၃) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ခမဳမွဲဇကုဂှ် က္ညအာသုသာန် ညာတ်ဒးက္ဍိုပ်ပိုတ်ပိုတ်တုဲ သီုကဵုလုက်ဒး (သကဲဖဍာန်) သပၠုပ်ဏာ အၚ်္ဂဇာတ် ပ္ဍဲပါၚ်မလ္ပံက် (ဟာလဝ်) ရ။ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ တၠအဲ စှေ်ပါရာဇိကရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၃၄) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ခမဳမွဲဇကုဂှ် က္ညအာသုသာန် ညာတ်ဒးက္ဍိုပ်ပိုတ်ပိုတ်တုဲ ဟွံကဵုလုက်ဒး (သကဲဖဍာန်) သပၠုပ်ဏာ အၚ်္ဂဇာတ် ပ္ဍဲပါၚ်မလ္ပံက် (ဟာလဝ်) ရ။ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ ဟွံဒးအာပတ်ပါရာဇိကရ၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၃၅) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ခမဳမွဲဇကု စိုတ်မထၞေန်စပ်သ္ဍိုက်မၠိုက် ပ္ဍဲဗြဴမွဲ ဒှ်ဒၟံၚ်ရ၊ ဗြဴဂှ်ချိုတ်တုဲဗိုတ်ကၠဟ်စွံလဝ် ပ္ဍဲသုသာန်မ္ဂး ဇုတ်ဂမၠိုၚ်ပြးဆာဲဒၟံၚ်အိုတ်ရ၊ ခမဳဂှ် က္ညအာသုသာန်တုဲ ဓဇက်ပကောံဇုတ်ဂမၠိုၚ်တုဲမ္ဂး ကဵုဖျေံဏာဗစိုပ် သပၠုပ်ဏာအၚ်္ဂဇာတ် ပ္ဍဲဒၞါဲနိမိတ်ရ။ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ ဟွံဒးအာပတ်ပါရာဇိကရ၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၃၆) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ခမဳမွဲဇကုဂှ် သွိုန်ဗပိုန် (ဒ္ဂေတ်သ္ပ) ဒ္ဂေတ်မေထုန် ပ္ဍဲနာ်ၝောံရ။ သွိုန်ဗပိုန် (ဒ္ဂေတ်သ္ပ) ဒ္ဂေတ်မေထုန် ပ္ဍဲဗြဴဒေတဴရ။ သွိုန်ဗပိုန် (ဒ္ဂေတ်သ္ပ) ဒ္ဂေတ်မေထုန် ပ္ဍဲပြိုတ်ၝောံရ။ သွိုန်ဗပိုန် (ဒ္ဂေတ်သ္ပ) ဒ္ဂေတ်မေထုန် (ပ္ဍဲဝစ္စမဂ် မုခမဂ်) ပဏ္ဍုက် (ခမၞုဲ) ရ။ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ တၠအဲ စှေ်ပါရာဇိကရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၃၇-၄၀) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ခမဳမွဲဇကုဂှ် ကာယပသာဒလီုလာ်ဒၟံၚ်ရ၊ ခမဳဂှ် “အဲ ဒုၚ်စသိုၚ်ခိုဟ် ဟွံခိုဟ် ဟွံမာန်ရ၊ ဟွံဒးအာပတ် ကုအဲရ” ရဴဝွံ သွိုန်ဗပိုန် (ဒ္ဂေတ်သ္ပ) ဒ္ဂေတ်မေထုန်ရ၊ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ၊ ယွံခမဳတအ် တြုံမလ္ၚုသၟး (နူမဂ်ဖိုဟ်) ဂှ် ဒုၚ်စသိုၚ်မာန်ကဵုဒှ် ဒုၚ်စသိုၚ်ဟွံမာန်ကဵုဒှ် ဒးအာပတ်ပါရာဇိကရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၄၁) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ခမဳမွဲဇကုဂှ် သွိုန်ဗပိုန် (ဒ္ဂေတ်သ္ပ) ဒ္ဂေတ်မေထုန် ပ္ဍဲဗြဴရ ရဴဝွံ ပ္ဍဲအယာံမာတ်မလုတ်ဒးဂှ် ဒှ်သၠိုက်သ္ၚောံစိုတ်ရ။ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ ဟွံဒးအာပတ်ပါရာဇိကရ၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၄၂)
74) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ခမဳမွဲဇကုဂှ် ပြာပ်အာဌာန်သ္ပဒတဴတ္ၚဲ ပ္ဍဲဂြိုပ်မၠဵုစေဝ် ဇရေၚ်ဍုၚ်ဘဒ္ဒိယတုဲ တိက်သတၚ်ဒၟံၚ်ရ၊ အၚ်္ဂဇၞော်သၟတ်ခမဳဂှ်ဂမၠိုၚ် ကြံၚ်မ္ၚိုဟ်ကၠုၚ် ဟိုတ်နူကျာအိုတ်ရ၊ ဗြဴမွဲ ညာတ်ဒးတုဲ စိုန်သကီုဍိုက်စုတ် အၚ်္ဂဇာတ်တုဲမ္ဂး သ္ပအတိုၚ်နွံပၟိက်ဒးစိုတ်တုဲ ပါဲစ္ဍးတိတ်အာရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ် ညာတ်ဒးသုက်ဗါန်ခြပ်ဒၟံၚ်တုဲ ဂရၚ်ပတီဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ၊ ယွံခမဳတအ် ဟိုတ်နူရာဂကီု ဟိုတ်နူတရဴဇၞော်ကီု ဟိုတ်နူတရဴသၟတ်ကီု ဟိုတ်နူကျာကီု ဟိုတ်နူစၟသုက် ထပက်ထပူကီု ဟိုတ်နူဟိုတ်ဂမၠိုၚ်မသုန်သာ်ဝွံ အၚ်္ဂဇာတ်ဒှ်တဴတၞဟ်နသ္ပဟဂှ်ရ၊ ကြံၚ်မ္ၚိုဟ်ကၠုၚ်ရ၊ ယွံခမဳတအ် ကုခမဳ (မတိက်သၠိၚ်ဒၟံၚ်ပ္ဍဲဂြိုပ်မၠဵုစေဝ်) ဂှ် ဟိုတ်နူရာဂ အၚ်္ဂဇာတ်သွက်ဂွံဒှ် တၞဟ်နသ္ပဟဂှ် သွက်ဂွံကြံၚ်မ္ၚိုဟ် ဟိုတ်ဟွံမွဲရ၊ ယွံခမဳတအ် ခမဳဂှ် တၠအရှန်ရောၚ်၊ ယွံခမဳတအ် ကုခမဳဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၄၃) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ခမဳမွဲဇကုဂှ် ပြာပ်အာဌာန်သ္ပဒတဴတ္ၚဲ ပ္ဍဲဂြိုပ်အန္ဓဝိုန် ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်တုဲ တိက်သတၚ်ဒၟံၚ်ရ၊ ဗြဴပၟၚ်ဂၠဴမွဲ ညာတ်ဒးတုဲ စိုန်သကီုဍိုက်စုတ်အၚ်္ဂဇာတ်ရ၊ ခမဳဂှ် ပ္ဍဲခဏဃောပၠုပ် သာယျေန်ရ၊ ပ္ဍဲခဏဃောလုပ် သာယျေန်ရ၊ ပ္ဍဲခဏဃောတန်တဴ သာယျေန်ရ၊ ပ္ဍဲခဏဃောၜေါတ်ပတိတ် သာယျေန်ရ။ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေပ်ပၟာ်ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ တၠအဲ စှေ်ပါရာဇိကရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၄၄) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ခမဳမွဲဇကုဂှ် ပြာပ်အာဌာန်သ္ပဒတဴတ္ၚဲ ပ္ဍဲဂြိုပ်အန္ဓဝိုန် ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်တုဲ တိက်သတၚ်ဒၟံၚ်ရ၊ ဗြဴပၟၚ်ဗ္ၜေအ်မွဲ ညာတ်ဒးတုဲ။ ဗြဴၚဳအှော်မွဲ ညာတ်ဒးတုဲ။ ဗြဴလပှ်အိက်ဂၠဴမွဲ ညာတ်ဒးတုဲ စိုန်သကီုဍိုက်စုတ်အၚ်္ဂဇာတ်ရ၊ ခမဳဂှ် ပ္ဍဲခဏဃောပၠုပ် သာယျေန်ရ၊ ပ္ဍဲခဏဃောလုပ် သာယျေန်ရ၊ ပ္ဍဲခဏဃောတန်တဴ သာယျေန်ရ၊ ပ္ဍဲခဏဃောၜေါတ်ပတိတ် သာယျေန်ရ။ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေပ်ပၟာ်ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ တၠအဲ စှေ်ပါရာဇိကရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၄၅-၄၇)
75) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ခမဳမွဲဇကုဂှ် ပြာပ်အာဌာန်သ္ပဒတဴတ္ၚဲ ပ္ဍဲဂြိုပ်မဟာဝိုန် ဇရေၚ်ဍုၚ်ဝေသာလဳတုဲ တိက်သတၚ်ဒၟံၚ်ရ၊ ဗြဴမွဲညာတ်ဒးတုဲ စိုန်သကီုဍိုက်စုတ်အၚ်္ဂဇာတ်တုဲမ္ဂး သ္ပအတိုၚ်နွံပၟိက်ဒးစိုတ်တုဲ ဒတူဂြိုၚ်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဇရေၚ်ရ၊ ခမဳဂှ် ၚုဟ်တိုန်တုဲ— ပွဝွံ ပွတၠအဲဟာ ရဴဝွံ (အခိၚ်မသၟာန်) ဗြဴဂှ် ဍာံပြရ ပွအဲဍိက်ဗြဴရ ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီရ)။ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ တၠအဲ သာယျေန်ဒးဟာ ရဴဝွံ (အခိၚ်မသၟာန်) ဂှ်— ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် အဲဍိက် ဟွံတီရ ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီရ)။ ယွံခမဳ ကုညးဟွံတီဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၄၈)
76) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ခမဳမွဲဇကုဂှ် ပြာပ်အာဌာန်သ္ပဒတဴတ္ၚဲ ပ္ဍဲဂြိုပ်မဟာဝိုန် ဇရေၚ်ဍုၚ်ဝေသာလဳတုဲ နိဿယ်ဗ္ဒာဲကဵုတၞံဆုတုဲ တိက်သတၚ်ဒၟံၚ်ရ၊ ဗြဴမွဲ ညာတ်ဒးတုဲ စိုန်သကီုဍိုက်စုတ်အၚ်္ဂဇာတ်ရ၊ ခမဳဂှ် ဒၠိုက်ကတဵု ဗွဲမပြဟ်ရ၊ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ တၠအဲ သာယျေန်ဒးဟာ ရဴဝွံ (အခိၚ်မသၟာန်) ဂှ်— ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် အဲဍိက် ဟွံသာယျေန်ရ ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီရ)။ ယွံခမဳ ကုညးဟွံသာယျေန်ဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၄၉) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ခမဳမွဲဇကုဂှ် ပြာပ်အာဌာန်သ္ပဒတဴတ္ၚဲ ပ္ဍဲဂြိုပ်မဟာဝိုန် ဇရေၚ်ဍုၚ်ဝေသာလဳတုဲ နိဿယ်ဗ္ဒာဲကဵုတၞံဆုတုဲ တိက်သတၚ်ဒၟံၚ်ရ၊ ဗြဴမွဲ ညာတ်ဒးတုဲ စိုန်သကီုဍိုက်စုတ်အၚ်္ဂဇာတ်ရ၊ ခမဳဂှ် ထၞိက်ကဵုဇိုၚ်တုဲ ကဵုပၠောအာရ၊ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ တၠအဲ သာယျေန်ဒးဟာ ရဴဝွံ (အခိၚ်မသၟာန်) ဂှ်— ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် အဲဍိက် ဟွံတီရ ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီရ)။ ယွံခမဳ ကုညးဟွံတီဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၅၀)
77) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ခမဳမွဲဇကုဂှ် ပြာပ်အာဌာန်သ္ပဒတဴတ္ၚဲ ပ္ဍဲဘာပြာသာဒ်ဇၞော် မၞုံကဵုအထောဋ်သ္ၚိကၠတ် ဂြိုပ်မဟာဝိုန် ဇရေၚ်ဍုၚ်ဝေသာလဳတုဲ ပံက်လဝ်တြၚ်တုဲ တိက်သတၚ်ဒၟံၚ်ရ၊ အၚ်္ဂဇၞော်သၟတ်ခမဳဂှ်ဂမၠိုၚ် ကြံၚ်မ္ၚိုဟ်ကၠုၚ် ဟိုတ်နူကျာအိုတ်ရ၊ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ဗြဴဂမၠိုၚ်မကၠုၚ်သ္ၚေဝ်ဝေၚ်ဗဵုဘာ ဂိုၚ်ကေတ်နၚ် ပကဴမြမောဝ်တုဲ လုပ်ကၠုၚ် အပ္ဍဲအာရှာမ်အိုတ်ရ၊ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ဗြဴဂမၠိုၚ်ဂှ် ညာတ်ဒးခမဳဂှ်တုဲ စိုန်သကီုဍိုက်စုတ် အၚ်္ဂဇာတ်တုဲမ္ဂး သ္ပအတိုၚ်နွံပၟိက်ဒးစိုတ်အိုတ်တုဲ “ခမဳဝွံတုန် တြုံပြဲအာဇာနယ်ရောၚ်သွံ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးအိုတ်တုဲပ္ဍဲကြဴ ပတိုန်ပကဴမြမောဝ်တုဲ စ္ဍးတိတ်အာအိုတ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ် ညာတ်ဒးသုက်ဗါန်ခြပ်ဒၟံၚ်တုဲ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ၊ ယွံခမဳတအ် ဟိုတ်နူရာဂကီု ဟိုတ်နူတရဴဇၞော်ကီု ဟိုတ်နူတရဴသၟဟ်ကီု ဟိုတ်နူကျာကီု ဟိုတ်နူစၟသုက် ထပက်ထပူကီု ဟိုတ်နူဟိုတ်ဂမၠိုၚ်မသုန်သာ်ဝွံ အၚ်္ဂဇာတ်ဒှ်တဴ တၞဟ်နသ္ပဟဂှ်ရ၊ ကြံၚ်မ္ၚိုဟ်ကၠုၚ်ရ၊ ယွံခမဳတအ် ကုခမဳ (ပံက်တြၚ်တုဲတိက်ဒၟံၚ်) ဂှ် ဟိုတ်နူရာဂ အၚ်္ဂဇာတ်သွက်ဂွံဒှ် တၞဟ်နသ္ပဟဂှ် သွက်ဂွံကြံၚ်မ္ၚိုဟ် ဟိုတ်ဟွံမွဲရ၊ ယွံခမဳတအ် ခမဳဂှ် တၠအရှန်ရောၚ်၊ ယွံခမဳတအ် ကုခမဳဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ယွံခမဳတအ် ခမဳမတိက်သတၚ် ပ္ဍဲအခိၚ်တ္ၚဲဂှ် ကၟာတ်တြၚ်တုဲ တၞဟ်နတိက်သတၚ် ကဵုအခေါၚ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၅၁)
78) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ခမဳမွဲဇကုဂှ် မသ္ပဒတဴ ပ္ဍဲသၞေဟ်က္ၜၚ်ဘာရုကစ္ဆဂှ် ပ္ဍဲအပ္ဍဲသွပ်လ္ပအ်တေံ သွိုန်ဗပိုန် (ဒ္ဂေတ်သ္ပ) ဒ္ဂေတ်မေထုန်ပ္ဍဲသမ္ဘာတြေမ်တုဲ အဲခမဳဟွံသေၚ်ရ၊ ကြက်ရာမ်တိတ်ခရှ်ရ ရဴဝွံ အာတဴသၞေဟ်က္ၜၚ်ဘာရုကစ္ဆကမ္ဂး ဂဗဒးတဳလပိုဉ်ဥပါလိ ပ္ဍဲအကြာဂၠံၚ်တုဲ ဂရၚ်ပတီဟိုတ်ပရူပရာဝွံရ၊ တဳလပိုဉ်ဥပါလိဂှ် ယွံကောန်တၠ နလ္ပအ်ညာတ်ဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၅၂) ပ္ဍဲမွဲမခိၚ်တေံ ပ္ဍဲဍုၚ်ရာဇဂြိုဟ် ဥပဗြဴကော်ခဴဂး သုပဗ္ဗာဂှ် လေပ်လျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက် အပ္ဍဲအရာမဟွံမွဲကဵုဖဵုရ၊ ဥပးဗြဴဂှ် “ဗြဴမကဵုဒါန် ဒ္ဂေတ်မေထုန်ဂှ် ကဵုဒါန် ဒါန်ပြဲပြဲမ္ဂးရ” မၞုံကွေတ်ရဴဝွံရ၊ ဥပဗြဴဂှ် ညာတ်ခမဳတုဲ— “ယွံတဳလပိုဉ် ဩဝ်က္ညကၠုၚ်ညိ၊ ဩဝ်သွိုန်ဗပိုန် (ဒ္ဂေတ်သ္ပ) ဒ္ဂေတ်မထုန်ညိ ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီရ)။ ယွံဒေံဗြဴ ဟွံထေက်ကြိုက်ရ၊ ပွဝွံ ဟွံဂပ်ဝ်ရ ရဴဝွံ (ဟီုသ္ဂးရ)၊ ယွံတဳလပိုဉ် ဩဝ်က္ညကၠုၚ်ညိ၊ ဩဝ်ထဗတ်လျတ် ပ္ဍဲအကြာဒဳညိ၊ သ္ပရဴဝွံမ္ဂး ဟွံဒးအာပတ် ကုတဳလပိုဉ်ရ ။ ပ ။ ပ္ဍဲပၞေဟ် (ပံၚ်ဠုတ်) ။ ပ္ဍဲဒၠးဗုၚ်။ ပ္ဍဲအကြာပါၚ်ကၞက်။ ပ္ဍဲကအ်။ ပ္ဍဲပထောၚ်ကတောဝ်။ ပ္ဍဲဒွက်သော်။ ဩဝ်ထဗတ်လျတ် ပ္ဍဲအကြာလပုဟ်တဲညိ၊ ယွံတဳလပိုဉ် ဩဝ်က္ညကၠုၚ်ညိ၊ သ္ပလွဳပရာနတဲတုဲ ကြက်ကဵုဗလးသုက်ရ၊ သ္ပရဴဝွံမ္ဂး ဟွံဒးအာပတ်ကုတဳလပိုဉ်ရ ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီရ)။ ခမဳဂှ် သ္ပအတိုၚ်ဥပးဗြဴဂှ်ဟီုရ၊ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမသၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ ဟွံဒးအာပါရာဇိကရ၊ ဒးအာပတ်သံဃာဒိသေသ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၅၃-၆၁)
79) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ပ္ဍဲဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် ဥပးဗြဴကော်ခဴဂး သဒ္ဓါဂှ် လေပ်လျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက် ပ္ဍဲအရာမဟွံမွဲကဵုဖဵုရ၊ ဥပးဗြဴဂှ် “ဗြဴမကဵုဒါန် ဒ္ဂေတ်မေထုန်ဂှ် ကဵုဒါန် ဒါန်ပြဲပြဲမ္ဂးရ” မၞုံကွေတ် ရဴဝွံရ၊ ဥပးဗြဴဂှ် ညာတ်ခမဳတုဲ— ယွံတဳလပိုဉ် ဩဝ်က္ညကၠုၚ်ညိ၊ ဩဝ်သွိုန်ဗပိုန် (ဒ္ဂေတ်သ္ပ) ဒ္ဂေတ်မေထုန်ညိ ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီရ)။ ယွံဒေံဗြဴ ဟွံထေက်ကြိုက်ရ၊ ပွဝွံ ဟွံဂပ်ဝ်ရ ရဴဝွံ (ဟီုသ္ဂးရ)၊ ယွံတဳလပိုဉ် ဩဝ်က္ညကၠုၚ်ညိ၊ ဩဝ်ထဗတ်လျတ်ပ္ဍဲအကြာဒဳညိ ။ ပ ။ ယွံတဳလပိုဉ် ဩဝ်က္ညကၠုၚ်ညိ၊ သ္ပလွဳပရာနတဲတုဲ ကြက်ကဵုဗလးသုက်ရ၊ သ္ပရဴဝွံမ္ဂး ဟွံဒးအာပတ်ကုတဳလပိုဉ်ရ ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီရ)။ ခမဳဂှ် သ္ပအတိုၚ်ဥပးဗြဴဂှ်ဟီုရ၊ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမသၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ ဟွံဒးအာပါရာဇိကရ၊ ဒးအာပတ်သံဃာဒိသေသ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၆၂-၇၀)
80) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ပ္ဍဲဍုၚ်ဝေသာလဳဂှ် ကောန်သၟိၚ်လိစ္ဆဝဳသၟတ်ဂမၠိုၚ် ရပ်ခမဳတုဲကဵုဒ္ဂေတ်သ္ပ ဗွဲမပၠန်ဂတး ပ္ဍဲခမဳဗြဴအိုတ်ရ။ ကဵုဒ္ဂေတ်သ္ပ ဗွဲမပၠန်ဂတး ပ္ဍဲသိက္ခမာန်ဗြဴအိုတ်ရ။ ကဵုဒ္ဂေတ်သ္ပ ဗွဲမပၠန်ဂတး ပ္ဍဲသာမဏဳဗြဴအိုတ်ရ၊ သီုညးၜါတၠ သာယျေန်အိုတ်မ္ဂး၊ ဂပ်ဝ်ပြာံပလီုပလာ်ထောံ သီုညးၜါတၠဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ၊ သီုညးၜါတၠ ဟွံသာယျေန်အိုတ်မ္ဂး၊ သီုညးၜါတၠ ဟွံဒးအာပတ်အိုတ်ရ။ (၇၃-၇၆)
81) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ပ္ဍဲဍုၚ်ဝေသာလဳဂှ် ကောန်သၟိၚ်လိစ္ဆဝဳသၟတ်ဂမၠိုၚ် ရပ်ခမဳတုဲကဵုဒ္ဂေတ်သ္ပ ဗွဲမပၠန်ဂတး ပ္ဍဲဗြဴစရာဲဍုၚ်အိုတ်ရ။ ကဵုဒ္ဂေတ်သ္ပ ဗွဲမပၠန်ဂတး ပ္ဍဲပဏ္ဍုက် (ခမၞုဲ) အိုတ်ရ။ ကဵုဒ္ဂေတ်သ္ပ ဗွဲမပၠန်ဂတး ပ္ဍဲဗြဴမၞိဟ်အိုတ်ရ၊ ခမဳသာယျေန်မ္ဂး၊ ဂပ်ဝ်ပြာံပလီုပလာ်ထောံခမဳရ၊ ခမဳ ဟွံသာယျေန်မ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ် ကုခမဳရ။ (၇၇-၈၂)
82) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ခမဳဇၞော်ညးဇၞော်မှ သ္ပခမဳမွဲဇကု အာတဴသွက်သ္ၚေဝ်ရံၚ်သမ္ဘာတြေမ်ရ၊ ဗြဴဂှ် “ယွံတဳလပိုဉ် ဩဝ်က္ညကၠုၚ်ညိ၊ ဩဝ်ရာမ်တိတ်ခရှ်ညိ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးတုဲ ရပ်လဝ်ရ၊ ခမဳဂှ် ကလေၚ်ဆုတ်လက်ကရဴဂှ် လောတ်စှေ်လံက်လ္ၚာရ၊ ဗြဴဂှ် သၠိုက်ပတိုန်ယာတ်တုဲ စိုန်သကီုဍိုက်စုတ် အၚ်္ဂဇာတ်ရ၊ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ တၠအဲသာယျေန်ဒးဟာ ရဴဝွံ (အခိၚ်မသၟာန်) ဂှ် ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် အဲဍိက် ဟွံသာယျေန်တဴရ ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီရ)၊ ယွံခမဳ ကုညးဟွံသာယျေန်ဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၈၅)
83) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ခမဳမွဲဇကုဂှ် သ္ပဒတဴပ္ဍဲဂြိုပ်ရ၊ ကောန်ဒြာဲသၟတ်မွဲ ကၠုၚ်ဌာန်အာတရဴသၟတ် ခမဳဂှ်တုဲ သီုမသုၚ်တဴတရဴသၟတ်ဂှ် ရပ်ထ္ၜေတ်ဇြောတ်ကေတ် အၚ်္ဂဇာတ် နကဵုပါၚ်တုဲ ခမဳဂှ်သာယျေန်ဒးရ။ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ တၠအဲ စှေ်ပါရာဇိကရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၈၆) သ္ဂုတ်သွာတ်ဝိနဳတဝတ္ထုဂမၠိုၚ်တုဲရ။ ပဌမပါရာဇိကတုဲရ။
၂၄) ပ္ဍဲဃောအခိင်ဂှ် ပ္ဍဲဇရေင်ဍုင်ဝေသာလဳ ကွာန်မၞုံယၟုကလန္ဒ နွံမွဲရ၊ ပ္ဍဲကွာန်ကလန္ဒဂှ် ကောန်သေဌဳကလန္ဒ မၞုံယၟုသုဒိန် နွံရ၊ ပ္ဍဲအခိင်ဂှ် သုဒိန် ကောန်သေဌဳကလန္ဒ မွဲဟာန်ကေုာံသကအ်ရဲဂမၠိုင်မဂၠိုင်ဂၠင် အာတဴဍုင်ဝေသာလဳ နကဵုကမၠောန်ကေင်ကာ ထေက်ကဵုဒးသ္ပမမိက်ကဵုမွဲမွဲရ၊ ပ္ဍဲအခိင်ဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ တွဳတွိုင်လဝ်ပရိသာတ်ဗွဲမဂၠိုင်တုဲ ဂဇအ်တွံဒၟံင်ဓရ်ရ။ သုဒိန် ကောန်သေဌဳကလန္ဒ သ္ဂောံညာတ်ကေတ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ တွဳတွိုင်လဝ်ပရိသာတ်ဗွဲမဂၠိုင်တုဲ ဂဇအ်တွံဒၟံင်ဓရ်ဂှ်တုဲ ပ္ဍဲကြဴ “အဲလေဝ် သ္ဂောံကလင်ပင်မှိင်ဓရ်မ္ဂးခိုဟ်သန်ရ” ရဴဝွံ ကသပ်ဒှ် ကုသုဒိန်ရ၊ ကသပ်ဒှ်သာ်ဂှ်တုဲ ပ္ဍဲကာလကြဴသုဒိန် ကောန်သေဌဳကလန္ဒ ပြာပ်အာဇရေင် ပရိသာတ်နွံတုဲ ဂဇအ်ကေတ် ပ္ဍဲဒၞါဲမွဲတုဲမ္ဂး—
“ဓရ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ဟီုတွံလဝ်ဂှ် ဗွဲမထေက်ကြိုက် အဲဂွံတီကေတ်ရ၊ (အတိုင်ဂွံတီကေတ်လဝ်ဂှ်) ညးမပဒတဴ ပ္ဍဲအဝေါင်ဘဝခရှ်ဂှ် တၞဟ်နဂွံဒ္ဂေတ်လ္ၚတ်ဒ္ဂေတ်မပြဲ မဍိုက်ပေင်သအးဇ္ၚးစၟတ် မတုပ်သၟဟ်ကဵုကၞုသင်ပေါတ်လဝ်တၟိဝွံ ဟွံလောဲသွာရ၊ အဲကးပါဲကၠေံသော်က္ဍိုပ်သော်သၟိပ်တုဲမ္ဂး သၠောံလတက်ကေတ်ယာတ်ဂမၠိုင် မဖျောန်လဝ်ဍာ်လွံက်တုဲ နူအဝေါင်ဘဝခရှ် ဂွံလုပ်စိုပ်အဝေါင်ဘဝခမဳမ္ဂး ခိုဟ်ရ” ရဴဝွံ ကသပ်ဒှ် ကုသုဒိန် ကောန်သေဌဳကလန္ဒရ။
ပ္ဍဲအခိင်ဂှ် နကဵုဂလာန်ဓရ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ကဵုတီညာတ်ကေတ် (ဒတုဲဖဵု) ကဵုဒဂိုန်ဂိုင်ကေတ် (ဓရ်) (သွက်ဂွံဒ္ဂေတ်ဓရ်) ကဵုသကေက်သကာ ကဵုမြဟ်မြဴတုဲမ္ဂး ပရိသာတ်ဂှ် ဒၠိုက်ကတဵုနူဒၞာဲ လ္ၚောဝ်သ္ပဝတ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲတုဲ သ္ပရှေ်သှေ်ရဴဂဴကၠာ ပါဲစ္ဍးအာရ။
၂၅) ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် သုဒိန် ကောန်သေဌဳကလန္ဒဂှ် ပရိသာတ်ဒလိုက်ကတဵုအာတုဲ ခြာဟွံလအ် ပြာပ်အာဇရေင်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ လ္ၚောဝ်သ္ပဝတ်တုဲ ဂဇဒၟံင်ပ္ဍဲမွဲဒၞါဲတုဲ—
“ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် ဓရ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ဟီုတွံလဝ်ဂှ် ဗွဲမထေက်ကြိုက် အဲဍိက်ဂွံတီကေတ်ရ၊ (အတိုင်ဂွံတီကေတ်လဝ်ဂှ်) ညးမပဒတဴ ပ္ဍဲအဝေါင်ဘဝခရှ်ဂှ် တၞဟ်နဂွံဒ္ဂေတ်လ္ၚတ်ဒ္ဂေတ်မပြဲ မဍိုက်ပေင်သအးဇ္ၚးစၟတ် မတုပ်သၟဟ်ကဵုကၞုသင်ပေါတ်လဝ်တၟိဝွံ ဟွံလောဲသွာရ၊ ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် အဲဍိက်ကးပါဲကၠေံ သော်က္ဍိုပ်သော်သၟိပ်တုဲမ္ဂး သၠောံလတက်ကေတ်ယာတ်ဂမၠိုင် မဖျောန်လဝ်ဍာ်လွံက်တုဲ နူအဝေါင်ဘဝခရှ်ဂှ် မိက်ဂွံလုပ်စိုပ် အဝေါင်ဘဝခမဳရ၊ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂှ် ဩဝ်သ္ပကဵုအဲဍိက်ခမဳညိ” ရဴဝွံ ဂရင်ပတီ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲရ။
ယွံသုဒိန် မိမဂမၠိုင်ဂှ် နူအဝေါင်ဘဝခရှ် တၞဟ်နသွက်ဂွံလုပ်စိုပ် အဝေါင်ဘဝခမဳသ္ပကဵုအခေါင် ကဵုတၠအဲတုဲဒှ်ရဟာ ရဴဝွံ (သၟာန်ရ)။
ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် မိမဂမၠိုင်ဂှ် နူအဝေါင်ဘဝခရှ် တၞဟ်နသွက်ဂွံလုပ်စိုပ် အဝေါင်ဘဝခမဳဟဂွံသ္ပကဵုအခေါင်ကဵုအဲဍိက်ဏီရ ရဴဝွံ (ဂရင်ပတီရ)။
ယွံသုဒိန် ကျာ်တြဲဂမၠိုင်ဂှ် ကောန်မိမဂမၠိုင် ဟဂွံသ္ပကဵုအခေါင်ဂှ် ဟွံသ္ပကဵုခမဳအိုတ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။
ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် နူအဝေါင်ဘဝခရှ် တၞဟ်နသွက်ဂွံလုပ်စိုပ် အဝေါင်ဘဝခမဳ ညံင်မိမဂမၠိုင် ဂွံကဵုအခေါင်ကုဵအဲဍိက်ဂှ် အဲဍိက်သ္ပရ ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီရ)။
၂၆) ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် သုဒိန် ကောန်သေဌဳကလန္ဒဂှ် ပတုဲထောံကၠေံ ကမၠောန်ကေင်ကာ ထေက်ကဵုဒးသ္ပဂှ် ပ္ဍဲဍုင်ဝေသာလဳတုဲမ္ဂး ပြာပ်စဴအာကွာန်ကလန္ဒ ဇရေင်မိမဂမၠိုင်တုဲ—
“ယွံမိအံက် မအံက်တအ် ဓရ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဟီုတွံလဝ်ဂှ် ဗွဲမထေက်ကြိုက် အဲဂွံတီကေတ်ရ၊ (အတိုင်ဂွံတီကေတ်လဝ်ဂှ်) ညးမပဒတဴ ပ္ဍဲအဝေါင်ဘဝခရှ်ဂှ် တၞဟ်နဂွံဒ္ဂေေတ်လ္ၚတ်ဒ္ဂေတ်မပြဲ မဍိုက်ပေင်သအးဇ္ၚးစၟတ် မတုပ်သၟဟ်ကဵုကၞုသင်ပေါတ်လဝ်တၟိဝွံ ဟွံလောဲသွာရ၊ အဲကးပါဲကၠေံ သော်က္ဍိုပ်သော်သၟိပ်တုဲ သၠောံလတက်ကေတ်ယာတ်ဂမၠိုင် မဖေျာန်လဝ်ဍာ်လွံက်တုဲ နူအဝေါင်ဘဝခရှ်ဂှ် မိက်ဂွံလုပ်စိုပ် အဝေါင်ဘဝခမဳရ၊ နူအဝေါင်ဘဝခရှ်ဂှ် တၞဟ်နသွက်ဂွံလုပ်စိုပ် အဝေါင်ဘဝခမဳဂှ် သ္ပကဵုအခေါင်ကဵုအဲအိုတ်ညိ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးကဵုမိမဂမၠိုင်ရ။
ဟီုသ္ဂးရဴဝွံမ္ဂး မိမသုဒိန် ကောန်သေဌဳကလန္ဒဂမၠိုင်ဂှ်— “ယွံကောန်သ္ဍိုက်သုဒိန်တၠအဲဂှ် ဒှ်ကောန်ပိုဲတအ်မွဲမဓဝ်တုဲ ဂပ်ဝ်သ္ဍိုက်ဆာန်ရ၊ ဂပ်ဝ်သ္ဍိုက်မၠိုက်ရ၊ ဂပ်ဝ်ကဵုဇၞော်ဂေါဝ်ကၠုင်ဗွဲတသိုခ်ရ၊ ဒှ်ညးမြိမြန်ကၠုင် ဗွဲတသိုခ်ရ၊ ယွံကောန်သ္ဍိုက်သုဒိန် တၠအဲဂှ် မုဒဒိုခ်မွဲလေဝ်ဟွံတီရ၊ နမတၠအဲချိုတ်အာလေဝ် ပိုဲညးဂမၠိုင် သီုဟွံမွဲပၟိက်အိုတ်ဂှ် ဒးသာဲခြာအာ ကေုာံတၠအဲအိုတ်ရ၊ တၠအဲ မဂျိုင်ဒၟံင်လမျီုဂှ်တုန် နူအဝေါင်ဘဝခရှ်ဝွံ တၞဟ်နသွက်ဂွံလုပ်စိုပ် အဝေါင်ဘဝခမဳ သာ်လဵုပိုဲညးဂမၠိုင် ဂွံသ္ပကဵုအခေါင်မာန်အိုတ်ဂှ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးကဵုသုဒိန်ကောန်သေဌဳကလန္ဒအိုတ်ရ။
မရနုက်ကဵုၜါဝါကီုလေဝ် သုဒိန် ကောန်သေဌဳကလန္ဒဂှ်— “ယွံမိအံက် မအံက်တအ် ဓရ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ဟီုတွံလဝ်ဂှ် ဗွဲမထေက်ကြိုက် အဲဂွံတီကေတ်ရ၊ (အတိုင်ဂွံတီကေတ်လဝ်ဂှ်) ညးမပဒတဴ ပ္ဍဲအဝေါင်ဘဝခရှ်ဂှ် တၞဟ်နဂွံဒ္ဂေတ်လ္ၚတ်ဒ္ဂေတ်မပြဲ မဍိုက်ပေင်သအးဇ္ၚးစၟတ် မတုပ်သၟဟ်ကဵုကၞုသင်ပေါတ်လဝ်တိၟဝွံ ဟွံလောဲသွာရ၊ အဲကးပါဲကၠေံသော်က္ဍိုပ်သော်သၟိပ်တုဲ သၠောံလတက်ကေတ်ယာတ်ဂမၠိုင် မဖေျာန်လဝ်ဍာ်လွံက်တုဲ နူအဝေါင်ဘဝခရှ်ဂှ် မိက်ဂွံလုပ်စိုပ်အဝေါင်ဘဝခမဳရ၊ နူအဝေါင်ဘဝခရှ်ဂှ် တၞဟ်နသွက်ဂွံလုပ်စိုပ် အဝေါင်ဘဝခမဳဂှ် သ္ပကဵုအခါင်ကဵုအဲအိုတ်ညိ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးကဵုမိမဂမၠိုင်ရ။
မရနုက်ကဵုၜါဝါကီုလေဝ် မိမသုဒိန် ကောန်သေဌဳကလန္ဒဂမၠိုင်ဂှ်— “ယွံကောန်သ္ဍိုက်သုဒိန် တၠအဲဂှ် ဒှ်ကောန်ပိုဲတအ်မွဲမဓဝ်တုဲ ဂပ်ဝ်သ္ဍိုက်ဆာန်ရ၊ ဂပ်ဝ်သ္ဍိုက်မၠိုက်ရ၊ ဂပ်ဝ်ကဵုဇၞော်ဂေါဝ်ကၠုင် ဗွဲတသိုခ်ရ၊ ဒှ်ညးမြိမြန်ကၠုင် ဗွဲတသိုခ်ရ၊ ယွံကောန်သ္ဍိုက်သုဒိန် တၠအဲဂှ် မုဒဒိုခ်မွဲလေဝ် ဟွံတီရ၊ နမတၠအဲချိုတ်အာလေဝ် ပိုဲညးဂမၠိုင် သီုဟွံမွဲပၟိက်အိုတ်ဂှ် ဒးသာဲခြာအာ ကေုာံတၠအဲအိုတ်ရ၊ တၠအဲ မဂျိုင်ဒၟံင်လမျီုဂှ်တုန် နူအဝေါင်ဘဝခရှ်ဝွံ တၞဟ်နသွက်ဂွံလုပ်စိုပ် အဝေါင်ဘဝခမဳ သာ်လဵု ပိုဲညးဂမၠိုင် ဂွံသ္ပကဵုအခေါင်မာန်အိုတ်ဂှ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးကဵုသုဒိန် ကောန်သေဌဳကလန္ဒအိုတ်ရ။
မရနုက်ကဵုပိဝါကီုလေဝ် သုဒိန် ကောန်သေဌဳကလန္ဒဂှ်— “ယွံမိအံက် မအံက်တအ်ဓရ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ဟီုတွံလေဝ်ဂှ် ဗွဲမထေက်ကြိုက် အဲဂွံတီကေတ်ရ၊ (အတိုင်ဂွံတီကေတ်လဝ်ဂှ်) ညးမပဒတဴ ပ္ဍဲအဝေါင်ဘဝခရှ်ဂှ် တၞဟ်နဂွံဒ္ဂေတ်လ္ၚတ်ဒ္ဂေတ်မပြဲ မဍိုက်ပေင်သအးဇ္ၚးစၟတ် မတုပ်သၟဟ်ကဵုကၞုသင်ပေါတ်လဝ်တၟိဝွံ ဟွံလောဲသွာရ၊ အဲကးပါဲကၠေံသော်က္ဍိုပ်သော်သိၟပ်တုဲ သၠောံလတက်ကေတ်ယာတ်ဂမၠိုင် မဖေျာန်လဝ်ဍာ်လွံက်တုဲ နူအဝေါင်ဘဝခရှ်ဂှ် မိက်ဂွံလုပ်စိုပ် အဝေါင်ဘဝခမဳရ၊ နူအဝေါင်ဘဝခရှ်ဂှ် တၞဟ်နသွက်ဂွံလုပ်စိုပ် အဝေါင်ဘဝခမဳဂှ် သ္ပကဵုအခေါင်ကဵုအဲအိုတ်ညိ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးကဵု မိမဂမၠိုင်ရ။
မရနုက်ကဵုပိဝါကီုလေဝ် မိမသုဒိန် ကောန်သေဌဳကလန္ဒဂမၠိုင်ဂှ်— “ယွံကောန်သ္ဍိုက်သုဒိန် တၠအဲဂှ် ဒှ်ကောန်ပိုဲတအ်မွဲမဓဝ်တုဲ ဂပ်ဝ်သ္ဍိုက်ဆာန်ရ၊ ဂပ်ဝ်သ္ဍိုက်မၠိုက်ရ၊ ဂပ်ဝ်ကဵုဇၞော်ဂေါဝ်ကၠုင် ဗွဲတသိုခ်ရ၊ ဒှ်ညးမြိမြန်ကၠုင် ဗွဲတသိုခ်ရ၊ ယွံကောန်သ္ဍိုက်သုဒိန် တၠအဲဂှ် မုဒဒိုခ်မွဲလေဝ် ဟွံတီရ၊ နမတၠအဲ ချိုတ်အာလေဝ် ပိုဲညးဂမၠိုင် သီုဟွံမွဲပၟိက်အိုတ်ဂှ် ဒးသာဲခြာအာ ကေုာံတၠအဲအိုတ်ရ၊ တၠအဲ မဂျိုင်ဒၟံင်လမျီုဂှ်တုန် နူအဝေါင်ဘဝခရှ်ဝွံ တၞဟ်နသွက်ဂွံလုပ်စိုပ် အဝေါင်ဘဝခမဳ သာ်လဵု ပိုဲညးဂမၠိုင် ဂွံသ္ပကဵုအခေါင်မာန်အိုတ်ဂှ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးကဵုသုဒိန် ကောန်သေဌဳကလန္ဒအိုတ်ရ။
၂၇) ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် သုဒိန် ကောန်သေဌဳကလန္ဒဂှ် “မိမဂမၠိုၚ်ဂှ် နူအဝေါၚ်ခရှ် တၞဟ်နသွက်ဂွံလုပ်စိုပ်အဝေါၚ်ဘဝခမဳဂှ် ဟွံသ္ပကဵုအခေါၚ်အဲအိုတ်ရ” ရဴဝွံ တီကေတ်တုဲ ပ္ဍဲလတူတိ ဟွံမွဲကဵုသၞာလးဂှ် “ပ္ဍဲဒၞါဲဝွံဟေၚ် ပွမချိုတ်လေဝ်ကီု ဒဒှ်ခမဳလေဝ်ကီု ကြက်ဒှ်ကုအဲရ” (သ္ဂးရဴဝွံတုဲ) တိက်ဒၟံၚ်ပ္ဍဲဌာန်ဂှ်ဟေၚ်ရ။ ကြဴနူဂှ် သုဒိန် ကောန်သေဌဳကလန္ဒဂှ် ပုၚ်မွဲဗဂါပ်လေဝ်ဟွံစရ၊ ပုၚ်ၜါဗဂါပ်ဂမၠိုၚ်လေဝ် ဟွံစရ၊ ပုၚ်ပိဗဂါပ်လေဝ် ဟွံစရ၊ ပုၚ်ပန်ဗဂါပ်ဂမၠိုၚ်လေဝ် ဟွံစရ၊ ပုၚ်မသုန်ဗဗဂါပ်ဂမၠိုၚ်လေဝ် ဟွံစရ၊ ပုၚ်တြဴဗဂါပ်ဂမၠိုၚ်လေဝ် ဟွံစရ၊ ပုၚ်ထပှ်ဗဂါပ်ဂမၠိုၚ်လေဝ် ဟွံစရ။
၂၈) ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် မိမသုဒိန် ကောန်သေဌဳကလန္ဒဂမၠိုင်ဂှ်— “ယွံကောန်သ္ဍိုက်သုဒိန်တၠအဲဂှ် ဒှ်ကောန်ပိုဲတအ်မွဲမဓဝ်တုဲ ဂပ်ဝ်သ္ဍိုက်ဆာန်ရ၊ ဂပ်ဝ်သ္ဍိုက်မၠိုက်ရ၊ ဂပ်ဝ်ကဵုဇၞော်ဂေါဝ်ကၠုင် ဗွဲတသိုခ်ရ၊ ဒှ်ညးမြိမြန်ကၠုင် ဗွဲတသိုခ်ရ၊ ယွံကောန်သ္ဍိုက်သုဒိန် တၠအဲဂှ် မုဒဒိုခ်မွဲလေဝ် ဟွံတီရ၊ နမတၠအဲချိုတ်အာလေဝ် ပိုဲညးဂမၠိုင် သီုဟွံမွဲပၟိက်အိုတ်ဂှ် ဒးသာဲခြာအာကေုာံတၠအဲအိုတ်ရ၊ တၠအဲမဂျိုင်ဒၟံင်လမျီုဂှ်တုန် နူအဝေါင်ဘဝခရှ်ဝွံ တၞဟ်နသွက်ဂွံလုပ်စိုပ်အဝေါင်ဘဝခမဳ သာ်လဵုပိုဲညးဂမၠိုင် ဂွံသ္ပကဵုအခေါင်မာန်အိုတ်ဂှ်ရော? ယွံကောန်သ္ဍိုက်သုဒိန် ဩဝ်ဒၠိုက်ကတဵုညိ၊ စလေဝ် ဩဝ်စညိ၊ သုင်လေဝ် ဩဝ်သုင်ညိ၊ မိပ်မြဟ်လေဝ် ဩဝ်မိပ်မြဟ်ညိ၊ စသုင်မိပ်မြဟ်ဒုင် စသိုင်ကာမဂုဏ်ဂမၠိုင်တုဲ သီုကဵုကၠောန်သ္ပ ပွကုသိုလ်ဂမၠိုင်ဂှ် ဩဝ်မိပ်လဟိင်ညိ၊ နူအဝေါင်ဘဝခရှ် တၞဟ်နသွက်ဂွံလုပ်စိုပ် အဝေါင်ဘဝခမဳဂှ် ပိုဲညးဂမၠိုင် သ္ပကဵုအခေါင် ကဵုတၠအဲဟွံမာန်အိုတ်ရ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးကဵုသုဒိန် ကောန်သေဌဳကလန္ဒအိုတ်ရ။
ဟီုသ္ဂးရဴဝွံအိုတ်မ္ဂး သုဒိန် ကောန်သေဌဳကလန္ဒဂှ် မံင်ထောံသ္ၚိတ်သ္ၚိတ်ရ၊ မရနုက်ကဵုၜါဝါကီုလေဝ် ။ ပ ။ မရနုက်ကဵုပိဝါကီုလေဝ် မိမသုဒိန် ကောန်သေဌဳကလန္ဒဂမၠိုင်ဂှ်— “ယွံကောန်သ္ဍိုက်သုဒိန် တၠအဲဂှ် ဒှ်ကောန်ပိုဲတအ်မွဲမဓဝ်တုဲ ဂပ်ဝ်သ္ဍိုက်ဆာန်ရ၊ ဂပ်ဝ်သ္ဍိုက်မၠိုက်ရ၊ ဂပ်ဝ်ကဵုဇၞော်ဂေါဝ်ကၠုင် ဗွဲတသိုခ်ရ၊ ဒှ်ညးမြိမြန်ကၠုင် ဗွဲတသိုခ်ရ၊ ယွံကောန်သ္ဍိုက်သုဒိန် တၠအဲဂှ် မုဒဒိုခ်မွဲလေဝ် ဟွံတီရ၊ နမတၠအဲချိုတ်အာလေဝ် ပိုဲညးဂမၠိုင်သီုဟွံမွဲပၟိက်အိုတ်ဂှ် ဒးသာဲခြာအာ ကေုာံတၠအဲအိုတ်ရ၊ တၠအဲမဂျိုင်ဒၟံင်လမျီုဂှ်တုန် နူအဝေါင်ဘဝခရှ်ဝွံ တၞဟ်နသွက်ဂွံလုပ်စိုပ် အဝေါင်ဘဝခမဳ သာ်လဵုပိုဲညးဂမၠိုင် ဂွံသ္ပကဵုအခေါင်မာန်အိုတ်ဂှ်ရော? ယွံကောန်သ္ဍိုက်သုဒိန် ဩဝ်ဒၠိုက်ကတဵုညိ၊ စလေဝ် ဩဝ်စညိ၊ သုင်လေဝ် ဩသုင်ညိ၊ မိပ်မြဟ်လေဝ် ဩဝ်မိပ်မြဟ်ညိ၊ စသုင်မိပ်မြဟ် ဒုင်စသိုင်ကာမဂုဏ်ဂမၠိုင်တုဲ သီုကဵုကၠောန်သ္ပ ပွကုသိုလ်ဂမၠိုင်ဂှ် ဩဝ်မိပ်လဟိင်ညိ၊ နူအဝေါင်ဘဝခရှ် တၞဟ်နသွက်ဂွံလုပ်စိုပ်အဝေါင်ဘဝခမဳဂှ် ပိုဲညးဂမၠိုင် သ္ပကဵုအခေါင်ကဵုတၠအဲ ဟွံမာန်အိုတ်ရ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးကဵုသုဒိန် ကောန်သေဌဳကလန္ဒအိုတ်ရ။ မရနုက်ကဵုပိဝါလေဝ် သုဒိန် ကောန်သေဌဳကလန္ဒဂှ် မံင်ထောံသ္ၚိတ်သ္ၚိတ်ရ၊ ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် သကအ်ရဲသုဒိန် ကောန်သေဌဳကလန္ဒဂမၠိုင် ပြာပ်အာဇရေင်သုဒိန် ကောန်သေဌဳကလန္ဒတုဲ “ယွံသဟာဲသုဒိန် တၠအဲဂှ် ဒှ်ကောန်မိမတအ်မွဲမဓဝ်တုဲ ဂပ်ဝ်သ္ဍိုက်ဆာန်ရ၊ ဂပ်ဝ်သ္ဍိုက်မၠိုက်ရ၊ ဂပ်ဝ်ကဵုဇၞော်ဂေါဝ်ကၠုင် ဗွဲတသိုခ်ရ၊ ဒှ်ညးမြိမြန်ကၠုင် ဗွဲတသိုခ်ရ၊ ယွံသဟာဲသုဒိန် တၠအဲဂှ် မုဒဒိုခ်မွဲလေဝ် ဟွံတီရ၊ မိမတၠအဲဂမၠိုင်ဂှ် တၠအဲချိုတ်အာလေဝ် (မိမတအ်ဂှ်) သီုကဵုဟွံမွဲပၟိက်အိုတ်ဂှ် ဒးသာဲခြာအာကေုာံတၠအဲအိုတ်ရ၊ တၠအဲမဂျိုင်ဒၟံင်လမျီုဂှ်တုန် နူအဝေါင်ဘဝခရှ် တၞဟ်နသွက်ဂွံလုပ်အာ အဝေါင်ဘဝခမဳဂှ် သာ်လဵုဂွံသ္ပကဵုအခေါင်မာန်အိုတ်ရော? ယွံသဟာဲသုဒိန် ဩဝ်ဒၠိုက်ကတဵုညိ၊ စလေဝ် ဩဝ်စညိ၊ သုင်လေဝ် ဩဝ်သုင်ညိ၊ မိပ်မြဟ်လေဝ် ဩဝ်မိပ်မြဟ်ညိ၊ စသုင်မိပ်မြဟ် ဒုင်စသိုင်ကာမဂုဏ်ဂမၠိုင်တုဲ သီုကဵုကၠောန်သ္ပပွကုသိုလ်ဂမၠိုင်ဂှ် ဩဝ်မိပ်လဟိင်ညိ၊ နူအဝေါင်ဘဝခရှ် တၞဟ်နသွက်ဂွံလုပ်စိုပ် အဝေါင်ဘဝခမဳဂှ်တုန် မိမဂမၠိုင် သ္ပကဵုအခေါင်ကဵုတၠအဲ ဟွံသေင်အိုတ်ရ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးကဵုသုဒိန် ကောန်သေဌဳကလန္ဒအိုတ်ရ။
ဟီုသ္ဂးရဴဝွံအိုတ်မ္ဂး သုဒိန် ကောန်သေဌဳကလန္ဒဂှ် မံင်ထောံသ္ၚိတ်သ္ၚိတ်ရ၊ မရနုက်ကဵုၜါဝါကီုလေဝ် ။ ပ ။ မရနုက်ကဵုပိဝါကီုလေဝ် သကအ်ရဲသုဒိန် ကောန်သေဌဳကလန္ဒဂမၠိုင်ဂှ် ဟီုသ္ဂးကဵုသုဒိန် ကောန်သေဌဳကလန္ဒ ဂလာန်ဝွံအိုတ်ရ၊ ယွံသဟာဲသုဒိန် ။ ပ ။ မရနုက်ကဵုပိဝါလေဝ် သုဒိန် ကောန်သေဌဳကလန္ဒဂှ် မံင်ထောံသ္ၚိတ်သ္ၚိတ်ရ။
၂၉) ပ္ဍဲအခိင်ဂှ် သကအ်ရဲသုဒိန် ကောန်သေဌဳကလန္ဒဂမၠိုင် ပြာပ်အာဇရေင် မိမသုဒိန် ကောန်သေဌဳကလန္ဒအိုတ်တုဲ—
“ယွံမိအံက်မအံက်တအ် သုဒိန်ဝွံ ပ္ဍဲလတူတိ မဟွံမွဲကဵုသၞာလးဝွံ ‘ပ္ဍဲဒၞာဲဝွံဟေင် ပွမချိုတ်လေဝ်ကီု ဒဒှ်ခမဳလေဝ်ကီု ကြက်ဒှ်ကုအဲရ’ ရဴဝွံ တိက်ဒၟံင်ရ၊ မၞးတအ်ညးဂမၠိုင် နူအဝေါင်ဘဝခရှ် တၞဟ်နသွက်ဂွံလုပ်စိုပ် အဝေါင်ဘဝခမဳ ဟွံသ္ပကဵုအခေါင် ကဵုသုဒိန်အိုတ်မ္ဂး ပ္ဍဲဒၞာဲဂှ်ဟေင် ကြက်ဒးအာစိုပ် ပွမချိုတ်အာရ၊ ယဝ်မၞးတအ်ညးဂမၠိုင် သ္ပကဵုအခေါင် သွက်ဂွံသ္ပခမဳအိုတ်မ္ဂး သုဒိန်မတန်တဴဒၟံင်ဒဒှ်ခမဳဂှ် ကြက်ဂွံညာတ်ကေတ်အိုတ်ဏီရ၊ သုဒိန်ဂှ် နူအဝေါင်ဘဝခရှ် လုပ်စိုပ်အဝေါင်ဘဝခမဳတုဲ သ္ပခမဳတုဲ ယဝ်ဟွံမိပ်လဟိင်မ္ဂး သွက်ဂွံအာကၠေံ မသအာင်နူသ္ၚိမိမတအ်ဂှ် သာ်လဵုဂွံနွံ ကုဍေံဂှ်ရော? ကြက်ကလေင်ကၠုင်သ္ၚိဝွံဟေင်ရ၊ နူအဝေါင်ဘဝခရှ် တၞဟ်နသွက်ဂွံလုပ်စိုပ် ဘဝခမဳဂှ် ဩဝ်သ္ပကဵုအခေါင် ကဵုသုဒိန်အိုတ်ညိ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးကဵုမိမသုဒိန် ကောန်သေဌဳကလန္ဒဂမၠိုင်အိုတ်ရ။
(ပ္ဍဲအခိင်ဂှ် မိမသုဒိန်ဂမၠိုင်) ယွံအမာံတအ် နူအဝေါင်ဘဝခရှ် တၞဟ်နသွက်ဂွံလုပ်စိုပ်အဝေါင်ဘဝခမဳဂှ် ပိုဲတအ်သ္ပကဵုအခေါင် ကဵုသုဒိန်အိုတ်ရ ရဴဝွံ (ဟီုသ္ဂးအိုတ်ရ)။
ပ္ဍဲအခိင်ဂှ် သကအ်ရဲသုဒိန် ကောန်သေဌဳကလန္ဒဂမၠိုင် ပြာပ်အာဇရေင်သုဒိန် ကောန်သေဌဳကလန္ဒအိုတ်တုဲ “ယွံသဟာဲသုဒိန် ဩဝ်ဒၠိုက်ကတဵုညိ၊ မိမဂမၠိုင်ဂှ် နူအဝေါင်ဘဝခရှ် တၞဟ်နသွက်ဂွံလုပ်စိုပ် အဝေါင်ဘဝခမဳ သ္ပကဵုအခေါင်ကဵုတၠအဲတုဲအိုတ်ရ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးအိုတ်ရ။
၃၀) ပ္ဍဲအခိင်ဂှ် သုဒိန် ကောန်သေဌဳကလန္ဒဂှ် “မိမဂမၠိုင် နူအဝေါင်ဘဝခရှ် တၞဟ်နသွက်ဂွံလုပ်စိုပ် အဝေါင်ဘဝခမဳ သ္ပကဵုအခေါင်တုဲရ” ရဴဝွံ မြဟ်မြာမၞုံကဵုစိုတ် မတိုန်ဒှ်တုဲ သီုမဇွိတ်သပေါတ်တဴဇကု နကဵုတဲဂှ် ဒၠိုက်ကတုဵခြုဟ်ရ။
ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် သုဒိန် ကောန်သေဌဳကလန္ဒ ဂိုင်ကေတ် ဇြဟတ်မွဲတ္ၚဲၜါတ္ၚဲတုဲ ပ္ၚောံပြာပ်အာဇရေင် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ လ္ၚောဝ်သ္ပဝတ်တဳလ မၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲတုဲ ဂဇအ်ကေတ် ပ္ဍဲဒၞါဲမွဲတုဲမ္ဂး သုဒိန် ကောန်သေဌဳကလန္ဒဂှ်— “ယွံတဳလပိုဉ် မိမဂမၠိုင်ဂှ် နူအဝေါင်ဘဝခရှ် တၞဟ်နသွက်ဂွံလုပ်စိုပ် အဝေါင်ဘဝခမဳ သ္ပကဵုအခေါင်ကဵုအဲဍိက်တုဲအိုတ်ရ၊ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ဩဝ်သ္ပကဵုအဲဍိက်ခမဳညိ” ရဴဝွံ ဂရင်ပတီ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲရ။ သုဒိန် ကောန်သေဌဳကလန္ဒဂှ် ကလိဂွံဒဒှ်ထပိုဲ ဒဒှ်ခမဳ ပ္ဍဲဇရေင်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲရ။
ဒှ်ခမဳတုဲခြာဟွံလအ် တဳလပိုဉ်သုဒိန်ဂှ် ဒဂိုန်ဂိုင်ကေတ် ဂုဏ် ‘ဓုတင်’ ဟိုတ်မခါလယှ် ပတိတ်ကိလေသဂမၠိုင် မၞုံသဘဴမြဴသာ်ဝွံတုဲ ဒ္ဂေတ်လ္ၚတ်ရ၊ ပကင်ရင်ဓုတင် ‘အာရညိက’ ပွမပဒတဴဘာဂြိုပ်ရ၊ ပကင်ရင်ဓုတင် ‘ပိဏ္ဍပါတိက’ ပွမဂ္ၚေင်စဴစပိဏ္ဍပါတ်ရ၊ ပကင်ရင်ဓုတင် ‘ပံသုကူလိက’ ပွမဗိုက်လတက်သ္ၚာပံသုကူရ၊ သကင်ရင်ဓုတင် ‘သပဒါနစာရိက’ ပွမဂ္ၚေင်ပိဏ္ဍပါတ် အတိုင်လၟေင်သ္ၚိရ၊ သ္ပနိဿယ်ဗ္ဒာဲကဵု ကွာန်ဝဇ္ဇဳရးမွဲတုဲ သ္ပဒတဴရ။
ပ္ဍဲအခိင်ဂှ် ဝဇ္ဇဳရး စၞစသုဝါတ်ခါဲရ၊ (ကတဵုဒှ် ကၠောဝ်ရ)၊ သွက်ဂွံဂယိုင်လမျီုဝါတ်ဂါတ်ရ၊ မၞုံကဵုဇုတ်ဗုတၜတ်ရ၊ သ္ဒးဂယိုင်လမျီု နကဵုဇြောဟ်လိက်မာဲရ၊ မိန်ထ္ၜကေတ် ဗဗေင်ပ္ဍဲတဲတုဲ နပွမဂ္ၚေင်ပိဏ္ဍပါတ် သွက်ဂွံယိုပ်ယာပ် ဟွံလောဲသွာရ။ ပ္ဍဲအခိင်ဂှ် ကသပ်ကတဵုဒှ် ကုတဳလပိုဉ်သုဒိန်ရ—
“ပ္ဍဲအခိင်လၟုဟ် ဝဇ္ဇဳရးစၞစသုင်ဝါတ်ခါဲရ၊ သွက်ဂွံဂယိုင်လမျီု ဝါတ်ဂါတ်ရ၊ မၞုံကဵုဇုတ်ဗုတၜတ်ရ၊ သ္ဒးဂယိုင်လမျီု နကဵုဇြေဟ်လိက်မာဲရ၊ မိန်ထ္ၜကေတ် ဗဗေင်ပ္ဍဲတဲတုဲ နပွမဂ္ၚေင်ပိဏ္ဍပါတ် သွက်ဂွံယိုပ်ယာပ် ဟွံလောဲသွာရ။ ပ္ဍဲဍုင်ဝေသာလဳတေံ ကဠောမသအဲဂမၠိုင် (ပိုဉ်ဟာန်ဂြပ်ရတ်) မသ္ဂေဟ်သွဟ်ဖဲသအဳ မၞုံကဵုဂြပ်ကသပ် (တိုပ်ဒေပ်လဝ် ပ္ဍဲတိ) မဂၠိုင်ဂၠင်ဂှ် (သွက်ဂွံသုင်စောဲဇၟာပ်တ္ၚဲ) မၞုံကဵုပိုဉ်ဟာန်ဘိုဂ်ဘဂ်မဂၠိုင်ဂၠင် မၞုံကဵုထဝ်သြန်မဂၠိုင်ဂၠင်မၞုံကဵုရတ်အရပ်အရာ မထေက်ကဵုသ္ဍိုက်မၠိုက်မဂၠိုင်ဂၠင် မၞုံကဵုဂြပ်သြောံ (ကူသာန်သွံရာန်လှာဲဂတး) မဂၠိုင်ဂၠင်ဂှ် နွံဂၠိုင်အိုတ်ရ၊ အဲသ္ပနိဿယ်ဗ္ဒာဲကဵု ကဠောမသဂမၠိုင်တုဲ သ္ဂောံသပဒတဴမ္ဂး ခိုဟ်သန်ရ၊ ကဠောမသဂမၠိုင် သ္ပနိဿယ်ဗ္ဒာဲကဵုအဲတုဲ ကြက်သ္ဂောံကဵုဒါန် ကပေါတ်ကဵုဒါန်ဂမၠိုင်အိုတ်ရ၊ ကြက်သ္ဂောံသ္ပပတုဲတဴ ကုသိုလ်ထၟိက်ဂမၠိုင်အိုတ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုင်လေဝ်ကြက်ကလိဂွံ လာဘ်အိုတ်ရ၊ အဲလေဝ် ကြက်ဟွံဒှ် လၟောင်လၟေတ်ဍောင်ၜိုတ် နကဵုပိဏ္ဍပါတ်ရ” ရဴဝွံ (ကသပ်ကတဵုဒှ်ရ)။ ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် တဳလပိုဉ်သုဒိန် လပှ်သီဂိုင်ဒေပ် သၞာသတိက်သၞာဒၟံင်တုဲမ္ဂး ဂိုင်ကေတ် ဗဗေင်သ္ၚာတုဲပါဲစ္ဍးက္ညအာ ဍုင်ဝသသာလဳမ္ဂး အတိုင်လၟေင်လၟေင်စိုပ်အာဍုင်ဝေသာလဳရ၊ သ္ပဒတဴဒၟံင် ပ္ဍဲဘာပြာသာဒ်ဇၞော် မၞုံကဵုအထောဋ်သ္ၚိကၠတ် အပ္ဍဲဂြိုပ်မဟာဝိုန် ဇရေင်ဍုင်ဝေသာလဳဂှ်ရ။ ကဠောမသတဳလပိုဉ်သုဒိန်ဂမၠိုင်ဂှ် “သုဒိန် ကောန်သေဌဳကလန္ဒ ကၠုင်စိုပ်ဍုင်ဝေသာလဳရ” ရဴဝွံ သ္ဂောံမိင်ကေတ်အိုတ်ရ။ ညးဂမၠိုင်ဂှ် ပလံင်တဴပုင်တြဴစှော်ထၟာဲဂမၠိုင် ကုတဳလပိုဉ်သုဒိန်အိုတ်ရ။
ပ္ဍဲအခိင်ဂှ် ပုင်တြဴစှော်ထၟာဲဂမၠိုင်ဂှ် တဳလပိုဉ်သုဒိန် သၠးကဵုဒါန် ကုခမဳဂမၠိုင်တုဲ (ဇကုဇကုတုန်) ပ္ဍဲရုင်လတက်ပဠေဝ်သ္ၚာ မိန်ဂိုင်ထ္ၜကေတ် ဗဗေင်သ္ၚာတုဲ လုပ်ဂ္ၚေင်ပိဏ္ဍပါတ်ကွာန်ကလန္ဒရ၊ ဂေတ်ဂ္ၚေင်ပိဏ္ဍပါတ် ပ္ဍဲကွာန်ကလန္ဒ အတိုင်လၟေင်လၟေင်မ္ဂး ပြာပ်စိုပ်အာသ္ၚိမအံက်ဇကုရ။
၃၁) ပ္ဍဲအခိင်ဂှ် ဍိက်ဗြဴ ကဠောသမ တဳလပိုဉ်သုဒိန်ဂမၠိုင် နွံပၟိက်သၟိက်မိက်ဂွံထောံကွာင်ဒလောမ် မအုတ်ဒီုမွဲဗ္တမ်ရ၊ ပ္ဍဲအခိင်ဂှ် တဳလပိုဉ်သုဒိန်ဂှ် “ယွံဒေံဗြဴ ကွာင်ဒလောမ်ဂှ် ယဝ်ဒးကၠဟ်ထောံမ္ဂး၊ ကိုဟ်လံင်စုတ် ပ္ဍဲဗဗေင်အဲဝွံညိ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးကဵုဍိက်ဗြဴ ကဠောမသဂမၠိုင်ဂှ်ရ။
ပ္ဍဲအခိင်ဂှ် ဍိက်ဗြဴ ကဠောသမ တဳလပိုဉ်သုဒိန်ဂမၠိုင် ဃောကိုဟ်လံင်စုတ် ကွာင်ဒလောမ်မအုပ်ဒီုမွဲဗ္တမ် ပ္ဍဲဗဗေင် တဳလပိုဉ်သုဒိန်ဂှ် ဂိုင်သမ္တီကေတ် စၟတ်သမ္တီ တဲ,ဇိုင်,ရမျာင်ဂမၠိိုင်တုဲပ္ဍဲကြဴ ပြာပ်အာဇရေင်မိ တဳလပိုဉ်သုဒိန်တုဲ “ယွံနာဲဗြဴ ဩဝ်တီကေတ်ညိ၊ ကောန်နာဲဗြဴသုဒိန်ဂှ် စိုပ်ကၠုင်ရ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးကဵုမိ တဳလပိုဉ်သုဒိန်ရ။ ဟာဲဍိက်ဗြဴ ယဝ်တၠအဲ ဟီုဍာံစၟတ်မ္ဂး ပတိတ်ဗၠးကဵုတၠအဲ နူဒဒှ်ဍိက်ရ ရဴဝွံ သ္ဂးရ။
၃၂) ပ္ဍဲအခိင်ဂှ် တဳလပိုဉ်သုဒိန် နိဿယ်ဗဒါဲကဵု ဇိုင်ဗဒင်မွဲတုဲ ပြဘိုဂ်ဒၟံင်ကွာင်ဒလောမ်မအုတ်ဒီုမွဲဗ္တမ်တုဲဂှ်ရ။ မအံက်တီလပိုဉ်သုဒိန်လေဝ် ကလေင်စဴကၠုင် နူဌာန်ကၠောန်ကမၠောန်မ္ဂး ဟိုတ်မဂွံညာတ်ကေတ် တဳလပိုဉ်သုဒိန် နိဿယ်ဗဒါဲကဵု ဇိုင်ဗဒင်မွဲတုဲ ပြဘိုဂ်ဒၟံင်ကွာင်ဒလောမ် မအုတ်ဒီုမွဲဗ္တံတုဲဂှ်ရ ပြာပ်အာဇရေင် တဳပိုဉ်သုဒိန်တုဲ— “ယွံကောန်သ္ဍိုက်သုဒိန် ကွာင်ဒလောမ် မအုတ်ဒီုမွဲဗ္တမ်တုဲဂှ် စဒှ်ကွေံရသွံ၊ ဗွဲစၟတ်မ္ဂး ထေက်ကဵုဒးပြာပ်အာသ္ၚိဇကုရ ဟွံသေင်ဟာ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးကဵု တဳလပိုဉ်သုဒိန်ရ။
ယွံဒကာဇၞော် အာစိုပ်သ္ၚိတၠအဲတုဲရ၊ ကွာင်ဒလောမ် မအုတ်ဒီုမွဲဗ္တမ်တုဲဝွံ ဒှ်နူသ္ၚိတၠအဲဂှ်ရ ရဴဝွံ (ကလေင်ဟီုသ္ဂးရ)။
ပ္ဍဲအခိင်ဂှ် မအံက်တဳလပိုဉ်သုဒိန် ဂန်ရပ်ကအ်တဲ တဳလပိုဉ်သုဒိန်တုဲ “ယွံကောန်သ္ဍိုက်သုဒိန် ဩဝ်ကၠုင်ညိ၊ အာသ္ၚိအိုတ်စိုအ်” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးကဵု တဳလပိုဉ်သုဒိန်ရ။ ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် တဳလပိုဉ်သုဒိန် က္ညပြာပ်အာသ္ၚိ မအံက်ဇကုတုဲမ္ဂး ဂဇအ်ဒၟံင် ပ္ဍဲသၞာမလးပဠေဝ်လဝ်ဂှ်ရ။ ပ္ဍဲအခိင်ဂှ် မအံက်တဳလပိုဉ်သုဒိန်ဂှ်— “ယွံကောန်သ္ဍိုက်သုဒိန် ဩဝ်စညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ။ ယွံဒကာဇၞော် ဒေါံရ၊ တ္ၚဲဏအ်ဝွံ ကိစ္စကဵုပိုဉ်တုဲအာ ကုအဲရ ရဴဝွံ (ကလေင်သ္ဂးရ)။ ယွံကောန်သ္ဍိုက်သုဒိန် သွက်တ္ၚဲယးဂှ် ဩဝ်ဒုင်တဲ ပိဏ္ဍပါတ်ညိ ရဴဝွံ (ပ္ဍဲအခိင်မကလေင်ဟီုဂှ်)— တဳလပိုဉ်သုဒိန် နမမံင်သ္ၚိတ်သ္ၚိတ်ဂှ် ဒုင်တဲတုဲပ္ဍဲကြဴ ဒၠိုက်ကတဵုနူဒၞါဲ က္ညပါဲစ္ဍးအာရ။
၃၃) ပ္ဍဲအခိင်ဂှ် မိအံက်တဳလပိုဉ်သုဒိန်ဂှ် ပ္ဍဲအခိင်မလောန်ၜက်အာဗ္တမ်ဂှ် ကဵုလံက်လေတ်တိဇၞော် နကဵုအိက်ဂၠဴဍုက်ဍုက်တုဲမ္ဂး ကဵုသ္ပဖအုမ်ၜါဖအုမ် ဗွဲထဝ်မွဲဖအုမ် သြန်မွဲဖအုမ်ရ၊ ဖအုမ်ဂမၠိုင်ဇၞော်လောန်အိုတ်ရ၊ တြုံမဒတူဒၟံင် ပ္ဍဲလ္ပာ်ဏအ်ဂှ် ညာတ်ကေတ် တြုံမဒတူဒၟံင်လ္ပာ်တေံ ဟွံမာန်ရ၊ တြုံမဒတူဒၟံင် ပ္ဍဲလ္ပာ်တေံဂှ် ညာတ်ကေတ် တြုံမဒတူဒၟံင်လ္ပာ်ဏအ်ဟွံမာန်ရ၊ ကဵုဂြောပ်ကၠေံ ဖအုမ်ဂမၠိုင်ဂှ် နကဵုသကဝ်ဂမၠိုင်တုဲ ကဵုလးသၞာ ပ္ဍဲလဒေါဝ်တုဲ စဵုဗိုင်ယာတ်သၞိက်တုဲမ္ဂး “ယွံခအှ်ဗြဴ အဲဖအောဝ်ဗတိုက်ရ၊ ဩဝ်ကျိုင်ကျဝ်ကယျိုင်ယျဝ်မလေပ်ကဵုသ္ဍိုက်မၠိုက်ကြိုက်စိုတ် ကုသုဒိန် ကောန်အဲဂှ်ညိ” ရဴဝွံ ကော်ဟီုကဵု သမ္ဘာတြေမ်တဳလပိုဉ်သုဒိန်ရ။ “ယွံနာဲဗြဴ ခိုဟ်သန်ရ” ရဴဝွံ သမ္ဘာတြေမ်တဳလပိုဉ်သုဒိန် ဒုင်ဝန်ကုမိအံက်တဳလပိုဉ်သုဒိန်ရ။
၃၄) ပ္ဍဲအခိင်ဂှ် တဳလပိုဉ်သုဒိန်ဂှ် ပ္ဍဲအခိင်နူဂယး ရုင်လတက်သဠေဝ်သ္ၚာ ထ္ၜဂိုင်ရပ်ကေတ်ဗဗေင်သ္ၚာတုဲ ပြာပ်စဴအာသ္ၚိ မအံက်ဇကုတုဲ ဂဇအ်ဒၟံင် ပ္ဍဲသၞာမလးပဠေဝ်လဝ်ဂှ်ရ။
မအံက်တဳလပိုဉ်သုဒိန်ဂှ် ပြာပ်အာဇရေင် တဳလပိုဉ်သုဒိန်တုဲမ္ဂး ကဵုပံက်ကၠေံ ဖအုမ်ထဝ်သြန်ဂမၠိုင်တုဲ— “ယွံကောန်သ္ဍိုက်သုဒိန် ထဝ်သြန်ဝွံ ဂြပ်ပါကၠုင်နူလ္ပာ်မိ မိတၠအဲရ၊ ဂြပ်ညးဗြဴသုင်စောဲ (မဂပ်ဝ်ကလိဂွံ တၞဟ်နသုင်စောဲ)ရ၊ ဂြပ်ပါကၠုင် နူလ္ပာ်မအံက်ဂှ်တုန်နွံတၞဟ်ခြာဏီရ၊ ဂြပ်မဆက်ကၠုင်နူအပါနော် အပါနက်လေဝ် နွံတၞဟ်ခြာဏီရ၊ ယွံကောန်သ္ဍိုက်သုဒိန် ရာမ်တိတ်ခရှ်တုဲ ပိုဉ်ဟာန်သမ္ပတ္တိဂမၠိုင်လေဝ် သွက်ဂွံဒုင်စသိုင် ကုသိုလ်ထၟိက်ဂမၠိုင်လေဝ် သွက်ဂွံကၠောန်သ္ပဂှ် ဂွံမာန်ဒၟံင်ရ၊ ယွံကောန်သ္ဍိုက်သုဒိန် ဩဝ်ကၠုင်ညိ၊ ရာမ်တိတ်ခရှ်တုဲ ပိုဉ်ဟာန်သမ္ပတ္တိဂမၠိုင်လေဝ်ဩဝ်ဒုင်စသိုင်ညိ၊ ကုသိုလ်ထၟိက်ဂမၠိုင်လေဝ် ဩဝ်ကၠောန်သ္ပညိ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးကဵု တဳလပိုဉ်သုဒိန်ရ။
ယွံမအံက် ရာမ်တိတ်ခရှ် ဟွံမာန်ရ၊ ဟွံဂံင်ရာမ်တိတ်ခရှ်ရ၊ အဲ ဗွဲမမိပ်လဟိင်လောန် ဒ္ဂေတ်ဒၟံင် ဒ္ဂေတ်မပြဲရ ရဴဝွံ (ကလေင်ဟီုသ္ဂးရ)။ မရနုက်ကဵုၜါဝါလေဝ် ။ ပ ။ မရနုက်ကဵုပိဝါလေဝ် မအံက်တဳလပိုဉ်သုဒိန်ဂှ်—
“ယွံကောန်သ္ဍိုက်သုဒိန် ထဝ်သြန်ဝွံ ဂြပ်ပါကၠုင်နူလ္ပာ်မိ မိတၠအဲရ၊ ဂြပ်ညးဗြဴသုင်စောဲ (မဂပ်ဝ်ကလိဂွံ တၞဟ်နသုင်စောဲ) ရ၊ ဂြပ်ပါကၠုင် နူလ္ပာ်မအံက်ဂှ်တုန် နွံတၞဟ်ခြာဏီရ၊ ဂြပ်မဆက်ကၠုင် နူအပါနော် အပါနက်လေဝ် နွံတၞဟ်ခြာဏီရ၊ ယွံကောန်သ္ဍိုက်သုဒိန် ရာမ်တိတ်ခရှ်တုဲ ပိုဉ်ဟာန်သမ္ပတ္တိဂမၠိုင်လေဝ် သွက်ဂွံဒုင်စသိုင် ကုသိုလ်ထၟိက်ဂမၠိုင်လေဝ် သွက်ဂွံကၠောန်ဂှ် ဂွံမာန်ဒၟံင်ရ၊ ယွံကောန်သ္ဍိုက်သုဒိန် ဩဝ်ကၠုင်ညိ၊ ရာမ်တိတ်ခရှ်တုဲ ပိုဉ်ဟာန်သမ္ပတ္တိဂမၠိုင်လေဝ် ဩဝ်ဒုင်စသိုင်ညိ၊ ကုသိုလ်ထၟိက်ဂမၠိုင်လေဝ် ဩဝ်ကၠောန်သ္ပညိ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးကဵု တဳလပိုဉ်သုဒိန်ရ။
ယွံဒကာ ယဝ်တၠအဲ ဟွံထေဲပၞတ်မ္ဂး မိက်ဟီုသ္ဂးကဵုတၠအဲရ (ရဴဝွံ ပ္ဍဲအခိင်မဟီုတိုန်ဂှ်) ယွံကောန်သ္ဍိုက်သုဒိန် ဩဝ်ဟီုညိ ရဴဝွံ (ကလေင်ဟီုရ)။
“ယွံဒကာ ဒှ်သာ်ဂှ်မ္ဂး တၠအဲ ကဵုဇိင်ထိုင်ရိုက်ကာန်ဇၞော်ဇၞော်ဂမၠိုင်တုဲမ္ဂး စုတ်ဗပေင်ထဝ်သြန်ပေင်ပေင်တုဲ ရင်တၠုင်ဇက်ပတိတ်ဏာ နကဵုကွဳဂမၠိုင်တုဲ ဩဝ်ဗိုတ်ကၠဟ်ထောံပ္ဍဲဇၟောဝ်ဍာ် လဒေါဝ်ကြုင်ဂၚ်္ဂါညိ၊ မုဟိုတ် ကဵုသ္ပသာ်ဂှ်ရောဟီုမ္ဂး ယွံဒကာ ဟိုတ်နူဟိုတ်မတွံဂး ဂြပ်နွံဂှ် ပွမဖေက်ဂၟံက်ကီု ပွမချဳဇတဝ်ဇဝဝ်ကီု ပွမနရဴသော်ဇကုကီု ပွမသ္ဒးမင်မွဲကီု ကြက်ကတဵုဒှ် ကုတၠအဲရ၊ (ဂြပ်ဟွံမွဲမ္ဂး) အန္တရာယ် (မပ္တံပွမဖေက်ဂၟံက်) ဂှ် ကတဵုဒှ်ကုတၠအဲ ဟွံမာန်ရ၊ ဟိုတ်ဒှ်သာ်ဂှ်ဟေင်ရောင်” ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။
ဟီုသ္ဂးတဴရဴဝွံမ္ဂး မအံက်တဳလပိုဉ်သုဒိန်ဂှ် “ကောန်သုဒိန် မုဟိုတ် သ္ဂောံဟီုသ္ဂးရဴဝွံဂှ်ရော?” ရဴဝွံ စိုတ်ဟွံမိပ် ဒှ်တဴရ။
၃၅) ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် မအံက်တဳလပိုဉ်သုဒိန် ကော်သမ္ဘာတြေမ်တဳလပိုဉ်သုဒိန်တုဲ “ယွံကောန်ခအှ်ဗြဴ အဲ ဖအောဝ်ဗတိုက်ရ၊ ကောန်သုဒိန်ဂှ် ဆာန်လေဝ် ဆာန်တၠအဲရ၊ သ္ဍိုက်မၠိုက်လေဝ် သ္ဍိုက်မၠိုက်ရ၊ ကောန်သုဒိန်ဂှ် ကလင်ဗက်ဂလာန်တၠအဲဏောဝ် တန်ဒှ်မာန်ရ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးရ။ ပ္ဍဲအခိင်ဂှ် သမ္ဘာတြေမ်တဳလပိုဉ်သုဒိန်ဂှ် ဗန်ရပ်ကေတ် ဇိုင်တဳလပိုဉ်သုဒိန်ဂမၠိုင်တုဲ “ယွံနာဲပိုဲ ယြဴဟိုတ်နူဟိုတ်မတွံဂး မိက်ကလိဂွံ ကောန်အဆေရ်သွဝ်ဗြဴဂမၠိုင်တုဲ နာဲပိုဲဂှှ် ဒ္ဂေတ်ဒၟံင်ဒ္ဂေတ်မပြဲရ၊ ကောန်အဆေရ်သွဝ်ဗြဴဂမၠိုင်တုန် မၞုံသဘဴသာ်လဵုအိုတ်ဂှ်ရော?” ရဴဝွံ သၟာန်တဳလပိုဉ်သုဒိန်ရ။
“ယွံဒေံဗြဴ အဲဂှ် ဟိုတ်နူဟိုတ်မတွံဂး ကောန်အဆေရ်သွဝ်ဗြဴဂမၠိုင်ဂှ် ဒ္ဂေတ်ဒၟံင်ဒ္ဂေတ်မပြဲဟွံသေင်ရ” ရဴဝွံ (ကလေင်ဟီုသ္ဂးရ)။
ပ္ဍဲအခိင်ဂှ် သမ္ဘာတြေမ်တဳလပိုဉ်သုဒိန်ဂှ် “သ္ပတမ်နူတ္ၚဲဝွံတုဲ ကောန်နာဲသုဒိန်ဂှ် နပွမဟီုသ္ဂး အကော်အခဴမတွံဂး ဒေံဗြဴဂှ် ဟီုသ္ဂးကော်ခဴဒၟံင် အဲရသွံ” ရဴဝွံ (ဒှ်စံင်တူပူဆာတုဲ) ပ္ဍဲဒၞာဲဂှ်ဟေင် ဝိုတ်စိပ်တုဲ လောတ်စှေ်ရ။
ပ္ဍဲအခိင်ဂှ် တဳလပိုဉ်သုဒိန်ဂှ် “ယွံဒကာ ကဵုဒါန်ပိဏ္ဍပါတ် ဘောဇိုန်ဂမၠိုင်မ္ဂးတေှ် ဩဝ်ကဵုဒါန်ညိ၊ (ထ္ၜးဂြပ် ထ္ၜးဗြဴနာနာသာ်တုဲ) ဩဝ်လ္ပပျဲပျာံ ပိုဲညးဂမၠိုင်ညိ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးကဵုကုညးမဒှ်မအံက်ဂှ်ရ။ ယွံကောန်သ္ဍိုက်သုဒိန် ဩဝ်သ္ပပြဘိုဂ်ညိ ရဴဝွံ (ကလေင်ဟီုသ္ဂးရ)။
ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် မိမတဳလပိုဉ်သုဒိန်ဂမၠိုင် နကဵုစၞအာဟာရဘောဇိုန်မပြဲပြဲဂှ် စဵုကဵုတရိုပ်စိုတ်စဵုကဵုဒးဆေဝ်တာပဒေါံကၠေံ အလဵုဇကုတအ် ကၠောန်ၜိုတ်ဥပကာ တြာပ်ဖာပ်ဗ္စ ကုတဳလပိုဉ်သုဒိန်အိုတ်ရ။
ပ္ဍဲအခိင်ဂှ် မိအံက်တဳလပိုဉ်သုဒိန်ဂှ် ဟီုသ္ဂးကဵုတဳလပိုဉ်သုဒိန် ကဵုပိုဉ်တုဲ မၞုံကဵုတဲမပါဲကၠေံနူဗဗေင်တုဲဂှ်ရ—
“ယွံကောန်သ္ဍိုက်သုဒိန် ဂကူ (ပိုဲတအ်) ဝွံ (ပိုဉ်ဟာန်ဂြပ်ရတ်) သ္ဂေဟ်သွဟ်ဖဲသအဳရ၊ ဂြပ်ကသပ်(တိုပ်ဒေပ်လဝ်ပ္ဍဲတိ) ဂၠိုင်ဂၠင်ရ၊ (သွက်ဂွံသုင်စောဲဇၟာပ်တ္ၚဲ) မၞုံကဵုပိုဉ်ဟာန်ဘိုဂ်ဘဂ်ဂၠိုင်ဂၠင်ရ၊ မၞုံကဵုထဝ်သြန်ဂၠိုင်ဂၠင်ရ၊ မၞုံကဵုရတ်အရပ်အရာ မထေက်ကဵုသ္ဍိုက်မၠိုက်ဂၠိုင်ဂၠင်ရ၊ မၞုံကဵုဂြပ်သြောံ (ကူသာန်သွံရာန်လှာဲဂတး) ဂၠိုင်ဂၠင်ရ၊ ယွံကောန်သ္ဍိုက်သုဒိန် ရာမ်တိတ်ခရှ်တုဲ ပိုဉ်ဟာန်သမ္ပတ္တိဂမၠိုင်လေဝ် သွက်ဂွံဒုင်စသိုင် ကုသိုလ်ထၟိက်ဂမၠိုင်လေဝ် သွက်ဂွံကေၠာန်သ္ပဂှ်ဂွံမာန်ဒၟံင်ရ၊ ယွံကောန်သ္ဍိုက်သုဒိန် ဩဝ်ကၠုင်ညိ၊ ရာမ်တိတ်ခရှ်တုဲ ပိုဉ်ဟာန်သမ္ပတ္တိဂမၠိုင် လေဝ် ဩဝ်ဒုင်စသိုင်ညိ၊ ကုသိုလ်ထၟိက်ဂမၠိုင်လေဝ် ဩဝ်ကေၠာန်သ္ပညိ” ရဴဝွံ (ဟီုသ္ဂးရ)။
ယွံမိအံက် ရာမ်တိတ်ခရှ် ဟွံမာန်ရ၊ ဟွံဂံင်ရာမ်တိတ်ခရှ်ရ၊ အဲ ဗွဲမမိပ်လဟိင်လောန် ဒ္ဂေတ်ဒၟံင် ဒ္ဂေတ်မပြဲရ ရဴဝွံ (ကလေင်ဟီုသ္ဂးရ)။ မရနုက်ကဵုၜါဝါလေဝ် ။ ပ ။ မရနုက်ကဵုပိဝါလေဝ် မိအံက်တဳလပိုဉ်သုဒိန်ဂှ်—
“ယွံကောန်သ္ဍိုက်သုဒိန် ဂကူ (ပိုဲတအ်) ဝွံ (ပိုဉ်ဟာန်ဂြပ်ရတ်) သ္ဂေဟ်သွဟ်ဖဲသအဳရ၊ ဂြပ်ကသပ် (တိုပ်ဒေပ်လဝ်ပ္ဍဲတိ) ဂၠိုင်ဂၠင်ရ၊ (သွက်ဂွံသုင်စောဲဇၟာပ်တ္ၚဲ) မၞုံကဵုပိုဉ်ဟာန်ဘိုဂ်ဘဂ် ဂၠိုင်ဂၠင်ရ၊ မၞုံကဵုထဝ်သြန် ဂၠိုင်ဂၠင်ရ၊ မၞုံကဵုရတ်အရပ်အရာ မထေက်ကဵုသ္ဍိုက်မၠိုက်ဂၠိုင်ဂၠင်ရ၊ မၞုံကဵုဂြပ်သြောံ (ကူသာန်သွံရာန်လှာဲဂတး) ဂၠိုင်ဂၠင်ရ၊ ယွံကောန်သ္ဍိုက်သုဒိန်ယဝ်ဒှ်သာ်ဂှ်မ္ဂး မဗဳဇကောန်ဇာတ်လေဝ် ဩဝ်ကဵုညိ၊ ဂြပ်ကသပ်ပိုဲညးဂမၠိုင် မဟွံမွဲကဵုကောန်ဒုင်အာဲကၟာဲဂှ် သၟိင်လိစ္ဆဝဳဂမၠိုင် လ္ပကဵုရင်တၠုင်ကေတ်ဏာ (နဒဒှ်ဂြပ်သၟိင်) အိုတ်ညိ” ရဴဝွံ (ပ္ဍဲအခိင်မဟီုကဵု) တဳလပိုဉ်သုဒိန်ဂှ်—
ယွံမိအံက် ကမၠောန်ကေၚ်ကာ ပွမကဵုမဗဳဇကောန်ဇာတ်ဝွံတုန် သ္ပကဵုမာန်ရ ရဴဝွံ (ကလေၚ်ဟီုရ)။ ယွံကောန်သ္ဍိုက်သုဒိန် ပ္ဍဲအခိၚ်လၟုဟ် (တၠအဲ) သ္ပဒတဴဒၟံၚ် ပ္ဍဲဌာန်လဵုဂှ်ရော? ရဴဝွံ (ပ္ဍဲအခိၚ်မသၟာန်ဂှ်)—
ယွံမိအံက် (သ္ပဒတဴဒၟံၚ်) ပ္ဍဲဂြိုပ်မဟာဝိုန်ရ ရဝွံ (ကလေၚ်ဟီုရ)။ ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် တဳလပိုဉ်သုဒိန် ဒၠိုက်ကတဵုနူဒၞါဲတုဲ က္ညပါဲစ္ဍးအာရ။
၃၆) ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် မိအံက်တဳလပိုဉ်သုဒိန်ဂှ် “ယွံခအှ်ဗြဴ ကဵုဂွံအာတ်အခေါၚ် ဒှ်ဟိုတ်သွက်ဂွံကလိဂွံ ကောန်ဇာတ်ညိ၊ ဥတုကၠုၚ်တုဲ ပ္ဍဲအခိၚ်ပကဴ (ဓမ္မတာမၞိဟ်ဗြဴဂမၠိုၚ်) ရာၚ်ဂှ် ဩဝ်ဟီုလဴထ္ၜး ကုအဲညိ” ရဴဝွံ ကော်ဟီုကဵု သမ္ဘာတြေမ် တဳလပိုဉ်သုဒိန်ရ။ “ယွံနာဲဗြဴ ခိုဟ်သန်တဴရ” ရဴဝွံ သမ္ဘာတြေမ်တဳလပိုဉ်သုဒိန် ကလေၚ်ပလန်ဂလာန် ကုမိအံက်တဳလပိုဉ်သုဒိန်ရ။
ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် ခြာဟွံလအ်ဟေၚ် ဥတုကၠုၚ်တုဲ ပကဴ (ဓမ္မတာမၞိဟ်ဗြဴဂမၠိုၚ်) ရာၚ်ကၠုၚ်ကုသမ္ဘာတြေမ်တဳလပိုဉ်သုဒိန်ရ၊ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် သမ္ဘာတြေမ်တဳလပိုဉ်သုဒိန်ဂှ် “ယွံနာဲဗြဴ ဥတုကၠုၚ်တုဲ ပကဴ (ဓမ္မတာမၞိဟ်ဗြဴဂမၠိုၚ်) ရာၚ်ကၠုၚ် ကုအဲရ” ရဴဝွံ ဟီုလဴထ္ၜး ကုမိအံက် တဳလပိုဉ်သုဒိန်ရ။ “ယွံခအှ်ဗြဴ အဲ ဖအောဝ်ဗတိုက်ရ၊ ဩဝ်ကျိုၚ်ကျဝ် ကယျိုၚ်ကယျဝ် မလေပ်ကဵုသ္ဍိုက်မၠိုက် ကြိုက်စိုတ် ကုသုဒိန် ကောန်အဲဂှ်ညိ” ရဴဝွံ ကော်ဟီုကဵု သမ္ဘာတြေမ်တဳလပိုဉ်သုဒိန်ရ။ “ယွံနာဲဗြဴ ခိုဟ်သန်တဴရ” ရဴဝွံ သမ္ဘာတြေမ်တဳလပိုဉ်သုဒိန် ကလေၚ်ပလန်ဂလာန် ကုမိအံက်တဳလပိုဉ်သုဒိန်ရ။ ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် မိအံက်တဳလပိုဉ်သုဒိန် ကော်ဂွံသမ္ဘာတြေမ်တဳလပိုဉ်သုဒိန်တုဲ ပ္ၚောံပြာပ်အာဂြိုပ်မဟာဝိုန် ဇရေၚ်တဳလပိုဉ်သုဒိန်တုဲမ္ဂး—
“ယွံကောန်သ္ဍိုက်သုဒိန် ဂကူ (ပိုဲတအ်) ဝွံ (ပိုဉ်ဟာန်ဂြပ်ရတ်) သ္ဂေဟ်သွဟ်ဖဲသအဳရ၊ ဂြပ်ကသပ် (တိုပ်ဒေပ်လဝ်ပ္ဍဲတိ) ဂၠိုၚ်ဂၠၚ်ရ၊ (သွက်ဂွံသုၚ်စောဲဇၟာပ်တ္ၚဲ) မၞုံကဵုပိုဉ်ဟာန်ဘိုဂ်ဘဂ် ဂၠိုၚ်ဂၠၚ်ရ၊ မၞုံကဵုထဝ်သြန် ဂၠိုၚ်ဂၠၚ်ရ၊ မၞုံကဵုရတ်အရပ်အရာ မထေက်ကဵုသ္ဍိုက်မၠိုက်ဂၠိုၚ်ဂၠၚ်ရ၊ မၞုံကဵုဂြပ်သြောံ (ကူသာန်သွံရာန်လှာဲဂတး) ဂၠိုၚ်ဂၠၚ်ရ၊ ယွံကောန်သ္ဍိုက်သုဒိန် ရာမ်တိတ်ခရှ်တုဲ ပိုဉ်ဟာန်သမ္ပတ္တိဂမၠိုၚ်လေဝ် သွက်ဂွံဒုၚ်စသိုၚ် ကုသိုလ်ထၟိက်ဂမၠိုၚ်လေဝ် သွက်ဂွံကၠောန်သ္ပဂှ် ဂွံမာန်ဒၟံၚ်ရ၊ ယွံကောန်သ္ဍိုက်သုဒိန် ဩဝ်ကၠုၚ်ညိ၊ ရာမ်တိတ်ခရှ်တုဲ ပိုဉ်ဟာန်သမ္ပတ္တိဂမၠိုၚ်လဝ် ဩဝ်ဒုၚ်စသိုၚ်ညိ၊ ကုသိုလ်ထၟိက်ဂမၠိုၚ်လေဝ် ဩဝ်ကၠောန်သ္ပညိ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးကဵုတဳလပိုဉ်သုဒိန်ပၠန်ရ။
ယွံမိအံက် ရာမ်တိတ်ခရှ် ဟွံမာန်ရ၊ ဟွံဂံၚ်ရာံတိတ်ခရှ်ရ၊ အဲ ဗွဲမမိပ်လဟိၚ်လောန်ဒ္ဂေတ်ဒၟံၚ် ဒ္ဂေတ်မပြဲရ ရဴဝွံ (ကလေၚ်ဟီုသ္ဂးရ)။ မရနုက်ကဵုၜါဝါလေဝ် ။ ပ ။ မရနုက်ကဵုပိဝါလေဝ် မိအံက်တဳလပိုဉ်သုဒိန်ဂှ်—
“ယွံကောန်သ္ဍိုက်သုဒိန် ဂကူ (ပိုဲတအ်) ဝွံ (ပိုဉ်ဟာန်ဂြပ်ရတ်) သ္ဂေဟ်သွဟ်ဖဲသအဳရ၊ ဂြပ်ကသပ် (တိုပ်ဒေပ်လဝ်ပ္ဍဲတိ) ဂၠိုၚ်ဂၠၚ်ရ၊ (သွက်ဂွံသုၚ်စောဲဇၟာပ်တ္ၚဲ) မၞုံကဵုပိုဉ်ဟာန်ဘိုဂ်ဘဂ် ဂၠိုၚ်ဂၠၚ်ရ၊ မၞုံကဵုထဝ်သြန် ဂၠိုၚ်ဂၠၚ်ရ၊ မၞုံကဵုရတ်အရပ်အရာ မထေက်ကဵုသ္ဍိုက်မၠိုက်ဂၠိုၚ်ဂၠၚ်ရ၊ မၞုံကဵုဂြပ်သြောံ (ကူသာန်သွံရာန်လှာဲဂတး) ဂၠိုၚ်ဂၠၚ်ရ၊ ယွံကောန်သ္ဍိုက်သုဒိန် ရာမ်တိတ်ခရှ်တုဲ ပိုဉ်ဟာန်သမ္ပတ္တိဂမၠိုၚ်လေဝ် သွက်ဂွံဒုၚ်စသိုၚ် ကုသိုလ်ထၟိက်ဂမၠိုၚ်လေဝ် သွက်ဂွံကၠောန်သ္ပဂှ် ဂွံမာန်ဒၟံၚ်ရ၊ ယွံကောန်သ္ဍိုက်သုဒိန် ဩဝ်ကၠုၚ်ညိ၊ ရာမ်တိတ်ခရှ်တုဲ ပိုဉ်ဟာန်သမ္ပတ္တိဂမၠိုၚ်လဝ် ဩဝ်ဒုၚ်စသိုၚ်ညိ၊ ကုသိုလ်ထၟိက်ဂမၠိုၚ်လေဝ် ဩဝ်ကၠောန်သ္ပညိ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးကဵုတဳလပိုဉ်သုဒိန်ပၠန်ရ။
ယွံမိအံက် ကမၠောန်ကေၚ်ကာ ပွမကဵုဗဳဇကောန်ဝွံတုန် သ္ပကဵုမာန်ရ ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးတုဲမ္ဂး ဂန်ရပ်ကေတ် ကအ်တဲသမ္ဘာတြေမ်တုဲ လုပ်အာအပ္ဍဲဂြိုပ်မဟာဝိုန်တုဲမ္ဂး ကိုပ်ကၠာဟွံဂွံပညပ် (ပဌမပါရာဇိက) သိက္ခာပိုဒ်ဏီ ဟွံညာတ်ကေတ်ဒုဟ် (ပ္ဍဲပွမသွိုန်ဗပိုန်မေထုန်) ဒှ်တုဲ စဵုကဵုဗၞတ်ပိဝါ ဒ္ဂေတ်သ္ပ ဒ္ဂေတ်မေထုန် ပ္ဍဲသမ္ဘာတြေမ်ရ၊ သမ္ဘာတြေမ်ဂှ် နအယံမာတ် (ပွမဒ္ဂေတ်သ္ပ ဒ္ဂေတ်မေထုန်) ဂှ် ဂိုၚ်ကေတ်ဂၠမ်ဂဝ်ရ၊ ဒေဝတဴဘုမ္မဇဵုဂမၠိုၚ်—
“ယွံသကအ်တအ် ခမဳသၚ်ဂှ် စာ်စ္ဍးနူခၜိုဟ် (မတွံဂးဒုဿဳလ) ရသွံ၊ စာ်စ္ဍးနူဒုဟ်ရသွံ၊ သုဒိန် ကောန်သေဌဳကလန္ဒဂှ် ကဵုကတဵုဒှ်ခၜိုဟ် (မတွံဂးဒုဿဳလ) တုဲရ၊ ကဵုကတဵုဒှ်ဒုဟ်တုဲရ” ရဴဝွံ ဟီုလၟိၚ်လၟဟ်အာ အဆက်အဆက်အိုတ်ရ။ သ္ဂောံမိၚ်ကေတ် ဗရုရမျာၚ် ဒေဝတဴဘုမ္မဇဵုဂမၠိုၚ်တုဲ ဒေဝတဴစာတုမရာဇ်ဂမၠိုၚ် ။ ပ ။ ဒေဝတဴတာဝတိံဂမၠိုၚ်။ ဒေဝတဴယာမာဂမၠိုၚ်။ ဒေဝတဴတုသိတာဂမၠိုၚ်။ ဒေဝတဴနိမ္မာနရတိဂမၠိုၚ်။ ဒေဝတဴပရနိမ္မိတဝသဝတ္တဳဂမၠိုၚ်။ ပကောံဗြီုဂမၠိုၚ်— “ယွံသကအ်တအ် ခမဳသဂှ် စာ်စ္ဍးနူၜိုဟ် (မတွံဂးဒုဿဳလ) ရသွံ၊ စာ်စ္ဍးနူဒုဟ်ရသွံ၊ သုဒိန် ကောန်သေဌဳကလန္ဒဂှ် ကဵုကတဵုဒှ်ခၜိုဟ် (မတွံဂးဒုဿဳလ) တုဲရ၊ ကဵုကတဵုဒှ်ဒုဟ်တုဲရ” ရဴဝွံ ဟီုလၟိၚ်လၟဟ်အာ အဆက်အဆက်အိုတ်ရ။
ရဴဝွံဟေၚ် နမွဲခဏဓဝ်ဂှ် နမွဲမုဟုတ်ဓဝ်ဂှ် စဵုကဵုစိုပ်ဍုၚ်ဗြီု ဗရုရမျာၚ်လၟိၚ်လၟဟ်ဂှ် ဗြုဗျာပ်တိုန်အာရ။
ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် သမ္ဘာတြေမ်တဳလပိုဉ်သုဒိန်ဂှ် သ္ပဟိုတ်ကဵုဂၠမ်ဂဝ် (ပဋိသန္ဓိ) ဂှ် ကြံၚ်ဍုဟ်တုဲၜံၚ်သၠတိတ် ကောန်တြုံရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် သကအ်ရဲ တဳလပိုဉ်သုဒိန်ဂမၠိုၚ် ကုကောန်ၚာ်သၟတ်ဂှ် ခုတ်ခဴကဵုထောံယၟု ရဴဝွံမ္ဂး ဗဳဇကအိုတ်ရ၊ ကုသမ္ဘာတြေမ်တဳလပိုဉ်သုဒိန်ဂှ် ခုတ်ခဴကဵုထောံယၟု ရဴဝွံမ္ဂး ဗဳဇကမာတာအိုတ်ရ၊ ကုတဳလပိုဉ်သုဒိန်ဂှ် ခုတ်ခဴကဵုထောံယၟု ရဴဝွံမ္ဂး ဗဳဇကပိတာအိုတ်ရ ကောန်ကဵုမိၜါတၠဂမၠိုၚ်ဂှ် ပ္ဍဲအခိၚ်လက္ကရဴ (လအ်အာဗၞတ်ထပှ်သၞာံ ဒ္စါံသၞာံ) နူအဝေါၚ်ဘဝခရှ် လုပ်စိုပ်အဝေါၚ်ဘဝခမဳ သ္ပခမဳအိုတ်တုဲ သ္ပဇၞောဝ်မတ် အရဟတ္တဖိုလ်အိုတ်ရ။
၃၇) ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် “ကုအဲဂှ် ဟွံကလိဂွံ (ဓရ်ဂုဏ်မပ္တံၛာန်) ရသွံ၊ ကုအဲဂှ် ကလိဂွံ (ဒဒှ်ခမဳ) ဟွံဒးရးရသွံ၊ အဲဂပ်ဝ်ကလိဂွံ (သာသနာ) ဗွဲဟွံဒးရးရသွံ၊ အဲကလိဂွံ (သာသနာ) ဗွဲမဒးရးဟွံသေၚ်ရသွံ၊ ယြဴအဲမွဲ သ္ပခမဳပ္ဍဲ ‘ဓမ္မဝိနယ’ သာသနာ မဂပ်ဝ်တွံလဝ်ဗွဲမဒးရး ရဴဝွံတုဲ သွက်သ္ဂောံဒ္ဂေတ်လ္ၚတ် ဒ္ဂေတ်မပြဲ ဗွဲမဍိုက်ပေၚ်သအးဇ္ၚး စဵုကဵုလအိတ်လမျီုဂှ် ဟွံသၟဟ်ရထရသွံ” ရဴဝွံ ပွမဂွိၚ်စံၚ်တူ ဗွဲကြဴ ပွမသၠိုက်သ္ၚောံစိုတ် ကတဵုဒှ် ကုတဳလပိုဉ်သုဒိန်ရ။ တဳလပိုဉ်သုဒိန်ဂှ် ဟိုတ်နူ ပွမဂွိၚ်စံၚ်တူ ဗွဲကြဴ ပွမသၠိုက်သ္ၚောံစိုတ်ဂှ် ဇြာဲသကှ်ကၠုၚ်တုဲ၊ ဖျုန်ဆီဒေက်ခ္ဍေက်ကၠုၚ်တုဲ၊ ရုပ်သာ်လီုလာ်ကၠုၚ်တုဲ၊ မၞုံကဵုသာ်ဇကုဖျိုဟ်ဖျေဟ် သၟဟ်ညံၚ်တၞးဆုဍုဟ်ဍုဟ်တုဲ၊ မၞုံကဵုဇကုဓရံၚ် ဇာလတေၚ်မံက်ထေၚ်ဒၟံၚ် (သၟဟ်ညံၚ်လးပၠးလဝ်ဇာနှိက်) တုဲ၊ မၞုံကဵုစိုတ် (ဂမ္တဴပူဆာ) အပ္ဍဲဒှ်တုဲ မၞုံကဵုစိုတ်မခ္ဍောပ်ကဝေန်ဒှ်တုဲ မၞုံကဵုဒဒိုခ်ဒှ်တုဲ စိုတ်ဟွံခိုဟ် (ဟွံမိပ်) ဒှ်တုဲ သၠိုက်သ္ၚောံစိုတ်ဒှ်တုဲ ၚုၚ်ၚဇြဟောံဒၟံၚ်ရ။
၃၈) ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳသကအ်ရဲ တဳလပိုဉ်သုဒိန်ဂမၠိုၚ်ဂှ်— “ယွံကောန်တၠသုဒိန် ပ္ဍဲကိုပ်ကၠာတေံ တၠအဲရုပ်သာ်ကျေဝ်လှေဝ်ရ၊ မၞုံကဵုဣန္ဒြဳပေၚ်အုဟ်ရ၊ သာ်မုက္ခဝါဇြုၚ်ကေဝ်ခ္ဍေက်ရ၊ သာ်စၞာံဇကု ဇြုၚ်ကေဝ်ဗွဲတၟေၚ်ရ၊ ပ္ဍဲအခိၚ်လၟုဟ် တၠအဲ ဇြာဲသကှ်ရ၊ ဖျုန်ဆီဒေက်ခ္ဍေက်ရ၊ ရုပ်သာ်လီုလာ်ရ၊ မၞုံကဵုသာ်ဇကုဖျိုဟ်ဖျေတ် သၟဟ်ညံၚ်တၞးဆုဍုဟ်ဍုဟ်ရ၊ မၞုံကဵုဇကုဓရံၚ် ဇာလတေၚ်မံက်ထေၚ်ဒၟံၚ် (သၟဟ်ညံၚ်လးပၠးလဝ်ဇာနှိက်) ရ၊ မၞုံကဵုဟိုတ် (ဂမ္တဴပူဆာ) အပ္ဍဲဒှ်တုဲ မၞုံကဵုစိုတ်မခ္ဍောပ်ကဝေန်ဒှ်တုဲ မၞုံကဵုဒဒိုခ်ဒှ်တုဲ ဟိုတ်ဟွံခိုဟ် (ဟွံမိပ်) ဒှ်တုဲ သၠိုက်သ္ၚောံစိုတ်ဒှ်တုဲ ၚုၚ်ၚဇြဟောံဒၟံၚ်ရ၊ ယွံကောန်တၠသုဒိန် ပသာ်ဂှ်ရော? တၠအဲ ဒ္ဂေတ်ဒၟံၚ်ဒ္ဂေတ်မပြဲ သီုဟွံမိပ်လဟိၚ်ဟာ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးကဵု တဳလပိုဉ်သုဒိန်အိုတ်ရ။
ယွံတဳလပိုဉ်တအ် အဲဍိက် ဒ္ဂေက်ဒၟံၚ် ဒ္ဂေတ်မပြဲ သီုဟွံမိပ်လဟိၚ် ဟွံသေၚ်ရ၊ ပွသရာမ်ပါပ် အဲဍိက်ကၠောန်သ္ပဒး နွံဒၟံၚ်ရ၊ ဒ္ဂေတ်သ္ပဒး ဒ္ဂေတ်မေထုန် ပ္ဍဲသမ္ဘာတြေမ်ရ၊ ယွံတဳလပိုဉ်တအ် “ကုအဲဂှ် ဟွံကလိဂွံ (ဓရ်ဂုဏ်မပ္တံၛာန်) ရသွံ၊ ကုအဲဂှ် ကလိဂွံ (ဒဒှ်ခမဳ) ဟွံဒးရးရသွံ၊ အဲဂပ်ဝ်ကလိဂွံ (သာသနာ) ဗွဲဟွံဒးရးရသွံ၊ အဲကလိဂွံ (သာသနာ) ဗွဲမဒးရးဟွံသေၚ်ရသွံ၊ ယြဴအဲမွဲ သ္ပခမဳပ္ဍဲ ‘ဓမ္မဝိနယ’ သာသနာ မဂပ်ဝ်တွံလဝ်ဗွဲမဒးရး ရဴဝွံတုဲ သွက်သ္ဂောံဒ္ဂေတ်လ္ၚတ် ဒ္ဂေတ်မပြဲ ဗွဲမဍိုက်ပေၚ်သအးဇ္ၚး စဵုကဵုလအိတ်လမျီုဂှ် ဟွံသၟဟ်ရထရသွံ” ရဴဝွံ ပွမဂွိၚ်စံၚ်တူ ဗွဲကြဴ ပွမသၠိုက်သ္ၚောံစိုတ် ကတဵုဒှ်ဒၟံၚ် ကုအဲဍိက်ရ ရဴဝွံ (ကလေၚ်ဟီုလဴထ္ၜးရ)။
ယွံကောန်တၠသုဒိန် ပွမဂွိၚ်စံၚ်တူဗွဲကြဴ ပွမသၠိုက်သ္ၚောံစိုတ် ထေက်ကဵုကတဵုဒှ် ကုတၠအဲရ၊ ယြဴတၠအဲမွဲ သ္ပခမဳ ပ္ဍဲ ‘ဓမ္မဝိနယ’ သာသနာ မဂပ်ဝ်တွံလဝ် ဗွဲမဒးရးရဴဝွံတုဲ သွက်သ္ဂောံဒ္ဂေတ်လ္ၚတ် ဒ္ဂေတ်မပြဲ ဗွဲမဍိုက်ပေၚ်သအးဇ္ၚး စဵုကဵုလအိတ်လမျီုဂှ် ဟွံသၟဟ်ရထရသွံ၊ ယွံကောန်တၠ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂှ် နဟိုတ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ် ဟွံတွံလဝ်ဓရ် တၞဟ်နပွမဒှ်မွဲဟာန်ကေုာံရာဂတုဲ တွံလဝ်သွက်ဂွံစာ်စ္ဍးနူရာဂရ ဟွံသေၚ်ဟာ၊ ဟွံတွံလဝ်ဓရ် တၞဟ်နပွမစိုန်သကီုစပ်ကေုာံကာမဂုဏ်တုဲ တွံလဝ် သွက်ဟွံစိုန်သကီု ဟွံစပ် ကေုာံကာမဂုဏ်ရ ဟွံသေၚ်ဟာ၊ ဟွံတွံလဝ်ဓရ် တၞဟ်နပွမဒှ်မွဲဟာန်ကေုာံပွမစောဲလာံ (နတဏှာဒိဋ္ဌိ) တုဲ တွံလဝ်သွက်ဟွံစောဲလာံ (နတဏှာဒိဋ္ဌိ) ရ ဟွံသေၚ်ဟာ။
ယွံကောန်တၠ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂှ် သီုဂပ်ဝ်တွံလဝ်ဓရ် သွက်ဂွံစာ်စ္ဍးနူရာဂသာ်ဂှ် တၠအဲဂှ် ပတိတ်ဇြဟတ် တၞဟ်နပွမဒှ်မွဲဟာန်ကေုာံရာဂရသွံ၊ သီုဂပ်ဝ်တွံလဝ်ဓရ် သွက်ဟွံစိုန်သကီု ဟွံစပ်ကေုာံကာမဂုဏ်သာ်ဂှ် ပတိတ်ဇြဟတ်တၞဟ်နပွမစိုန်သကီုစပ် ကေုာံကာမဂုဏ်ရသွံ၊ သီုဂပ်ဝ်တွံလဝ်ဓရ် သွက်ဟွံစောဲလာံ (နတဏှာဒိဋ္ဌိ) သာ်ဂှ် ပတိတ်ဇြဟတ် တၞဟ်နပွမဒှ် မွဲဟာန်ကေုာံပွမစောဲလာံ (နတဏှာဒိဋ္ဌိ) ရသွံ။
ယွံကောန်တၠ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂှ် နဟိုတ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ် တွံလဝ်ဓရ် တၞဟ်နပွမစာ်စ္ဍးနူရာဂ ဟွံသေၚ်ဟာ၊ တွံလဝ်ဓရ် တၞဟ်နပွမဟွံဗ္ၜူမာန် တၞဟ်နပွမပါဲပၠေၚ်ကၠေံ ပွမဗျဵုတဟၚ် (မတွံဂးကိလေသ) တၞဟ်နပွမပါဲသကုတ်ကၠေံ အစောဲအလာံ တၞဟ်ပွမသကုတ်ကၠေံရိုဟ်ကၞက်ဝဋ် တၞဟ်နတဏှာအိုတ် တၞဟ်နပွမဟွံထၞေန်စပ် တၞဟ်နပွမပၠိုတ်လလမ် တၞဟ်နပွမၜိုတ်သတိုတ်ရ ဟွံေသၚ်ဟာ။
ယွံကောန်တၠ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂှ် နဟိုတ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ် တွံလဝ်ပွမပါဲကၠေံ ကာမဂုဏ်ရဟွံသေၚ်ဟာ၊ တွံလဝ် ပွမပိုၚ်ခြာတီကေတ် သညာ (စိုတ်) ကာမဂုဏ်ဂမၠိုၚ်ရ ဟွံသေၚ်ဟည၊ တွံလဝ် ပွမပါဲပၠေၚ်ကၠေံ ပွမဗျဵုတဟၚ်ကာမဂုဏ်ရ ဟွံသေၚ်ဟာ၊ တွံလဝ် ပွမပါဲဂစိုတ်ကၠေံ ‘ကာမဝိတက်’ ပွမချပ်ပ္ဍဲကာမဂုဏ်ရ ဟွံသေၚ်ဟာ၊ တွံလဝ် ပွမၜိုဟ်လလမ် ဒတူတၠာဲကာမဂုဏ်ဂမၠိုၚ်ရ ဟွံသေၚ်ဟာ။
ယွံကောန်တၠ ပွမယုတ်မာတၠအဲ သ္ပဒးဝွံ ကုညးဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂမၠိုၚ်ဏီ တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကီု ကုညးလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်တုဲဂမၠိုၚ် တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂၠိုၚ်တိုန်ကီု ကဵုကတဵုဒှ်ဟွံမာန်ရ။ ယွံကောန်တၠ ဍာံဍာံစၟတ်စၟတ် ပွယုတ်မာတၠအဲ သ္ပဒးဝွံ ကုညးဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂမၠိုၚ်ဏီ တၞဟ်နပွမဟွံကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကီု ကုညးလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်တုဲ လ္ၚဵုဂမၠိုၚ် တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်လီုလာ်ကီု ကဵုကတဵုဒှ်ရ ရဴဝွံ (ဟီုသ္ဂးအိုတ်ရ)။
၃၉) ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် ခမဳဂမၠိုင်ဂှ် ဟီုဂရိုဟ်တင်ဒုဟ် တဳလပိုဉ်သုဒိန် နဟိုတ်မဂၠိုင်အိုတ်တုဲဂရင်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ၊ ပ္ဍဲအခိင်ဂှ် ဟိုတ်နူဟိုတ်အရာ (ပွမကလိလောန်မေထုန် တဳလပိုဉ်သုဒိန်)ဝွံ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ကဵုခမဳသင် ကောံဓရီုတုဲမ္ဂး “ယွံသုဒိန် တၠအဲ သွိုန်ဗပိုန် (ဒ္ဂေတ်သ္ပဒး) ဒ္ဂေတ်မေထုန် ပ္ဍဲသမ္ဘာတြေမ်ရဂှ် ဍာံပြဟာ” ရဴဝွံ စၟၟဳစၟတ်သၟာန်သၟုက် တဳလပိုဉ်သုဒိန်ရ။
ဍာံပြရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရင်ပတီရ)။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာဟီုဂရိုဟ်ရ၊ “ယွံတြုံမလ္ၚုသၟး (နူမဂ်ဖိုလ်) (ပွကမၠောန်တၠအဲ)ဝွံ ဟွံထေက်ကုခမဳဂမၠိုင်ရ၊ ဟွံဗဗွဲရ၊ ဟွံသပ္ပါယ်ရ၊ အာကာရအရာခမဳတအ် ဟွံသေင်ရ၊ ဟွံဂပ်ဝ်ရ၊ ဟွံထေကကဵုသ္ပရ၊ ယွံတြုံမလ္ၚုသၟး (နူမဂ်ဖိုလ်) မုဟိုတ် တၠအဲဂှ် သ္ပခမဳ ပ္ဍဲ ‘ဓမ္မဝိနယ’ သာသနာ မဂပ်ဝ်တွံလဝ် ဗွဲမဒးရးရဴဝွံတုဲ သွသ္ဂောံဒ္ဂေတ်လ္ၚတ် ဒ္ဂေတ်မပြဲ ဗွဲမဍိုက်ပေင်သအးဇ္ၚး စဵုကဵုလအိတ်လမျီုဂှ် ဟွံသၟဟ်ရထဂှ်ရော?
ယွံတြုံမလ္ၚုသၟး (နူမဂ်ဖိုလ်) အဲဂှ် နဟိုတ်မဂၠိုင်ဂၠင် ဟွံတွံလဝ်ဓရ် တၞဟ်နပွမဒှ်မွဲဟာန်ကေုာံရာဂတုဲ တွံလဝ်သွက်ဂွံစာ်စ္ဍးနူရာဂရ ဟွံသေင်ဟာ၊ ဟွံတွံလဝ်ဓရ် တၞဟ်နပွမစိုန်သကီုစပ်ကေုာံကာမဂုဏ်တုဲ တွံလဝ် သွက်ဟွံစိုန်သကီုဟွံစပ် ကေုာံကာမဂုဏ်ရ ဟွံသေင်ဟာ၊ ဟွံတွံလဝ်ဓရ် တၞဟ်နပွမဒှ်မွဲဟာန်ကေုာံပွမစောဲလာံ (နတဏှာဒိဋ္ဌိ)တုဲ တွံလဝ်သွက်ဟွံစောဲလာံ (နတဏှာဒိဋ္ဌိ)ရ ဟွံသေင်ဟာ။
ယွံတြုံမလ္ၚုသၟး (နူမဂ်ဖိုလ်) အဲဂှ် သီုဂပ်ဝ်တွံလဝ်ဓရ် သွက်ဂွံစာ်စ္ဍးနူရာဂဂှ် တၠအဲဂှ် မုဟိုတ် ပတိတ်ဇြဟတ် တၞဟ်နပွမဒှ်မွဲဟာန်ကေုာံရာဂဂှ်ရော? သီုဂပ်ဝ်တွံလဝ်ဓရ် သွက်ဟွံစိုန်သကီု ဟွံစပ်ကေုာံကာမဂုဏ်သာ်ဂှ် သတိတ်ဇြဟတ် တၞဟ်နပွမစိုန်သကီု စပ်ကေုာံကာမဂုဏ်ဂှ်ရော? သီုဂပ်ဝ်တွံလဝ်ဓရ် သွက်ဟွံစောဲလာံ (နတဏှာဒိဋ္ဌိ) သာ်ဂှ် ပတိတ်ဇြဟတ်တၞဟ်နပွမဒှ်မွဲဟာန် ကေုာံပွမစောဲလာံ (နတဏှာဒိဋ္ဌိ)ဂှ်ရော?
ယွံတြုံမလ္ၚုသၟး (နူမဂ်ဖိုလ်) အဲဂှ် နဟိုတ်မဂၠိုင်ဂၠင် တွံလဝ်ဓရ် တၞဟ်ပွမစာ်စ္ဍးနူရာဂရ ဟွံသေင်ဟာ၊ တွံလဝ်ဓရ် တၞဟ်နပွမဟွံဗ္ၜူမာန် တၞဟ်နပွမပါဲပၠေင်ကၠေံ ပွမဗျဵုတဟင် (မတွံဂးကိလေသ) တၞဟ်နပွမပါဲသကုတ်ကၠေံ အစောဲအလာံ တၞဟ်နပွမသကုတ်ကၠေံရိုဟ်ကၞက်ဝဋ် တၞဟ်နတဏှာအိုတ် တၞဟ်နပွမဟွံထၞေန်စပ် တၞဟ်နပွမပၠိုတ်လလမ် တၞဟ်နပွွမၜိုဟ်သတိုတ်ရ ဟွံသေင်ဟာ။
ယွံတြုံမလ္ၚုသၟး (နူမဂ်ဖိုလ်) အဲဂှ် နဟိုတ်မဂၠိုင်ဂၠင် တွံလဝ် ပွမပါဲကၠေံ ကာမဂုဏ်ရ ဟွံသေင်ဟာ၊ တွံလဝ် ပွမပိုင်ခြာတီကေတ် သညာ (စိုတ်) ကာမဂုဏ်ဂမၠိုင်ရ ဟွံသေင်ဟာ၊ တွံလဝ် ပွမပါဲပၠေင်ကေၠံ ပွမဗျုဵတဟင်ကာမဂုဏ်ရ ဟွံသေင်ဟာ၊ တွံလဝ် ပွမပါဲဂစိုတ်ကၠေံ ‘ကာမဝိတက်’ ပွမချပ်ပ္ဍဲကာမဂုဏ်ရ ဟွံသေင်ဟာ၊ တွံလဝ်ပွမၜိုဟ်လလမ် ဒတူတၠာဲကာမဂုဏ်ဂမၠိုင်ရ ဟွံသေင်ဟာ။
ယွံတြုံမလ္ၚုသၟး (နူမဂ်ဖိုလ်) ပွမပၠုပ်စုတ်အၚ်္ဂဇာတ်တၠအဲ ပ္ဍဲပါင်ဇြုံမၞုံကဵုဂျိမပြဟ် မၞုံကဵုဂျိမသကာတ်ဂှ် ပြဲသန်ဏီရ၊ ပွမပၠုပ်စုတ်အၚ်္ဂဇာတ်တၠအဲ ပ္ဍဲအၚ်္ဂဇာတ်မၞိဟ်ဗြဴဂှ် ဟွံပြဲဟေင်ရ။ ယွံတြုံမလ္ၚုသၟး (နူမဂ်ဖိုလ်) ပွမပၠုပ်စုတ်အၚ်္ဂဇာတ်တၠအဲ ပ္ဍဲပါင်ဇြုံဗုဲ ဇြုံဇာတ်ဂှ် ပြဲသန်ဏီရ၊ ပွမပၠုပ်စုတ် အၚ်္ဂဇာတ်တၠအဲ ပ္ဍဲအၚ်္ဂဇာတ်မၞိဟ်ဗြဴဂှ် ဟွံပြဲဟေင်ရ။
ယွံတြုံမလ္ၚုသၟး (နူမဂ်ဖိုလ်) ပွမပၠုပ်စုတ် အၚ်္ဂဇာတ်တၠအဲ ပ္ဍဲဗွဝ်ဖအုမ်လ္ၚပၟတ် မဂဵုတူဍာဲဂြင် မဂဵုလဟဵုတူပွဳပွူ မဒှ်မွဲဟာန်ကေုာံသၞပၟတ်ဂၠန်ပၟတ်ဂှ် ပြဲသန်ဏီရ၊ ပွမပၠုပ်စုတ်အၚ်္ဂဇာတ်တၠအဲ ပ္ဍဲအၚ်္ဂဇာတ်မၞိဟ်ဗြဴဂှ် ဟွံပြဲဟေင်ရ။
ပွမဒှ်သာ်ဂှ်ဂှ် မုဟိုတ်ရောဟီုမ္ဂး ယွံတြုံမလ္ၚုသၟး (နူမဂ်ဖိုလ်) ဟိုတ်နူဟိုတ် (မတွံဂးပွမပၠုပ်စုတ်အၚ်္ဂဇာတ် ပ္ဍဲပါင်ဇြုံ ဗွဝ်ဖအုမ်လ္ၚပၟတ်)ဂှ် သ္ဒးအာစိုပ် ပွမချိုတ်ကီု ဒဒိုခ်ဆိုက်ညောန်ကဵုချိုတ်ကီုရ၊ ဟိုတ်နူဟိုတ် (မတွံဂး ပွမပၠုပ်စုတ်အၚ်္ဂဇာတ် ပ္ဍဲပါင်ဇြုံ ဗွဝ်ဖအုမ်လ္ၚပၟတ်)ဂှ် ခန္ဓဇကုလီုလာ်တုဲ ပ္ဍဲကြဴနူချိုတ်တုဲဂှ် နရက်မစာ်စ္ဍးနူတသိုခ် မဒှ်လအာဂတိ ညးဟွံခိုဟ်ဆာဲတအ် မဒှ်အရာဒၞါဲဒတုံစှေ်ပြးဆာဲတုန် အာစိုပ်ဟွံမာန်ဟေင်ရ။
ယွံတြုံမလ္ၚုသၟး (နူမဂ်ဖိုလ်) ဟိုတ်နူဟိုတ် (မတွံဂးပွမပၠုပ်စုတ်အၚ်္ဂဇာတ် ပ္ဍဲအၚ်္ဂဇာတ်မၞိဟ်ဗြဴ) ဝွံတုန် ခန္ဓဇကုလီုလာ်တုဲ ပ္ဍဲကြဴနူချိုတ်တုဲဂှ် သ္ဒးအာစိုပ်နရက် မစာ်စ္ဍးနူတသိုခ် မဒှ်လအာဂတိ ညးဟွံခိုဟ်ဆာဲတအ် မဒှ်အရာဒၞါဲဒတုံစှေ်ပြးဆာဲရ။
ယွံတြုံမလ္ၚုသၟး (နူမဂ်ဖိုလ်) သီုကဵုဒှ်တဴသာ်ဂှ် တၠအဲ ဒ္ဂေတ်သ္ပတဴ ဒ္ဂေတ်မေထုန် မဟွံသေင်ကဵုဒ္ဂေတ်ညးသပ္ပုရိုသ် မဒှ်ဒ္ဂေတ် ညးပဒတဴပ္ဍဲကွာန် ဒ္ဂေတ်ညးယုတ်ဂမၠိုင် မရုန်မဵုသကာတ်မြဟ် မၞုံလအိတ်ဍေံ ပွမဒးကြဴကြာတ်ကဵုဍာ် (မၞိဟ်ညာတ်ဒးမ္ဂး ဟွံဆာဲတုဲ) မဒးဒ္ဂေတ်သ္ပပ္ဍဲဌာန်ဂြောပ်ဗ္ဒန် မၞိဟ်တြုံမၞိဟ်ဗြဴၜါၜါမွဲစွံ မဒးဒ္ဂေတ်သ္ပရသွံ။
ယွံတြုံမလ္ၚုသၟး (နူမဂ်ဖိုလ်) တၠအဲဂှ် ဒှ်ညးဒ္ဂေတ်သ္ပ ဓရ်အကုသိုလ်ဂမၠိုင်မဂၠိုင် ဗွဲကိုပ်ကၠာ (ညးဂမၠိုင်အိုတ်သီု)တုဲ ဒှ်က္ဍိုပ်သကိုပ်အာဂတပၠတရဴရ။
ယွံတြုံမလ္ၚုသၟး (နူမဂ်ဖိုလ်) ပွယုတ်မာ တၠအဲသ္ပဒးဝွံ ကုညးဟွံလျုင်ဇြုင်သ္ဍိုက်ဂမၠိုင်တၞဟ်နပွမကဵုလျုင်ဇြုင်သ္ဍိုက်ကီု ကုညးလျုင်ဇြုင်သ္ဍိုက်တုဲဂမၠိုင် တၞဟ်နပွမကဵုလျုင်ဇြုင်သ္ဍိုက်ဂၠိုင်တိုန်ကီု ကဵုကတဵုဒှ်ဟွံမာန်ရ၊ ယွံတြုံမလ္ၚုသၟး (နူမဂ်ဖိုလ်) ဍာံဍာံစၟတ်စၟတ် ပွယုတ်မာတၠအဲသ္ပဒးဝွံ ကုညးဟွံလျုင်ဇြုင်သ္ဍိုက်ဂမၠိုင်ဏီ တၞဟ်နပွမဟွံကဵုလျုင်ဇြုင်သ္ဍိုက်ကီု ကုညးလျုင်ဇြုင်သ္ဍိုက်တုဲလ္ၚဵုဂမၠိုင် တၞဟ်နပွမကဵုလျုင်ဇြုင်သ္ဍိုက်လီုလာ်ကီု ကဵုကတဵုဒှ်ရ ရဴဝွံ (ဟီုဂရိုဟ်ရ)။
ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ဟီုဂရိုဟ်တင်ဒုဟ် တဳလပိုဉ်သုဒိန် နဟိုတ်မဂၠိုင်တုဲမ္ဂး ဟီုဂလာန်ဂရိုဟ်မဟွံမွဲကဵုဂုဏ် ဒဒက်တဴဇကုဇကု ပွမဇြိုင်ကဵုလွဳမြိမြန်ဇကုဇကု ညးသအာင်ဂမၠိုင် ပွမဇြိုင်ကဵုလွဳမြိမြန် ပွမပၟိက်ဇၞော် ပွမဟွံအေင်သတေှ် (ဟွံတရိုပ်စိုတ်) ပွမမိပ်လဟိင်ပ္ဍဲဂကောံသကအ်ပွံင် ပွမလၞုဟ်လၞန်ဂမၠိုင်တုဲ နဟိုတ်မဂၠိုင်ဂၠင် ဟီုသ္ဂးတဴဂုဏ် ဒဒက်တဴဇကုဇကု ပွမလွဳမြိမြန်ဇကုဇကုလောဲသွာ ညးသအာင်ဂမၠိုင်လွဳမြိမြန်လောဲသွာ ပွမပၟိက်အောန်ပွမအေင်သတေှ် (တရိုပ်စိုတ်) ပွမတေှ်တြဳထောံကိလေသ ပွမခါလယှ်ထောံကိလေသ ပွမမၞုံကဵုလျုင်ဇြုင်သ္ဍိုက် ပွမဟွံဆန်ၜန်ကိသေလ ပွမပတိတ်ဇြဟတ် နဝဳရိယဂမၠိုင်တုဲမ္ဂး ဟီုတွံတဴဂလာန်ဓရ် မဗဗွဲညဳသၟဟ်ကဵုဗီုဒဒှ်ဂှ် ကုခမဳဂမၠိုင်တုဲပ္ဍဲကြဴ—
၁.၂။ ဒုတိယပါရာဇိက
၁.၂.၁။ ခဏ်ထ္ၜးကဵုပရူပရာ ခမဳဓနိယ
84) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဒဵုဂိဇ္ၛကုဋ် ဇရေၚ်ဍုၚ်ရာဇဂြိုဟ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ် မဒှ်မိတ်သဟာဲအယာံမာတ်ကေၚ်ညာတ် မဒှ်မိတ်သဟာဲပြဘိုဂ်မွဲစွံဂှ် သိုၚ်ခၞံဘာကၟဳချောဲသၟတ်ဂမၠိုၚ်တုဲ ပြာပ်လုပ်ဒဂိုန် ပ္ဍဲဇရေၚ်သကဲဒဵုဣသိဂိလိအိုတ်ရ။ တဳလပိုဉ်ဓနိယ မဒှ်ကောန်သၟာလၟာန်နုၚ်လေဝ် သိုၚ်ခၞံဘာကၟဳချောဲသၟတ်တုဲ ပြာပ်လုပ်ဒဂိုန်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳဂမၠိုၚ် ကလိလောန်ပိဂိတုတုဲ ဝှ်ကလိုဟ်တုဲမ္ဂး မလီုထောံ ဘာကၟဳချောဲသၟတ်ဂမၠိုၚ်တုဲ သီဂိုၚ်ဒေပ်ထောံ ချောဲကေုာံဆုဂမၠိုၚ်တုဲမ္ဂး ပါဲစ္ဍးအာ ဇနပိုဒ်မမိက်အာအိုတ်ရ၊ တဳလပိုဉ်ဓနိယ ကောန်သၟာလၟာန်နုၚ်တုန် ပ္ဍဲဌာန်ဂှ်ဟေၚ် သ္ပဒတဴ လုကဴဂိတုဗြဲတုဲမ္ဂး မုဟ်ကျာကီု သီုက္ည (ဆက်) သ္ပဒတဴဒၟံၚ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလပိုဉ်ဓနိယ ကောန်သၟာလၟာန်နုၚ် ဃောလုပ်ဂ္ၚေၚ်ပိဏ္ဍပါတ် အပ္ဍဲကွာန်ဂှ် ညးရတ်ချောဲ ညးၚဳအှော်ဂမၠိုၚ် ပလီုထောံ ဘာကၟဳချောဲသၟတ်တုဲမ္ဂး ဂိုၚ်ကေတ်ချောဲကေုာံဆုဂမၠိုၚ်တုဲ အာအိုတ်ရ။ မရနုက်ကဵုၜါဝါလေဝ် တဳလပိုဉ်ဓနိယကောန်သၟာလၟာန်နုၚ် ပကောံပကေဝ်ချောဲ ကေုာံအှော်ဂမၠိုၚ်တုဲ သိုၚ်ခၞံဘာကၟဳချောဲသၟတ်ရ။ မရနုက်ကဵုၜါဝါလေဝ် တဳလပိုဉ်ဓနိယ ကောန်သၟာလၟာန်နုၚ် ဃောလုပ်ဂ္ၚေၚ်ပိဏ္ဍပါတ် အပ္ဍဲကွာန်ဂှ် ညးရတ်ချောဲ ညးၚဳအှော်ဂမၠိုၚ် ပလီုထောံ ဘာကၟဳချောဲသၟတ်တုဲမ္ဂး ဂိုၚ်ကေတ်ချောဲကေုာံဆုဂမၠိုၚ်တုဲအာအိုတ်ရ။ မရနုက်ကဵုပိဝါလေဝ် တဳလပိုဉ်ဓနိယ ကောန်သၟာလၟာန်နုၚ် ပကောံပကေဝ်ချောဲကေုာံအှော်ဂမၠိုၚ်တုဲ သိုၚ်ခၞံဘာကၟဳချောဲသၟတ်ရ။ မရနုက်ကဵုပိဝါလေဝ် တဳလပိုဉ်ဓနိယကောန်သၟာလၟာန်နုၚ် ဃောလုပ်ဂ္ၚေၚ်ပိဏ္ဍပါတ် အပ္ဍဲကွာန်ဂှ် ညးရတ်ချောဲ ညးၚဳအှော်ဂမၠိုၚ် ပလီုထောံဘာကၟဳချောဲသၟတ်တုဲမ္ဂး ဂိုၚ်ကေတ်ချောဲကေုာံဆုဂမၠိုၚ်တုဲ အာအိုတ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ကသပ်ရဴဝွံ ဒှ်ကၠုၚ် ကုတဳလပိုဉ်ဓနိယ ကောန်သၟာလၟာန်နုၚ်ရ— “အဲလုပ်ကွာန်တုဲ ဃောအာဂ္ၚေၚ်ပိဏ္ဍပါတ် စဵုကဵုပေၚ်ပိဝါလေဝ် ညးရတ်ချောဲ ညးၚဳအှော်ဂမၠိုၚ် ပလီုထောံဘာကၟဳချောဲသၟတ်တုဲမ္ဂး ဂိုၚ်ကေတ် ချောဲကေုာံဆုဂမၠိုၚ်တုဲ အာအိုတ်ရ။ အဲတုန် ပ္ဍဲကမၠောန်ကေၚ်ကာသၟာလၟာန်နုၚ် မဒှ်ကွတ်အ္စာဇကုဂှ် ဒှ်ညးကတ်ဗတောန်လဝ် ဗွဲမဒးရး ညးဟွံယုက်ဒေက် (ညးလေပ်လဝ်ဍိုက်က်ပေၚ်ၚ်) ညးလေပ်လဝ် ဗွဲမသအးဇ္ၚးရ၊ အဲဂှ် အလဵုဇကုဆိုန်သရီုတုဲ သ္ဂောံသိုၚ်ခၞံဘာသၟတ် မတုဲတဴနတိကမၠေတ်အိုတ်သီုဂှ် ခိုဟ်သန်ရ” ရဴဝွံ (ကသပ်ဒှ်ရ)။ ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် တဳလပိုဉ်ဓနိယ ကောန်သၟာလၟာန်နုၚ်ဂှ် အလဵုဇကုဆိုန်သရီုတုဲ သိုၚ်ခၞံဘာသၟတ်မတုဲတဴနတိကမၠေတ်အိုတ်သီုတုဲမ္ဂး ပကောံပကေဝ် ချောဲအှော်အိက်ဂၠဴဂမၠိုၚ်တုဲ စံၚ်ပၟတ်ဘာသၟတ်ဂှ်ရ၊ ဘာသၟတ်ဂှ် ကျေဝ်လှေဝ်လောန်ရ၊ ဗဵုစခိုဟ်ရ၊ ထေက်ကဵုမှောဝ်ဇဴရ၊ မၞုံကဵုသာ်အရံၚ်ဗကေတ်ဍာဲဂြောတ်ဒၟံၚ်ရ၊ တုပ်သၟဟ်ကေုာံစၟစရေဝ်ထဝ်ရ၊ ဗရုရမျာၚ် ဘာသၟတ်ဂှ် တုပ်သၟဟ်ကေုာံဗရုရမျာၚ် သ္ဂန်ဇာဗြန်ရ။
85) ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မွဲဟာန်ကေုာံခမဳဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ် စှေ်ကၠုၚ်နူဒဵုဂိဇ္ၛကုဋ်တုဲ ဟိုတ်မဂွံညာတ်ကေတ် ဘာသၟတ် မကျေဝ်လှေဝ်လောန် ထေက်ကဵုဗဵုစခိုဟ် ထေက်ကဵုမှောဝ်ဇဴ မၞုံကဵုသာ်အရံၚ်ဗကေတ်ဍာဲဂြောတ်ဂှ်ရ “ယွံခမဳတအ် အရာဝတ္ထုမကျေဝ်လှေဝ်လောန် ထေက်ကဵုဗဵုစခိုဟ် ထေက်ကဵုမှောဝ်ဇဴ မၞုံကဵုသာ်အရံၚ် မဗကေတ်ဍာဲဂြောတ် မတုပ်သၟဟ်ကေုာံစၟဇရဳထဝ်ဂှ် မုမွဲဂှ်ရော?” ရဴဝွံ သၟာန်ခမဳဂမၠိုၚ်ရ၊ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ဂရၚ်ပတီဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ၊ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ ဟီုဂရိုဟ်ရ။ “ယွံခမဳတအ် ကုတြုံမလ္ၚုသၟး (နူမဂ်ဖိုလ်) ဂှ်ဟွံထေက်ရ၊ ဟွံဗဗွဲရ၊ ဟွံသပ္ပါယ်ရ၊ အာကာရအရာ ခမဳတအ် ဟွံသေၚ်ရ၊ ဟွံဂပ်ဝ်ရ၊ ဟွံထေက်ကဵုသ္ပရ။ ယွံခမဳတအ် တြုံမလ္ၚုသၟး (နူမဂ်ဖိုလ်) ဂှ် မုဟိုတ် ဂွံသိုၚ်ခၞံဘာသၟတ် မတုဲတဴနတိကမၠေတ်အိုတ်သီုဂှ်ရော? ယွံခမဳတအ် ဩဝ်အာအိုတ်ညိ၊ ဩဝ်ပလီုထောံ ဘာသၟတ်ဂှ်အိုတ်ညိ၊ ကောန်ဗွဲကြဴ စဴဗွဲဂတ လ္ပကဵုအာစိုပ် ပွမပျဲပျာံရာန်သကိုတ် ပ္ဍဲလတူသတ်ဂမၠိုၚ်ညိ။ ယွံခမဳတအ် ဟဂပ်ဝ်သိုၚ်ခၞံဘာသၟတ် မတုဲတဴနတိကမၠေတ်အိုတ်သီုရ၊ ကုခမဳမသိုၚ်ခၞံဂမၠိုၚ်ဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ” ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် ခိုဟ်သန်ရ ရဴဝွံ ဒုၚ်ဝန်ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲတုဲမ္ဂး ပြာပ်အာဘာသၟတ်ဂှ်တုဲ ပလီုထောံအိုတ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလပိုဉ်ဓနိယ ကောန်သၟာလၟာန်နုၚ်ဂှ်— “ယွံကောန်တၠတအ် မၞးတအ်ညးဂမၠိုၚ် မုဟိုတ် ပလီုထောံဘာသၟတ်အဲအိုတ်ဂှ်ရော?” ရဴဝွံ ဂရၚ်ပတီ သၟာန်ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ်ရ။ ယွံကောန်တၠ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ကဵုပလီုထောံရ ရဴဝွံ (သ္ဂးအိုတ်ရ)။ ယွံကောန်တၠတအ် ကျာ်တၠဓရ် ယဝ်ကဵုပလီုထောံမ္ဂး ဩဝ်ပလီုအိုတ်ညိ ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီရ)။
86) ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ကသပ်ရဴဝွံ ဒှ်ကၠုၚ်ကုတဳလပိုဉ်ဓနိယ ကောန်သၟာလၟာန်နုၚ်ရ— “အဲ လုပ်ကွာန်တုဲ ဃောအာဂ္ၚေၚ်ပိဏ္ဍပါတ် စဵုကဵုပေၚ်ပိဝါလေဝ် ညးရတ်ချောဲ ညးၚဳအှော်ဂမၠိုၚ် ပလီုထောံ ဘာကၟဳချောဲသၟတ်တုဲမ္ဂး ဂိုၚ်ကေတ်ချောဲကေုာံဆုဂမၠိုၚ်တုဲ အာအိုတ်တုဲရ။ ဘာသၟတ်မတုဲတဴနတိမၠေတ်အိုတ်သီု အဲသိုၚ်ခၞံလဝ်လေဝ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ဂပ်ဝ်ကဵုပလီုထောံတုဲရ၊ ပ္ဍဲရုၚ်ဆု (သၞေဟ်မကေတ်အကံက်ဆု) ဇခဳဆု မဒှ်မိတ်သဟာဲအယာံမာတ်ကေၚ်ညာတ် နွံမံၚ် ကုအဲရ၊ အဲအာတ်ဆုဂမၠိုၚ် ဇရေၚ်ဇခဳဆု ပ္ဍဲရုၚ်ဆုတုဲ သ္ဂောံသိုၚ်ခၞံဘာဆုသၟတ်မ္ဂး ခိုဟ်သန်ရ” ရဴဝွံ (ကသပ်ဒှ်ရ)။ ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် တဳလပိုဉ်ဓနိယ ကောန်သၟာလၟာန်နုၚ် ပြာပ်အာဇရေၚ်ဇခဳဆု ပ္ဍဲရုၚ်ဆုတုဲ— “ယွံတၠညး (ဒကာ) အဲလုပ်ကွာန်တုဲ ဃောဂ္ၚေၚ်ပိဏ္ဍပါတ် စဵုကဵုပေၚ်ပိဝါလေဝ် ညးရတ်ချောဲ ညးၚဳအှော်ဂမၠိုၚ် ပလီုထောံ ဘာကၟဳချောဲသၟတ်တုဲမ္ဂး ဂိုၚ်ကေတ်ချောဲကေုာံဆုဂမၠိုၚ်တုဲ အာအိုတ်တုဲရ။ ဘာသၟတ်မတုဲတဴနတိမၠေတ်အိုတ်သီု အဲသိုၚ်ခၞံလဝ်လေဝ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ဂပ်ဝ်ကဵုပလီုထောံတုဲရ၊ ယွံတၠညး (ဒကာ) ဩဝ်ကဵုဒါန်ဆုဂမၠိုၚ်ညိ၊ သၟိက်သိုက်ခၞံဘာဆုသၟတ်ရ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးရ။ ယွံတဳလပိုဉ် ဆုဂမၠိုၚ် သွက်ဂွံကဵုဒါန် ကုတဳလပိုဉ်ဂှ် ဟွံမွဲရ၊ ဆုသၟိၚ်ဂမၠိုၚ် မစွံလဝ် တၞဟ်နပလေဝ်ပလေတ်ဍုၚ်ကွာန် ကေုာံဘဲသတြု (မပ္တံတူပၟတ်) ဂှ် နွံအိုတ်ရ၊ ဆုဂမၠိုၚ်ဂှ် သၟိၚ်ဨကရာဇ် ကဵုကဵုဒါန်မ္ဂး ယွံတဳလပိုဉ် ဩဝ်စကာကဵုယိုက်ကေတ်ညိ ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီရ)။ ယွံတၠညး (ဒကာ) သၟိၚ်ဨကရာဇ် ကဵုလဝ်ဒါန်တုဲတုဲရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ကသပ်ရဴဝွံဒှ်ကၠုၚ် ကုဇခဳဆု မၞုံပ္ဍဲရုၚ်ဆုရ— “ခမဳဂမၠိုၚ် မဒှ်တၞောဝ်ကျာ်ကောန်သၟိၚ်သာကျဝၚ်ဝွံ ဒ္ဂေတ်တဴဓရ်အိုတ်ရ၊ ဒ္ဂေတ်တဴ ဒ္ဂေတ်မသၟဟ်သၟန် ညိၚ်ဝတ်အိုတ်ရ၊ ဒ္ဂေတ်တဴမပြဲအိုတ်ရ၊ မၞုံအလေံဟီုဍာံစၟတ်အိုတ်ရ၊ မၞုံကဵုသဳလအိုတ်ရ၊ မၞုံသဘဴခိုဟ်ဆာဲအိုတ်ရ၊ သၟိၚ်ဨကရာဇ်လေဝ် လျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက် ကုခမဳဂမၠိုၚ်ဝွံလောန်ရ၊ သီုဟဂွံကဵုလဝ်ဒါန်ဂှ် ကဵုဒါန်တုဲရ ရဴသာ်ဝွံ ဟီုဟွံသေၚ်အိုတ်ရ” ရဴဝွံ (ကသပ်ဒှ်ရ)။ ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် ဇခဳဆု မၞုံပ္ဍဲရုၚ်ဆုဂှ် “ယွံတဳလပိုဉ် ဩဝ်စကာကဵု ယိုက်ကေတ်ဏာညိ” ရဴဝွံ ဂရၚ်ပတီ ကုတဳလပိုဉ်ဓနိယ ကောန်သၟာလၟာန်နုၚ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလပိုဉ်ဓနိယ ကောန်သၟာလၟာန်နုၚ် ကဵုကုတ်ကရေက်ကၠေံ ဆုဂမၠိုၚ်ဂှ် ဒကုတ်ဒကုတ်တုဲမ္ဂး ကဵုရၚ်တၠုၚ်ပ္ဍိုက်ဇက်ပတိတ် နကဵုကွဳတုဲ သိုၚ်ခၞံဘာဆုသၟတ်ရ။
87) ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ဗဗၞးဝဿကာရ မဒှ်အမာတ်ဇၞော်မဂဓရး ဃောအာမၠာ်သ္ၚေဝ်ရံၚ် စၟဳစၟတ်ကမၠောန် ဇၞော်သၟတ်ဂမၠိုၚ် ပ္ဍဲဍုၚ်ရာဇဂြိုဟ်ဂှ် ပြာပ်စိုပ်အာဇရေၚ်ဇခဳဆု မၞုံပ္ဍဲရုၚ်ဆုဂှ်တုဲ— “အမာံ ဆုသၟိၚ်ဂမၠိုၚ်မစွံလဝ် တၞဟ်နပလေဝ်ပလေတ်ဍုၚ်ကွာန် ကေုာံဘဲသတြု (မပ္တံတူပၟတ်) ဂှ် ညးဍေံဂှ်ရော?” ရဴဝွံ (သၟာန်ရ)။ ယွံတၠညး ဆုဂမၠိုၚ်ဂှ် သၟိၚ်ဨကရာဇ် ကဵုထောံဒါန် ကုတဳလပိုဉ်ဓနိယ ကောန်သၟာလၟာန်နုၚ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ကုဗဗၞးဝဿကာရ မဒှ်အမာတ်ဇၞော်မဂဓရးဂှ် “သၟိၚ်မပြဲဂှ် ဆုသၟိၚ်ဂမၠိုၚ်မစွံလဝ် တၞဟ်နပလေဝ်ပလေတ်ဍုၚ်ကွာန် ကေုာံဘဲသတြု (မပ္တံတူပၟတ်) ဂှ် မုဟိုတ် သ္ဂောံကဵုထောံဒါန် ကုတဳလပိုဉ်ဓနိယ ကောန်သၟာလၟာန်နုၚ်ဂှ်ရော?” ရဴဝွံ စိုတ်ဟွံမိပ်ဒှ်ရ။ ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် ကုဗဗၞးဝဿကာရ မဒှ်အမာတ်ဇၞော်မဂဓရး ပြာပ်အာဇရေၚ်သၟိၚ်ဗိမ္ဗိသာရ မၞုံယၟုသေနိယ တၠညးမဂဓရးတုဲ— “ဆုသၟိၚ်ဂမၠိုၚ်မစွံလဝ် တၞဟ်နပလေဝ်ပလေတ်ဍုၚ်ကွာန် ကေုာံဘဲသတြု (မပ္တံတူပၟတ်) ဂှ် သၟိၚ်မပြဲ ကဵုထောံဒါန် ကုတဳလပိုဉ်ဓနိယ ကောန်သၟာလၟာန်နုၚ်တုဲရ ဟီုဂှ် ဍာံပြဒၟံၚ်ဟာ” ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီရ)။ ညးလဵုမွဲ ဟီုသ္ဂး (ကုတၠအဲ) ရဴဝွံဂှ်ရော? ရဴဝွံ (သၟာန်ရ)။ ယွံသၟိၚ်မပြဲ ဇခဳဆု မၞုံပ္ဍဲရုၚ်ဆုဂှ် ဟီုသ္ဂးရ ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီရ)။ ယွံဗဗၞး ယဝ်ဒှ်သာ်ဂှ်မ္ဂး ဒးကဵုကော်ဇခဳဆု မၞုံပ္ဍဲရုၚ်ဆုရ ရဴဝွံ (နွံ အသမ်ရ)။ ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် ဗဗၞးဝဿကာရ မဒှ်အမာတ်ဇၞော်မဂဓရး ကဵုရပ်ကၠေၚ်ဒက်ဇခဳဆု မၞုံပ္ဍဲရုၚ်ဆုတုဲ ကော်နၚ်ရ။ တဳလပိုဉ်ဓနိယ ကောန်သၟာလၟာန်နုၚ် သ္ဂောံညာတ်ကေတ်ရၚ်တၠုၚ်ပတိတ်နၚ်ဇခဳဆု မၞုံပ္ဍဲရုၚ်ဆု သီုမရပ်ကၠေၚ်ဒက်လဝ်တုဲ— “ယွံတၠညး (ဒကာ) မုဟိုတ် တၠအဲ ဒးဒုၚ်ရပ်ကၠေၚ်ဒက် ဓဇက်ပတိတ်ဂှ်ရော?” ရဴဝွံသၟာန်ဇခဳဆု မၞုံပ္ဍဲရုၚ်ဆုရ။ ယွံတဳလပိုဉ် ဟိုတ်နူကိစ္စကေၚ်ကာ ဆုဂမၠိုၚ်ဂှ်ရ ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီရ)။ ယွံတၠညး (ဒကာ) ဩဝ်အာကၠညိ၊ အဲလေတ် ဗက်ကၠုၚ်ဏောဝ် ရဴဝွံ (အခိၚ်မဟီုဂှ်)— ယွံတဳလပိုဉ် ကိုပ်ကၠာအဲဍိက် ဟွံဂွံဒုၚ်ဂစိုတ်ဏီ က္ညဗက်ကၠုၚ်ညိ ရဴဝွံ (ကလေၚ်ဂရၚ်ပတီရ)။
88) ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် တဳလပိုဓနိယ ကောန်သၟာလၟာန်နုင် ပြာပ်အာဇရေင်နန် သၟိင်ဗိမ္ဗိသာရ မၞုံယၟုသေနိယ တၠညးမဂဓရးတုဲ ဂဇအ်ဒၟံင်ပ္ဍဲသၞာမလးပဠေဝ်လဝ်ရ။ ပ္ဍဲအခိင်ဂှ် သၟိင်ဗိမ္ဗိသာရ မၞုံယၟုသေနိယ တၠညးမဂဓရး ပြာပ်ကၠုင်ဇရေင်တဳလပိုဉ်ဓနိယ ကောန်သၟာလၟာန်နုင်တုဲ လ္ၚောဝ်သ္ပဝတ်တုဲမ္ဂး ဂဇအ်ကေတ် ပ္ဍဲဒၞါဲမွဲတုဲ— “ယွံတဳလပိုဉ် ဆုသၟိင်ဂမၠိုင်မစွံလဝ် တၞဟ်နပလေဝ်ပလေတ်ဍုင်ကွာန် ကေုာံဘဲသတြု (မပ္တံတူပၟတ်) ဂှ် အဲဍိက်ကဵုထောံဒါန် ကုတဳလပိုဉ်တုဲရ ဟီုဂှ် ဍာံပြဒၟံင်ဟာ” ရဴဝွံ (ဂရင်ပတီ)ရ။ ယွံသၟိင်မပြဲ ဍာံပြရ ရဴဝွံ (ဟီုသ္ဂးတိုန်မ္ဂး)— ယွံတဳလပိုဉ် ပိုဲဍိက်တအ် သၟိင်ဨကရာဇ်ဂမၠိုင်မ္ဂးဂှ် မၞုံကဵုကမၠောန်ကေင်ကာဂၠိုင်အိုတ်ရ၊ မၞုံအရာဒးကၠောန်သ္ပဂၠိုင်အိုတ်ရ၊ ၜိုန်ကဵုဒါန်တုဲလေဝ် ဟွံဂွံသတိအိုတ်ရ၊ (သမ္တီဟွံဒးအိုတ်ရ)၊ အာတ်ပါန်အခေါင်ရ၊ ယွံတဳလပိုဉ် ညံင်ဂွံဂွံသတိဂှ် ဩဝ်ဟီုသ္ဂးညိ ရဴဝွံ (ဂရင်ပတီရ)။ ယွံမရာဇ် ဃောဒုင်ဂိုင်ကေတ် အဘိသိက်ပဌမကၠာတဲဂှ် “ဩဝ်ပြဘိုဂ် ခေျာဲအေှာ်ဍာ်ဂမၠိုင်အိုတ်ညိ ရဴဝွံ ကဵုလဝ်ဒါန် ကုခမဳဗဗၞးဂမၠိုင်ဟေင်တုဲ ဒှ်ရ” ရဴသာ်ဝွံ တၠအဲသၟိင်မရာဇ် ဩဝ်ဂွံသတိ ဂလာန်မကေင်ဟီုသ္ဂးလဝ်ညိ ရဴဝွံ (အခိင်မဟီုတိုန်ဂှ်)— ယွံတဳလပိုဉ် ဂွံသတိရ၊ (သမ္တီဒးရ)၊ ခမဳဗဗၞးဂမၠိုင် မလေပ်ဂွပါပ် ပွသရာမ်ပါပ် လေပ်မၞုံကဵု ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ မၞုံပၟိက်ကဵုသိက္ခာပိပြကာ နွံအိုတ်ရ၊ ကုခမဳဗဗၞးဂမၠိုင်ဂှ် ပ္ဍဲဒုဟ်ဗၞတ်ညိနာင်လေဝ် လေပ်ဒှ် ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာအိုတ်ရ၊ ရန်တၟံကဵုခမဳဗဗၞးဂမၠိုင်ဂှ်တုဲ အဲဍိက် ဟီုသ္ဂးလဝ်ရ၊ ပွမဟီုသ္ဂးဒးသာ်ဂှ်လေဝ် ရန်တၟံကဵုချောဲအေှာ်ဍာ် မဟဂပ်ဝ်သဳၜတ်ဂိုင်ကေတ် ပ္ဍဲအပ္ဍဲဂြိုပ်ဟေင်ရ၊ တဳလပိုဉ်ဂှ် နကဵုမြော်ဂလာန်ဂှ် သီုဟဂွံကဵုလဝ်ဒါန်ဆုဂမၠိုင် ရင်တၠုင်ကေတ်ဏာဂွံရ ရဴဝွံ သမ္တီထေင်ကေတ်ရသွံ၊ သၟိင်ဨကရာဇ်မဖှ်ညံင်ရဴအဲဍိက် မုဟိုတ် သ္ဂောံပြိုက်ဂစိုတ် ကၠေင်ဒက်ဗက်ဗ္ဒဴထောံ သမဏဗြာဟ္မဏဂမၠိုင် မသ္ပဒတဴ ပ္ဍဲတွဵုရးဍုင်ဂှ်ရော? (ဗက်ဗ္ဒဴဟွံသေင်ရ)၊ ယွံတဳလပိုဉ် ဩဝ်က္ညအာညိ၊ တဳလပိုဉ်ဂှ် ဟိုတ်နူအရံင်တသော် အယောင်အလာခမဳ သ္ဂောံတိတ်ဗၠး (နူဒုဟ်ရ)၊ လက်က္ကရဴလ္ပသ္ပပွကမၠောန် ရဴဝွံညိ ရဴဝွံ (ဂရင်ပတီရ)။ မၞိဟ်ဂမၠိုင်— “ခမဳဂမၠိုင် မဒှ်တေၞာဝ်ကျာ်ကောန်သၟိင်သာကျဝင်ဝွံ ဟွံမွဲဂွဂလေံအိုတ်ရ၊ ဟွံမွဲသဳလအိုတ်ရ၊ မၞုံအလေံဟီုသ္ဂး ဟွံဍာံစၟတ်အိုတ်ရ၊ သီုကဵုဒှ်သာ်ဂှ် ခမဳဂမၠိုင်ဝွံ မၞုံအလေံဒ္ဂေတ်တဴဓရ်အိုတ်ရ၊ မၞုံအလေံဒ္ဂေတ်တဴ ဒ္ဂေတ်မသၟဟ်သၟန်အိုတ်ရ၊ မၞုံအလေံဒ္ဂေတ်တဴ မပြဲအိုတ်ရ၊ မၞုံအလေံဟီုသ္ဂး ဍာံစၟတ်အိုတ်ရ၊ မၞုံကဵုသဳလအိုတ်ရ၊ မၞုံသဘဴခိုဟ်ဆာဲအိုတ်ရ ရဴဝွံ ဂံင်ဒုင်ဝန်အိုတ်ဏီရ၊ ကုခမဳဂမၠိုင်ဝွံ ဒဒှ်ခမဳ ဒဒှ်ညးသပ္ပုရိုသ်ခိုဟ်ပြဲ ဟွံမွဲတုဲရ၊ ကုခမဳဂမၠိုင်ဝွံ ဒဒှ်ခမဳ ဒဒှ်ညးသပ္ပုရိုသ်ခိုဟ်ပြဲ ကၠေံလီုတုဲရ၊ ကုခမဳဂမၠိုင်ဝွံ သာ်လဵု ဒဒှ်ခမဳ ဒဒှ်ညးသပ္ပုရိုသ်ခိုဟ်ပြဲ ဂွံနွံဏီဂှ်ရော? ခမဳဂမၠိုင်ဝွံ စာ်စ္ဍးနူဒဒှ်ခမဳ ဒဒှ်ညးသပ္ပုရိုသ်ခိုဟ်ပြဲအိုတ်တုဲရ၊ ခမဳဂမၠိုင်ဝွံ သၟိင်ဨကရာဇ်လေဝ် လီပၠီဝဵုစၞာဲအိုတ်ဏီသွံ၊ မၞိဟ်သအာင်ဂမၠိုင်တုန် မုသ္ဇက်သ္ဂးနွံဏီဂှ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုင်ဂှ် သ္ဂောံမိင်ကေတ် ဂလာန်မၞိဟ်ဂမၠိုင် မဟီုဂရိုဟ်ပျုတ်ဗ္ဒေက် ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ၊ ယြဴခမဳဂမၠိုင် ပၟိက်အောန်အိုတ်ရ၊ တရိုပ်စိုတ်လောဲသွာအိုတ်ရ၊ (အေင်သတှေ်အိုတ်ရ) လေပ်ဂွပါပ် ပွသရာမ်ပါပ်အိုတ်ရ၊ မၞုံကဵု ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာအိုတ်ရ၊ မၞုံပၟိက်ကဵု သိက္ခာပိပြကာအိုတ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုင်ဂှ်လေဝ် “မုဟိုတ် တဳလပိုဉ်ဓနိယ ကောန်သၟာလၟာန်နုင် ဂိုင်ကၠတ်ကေတ် ဆုသၟိင်ဂမၠိုင် သီုဟွံကဵုဒါန်ဂှ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ။ ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် ခမဳဂမၠိုင်ဂှ် ဟီုဂရိုဟ်တင်ဒုဟ် တဳလပိုဉ်ဓနိယ ကောန်သၟာလၟာန်နုင် နဟိုတ်မဂၠိုင်အိုတ်တုဲ ဂရင်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ပ္ဍဲအခိင်ဂှ် ဟိုတ်နူဟိုတ်အရာဝွံ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ကဵုခမဳသင် ကောံဓရီုတုဲမ္ဂး— “ယွံဓနိယ တၠအဲ ဂိုင်ကၠတ်ကေတ် ဆုသၟိင်ဂမၠိုင် သီုဟွံကဵုရဟီုဂှ် ဍာံပြရဟာ” ရဴဝွံ စၟဳစၟတ်သၟာန်သၟုက်တဳလပိုဉ်ဓနိယ ကောန်သၟာလၟာန်နုင်ရ။ ဍာံပြရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရင်ပတီရ)။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ ဟီုဂရိုဟ်ရ၊ “ယွံတြုံမလ္ၚုသၟး (နူမဂ်ဖိုလ်) (ပွကမၠောန်တၠအဲ)ဝွံ ဟွံထေက် ကုခမဳဂမၠိုင်ရ၊ ဟွံဗဗွဲရ၊ ဟွံသပ္ပါယ်ရ၊ အာကာရအရာခမဳတအ်ဟွံသေင်ရ၊ ဟွံဂပ်ဝ်ရ၊ ဟွံထေက်ကဵုသ္ပရ၊ ယွံတြုံမလ္ၚုသၟး (နူမဂ်ဖိုလ်) မုဟိုတ် တၠအဲဂိုင်ကေတ် ဆုသၟိင်ဂမၠိုင် သီုဟွံကဵုဒါန်ဂှ်ရော? ယွံတြုံမလ္ၚုသၟး (နူမဂ်ဖိုလ်) ပွယုတ်မာတၠအဲ သ္ပဒးဝွံ ကုညးဟွံလျုင်ဇြုင်သ္ဍိုက်ဂမၠိုင်ဏီဂှ် တၞဟ်နပွမကဵုလျုင်ဇြုင်သ္ဍိုက်ကီု ကုညးလျုင်ဇြုင်သ္ဍိုက်တုဲဂမၠိုင် တၞဟ်နပွမကဵုလျုင်ဇြုင်သ္ဍိုက်ဂၠိုင်တိုန်ကီု ကဵုကတဵုဒှ် ဟွံမာန်ရ၊ ယွံတြုံမလ္ၚုသၟး (နူမဂ်ဖိုလ်) ဍာံဍာံစၟတ်စၟတ် ပွယုတ်မာတၠအဲ သ္ပဒးဝွံ ကုညးဟွံလျုင်ဇြုင်သ္ဍိုက်ဂမၠိုင်ဏီ တၞဟ်နပွမဟွံကဵုလျုင်ဇြုင်သ္ဍိုက်ကုညးလျုင်ဇြုင်သ္ဍိုက်တုဲလ္ၚဵုဂမၠိုင် တၞဟ်နပွမကဵုလျုင်ဇြုင်သ္ဍိုက်လီုလာ်ကီု ကဵုကတဵုဒှ်ရ ရဴဝွံ (ဟီုဂရိုဟ်ရ)။ ပ္ဍဲအခိင်ဂှ် အမာတ်ဇေၞာ်မွဲ မဒှ်ညးဇၞော်သ္ဂုတ်သွာတ်အမှုတြေမ် သ္ပပယျင်ဇရေင်ခမဳဂမၠိုင်တုဲ ဂဇအ်ဒၟံင်ပ္ဍဲဇရေင် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲရ၊ ပ္ဍဲအခိင်ဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂှ်— “ယွံခမဳ နပွမဂိုင်ကၠတ်ကေတ် ဂြပ်မၞုံဗၞတ်လဵုဂှ် သၟိင်ဗိမ္ဗိသာရ မၞုံယၟုသေနိယ တၠညးမဂဓရး ရပ်ကေတ်ကမၠတ်တုဲ ပြိုက်ဂစိုတ်ကၠေင်ဒက်ဗက်ဗ္ဒဴထောံဂှ်ရော?” ရဴဝွံ သၟာန်ခမဳဂှ်ရ။ ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် နပွမဂိုင်ကၠတ်ကေတ်မွဲမး ဂြပ်မထေက်တန်ၚုဟ်မွဲမးဂှ် ပြိုက်ဂစိုတ်ကၠေင်ဒက် ဗက်ဗ္ဒဴထောံရ ရဴဝွံ (ဂရင်ပတီရ)။ ပ္ဍဲအခိင်ဂှ် ပ္ဍဲဍုင်ရာဇဂြိုဟ် မသုန်ၜဲဂှ် ဒှ်မွဲမးမ္ဂးရ၊ ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ဟီုဂရိုဟ်တင်ဒုဟ်တဳလပိုဉ်ဓနိယ ကောန်သၟာလၟာန်နုင် နဟိုတ်မဂၠိုင်တုဲမ္ဂး ဟီုဂလာန်ဂရိုဟ်မဟွံမွဲဂုဏ် ဒဒက်တဴဇကုဇကု ပွမဇြိုင်ကဵုလွဳမြိမြန်ဇကုဇကု ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံ ဩဝ်စၞောန်ထ္ၜးသိက္ခာပိုဒ်ဝွံအိုတ်ညိ။
89) ယြဴခမဳမွဲ နဗွဝ်စိုတ်မမိက်ကၠတ် ဂိုင်ကၠတ်ကေတ် ဂြပ်မဟဂပ်ဝ်ကဵုမ္ဂး၊ ယြဴဟိုတ်ပွမဂိုင်ကၠတ်ကေတ် ဂြပ်မဟဂပ်ဝ်ကဵု မၞုံသဘဴမဖှ်သာ်လဵုမွဲ သၟိင်ဂမၠိုင်ဂိုင်ရပ်ကေတ်ကမၠတ်တုဲ တၠအဲ ဒှ်ညးကမၠတ်ရ ဒှ်ညးဒိုဟ်ဓီုရ ဒှ်ညးဝိဝိင်ရ ဒှ်ညးပၞုက်ဓလုက်ရ ရဴဝွံ ပြိုက်ဂစိုတ်လေဝ်ပြိုက်ဂစိုတ်အိုတ်ရ၊ ကၠေင်ဒက်လေဝ် ကၠေင်ဒက်အိုတ်ရ၊ ဗက်ဗ္ဒဴလေဝ် ဗက်ဗ္ဒဴအိုတ်ရ၊ ခမဳမဂိုင်ကၠတ်ကေတ် ဂြပ်မဟဂပ်ဝ်ကဵု မၞုံသဘဴမဖှ်သာ်ဂှ်ဝွံလေဝ် အာစိုပ်ပွမကျနူသာသနာရ၊ ဟွံမွဲပွမပံင်ဖက်မွဲစွံ ကေုာံခမဳခိုဟ်ဆာဲဂမၠိုင်ရ” ရဴဝွံ (ဩဝ်စၞောန်ထ္ၜးအိုတ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။ ရဴဝွံ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ပညပ်တဴသိက္ခာပိုဒ်ဝွံ ကုခမဳဂမၠိုင်ရ။
90) ပ္ဍဲမွဲအခိင်တေံ ခမဳဆဗ္ဗဂ္ဂဳ1 ဂမၠိုင် ပြာပ်အာသၞေဟ်ခဝါ (ဌာန်ပၠးစဲယာတ်ခဝါ) တုဲ ဂိုင်ကၠတ်ကေတ် ဂွဳစိုက်ခဝါအိုတ်တုဲမ္ဂး ရင်တၠုင်နင်အပ္ဍဲအာရှာမ်တုဲ ပါ်ပရအ်အိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုင်— “ယွံကောန်တၠတအ် မၞးတအ်ညးဂမၠိုင် ပိုဉ်ဇၞော်အိုတ်ကွေံရသွံ၊ သ္ၚာဂၠိုင်ဂၠင် ကုမၞးတအ်ညးဂမၠိုၚ်ကွေံရသွံ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးအိုတ်ရ။ ယွံကောန်တၠတအ် ပသာ်ပိုဉ်ဇၞော် ကုပိုဲညးဂမၠိုင်ဂှ်ရော? လၞုဟ် ပိုဲညးဂမၠိုင် ပြာပ်အာသၞေဟ်ခဝါတုဲ ဂိုင်ကၠတ်နင် ဂွဳစိုက်ခဝါအိုတ်ရ ရဴဝွံ (ကလေင်ဟီုသ္ဂးအိုတ်ရ)။ ယွံကောန်တၠတအ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ဂပ်ဝ်ပညပ်လဝ် သိက္ခာပိုဒ်တုဲရ ဟွံသေင်ရဟာ၊ ယွံကောန်တၠတအ် မုဟိုတ် မၞးတအ်ညးဂမၠိုင် ဂိုင်ကၠတ်ကေတ် ဂွဳစိုက်ခဝါအိုတ်ဂှ်ရော? ရဴဝွံ (ဟီုသ္ဂးအိုတ်ရ)။ ယွံကောန်တၠတအ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ဂပ်ဝ်ပညပ်လဝ်သိက္ခာပိုဒ်တုဲဒှ်တုန် ဍာံပြရ၊ ၜိုန်ဂှ် တင်ပညပ်လဝ်ဂှ် ပ္ဍဲကွာန်ဟေင်ဒှ်တုဲ ပ္ဍဲဂြိုပ်ဟွံသေင်ရ ရဴဝွံ (ကလေင်ဟီုသ္ဂးအိုတ်ရ)။ ယွံကောန်တၠတအ် ပွမကၠတ်ပ္ဍဲဂြိုပ်ဂှ်လေဝ် တုပ်သၟဟ်ကေုာံပွမကၠတ် ပ္ဍဲကွာန်ဟေင်ရဟွံသေင်ဟာ၊ ယွံကောန်တၠတအ် (ပွကမၠောန် မၞးတအ်ညးဂမၠိုင်) ဝွံ ဟွံထေက် ကုခမဳဂမၠိုင်ရ၊ ဟွံဗဗွဲရ၊ ဟွံသပ္ပါယ်ရ၊ အာကာရအရာခမဳတအ် ဟွံသေင်ရ၊ ဟွံဂပ်ဝ်ရ၊ ဟွံထေက်ကဵုသ္ပရ၊ ယွံကောန်တၠတအ် မုဟိုတ် မၞးတအ်ညးဂမၠိုင် ဂိုင်ကၠတ်ကေတ် ဂွဳစိုက်ခဝါအိုတ်ဂှ်ရော? ယွံကောန်တၠတအ် (ပွကမၠောန်မၞးတအ်ညးဂမၠိုင်) ဝွံ ကုညးဟွံလျုင်ဇြုင်သ္ဍိုက်ဂမၠိုင်ဏီဂှ် တၞဟ်နပွမကဵုလျုင်ဇြုင်သ္ဍိုက်ကီု ကုညးလျုင်ဇြုင်သ္ဍိုက်တုဲဂမၠိုင် တၞဟ်နပွမကဵုလျုင်ဇြုင်သ္ဍိုက်ဂၠိုင်တိုန်ကီု ကဵုကတဵုဒှ်ဟွံမာန်ရ၊ ယွံကောန်တၠတအ် ဍာံဍာံစၟတ်စၟတ် (ပွကမၠောန်မၞးတအ်ညးဂမၠိုင် သ္ပဒးဝွံ) ကုညးဟွံလျုင်ဇြုင်သ္ဍိုက်ဂမၠိုင်ဏီ တၞဟ်နပွမဟွံကဵုလျုင်ဇြုင်သ္ဍိုက်ကီု ကုညးလျုင်ဇြုင်သ္ဍိုက်တုဲလ္ၚဵုဂမၠိုင် တၞဟ်နပွမကဵုလျုင်ဇြုင်သ္ဍိုက်လီုလာ်ကီု ကဵုကတဵုဒှ်ရ ရဴဝွံ (ဟီုသ္ဂးအိုတ်ရ)။ ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် ခမဳဂမၠိုင်ဂှ် ဟီုဂရိုဟ်တင်ဒုဟ် ခမဳဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုင် နဟိုတ်မဂၠိုင်အိုတ်တုဲ ဂရင်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ပ္ဍဲအခိင်ဂှ် ဟိုတ်နူဟိုတ်အရာဝွံ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ကဵုခမဳသင်ကောံဓရီုတုဲမ္ဂး— “ယွံခမဳတအ် မၞးတအ်ညးဂမၠိုင် ပြာပ်အာသၞေဟ်ခဝါတုဲ ဂိုင်ကၠတ်ကေတ် ဂွဳစိုက်ခဝါအိုတ်ရဟီုဂှ် ဍာံပြဟာ” ရဴဝွံ စၟဳစၟတ်သၟာန်သၟုက် ခမဳဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုင်ရ။ ဍာံပြရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရင်ပတီအိုတ်ရ)။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ ဟီုပရိုဟ်ရ၊ “ယွံတြုံမလ္ၚုသၟး (နူမဂ်ဖိုလ်) (ပွကမၠောန်မၞးတအ်ညးဂမၠိုင်)ဝွံ ဟွံထေက်ကုခမဳဂမၠိုင်ရ၊ ဟွံဗဗွဲရ၊ ဟွံသပ္ပါယ်ရ၊ အာကာရအရာခမဳတအ် ဟွံသေင်ရ၊ ဟွံဂပ်ဝ်ရ၊ ဟွံထေက်ကဵုသ္ပရ၊ “ယွံတြုံမလ္ၚုသၟး (နူမဂ်ဖိုလ်) မုဟိုတ် မၞးတအ်ညးဂမၠိုင် ဂိုင်ကၠတ်ကေတ် ဂွဳစိုက်ခဝါအိုတ်ရော?” “ယွံတြုံမလ္ၚုသၟး (နူမဂ်ဖိုလ်) (ပွကမၠောန်မၞးတအ်ညးဂမၠိုင်) ဝွံ ကုညးဟွံလျုင်ဇြုင်သ္ဍိုက်ဂမၠိုင်ဏီ တၞဟ်နပွမကဵုလျုင်ဇြုင်သ္ဍိုက်ကီု ကုညးလျုင်ဇြုင်သ္ဍိုက်တုဲဂမၠိုင် တၞဟ်နပွမကဵုလျုင်ဇြုင်သ္ဍိုက်ဂၠိုင်တိုန်တဴကီု ကဵုကတဵုဒှ် ဟွံမာန်ရ၊ “ယွံတြုံမလ္ၚုသၟး (နမဂ်ဖိုလ်) တအ် ဍာံဍာံစၟတ်စၟတ် (ပွကမၠောန်မၞးတအ်ညးဂမၠိုင်သ္ပဒးဝွံ) ကုညးဟွံလျုင်ဇြုင်သ္ဍိုက်ဂမၠိုင်ဏီ တၞဟ်နပွမဟွံကဵုလျုင်ဇြုင်သ္ဍိုက်ကီု ကုညးလျုင်ဇြုင်သ္ဍိုက်တုဲလ္ၚဵုဂမၠိုင် တၞဟ်နပွမကဵုလျုင်ဇြုင်သ္ဍိုက်လီုလာ်ကီု ကဵုကတဵုဒှ်ရ ရဴဝွံ (ဟီုဂရိုဟ်ရ)။ ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ဟီုဂရိုဟ်တင်ဒုဟ် ခမဳဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုင် နဟိုတ်မဂၠိုင်တုဲမ္ဂး ဟီုဂလာန်ဂရိုဟ် မဟွံမွဲကဵုဂုဏ် ဒဒက်တဴဇကုဇကု ပွမဇြိုင်ကဵုလွဳမြိမြန်ဇကုဇကု ။ ပ ။ ဟီုသ္ဂးတဴဂုဏ် ပွမပတိတ်ဇြဟတ် နဝဳရိယဂမၠိုင်တုဲမ္ဂး ဟီုတွံတဴဂလာန်ဓရ် မဗဗွဲညဳသၟဟ်ကဵုဗီုဒဒှ်ဂှ် ကုခမဳဂမၠိုင်တုဲပ္ဍဲကြဴ ။ ပ ။ ပညပ်တဴသိက္ခာပိုဒ်ဝွံ ကုခမဳဂမၠိုင်ရ ရဴဝွံ သ္ဂးကဵုခမဳဂမၠိုင်ရ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံဟေင် ဩဝ်စၞောန်ထ္ၜးသိက္ခာပိုဒ်ဝွံအိုတ်ညိ။
91) ယြဴခမဳမွဲ နူကွာန်ကီု နူဂြိုပ်ကီု နဗွဝ်စိုတ်မမိက်ကၠတ် ဂိုင်ကၠတ်ကေတ် ဂြပ်မဟဂပ်ဝ်ကဵုမ္ဂး၊ ယြဴဟိုတ်ပွမဂိုင်ကၠတ်ကေတ် ဂြပ်မဟဂပ်ဝ်ကဵု မၞုံသဘဴမဖှ်သာ်လဵုမွဲ သၟိင်ဂမၠိုင်ဂိုင်ရပ်ကေတ် ကမၠတ်တုဲ တၠအဲ ဒှ်ညးကမၠတ်ရ ဒှ်ညးဒိုဟ်ဓီုရ ဒှ်ညးဝိဝိင်ရ ဒှ်ညးပၞုက်ဓလုက်ရ ရဴဝွံ ပြိုက်ဂစိုတ်လေဝ် ပြိုက်ဂစိုတ်အိုတ်ရ၊ ကၠေင်ဒက်လေဝ် ကၠေင်ဒက်အိုတ်ရ၊ ဗက်ဗ္ဒဴလေဝ် ဗက်ဗ္ဒဴအိုတ်ရ၊ ခမဳမဂိုင်ကၠတ်ကေတ် ဂြပ်မဟဂပ်ဝ်ကဵုမၞုံသဘဴမဖှ်သာ်ဂှ်ဝွံလေဝ် အာစိုပ်ပွမကျနူသာသနာရ၊ ဟွံမွဲပွမပံင်ဖက်မွဲစွံ ကေုာံခမဳခိုဟ်ဆာဲဂမၠိုင်ရ” ရဴဝွံ (ဩဝ်စၞောန်ထ္ၜးအိုတ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။
၁.၂.၂။ ပွံက်ဒုတိယပါရာဇိကသိက္ခာပိုဒ်
92) ယြဴမ္ဂးဂှ် ယြဴဍေံမၞုံသဘဴမဖှ်သာ်လဵု ။ ပ ။ ခမဳမ္ဂးဂှ် ။ ပ ။ ပ္ဍဲအရာဝွံ ညးမအာစိုပ်ဒဒှ်ခမဳ နဉတ္တိစတုတ္ထကမ်ဝွံ ဂပ်ဝ်နွံပၟိက်ရဴဝွံမ္ဂး ခမဳရ။ ကွာန်2 မ္ဂးဂှ် မၞုံကဵုသ္ၚိမွဲမလေဝ် ကွာန်ရ၊ မၞုံကဵုသ္ၚိၜါမလေဝ် ကွာန်ရ၊ မၞုံကဵုသ္ၚိပိမလေဝ် ကွာန်ရ၊ မၞုံကဵုသ္ၚိပန်မလေဝ် ကွာန်ရ၊ မၞုံကဵုမၞိဟ်လေဝ် ကွာန်ရ၊ ဟွံမွဲကဵုမၞိဟ်လေဝ် ကွာန်ရ၊ မၞုံကဵုဒပ်အစဵုအဗိုင်လေဝ် ကွာန်ရ၊ ဟွံမွဲကဵုဒပ်အစဵုအဗိုင်လေဝ် ကွာန်ရ၊ ညံင်ရဴဒၞါဲဂၠဴဂမၠိုင်ကီုဒၞါဲတန်တဴလေဝ် ကွာန်ရ၊ ဒၞါဲတန်တဴ ဂကောံညးဗၞိက်ဂမၠိုင် ပဒတဴလောန်ပန်ဂိတုလေဝ် ဂပ်ဝ်ကော်ခဴဂး ကွာန်ရ။ ဥပစာကွာန်3 မ္ဂးဂှ် ဌာန်မွဲတၟံဒတုံ ‘မွဲကၠဟ်တၟံ’ တြုံမၞုံကဵုဇြဟတ်တဲလဒေါဝ် မတန်တဴပ္ဍဲဒၟုင်တြင် ကွာန်မၞုံကဵုအစဵုအဗိုင်ဒပ်ရောင်။ ဌာန်မွဲတၟံဒတုံ ‘မွဲကၠဟ်တၟံ’ တြုံမၞုံကဵုဇြဟတ်တဲလဒေါဝ် မတန်တဴ ပ္ဍဲဥပစာသ္ၚိ ကွာန်မဟွံမွဲကဵုအစဵုအဗိုင်ဒပ်ရောင်။ ဂြိုပ် မ္ဂးဂှ် ပါဲကၠေံကွာန် ဥပစာကွာန်တုဲ ဌာန်မသှေ်သၟေဟ်ရောင်။ ဂြပ်မဟဂပ်ဝ်ကဵုမ္ဂးဂှ် ဂြပ်မဟဂပ်ဝ်ကဵု မဟဂပ်ဝ်ဗလးထောံ မဟဂပ်ဝ်သၠးထောံ ဂပ်ဝ်မင်မွဲ ဂပ်ဝ်ကဵုဂြောပ်ဗ္ဒန် ဂပ်ဝ်သၞေံသၞဴ ရဴဝွံမ္ဂးဂြပ်အဲ ညးသအာင်မဂပ်ဝ်သီတ္ၜတ်လဝ်ရောင်။ ဗွဝ်စိုတ်မမိက်ကၠတ် မ္ဂးဂှ် မၞုံစိုတ်မမိက်ကၠတ်ဒှ်တုဲ မၞုံစိုတ်မပၞုက်ဓလုက်ဒှ်တုဲ။ ဂိုင်ကေတ် မ္ဂးဂှ် ဂိုင်ကေတ်မ္ဂး၊ ရင်တၠုင်ဂိုင်ကေတ်မ္ဂး၊ ပၞုက်ဓလုက်မ္ဂး၊ ကဵုဣရိယာပိုထ်လီုမ္ဂး၊ ကဵုတသိုတ်အာ နူဒၞါဲမ္ဂး၊ ကဵုကလိလောန်အခိင်ချိင်ဖါပ်လဝ်မ္ဂး။ ယြဴဍေံမၞုံသဘဴမဖှ်သာ်လဵု မ္ဂးဂှ် မွဲမးကီု (ဂြပ်) မထေက်တန်ၚုဟ်မွဲမးကီု (ဂြပ်) လောန်လတူမွဲမးကီုရ။ သၟိင်ဂမၠိုၚ် မ္ဂးဂှ် သၟိင်ဨကရာဇ် သၟိင်ပဒေသရာဇ် ညးစရး (ညးစဍုင်) ညးစကွာန်နာဲဗ္စာ (ညးဇၞော်ဓရ်သ္ဂုတ်သွာတ်အမှုအရာ) အမာတ်ဇေၞာ်ဂမၠိုင်ရောင်၊ ဟွံသေင်မ္ဂး သ္ပပွမသကုတ် ပွမကရေက်တုဲ ညးဒၠောံဗတောန်အုပ်ဓုပ်သီုဖအိုတ်ဂှ် ကော်ခဴဂး သၟိင်ရ။ ကမၠတ် မ္ဂးဂှ် နဗွဝ်စိုတ်မမိက်ကၠတ် ညးဂိုင်ကေတ် မသုန်ၜဲ ဂြပ်မထေက်တန်ၚုဟ်မးလောန်လတူမသုန်ၜဲ သီု (တၠဂြပ်ဟွံကဵု နကာယပါင်) ရောင်။ ပြိုက်ဂစိုတ်လေဝ် ပြိုက်ဂစိုတ်အိုတ်ရ မ္ဂးဂှ် နကဵုတဲဇိုင် လေံကလး ၜဝ် လေံဒုက်ဂမၠိုင်ကီု နပွမသကုတ်ကီု ဂစိုတ်အိုတ်ရ။ ကၠေင်ဒက်လေဝ် ကၠေင်ဒက်အိုတ်ရ မ္ဂးဂှ် ပွမကၠေင်ဒက်နဇုက် ပွမစုတ်ဆုဒွက်တသိင် ပွမကွက်ဇုက်ဇရှေ်ပသဲ ပွမသပၠုပ်သ္ၚိစာတ် ပွမကၠေင်ဒက်ဆုက်ဍုင် ပွမကၠေင်ဒက်ဆုက်ကွာန် ပွမကၠေင်ဒက်ဆုက်နိဂီု ပွမကၠေင်ဒက် နမွဲမွဲဂမၠိုင်အိုတ်ရ၊ မၞိဟ်ပၟင်ပၟဲလေဝ် စွံလဝ်အိုတ်ရ။ ဗက်ဗ္ဒဴလေဝ် ဗက်ဗ္ဒဴအိုတ်ရ မ္ဂးဂှ် ဗက်ဗ္ဒဴထောံ နူကွာန်ကီု နူနိဂီုကီု နူဍုင်ကီု နူဇနပိုဒ်ရးကး (ကၟိန်ဍုင်) ကီု နူဇနပိုဒ်ရးကး (ခရိုင်) မွဲလစှေ်ကီုအိုတ်ရ။ တၠအဲ ဒှ်ညးကမၠတ်ရ ဒှ်ညးဒိုဟ်ဓီုရ ဒှ်ညးဝိဝိင်ရ ဒှ်ညးလေပ်ပၞုက်ဓလုက်ရ မ္ဂးဂှ် ဂလာန်တ္ၜေဟ်လက်လဗပ်ပကီုရောင်။ ဍေံမၞုံသဘဴမဖှ်သာ်ဂှ် မ္ဂးဂှ် မွဲမးကီု (ဂြပ်) မထေက်တန်ၚုဟ်မွဲမးကီု (ဂြပ်) မလောန်လတူမွဲမးကီု။ ဍေံမဂိုင်ကေတ် မ္ဂးဂှ် ဍေံမဂိုင်ကေတ် ဍေံမရင်တၠုင် ဍေံမပၞုဟ်ဓလုက် ဍေံမကဵုဣရိယာပိုထ်လီု ဍေံမကဵုတသိုတ်အာနူဒၞါဲ ဍေံမကဵုကလိလောန် အခိင်ချိင်ဖါပ်။ ခမဳဝွံလေဝ် မ္ဂးဂှ် ထံက်ရံင်ကဵု (ခမဳမေထုန်ပါရာဇိက) တုဲ ဂပ်ဝ်သ္ဂးရ။ အာစိုပ်ပွမကျ နူသာသနာရ မ္ဂးဂှ် တၞးဆုမပြဟ်စှေ်နူတဝ်ဂှ် သၟဟ်ညံင်ရဴကလေင်ဍိုပ်ဍဴဟွံမာန်ကီု တုပ်သၟဟ်သာ်ဝွံ ခမဳဂှ် နဗွဝ်စိုတ်မမိက်ကၠတ် ဟိုတ်မဂိုင်ကေတ် မွဲမးကီု (ဂြပ်) မထေက်တန်ၚုဟ်မးမွဲမးကီု (ဂြပ်) မလောန်လတူမွဲမးကီု သီု (တၠဂြပ်ဟွံကဵု နကာယပါင်) ဂှ် ခမဳဟွံသေင်ရ၊ တၞောဝ်ကျာ်ကောန်သၟိင်သာကျဝင် ဟွံသေင်ရ၊ ဟိုတ်ဂှ်ရ “အာစိုပ်ပွမကျနူသာသနာရ” ရဴဝွံ ဂပ်ဝ်သ္ဂးရ။ ပ္ဍဲအရာဟွံမွဲကဵုပွမပံင်ဖက် ကေုာံခမဳခိုဟ်ဆာဲဂမၠိုင်မွဲစွံဂှ် ပွမပံင်ဖက်မ္ဂးဂှ် ပွမသ္ပဝိနယ်ကမ်မွဲစွံ ပွမစၞောန်ထ္ၜး (ဖ္ဍောတ်) ပါတိမုက်မွဲစွံ ပွမဒ္ဂေတ်လ္ၚတ် ပဒတဴမွဲစွံရောင်၊ သီုဖအိုတ်ဝွံ ပွမပံင်ဖက်မ္ဂးရ၊ ပွမပံင်ဖက်ဂှ် ဟွံမွဲမွဲစွံ ကေုာံခမဳမစှေ်ပါရာဇိကဂှ်ရ၊ ဟိုတ်ဂှ်ရကော်ခဴဂး “ဟွံမွဲကဵုပွမပံင်ဖက် ကေုာံခမဳခိုဟ်ဆာဲဂမၠိုင်မွဲစွံ”ရ။
လၟေင်က္ဍိုပ်မာတိကာ
93) ဂြပ်မတန်တဴ ပ္ဍဲတိ၊ ဂြပ်မတန်တဴ ပ္ဍဲကုန်ဒဵု၊ ဂြပ်မတန်တဴ အာကး၊ ဂြပ်မတန်တဴ ပ္ဍဲမ္ၚးဂၠး (သၠာတ်)၊ ဂြပ်မတန်တဴ ပ္ဍဲဍာ်၊ ဂြပ်မတန်တဴ ပ္ဍဲဂၠုင်၊ ဂြပ်မတန်တဴ ပ္ဍဲယာန်၊ ဂြပ်မတန်တဴ ဗွဲသဇိုင်ဝန် (လျိုင်)၊ ဂြပ်မတန်တဴ ပ္ဍဲအာရှာမ်၊ ဂြပ်မတန်တဴ ပ္ဍဲဘာ၊ ဂြပ်မတန်တဴ ပ္ဍဲတိဗ္ၚ၊ ဂြပ်မတန်တဴ ပ္ဍဲဂူယာ၊ ဂြပ်မတန်တဴ ပ္ဍဲကွာန်၊ ဂြပ်မတန်တဴ ပ္ဍဲဂြိုပ်၊ ဍာ်၊ ဆုဒက၊ တၞံဆုဗယိ၊ (သၟိင်ဆု)၊ ဂြပ်မဂပ်ဝ်ရင်တၠုင်၊ ဂြပ်မဂပ်ဝ်အပ်လဝ်၊ ဌာန်စွံလဝ်ကင် ဌာနကေတ်အကံက်၊ သတ်၊ သတ်ဟွံမွဲကဵုဇိုင် သတ်မၞုံကဵုဇိုင်ၜါ၊ သတ်မၞုံကဵုဇိုင်ပန်၊ သတ်မၞုံကဵုဇိုင်မဂၠိုင်၊ ညးစၞောန်ထ္ၜးကဵုလပုဟ်တဲ၊ ညးမင်မွဲဂြပ်မဂပ်ဝ်ရင်တၠုင်၊ ကသေံကၟဝ်တုဲ ပွမကၠတ်၊ ပွမသ္ပချိင်ဖါပ်၊ ပွမသ္ပစၟတ်သမ္တီ၊ ဣဝွံ မာတိကာရောင်။
ပွံက်မာတိကာ
94) ဂြပ်မတန်တဴ ပ္ဍဲတိ မ္ဂးဂှ် ဂြပ်ဖျေံစွံလဝ် တိုပ်ဒေပ်လဝ် ဂြောပ်ဗ္ဒန်လဝ်ပ္ဍဲတိရောင်။ “ကြက်ကၠတ်ဂြပ်မတန်တဴ ပ္ဍဲတိရ” ရဴဝွံ မၞုံစိုတ်မမိက်ကၠတ်ဒှ်တုဲ ဂၠာဲသ္ၚေဝ် သကအ်ပွံင်ကီု ကွဵုဇၜံက်ကီု နပရေဟ်ကီုမ္ဂး၊ အာလေဝ် အာမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ကုတ်ကၠေံ ဆုအှော်ကီုဇုက်လွာကီု မတိုန်ဒၟံင် ပ္ဍဲတိဂှ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ခါဲလေဝ် ခါဲခၞိက်တိပ္ဍဲတိဂှ်မ္ဂး၊ ဂွးလေဝ်ဂွးမ္ဂး၊ ပတိတ်လေဝ် ရင်တၠုင်ပတိတ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ဇွိတ်သပေါတ် နုင် (ဂြပ်) ဂှ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ကဵုချဳ (ပချဳ) မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ၊ ကဵုတသိုတ်အာ (ဆုဲအာ) နူဒၞါဲမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ၊ သပၠုပ်ဏာခရော်ဇကုတုဲ မၞုံစိုတ်မမိက်ကၠတ် ဂြပ်မထေက်တန်ၚုဟ်မသုန်ၜဲ လောန်လတူမသုန်ၜဲဒှ်တုဲ ဇွိတ်သပေါတ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ကဵုချဳ (ပချဳ) မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ။ ညံင်သ္ဂောံစိုပ်ခရော်ဇကုလေဝ် သ္ပမ္ဂး၊ သကေမ်တဲလေဝ် သကုတ်ကၠေံမ္ဂး (ကဵုသကေမ်တဲလေဝ် ကုက်ကေတ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။ ဂြပ်မဂပ်ဝ်ပတိုန်လဝ် ပ္ဍဲတောဝ် (ကၞောတ်ဇန်လဝ်နတောဝ်) ကီုလဝ် ဇုက်လက်ကြာပ်ထဝ် (ဇုက်ထဝ်) ကီုလဝ် ဇုက်ကွက်ကအ်ကီုလဝ် ဇုက်ကွက်ဂၞိင်ကီုလဝ် ယာတ်ဗွိုက်လတက်ကီုလဝ် ယာတ်ဖေင်ပူကွိင်က္ဍိုပ် (ထၟိင်က္ဍိုပ်) ကီုလဝ် မၞုံစိုတ်မမိက်ကၠတ်ဒှ်တုဲ ဇွိတ်သပေါတ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ကဵုချဳ (ပချဳ) မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ၊ ရပ်ပ္ဍဲတၞုင်တုဲ ကဵုပင်ယာတိုန်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ၊ သီုဃရတ်ခတ်ဇီုပေါတ်တုဲ ရင်တၠုင်ပတိတ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ၊ ဗွဲတွဵုမယုတ် အယာံမာတ်မွဲတၞုင်သော်လေဝ် ကဵုဗၠးတိတ်နူနုင်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။ ကၠေင်သွဟ်ကီုလဝ် ကၠေင်ကီုလဝ် ဍာ်သာဲကီုလဝ် တင်လာဲကီုလဝ် မထေက်တန် ၚုဟ်မသုန်ၜဲ လောန်လတူမသုန်ၜဲဂှ် မၞုံစိုတ်မမိက်ကၠတ်ဒှ်တုဲ နမွဲအလန်ဓဝ် သုင်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ၊ ပ္ဍဲဌာန်ဂှ်ဟေင် ဖကးလေဝ်ဖကးထောံမ္ဂး၊ ကၠဟ်လေဝ်ကၠဟ်ထောံမ္ဂး၊ စံင်လေဝ် စံင်ထောံပၟတ်မ္ဂး၊ ပြဘိုဂ်ဟွံဒှ်ကၠာ ညံင်လီုအာလေဝ် သ္ပမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။
95) ဂြပ်မတန်တဴ ပ္ဍဲကုန်ဒဵု မ္ဂးဂှ် ဂြပ်မဂပ်ဝ်ဖျေံစွံလဝ် ပ္ဍဲကုန်ဒဵုရောင်။ “ကြက်ကၠတ်ဂြပ်မတန်တဴ ပ္ဍဲကုန်ဒဵုရ” ရဴဝွံ မၞုံစိုတ်မမိက်ကၠတ်ဒှ်တုဲ သကအ်ပွံင်လေဝ် ဂၠာဲသ္ၚေဝ်မ္ဂး၊ အာတဴလေဝ်အာမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ဇွိတ်သပေါတ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ကဵုချဳ (ပချဳ) မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ၊ ကဵုတသိုတ်အာ (ဆုဲအာ) နူဒၞါဲမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။
96) ဂြပ်မတန်တဴ ပ္ဍဲအကး မ္ဂးဂှ် ဂြပ်မအာစိုပ် အာကးရောင်။ မြာ်ကီု ဂစေံပူ (ကၠပူ) ကီု ဂစေံသဝ်ရဝကာ် (အကာပ်) ကီု ဂစေံဒဂိုတ် (အဃိုတ်) ကီု ယာတ်ကီု ယာတ်ဖေင်ပူကွိင်က္ဍိုပ် (ထၟိင်က္ဍိုပ်) ကီု သြန်ကီု ထဝ်ကီု ပိုတ်တုဲ ဃောဒတုံစှေ်ကီုရ။ “ကြက်ကၠတ်ဂြပ်မတန်တဴပ္ဍဲအာကးရ” ရဴဝွံ မၞုံစိုတ်မမိက်ကၠတ်ဒှ်တုဲ သကအ်ပွံင်လေဝ် ဂၠာဲသ္ၚေဝ်မ္ဂး၊ အာလေဝ်အာမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ သပိုတ်ပဒေါံထောံ ပွမအာမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ဇွိတ်သပေါတ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ကဵုချဳ (ပချဳ) မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ၊ ကဵုတသိုတ်အာ (ဆုဲအာ) နူဒၞါဲမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။
97) ဂြပ်မတန်တဴ ပ္ဍဲမ္ၚးဂၠး (သၠာတ်) မ္ဂးဂှ် ဂြပ်မတန်တဴ ပ္ဍဲမ္ၚးဂၠးသၠာတ်ရောင်။ ဂပ်ဝ်ကွက်စွံလဝ် ပ္ဍဲဇံင်ခါတ်ကီု ပ္ဍဲဂတဵုဒလာဲခိုင်ဇမၠိင်ကီု ပ္ဍဲဒုန်တေင်လ္ၜက်သ္ၚာကီု ပ္ဍဲဇုက်တေင်လ္ၜက်သ္ၚာကီု ပ္ဍဲဇၜံက်ဒုင်တက်လဝ်ပ္ဍဲဗ္ဒင်ကီု ပ္ဍဲတ္ၚံက်ဂြင်စိင်ကီု ပ္ဍဲတၞံဆုကီုရ၊ ဗွဲတွဵုမယုတ် ပ္ဍဲဇိုင်ဗဗေင်လေဝ် ဂပ်ဝ်ကွက်စွံလဝ်ရ။ “ကြက်ကၠတ်ဂြပ်မတန်တဴ ပ္ဍဲမ္ၚးဂၠးသၠာတ်ရ” ရဴဝွံ မၞုံစိုတ်မမိက်ကၠတ်ဒှ်တုဲ သကအ်ပွံင်လေဝ် ဂၠာဲသ္ၚေဝ်မ္ဂး၊ အာလေဝ် အာမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ဇွိတ်သပေါတ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ကဵုချဳ (ပချဳ) မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ၊ ကဵုတသိုတ်အာ (ဆုဲအာ) နူဒၞါဲမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။
98) ဂြပ်မတန်တဴ ပ္ဍဲဍာ် မ္ဂးဂှ် ဂြပ်မဂပ်ဝ်ဖျေံလဝ် ပ္ဍဲဍာ်ရောၚ်။ “ကြက်ကၠတ်ဂြပ်မတန်တဴ ပ္ဍဲဍာ်ရ” ရဴဝွံ မၞုံစိုတ်မမိက်ကၠတ်ဒှ်တုဲ သကအ်ပွံၚ်လေဝ် ဂၠာဲသ္ၚေဝ်မ္ဂး၊ အာလေဝ်အာမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ဗၠိုပ်လေဝ် ဗၠိုပ်မ္ဂး၊ မံက်လေဝ် မံက်တိုန်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ဇွိတ်သပေါတ်မ္ဂး ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ကဵုချဳ (ပချဳ) မ္ဂး ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ၊ ကဵုတသိုတ်အာ (ဆုဲအာ) နူဒၞာဲမ္ဂး ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။ ဒကှ်ဥပ္ပိုလ်4ကီု ဒကှ်ပဒုမကီု ဒကှ်ပုဏ္ဏရိက်ကီု လွာဒကိုန်ကီု ကကီု အရုတ်ကီု မကဠုတ်တိုန်ကတဵုဒှ်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဍာ်ဂှ် မထေက်တန်ၚုဟ်မသုန်ၜဲ လောန်လတူမသုန်ၜဲဂှ် မၞုံစိုတ်မမိက်ကၠတ်ဒှ်တုဲ ဇွိတ်သပေါတ်မ္ဂး ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ကဵုချဳ (ပချဳ) မ္ဂး ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ၊ ကဵုတသိုတ်အာ (ဆုဲအာ) မ္ဂး ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။
99) ဝတ္ထုဒှ်ဟိုတ်တတ်ကၠောံအာ (သြၚ်မွဲလ္ပာ်) ဂှ် ဂၠုၚ်မ္ဂးရ။ ဂြပ်မတန်တဴ ပ္ဍဲဂၠုၚ် မ္ဂးဂှ် ဂြပ်မဂပ်ဝ်ဖျေံစွံလဝ် ပ္ဍဲဂၠုၚ်ရောၚ်။ “ကြက်ကၠတ်ဂြပ်မတန်တဴ ပ္ဍဲဂၠုၚ်ရ” ရဴဝွံ မၞုံစိုတ်မမိက်ကၠတ်ဒှ်တုဲ သကအ်ပွံၚ်လေဝ် ဂၠာဲသ္ၚေဝ်မ္ဂး၊ အာလေဝ်အာမ္ဂး ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ဇွိတ်သပေါတ်မ္ဂး ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ကဵုချဳ (ပချဳ) မ္ဂး ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ၊ ကဵုတသိုတ်အာ (ဆုဲအာ) နူဒၞာဲမ္ဂး ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။ “ကြက်ကၠတ်ဂၠုၚ်ရ” ရဴဝွံ မၞုံစိုတ်မမိက်ကၠတ်ဒှ်တုဲ သကအ်ပွံၚ်လေဝ် ဂၠာဲသ္ၚေဝ်မ္ဂး၊ အာလေဝ် အာမ္ဂး ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ဇွိတ်သပေါတ်မ္ဂး ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ကဵုချဳ (ပချဳ) မ္ဂး ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ၊ သှ်ကၠေံဇုက်ဂၠုၚ်မ္ဂး ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ သှ်ကၠေံဇုက်ဂၠုၚ်တုဲ ဇွိတ်သပေါတ်မ္ဂး ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ကဵုချဳ (ပချဳ) မ္ဂး ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ။ ဒ္စးတိုန်ဍာ်လတူဂှ်ကီု ဗလဲစှေ်ဍာ်သၟဝ်ကီု လၞၚ်ကီု ဗွဲတွဵုမယုတ် မွဲတၞုၚ်သော်လေဝ် ကဵုစၠောံဏာပြံၚ်ဆုဲအာမ္ဂး ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။
100) ဝဝ် ရထာ (ကွဳစောတ်) ကွဳသရေၚ်ဂှ် ယာန်မ္ဂးရ။ ဂြပ်မတန်တဴ ပ္ဍဲယာန် မ္ဂးဂှ်ဂြပ်မဂပ်ဝ်ဖျေံစွံလဝ် ပ္ဍဲယာန်ရောန်။ “ကြက်ကၠတ်ဂြပ်မတန်တဴ ပ္ဍဲယာန်ရ” ရဴဝွံ မၞုံစိုတ်မမိက်ကၠတ်ဒှ်တုဲ သကအ်ပွံၚ်လေဝ် ဂၠာဲသ္ၚေဝ်မ္ဂး၊ အာလေဝ် အာမ္ဂး ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ဇွိတ်သပေါတ်မ္ဂး ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ကဵုချဳ (ပချဳ) မ္ဂး ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ၊ ကဵုတသိုတ်အာ (ဆုဲအာ) နူဒၞါဲမ္ဂး ဒးအပတ်ပါရာဇ်ရ။ “ကြက်ကၠတ် ယာန်ရ” ရဴဝွံ မၞုံစိုတ်မမိက်ကၠတ်ဒှ်တုဲ သကအ်ပွံၚ်လေဝ် ဂၠာဲသ္ၚေဝ်မ္ဂး၊ အာလေဝ် အာမ္ဂး ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ဇွိတ်သပေါတ်မ္ဂး ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ကဵုချဳ (ပချဳ) မ္ဂး ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ၊ ကဵုတသိုတ်အာ (ဆုဲအာ) နူဒၞာဲမ္ဂး ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။
101) သဇိုၚ်ဝန် (လျိုၚ်) က္ဍိုပ် လျိုၚ်ပၞး လျိုၚ်ဂၞိၚ် လျိုၚ်ဝှက်တဲဂှ် သဇိုၚ်ဝန် (လျိုၚ်) မ္ဂးရ။ မၞုံစိုတ်မမိက်ကၠတ် လျိုန်မတန်တဴ ပ္ဍဲက္ဍိုပ်ဒှ်တုဲ ဇွိတ်သပေါတ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ကဵုချဳ (ပချဳ) မ္ဂး ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ၊ ဖျေံထောံပၞးမ္ဂး ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။ မၞုံစိုတ်မမိက်ကၠတ် လျိုၚ်မတန်တဴ ပ္ဍဲပၞးဒှ်တုဲ ဇွိတ်သပေါတ်မ္ဂး ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ကဵုချဳ (ပချဳ) မ္ဂး ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ၊ ဖျေံထောံမ္ဂး ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။ မၞုံစိုတ်မမိက်ကၠတ်တုဲ လျိုၚ်မတန်တဴ ပ္ဍဲဂၞိၚ်ဒှ်တုဲ ဇွိတ်သပေါတ်မ္ဂး ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ကဵုချဳ (ပချဳ) မ္ဂး ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ၊ ဂိုၚ်ကေတ်နတဲမ္ဂး ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။ မၞုံစိုတ်မမိက်ကၠတ် လျိုၚ်ဝှက်တဲဒှ်တုဲ ဖျေံထောံမ္ဂး ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။ မၞုံစိုတ်မမိက်ကၠတ်ဒှ်တုဲ လပှ်ကေတ်နူတိမ္ဂး ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။
102) အာရှာမ်ကဴ အာရှာမ်သတ်ဂှ် အာရှာမ်မ္ဂးရ။ ဂြပ်မတန်တဴ ပ္ဍဲအာရှာမ်မ္ဂးဂှ် ဂြပ်မဂပ်ဝ်ဖျေံစွံလေဝ် ပ္ဍဲအာရှာမ် နပန်ဌာနဂမၠိုၚ်ရောၚ်။ (ဌာနဂမၠိုၚ်ဂှ်) ဂြပ်မတန်တဴပ္ဍဲတိ ကုန်ဒဵု အကး မ္ၚးဂၠးသၠာတ်ဂမၠိုၚ်ရောၚ်။ “ကြက်ကၠတ်ဂြပ်မတန်တဴ ပ္ဍဲအာရှာမ်ရ” ရဴဝွံ မၞုံစိုတ်မမိက်ကၠတ်ဒှ်တုဲ သကအ်ပွံၚ်လေဝ် ဂၠာဲသ္ၚေဝ်မ္ဂး၊ အာလေဝ် အာမ္ဂး ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ဇွိတ်သပေါတ်မ္ဂး ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ကဵုချဳ (ပချဳ) မ္ဂး ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ၊ ကဵုတသိုတ်အာ (ဆုဲအာ) နူဒၞာဲမ္ဂး ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။ ရိုဟ်ကီုလဝ် ခၞော်သကောဝ်ကီုလဝ် တၞးကီုလဝ် ပကဴကီုလဝ် သတ်ကီုလဝ် မကဠုတ်တိုန်ကတဵုဒၟံၚ် ပ္ဍဲအာရှာမ်ဂှ် မထေက်တန်ၚုဟ်မသုန်ၜဲလောန်လတူမသုန်ၜဲဂှ် မၞုံစိုတ်မမိက်ကၠတ်ဒှ်တုဲ ဇွိတ်သပေါတ်မ္ဂး ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ကဵုချဳ (ပချဳ) မ္ဂး ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ၊ ကဵုတသိုတ်အာ (ဆုဲအာ) နူဒၞါဲမ္ဂး ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။ သ္ပဂဗုဓ်စောဲအမှု (နမမိက်ကလိဂွံ) အာရှာမ်မ္ဂး ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ကတဵုဗဒှ်ကဵုသၠေဟ်ပၟာ ကုတၠဂြပ်မ္ဂး ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ၊ တၠဂြပ်ဂှ် “အဲဟွံကလေၚ်ဂွံရ” ရဴဝွံ ဖျေံကၠေံသဇိုၚ်ဝန် (ဖျေံထောံစိုတ်) မ္ဂး ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ၊ ဒှ်ဓရ်တုဲ (သ္ပအမှုတုဲ) ကဵုတၠဂြပ်ကျအာမ္ဂး ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ၊ ဒှ်ဓရ်တုဲ ဇကုကျအာမ္ဂး ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ။
103) ဂြပ်မတန်တဴပ္ဍဲဘာ မ္ဂးဂှ် ဂြပ်မဂပ်ဝ်ဖျေံစွံလဝ် ပ္ဍဲဘာ နပန်ဌာနဂမၠိုၚ်ရောၚ်။ (ဌာနဂမၠိုၚ်ဂှ်) ဂြပ်မတန်တဴ ပ္ဍဲတိ ကုန်ဒဵု အကး မ္ၚးဂၠးသၠာတ်ဂမၠိုၚ်ရောၚ်။ “ကြက်ကၠတ်ဂြပ်မတန်တဴပ္ဍဲဘာရ” ရဴဝွံ မၞုံစိုတ်မမိက်ကၠတ်ဒှ်တုဲ သကအ်ပွံၚ်လေဝ် ဂၠာဲသ္ၚေဝ်မ္ဂး၊ အာလေဝ် အာမ္ဂး ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ဇွိတ်သပေါတ်မ္ဂး ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ကဵုချဳ (ပချဳ) မ္ဂး ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ၊ ကဵုတသိုတ်အာ (ဆုဲအာ) နူဒၞါဲမ္ဂး ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။ သ္ပဂဗုဓ်စောဲအမှု (နမမိက်ကလိဂွံ) ဘာမ္ဂး ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ကတဵုဗဒှ်ကဵုသၠေဟ်ပၟာကုတၠဂြပ်မ္ဂး ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ၊ တၠဂြပ်ဂှ် “အဲဟွံကလေၚ်ဂွံရ” ရဴဝွံ ဖျေံကၠေံသဇိုၚ်ဝန်တုဲ (ဖျေံထောံစိုတ်) မ္ဂး ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ၊ ဒှ်ဓရ်တုဲ (သ္ပအမှုတုဲ) ကဵုတၠဂြပ်ကျအာမ္ဂး ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ၊ ဒှ်ဓရ်တုဲ ဇကုကျအာမ္ဂး ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ။
104) ဌာန်သြောံၜဲ မကဠုတ်တိုန်ကတဵုဒှ်ဂှ် တိဗ္ၚမ္ဂးရ။ ဂြပ်မတန်တဴပ္ဍဲတိဗ္ၚ မ္ဂးဂှ် ဂြပ်မဂပ်ဝ်ဖျေံစွံလဝ် ပ္ဍဲတိဗ္ၚ နပန်ဌာနဂမၠိုၚ်ရောၚ်။ (ဌာနဂမၠိုၚ်ဂှ်) ဂြပ်မတန်တဴ ပ္ဍဲတိ ကုန်ဒဵု အကး မ္ၚးဂၠးသၠာတ်ဂမၠိုၚ်ရောၚ်။ “ကြက်ကၠတ်ဂြပ်မတန်တဴ ပ္ဍဲတိဗ္ၚရ” ရဴဝွံ မၞုံစိုတ်မမိက်ကၠတ်ဒှ်တုဲ သကအ်ပွံၚ်လေဝ် ဂၠာဲသ္ၚေဝ်မ္ဂး၊ အာလေဝ် အာမ္ဂး ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ဇွိတ်သပေါတ်မ္ဂး ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ကဵုချဳ (ပချဳ) မ္ဂး ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ၊ ကဵုတသိုတ်အာ (ဆုဲအာ) နူဒၞါဲမ္ဂး ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။ သြောံၜဲ မကဠုတ်တိုန်ကတဵုဒၟံၚ် ပ္ဍဲတိဗ္ၚဂှ် မထေက်တန်ၚုဟ်မသုန်ၜဲ လောန်လတူမသုန်ၜဲဂှ် မၞုံစိုတ်မမိက်ကၠတ်ဒှ်တုဲ ဇွိတ်သပေါတ်မ္ဂး ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ကဵုချဳ (ပချဳ) မ္ဂး ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ၊ ကဵုတသိုတ်အာ (ဆုဲအာ) နူဒၞါဲမ္ဂး ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။ သ္ပဂဗုဓ်စောဲအမှု (နမမိက်ကလိဂွံ) တိဗ္ၚမ္ဂး ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ကတဵုဗဒှ်ကဵုသၠေဟ်ပၟာ ကုတၠဂြပ်မ္ဂး ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ၊ တၠဂြပ်ဂှ် “အဲဟွံကလေၚ်ဂွံရ” ရဴဝွံ ဖျေံကၠေံသဇိုၚ်ဝန် (ဖျေံထောံစိုတ်) မ္ဂး ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ၊ ဒှ်ဓရ်တုဲ (သ္ပအမှုတုဲ) ကဵုတၠဂြပ်ကျအာမ္ဂး ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ၊ ဒှ်ဓရ်တုဲ ဇကုကျအာမ္ဂး ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ။ ပြံၚ်ဖြုဲထောံကၞက်တိုၚ် ဇုက် သွဵုဇၞး (ဒပ်) အပိုၚ်အခြာဇုက်နၚ် (ဇိုၚ်နၚ်) မွဲမွဲမ္ဂး ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ကိုပ်ကၠာပွမပတိတ်လွဳမွဲ (ဒေါံရ) ဟွံကၠုၚ်စိုပ်ဏီ (ကိုပ်ကၠာဟွံတုဲဏီ) ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ၊ ပွမပတိတ်လွဳဂှ် ကၠုၚ်စိုပ်မ္ဂး တုဲအာမ္ဂး ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။
105) ဂအာၚ်အာရှာမ် ဂအာၚ်ဘာဂှ် ဂအာၚ် (တိ) မ္ဂးရ။ ဂြပ်မတန်တဴ ပ္ဍဲဂအာၚ် (တိ) မ္ဂးဂှ် ဂြပ်မဂပ်ဝ်ဖျေံစွံလဝ် ပ္ဍဲဂအာၚ် (တိ) နပန်ဌာနဂမၠိုၚ်ရောၚ်။ (ဌာနဂမၠိုၚ်ဂှ်) ဂြပ်မတန်တဴပ္ဍဲတိ ကုန်ဒဵု အာကး မ္ၚးဂၠးသၠာတ်ဂမၠိုၚ်ရောၚ်။ “ကြက်ကၠတ်ဂြပ်မတန်တဴ ပ္ဍဲဂအာၚ် (တိ) ရ” ရဴဝွံ မၞုံစိုတ်မမိက်ကၠတ်ဒှ်တုဲ သကအ်ပွံၚ်လေဝ် ဂၠာဲသ္ၚေဝ်မ္ဂး၊ အာလေဝ် အာမ္ဂး ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ဇွိတ်သပေါတ်မ္ဂး ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ကဵုချဳ (ပချဳ) မ္ဂး ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ၊ ကဵုတသိုတ်အာ (ဆုဲအာ) နူဒၞါဲမ္ဂး ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။ သ္ပဂဗုဓ်စောဲအမှု (နမမိက်ကလိဂွံ) ဂအာၚ် (တိ) မ္ဂး ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ကတဵုဗဒှ်ကဵုသၠေဟ်ပၟာ ကုတၠဂြပ်မ္ဂး ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ၊ တၠဂြပ်ဂှ် “အဲဟွံကလေၚ်ဂွံရ” ရဴဝွံ ဖျေံကၠေံသဇိုၚ်ဝန် (ဖျေံထောံစိုတ်) မ္ဂး ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ၊ ဒှ်ဓရ်တုဲ (သ္ပအမှုတုဲ) ကဵုတၠဂြပ်ကျအာမ္ဂး ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ၊ ဒှ်ဓရ်တုဲ ဇကုကျအာမ္ဂး ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ။ ပြံၚ်ဖြုဲထောံကၞက်တိုၚ် ဇုက် သွဵုဇၞး (ဒပ်) အပိုၚ်အခြာဇုက်နၚ် (ဇိုၚ်နၚ်) မွဲမွဲမ္ဂး ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ကိုပ်ကၠာပွမပတိတ်လွဳမွဲ (ဒေါံရ) ဟွံကၠုၚ်စိုပ်ဏီ (ကိုပ်ကၠာဟွံတုဲဏီ) ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ၊ ပွမပတိတ်လွဳဂှ် ကၠုၚ်စိုပ်မ္ဂး တုဲအာမ္ဂး ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။
106) ဂြပ်မတန်တဴ ပ္ဍဲကွာန် မ္ဂးဂှ် ဂြပ်မဂပ်ဝ်ဖျေံစွံလဝ်ပ္ဍဲကွာန် နပန်ဌာနဂမၠိုၚ်ရောၚ်။ (ဌာနဂမၠိုၚ်ဂှ်) ဂြပ်မတန်တဴပ္ဍဲတိ ကုန်ဒဵု အာကး မ္ၚးဂၠးသၠာတ်ဂမၠိုၚ်ရောၚ်။ “ကြက်ကၠတ်ဂြပ်မတန်တဴ ပ္ဍဲကွာန်ရ” ရဴဝွံ မၞုံစိုတ်မမိက်ကၠတ်ဒှ်တုဲ သကအ်ပွံၚ်လေဝ် ဂၠာဲသ္ၚေဝ်မ္ဂး၊ အာလေဝ် အာမ္ဂး ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ဇွိတ်သပေါတ်မ္ဂး ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ကဵုချဳ (ပချဳ) မ္ဂး ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ၊ ကဵုတသိုတ်အာ (ဆုဲအာ) နူဒၞါဲမ္ဂး ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။
107) ဂြိုပ်မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် မဂပ်ဝ်သဳၜတ်ကေတ်ဂှ် ဂြိုပ်မ္ဂးရ။ ဂြပ်မတန်တဴ ပ္ဍဲဂြိုပ် မ္ဂးဂှ်ဂြပ်မဂပ်ဝ်ဖျေံစွံလဝ် ပ္ဍဲဂြိုပ်နပဌာနဂမၠိုၚ်ရောၚ်။ (ဌာနဂမၠိုၚ်ဂှ်) ဂြပ်မတန်တဴပ္ဍဲတိ ကုန်ဒဵု အာကး မ္ၚးဂၠးသၠာတ်ဂမၠိုၚ်ရောၚ်။ “ကြက်ကၠတ်ဂြပ်မတန်တဴ ပ္ဍဲဂြိုပ်ရ” ရဴဝွံ မၞုံစိုတ်မမိက်ကၠတ်ဒှ်တုဲ သကအ်ပွံၚ်လေဝ် ဂၠာဲသ္ၚေဝ်မ္ဂး၊ အာလေဝ် အာမ္ဂး ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ဇွိတ်သပေါတ်မ္ဂး ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ကဵုချဳ (ပချဳ) မ္ဂး ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ၊ ကဵုတသိုတ်အာ (ဆုဲအာ) နူဒၞါဲမ္ဂး ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။ အှော်ကီုလဝ် ဇုက်လွာကီုလဝ် ချောဲကီုလဝ် မကဠုတ်တိုန်ကတဵုဒှ်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဂြိုပ်ဂှ် မထေက်တန်ၚုဟ်မသုန်ၜဲ လောန်လတူမသုန်ၜဲဂှ် မၞုံစိုတ်မမိက်ကၠတ်ဒှ်တုဲ ဇွိတ်သပေါတ်မ္ဂး ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ကဵုချဳ (ပချဳ) မ္ဂး ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ၊ ကဵုတသိုတ်အာ (ဆုဲအာ) နူဒၞါဲမ္ဂး ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။
108) ဍာ် မ္ဂးဂှ် ဍာ်မတန်တဴ ပ္ဍဲနုၚ်ထၟာဲ ကၟာန်ပန်ကၠၚ် ကၟာဇဵုမွဲလ္ပာ်ကီုရောၚ်။ မၞုံစိုတ်မမိက်ကၠတ်ဒှ်တုဲ ဇွိတ်သပေါတ်မ္ဂး ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ကဵုချဳ (ပချဳ) မ္ဂး ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ၊ ကဵုတသိုတ်အာ (ဆုဲအာ) နူဒၞါဲမ္ဂး ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။ သပၠုပ်ဏာနုၚ်ထၟာဲဇကုတုဲ မၞုံစိုတ်မမိက်ကၠတ်ဍာ် မထေက်တန်ၚုဟ်မသုန်ၜဲ လောန်လတူမသုန်ၜဲဒှ်တုဲ ဇွိတ်သပေါတ်မ္ဂး ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ကဵုချဳ (ပချဳ) မ္ဂး ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ။ ညံၚ်သ္ဂောံစိုပ်နုၚ်ထၟာဇကု သ္ပမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။ ပလီုပလာ်သပိုတ်ထောံ ကၟိန်ဇဵုကၟာမ္ဂး ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ပလီုပလာ် သပိုတ်ထောံကၟိုန်ဇဵုကၟာတုဲ ဗလးပရိုဟ်ထောံဍာ် မထေက်တန်မသုန်ၜဲ လောန်လတူမသုန်ၜဲမ္ဂး ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။ ဗလးပရိုဟ်ထောံဍာ် မထေက်တန်ၚုဟ်လတူမွဲၜဲ သၟဝ်မသုန်ၜဲမ္ဂး ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ၊ ဗလးပရိုဟ်ထောံဍာ် မထေက်တန်ၚုဟ်မွဲၜဲ သၟဝ်မွဲၜဲမ္ဂး ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။
109) ဆုဒက မ္ဂးဂှ် ဆုဒကမကုတ်လဝ်တုဲ ဆုဒကမဟဂပ်ဝ်ကုလဝ်ဏီရောၚ်။ မၞုံစိုတ်မမိက်ကၠတ်ဆုဒက မထေက်တန်ၚုဟ်မသုန်ၜဲ လောန်လတူမသုန်ၜဲဒှ်တုဲ ဇွိတ်သပေါတ်မ္ဂး ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ကဵုချဳ (ပချဳ) မ္ဂး ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ၊ ကဵုတသိုတ်အာ (ဆုဲအာ) နူဒၞါဲမ္ဂး ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။
110) ဆုဗယိ (သၟိၚ်ဆု) မ္ဂးဂှ်တၞံဆုမၞိဟ်ဂမၠိုၚ် မဂပ်ဝ်သဳၜတ်ဂိုၚ်ကေတ် သ္ပပြဘိုဂ်ရောၚ်။ မၞုံစိုတ်မမိက်ကၠတ်ဒှ်တုဲ ကုတ်မ္ဂး၊ ဇၟာပ်ကုတ်ဇၟာပ်ကုတ်ဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ကိုပ်ကၠာပွမကုတ်ဗာ်မွဲလစုတ် (ဒေါံရ) ဟွံကၠုၚ်စိုပ်ဏီ (ကိုပ်ကၠာဟွံတုဲဏီ) ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ၊ ပွမကုတ်ဗာ်မွဲလစုတ်ဂှ် ကၠုၚ်စိုပ်မ္ဂး တုဲအာမ္ဂး ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။
111) ဂြပ်မဂပ်ဝ်ရၚ်တၠုၚ်ဏာ မ္ဂးဂှ်ဂြပ်ညးသအာၚ် မရၚ်တၠုၚ်ဏာရောၚ်။ မၞုံစိုတ်မမိက်ကၠတ်ဒှ်တုဲ ဇွိတ်သပေါတ်မ္ဂး ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ကဵုချဳ (ပချဳ) မ္ဂး ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ၊ ကဵုတသိုတ်အာ (ဆုဲအာ) နူဒၞါဲမ္ဂး ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။ “ကြက်ကော်ဏာ ညးရၚ်တၠုၚ်မွဲဟာန်ကေုာံဂြပ်ရ” ရဴဝွံ ကဵုပြံၚ်ဆုဲအာမွဲလဂါမ်ဇိုၚ်မ္ဂး ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ၊ ကဵုပြံၚ်ဆုဲအာလဂါမ်ဇိုၚ် မရနုက်ကဵုၜါမ္ဂး ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။ “ကြက်ဂိုၚ်ကေတ် ဂြပ်မဒတုံစှေ်ရ” ရဴဝွံ ကဵုဒတုံစှေ်မ္ဂး (သ္ပညံၚ်ဒတုံစှေ်) မ္ဂး ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ မၞုံစိုတ်မမိက်ကၠတ်ဂြပ်မဒတုံစှေ် မထေက်တန်ၚုဟ်မသုန်ၜဲ လောန်လတူမသုန်ၜဲဒှ်တုဲ ဇွိတ်သပေါတ်မ္ဂး ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ကဵုချဳ (ပချဳ) မ္ဂး ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ၊ ကဵုတသိုတ်အာ (ဆုဲအာ) နူဒၞါဲမ္ဂး ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။
112) ဂြပ်မအပ်ပြာပ်လဝ် မ္ဂးဂှ်ဂြပ်မဂပ်ဝ်ဖျေံစွံလဝ် ပ္ဍဲဇရေၚ် (ဂြပ်မဂပ်ဝ်အပ်ပြာပ်လဝ်) ရောၚ်။ “ကဵုဂြပ်အဲညိ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးကၠုၚ်မ္ဂး အဲဟဂွံကေတ်လဝ်ရ ရဴဝွံ ဟီုတးပါဲကၠေံမ္ဂး ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ကတဵုဗဒှ်ကဵုသၠေဟ်ပၟာ ကုတၠဂြပ်မ္ဂး ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ၊ တၠဂြပ်ဂှ် “ကလေၚ်ကဵု ကုအဲ ဟွံသေၚ်ရ” ရဝွံ ဖျေံကၠေံသဇိုၚ်ဝန် (ဖျေံထောံစိုတ်) မ္ဂး ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ၊ ဒှ်ဓရ်တုဲ (သ္ပအမှုတုဲ) ကဵုတၠဂြပ်ကျအာမ္ဂး ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ၊ ဒှ်ဓရ်တုဲ ဇကုကျအာမ္ဂး ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ။
113) ဌာန်စွံလဝ်ကၚ် ဌာနကေတ်အကံက် မ္ဂးဂှ်ပ္ဍဲဒဵုမပိုတ် (စရုဲဒဵု) ကီု၊ ပ္ဍဲသၞေဟ်ကြုၚ်၊ ပ္ဍဲတြၚ်ကွာန်ကီု “ကုညးလုပ်ကၠုၚ်ဌာနဝွံ သ္ဒးဂိုၚ်ကေတ် အခေါၚ်ကၚ်ၚာၚ်ရ” ရဴဝွံ ဌာန်သၟိၚ်တၠမစၟတ်သမ္တီလဝ်ရောၚ်။ လုပ်ကၠုၚ်ကၚ် ဌာနကေတ်အကံက်တုဲ မၞုံစိုတ်မမိက်ကၠတ် ဂြပ်မဒးဆက်ကွာဲကဵုအခေါန်ကၚ်ၚာၚ် ကုသၟိၚ်တၠ မထေက်တန်ၚုဟ်မသုန်ၜဲ လောန်လတူမသုန်ၜဲဒှ်တုဲ ဇွိတ်သပေါတ်မ္ဂး ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ကဵုချဳ (ပချဳ) မ္ဂး ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ၊ ကဵုကလိလောန်အာကၚ် မွဲလဂါမ်ဇိုၚ်မ္ဂး ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ၊ ကဵုကလိလောန်အာ လဂါမ်ဇိုၚ်ဒုတိယမ္ဂး ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။ ဒတူပ္ဍဲအပ္ဍဲကၚ်တုဲ ကဵုဒတုံစှေ် (ကၠဟ်ပတိတ်) ပ္ဍဲမ္ၚးကၚ်မ္ဂး ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ၊ ဗလေတ်အခေါၚ်ကၚ်ၚာၚ်မ္ဂး ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။
114) သတ် မ္ဂးဂှ်မမိက်သ္ဂးသတ်မၞိဟ်ရ။ မၞုံစိုတ်မမိက်ကၠတ်ဒှ်တုဲ ဇွိတ်သပေါတ်မ္ဂး ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ကဵုချဳ (ပချဳ) မ္ဂး ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ၊ ကဵုတသိုတ်အာ (ဆုဲအာ) နူဒၞါဲမ္ဂး ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။ “ကြက်ရၚ်တၠုၚ်ဏာ တရဴတိုက် (နဇိုၚ်) ရ” ရဴဝွံ ကဵုပြံၚ်ဆုဲအာ မွဲလဂါမ်ဇိုၚ်မ္ဂး ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ၊ ကဵုပြံၚ်ဆုဲအာ လဂါမ်ဇိုၚ်ဒုတိယမ္ဂး ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။ သတ်ဟွံမွဲကဵုဇိုၚ် မ္ဂးဂှ် ဇြုံကဵုကရောၚ်။ မၞုံစိုတ်မမိက်ကၠတ် ဇြုံကဵုက မထေက်တန်ၚုဟ်မသုန်ၜဲ လောန်လတူမသုန်ၜဲဒှ်တုဲ ဇွိတ်သပေါတ်မ္ဂး ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ကဵုချဳ (ပချဳ) မ္ဂး ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ၊ ကဵုတသိုတ်အာ (ဆုဲအာ) နူဒၞါဲမ္ဂး ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။
115) သတ်မၞုံကဵုဇိုၚ်ၜါ မ္ဂးဂှ် မၞိဟ်ကဵုဂကူဂစေံဂမၠိုၚ်ရောၚ်။ မၞုံစိုတ်မမိက်ကၠတ်ဒှ်တုဲ ဇွိတ်သပေါတ်မ္ဂး ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ကဵုချဳ (ပချဳ) မ္ဂး ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ၊ ကဵုတသိုတ်အာ (ဆုဲအာ) နူဒၞါဲမ္ဂး ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။ “ကြက်ရၚ်တၠုၚ်ဏာ တရဴတိုက် (နဇိုၚ်) ရ” ရဴဝွံ ကဵုပြံၚ်ဆုဲအာ မွဲလဂါမ်မ္ဂး ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ၊ ကဵုပြံၚ်ဆုဲအာ လဂါမ်ဇိုၚ်ဒုတိယမ္ဂး ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။
116) သတ်မၞုံကဵုဇိုၚ်ပန် မ္ဂးဂှ်စိၚ် ချေံ အုဋ္ဌ် ဂၠဴ ချး ကေုာံသတ်မၞုံကဵုဇိုၚ်ပန် (မသၟေဟ်နူမသ္ဂးကၠုၚ်တုဲ) သီုဖအိုတ်ရောၚ်။ မၞုံစိုတ်မမိက်ကၠတ်ဒှ်တုဲ ဇွိတ်သပေါတ်မ္ဂး ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ကဵုချဳ (ပချဳ) မ္ဂး ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ၊ ကဵုတသိုတ်အာ (ဆုဲအာ) နူဒၞါဲမ္ဂး ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။ “ကြက်ရၚ်တၠုၚ်ဏာ တရဴတိုက် (နဇိုၚ်) ရ” ရဴဝွံ ကဵုပြံၚ်ဆုဲအာ မွဲလဂါမ်ဇိုၚ်ပဌမမ္ဂး ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ၊ ကဵုပြံၚ်ဆုဲအာ မွဲလဂါမ်ဇိုၚ်ဒုတိယမ္ဂး ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ၊ ကဵုပြံၚ်ဆုဲအာ မွဲလဂါမ်ဇိုၚ်တတိယမ္ဂး ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ၊ ကဵုပြံၚ်ဆုဲအာ လဂါမ်ဇိုၚ်စတုတ္ထမ္ဂး ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။
117) သတ်မၞုံကဵုဇိုၚ်မဂၠိုၚ် မ္ဂးဂှ် အယဴ ဂဂဳ စၟဥစ္စာလိၚ်္ဂ (စၟကြုတ်တိ ဗရုန်ဂး) ဂမၠိုၚ်ရောၚ်။ မၞုံစိုတ်မမိက်ကၠတ် မပ္တံအယဴ မထေက်တန်ၚုဟ်မသုန်ၜဲ လောန်လတူမသုန်ၜဲဒှ်တုဲ ဇွိတ်သပေါတ်မ္ဂး ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ကဵုချဳ (ပချဳ) မ္ဂး ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ၊ ကဵုတသိုတ်အာ (ဆုဲအာ) နူဒၞါဲမ္ဂး ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။ “ကြက်ရၚ်တၠုၚ်ဏာ တရဴတိုက် (နဇိုၚ်) ရ” ရဴဝွံ ကဵုပြံၚ်ဆုဲအာ ဇၟာပ်ဂါမ်ဇိုၚ် ဇၟာပ်ဂါမ်ဇိုၚ်ရ၊ ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ၊ ကဵုပြံၚ်ဆုဲအာ လဂါမ်ဇိုၚ်လက္ကရဴအိုတ်မ္ဂး ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။
118) ညးစၞောန်ထ္ၜး ကဵုလပုဟ်တဲ လုပ်အပ္ဍဲတုဲ ညးစမ်ၜတ် ညးပၞုက်ဓလုက်အပ္ဍဲ မ္ဂးဂှ် စၟတ်သမ္တီဂြပ်တုဲ ညးလၟိၚ်ဟီုရောၚ်။ “ဩဝ်ဂိုၚ်ကၠတ်ကေတ် ဂြပ်မၞုံယၟုဝွံညိ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးတဴမ္ဂး ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ညးဒးဒုၚ်ဟီုသ္ဂးဂှ် ဂိုၚ်ကၠတ်ကေတ် ဂြပ်မဟီုသ္ဂးဂှ်မ္ဂး သီုညးၜါတၠ ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။ ညးမၚ်မွဲ ဂြပ်မရၚ်တၠုၚ်နၚ် မ္ဂးဂှ် ညးမၚ်မွဲထိၚ်ဒဝ် ဂြပ်မရၚ်တၠုၚ်နၚ်ရောၚ်။ မၞုံစိုတ်မမိက်ကၠတ်ဂြပ် မထေက်တန်ၚုဟ်မသုန်ၜဲ လောန်လတူမသုန်ၜဲဒှ်တုဲ ဇွိတ်သပေါတ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ကဵုချဳ (ပချဳ) မ္ဂး ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ၊ ကဵုတသိုတ်အာ (ဆုဲအာ) နူဒၞါဲမ္ဂး ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။ ကသေံကၟဝ်တုဲ ပွမကၠတ် မ္ဂးဂှ် (ကသေံကၟဝ်ရၚ်သကအ်တုဲ ပွမကၠတ်ရောၚ်။) ကသေံကၟဝ်ညးမဂၠိုၚ်တုဲ ညးမွဲဂှ် ကၠတ်မ္ဂး၊ သီုညးဖအိုတ် ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။
119) ပွမသ္ပချိၚ်ဖါပ် မ္ဂးဂှ် သ္ပချိၚ်ဖါပ်တုဲ ပွမကဵုတီရောၚ်။ “ပ္ဍဲအခိင်နူဂယးကီု ပ္ဍဲအခိၚ်သဝ်တ္ၚဲကီု ပ္ဍဲအခိၚ်ဗ္တမ်ကီု နမချိၚ်ဖါပ်ကာလ မပ္တံနူဂယးဂှ် ဩဝ်ကၠတ်ဂြပ်ဝွံညိ” ရဴဝွံ သ္ပချိန်ဖါပ်မ္ဂး ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ နမချိၚ်ဖါပ်ဂှ် ကၠတ်ဂြပ်ဂှ်မ္ဂး သီုညးၜါတၠ ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ၊ ပ္ဍဲကိုပ်ကၠာကီု ပ္ဍဲလက္ကရဴ အခိၚ်ချိၚ်ဖါပ်ဂှ်ကီု ကၠတ်ဂြပ်ဂှ်မ္ဂး ကုခမဳမဖအောဝ်စကာမူလဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ကုခမဳမကၠတ်ဟေၚ် ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။
120) ပွမသ္ပစၟတ်သမ္တီ မ္ဂးဂှ်တၞဟ်နပွမကဵုကတဵုဒှ် သညာစၟတ်သမ္တီ ပွမသ္ပစၟတ်သမ္တီမမိက်ကဵုမွဲမွဲရောၚ်။ “မတ်လေဝ် ထ္ၜေက်ထ္ၜးဏောဝ်၊ ဒၞေၚ်၊ တၞေၚ်မတ်လေဝ် ယာ (တေအ်) ထ္ၜးဏောဝ်၊ က္ဍိုပ်လေဝ် ယာပတိုန် (ခညိက်) ထ္ၜးဏောဝ်၊ နစၟတ်သမ္တီဂှ် ဩဝ်ကၠတ်ဂြပ်ဝွံညိ” ရဴဝွံ သ္ပစၟတ်သမ္တီမ္ဂး ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ နစၟတ်သမ္တီဂှ် ကၠတ်ဂြပ်ဂှ်မ္ဂး သီုညးၜါတၠ ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ၊ ပ္ဍဲကိုပ်ကၠာကီု ပ္ဍဲလက္ကရဴစၟတ်သမ္တီကီု ကၠတ်ဂြပ်ဂှ်မ္ဂး ကုခမဳ မဖအောဝ်စကာမူလဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ကုခမဳမကၠတ်ဟေၚ် ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။
121) ခမဳမွဲဇကုဂှ် “ဩဝ်ကၠတ်ဂြပ် မၞုံယၟုဝွံညိ” ရဴဝွံ ဖအောဝ်စကာ ခမဳမွဲဇကုမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ခမဳဂှ် စၟတ်သမ္တီထေၚ်ကေတ် ဂြပ်ဂှ်ရတုဲ ကၠတ်ကေတ်ဂြပ်ဂှ်ဟေၚ်မ္ဂး သီုၜါတၠ ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။ ခမဳမွဲဇကုဂှ် “ဩဝ်ကၠတ်ဂြပ် မၞုံယၟုဝွံညိ” ရဴဝွံ ဖအောဝ်စကာ ခမဳမွဲဇကုမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ခမဳဂှ် စၟတ်သမ္တီထေၚ်ကေတ် ဂြပ်ဂှ်ရတုဲ ကၠတ်ကေတ်ဂြပ်သအာၚ်မ္ဂး ကုခမဳ မဖအောဝ်စကာမူလဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ကုခမဳ မကၠတ်ဟေၚ် ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။ ခမဳမွဲဇကုဂှ် “ဩဝ်ကၠတ်ဂြပ် မၞုံယၟုဝွံညိ” ရဴဝွံ ဖအောဝ်စကာ ခမဳမွဲဇကုမ္ဂး ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ခမဳဂှ် စၟတ်သမ္တီထေၚ်ကေတ် ဂြပ်သအာၚ်တုဲ ကၠဝ်ကေတ် ဂြပ်ဂှ်ဟေၚ်မ္ဂး သီုၜါတၠ ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။ ခမဳမွဲဇကုဂှ် “ဩဝ်ကၠတ်ဂြပ် မၞုံယၟုဝွံညိ” ရဴဝွံ ဖအောဝ်စကာ ခမဳမွဲဇကုမ္ဂး ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ခမဳဂှ်စၟတ်သမ္တီထေၚ်ကေတ် ဂြပ်သအာၚ်တုဲ ကၠတ်ကေတ်ဂြပ်သအာၚ်ဟေၚ်ဂှ်မ္ဂး ကုခမဳမဖအောဝ်စကာမူလဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ကုခမဳ မကၠတ်ဟေၚ် ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။ ခမဳမွဲဇကုဂှ် “ဩဝ်ဟီုကဵု ကုခမဳမၞုံယၟုဝွံညိ၊ ခမဳမၞုံယၟုဝွံလေဝ် ခမဳမၞုံယၟုဝွံ ဩဝ်ကၠတ်ဂြပ်မၞုံယၟုဝွံညိ ရဴဝွံ ဟီုကဵုကုခမဳမၞုံယၟုဝွံည” ရဴဝွံ ဖအောဝ်စကာ ခမဳမွဲဇကုမ္ဂး ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ခမဳဂှ် ဟီုကဵုကုခမဳမွဲသအာၚ်မ္ဂး ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ခမဳကၠတ်ဂှ် ဒုၚ်ဝန်မ္ဂး ခမဳမဖအောဝ်စကာမူလဂှ် ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ၊ ခမဳညးကၠတ်ဂှ် ကၠတ်ဂြပ်ဂှ်မ္ဂး သီုညးဖအိုတ် သီုညးပန်တၠ ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။ ခမဳမွဲဇကုဂှ် “ဩဝ်ဟီုကဵု ကုခမဳမၞုံယၟုဝွံညိ၊ ခမဳမၞုံယၟုဝွံလေဝ် ခမဳမၞုံယၟုဝွံ ဩဝ်ကၠတ်ဂြပ်မၞုံယၟုဝွံညိ ရဴဝွံ ဟီုကဵုကုခမဳမၞုံယၟုဝွံညိ” ရဴဝွံ ဖအောဝ်စကာ ခမဳမွဲဇကုမ္ဂး ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ခမဳဂှ် ဖအောဝ်စကာခမဳမွဲသအာၚ် (တိုက်ရိုက်) မသအာၚ်နူ ခမဳမဂပ်ဝ်ဖအောဝ်စကာမွဲကဆံၚ်ဂှ်မ္ဂး ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ခမဳကၠတ်ဂှ် ဒုၚ်ဝန်မ္ဂး ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ခမဳဂှ်ကၠတ်ဂြပ်ဂှ်မ္ဂး ခမဳမဖအောဝ်စကာမူလဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ကုခမဳမဖအောဝ်စကာ (တိုက်ရိုက်) ကီု ကုခမဳမကၠတ်ကီုဂှ် ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။ ခမဳမွဲဇကုဂှ် “ဩဝ်ကၠတ်ဂြပ် မၞုံယၟုဝွံညိ” ရဴဝွံ ဖအောဝ်စကာ ခမဳမွဲဇကုမ္ဂး ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ခမဳဂှ် အာတုဲ အဲကၠတ်ဂြပ်ဟွံမာန်ရ ရဴဝွံ ကလေၚ်ကၠုၚ်မွဲလှေ်ပၠန်ရ၊ ခမဳဂှ် “ပ္ဍဲအခိၚ်သၟဟ်ရထဂှ် ဩဝ်ကၠတ်ဂြပ်ဂှ်ညိ” ရဴဝွံ (ထပ်) ဖအောဝ်စကာပၠန်မ္ဂး ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ခမဳဂှ် ကၠတ်ကေတ် ဂြပ်ဂှ်မ္ဂး သီုၜါတၠ ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။ ခမဳမွဲဇကုဂှ် “ဩဝ်ကၠတ်ဂြပ် မၞုံယၟုဝွံညိ” ရဴဝွံ ဖအောဝ်စကာ ခမဳမွဲဇကုမ္ဂး ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ခမဳဂှ် ဖအောဝ်စကာတုဲပ္ဍဲကြဴ ၜိုန်သၠိုက်သ္ၚောံစိုတ် စိုတ်ဟွံမိပ်လေဝ် “လ္ပကၠတ်တဴရ” ရဴဝွံ ဟွံဟီုလၟိၚ်ဒးရ၊ ခမဳဂှ် ကၠတ်ကေတ် ဂြပ်ဂှ်မ္ဂး သီုၜါတၠ ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။ ခမဳမွဲဇကုဂှ် “ဩဝ်ကၠတ်ဂြပ် မၞုံယၟုဝွံညိ” ရဴဝွံ ဖအောဝ်စကာ ခမဳမွဲဇကုမ္ဂး ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ခမဳဂှ် ဖအောဝ်စကာတုဲပ္ဍဲကြဴ သၠိုက်သ္ၚောံစိုတ် စိုတ်ဟွံမိပ်တုဲ “လ္ပကၠတ်ရ” ရဴဝွံ ဟီုလၟိၚ်ရ၊ ခမဳဂှ် “တၠအဲ ဖအောဝ်စကာအဲတုဲဒှ်ရ” ရဴဝွံ (ဟီုသ္ဂးတုဲ) ကၠတ်ကေတ်ဂြပ်ဂှ်မ္ဂး ကုခမဳ မဖအောဝ်စကာမူလဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ကုခမဳ မကၠတ်ဟေၚ် ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။ ခမဳမွဲဇကုဂှ် “ဩဝ်ကၠတ်ဂြပ် မၞုံယၟုဝွံညိ” ရဴဝွံ ဖအောဝ်စကာ ခမဳမွဲဇကုမ္ဂး ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ခမဳဂှ် ဖအောဝ်စကာတုဲပ္ဍဲကြဴ သၠိုက်သ္ၚောံစိုတ် စိုတ်ဟွံမိပ်တုဲ “လ္ပကၠတ်ရ” ရဴဝွံ ဟီုလၟိၚ်ရ၊ ခမဳဂှ် “ခိုဟ်သန်ရ” ဂးတုဲ ဝေၚ်ပါဲကၠေံမ္ဂး သီုညးၜါတၠ ဟွံဒးအာပတ်ရ။
122) ကုခမဳမဂိုၚ်ကၠတ်ကေတ် ဂြပ်မဟွံကဵု နဟိုတ်အၚ်္ဂဂမၠိုၚ်မသုန်ပြကာဂှ် ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။ ပွမဒှ်ဂြပ်ညးသအာၚ် မသီၜတ်မၚ်မွဲလဝ် ပွမမၞုံစၟတ်သမ္တီရဴဝွံမ္ဂး ဂြပ်ညးသအာၚ်သီၜတ်မၚ်မွဲလဝ် ပွမဒှ်အရပ်အစပ်မဇြိုၚ် မထေက်တန်ၚုဟ်မသုန်ၜဲ လောန်လတူမသုန်ၜဲ ပွမစိုတ်မမိက်ကၠတ် ကတဵုဒှ်ဂမၠိုၚ်ရောၚ်၊ ဇွိတ်သပေါတ်မ္ဂး ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ကဵုချဳ (ပချဳ) မ္ဂးဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ၊ ကဵုတသိုတ်အာ (ဆုဲအာ) နူဒၞါဲမ္ဂး ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။
123) ကုခမဳမဂိုၚ်ကၠတ်ကေတ် ဂြပ်မဟွံကဵုနကဵုဟိုတ်အၚ်္ဂဂမၠိုၚ်မသုန်ပြကာဂှ် ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ၊ ပွမဒှ်ဂြပ်ညးအာၚ် မသီၜတ်မၚ်မွဲလဝ် ပွမမၞုံစၟတ်သမ္တီရဴဝွံမ္ဂး ဂြပ်ညးသအာၚ်သီၜတ်မၚ်မွဲလဝ် ပွမဒှ်အရပ်အစပ်မသာ မလောန်လတူမွဲၜဲ မအောန်သၟဝ်မသုန်ၜဲ ပွမစိုတ်မမိက်ကၠတ် ကတဵုဒှ်ဂမၠိုၚ်ရောၚ်။ ဇွိတ်သပေါတ်မ္ဂး ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ကဵုချဳ (ပချဳ) မ္ဂးဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ၊ ကဵုတသိုတ်အာ (ဆုဲအာ) နူဒၞါဲမ္ဂး ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ။
124) ကုခမဳမဂိုၚ်ကၠတ်ကေတ် ဂြပ်မဟွံကဵုနဟိုတ်အၚ်္ဂဂမၠိုၚ်မသုန်ပြကာဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပွမဒှ်ဂြပ်ညးသအာၚ် မသီၜတ်မၚ်မွဲလဝ် ပွမမၞုံစၟတ်သမ္တီ ရဴဝွံမ္ဂး ဂြပ်ညးသအာၚ်သီၜတ်မၚ်မွဲလဝ် ပွမဒှ်အရပ်အစပ်မသာမွဲၜဲ မအောန်သၟဝ်မွဲၜဲ ပွမစိုတ်မမိက်ကၠတ်ကတဵုဒှ်ဂမၠိုၚ်ရောၚ်။ ဇွိတ်သပေါတ်မ္ဂး ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ကဵုချဳ (ပချဳ) မ္ဂးဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ၊ ကဵုတသိုတ်အာ (ဆုဲအာ) နူဒၞါဲမ္ဂး ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။
125) ကုခမဳမဂိုၚ်ကၠတ်ကေတ် ဂြပ်မဟွံကဵုနဟိုတ်အၚ်္ဂဂမၠိုၚ်တြဴပြကာဂှ် ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။ ပွမဟွံမွဲစၟတ်သမ္တီ ရဴဝွံမ္ဂး ဂြပ်ဇကု၊ ပွမဟွံသေၚ်ကဵုဂိုၚ်ကေတ် ဗွဲဍုက်ကေဝ်ဒဒှ်ေဒယှ်၊ ပွမဟွံသေၚ်ကဵုဂိုၚ်ကေတ် ဗွဲဂြပ်ဂလေံ၊ ပွမဒှ်အရပ်အစပ်မဇြိုၚ် မထေက်တန်ၚုဟ်မသုန်ၜဲ လောန်လတူမသုန်ၜဲ၊ ပွမစိုတ်မမိက်ကၠတ် ကတဵုဒှ်ဂမၠိုၚ်ရောၚ်။ ဇွိတ်သပေါတ်မ္ဂး ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ကဵုချဳ (ပချဳ) မ္ဂးဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ၊ ကဵုတသိုတ်အာ (ဆုဲအာ) နူဒၞါဲမ္ဂး ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။
126) ကုခမဳမဂိုၚ်ကၠတ်ကေတ် ဂြပ်မဟွံကဵုနဟိုတ်အၚ်္ဂဂမၠိုၚ်တြဴပြကာဂှ် ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ။ ပွမဟွံမွဲစၟတ်သမ္တီ ရဴဝွံမ္ဂး ဂြပ်ဇကု၊ ပွမဟွံသေၚ်ကဵုဂိုၚ်ကေတ် ဗွဲဍုက်ကေဝ်ဒဒှ်ေဒယှ်၊ ပွမဟွံသေၚ်ကဵုဂိုၚ်ကေတ် ဗွဲဂြပ်ဂလေံ၊ ပွမဒှ်အရပ်အစပ်မသာ မလောန်လတူမွဲၜဲ မအောန်သၟဝ်မသုန်ၜဲ ပွမစိုတ်မမိက်ကၠဝ် ကတဵုဒှ်ဂမၠိုၚ်ရောၚ်။ ဇွိတ်သပေါတ်မ္ဂး ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ကဵုချဳ (ပချဳ) မ္ဂးဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ၊ ကဵုတသိုတ်အာ (ဆုဲအာ) နူဒၞါဲမ္ဂး ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ။
127) ကုခမဳမဂိုၚ်ကေတ် ဂြပ်မဟွံကဵုနဟိုတ်အၚ်္ဂဂမၠိုၚ်တြဴပြကာဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပွမဟွံမွဲစၟတ်သမ္တီ ရဴဝွံမ္ဂးဂြပ်ဇကု၊ ပွမဟွံသေၚ်ကဵုဂိုၚ်ကေတ် ဗွဲမဍုက်ကေဝ်ဒဒှ်ေဒယှ်၊ ပွမဟွံသေၚ်ကဵုဂိုၚ်ကေတ် ဗွဲဂြပ်ဂလေံ၊ ပွမဒှ်အရပ်အစပ်မသာမွဲၜဲ အောန်သၟဝ်မွဲၜဲ၊ ပွမစိုတ်မမိက်ကၠတ် ကတဵုဒှ်ဂမၠိုၚ်ရောၚ်။ ဇွိတ်သပေါတ်မ္ဂး ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ကဵုချဳ (ပချဳ) မ္ဂးဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ၊ ကဵုတသိုတ်အာ (ဆုဲအာ) နူဒၞါဲမ္ဂး ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။
128) ကုခမဳမဂိုၚ်ကေတ် ဂြပ်မဟွံကဵုနဟိုတ်အၚ်္ဂဂမၠိုၚ်မသုန်ပြကာဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပွမဟွံသေၚ်ကဵုဂြပ်ညးသအာၚ် မသီၜတ်မၚ်မွဲလဝ်၊ ပွမမၞုံစၟတ်သမ္တီ ရဴဝွံမ္ဂးဂြပ်ညးသအာၚ် သီၜတ်မၚ်မွဲလဝ်၊ ပွမဒှ်အရပ်အစပ်မဇြိုၚ် မထေက်တန်ၚုဟ်မသုန်ၜဲ မလောန်လတူမသုန်ၜဲ၊ ပွမစိုတ်မမိက်ကၠတ် ကတဵုဒှ်ဂမၠိုၚ်ရောၚ်။ ဇွိတ်သပေါတ်မ္ဂး ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ကဵုချဳ (ပချဳ) မ္ဂးဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ၊ ကဵုတသိုတ်အာ (ဆုဲအာ) နူဒၞါဲမ္ဂး ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။
129) ကုခမဳမဂိုၚ်ကေတ် ဂြပ်မဟွံကဵုနဟိုတ်အၚ်္ဂဂမၠိုၚ်မသုန်ပြကာဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပွမဟွံသေၚ်ကဵုဂြပ်ညးသအာၚ် မသီၜတ်မၚ်မွဲလဝ်၊ ပွမမၞုံစၟတ်သမ္တီ ရဴဝွံမ္ဂးဂြပ်ညးသအာၚ် သီၜတ်မၚ်မွဲလဝ်၊ ပွမဒှ်အရပ်အစပ်မသာ မလောန်လတူမွဲၜဲ မအောန်သၟဝ်မသုန်ၜဲ၊ ပွမစိုတ်မမိက်ကၠတ် ကတဵုဒှ်ဂမၠိုၚ်ရောၚ်။ ဇွိတ်သပေါတ်မ္ဂး ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ကဵုချဳ (ပချဳ) မ္ဂးဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ၊ ကဵုတသိုတ်အာ (ဆုဲအာ) နူဒၞါဲမ္ဂး ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။
130) ကုခမဳမဂိုၚ်ကေတ် ဂြပ်မဟွံကဵုနဟိုတ်အၚ်္ဂဂမၠိုၚ်မသုန်ပြကာဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပွမဟွံသေၚ်ကဵုဂြပ်ညးသအာၚ် မသီၜတ်မၚ်မွဲလဝ်၊ ပွမမၞုံစၟတ်သမ္တီ ရဴဝွံမ္ဂးဂြပ်ညးသအာၚ် သီၜတ်မၚ်မွဲလဝ်၊ ပွမဒှ်အရပ်အစပ်မသာမွဲၜဲ မအောန်သၟဝ်မွဲၜဲ၊ ပွမစိုတ်မမိက်ကၠတ် ကတဵုဒှ်ဂမၠိုၚ်ရောၚ်။ ဇွိတ်သပေါတ်မ္ဂး ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ကဵုချဳ (ပချဳ) မ္ဂးဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ၊ ကဵုတသိုတ်အာ (ဆုဲအာ) နူဒၞါဲမ္ဂး ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။
131) ကုခမဳစၟတ်မသမ္တီထေၚ်ကေတ်ဂြပ်ဇကု ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ပ္ဍဲပွမဂိုၚ်ကေတ်ရ၊ ပ္ဍဲပွမဂိုၚ်ကေတ် ဗွဲမဍုက်ကေဝ်ဒဒှ်ေဒယှ်၊ ပွမဂိုၚ်ကေတ် ဗွဲဂြပ်ဂလေံလဝ် ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ပ္ဍဲဂြပ်ပြိုတ်မသီၜတ်မၚ်မွဲလဝ် ဂြပ်တိရိစ္ဆာန် မသီၜတ်မၚ်မွဲလဝ်၊ ကုခမဳမစၟတ်သမ္တီပံသုကူ ခမဳမကြအ်ဥမ္မတ် ခမဳစိုတ်ကလှ်လဖှ် ခမဳဝေဒနာပ္ဍဵုပ္ဍိုက် ခမဳမကလိလောန်တမ်ကၠာတဲ ဟွံဒးအာပတ်ရ။ ခဏ်ထ္ၜးကဵုဟိုတ် အဒိန္နာဒါန်တုဲရ
၁.၂.၃။ လၟေင်က္ဍိုပ်မာတိကာ ဝိနဳတဝတ္ထု
ဆေင်စပ်ကဵုသၞေဟ်ခဝါ မသုန်ဝတ္ထု။ ဆေင်စပ်ကဵုသၞာလး ပန်ဝတ္ထု။ ဆေင်စပ်ကဵုဒမၠု မသုန်ဝတ္ထု။ ဆေင်စပ်ကဵုဂြပ်မရင်တၠုင်ဏာ မသုန်ဝတ္ထု။ ဆေင်စပ်ကဵုဂလာန်ဝေါဟာသုင်စောဲ မသုန်ဝတ္ထု။ သအာင်ဆေင်စပ်ကဵုကျာပဠက် မသုန်ဝတ္ထု။ ဝတ္ထုမလပှ်ပံသုကူ ပ္ဍဲဇွချိုတ်ချိုတ် မဟွံလီုလာ်ဏီ။ ဝတ္ထုမပြံင်လှာဲ ဇြေဟ်လိက်မာဲ။ ဆေင်စပ်ကဵုသ္ၚိဇရုင်ပဠက်ခဒမ်ဟုံဍာ် မသုန်ဝတ္ထု ဆေင်စပ်ကဵုစၞဇ္ၚး မသုန်ဝတ္ထု။ ဟွံမွဲကဵုညးဂိုင်ကေတ်တမ်မူလ မသုန်ဝတ္ထု။ ပ္ဍဲအခိင်ဒှ် ကၞောဝ်ပုင်, ဖျုန်။ ဝတ္ထုမကၠတ်ကွာင်, ကွာင်ဂြိုဟ်ပြေင်, ကွာင်ကဝေက်။ ဝတ္ထုမကၠတ်ပရိက္ခရာ ကေုာံထိုင်။ ဝတ္ထုမကၠတ်ဂရောပ်ဖုန်။ ဝတ္ထုမကၠတ်သ္ၚာ နူတေင်ဗလဲသ္ၚာ။ ဝတ္တုကၠတ်သ္ၚာတုဲ ပဒတဴသီုတိတ်နူဘာ။ ဝတ္ထုမစ ဗွဲဍုက်ကေဝ်ဒဒေှ်ဒယှ်။ စၟတ်သမ္တီထေင်ဂး ဂြပ်ဇကုတုဲ ဂိုင်ကေတ် သအာင်ၜါဝတ္ထု။ ပိုဲတအ်ဟဂွံကၠတ်ရ ဟီုသ္ဂးရဴဝွံ ထပှ်ဝတ္ထု။ ပိုဲတအ်ကၠတ်ရ ဟီုသ္ဂးရဴဝွံ ထပှ်ဝတ္ထု။ ကၠတ်မပ္တံသတ်ကြုက်သင် ထပှ်ဝတ္ထု။ ဆေင်စပ်ကဵုကၠတ်ပကဴမၠိုင် ၜါဝတ္ထု။ ဆေင်စပ်ကဵုခမဳဟီုသ္ဂးဍာံစၟတ် ပိဝတ္ထု။ ဆေင်စပ်ကဵုမၞိက် ဗလေတ်အကံက်ကလိလောန်ကင်ပိဝတ္ထု။ ဝတ္ထုမဆေင်စပ်ကဵုကၠိက် ဒြာဲ က။ ဝတ္ထုမကၠတ်ပၠောဏာကွဳ။ ဆေင်စပ်ကဵုဖျုန်ကဠောံ ၜါဝတ္ထု။ ဆေင်စပ်ကဵုဆု ၜါဝတ္ထု။ ဆေင်စပ်ကဵုပံသုကူ ၜါဝတ္ထု။ ဆေင်စပ်ကဵုဍာ် ၜါဝတ္ထု။ ဝတ္ထုမသ္ပပြဘိုဂ်ကၠေင်သွဟ်။ ဝတ္ထုကသေံကၟဝ်တုဲကၠတ်။ ဝတ္ထုကၠတ် ဟွံပေင်မသုန်ၜဲ။ ပ္ဍဲဍုင်သာရဝှ် ဝတ္ထုမကၠတ် မပ္တံသ္ၚုမွဲကေမ် ပန်ဝတ္တု။ စၞဇ္ၚးၜါဝတ္ထု။ ချောဲၜါဝတ္ထု။ မပ္တံပါ်ပရအ်ဂြပ်သင် ပန်ဝတ္ထု။ ဟွံမွဲကဵုတၠဂြပ် ထပှ်ဝတ္ထု။ ဆေင်စပ်ကဵုဆု ဍာ် တိ ချောဲဂမၠိုင်ၜါဝတ္ထု။ ဆေင်စပ်ကဵုဂြပ်သင် ထပှ်ဝတ္ထု။ ဝတ္ထု သၞာသတိက်သၞာဒၟံင် မၞုံကဵုတၠ ရင်တၠုင်ဏာဌာန်သအာင်ဟွံဂွံ။ ဝတ္ထု သၞာသတိက်သၞာဒၟံင် မၞုံကဵုတၠ ရင်တၠုင်ဏာဌာန်သအာင် ဗွဲဂြပ်ဂလေံ။ ဝတ္ထုထုလ္လနန္ဒာ ပ္ဍဲဍုင်စမ္ပာ ကေုာံဍုင်ဝေသာလဳ။ ပ္ဍဲဍုင်ဝေသာလဳ ဝတ္ထုအဇ္ဇုက။ ပ္ဍဲဍုင်ဗာရာဏာသဳ ဝတ္ထုပိလိန္ဒဝစ္ဆ။ ပ္ဍဲဍုင်ကောသမ္ဗဳ ဝတ္ထုပဏ္ဍုက ကေုာံကပိလ။ ပ္ဍဲဍုင်သာဂလ ဝတ္ထုဒလ္လိက။ ဣဝွံတုန် လၟေင်က္ဍိုပ်မာတိကာရောင်။
၁.၂.၄။ ဗီုသ္ဂုတ်သွာတ် ဝိနဳတဝတ္ထုဂမၠိုၚ်
132) ပ္ဍဲမွဲအခိင်တေံ ခမဳဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုင် ပြာပ်အာသၞေဟ်ခဝါတုဲ ကၠတ်ကေတ်ဂွဳစိုက်ခဝါအိုတ်ရ၊ “တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ပညပ်သိက္ခာပိုဒ်တုဲဒှ်ရ၊ ပိုဲညးဂမၠိုင် စှေ်ပါရာဇိကအိုတ်ဟာ” ရဴဝွံ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂမၠိုင်ဂှ်အိုတ်ရ၊ ဂရင်ပတီ ဟိုတ်ဂရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် မၞးတအ်ညးဂမၠိုင် စှေ်ပါရာဇိကအိုတ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၁) ပ္ဍဲမွဲအခိင်တေံ ခမဳမွဲဇကု ပြာပ်အာသၞေဟ်ခဝါတုဲ ညာတ်ဒးယာတ် မထေက်တန်ၚုဟ်မး မဂၠိုင်မ္ဂး စိုတ်မမိက်ကၠတ် ကတဵုဒှ်ရ၊ “တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ပညပ်သိက္ခာပိုဒ်တုဲဒှ်ရ၊ အဲစှေ်ပါရာဇိကဟာ” ရဴဝွံ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ၊ ဂရင်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ နအယာံမာတ်စိုတ် ကတဵုဒှ်ဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၂) ပ္ဍဲမွဲအခိင်တေံ ခမဳမွဲဇကု ပြာပ်အာသၞေဟ်ခဝါတုဲ ညာတ်ဒးယာတ် မထေက်တန်ၚုဟ်မးမဂၠိုင်မ္ဂး မၞုံစိုတ်မမိက်ကၠတ်ဒှ်တုဲ ဇွိတ်သပေါတ်ရ၊ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ ဟွံဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၃) ပ္ဍဲမွဲအခိင်တေံ ခမဳမွဲဇကု ပြာပ်အာသၞေဟ်ခဝါတုဲ ညာတ်ဒးယာတ် မထေက်တန်ၚုဟ်မးမဂၠိုင်မ္ဂး မၞုံစိုတ်မမိက်ကၠတ်ဒှ်တုဲ ကဵုချဳ (ပချဳ) ရ၊ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ ဟွံဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ၊ ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၄) ပ္ဍဲမွဲအခိင်တေံ ခမဳမွဲဇကု ပြာပ်အာသၞေဟ်ခဝါတုဲ ညာတ်ဒးယာတ် မထေက်တန်ၚုဟ်မးမဂၠိုင်မ္ဂး မၞုံစိုတ်မမိက်ကၠတ်ဒှ်တုဲ ကဵုတသိုတ်အာနူဒၞါဲရ၊ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ တၠအဲ စှေ်ပါရာဇိကရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၅)
133) ပ္ဍဲမွဲအခိင်ဂှ် ခမဳဂ္ၚေင်ပိဏ္ဍပါတ်မွဲဇကု ညာတ်ဒးယာတ်ဂြောပ်လတူ မထေက်တန်ၚုဟ်မးမဂၠိုင်မ္ဂး စိုတ်မမိက်ကၠတ်ကတဵုဒှ်ရ ။ ပ ။ မၞုံစိုတ်မမိက်ကၠတ်ဒှ်တုဲ ဇွိတ်သပေါတ်တဴရ ။ ပ ။ မၞုံစိုတ်မမိက်ကၠတ်ဒှ်တုဲ ကဵုချဳ (ပချဳ) ရ ။ ပ ။ မၞုံစိုတ်မမိက်ကၠတ်ဒှ်တုဲ ကဵုတသိုတ်အာနူဒၞါဲရ၊ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ တၠအဲစှေ်ပါရာ ဇိကရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၆-၉)
134) ပ္ဍဲမွဲအခိင်တေံ ခမဳမွဲဇကု ပ္ဍဲအခိင်တ္ၚဲ ညာတ်ဒးဂြပ်တုဲ “ဗ္တမ်မှ ကၠတ်ဏောဝ်” ရဴဝွံ သ္ပစွံလဝ်စၟတ်သမ္တီရ၊ ခမဳဂှ် သမ္တဳထေင်ကေတ် ဂြပ်ဂှ်ရတုဲ ကၠတ်ကေတ် ဂြပ်ဂှ်ဟေင်ရ ။ ပ ။ သမ္တဳထေင်ကေတ် ဂြပ်ဂှ်တုဲ ကၠတ်ကေတ် ဂြပ်သအာင်ရ ။ ပ ။ သမ္တီထေင်ကေတ် ဂြပ်သအာင်တုဲ ကၠတ်ကေတ် ဂြပ်ဂှ်ရ ။ ပ ။ သမ္တီထေင်ကေတ် ဂြပ်သအာင်တုဲ ကၠတ်ကေတ်ဂြပ်သအာင်ဟေင်ရ၊ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ တၠအဲစှေ်ပါရာဇိကရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၁၀-၁၃) ပ္ဍဲမွဲအခိင်တေံ ခမဳမွဲဇကု ပ္ဍဲအခိင်တ္ၚဲ ညာတ်ဒးဂြပ်တုဲ “ဗ္တမ်မှ ကၠတ်ဏောဝ်” ရဴဝွံ သ္ပစွံလဝ် စၟတ်သမ္တီရ၊ ခမဳဂှ် သမ္တီထေင်ကေတ် ဂြပ်ဂှ်ရတုဲ ကၠတ်ဒးဂြပ်ဇကုရ၊ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ ဟွံဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၁၄) ပ္ဍဲမွဲအခိင်တေံ ခမဳမွဲဇကု ဃောရင်တၠုင်ဏာ ဂြပ်ခမဳမွဲဇကုဂှ် မၞုံစိုတ်မမိက်ကၠတ်ဒှ်တုဲ ဇွိတ်သပေါတ် သဇိုင်ဝန် (လျိုင်) မၞုံလတူက္ဍိုပ်ရ ။ ပ ။ မၞုံစိုတ်မမိက်ကၠတ်ဒှ်တုဲ ကဵုချဳ (ပချဳ) ရ ။ ပ ။ မၞုံစိုတ်မမိက်ကၠတ်ဒှ်တုဲ ဖျေံထောံပၞးရ ။ ပ ။ မၞုံစိုတ်မမိက်ကၠတ်ဒှ်တုဲ ဇွိတ်သပေါတ် သဇိုင်ဝန် (လျိုင်) မၞုံပ္ဍဲပၞးရ ။ ပ ။ မၞုံစိုတ်မမိက်ကၠတ်ဒှ်တုဲ ကဵုချဳ (ပချဳ) ရ ။ ပ ။ မၞုံစိုတ်မမိက်ကၠတ်ဒှ်တုဲ ဖေျံထောံဂၞိင်ရ ။ ပ ။ မၞုံစိုတ်မမိက်ကၠတ်ဒှ်တုဲ ဇွိတ်သပေါတ် သဇိုင်ဝန် (လျိုင်) မၞုံပ္ဍဲဂၞိင်ရ ။ ပ ။ မၞုံစိုတ်မမိက်ကၠတ်ဒှ်တုဲ ကဵုချဳ (ပချဳ) ရ ။ ပ ။ မၞုံစိုတ်မမိက်ကၠတ်ဒှ်တုဲ ဂိုင်ကေတ်နတဲရ ။ ပ ။ မၞုံစိုတ်မမိက်ကၠတ်ဒှ်တုဲ လျိုင်ဝှက်တဲဂှ် ဖေျံထောံပ္ဍဲတိရ ။ ပ ။ မၞုံစိုတ်မမိက်ကၠတ်ဒှ်တုဲ လပှ်ကေတ် နတိရ၊ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ တၠအဲ စှေ်ပါရာဇိကရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၁၅-၂၅)
135) ပ္ဍဲမွဲအခိင်တေံ ခမဳမွဲဇကု ပၠးလဝ်သ္ၚာ ပ္ဍဲအမှဲအာကးတုဲ လုပ်အာဘာရ၊ ခမဳမွဲဇကုဂှ် “သ္ၚာဝွံ လ္ပကဵုလီုလာ်အာညိ” ရဴဝွံ သီဂိုင်ဒေပ်လဝ်ရ၊ ခမဳတၠသ္ၚာဂှ် တိတ်ကၠုင်တုဲ “ယွံကောန်တၠ ညးလဵုမွဲ ကၠတ်ဏာ သ္ၚာအဲဂှ်ရော?” ရဴဝွံ သၟာန်ခမဳဂှ်ရ၊ ခမဳ (သီဂိုင်ဒေပ်လဝ်သ္ၚာ) ဂှ် “အဲ ကၠတ်လဝ်ရ” ရဴဝွံ သ္ဂးရ။ ခမဳတၠသ္ၚာဂှ် “တၠအဲခမဳဟွံသေင်ရ” ရဴဝွံ စောတ်စောဲ ခမဳ (သီဂိုင်ဒေပ်လဝ်သ္ၚာ) ဂှ်ရ၊ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သေၠဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ၊ ဂရင်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲရ။ ယွံခမဳ တၠအဲ မၞုံစိုတ်သာ်လဵုဂှ်ရော? ရဴဝွံ (သၟာန်တိုန်) ဂှ်— ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် အဲဍိက်အယာံမာတ်ဟီု အတိုင်ဂလာန်စပ်အာ (အယာံမာတ်ဟီုသှ် အတိုင်သၟာန်) ရ ရဴဝွံ (ဂရင်ပတီရ)။ ယွံခမဳ ပ္ဍဲပွမဟီု အယာံမာတ်ဂလာန်စပ်အာဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၂၆) ပ္ဍဲမွဲအခိင်တေံ ခမဳမွဲဇကု ဖျေံစွံလဝ်သ္ၚာ ပ္ဍဲဂတဵုဒလာဲခုင်ဇမၠိင်တုဲ။ ဖျေံစွံလဝ်သၞာနိသဳဒိုန် ပ္ဍဲဂတဵုဒလာဲခုင်ဇမၠိင်တုဲ။ ဖျေံစွံလဝ်ဗဗေင် ပ္ဍဲသၟဝ်ဂတဵုဒလာဲခုင်ဇမၠိင်တုဲ လုပ်အာဘာဂှ်ရ၊ ခမဳမွဲဇကုဂှ် “ဗဗေင်ဝွံ လ္ပကဵုလီုလာ်အာညိ” ရဴဝွံ သီဂိုင်ဒေပ်လဝ်ရ၊ ခမဳတၠဗဗေင်ဂှ် တိတ်ကၠုင်တုဲ “ယွံကောန်တၠ ညးလဵုမွဲ ကၠတ်ဏာ ဗဗေင်အဲရော?” ရဴဝွံ သၟာန်ခမဳဂှ်ရ၊ ခမဳ (သီဂိုင်ဒေပ်လဝ်ဗဗေင်) ဂှ် “အဲကၠတ်လဝ်ရ” ရဴဝွံ သ္ဂးရ။ ခမဳတၠဗဗေင်ဂှ် “တၠအဲ ခမဳဟွံသေင်ရ” ရဴဝွံ စောတ်စောဲ ခမဳ (သီဂိုင်ဒေပ်လဝ်ဗဗေင်) ဂှ်ရ၊ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ ပ္ဍဲပွမဟီု အယာံမာတ်ဂလာန်စပ်အာဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၂၇-၂၉) ပ္ဍဲမွဲအခိင်တေံ ခမဳဗြဴမွဲဇကု ပၠးလဝ်သ္ၚာ ပ္ဍဲသွဵုဇၞး (ဒပ်) တုဲ လုပ်အာဘာရ၊ ခမဳဗြဴမွဲဇကုဂှ် “သ္ၚာဝွံ လ္ပကဵုလီုလာ်အာညိ” ရဴဝွံ သီဂိုင်ဒေပ်လဝ်ရ၊ ခမဳဗြဴတၠသ္ၚာဂှ် တိတ်ကၠုင်တုဲ “ယွံနာဲဗြဴ ညးလဵုမွဲ ကၠတ်ဏာ သ္ၚာအဲဂှ်ရော?” ရဴဝွံ သၟၟာန်ခမဳဗြဴဂှ်ရ၊ ခမဳဗြဴ (သီဂိုင်ဒေပ်လဝ်သ္ၚာ) ဂှ် “အဲကၠတ်လဝ်ရ” ရဴဝွံ သ္ဂးရ။ ခမဳဗြဴတၠသ္ၚာဂှ် “နာဲဗြဴဂှ် ခမဳဗြဴဟွံသေင်ရ” ရဴဝွံ စောတ်စောဲ ခမဳဗြဴ (သီဂိုင်ဒေပ်လဝ်သ္ၚာ) ဂှ်ရ၊ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဗြဴဂှ်ရ ။ ပ ။ ခမဳဗြဴဂှ် ဂရင်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုခမဳဗြဴ (သအာင်) ဂမၠိုင်ရ၊ ခမဳဗြဴဂမၠိုင် ဂရင်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုခမဳတြုံဂမၠိုင်အိုတ်ရ၊ ခမဳတြုံဂမၠိုင်ဂှ် ဂရင်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ၊ ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲပွမဟီု အယာံမာတ်ဂလာန်စပ်အာဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၃၀)
136) ပ္ဍဲမွဲအခိင်တေံ ခမဳမွဲဇကု ညာတ်ဒးယာတ်ကျာပဠက် ကဝဲထ္ၜင်ဏာတုဲ “ကြက်ကလေင်ကဵု ကုတၠဂြပ်ရ” ရဴဝွံ ဃမ်ရပ်ကေတ်ရ၊ တၠဂြပ်ဂမၠိုင် “တဳလပိုဉ်ဂှ် ခမဳဟွံသေင်ရ” ရဴဝွံ စောတ်စောဲ ခမဳဂှ်အိုတ်ရ၊ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ တၠအဲ မၞုံစိုတ်သာ်လဵုဂှ်ရော? ရဴဝွံ (သၟာန်တိုန်) ဂှ်— ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် အဲဍိက်ဟွံမွဲစိုတ်မမိက်ကၠတ်ရ ရဴဝွံ (ဂရင်ပတီရ)။ ယွံခမဳ ကုခမဳဟွံမွဲစိုတ် မမိက်ကၠတ်ဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၃၁) ပ္ဍဲမွဲအခိင်တေံ ခမဳမွဲဇကု ညာတ်ဒးယာတ်ကျာပဠက် ကဝဲထ္ၜင်ဏာတုဲ “ကိုပ်ကၠာတၠဂြပ်ဂမၠိုင် ဟွံညာတ်ဏီ (ကြက်ဂိုင်ကေတ်) ရ” ရဴဝွံ မၞုံစိုတ်မမိက်ကၠတ်ဒှ်တုဲ ဃမ်ရပ်ကေတ်ရ၊ တၠဂြပ်ဂမၠိုင်ဂှ် “တဳလပိုဉ်ဂှ် ခမဳဟွံသေင်ရ” ရဴဝွံ စောတ်စောဲ ခမဳဂှ်အိုတ်ရ၊ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ တၠအဲ စှေ်ပါရာဇိကရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၃၂) 137) ပ္ဍဲမွဲအခိင်တေံ ခမဳမွဲဇကု ပြာပ်အာသုသာန်တုဲ လပှ်ပံသုကူ ပ္ဍဲဇွချိုတ်ချိုတ်ဇကုဟွံလီုလာ်ဏီရ၊ ပ္ဍဲဇွချိုတ်ချိုတ်ဂှ်လေဝ် ပြိုတ်ဘုတ် လုပ်ဍုန်ကာတ်ဗ္ဒါဲဒၟံင်ရ၊ ပ္ဍဲအခိင်ဂှ် ပြိုတ်ဘုတ်ဂှ် “ယွံတဳလပိုဉ် လ္ပဂိုင်ကေတ် ယာတ်အဲဍိက်ညိ” ရဴဝွံ ဟီုကဵုခမဳဂှ်ရ။ ခမဳဂှ် ဟွံကလင်ကေတ် (ဂလာန်ပြိုတ်) ဂှ်တုဲ အာတဴရ၊ ပ္ဍဲအခိင်ဂှ် ဇွချိုတ်ချိုတ်ဂှ် ကတဵုတုဲ ဗက်အာလက္ကရဴခမဳဂှ် စေအ်စေအ်ရ၊ ပ္ဍဲအခိင်ဂှ် ခမဳဂှ် လုပ်အာဘာတုဲ ကၟာတ်ဒဝ်ထောံတြင်ရ၊ ပ္ဍဲအခိင်ဂှ် ဇွချိုတ်ချိုတ်ဂှ် ပ္ဍဲဒၞါဲဂှ်ဟေင် ဒေါမ်စှေ်ရ၊ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ ဟွံဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ၊ ၜိုန်ဂှ်လေဝ် ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲဇွချိုတ်ချိုတ် ဇကုဟွံလီုလာ်ဏီဂှ် ဟဂပ်ဝ်လပှ်ပံသုကူရ၊ ကုခမဳမလပှ်ဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၃၃)
138) ပ္ဍဲမွဲအခိင်တေံ ခမဳမွဲဇကု ပ္ဍဲအရာပါ်ပရအ်သ္ၚာသင် မၞုံစိုတ်မမိက်ကၠတ်ဒှ်တုဲပြံင်ထောံ ဇြေဟ်လိက်မာဲတုဲ ဂိုင်ကေတ်သ္ၚာရ၊ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ တၠအဲ စှေ်ပါရာဇိကရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၃၄)
139) ပ္ဍဲမွဲအခိင်တေံ တဳလပိုဉ်အာနန္ဒ ပ္ဍဲသ္ၚိဇရုင်ပဠက်ရုင်ဟုမ်ဍာ် သပိုင်ခမဳမွဲဇကုဂှ် သမ္တီထေင်ကေတ် သပိုင်ဇကုတုဲ ဗိုက်ဏာရ။ ပ္ဍဲအခိင်ဂှ် ခမဳဂှ်— “ယွံကောန်တၠအာနန္ဒ တၠအဲ မုဟိုတ် ဗိုက်ဏာသပိုင်အဲဂှ်ရော?” ရဴဝွံ (အခိင်မဟီုသ္ဂးကဵု) တဳလပိုဉ်အာနန္ဒဂှ်— ယွံကောန်တၠ သမ္တီထေင်ကေတ် သပိုင်အဲတုဲ ဗိုက်ဒးရ ရဴဝွံ (ကလေင်သ္ဂးရ)။ ဂရင်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ၊ ယွံခမဳတအ် ကုခမဳ မသမ္တီထေင်ကေတ် ရဴဝွံမ္ဂးဂြပ်ဇကုဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၃၅)
140) ပ္ဍဲမွဲအခိင်တေံ ခမဳဂမၠိုင်မဂၠိုင် စှေ်ကၠုင်နူဒဵုဂိဇ္ၛကုဋ်အိုတ်မ္ဂး ညာတ်ဒးဖျုန် စၞဇ္ၚးဇာဒိသိုင်အိုတ်တုဲ ကဵုဖျိန်တုဲမ္ဂး သ္ပပြဘိုဂ်အိုတ်ရ၊ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာဒှ်ကုခမဳဂှ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲစၞဇ္ၚးဇာဒိသိုင်ဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၃၆) ပ္ဍဲမွဲအခိင်တေံ ခမဳဂမၠိုင်မဂၠိုင် စှေ်ကၠုင်နူဒဵုဂိဇ္ၛကုဋ်ဂှ်အိုတ်မ္ဂး ညာတ်ဒးဖျုန်စၞဇ္ၚးကၠအိုတ်တုဲ ။ ပ ။ ညာတ်ဒးဖျုန်စၞဇ္ၚးဗြန်အိုတ်တုဲ။ ညာတ်ဒးဖျုန်စၞဇ္ၚးဒိုဟ်ဒးအိုတ်တုဲ။ ညာတ်ဒးဖျုန်စၞဇ္ၚးကၠဵုကၠိင် (ကၠဵုဂြိုပ်) အိုတ်တုဲ ကဵုဖျိန်တုဲမ္ဂး သ္ပပြဘိုဂ်အိုတ်ရ၊ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲဂြပ်တိရစ္ဆာန် မသီၜတ်မင်မင်လဝ်ဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၃၇-၄၀)
141) ပ္ဍဲမွဲအခိင်တေံ ခမဳမွဲဇကု ပ္ဍဲအရာပါ်ပရအ် ပိဏ္ဍပါတ်သင် “ကဵုသွက်ခမဳမွဲသအာင်ညိ” ရဴဝွံ သီုဟွံမွဲရိုဟ်ကၞက် လီဠာန်တုန် အာတ်ကေတ်ရ၊ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ ဟွံဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ၊ ဟိုတ်ပွဟီုဂလာန်မဆောတ် ယောင်သီုမတီတဴ ဒးအာပတ်ပါဲစိုတ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၄၁) ပ္ဍဲမွဲအခိင်တေံ ခမဳမွဲဇကု ပ္ဍဲအရာပါ်ပရအ် စၞသ္ၚာဲစသင်။ ပ္ဍဲအရာပါ်ပရအ် ကွာင်သင်။ ပ္ဍဲအရာပါ်ပရအ် က္ၜဴသင်။ ပ္ဍဲအရာပါ်ပရအ် မုက်ဇၞော် (ထၞထဝ်) သင် “ကဵုသွက်ခမဳ မွဲသအာင်ဂှ်ညိ” ရဴဝွံ သီုဟွံမွဲရိုဟ်ကၞက် လီဠာန်တုန် အာတ်ကေတ်ရ၊ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ ဟွံဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ၊ ဟိုတ်ပွဟီုဂလာန်မဆောတ်ယောင် သီုမတီတဴ ဒးအာပတ်ပါဲစိုတ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၄၂-၄၅)
142) ပ္ဍဲမွဲအခိင်တေံ ခမဳမွဲဇကု ပ္ဍဲအခိင်ဒှ်ကေၞာဝ်ကၠောဝ်စၞစသုင် လုပ်အာသ္ၚိမဖျိန်ပုင် (ဖဴ) တုဲ မၞုံစိုတ်မမိက်ကၠတ် ပုင်ပေင်ဗဗေင်ဒှ်တုဲ ကၠတ်ကေတ်ရ၊ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ တၠအဲ စှေ်ပါရာဇိကရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၄၆) ပ္ဍဲမွဲအခိင်တေံ ခမဳမွဲဇကု ပ္ဍဲအခိင်ဒှ်ကၞောဝ်ကၠောဝ်စၞစသုင် လုပ်အာသ္ၚိ မဖျိန်သွဖျုန် မၞုံစိုတ်မမိက်ကၠတ် ဖျုန်ပေင်ဗဗေင်ဒှ်တုဲ ကၠတ်ကေတ်ရ။ ‘သံသယကုက္ကစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာဂှ် ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ တၠအဲ စှေ်ပါရာဇိကရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၄၇) ပ္ဍဲမွဲအခိင်တေံ ခမဳမွဲဇကု ပ္ဍဲအခိင်ဒှ်ကၞောဝ်ကၠောဝ်စၞစသုင် လုပ်အာဖဴစံင်ကွာင်တုဲ မၞုံစိုတ်မမိက်ကၠတ် ကွာင်ပေင်ဗဗေင်တုဲ ကၠတ်ကေတ်ရ ။ ပ ။ မၞုံစိုတ်မမိက်ကၠတ်ကွာင်ဂြိုဟ်ပြေင်ဂမၠိုင် ပေင်ဗဗေင်ဒှ်တုဲ ကၠတ်ကေတ်ရ ။ ပ ။ မၞုံစိုတ်မမိက်ကၠတ် ကွာင်ကဝေက်ဂမၠိုင်ပေင်ဗဗေင်ဒှ်တုဲ ကၠတ်ကေတ်ရ။ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ တၠအဲ စှေ်ပါရာဇိကရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၄၈-၅၀)
143) ပ္ဍဲမွဲအခိင်တေံ ခမဳမွဲဇကု ပ္ဍဲအခိင်တ္ၚဲ ညာတ်ဒးပရိက္ခရာ ‘အရပ်အစပ်’ တုဲ “ဗ္တမ်မှ ကၠတ်ဏောဝ်” ရဴဝွံ သ္ပစွံလဝ်စၟတ်သမ္တီရ။ ခမီဂှ် သမ္တီထေင်ကေတ် ပရိက္ခရာဂှ်ရတုဲ ကၠတ်ကေတ် ပရိက္ခရာဂှ်ဟေင်ရ ။ ပ ။ သမ္တီထေင်ကေတ် ပရိက္ခရာဂှ်ရတုဲ ကၠတ်ကေတ် ပရိက္ခရာသအာင်ရ ။ ပ ။ သမ္တီထေင်ကေတ် ပရိက္ခရာသအာင်တုဲ ကၠတ်ကေတ် ပရိက္ခရာဂှ်ရ ။ ပ ။ သမ္တီထေင်ကေတ် ပရိက္ခရာသအာင်တုဲ ကၠတ်ကေတ် ပရိက္ခရာသအာင်ဟေင်ရ၊ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ တၠအဲ စှေ်ပါရာဇိကရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၅၁-၅၄) ပ္ဍဲမွဲအခိင်တေံ ခမဳမွဲဇကု ပ္ဍဲအခိင်တ္ၚဲ ညာတ်ဒးပရိက္ခရာတုဲ “ဗ္တမ်မှ ကၠတ်ဏောဝ်” ရဴဝွံ သ္ပစွံလဝ်စၟတ်သမ္တီရ၊ ခမဳဂှ် သမ္တီထေင်ကေတ် ပရိက္ခရာဂှ်ရတုဲ ကၠတ်ဒး ပရိက္ခရာဇကုဂှ်ရ၊ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ ဟွံဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၅၅)
144) ပ္ဍဲမွဲအခိင်တေံ ခမဳမွဲဇကု ညာတ်ထိုင် မၞုံပ္ဍဲဂတဵုဒလာဲခုင်ဇမၠိင်တုဲ “ဂိုင်ကေတ်နူဂတဵုဒလာဲခုင်ဇမၠိင်ဝွံမ္ဂး ကြက်စှေ်ပါရာဇိကရ” ရဴဝွံ ပြံင်ဖြုဲထောံ မွဲဟာန်ကေုာံကတဵုဒလာဲခုင်ဇမၠိင်တုဲ ဂိုင်ကေတ်ရ၊ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတၠအဲ စှေ်ပါရာဇိကရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၅၆) ပ္ဍဲမွဲအခိင်တေံ ခမဳမွဲဇကု မၞုံစိုတ်မမိက်ကၠတ်ဖုန်သင်ဒှ်တုဲ ကၠတ်ကေတ်ရ၊ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ။ ပ ။ ယွံခမဳ တၠအဲ စှေ်ပါရာဇိကရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၅၇) ပ္ဍဲမွဲအခိင်တေံ ခမဳမွဲဇကု မၞုံစိုတ်မိက်ကၠတ်သ္ၚာ မၞုံပ္ဍဲဒုန်တေင်သ္ၚာတုဲ ကၠတ်ကေတ်ရ၊ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ တၠအဲ စှေ်ပါရာဇိကရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၅၈)
145) ပ္ဍဲမွဲအခိင်တေံ ခမဳမွဲဇကု ကၠတ်ကေတ် သ္ၚာမၞုံပ္ဍဲဘာတုဲ “တိတ်အာနူဘာဝွံမ္ဂး ကြက်စှေ်ပါရာဇိကရ” ရဴဝွံ (ဗှ်ဗၞုဟ်ကေတ်တုဲ) သီုဟွံတိတ်နူဘာဂှ် ပဒတဴဒၟံင်ရ ။ ပ ။ ဂရင်တီဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ၊ ယွံခမဳတအ် တြုံမလ္ၚုသၟး (နူမဂ်ဖိုလ်) တိတ်အာကဵုဒှ် သီုဟွံတိတ် ပဒတဴဒၟံင်ကဵုဒှ် ဒးအာပတ်ပါရာဇိကရ ရဴဝွံ(သ္ဂးရ)။ (၅၉)
146) ပ္ဍဲမွဲအခိင်တေံ ခမဳဂမၠိုင်ၜါဇကု ဒှ်သကအ်ရဲအိုတ်ရ၊ ခမဳမွဲဇကု ဃောလုပ် ဂ္ၚေင်ပိဏ္ဍပါတ် ခမဳသကအ်ရဲဂှ် ပ္ဍဲအရာပါ်ပရအ် စၞသ္ၚာဲစသင် ဂိုင်ကေတ် သွက်အရင်ခမဳသကအ်ရဲတုဲ ဗွဲဍုက်ကေဝ်ဒဒှ်ေဒယှ်ကေုာံသကအ်ရဲဂှ် ပြဘိုဂ်ထောံရ၊ ခမဳဂ္ၚေင်ပိဏ္ဍပါတ်ဂှ် တီတုဲ “တၠအဲ ခမဳဟွံသေင်ရ” ရဴဝွံစောတ်စောဲ ခမဳ (မသ္ပပြဘိုဂ်) ဂှ်ရ၊ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ တၠအဲ မၞုံစိုတ်သာ်လဵုဂှ်ရော? ရဴဝွံ (သၟာန်တိုန်) ဂှ်— ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် အဲဍိက် (ဟွံမွဲစိုတ်မမိက်ကၠတ်ရ) ဍုက်ကေဝ်ဒဒှေ်ဒယှ်တုဲ ဂိုင်ကေတ်ရ ရဴဝွံ (ဂရင်ပတီရ)။ ယွံခမဳ ပ္ဍဲပွမဂိုင်ကေတ် ဍုက်ကေဝ်ဒဒှေ်ဒယှ်ဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၆၀)
147) ပ္ဍဲမွဲအခိင်တေံ ခမဳဂမၠိုင်ဗွဲမဂၠိုင်ဂၠင် သ္ပတဴကမၠောန်ဇိင်သ္ၚာအိုတ်ရ၊ ပါ်ပရအ်တဴစၞသ္ၚာဲစ ကုသင်မ္ဂး ဂိုင်ကေတ် သွက်အရင်ခမဳအိုတ်သီုတုဲ စွံပတန်လဝ်အိုတ်ရ၊ ခမဳမွဲဇကုဂှ် သွက်အရင်ခမဳမွဲဇကုဂှ် သမ္တီထေင်ကေတ် သွက်အရင်ဇကုတုဲ ပြဘိုဂ်ထောံရ၊ ခမဳဂှ်တီတုဲ “တၠအဲ ခမဳဟွံသေင်ရ” ရဴဝွံ စောတ်စောဲ ခမဳ (မသ္ပပြဘိုဂ်) ဂှ်ရ၊ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ တၠအဲ မၞုံစိုတ်သာ်လဵုဂှ်ရော? ရဴဝွံ (သၟာန်တိုန်) ဂှ်— ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် အဲဍိက် (ဟွံမွဲစိုတ်မမိက်ကၠတ်ရ) သမ္တီထေင်ကေတ်ဂြပ်ဇကုရ ရဴဝွံ (ဂရင်ပတီရ)။ ယွံခမဳ ကုခမဳမသမ္တီထေင်ကေတ် ဂြပ်ဇကုဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၆၁) ပ္ဍဲမွဲအခိင်တေံ ခမဳဂမၠိုင်ဗွဲမဂၠိုင်ဂၠင် သ္ပတဴကမၠောန်ဇိင်သ္ၚာအိုတ်ရ၊ ပါ်ပရအ်တဴစၞသ္ၚာဲစ ကုသင်မ္ဂး နကဵုဗဗေင်ခမဳမွဲဇကုဂှ် ဂိုင်ကေတ် သွက်အရင်ခမဳမွဲဇကုတုန် စွံပတန်လဝ်ရ၊ ခမဳ တၠဗဗေင်ဂှ် သမ္တီထေင်ကေတ် ဂြပ်ဇကုတုဲ ပြဘိုဂ်ထောံရ၊ ခမဳတၠဂြပ်ဂှ် တီတုဲ “တၠအဲ ခမဳဟွံသေင်ရ” ရဴဝွံ စောတ်စောဲ ခမဳ (တၠဗဗေင်) ဂှ်ရ၊ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ ကုခမဳ မသမ္တီထေင်ကေတ် ဂြပ်ဇကုဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၆၂)
148) ပ္ဍဲမွဲအခိင်တေံ ကမၠတ်သတ်ကြုက်ဂမၠိုင် ၜှ်ပလှ်ဖျေံသတ်ကြုက်တုဲ ဂိုင်ကေတ် ဂွဳစိုက်သတ်ကြုက်တုဲ အာအိုတ်ရ၊ တၠဂြပ်ဂမၠိုင် ထ္ဍေင်ဗက်ကၠုင်ကမၠတ်ဂမၠိုင်အိုတ်မ္ဂး ကမၠတ်ဂမၠိုင် ညာတ်တၠဂြပ်ဂမၠိုင်တုဲ ထောံဖျေံဂွဳစိုက်တုဲ ဂြိပ်ပေက်အိုတ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုင် မၞုံစၟတ်သမ္တီပံသုကူတုဲ ဒုင်ဗဂိန်တုဲ ပြဘိုဂ်အိုတ်ရ၊ တၠဂြပ်ဂမၠိုင် “မၞး (တဳလပိုဉ်တအ်) ဂမၠိုင် ခမဳဟွံသေင်အိုတ်ရ” ရဴဝွံ စောတ်စောဲခမဳဂမၠိုင်ဂှ်အိုတ်ရ၊ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂမၠိုင်ဂှ်ရ ။ ပ ။ ဂရင်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် မၞးတအ်ညးဂမၠိုင် မၞုံစိုတ်သာ်လဵုအိုတ်ဂှ်ရော? ရဴဝွံ (သၟာန်တိုန်) ဂှ်— ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် ပိုဲဍိက်တအ်ညးဂမၠိုင် (ဟွံမွဲစိုတ်မမိက်ကၠတ်အိုတ်ရ) သမ္တီထေင်ကေတ် ပံသုကူအိုတ်ရ ရဴဝွံ (ဂရင်ပတီအိုတ်ရ)။ ယွံခမဳတအ် ကုခမဳ မသမ္တီထေင်ကေတ် ပံသုကူဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၆၃) ပ္ဍဲမွဲအခိင်တေံ ကမၠတ်သတ်ကြေင်ဂမၠိုင်။ ကမၠတ်သတ်ဖာ (ပၞသ်ဂြိုပ်) ဂမၠိုင်။ ကမၠတ်သတ်ပၞသ်ဂမၠိုင်။ ကမၠတ်သတ်တာဂမၠိုင်။ ကမၠတ်က္ၜဴဂမၠိုင်။ ကမၠတ်သတ်မုက်ဇၞော် (သတ်ထၞထဝ်) ဂမၠိုင် ၜှ်ပလှ်ဖျေံသတ်မုက်ဇၞော်တုဲ ဂိုင်ကေတ် ဂွဳစိုက်သတ်မုက်ဇၞော်တုဲ အာအိုတ်ရ တၠဂြပ်ဂမၠိုင် ထ္ဍေင်ဗက်ကၠုင် ကမၠတ်ဂမၠိုင်အိုတ်မ္ဂး ကမၠတ်ဂမၠိုင် ညာတ်တၠဂြပ်ဂမၠိုင်တုဲ ထောံဖျေံဂွဳစိုက်တုဲ ဂြိပ်ပေက်အိုတ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုင် မၞုံစၟတ်သမ္တီပံသုကူတုဲ ဒုင်ဗဂိန်တုဲ ပြဘိုဂ်အိုတ်ရ၊ တၠဂြပ်ဂမၠိုင် “မၞး (တဳလပိုဉ်တအ်) ဂမၠိုင် ခမဳဟွံသေင်အိုတ်ရ” ရဴဝွံ စောတ်စောဲ ခမဳဂမၠိုင်ဂှ်အိုတ်ရ၊ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂမၠိုင်ဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ကုခမဳ မသမ္တီထေင်ကေတ် ပံသုကူဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၆၄-၆၉) ပ္ဍဲမွဲအခိင်တေံ ကမၠတ်သတ်ကြုက်ဂမၠိုင် ၜှ်ပလှ်ဖျေံသတ်ကြုက်တုဲ ဂိုင်ကေတ်ဂွဳ စိုက်သတ်ကြုက်တုဲ အာအိုတ်ရ၊ တၠဂြပ်ဂမၠိုင် ထ္ဍေင်ဗက်ကၠုင် ကမၠတ်ဂမၠိုင်အိုတ်မ္ဂး ကမၠတ်ဂမၠိုင် ညာတ်တၠဂြပ်ဂမၠိုင်တုဲ ထောံဖျေံဂွဳစိုက်တုဲ ဂြိပ်ပေက်အိုတ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုင် “ကိုပ်ကၠာတၠဂြပ်ဂမၠိုင်ဟွံညာတ် (ကြက်ပြဘိုဂ်ရ) ရဴဝွံ မၞုံစိုတ်မမိက်ကၠတ်ဒှ်တုဲ ပြဘိုဂ်အိုတ်ရ၊ တၠဂြပ်ဂမၠိုင် “မၞး (တဳလပိုဉ်တအ်) ဂမၠိုင် ခမဳဟွံသေင်အိုတ်ရ” ရဴဝွံ စောတ်စောဲ ခမဳဂမၠိုင်ဂှ်အိုတ်ရ၊ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂမၠိုင်ဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် မၞးတအ်ညးဂမၠိုင် စှေ်ပါရာဇိကအိုတ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၇၀) ပ္ဍဲမွဲအခိင်တေံ ကမၠတ်သတ်ကြေင်ဂမၠိုင်။ ကမၠတ်သတ်ဖာ (ပၞသ်ဂြိုပ်) ဂမၠိုင်။ ကမၠတ်သတ်ပၞသ်ဂမၠိုင်။ ကမၠတ်သတ်တာဂမၠိုင်။ ကမၠတ်က္ၜဴဂမၠိုင်။ ကမၠတ်သတ်မုက်ဇၞော် (သတ်ထၞထဝ်) ဂမၠိုင် ၜှ်ပလှ်ဖျေံသတ်မုက်ဇၞော်တုဲ ဂိုင်ကေတ်ဂွဳစိုက် သတ်မုက်ဇၞော်တုဲ အာအိုတ်ရ၊ တၠဂြပ်ဂမၠိုင် ထ္ဍေင်ဗက်ကၠုင်ကမၠတ်ဂမၠိုင်အိုတ်မ္ဂး ကမၠတ်ဂမၠိုင် ညာတ်တၠဂြပ်ဂမၠိုင်တုဲ ထောံဖျေံဂွဳစိုက်တုဲ ဂြိပ်ပေက်အိုတ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုင် “ကိုပ်ကၠာ တၠဂြပ်ဂမၠိုင်ဟွံညာတ် (ကြက်ပြဘိုဂ်အိုတ်ရ)” ရဴဝွံ မၞုံစိုတ်မမိက်ကၠတ်ဒှ်တုဲ ပြဘိုဂ်အိုတ်ရ။ တၠဂြပ်ဂမၠိုင် “မၞး (တဳလပိုဉ်တအ်) ဂမၠိုင် ခမဳဟွံသေင်အိုတ်ရ” ရဴဝွံ စောတ်စောဲခမဳဂမၠိုင်ဂှ်အိုတ်ရ၊ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂမၠိုင်ဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် မၞးတအ်ညးဂမၠိုင် စှေ်ပါရာဇိကအိုတ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၇၁-၇၆) ပ္ဍဲမွဲအခိင်တေံ ခမဳမွဲဇကု မၞုံစိုတ်မမိက်ကၠတ် သတ်ကြုက်သင်တုဲ ကၠတ်ကေတ်ရ။ သတ်ကြေင်သင်။ သတ်ဖာသင်။ သတ်ပၞသ်သင်။ သတ်တာသင်။ က္ၜဴသင်။ မၞုံစိုတ်မမိက်ကၠတ်သတ်မုက်ဇၞော်သင်တုဲ ကၠတ်ကေတ်ရ၊ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ တၠအဲ စှေ်ပါရာဇိကရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၇၇-၈၃)
149) ပ္ဍဲမွဲအခိင်တေံ ခမဳမွဲဇကု ပြာပ်အာဥဒျာန်ပကဴတုဲ မၞုံစိုတ်မမိက်ကၠတ်ပကဴ မၜှ်ပလှ်လဝ်တုဲ မထေက်တန်ၚုဟ်မသုန်ၜဲဒှ်တုဲ ကၠတ်ကေတ်ရ၊ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ တၠအဲ စှေ်ပါရာဇိကရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၈၄) ပ္ဍဲမွဲအခိင်တေံ ခမဳမွဲဇကု ပြာပ်အာဥဒျာန်ပကဴတုဲ ရုဲစှ်ၜှ်ပကဴ မထေက်တန်ၚုဟ်မသုန်ၜဲတုဲ မၞုံစိုတ်မမိက်ကၠတ်ဒှ်တုဲ ကၠတ်ကေတ်ရ၊ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ တၠအဲ စှေ်ပါရာဇိကရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၈၅)
150) ပ္ဍဲမွဲအခိင်တေံ ခမဳမွဲဇကု အာတဴကွာန်သၟတ်မွဲမ္ဂး “ယွံကောန်တၠ အတိုင် (တၠအဲ) ဗကန်ကဵု ဒကာကၠောန်ၜိုတ်တၠအဲဂှ် အဲဟီုလဴကဵုဏောဝ်” ရဴဝွံ သ္ဂးကဵုခမဳသအာင်မွဲဇကုရ၊ ခမဳဂှ်အာတုဲ ကဵုရင်တၠုင်နင် ယာတ်မွဲဂတှေ်တုဲမ္ဂး ဇကု ပြဘိုဂ်သုင်စောဲထောံရ၊ ခမဳ (မဟီုဗကန်) ဂှ် တီတုဲ “တၠအဲ ခမဳဟွံသေင်ရ” ရဴဝွံ စောတ်စောဲ ခမဳ (မသုင်စောဲထောံယာတ်) ဂှ်ရ၊ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ ဟွံဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ၊ ၜိုန်ဂှ်လေဝ် ယွံခမဳတအ် “အတိုင် (တၠအဲ) ဟီုဗကန်ဂှ် ဟီုလဴဏောဝ်” ရဴဝွံ ဟွံထေက်ကဵုသ္ဂးရ။ ကုခမဳမသ္ဂးဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၈၆) ပ္ဍဲမွဲအခိင်တေံ ခမဳမွဲဇကု အာတဴကွာန်သၟတ်မွဲမ္ဂး ခမဳမွဲဇကုဂှ် “ယွံကောန်တၠ အတိုင်အဲဗကန်ဂှ် ဩဝ်ဟီုကဵုဒကာကၠောန်ၜိုတ်အဲညိ” ရဴဝွံ သ္ဂးကဵုခမဳ (အာ) ဂှ်ရ၊ ခမဳဂှ် အာတုဲကဵုရင်တၠုင်နင်ယာတ်မွဲဒ္ၚဝ်မွဲစုမ်တုဲမ္ဂး မွဲဂတှေ်ဂှ် ဇကုပြဘိုဂ်သုင်စောဲထောံရ၊ မွဲဂတှေ်ဂှ် ကဵုတဴကုခမဳ (မဟီုဗကန်) ဂှ်ရ၊ တီတုဲ “တၠအဲ ခမဳဟွံသေင်ရ” ရဴဝွံ စောတ်စောဲခမဳ (မသုင်စောဲ) ဂှ်ရ၊ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ ဟွံဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ၊ ၜိုန်ဂှ်လေဝ် ယွံခမဳတအ် “အတိုင် (အဲ) ဟီုဗကန်ဂှ် ဟီုညိ” ရဴဝွံ ဟွံထေက်ကဵုသ္ဂးရ၊ ကုခမဳမသ္ဂးဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၈၇) ပ္ဍဲမွဲအခိင်တေံ ခမဳမွဲဇကု အာတဴကွာန်သၟတ်မွဲမ္ဂး “ယွံကောန်တၠ အတိုင် (တၠအဲ) ဗကန်ကဵု ဒကာကၠောန်ၜိုတ်တၠအဲဂှ် အဲဟီုလဴကဵုဏောဝ်” ရဴဝွံ သ္ဂးကဵုခမဳသအာင်မွဲဇကုရ၊ ခမဳဂှ်လေဝ် “အတိုင် (အဲ) ဟီုဗကန်ဂှ် ဩဝ်ဟီုညိ” ရဴဝွံ သ္ဂးရ၊ ခမဳဂှ် အာတုဲ ကဵုရင်တၠုင်နင်ကၠေင်သွဟ်မွဲတၠတ် တင်လာဲမွဲသၠထကေဝ် သ္ၚုမွဲဒြိုဏ် (မွဲဇိပ်) တုဲမ္ဂး ဇကုပြဘိုဂ်သုင်စောဲထောံရ ခမဳ (မဟီုဗကန်) ဂှ် တီတဴတုဲ “တၠအဲ ခမဳဟွံသေင်ရ” ရဴဝွံ စောတ်စောဲ ခမဳဂှ်ရ၊ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ ဟွံဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ၊ ၜိုန်ဂှ်လေဝ် ယွံခမဳတအ် “အတိုင် (တၠအဲ) ဟီုဗကန်ဂှ် ဟီုလဴဏောဝ်” ရဴဝွံ ဟွံထေက်ကဵုသ္ဂးရ၊ “အတိုင် (အဲ) ဟီုဗကန်ဂှ် ဩဝ်ဟီုညိ” ရဴဝွံလေဝ် ဟွံထေက်ကဵုသ္ဂးရ၊ ကုခမဳ မသ္ဂးဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၈၈)
151) ပ္ဍဲမွဲအခိင်တေံ တြုံမွဲဂှ် ဂိုင်ကေတ် မၞိက်မထေက်တန်ၚုဟ်မးမဂၠိုင်တုဲ သွိုန်ဗပိုန်တရဴအဓာန်မဂၠိင်သ္ၚောဲ ကေုာံခမဳမွဲစွံရ၊ တြုံဂှ် ညာတ်ဒးဌာန်စွံကင် ဌာနကေတ်အကံက်ဂှ်မ္ဂး ဃောခမဳဂှ်ဟွံတီဂှ် ပြိုက်စုတ်ထောံမၞိက် ပ္ဍဲထိုင်တုဲ အခိင်ကလိလောန်အာ ဌာန်စွံကင်ဌာနကေတ်အကံက်ဂှ် ကလေင်ကေတ်ထောံရ၊ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ တၠအဲ မၞုံစိုတ်သာ်လဵုဂှ်ရော? ရဴဝွံ (သၟာန်တိုန်)ဂှ်— ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် အဲဍိက်ဟွံတီရ ရဴဝွံ (ဂရင်ပတီရ)။ ယွံခမဳ ကုခမဳဟွံတီဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၈၉) ပ္ဍဲမွဲအခိင်တေံ တြုံမွဲဂှ် ဂိုင်ကေတ် မၞိက်မထေက်တန်ၚုဟ်မးမဂၠိုင်တုဲ သွိုန်ဗပိုန်တရဴအဓာန်မဂၠိင်သ္ၚောဲ ကေုာံခမဳမွဲစွံရ၊ တြုံဂှ် ညာတ်ဒးဌာန်စွံကင် ဌာနကေတ်အကံက်ဂှ်မ္ဂး သ္ပပၞညးဂိယဲတုဲ ဂွဳစိုက်ဇကုဂှ် ကဵုထောံကုခမဳဂှ်ရ၊ ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် တြုံဂှ် အခိင်ကလိလောန်အာဌာန်စွံကင် ဌာနကေတ်အကံက်ဂှ်— ယွံတဳလပိုဉ် ကေတ်နင် (ကလေင်ကဵု) ဂွဳစိုက်အဲဍိက်ညိ၊ အဲဍိက် ညးဂိယဲဟွံသေင်ရ ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးရ၊ ယွံဒကာ မုဟိုတ် တၠအဲ သ္ပသာ်ဝွံဂှ်ရော? ရဴဝွံ (သၟာန်ရ)။ ပ္ဍဲအခိင်ဂှ် တြုံဂှ် ကလေင်ဟီုထ္ၜးကဵု ဟိုတ်ဝွံ ကုခမဳဂှ်ရ၊ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ တၠအဲ မၞုံစိုတ်သာ်လဵုဂှ်ရော? ရဴဝွံ (သၟာန်တိုန်) ဂှ်— ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် အဲဍိက်ဟွံတီရ ရဴဝွံ (ဂရင်ပတီရ)။ ယွံခမဳ ကုခမဳဟွံတီဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၉၀)
152) ပ္ဍဲမွဲအခိင်တေံ ခမဳမွဲဇကု သွိုန်ဗပိုန်တရဴအဓာန်မဂၠိင်သ္ၚောဲ ကေုာံညးဗၞိက်မွဲစွံရ၊ တြုံမွဲဂှ် လှေံလှန်ခမဳဂှ် နကဵု ‘အာမိသ’ ပစ္စယ်ဂြပ်တုဲမ္ဂး ညာတ်ဒးဌာန်စွံကင် ဌာနကေတ်အကံက်မ္ဂး “ယွံတဳလပိုဉ် မၞိက်ဝွံ ဩဝ်ကဵုကလိလောန် ဌာန်စွံကင် ဌာနကေတ်အကံက်ဂှ်ညိ” သ္ဂးရဴဝွံတုဲ ကဵုထောံမၞိက် မထေက်တန်ၚုဟ်မးမဂၠိုင် ကုခမဳဂှ်ရ၊ မတ်မၞိက်ဂှ် ခမဳဂှ်ကဵုကလိလောန်အာ ဌာန်စွံကင် ဌာနကေတ်အကံက်ရ၊ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ တၠအဲ စှေ်ပါရာဇိကရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၉၁)
153) ပ္ဍဲမွဲအခိင်တေံ ခမဳမွဲဇကု နမဆာန်ဍူဂှ် ဗလးထောံကၠိက်မဒးဒၟံင် ပ္ဍဲပးဒၞက်ရ။ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ တၠအဲ မၞုံစိုတ်သာ်လဵုဂှ်ရော? ရဴဝွံ (သၟာန်တိုန်) ဂှ်— ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် အဲဍိက်မၞုံပိၟက်ပွမဆာန်ဍူရ ရဴဝွံ (ဂရင်ပတီရ)။ ယွံခမဳ ကုခမဳမၞုံပၟိက်ပွမဆာန်ဍူဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၉၂) ပ္ဍဲမွဲအခိင်တေံ ခမဳမွဲဇကု “ကိုပ်ကၠာတၠဂြပ်ဂမၠိုင် ဟွံညာတ်ဏီ (ကြက်ဗလးထောံရ)” ရဴဝွံ မၞုံစိုတ်မမိက်ကၠတ်ဒှ်တုဲ ဗလးထောံကၠိက်မဒးဒၟံင် ပ္ဍဲပးဒၞက်ရ။ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ တၠအဲ စှေ်ပါရာဇိကရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၉၃) ပ္ဍဲမွဲအခိင်တေံ ခမဳမွဲဇကု နမဆာန်ဍူဂှ် ဗလးထောံဒြာဲမဒးဒၟံင် ပ္ဍဲပးဒၞက်ရ။ “ကိုပ်ကၠာတၠဂြပ်ဂမၠိုင် ဟွံညာတ်ဏီ (ကြက်ဗလးထောံရ)” ရဴဝွံ မၞုံစိုတ်မမိက်ကၠတ်ဒှ်တုဲ ဗလးထောံဒြာဲမဒးဒၟံင် ပ္ဍဲပးဒၞက်ရ။ နမဆာန်ဍူဂှ် ဗလးထောံကမဒးဒၟံင် ပ္ဍဲကၟေန် (ကၟီ) ရ။ “ကိုပ်ကၠာတၠဂြပ်ဂမၠိုင် ဟွံညာတ်ဏီ (ကြက်ဗလးထောံရ)” ရဴဝွံ မၞုံစိုတ်မမိက်ကၠတ်ဒှ်တုဲ ဗလးထောံက မဒးဒၟံင် ပ္ဍဲကၟေန် (ကၟီ) ရ၊ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ တၠအဲ စှေ်ပါရာဇိကရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၉၄-၉၇) ပ္ဍဲမွဲအခိင်တေံ ခမဳမွဲဇကု ညာတ်ဒးဂြပ် ပ္ဍဲလတူယာန်တုဲ “ဂိုင်ကေတ် ပ္ဍဲယာန်ဝွံမ္ဂး ကြက်စှေ်ပါရာဇိကရ” ရဴဝွံ ကလိလောန်တုဲ ပၠောဏာတုဲ ဂိုင်ကေတ်ရ၊ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ တၠအဲ စှေ်ပါရာဇိကရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၉၈) ပ္ဍဲမွဲအခိင်တေံ ခမဳမွဲဇကု “ကြက်ကလေင်ကဵု တၠဂြပ်ဂမၠိုင်ရ” ရဴဝွံ လပှ်ကေတ် ဖျုန်ကဠောံလၞေင် (အသိမ်) ဃိုင်နင်တုဲ ပတုံဖျေံရ၊ တၠဂြပ်ဂမၠိုင် “မၞး (တဳလပိုဉ်) ဂှ် ခမဳဟွံသေင်ရ” ရဴဝွံ စောတ်စောဲ ခမဳဂှ်အိုတ်ရ၊ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ ကုခမဳ ဟွံမွဲကဵုစိုတ်မမိက်ကၠတ်ဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၉၉) ပ္ဍဲမွဲအခိင်တေံ ခမဳမွဲဇကု “ကိုပ်ကၠာတၠဂြပ်ဂမၠိုင် ဟွံညာတ်ဏီ (ကြက်လပှ်ကေတ်တဴရ)” ရဴဝွံ မၞုံစိုတ်မမိက်ကၠတ်ဒှ်တုဲ လပှ်ကေတ် ဖျုန်ကဠောံ လၞေင် (အသိမ်) ဃိုင်နင်တုဲ ပတုံဖျေံရ၊ တၠဂြပ်ဂမၠိုင် “မၞး (တဳလပိုဉ်) ဂှ် ခမဳဟွံသေင်ရ” ရဴဝွံ စောတ်စောဲ ခမဳဂှ်အိုတ်ရ၊ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ တၠအဲ စှေ်ပါရာဇိကရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၁၀၀)
154) ပ္ဍဲမွဲအခိင်တေံ မၞိဟ်ဂမၠိုင် ဒက်ဖံင်တုဲ ဖဳဖျေံ ပ္ဍဲကြုင်အစိရဝတဳအိုတ်ရ၊ ဇုက်ဒက်ဖံင် ပိုတ်တုဲ ဆုဂမၠိုင်ပြးဆာဲ ဟဳစှေ်အာအိုတ်မ္ဂး ခမဳဂမၠိုင်သမ္တီထေင်ကေတ် ပံသုကူတုဲ ဟံင်ပတိုန်လဝ်အိုတ်ရ၊ တၠဂြပ်ဂမၠိုင် “မၞး (တဳလပိုဉ်တအ်) ဂမၠိုင် ခမဳဟွံသေင်အိုတ်ရ” ရဴဝွံ စောတ်စောဲ ခမဳဂမၠိုင်ဂှ်အိုတ်ရ၊ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂမၠိုင်ဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ကုခမဳ မသမ္တီထေင်ကေတ်ပံသုကူဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၁၀၁) ပ္ဍဲမွဲအခိင်တေံ မၞိဟ်ဂမၠိုင် ဒက်ဖံင်တုဲ ဖဳဖျေံ ပ္ဍဲကြုင်အစိရဝတဳအိုတ်ရ၊ ဇုက်ဒက်ဖံင်ပိုတ်တုဲ ဆုဂမၠိုင်ပြးဆာဲ ဟဳစှေ်အာအိုတ်မ္ဂး ခမဳဂမၠိုင် “ကိုပ်ကၠာ တၠဂြပ်ဂမၠိုင် ဟွံညာတ်ဏီဂှ် (ကြက်ဟံင်ပတိုန်အိုတ်ရ)” ရဴဝွံ မၞုံစိုတ်မမိက်ကၠတ်ဒှ်တုဲ ဟံင်ပတိုန်လဝ်အိုတ်ရ၊ တၠဂြပ်ဂမၠိုင် “မၞုံ (တဳလပိုဉ်တအ်) ဂမၠိုင် ခမဳဟွံသေင်အိုတ်ရ” ရဴဝွံ စောတ်စောဲ ခမဳဂမၠိုင်ဂှ်အိုတ်ရ၊ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂမၠိုင်ဂှ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် မၞးတအ်ညးဂမၠိုင် စှေ်ပါရာဇိကအိုတ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၁၀၂) ပ္ဍဲမွဲအခိင်တေံ ဂၟာဂၠဴပၟင်ဂၠဴမွဲ ကွက်လဝ်ယာတ် ပ္ဍဲတၞံဆုတုဲ အာတဴသွက်ဂွံသၠးတရဴဇၞော်ရ၊ ခမဳမွဲဇကု သမ္တီထေင်ကေတ် ပံသုကူတုဲ လပှ်ကေတ်မ္ဂး ပၟင်ဂၠဴဂှ် “မၞး (တဳလပိုဉ်) ဂှ် ခမဳဟွံသေင်ရ” ရဴဝွံ စောတ်စောဲ ခမဳဂှ်ရ၊ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ မသမ္တီထေင်ကေတ် ပံသုကူဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၁၀၃) ပ္ဍဲမွဲအခိင်တေံ ခမဳမွဲဇကု ဃောတတ်ကၠောံအာကြုင်ဂှ် ယာတ်ဗၠးတိတ် နူတဲသၟာခဝါဂမၠိုင်တုဲ လ္ၜက်ခက်ဗာန် ပ္ဍဲဇိုင်ရ၊ ခမဳဂှ် “ကြက်ကလေင်ကဵု ကုတၠဂြပ်ဂမၠိုင်ရ” ရဴဝွံ ဂိုင်ကေတ်တဴရ၊ တၠဂြပ်ဂမၠိုင် “မၞး (တဳလပိုဉ်) ဂှ် ခမဳဟွံသေင်ရ” ရဴဝွံ စောတ်စောဲ ခမဳဂှ်အိုတ်ရ၊ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ ကုခမဳ ဟွံမွဲကဵုစိုတ်မမိက်ကၠတ်ဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၁၀၄) ပ္ဍဲမွဲအခိင်တေံ ခမဳမွဲဇကု ဃောတတ်ကၠောံအာကြုင်ဂှ် ယာတ်ဗၠးတိတ် နူတဲသၟာခဝါဂမၠိုင်တုဲ လ္ၜက်ခက်ဗာန် ပ္ဍဲဇိုင်ရ၊ ခမဳဂှ် “ကိုပ်ကၠာ တၠဂြပ်ဂမၠိုင် ဟွံညာတ်ဏီ (ကြက်ဂိုင်ကေတ်ရ)” ရဴဝွံ မၞုံစိုတ်မမိက်ကၠတ်ဒှ်တုဲ ဂိုင်ကေတ်ရ၊ တၠဂြပ်ဂမၠိုင် “မၞး (တဳလပိုဉ်) ဂှ် ခမဳဟွံသေင်ရ” ရဴဝွံ စောတ်စောဲ ခမဳဂှ်အိုတ်ရ၊ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ တၠအဲ စှေ်ပါရာဇိကရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၁၀၅)
155) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ခမဳမွဲဇကု ညာတ်ဒးနုၚ်ကၠေၚ်သွဟ်တုဲ သ္ပပြဘိုဂ်ဗၞတ်ညိနာၚ် ဗၞတ်ညိနာၚ်ရ၊ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ ဟွံဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၁၀၆) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ခမဳဂမၠိုၚ်ဗွဲမဂၠိုၚ် “ကြက်ကၠတ်ဂြပ်အိုတ်စိုတ်” ရဴဝွံ ကသေံကၟဝ်တုဲအာအိုတ်တုဲ ပ္ဍဲကြဴ ခမဳမွဲဇကု ကၠတ်ဂြပ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် “ပိုဲတအ်သီုညးဖအိုတ် ဟွံစှေ်ပါရာဇိကအိုတ်ရ၊ ခမဳကၠတ်ဟေၚ် စှေ်ပါရာဇိကရ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးအိုတ်ရ၊ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် မၞးတအ်ညးဂမၠိုၚ်သီုဖအိုတ် စှေ်ပါရာဇိကအိုတ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၁၀၇) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ခမဳဂမၠိုၚ်ဗွဲမဂၠိုၚ် ကသေံကၟဝ်တုဲ ကၠတ်ဂြပ်အိုတ်တုဲပ္ဍဲကြဴ ပါ်ပရအ်သွက်အရၚ်အိုတ်ဂှ် သွက်အရၚ်မွဲမွဲဇကု ဟွံပေၚ်မသုန်ၜဲရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် “ပိုဲတအ် ဟွံစှေ်ပါရာဇိကအိုတ်ရ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးအိုတ်ရ။ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် မၞးတအ်ညးဂမၠိုၚ် စှေ်ပါရာဇိကအိုတ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၁၀၈) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ခမဳမွဲဇကု ပ္ဍဲဍုၚ်သာရဝှ် အခိၚ်ဒှ်ကၞောဝ်ကၠောဝ်စၞစသုၚ် မၞုံစိုတ်မမိက်ကၠတ်ဒှ်တုဲ ကၠတ်ကေတ် သ္ၚုတၠသ္ၚိဖျာ တၠဆေၚ်မွဲကေမ်ရ။ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ တၠအဲ စှေ်ပါရာဇိကရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၁၀၉) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ခမဳမွဲဇကု ပ္ဍဲဍုၚ်သာရဝှ် အခိၚ်ဒှ်ကၞောဝ်ကၠောဝ်စၞစသုၚ် ၜဲမုက်တၠသ္ၚိဖျာကေမ်။ ၜဲမး (ၜဲဇၞော်) မွဲကေမ်။ မၞုံစိုတ်မမိက်ကၠတ်ဒှ်တုဲ ကၠတ်ကေတ် လ္ၚဴတၠသ္ၚိဖျာမွဲကေမ်ရ၊ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ တၠအဲ စှေ်ပါရာဇိကရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၁၁၀-၁၁၂) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ကမၠတ်ဂမၠိုၚ်ဂစိုတ်ဂၠဴ ပ္ဍဲဂြိုပ်အန္ဓဝိုန် ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်တုဲ စဖျုန်ဂၠဴတုဲအိုတ်မ္ဂး သှေ်သၟဟ်ဂှ် သီဂိုၚ်ဒေပ်ထောံတုဲ အာအိုတ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ် မၞုံစၟတ်သမ္တီပံသုကူအိုတ်တုဲ ကဵုဗဂိန်တုဲမ္ဂး ပြဘိုဂ်အိုတ်ရ၊ ကမၠတ်ဂမၠိုၚ် “မၞး (တဳလပိုဉ်တအ်) ဂမၠိုၚ် ခမဳဟွံသေၚ်အိုတ်ရ” ရဴဝွံ စောတ်စောဲ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ်အိုတ်ရ၊ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ကုခမဳ မသမ္တီထေၚ်ကေတ် ပံသုကူဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၁၁၃) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ကမၠတ်ဂမၠိုၚ် ဂစိုတ်ကၠိက် ပ္ဍဲဂြိုပ်အန္ဓဝိုန် ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်တုဲ စဖျုန်ကၠိက်တုဲအိုတ်မ္ဂး သှေ်သၟေဟ်ဂှ် သီဂိုၚ်ဒပ်ထောံတုဲ အာအိုတ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ် မၞုံစၟတ်သမ္တီပံသုကူအိုတ်တုဲ ကဵုဗဂိန်တုဲမ္ဂး ပြဘိုဂ်အိုတ်ရ၊ ကမၠတ်ဂမၠိုၚ် “မၞး (တဳလပိုဉ်တအ်) ဂမၠိုၚ် ခမဳဟွံသေၚ်အိုတ်ရ” ရဴဝွံ စောတ်စောဲ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ်အိုတ်ရ၊ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ကုခမဳ မသမ္တီထေၚ်ကေတ် ပံသုကူဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၁၁၄) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ခမဳမွဲဇကု ပြာပ်အာဌာန်ဒၠးချောဲတုဲ မၞုံစိုတ်မမိက်ကၠတ် ချောဲမရတ်လဝ်တုဲ မထေက်တန်ၚုဟ်မသုန်ၜဲဒှ်တုဲ ကၠတ်ကေတ်ရ၊ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ တၠအဲ စှေ်ပါရာဇိကရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၁၁၅) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ခမဳမွဲဇကု ပြာပ်အာဌာန်ဒၠးချောဲတုဲ ရတ်ချောဲ မထေက်တန်ၚုဟ်မသုန်ၜဲဒှ်တုဲ မၞုံစိုတ်မမိက်ကၠတ်ဒှ်တုဲ ကၠတ်ကေတ်ရ၊ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ တၠအဲ စှေ်ပါရာဇိကရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၁၁၆)
156) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ခမဳအာဂန္တုကဂမၠိုၚ် ကဵုပါ်ပရအ် သတ်ကြုက်သၚ်တုဲ ပြဘိုဂ်အိုတ်ရ၊ ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ် “တဳလပိုဉ်တအ်ညးဂမၠိုၚ် ခမဳဟွံသေၚ်အိုတ်ရ” ရဴဝွံ စောတ်စောဲခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ်အိုတ်ရ။ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် မၞးတအ်ညးဂမၠိုၚ် မၞုံစိုတ်သာ်လဵုအိုတ်ဂှ်ရော? ရဴဝွံ (သၟာန်တိုန်) ဂှ်— ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် ပိုဲဍိက်တအ်ညးဂမၠိုၚ် မၞုံစိုတ်မမိက်သ္ပပြဘိုဂ်အိုတ်ရ ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။ ယွံခမဳတအ် တၞဟ်နသ္ပပြဘိုဂ်ဟေၚ်ဒှ်မ္ဂး ဟွံဒးအာပတ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၁၁၇) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ခမဳအာဂန္တုကဂမၠိုၚ် သတ်ကြေၚ်သၚ်။ သတ်ဖာသၚ်။ သတ်ပၞသ်သၚ်။ သတ်တာဍုဟ်ဍုဟ်သၚ်။ က္ၜဴသၚ်။ ကဵုပါ်ပရအ် သတ်မုက်ဇၞော်သၚ်တုဲ ပြဘိုဂ်အိုတ်ရ။ ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ် “တဳလပိုဉ်တအ်ညးဂမၠိုၚ် ခမဳဟွံသေၚ်အိုတ်ရ” ရဴဝွံ စောတ်စောဲခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ်အိုတ်ရ။ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် တၞဟ်နသ္ပပြဘိုဂ်ဟေၚ်ဒှ်မ္ဂး ဟွံဒးအာပတ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၁၁၈-၁၂၃) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ပၟၚ်တၞံကြုက်ဂမၠိုၚ် ကဵုဒါန်သတ်ကြုက် ကုခမဳဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ် “ညးဂမၠိုၚ်ဝွံတုန် အခေါၚ်မၚ်မွဲဟေၚ် နွံအိုတ်ရ၊ အခေါၚ်ကဵုဒါန် ဟွံမွဲအိုတ်ရ” ရဴဝွံ ဒှ် ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာအိုတ်တုဲ ဟွံဒုၚ်ဒါန်အိုတ်ရ ။ ပ ။ ဂရၚ်ပတီဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲအရာညးမၚ်မွဲကဵုဒါန်ဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၁၂၄) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ပၟၚ်တၞံကြေၚ်ဂမၠိုၚ်။ ပၟၚ်တၞံဖာဂမၠိုၚ်။ ပၟၚ်တၞံပၞသ်ဂမၠိုၚ်။ ပၟၚ်သတ်တာဍုဟ်ဍုဟ်ဂမၠိုၚ်။ ပၟၚ်တၞံဂူက္ၜဴဂမၠိုၚ်။ ပၟၚ်တၞံမုက်ဇၞော်ဂမၠိုၚ် ကဵုဒါန်သတ်မုက်ဇၞော် ကုခမဳဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ၊ မဳဂမၠိုၚ် “ညးဂမၠိုၚ်ဝွံတုန် အခေါၚ်မၚ်မွဲဟေၚ် နွံအိုတ်ရ၊ အခေါၚ်ကဵုဒါန် ဟွံမွဲအိုတ်ရ” ရဴဝွံ ဒှ် ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာအိုတ်တုဲ ဟွံဒုၚ်ဒါန်အိုတ်ရ ။ ပ ။ ဂရၚ်ပတီဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲအရာညးမၚ်မွဲကဵုဒါန်ဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၁၂၅-၁၃၀) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ခမဳမွဲဇကု ရၚ်တၠုၚ်ဂိုၚ်ကေတ် ဆုသၚ်ဗွဲဂြပ်ဂလေံတုဲ ထံက်ပခိုၚ်သ္ပဓမၚ်ယန် ဗ္ဒၚ်ဘာဇကုရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ် “တၠအဲ ခမဳဟွံသေၚ်ရ” ရဴဝွံ စောတ်စောဲ ခမဳဂှ်အိုတ်ရ။ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ယွံခမဳ တၠအဲ မၞုံစိုတ်သာ်လဵုဂှ်ရော? ရဴဝွံ (သၟာန်တိုန်) ဂှ်— ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် အဲဍိက်ဂိုၚ်ကေတ် ဗွဲဂြပ်ဂလေံရ ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီရ)။ ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲပွမဂိုၚ်ကေတ် ဗွဲဂြပ်ဂလေံဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၁၃၁) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ခမဳမွဲဇကု မၞုံစိုတ်မမိက်ကၠတ် ဍာ်သၚ်ဒှ်တုဲ ကၠတ်ကေတ်ရ။ မၞုံစိုတ်မမိက်ကၠတ် တိသၚ်ဒှ်တုဲ။ မၞုံစိုတ်မမိက်ကၠတ် ဖအုမ်ချောဲသၚ်ဒှ်တုဲ ကၠတ်ကေတ်ရ။ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ တၠအဲ စှေ်ပါရာဇိကရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၁၃၂-၁၃၄) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ခမဳမွဲဇကု မၞုံစိုတ်မမိက်ကၠတ် ဖအုံချောံသၚ်ဒှ်တုဲ စံၚ်ထောံပၟတ်ရ၊ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ ဟွံဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၁၃၅) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ခမဳမွဲဇကု မၞုံစိုတ်မမိက်ကၠတ် ဇံၚ်ခါတ်သၚ်ဒှ်တုဲ ကၠတ်ကေတ်ရ၊ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ တၠအဲ စှေ်ပါရာဇိကရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၁၃၆) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ခမဳမွဲဇကု ဂတဵုဒလာဲခုၚ်ဇမၠိၚ်သၚ်။ ဖုၚ်သၚ်။ ဂၞဳသၚ်။ သၠတြၚ်သၚ်။ သၠဗတၚ်ကျာသၚ်။ မၞုံစိုတ်မမိက်ကၠတ် ဇအိုအ် ဒမၚ် သၞသၚ်ဒှ်တုဲ ကၠတ်ကေတ်ရ၊ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ တၠအဲ စှေ်ပါရာဇိကရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၁၃၇-၁၄၂)
157) ပ္ဍဲမွဲအခိင်တေံ ခမဳမွဲဇကု သၞာသတိက်သၞာဒၟံင် ပြဘိုဂ်အသုင်အစောဲဘာဒကာမွဲတၠဂှ် သ္ပသုင်စောဲ ပ္ဍဲဘာမွဲသအာင်အိုတ်ရ၊ ပ္ဍဲအခိင်ဂှ် ဒကာဂှ် “မုဟိုတ် တဳလပိုဉ် မပြဲဂမၠိုင် ပြဘိုဂ်အသုင်အစောဲ ဘာမွဲသအာင်ဂှ် သ္ဂောံသ္ပအသုင်အစောဲ ပ္ဍဲဘာမွဲသအာင်အိုတ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်ရ၊ ဂရင်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ပြဘိုဂ်အသုင်အစောဲ ဘာမွဲသအာင်ဂှ် ဟဂပ်ဝ်သ္ပအသုင်အစောဲ ပ္ဍဲဘာမွဲသအာင်ရ၊ ကုခမဳ မသုင်စောဲဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၁၄၃) ပ္ဍဲမွဲအခိင်တေံ ခမဳဂမၠိုင် သွက်သ္ဂောံရင်တၠုင်နင် သ္ၚိရုင်ဉပေါသ် (သီ) ကီု ဌာန်သင်ကောံဓရီုကီုဂှ် ဒှ် ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာအိုတ်တုဲ ဂဇအ်ဒၟံင် ပ္ဍဲလတူတိအိုတ်မ္ဂး ဇကုကေုာံသ္ၚာဂမၠိုင် ကၠေဝ်ဗာန်ခၞိက်တိဂမၠိုင် ဒှ်အိုတ်ရ၊ ဂရင်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် တၞဟ်နရင်တၠုင်နင် ဗွဲဂြပ်ဂလေံလဝ်ဂှ် ကဵုအခေါင်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၁၄၄) ပ္ဍဲမွဲအခိင်တေံ ပ္ဍဲဍုင်စမ္ပါ ခမဳဗြဴကွးပဒတဴဇရေင် ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာဂှ် ပြာပ်အာဇရေင်သ္ၚိဒကာ ကၠောန်ၜိုတ် ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာတုဲ “နာဲဗြဴထုလ္လနန္ဒာ မိ်ကသုင် ‘ယာဂု5’ ပုင်ၜိုဟ် မနှဴရဴပိရဲရဂး” ရဴဝွံ စကာကဵုၜိုဟ်တုဲ ကေတ်နင်တုဲမ္ဂး အလဵုဇကု ပြဘိုဂ်ထောံရ၊ ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာဂှ် တီတုဲ “တၠအဲ ခမဳဗြဴ ဟွံသေင်ရ” ရဴဝွံ စောတ်စောဲ ခမဳဗြဴဂှ်ရ၊ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဗြဴဂှ်ရ ။ ပ ။ ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် ခမဳဗြဴဂှ် ဂရင်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုခမဳဗြဴဂမၠိုင်ရ၊ ခမဳဗြဴဂမၠိုင် ဂရင်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုခမဳတြုံဂမၠိုင်အိုတ်ရ၊ ခမဳတြုံဂမၠိုင် ဂရင်ပတီဟိုတ် ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ၊ ယွံခမဳတအ် ဟွံဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ၊ ဟိုတ်ပွမဟီုဂလာန်ဟွံဍာံစၟတ် သီုမတီတဴ ဒးအာပတ်ပါဲစိုတ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၁၄၅) ပ္ဍဲမွဲအခိင်တေံ ပ္ဍဲဍုင်ရာဇဂြိုဟ် ခမဳဗြဴကွးပဒတဴဇရေင် ခမဳဗြဴတုလ္လနန္ဒာဂှ် ပြာပ်အာဇရေင် သ္ၚိဒကာကၠောန်ၜိုတ် ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာတုဲ “နာဲဗြဴထုလ္လနန္ဒာ မိက်စကွာင်ဂတဝ်သာဲရဂး” ရဴဝွံ စကဵုဖျိန်တုဲ ကေတ်နင်တုဲမ္ဂး အလဵုအကု ပြဘိုဂ်ထောံရ၊ ခမဳဗြဴထုလ္လနန္ဒာဂှ် တီတုဲ “တၠအဲ ခမဳဗြဴဟွံသေင်ရ” ရဴဝွံ စောတ်စောဲ ခမဳဗြဴဂှ်ရ၊ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဗြဴဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ဟွံဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ၊ ဟိုတ်ပွမဟီုဂလာန် ဟွံဍာံစၟတ် သီုမတီတဴ ဒးအာပတ်ပါဲစိုတ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၁၄၆)
158) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ပ္ဍဲဍုၚ်ဝေသာလဳ ကုဒကာကၠောန်ၜိုတ် တဳလပိုဉ်အဇ္ဇုကဂှ် မၞုံကဵုကောန်ၚာ်ၜါ ဗွဲကောန်ကေုာံကောန်ကၟိန်အိုတ်တုဲ ဒကာဂှ် “ယွံတဳလပိုဉ် ပၞောဝ်ကဵုကောန်ၚာ်ဂမၠိုၚ်ၜါဝွံ ကုကောန်ၚာ် မၞုံကဵုဓရ်သဒ္ဓါတုဲ လျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ရတ်ပိပြကာဂှ် ဩဝ်ဟီုလဴကဵုအခေါၚ်အဝဵု ဗွဝ်ပိုဉ်ဂြပ်ဝွံညိ” ရဴဝွံ ဂရၚ်ပတီလဝ် တဳလပိုဉ်အဇ္ဇုကရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ကောန်ကၟိန်ဒကာဂှ် ဒှ်ညးမၞုံကဵုဓရ်သဒ္ဓါတုဲ လျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ရတ်ပိပြကာတုဲ တဳလပိုဉ်အဇ္ဇုက ဟီုကဵုလဴကဵုအခေါၚ်အဝဵု ဗွဝ်ပိုဉ်ဂြပ် ကုကောန်ၚာ် (မဒှ်ကောန်ကၟိန်) ဂှ်ရ။ ကောန်ၚာ်ဂှ် နကဵုဗွဝ်ပိုဉ်ဂြပ်ဂှ် ပွမကူသာန်သွံရာန် (ဗွဝ်ပိုဉ်ဂြပ်) ဂှ်လေဝ် ကဵုတန်တဴရ၊ ဒါန်ဂှ်လေဝ် ကဵုကတဵုဒှ်ရ၊ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ကောန်ဒကာဂှ်— “ယွံတဳလပိုဉ်အာနန္ဒ မုရဴညးမွဲ ထေက်ကဵုဒုၚ်အာဲကၟာဲ အပါအံက်ဂှ်ရော? ကောန်ဟာ ဟွံသေၚ်မ္ဂး ကောန်ကၟိန်ဟာ” ရဴဝွံ ဂရၚ်ပတီ တဳလပိုဉ်အာနန္ဒရ။ ယွံကောန်တၠဒကာ ကောန်ဂှ်ဒှ်ညးဒုၚ်အာဲကၟာဲ အပါအံက်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ ယွံတဳလပိုဉ် တဳလပိုဉ်အဇ္ဇုကဝွံ ကြက်ဂြပ်ပိုဲဍိက်တအ်ညးဂမၠိုၚ်ဂှ် ဟီုလဴစၞောန်ထ္ၜးကဵု ကုကောန်ကၟိန်အပါအံက် ပိုဲဍိက်တအ်ညးဂမၠိုၚ်တုဲရ ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီရ)။ ယွံကောန်တၠဒကာ တဳလပိုဉ်အဇ္ဇုကဂှ် ခမဳဟွံသေၚ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလပိုဉ်အဇ္ဇုကဂှ် “ယွံကောန်တၠအာနန္ဒ ဩဝ်သ္ဂုတ်သွာတ်ကဵု ကုအဲညိ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးကဵု တဳလပိုဉ်အာနန္ဒရ၊ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလပိုဉ်ဥပါလိ ဗက်ကဵုလ္ပာ် တဳလပိုဉ်အဇ္ဇုကရ၊ တဳလပိုဉ်ဥပါလိဂှ် “ယွံကောန်တၠအာနန္ဒ တၠဂြပ်ဂှ် အခေါၚ်အဝဵုဗွဝ်ဂြပ်ဝွံ ဩဝ်ဟီုလဴကဵု ကုညးမၞုံယၟုဝွံညိ ရဴဝွံ ဟီုဗကန်လဝ်တုဲ ဟီုလဴကဵု ကုကောန်ၚာ်ဂှ်မ္ဂး ခမဳမဟီုလဴဂှ် ဒးဒုဟ်အာပတ်လဵုဂှ်ရော?” ရဴဝွံ သၟာန်တဳလပိုဉ်အာနန္ဒရ။ ယွံတဳလပိုဉ် အာပတ်လဵုလေဝ် ဟွံဒးရ၊ ဗွဲတွဵုမယုတ် အယာံမာတ် အာပတ်ဒုက္ကဋ်လေဝ် ဟွံဒးရ ရဴဝွံ ဂရၚ်ပတီရ။ ယွံကောန်တၠအာနန္ဒ တဳလပိုဉ်အဇ္ဇုကဝွံ အခေါၚ်အဝဵုဗွဝ်ဂြပ်ဝွံ ဩဝ်ဟီုလဴကဵုကုညးမၞုံယၟုဝွံညိ ရဴဝွံ တၠဂြပ်ဂှ် ဟီုဗကန်လဝ်တုဲ ဟီုလဴကဵုကုကောန်ၚာ်ဂှ်ရ၊ ယွံကောန်တၠအာနန္ဒ ကုတဳလပိုဉ်အဇ္ဇုက ဒုဟ်အာပတ် ဟွံမွဲရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၁၄၇)
159) ပ္ဍဲမွဲအခိင်တေံ ပ္ဍဲဍုင်ဗာရာဏသဳ သ္ၚိဒကာကၠောန်ၜိုတ် တဳလပိုဉ်ပိလိန္ဒဝစ္ဆ ဒးဒုင်ပ္ဍဵုပ္ဍိုက် ကမၠတ်ဂမၠိုင်ရ၊ ကောန်ၚာ်ၜါဂှ်လေဝ် ကော်ဏာအိုတ်ရ၊ ပ္ဍဲအခိင်ဂှ် တဳလပိုဉ်ပိလိန္ဒဝစ္ဆ ကော်နင် ကောန်ၚာ်သၟတ်ဂမၠိုင်ဂှ် နကဵုဣဒ္ဓိကြဳဇှ်တုဲ စွံလဝ် ပ္ဍဲလတူပြာသာဒ်ရ၊ မၞိဟ်ဂမၠိုင် ညာတ်ကောန်ၚာ်သၟတ်ဂမၠိုင်ဂှ်မ္ဂး “အရာပွဝွံ အစောံဣဒ္ဓိကြဳဇှ် တဳလပိုဉ်ပိလိန္ဒဝစ္ဆရောင်သွံ” ရဴဝွံ လျုင်ဇြုင်သ္ဍိုက် ပ္ဍဲတဳလပိုဉ်ပိလိန္ဒဝစ္ဆ လောန်အိုတ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုင် “မုဟိုတ်တဳလပိုဉ်ပိလိန္ဒစ္ဆ ကလေင်ရင်တၠုင်နင် ကောန်ၚာ်သၟတ်ဂမၠိုင် ကမၠတ်ဂမၠိုင်မကော်ဏာတုဲဂှ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ၊ ဂရင်ပတီဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ၊ ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲအရာဣဒ္ဓိကြဳဇှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၁၄၈)
160) ပ္ဍဲမွဲအခိင်တေံ ခမဳဂမၠိုင်ၜါဇကုမတွံဂး ပဏ္ဍုက ကေုာံကပိလ ဒှ်မိတ်သဟာဲ ပဒတဴမွဲစွံအိုတ်ရ၊ မွဲဇကုဂှ် ပဒတဴ ပ္ဍဲကွာန်ဂြိုပ်သၟတ်တုဲ မွဲဇကုဂှ် ပဒတဴပ္ဍဲဍုင်ကောသမ္ဗဳရ။ ပ္ဍဲအခိင်ဂှ် ခမဳဂှ် နူကွာန်သၟတ် ပ္ဍဲအကြာဂၠံင်တဴအာဍုင်ကောသမ္ဗဳ ဃောတတ်ကေၠာံ ကြုင်ကဝးကၠေင်မိတ် မဗၠးတိတ်နူတဲသၟာဂစိုတ်ကၠိက်ဂမၠိုင်ဂှ် လ္ၜက်ခက်ဗာန် ပ္ဍဲဇိုင်ရ၊ ခမဳဂှ် “ကြက်ကလေင်ကဵု ကုတၠဂြပ်ဂမၠိုင်ရ” ရဴဝွံ ဂိုင်ကေတ်ရ၊ တၠဂြပ်ဂမၠိုင် “မၞး (တဳလပိုဉ်) ဂှ် ခမဳဟွံသေင်ရ” ရဴဝွံ စောတ်စောဲ ခမဳဂှ်အိုတ်ရ၊ ခမဳ မတတ်ကၠောံတိုန်ကၠုင် နူကြုင်ဂှ် ဗြဴပၟင်ဂၠဴ ညာတ်တုဲ “ယွံတဳလပိုဉ် ဩဝ်က္ညကၠုင်ညိ၊ ဩဝ်သွိုန်ဗပိုန် (ဒ္ဂေတ်သ္ပ) ဒ္ဂေတ်မေထုန်ညိ” ရဴဝွံ ဟီုမ္ဂး ခမဳဂှ် “အဲဂှ် သဘဴပကတိတေံ ခမဳဟွံသေင်ရ” ရဴဝွံ သွိုန်ဗပိုန် (ဒ္ဂေတ်သ္ပ) ဒ္ဂေတ်မေထုန် ပ္ဍဲဗြဴပၟင်ဂၠဴဂှ်တုဲ ပ္ဍဲကြဴ အာစိုပ်ဍုင်ကောသမ္ဗဳတုဲ ဂရင်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုခမဳဂမၠိုင်အိုတ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုင် ဂရင်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ဟိုတ်နူပွမဂိုင်ကေတ် ဂြပ် (မိန်တၠညး ဟွံကဵုနကာယပါင်)ဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ၊ ဟိုတ်နူပွမသွိုန်ဗပိုန် (ဒ္ဂေတ်သ္ပ) ဒ္ဂေတ်မေထုန် ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၁၄၉)
161) ပ္ဍဲမွဲအခိင်တေံ ပ္ဍဲဍုင်သာဂလ ခမဳကွးပဒတဴမွဲစွံ တဳလပိုဉ်ဒဠှိက ဟွံမိပ်လဟိင်လၞုဟ်လၞန် ပ္ဍဵုပ္ဍိုက်ရာန်သကိုတ်တုဲ ကၠတ်ကေတ်ဖေင်ယာတ်ပူက္ဍိုပ် တၠသ္ၚိဖျာ တၠဆေင်ဂှ်တုဲ “ယွံတဳလပိုဉ် အဲဍိက် ခမဳဟွံသေင်ရ၊ ကြက်ရာမ်တိတ်ခရှ်ရ” ရဴဝွံ ဂရင်ပတီ တဳလပိုဉ်ဒဠှိကရ၊ ယွံကောန်တၠ တၠအဲ သ္ပဒးမုမွဲဂှ်ရော? ရဴဝွံ သၟာန်မ္ဂး ခမဳဂှ် ဂရင်ပတီ ဟိုတ်ဒဒှ်တမ်ဂှ်မ္ဂး ကဵုရင်တၠုင်နင်တုဲ ကဵုသပိုတ်ၚုဟ်မးမ္ဂး ဖေင်ယာတ်ပူက္ဍိုပ်ဂှ် ဟွံထေက်တန်ၚုဟ်မသုန်ၜဲတုဲ “ယွံကောန်တၠ ဟွံဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ” ရဴဝွံ (သ္ဂုတ်သွာတ်ကဵုတုဲပ္ဍဲကြဴ) တွံကဵုဓမ္မကထာရ၊ ခမဳဂှ် မိပ်လဟိင်အာလောန်ရောင်။ (၁၅၀) ဗီုသ္ဂုတ်သွာတ် ဝိနဳတဝတ္ထုဂမၠိုင်တုဲရ။ ဒုတိယပါရာဇိကတုဲရ။
၁.၃။ တတိယပါရာဇိက
၁.၃.၁။ ဟိုတ်ပရူပရာ ပဌမပညပ်
162) တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဘာပြသာဒ်မၞုံကဵုဓုပ်ပြကာ အပ္ဍဲဂြိုပ်မဟာဝိုန် ဇရေၚ်ဍုၚ်ဝေသာလဳရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ တွံကဵုဓရ်အသုဘ ကုခမဳဂမၠိုၚ် နဟိုတ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ်ရ၊ တွံကဵုဂုဏ် အသုဘကမ္မဋ္ဌာန်ရ၊ တွံကဵုဂုဏ် ပွမဇၞော်ပၟဝ် အသုဘကမ္မဋ္ဌာန်ရ၊ ရန်တၟံတုဲ ရန်တၟံတုဲ တွံကဵုဂုဏ် အသုဘသမာပတ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂှ် "ခမဳတအ် အဲကျာ် လုကဴလ္ပာ်ဂိတု (စဵုကဵုလ္ပာ်ဂိတု စှ်သုန်တ္ၚဲ) မိက်ဂွံသတၚ်တန်တဴ ညးမွဲဓဝ်ရ၊ ပဲါနူခမဳပလံၚ်ပိဏ္ဍပါတ်တုဲ ညးလဵုမွဲလေဝ် လ္ပပြာပ်ကၠုၚ် ဇရေၚ်အဲကျာ်ညိ" ရဴဝွံ ဟီုလၟိၚ်ကဵု ခမဳဂမၠိုၚ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် "ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ခိုဟ်ရ" ရဴဝွံ ဒုၚ်ဝန် ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲတုဲ ပဲါနူခမဳပလံၚ်ပိဏ္ဍပါတ်တုဲ ညးလဵုမွဲလေဝ် ဟွံပြာပ်အာဇရေၚ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ "တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂှ် နဟိုတ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ် တွံတဴဓရ်အသုဘရ၊ တွံတဴဂုဏ် အသုဘ ကမ္မဋ္ဌာန်ရ၊ တွံတဴဂုဏ် ပွမဇၞော်ပၟဝ်အသုဘကမ္မဋ္ဌာန်ရ၊ ရန်တၟံတုဲ ရန်တၟံတုဲ တွံကဵုဂုဏ် အသုဘသမာပတ်ရ" ရဴဝွံ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ပတိတ်ဇြဟတ် သ္ပလွဳပရာလၟေၚ် ပွမပတိတ်ဇြဟတ် ပ္ဍဲအသုဘဘာဝနာ မတ္ၜန်တ္ၜောဲတဴ နအကာဲအရာဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်တုဲ ပဒတဴအိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ဇအိုန်ဇရ ပ္ဍဲခန္ဓဇကုဇကုအိုတ်ရ၊ ဂွဂၠေံအိုတ်ရ၊ က္ဍုဟ်မၠေံအိုတ်ရ၊ ဥပမာမ္ဂးတုန် သၟတ်ဗြဴကီု သၟတ်တြုံကီု မဍောတ်သွတ်ၜတ်တကတ် မၞုံအလေံမသ္ပဂ္ညိဂ္ညာတ်ကျိုၚ်ကျဝ်မဟုမ်ဍာ် မွဲဟာန်ကေုာံက္ဍိုပ်တုဲဂှ် ကၠုၚ်ကွက်စုတ်ပ္ဍဲကအ် ဇွဇြုံကီု ဇွကၠဵုကီု ဇွမၞိဟ်ကီုမ္ဂး သၟဟ်ညံၚ်ရဴဇအိုန်ဇရ ဂွဂၠေံ က္ဍုဟ်မၠေံတဴကီု တုပ်သၟဟ်သာ်ဝွံရ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ဇအိုန်ဇရ ပ္ဍဲခန္ဓဇကုဇကုအိုတ်ရ ဂွဂၠေံအိုတ်တုဲ အလဵုဇကုတအ်လေဝ် ပတုံဖျေံဇကုဇကုတအ် နူ'ဇဳဝိတိန္ဒြဳ'လမျီုအိုတ်ရ၊ ကေုာံရၚ်သကအ်လေဝ် ပတုံဖျေံနူ ‘ဇဳဝိတိန္ဒြဳ’ လမျီုအိုတ်ရ၊ ပြာပ်အာဇရေၚ် ခမဳပတောံမိဂလဏ္ဍိကတုဲလေဝ် “ယွံကောန်တၠ အာတ်ပါန်အခေါၚ်တဴရ၊ ဩဝ်ပတုံဖျေံကဵု ပိုဲညးဂမၠိုၚ် နူ ‘ဇဳဝိတိန္ဒြဳ’ လမျီုညိ၊ ဗဗေၚ်သ္ၚာဝွံ ကြက်ဒှ်ဗဗေၚ်သ္ၚာ တၠအဲရ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးအိုတ်ရ၊ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳပတောံမိဂလဏ္ဍိက ကလိဂွံဗဗေၚ်သ္ၚာဂမၠိုၚ် နဒဒှ်ၚုဟ်လိၚ်ဂစိုတ်ဒှ်တုဲ ပတုံဖျေံ ခမဳဂမၠိုၚ်ဗွဲမဂၠိုၚ် နူ'ဇဳဝိတိန္ဒြဳ'လမျီုတုဲ ဂိုၚ်ကေတ်သၞာ်မဗာန်ခြပ်ဒၟံၚ်ဆီတုဲ ပြာပ်အာကြုၚ်ဝဂ္ဂုမုဒါရ။
163) ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် ကုခမဳပတောံမိဂလဏ္ဍိက မကြဴကြာတ်သအးဇ္ၚးဒၟံၚ်သၞာ် မဗာန်ခြပ်ဒၟံၚ်ဆီဂှ်— “ကုအဲဂှ် ဟွံကလိဂွံ (ဒတုဲဖဵုမြမောဝ်) ရသွံ၊ ကလိဂွံ (ဒတုဲမြမောဝ်) ဟွံဒးရးရသွံ၊ အဲဂှ် ဂပ်ဝ်ကလိဂွံ (ဒဒှ်မၞိဟ်) ဗွဲဟွံဒးရးရသွံ၊ ပွမကလိဂွံ (ဒဒှ်မၞိဟ်) ဗွဲမဒးရး ဟွံသေၚ်ရသွံ၊ အဲဆန်ၜန်ဒး ပွသရာမ်ပါပ် ဗွဲမဂၠိုၚ်ရသွံ၊ ယြဴအဲမွဲ ပတုံဖျေံခမဳဂမၠိုၚ် မၞုံကဵုဒ္ဂေတ်သဳလ မၞုံကဵုဓရ်မခိုဟ်ပြဲ နူ ‘ဇဳဝိတိန္ဒြဳတုဲ’ ရဴဝွံ ပွမဂွိၚ်စံၚ်တဴဗွဲကြဴ ပွမသၠိုက်သ္ၚောံစိုတ် ဒှ်ကၠုၚ်ဟေၚ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ကောန်ဒေဝတဴမွဲ မလုပ်ဗော်ဂိုဏ်ဒေဝတဴမာရ်ဂှ် ကွာ်ကၠုၚ် ပ္ဍဲလတူဒၠးဍာ် မဟွံပါ်ဒကးတုဲ “ယွံညးသပ္ပုရိုသ် ခိုဟ်သန်ကွေံရ၊ ခိုဟ်သန်ကွေံရ၊ ယွံညးသပ္ပုရိုသ် ကုအဲဂှ် ကလိဂွံ (ဒတုဲဖဵုမြမောဝ်) ရသွံ၊ ယွံညးသပ္ပုရိုသ် ကလိဂွံ (ဒဒှ်မၞိဟ်) ဗွဲမဒးရးရသွံ၊ ယွံညးသပ္ပုရိုဟ် တၠအဲ ဂွံဆန်ၜန်ဒး ပွကုသိုလ်ထၟိက် ဗွဲမဂၠိုၚ်တုဲရ၊ ယြဴတၠအဲမွဲ ခမဳ မတတ်ကၠောံ (နူသံသာ) ဟွံမာန်ဏီဂမၠိုၚ်ဂှ် ဂွံကဵုတတ်ကၠောံအာတုဲရ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးကဵု ခမဳပတောံမိဂလဏ္ဍိကရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳပတောံမိဂလဏ္ဍိကဂှ် “ကုအဲဂှ် ကလိဂွံ (ဒတုဲမြမောဝ်) ရဂး၊ အဲ ဂပ်ဝ် ကလိဂွံ (ဒဒှ်မၞိဟ်) ဗွဲမဒးရးရဂး၊ အဲဆန်ၜန်ဒး ပွကုသိုလ်ထၟိက် ဗွဲမဂၠိုၚ်တုဲရဂး၊ ယြဴအဲမွဲ ခမဳမတတ်ကၠောံ (နူသံသာ) ဟွံမာန်ဏီဂမၠိုၚ်ဂှ် ဂွံကဵုတတ်ကၠောံအာတုဲရဂး” ရဴဝွံ ဂိုၚ်ကေတ် သၞာ်မကေက်တုဲ ပြာပ်အာနူဘာမွဲကဵုဘာမွဲ နူပြဝိုဏ်မွဲကဵုပြဝိုဏ်မွဲတုဲ “ညးလဵုမွဲ ဟွံတတ်ကၠောံ နူသံသာဏီဂှ်ရော? ညးလဵုမွဲ ဂွံကဵုတတ်ကၠောံဂှ်ရော?” ရဴဝွံ သၟာန်သၟုက်ရ။ ပၞောဝ်ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ကုခမဳ တဏှာရာဂ ဟွံစာ်စ္ဍးဏီဂမၠိုၚ် ပ္ဍဲအခိၚ်မသၟာန်သာ်ဂှ် ပွမဖေက်ဂၟံက် ပွမဇကုကြံၚ်မ္ၚိုဟ် ပွမနရဴသော်ဇကုဂမၠိုၚ် ဒှ်အိုတ်ရ၊ ကုခမဳ တဏှာရာဂ စာ်စ္ဍးတုဲဂမၠိုၚ်တုန် ပ္ဍဲအခိၚ်မသၟာန်သာ်ဂှ် ပွမဖေက်ဂၟံက် ပွမဇကုကြံၚ်မ္ၚိုဟ် ပွမနရဴသော်ဇကုဂမၠိုၚ် ဟွံဒှ်အိုတ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳပတောံမိဂလဏ္ဍိကဂှ် ခမဳမွဲဇကုဂှ်လေဝ် နမွဲတ္ၚဲဓဝ် ပတုံဖျေံနူ ‘ဇဳဝိတိန္ဒြဳ’ လမျီုရ၊ ခမဳၜါဇကုဂမၠိုၚ်လေဝ် နမွဲတ္ၚဲဓဝ် ပတုံဖျေံနူ ‘ဇဳဝိတိန္ဒြဳ’ လမျီုရ၊ ခမဳပိဇကုဂမၠိုၚ်လေဝ် နမွဲတ္ၚဲဓဝ် ပတုံဖျေံနူ ‘ဇဳဝိတိန္ဒြဳ’ လမျီုရ၊ ခမဳပန်ဇကုဂမၠိုၚ်လေဝ် နမွဲတ္ၚဲဓဝ် ပတုံဖျေံနူ ‘ဇဳဝိတိန္ဒြဳ’ လမျီုရ၊ ခမဳမသုန်ဇကုဂမၠိုၚ်လေဝ် နမွဲတ္ၚဲဓဝ် ပတုံဖျေံနူ ‘ဇဳဝိတိန္ဒြဳ’ လမျီုရ၊ ခမဳစှ်ဇကုဂမၠိုၚ်လေဝ် နမွဲတ္ၚဲဓဝ် ပတုံဖျေံနူ ‘ဇဳဝိတိန္ဒြဳ’ လမျီုရ၊ ခမဳၜါစှော်ဇကုဂမၠိုၚ်လေဝ် နမွဲတ္ၚဲဓဝ် ပတုံဖျေံနူ ‘ဇဳဝိတိန္ဒြဳ’ လမျီုရ၊ ခမဳပိစှော်ဇကုဂမၠိုၚ်လေဝ် နမွဲတ္ၚဲဓဝ် ပတုံဖျေံနူ ‘ဇဳဝိတိန္ဒြဳ’ လမျီုရ၊ ခမဳပန်စှော်ဇကုဂမၠိုၚ်လေဝ် နမွဲတ္ၚဲဓဝ် ပတုံဖျေံနူ ‘ဇဳဝိတိန္ဒြဳ’ လမျီုရ၊ ခမဳမသုန်စှော်ဇကုဂမၠိုၚ်လေဝ် နမွဲတ္ၚဲဓဝ် ပတုံဖျေံနူ ‘ဇဳဝိတိန္ဒြဳ’ လမျီုရ၊ ခမဳတြဴစှော်ဇကုဂမၠိုၚ်လေဝ် နမွဲတ္ၚဲဓဝ် ပတုံဖျေံနူ ‘ဇဳဝိတိန္ဒြဳ’ လမျီုရ။
164) ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ကလိလောန်အာ လ္ပာ်ဂိတုဂှ် ဒၠိုက်ကတဵုနူမသတၚ်ဒၟံၚ်ညးမွဲဓဝ်တုဲ “ယွံအာနန္ဒ ပသာ်ဂှ်ရော? ဂကောံခမဳဂှ် ညံၚ်ရဴကြဳအောန်ကီု ဒှ်အာဂှ်ရော?” ရဴဝွံ သ္ဂးကဵုတဳလပိုဉ် အာနန္ဒရ။ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ဒဒှ်အိုတ်သီုဂှ် ဂရၚ်ပတီရ၊ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ တွံကဵုဓရ်အသုဘ ကုခမဳဂမၠိုၚ် နဟိုတ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ်ရ၊ တွံကဵုဂုဏ် အသုဘကမ္မဋ္ဌာန်ရ၊ တွဴကဵုဂုဏ် ပွမဇၞော်ပၟဝ် အသုဘကမ္မဋ္ဌာန်ရ၊ ရန်တၟံတုဲ ရန်တၟံတုဲ တွံကဵုဂုဏ် အသုဘသမာပတ်ရ။ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် “တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂှ် နဟိုတ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ် တွံတဴဓရ်အသုဘရ၊ တွံတဴဂုဏ် အသုဘကမ္မဋ္ဌာန်ရ၊ တွံတဴဂုဏ် ပွမဇၞော်ပၟဝ်အသုဘကမ္မဋ္ဌာန်ရ၊ ရန်တၟံတုဲ ရန်တၟံတုဲ တွံကဵုဂုဏ် အသုဘသမာပတ်ရ” ရဴဝွံ ပတိတ်ဇြဟတ်သ္ပလွဳပရာ လၟေၚ်ပွမပတိတ်ဇြဟတ် ပ္ဍဲအသုဘဘာဝနာ မတ္ၜန်တ္ၜောဲတဴ နအကာဲအရာဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်တုဲ ပဒတဴအိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ဇအိုန်ဇရ ဂွံဂၠေံ က္ဍုဟ်မၠေံ ပ္ဍဲခန္ဓဇကုဇကုအိုတ်ရ၊ ဥပမာမ္ဂးတုန် သၟတ်ဗြဴကီု သၟတ်တြုံကီု မဍောတ်ၜတ်တကတ် မၞုံအလေံမသ္ပဂ္ညိဂ္ညာတ်ကျိုၚ်ကျဝ် မဟုမ်ဍာ်မွဲဟာန်ကေုာံက္ဍိုပ်တုဲဂှ် ကၠုၚ်ကွက်စုတ်ပ္ဍဲကအ် ဇွဇြုံကီု ဇွကၠဵုကီု ဇွမၞိဟ်ကီုမ္ဂး သၟဟ်ညံၚ်ရဴဇအိုန်ဇရ ဂွဂၠေံက္ဍုဟ်မၠေံတဴကီု တုပ်သၟဟ်သာ်ဝွံရ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ဇအိုန်ဇရ ဂွဂၠေံက္ဍုဟ်မၠေံ ပ္ဍဲခန္ဓဇကုဇကုအိုတ်တုဲ အလဵုအလဵုဇကုတအ်လေဝ် ပတုံဖျေံဇကုဇကုတအ် နူ ‘ဇဳဝိတိန္ဒြဳ’ လမျီုအိုတ်ရ၊ ကေုာံရၚ်သကအ်လေဝ် ပတုံဖျေံ နူ ‘ဇဳဝိတိန္ဒြဳ’ လမျီုအိုတ်ရ၊ ပြာပ်အာဇရေၚ် ခမဳပတောံမိဂလဏ္ဍိကတုဲလေဝ် “ယွံကောန်တၠ အာတ်ပါန်အခေါၚ်ရ၊ ဩဝ်ပတုံဖျေံကဵု ပိုဲညးဂမၠိုၚ် နူ ‘ဇဳဝိတိန္ဒြဳ’ လမျီုညိ၊ ဗဗေၚ်သ္ၚာဝွံ ကြက်ဒှ်ဗဗေၚ်သ္ၚာ တၠအဲရ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးအိုတ်ရ။ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳပတောံမိဂလဏ္ဍိက ကလိဂွံဗဗေၚ်သ္ၚာဂမၠိုၚ်တုဲ နဒဒှ်ၚုဟ်လိၚ်ဂစိုတ်ဒှ်တုဲ ခမဳမွဲဇကုဂှ်လေဝ် နမွဲတ္ၚဲဓဝ် ဂစိုတ်ထောံရ ။ ပ ။ ခမဳတြဴစှော်ဇကုဂမၠိုၚ်လေဝ် နမွဲတ္ၚဲဓဝ် ဂစိုတ်ထောံရ။ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် အာတ်ပါန်အခေါၚ်ရ၊ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ယြဴနအာကာဲအရာ မသအာၚ်နူအသုဘကမ္မဋ္ဌာန်မွဲ ဂကောံခမဳဝွံ တန်တဴပ္ဍဲအရဟတ္တဖိုလ်ရ၊ နအကာဲအရာဂှ် ဩဝ်တွံကဵုဟိုတ်အရာ ကမ္မဋ္ဌာန်သအာၚ်ညိ ရဴဝွံ ဂရၚ်ပတီရ။ “ယွံအာနန္ဒ ယဝ်ဒှ်သာ်ဂှ်မ္ဂး ခမဳဂမၠိုၚ်သီုဖအိုတ် မသ္ပနိဿယ်ဗ္ဒာဲကဵု ဍုၚ်ဝေသာလဳတုဲ ပဒတဴဒၟံၚ်ဂှ် ဩဝ်ကဵုကောံဓရီု ပ္ဍဲဇြပ်တာန်ဆံၚ်ကောံဓရီုညိ ရဴဝွံ သ္ဂးတဴမ္ဂး “ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ခိုဟ်ရ” ရဴဝွံ တဳလပိုဉ်အာနန္ဒ ဂရၚ်ပတီဒုၚ်ဝန် ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲတုဲ ခမဳဂမၠိုၚ်သီုဖအိုတ် မသ္ပနိဿယ်ဗ္ဒာဲကဵု ဍုၚ်ဝေသာလဳတုဲ ပဒတဴဒၟံၚ်ဂှ် ကဵုကောံဓရီု ပ္ဍဲဇြပ်တာန်ဆံၚ် ကောံဓရီုတုဲမ္ဂး ပ္ၚောံပြာပ်အာ ဇရေၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲတုဲ— “ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ဂကောံခမဳ ကောံဓရီုဒၟံၚ်အိုတ်တုဲရ၊ ပ္ဍဲအခိၚ်လၟုဟ် သွက်သ္ဂောံက္ညအာဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ တီကေတ်အခိၚ်ညိ၊ သွက်သ္ဂောံက္ညအာဂှ် ဒှ်အတိုၚ်ပၟိက် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ဟေၚ်ရ” ရဴဝွံ ဂရၚ်ပတီရ။
165) ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ပြာပ်အာ ဇြပ်တာန်ဆံၚ်ကောံဓရီုတုဲ ဂဇအ်ဖျေံ ပ္ဍဲဒၞဲါမလးပညပ်လဝ်သၞာတုဲမ္ဂး သ္ဂးတိုန်ကဵုခမဳဂမၠိုၚ်ရ။ “ယွံခမဳတအ် အာနာပါနဿတိသမာဓိဝွံ ဂပ်ဝ်ဇၞော်ပၟဝ် ဂပ်ဝ်လ္ၚတ်သ္ပဗွဲမဂၠိုၚ်ကဵုဝါမ္ဂး ၜိုဟ်လေဝ် ၜိုဟ်လလမ်ရ၊ ပြဲလေဝ် ပြဲရ၊ သွက်ဒးလံၚ် (ဗပေၚ်စုတ်)လေဝ် ဟွံမွဲပၟိက်ရ၊ ဒၞဲါဌာန်ဒှ်တသိုခ်လေဝ် ဒှ်ရ၊ ဓရ်အကုသိုလ်မယုတ်မာဂမၠိုၚ် ဇၟာပ်မကတဵုဒှ် ဇၟာပ်မကတဵုဒှ်လေဝ် နမွဲခဏဓဝ် ကဵုကၠေံဗ္ဒန် ပၠိုတ်လလမ်အာမာန်ရ။ ယွံခမဳတအ် ဥပမာတုန် ပ္ဍဲဂိတုဒဂိုန် မဒှ်လအိတ်ဥတုက္ညၚ်ဂမၠိုၚ် ဗြဲဇၞော်မဂူစှေ်ကၠုၚ် ဟွံသေၚ်ကဵုအခိၚ်ဂှ် ဗၞတ်မွဲခဏဓဝ် သၟဟ်ညံၚ်ရဴကဵုကၠေံအိုတ် လလမ်ပၠိုတ်ကၠေံ မၠိုက်လက်ကၠိုက်မတိုန်ကၠုၚ်လတူကီု တုပ်သၟဟ်သာ်ဝွံဟေၚ် ယွံခမဳတအ် အာနာပါနဿတိသမာဓိဝွံ ဂပ်ဝ်ဇၞော်ပၟဝ် ဂပ်ဝ်လ္ၚတ်သ္ပဗွဲမဂၠိုၚ်ကဵုဝါမ္ဂး ၜိုဟ်လေဝ် ၜိုဟ်လလမ်ရ၊ ပြဲလေဝ် ပြဲရ၊ သွက်ဒးလံၚ် (ဗပေၚ်စုတ်) လေဝ် ဟွံမွဲပၟိက်ရ၊ ဒၞဲါဌာန်ဒှ်တသိုခ်လေဝ် ဒှ်ရ၊ ဓရ်အကုသိုလ်မယုတ်မာဂမၠိုၚ် ဇၟာပ်မကတဵုဒှ် ဇၟာပ်မကတဵုဒှ်လေဝ် နမွဲခဏဓဝ် ကဵုကၠေံဗ္ဒန် ပၠိုတ်လလမ်အာမာန်ရ။ ယွံခမဳတအ် အာနာပါနဿသတိသမာဓိဝွံ ဂပ်ဝ်ဇၞော်ပၟဝ် ဂပ်ဝ်သ္ပဗွဲမဂၠိုၚ်ကဵုဝါ သာ်လဵုမ္ဂး ၜိုဟ်လေဝ် ၜိုဟ်လလမ် ပြဲလေဝ် ပြဲရော? သွက်ဒးလံၚ် (ဗပေၚ်စုတ်) လေဝ် ဟွံမွဲပၟိက် ဒၞဲါဌာန်ဒှ်တသိုခ်လေဝ်ဒှ်တုဲ ဓရ်အကုသိုလ်မယုတ်မာဂမၠိုၚ် ဇၟာပ်မကတဵုဒှ် ဇၟာပ်မကတဵုဒှ်လေဝ် နမွဲခဏဓဝ် ကဵုကၠေံဗ္ဒန် ပၠိုတ်လလမ်အာမာန်ဂှ်ရော? ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲသာသနာဝွံ ခမဳဂှ် ပြာပ်အာ ဂြိုပ်တုဲကဵုဒှ် ပြာပ်အာသၟဝ်တမ်ဆုတုဲကဵုဒှ် ပြာပ်အာဌာန်လ္ၚုသ္ၚိတ်ဇြတုဲကဵုဒှ် တၚ်ထွာဲတုဲမ္ဂး စွံပတန်လဝ် ဇကုတပ်တပ်တုဲ သတိဂှ်ကတဵုဗဒှ်တူရူဏာကဵုကမ္မဌာန်တုဲ ဂဇအ်ဒၟံၚ်ရ။ ခမဳဂှ် မၞုံကဵုသတိတုဲဟေၚ် ယီု (တသိုဟ်) တိတ်ရ၊ မၞုံကဵုသတိတုဲဟေၚ် ယီုလုပ် (ခရောတ်ပၠုပ်) ရ၊ ယီုတိတ်ဂၠိၚ်ဂၠိၚ်လေဝ် “ယီုတိတ်ဂၠိၚ်ဂၠိၚ်ရ” ရဴဝွံ တီရ၊ ယီုလုပ်ဂၠိၚ်ဂၠိၚ်လေဝ် “ယီုလုပ်ဂၠိၚ်ဂၠိၚ်ရ” ရဴဝွံ တီရ၊ ယီုတိတ်ဂၠေံဂၠေံလေဝ် “ယီုတိတ်ဂၠေံဂၠေံရ” ရဴဝွံ တီရ၊ ယီုလုပ် ဂၠေံဂၠေံလေဝ် “ယီုလုပ်ဂၠေံဂၠေံရ” ရဴဝွံ တီရ။ သီုကဵုပြာကဋ်တဴ ဂကောံရုပ် (ယီုတိတ်) တမ် လဒေါဝ် ကၞောတ်အိုတ်သီုဂှ် ယီုတိတ်ရ ရဴဝွံ ပတိတ်ဇြဟတ်တုဲ ဒ္ဂေတ်တဴရ၊ သီုကဵုပြာကဋ်တဴ ဂကောံရုပ် (ယီုလုပ်) တမ် လဒေါဝ် ကၞောတ်အိုတ်သီုဂှ် ယီုလုပ်ရ ရဴဝွံ ပတိတ်ဇြဟတ်တုဲ ဒ္ဂေတ်တဴရ၊ သီုကဵုလလမ်ကၠေံ ယီုတိတ်မသကာတ်မြဟ်ဂှ် ယီုတိတ်ရ ရဴဝွံ ပတိတ်ဇြဟတ်တုဲ ဒ္ဂေတ်တဴရ၊ သီုကဵုလလမ်ကၠေံ ယီုလုပ်မသကာတ်မြဟ်ဂှ် ယီုလုပ်ရ ရဴဝွံ ပတိတ်ဇြဟတ်တုဲ ဒ္ဂေတ်တဴရ။ သီုမပြာကဋ်တဴ ‘ပဳတိ’ ပွမသ္ဍိုက်မၠိုက်ဂှ် ယီုတိတ်ရ ရဴဝွံ ပတိတ်ဇြဟတ်တုဲ ဒ္ဂေတ်တဴရ၊ သီုမပြာကဋ်တဴ ‘ပဳတိ’ ပွမသ္ဍိုက်မၠိုက်ဂှ် ယီုလုပ်ရ ရဴဝွံ ပတိတ်ဇြဟတ်တုဲ ဒ္ဂေတ်တဴရ၊ သီုမပြာကဋ်တဴ ‘သုခ’ ပွမဒှ်တသိုခ်ဂှ် ယီုတိတ်ရ ရဴဝွံ ပတိတ်ဇြဟတ်တုဲ ဒ္ဂေတ်တဴရ၊ သီုမပြာကဋ်တဴ ‘သုခ’ ပွမဒှ်တသိုခ်ဂှ် ယီုလုပ်ရ ရဴဝွံ ပတိတ်ဇြဟတ်တုဲ ဒ္ဂေတ်တဴရ။ သီုမကဵုပြာကဋ်တဴ စိတ္တသၚ်္ခါရ (မတွံဂး ဝေဒနာသညာ) ဂှ် ယီုတိတ်ရ ရဴဝွံ ပတိတ်ဇြဟတ်တုဲ ဒ္ဂေတ်တဴရ၊ သီုမကဵုပြာကဋ်တဴ စိတ္တသၚ်္ခါ (မတွံဂးဝေဒနာသညာ) ဂှ် ယီုလုပ်ရ ရဴဝွံ ပတိတ်ဇြဟတ်တုဲ ဒ္ဂေတ်တဴရ။ သီုမကဵုလလမ်ကၠေံ စိတ္တသၚ်္ခါရ (ဝေဒနာသညာ) ဂှ် ယီုတိတ်ရ ရဴဝွံ ပတိတ်ဇြဟတ်တုဲ ဒ္ဂေတ်တဴရ၊ သီုမကဵုလလမ်ကၠေံ စိတ္တသၚ်္ခါရ (ဝေဒနာသညာ) ဂှ်ယီုလုပ်ရ ရဴဝွံ ပတိတ်ဇြဟတ်တုဲ ဒ္ဂေတ်တဴရ။ သီုမကဵုပြာကဋ် တီတဴစိုတ်ဂှ် ယီုတိတ်ရ ရဴဝွံ ပတိတ်ဇြဟတ်တုဲ ဒ္ဂေတ်တဴရ၊ သီုမကဵုပြာကဋ် တီတဴစိုတ်ဂှ် ယီုလုပ်ရ ရဴဝွံ ပတိတ်ဇြဟတ်တုဲ ဒ္ဂေတ်တဴရ။ သီုမကဵုစိုတ်မြဟ်မြာလောန် ။ ပ ။ သီုမစွံပတန်လဝ်စိုတ် ဗွဲမဒးရး ။ ပ ။ သီုမကဵုစိုတ်တိတ်ဗၠး (နူမပ္တံနဳဝရဏ) ။ ပ ။ သီုမမၠာ်သ္ၚေဝ်ဂၠိုၚ်ဂၠိုၚ်ကဵုဝါ ရဴဝွံမ္ဂး အနိစ္စ ။ ပ ။ သီုမမၠာ်သ္ၚေဝ်ဂၠိုၚ်ဂၠိုၚ်ကဵုဝါ ပွမစာ်စ္ဍးနူရာဂ ။ ပ ။ သီုမမၠာ်သ္ၚေဝ်ဂၠိုၚ်ဂၠိုၚ်ကဵုဝါ ပွမပၠိုတ်လလမ် ။ ပ ။ သီုမမၠာ်သ္ၚေဝ်ဂၠိုၚ်ဂၠိုၚ်ကဵုဝါ ပွမသၠးကၠေံမွဲလှေ်ပၠန်ဂှ် "ယီုတိတ်ရ" ရဴဝွံ ပတိတ်ဇြဟတ်တုဲ ဒ္ဂေတ်တဴရ၊ သီုမမၠာ်သ္ၚေဝ်ဂၠိုၚ်ဂၠိုၚ်ကဵုဝါ ရဴဝွံမ္ဂး ပွမသၠးကၠေံ မွဲလှေ်ပၠန်ဂှ် "ယီုလုပ်ရ" ရဴဝွံ ပတိတ်ဇြဟတ်တုဲ ဒ္ဂေတ်တဴရ။ ယွံခမဳတအ် အာနာပါနဿတိသမာဓိ ဂပ်ဝ်ဇၞော်ပၟဝ် ဂပ်ဝ်လ္ၚတ်သ္ပ ဗွဲမဂၠိုၚ်ကဵုဝါ ရဴဝွံဂှ် ၜိုဟ်လေဝ် ၜိုဟ်လလမ်ရ၊ ပြဲလေဝ် ပြဲရ၊ သွက်ဒးလံၚ် (ဗပေၚ်စုတ်) လေဝ် ဟွံမွဲပၟိက်ရ၊ ဒၞဲါဌာန်ဒှ်တသိုခ်လေဝ် ဒှ်ရ၊ ဓရ်အကုသိုလ်မယုတ်မာဂမၠိုၚ် ဇၟာပ်မကတဵုဒှ် ဇၟာပ်မကတဵုဒှ်လေဝ် နမွဲခဏဓဝ် ကဵုကၠေံဗ္ဒန် ပၠိုတ်လလမ်အာမာန်ရ” ရဴဝွံ တွံတဴရ။
166) ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ဟိုတ်နူဟိုတ်အရာဝွံ ကဵုခမဳသၚ်ကောံဓရီုတုဲမ္ဂး “ယွံခမဳတအ် ခမဳဂမၠိုၚ် အလဵုဇကုတအ်လေဝ် ပတုံဖျေံ ဇကုဇကုတအ် နူ ‘ဇဳဝိတိန္ဒြဳ’ လမျီုအိုတ်ရ၊ ကေုာံရၚ်သကအ်လေဝ် ပတုံဖျေံ နူ ‘ဇဳဝိတိန္ဒြဳ’ လမျီုအိုတ်ရ၊ ခမဳပတောံမိဂလဏ္ဍိကဂှ်လေဝ် “ယွံကောန်တၠ အာတ်ပါန်အခေါၚ်ရ၊ ဩဝ်ပတုံဖျေံကဵု ပိုဲညးဂမၠိုၚ် နူ ‘ဇဳဝတိန္ဒြဳ’ လမျီုအိုတ်ညိ၊ ဗဗေၚ်သ္ၚာဝွံ ကြက်ဒှ်ဗဗေၚ်သ္ၚာ တၠအဲရ” ရဴဝွံ ပြာပ်အာတုဲ ဟီုသ္ဂးအိုတ်ရ သ္ဂောံမိၚ်ကေတ်ရဴဝွံဂှ် ဍာံပြဟာ ရဴဝွံ စၟဳစၟတ်သၟာန်သၟုက် ခမဳဂမၠိုၚ်ရ။ ဍာံပြရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ ဟီုဂရိုဟ်ရ၊ “ယွံခမဳတအ် ဟွံထေက် ကုခမဳဂမၠိုၚ်ရ၊ ဟွံဗဗွဲရ၊ ဟွံသပ္ပါယ်ရ၊ အာကာရအရာ ခမဳတအ် ဟွံသေၚ်ရ၊ ဟွံဂပ်ဝ်ရ၊ ဟွံထေက်ကဵုသ္ပရ၊ “ယွံခမဳတအ် မုဟိုတ် ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် အလဵုဇကုတအ်လေဝ် ပတုံဖျေံဇကုဇကုတအ် နူ ‘ ဇဳဝိတိန္ဒြဳ’ လမျီုအိုတ်ဂှ်ရော? ကေုာံရၚ်သကအ်လေဝ် ပတုံဖျေံ နူ ‘ဇဳဝိတိန္ဒြဳ’ လမျီုအိုတ်ဂှ်ရော? ခမဳပတောံမိဂလဏ္ဍိကဂှ်လေဝ် “ယွံကောန်တၠ အာတ်ပါန်အခေါၚ်ရ၊ ဩဝ်ပတုံဖျေံကဵုပိုဲညးဂမၠိုၚ် နူ ‘ဇဳဝိတိန္ဒြဳ’ လမျီုညိ၊ ဗဗေၚ်သ္ၚာဝွံ ကြက်ဒှ်ဗဗေၚ်သ္ၚာ တၠအဲရ” ရဴဝွံ ပြာပ်အာတုဲ ဟီုသ္ဂးအိုတ်ဂှ်ရော? ယွံခမဳတအ် ပွဝွံ ကုညးမဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂမၠိုၚ်ဏီ တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက် ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံဟေၚ် ဩဝ်စၞောန်ထ္ၜးသိက္ခာပိုဒ်ဝွံအိုတ်ညိ။
167) ယြဴခမဳမွဲ ဖအောဝ်လလဴ (နစိုတ်စေတနာ မမိက်ဂစိုတ်) တုဲ ပတုံဖျေံ ဇကုညးမဒှ်ဇာတ်မၞိဟ် နူ ‘ဇဳဝိတိန္ဒြဳ’ လမျီုမ္ဂး၊ လွဟ်လနက်မပ္တံၜုန်မြ မလေပ်ရေၚ်တၠုၚ် ‘ဇဳဝိတိန္ဒြဳ’ လမျီုညးဂှ်လေဝ် ဂၠာဲသ္ၚေဝ်တုဲ စွံပတန်လဝ် (ပ္ဍဲဇရေၚ်) မ္ဂး၊ ခမဳဝွံလေဝ် အာစိုပ်ပွမကျနူသာသနာရ၊ ဟွံမွဲပွမပံၚ်ဖက်မွဲစွံ ကေုာံခမဳခိုဟ်ဆာဲဂမၠိုၚ်ရ” ရဴဝွံ (ဩဝ်စၞောန်ထ္ၜးအိုတ်ညိ ရဴဝွံသ္ဂးရ)။ ရဴဝွံဟေၚ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ပညပ်တဴသိက္ခာပိုဒ်ဝွံ ကုခမဳဂမၠိုၚ်ရ။
168) ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ဥပးမွဲ ဂိယဲဒၟံၚ်ရ၊ သမ္ဘာဥပးဂှ် ရုပ်သာ်ကျေဝ်လောန်ရ၊ ထေက်ကဵုဗဵုစခိုဟ်ရ၊ ကဵုစိုတ်ဇြုၚ်ကေတ်မာန်ရ၊ ခမဳဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် မၞုံစိုတ်စောဲစပ် ပ္ဍဲဗြဴဂှ်အိုတ်ရ၊ “ယွံကောန်တၠတအ် ယဝ်ဥပးဂှ် ဂျိုၚ်ဒၟံၚ်လမျီုမ္ဂး ပိုဲညးဂမၠိုၚ် ကလိဂွံဗြဴဂှ်မာန် ဟွံသေၚ်အိုတ်ရ၊ ယွံကောန်တၠတအ် လၟုဟ်ပိုဲညးဂမၠိုၚ် ဟီုထိုၚ်သးဂုဏ်ပွမချိုတ် ကုဥပးဂှ်အိုတ်စိုအ်” ရဴဝွံ ကသပ်ဒှ်ကုခမဳဆဗ္ဗဂ္ဂဳ ဂမၠိုၚ်တုဲမ္ဂး ခမဳဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် ပြာပ်အာဇရေၚ်ဥပးဂှ်တုဲ— “ယွံဥပး တၠအဲဒှ်ညးမၞုံပွထၟိက် မဂပ်ဝ်သ္ပလဝ်တုဲရ၊ ဒှ်ညးမၞုံကုသိုလ် မဂပ်ဝ်သ္ပလဝ်တုဲရ၊ ဒှ်ညးဆေဝ်တာကၠေံ အရာဖေက်ဂၟံက်တုဲရ၊ ပွယုတ်မာ မဂပ်ဝ်သ္ပတုဲ ဟွံမွဲကုတၠအဲရ၊ ပွကြမ်ကြသကာတ်မြဟ် မဂပ်ဝ်သ္ပတုဲ ဟွံမွဲရ၊ ပွကြံၚ်မ္ၚိုဟ်ဓဇန် မဂပ်ဝ်သ္ပလဝ်တုဲ ဟွံမွဲရ၊ တၠအဲဂပ်ဝ်သ္ပ ပွထၟိက်တုဲရ၊ တၠအဲ ဂပ်ဝ်ဝေၚ်ပါဲကၠေံ ပွမသရာမ်ပါပ်တုဲရ၊ နပွမဂျိုၚ်လမျီုမယုတ်မာဝွံ မုဖဵုနွံ ကုတၠအဲရော? လတူပွမဂျိုၚ်လမျီု ပွမချိုတ်ဂှ် ပြဲကုတၠအဲဏီရ၊ တၠအဲစုတိကလိလောန် နူဘဝဝွံတုဲ ခန္ဓဇကုလီုလာ်တုဲ ပ္ဍဲကြဴနူချိုတ်တုဲဂှ် ကြက်သ္ဂောံကတဵုဒှ် ပ္ဍဲဍုၚ်သွဝ် ဒှ်လအာဂတိခိုဟ်ဆာဲရ၊ ပ္ဍဲဍုၚ်သွဝ်ဂှ် တရိုပ်စိုတ်ဍိုက်ပေၚ်တဴ နကာမဂုဏ်ဒေဝတဴဂမၠိုၚ် မသုန်ပြကာဒှ်တုဲ ကြက်သ္ဂောံဒုၚ်စသိုၚ် မိပ်မိပ်ဇြိပ်ဇြိပ်ရ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးကဵုဥပးဂှ်အိုတ်ရ။
169) ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ဥပးဂှ် “တဳလပိုဉ်မပြဲဂမၠိုၚ် ဟီုဂလာန်ဍာံစၟတ်အိုတ်ရ၊ ဍာံပြရ အဲဂှ်ဒှ်ညးမၞုံပွထၟိက် မဂပ်ဝ်သ္ပလဝ်တုဲရ၊ ဒှ်ညးမၞုံကုသိုလ် မဂပ်ဝ်သ္ပလဝ်တုဲရ၊ ဒှ်ညးဆေဝ်တာကၠေံ အရာဖေက်ဂၟံက်တုဲရ၊ ပွယုတ်မာ မဂပ်ဝ်သ္ပတုဲ ဟွံမွဲကုအဲရ၊ ပွကြမ်ကြသကာတ်မြဟ် မဂပ်ဝ်သ္ပတုဲ ဟွံမွဲရ၊ ပွကြံၚ်မ္ၚိုဟ်ဓဇန် မဂပ်ဝ်သ္ပလဝ်တုဲ ဟွံမွဲရ၊ အဲဂပ်ဝ်သ္ပ ပွထၟိက်တုဲရ၊ အဲ ဂပ်ဝ်ဝေၚ်ပါဲကၠေံ ပွမသရာမ်ပါပ်တုဲရ၊ နပွမဂျိုၚ်လမျီုမယုတ်မာဝွံ မုဖဵုနွံ ကုအဲရော? လတူပွမဂျိုၚ်လမျီု ပွမချိုတ်ဂှ် ပြဲကုအဲဏီရ၊ အဲစုတိကလိလောန် နူဘဝဝွံတုဲ ခန္ဓဇကုလီုလာ်တုဲ ပ္ဍဲကြဴနူချိုတ်တုဲဂှ် ကြက်သ္ဂောံကတဵုဒှ် ပ္ဍဲဍုၚ်သွဝ် ဒှ်လအာဂတိခိုဟ်ဆာဲရ၊ ပ္ဍဲဍုၚ်သွဝ်ဂှ် တရိုပ်စိုတ်ဍိုက်ပေၚ်တဴ နကာမဂုဏ်ဒေဝတဴဂမၠိုၚ် မသုန်ပြကာဒှ်တုဲ ကြက်သ္ဂောံဒုၚ်စသိုၚ် မိပ်မိပ်ဇြိပ်ဇြိပ်ရ” ရဴဝွံ ဥပးဂှ် စၞစမဟွံဗဗွဲဂမၠိုၚ်လေဝ် စရ၊ ကွာၚ်သ္ၚာဲစ မဟွံဗဗွဲဂမၠိုၚ်လေဝ်သ္ၚာဲရ၊ စၞကၠာန်မဟွံဗဗွဲဂမၠိုၚ်လေဝ် ကၠာန်ရ၊ စၞသုၚ်မဟွံဗဗွဲဂမၠိုၚ်လေဝ် သုၚ်ရ၊ စၞစမဟွံဗဗွဲဂမၠိုၚ်လေဝ်စ ကွာၚ်သ္ၚာဲစ မဟွံဗဗွဲဂမၠိုၚ်လေဝ်သ္ၚာဲ စၞကၠာန်မဟွံဗဗွဲဂမၠိုၚ်လေဝ်ကၠာန် စၞသုၚ်မဟွံဗဗွဲဂမၠိုၚ်လေဝ် သုၚ်ဂှ်ရ ယဲမသကာတ်မြဟ် ကတဵုဒှ်ကုဥပးဂှ်တုဲ နကဵုယဲဂှ်ဟေၚ် ဥပးဂှ်စုတိကလိလောန်စဴရ။ သမ္ဘာဥပးဂှ် “ခမဳဂမၠိုၚ် မဒှ်တၞောဝ်ကျာ်ကောန်သၟိၚ်သာကျဝၚ်ဝွံ ဟွံမွဲဂွလေံအိုတ်ရ၊ ဟွံမွဲသဳလအိုတ်ရ၊ မၞုံအလေံဟီုသ္ဂး ဟွံဍာံစၟတ်အိုတ်ရ၊ သီုကဵုဒှ်သာ်ဂှ် ခမဳဂမၠိုၚ်ဝွံ မၞုံအလေံဒ္ဂေတ်တဴဓရ်အိုတ်ရ၊ မၞုံအလေံဒ္ဂေတ်တဴ ဒ္ဂေတ်မသၟဟ်သၟန်အိုတ်ရ၊ မၞုံအလေံဒ္ဂေတ်တဴမပြဲအိုတ်ရ၊ မၞုံအလေံဟီုသ္ဂး ဍာံစၟတ်အိုတ်ရ၊ မၞုံကဵုသဳလအိုတ်ရ၊ မၞုံသဘဴခိုဟ်ဆာဲအိုတ်ရ ရဴဝွံဂံၚ်ဒုၚ်ဝန်အိုတ်ဏီရ၊ ကုခမဳဂမၠိုၚ်ဝွံ ဒဒှ်ခမဳ ဒဒှ်ညးသပ္ပုရိုဟ်ခိုဟ်ပြဲ ဟွံမွဲတုဲရ၊ ကုခမဳဂမၠိုၚ်ဝွံ ဒဒှ်ခမဳ ဒဒှ်ညးသပ္ပုရိုဟ်ခိုဟ်ပြဲ ကၠေံလီုတုဲရ၊ ကုခမဳဂမၠိုၚ်ဝွံ သာ်လဵု ဒဒှ်ခမဳ ဒဒှ်ညးသပ္ပရိုဟ်ခိုဟ်ပြဲ ဂွံနွံဏီဂှ်ရော? ခမဳဂမၠိုၚ်ဝွံ စာ်စ္ဍးနူဒဒှ်ခမဳ ဒဒှ်ညးသပ္ပုရိုဟ်ခိုဟ်ပြဲအိုတ်တုဲရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ်ဝွံ ဟီုထိုၚ်သးဂုဏ်ပွမချိုတ် ကုတြုံတၠသ္ၚိအဲအိုတ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ်ဝွံ ဂစိုတ်ထောံ တြုံတၠသ္ၚိအဲအိုတ်တုဲရ” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်ရ။ မၞိဟ်သအာၚ်ဂမၠိုၚ်လေဝ် “ခမဳဂမၠိုၚ် မဒှ်တၞောဝ်ကျာ်ကောန်သၟိၚ်သာကျဝၚ်ဝွံ ဟွံမွဲဂွလေံအိုတ်ရ၊ ဟွံမွဲသဳလအိုတ်ရ၊ မၞုံအလေံဟီုသ္ဂး ဟွံဍာံစၟတ်အိုတ်ရ၊ သီုကဵုဒှ်သာ်ဂှ် ခမဳဂမၠိုၚ်ဝွံ မၞုံအလေံဒ္ဂေတ်တဴ ဓရ်အိုတ်ရ၊ မၞုံအလေံဒ္ဂေတ်တဴ ဒ္ဂေတ်မသၟဟ်သၟန်အိုတ်ရ၊ မၞုံအလေံဒ္ဂေတ်တဴမပြဲအိုတ်ရ၊ မၞုံအလေံဟီုသ္ဂး ဍာံစၟတ်အိုတ်ရ၊ မၞုံကဵုသဳလအိုတ်ရ၊ မၞုံသဘဴခိုဟ်ဆာဲအိုတ်ရ ရဴဝွံဂံၚ်ဒုၚ်ဝန်အိုတ်ဏီရ၊ ကုခမဳဂမၠိုၚ်ဝွံ ဒဒှ်ခမဳ ဒဒှ်ညးသပ္ပုရိုဟ်ခိုဟ်ပြဲ ဟွံမွဲတုဲရ၊ ကုခမဳဂမၠိုၚ်ဝွံ ဒဒှ်ခမဳ ဒဒှ်ညးသပ္ပုရိုဟ်ခိုဟ်ပြဲ ကၠေံလီုတုဲရ၊ ကုခမဳဂမၠိုၚ်ဝွံ သာ်လဵုဒဒှ်ခမဳ ဒဒှ်ညးသပ္ပရိုဟ်ခိုဟ်ပြဲ ဂွံနွံဏီဂှ်ရော? ခမဳဂမၠိုၚ်ဝွံ စာ်စ္ဍးနူဒဒှ်ခမဳ ဒဒှ်ညးသပ္ပုရိုဟ်ခိုဟ်ပြဲအိုတ်တုဲရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ်ဝွံ ဟီုထိုၚ်သးဂုဏ်ပွမချိုတ် ကုဥပးအိုတ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ်ဝွံ ဂစိုတ်ထောံဥပးအိုတ်တုဲရ” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ် သ္ဂောံမိၚ်ကေတ် ဂလာန်မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် မဟီုဂရိုဟ် ပျုတ်ဗ္ဒေက်ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ၊ ယြဴခမဳဂမၠိုၚ် ပၟိက်အောန်အိုတ်ရ ။ ပ ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် “မုဟိုတ် ခမဳဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် ဟီုထိုၚ်သးဂုဏ်ပွမချိုတ် ကုဥပးအိုတ်ဂှ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ။
170) ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ဟီုဂရိုဟ်တၚ်ဒုဟ် ခမဳဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် နဟိုတ်မဂၠိုၚ်အိုတ်တုဲ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် မၞးတအ်ညးဂမၠိုၚ် ဟီုထိုၚ်သးဂုဏ်ပွမချိုတ် ကုဥပအိုတ်ရဟီုဂှ် ဍာံပြဟာရဴဝွံ စၟဳစၟတ်သၟာန်သၟုက်ရ။ ဍာံပြရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ ဟီုဂရိုဟ်ရ၊ “ယွံတြုံမလ္ၚုသၟး (နူမဂ်ဖိုလ်) တအ် (ပွကမၠောန်) ဝွံ ဟွံထေက် ကုခမဳဂမၠိုၚ်ရ၊ ဟွံဗဗွဲရ၊ ဟွံသပ္ပါယ်ရ၊ အာကာရအရာခမဳတအ် ဟွံသေၚ်ရ၊ ဟွံဂပ်ဝ်ရ၊ ဟွံထေက်ကဵုသ္ပရ။ “ယွံတြုံမလ္ၚုသၟး (နူမဂ်ဖိုလ်) တအ် မၞးတအ်ညးဂမၠိုၚ် မုဟိုတ် ဟီုထိုၚ်သးဂုဏ်မချိုတ် ကုဥပးအိုတ်ရော? “ယွံတြုံမလ္ၚုသၟး (နူမဂ်ဖိုလ်) တအ် ပွ (မၞးတအ်ညးဂမၠိုၚ် သ္ပဒး) ဝွံ ကုညးမဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂမၠိုၚ်ဏီ တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကီု ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံဟေၚ် ဩဝ်စၞောန်ထ္ၜးသိက္ခာပိုဒ်ဝွံအိုတ်ညိ။
171) ယြဴခမဳမွဲ ဖအောဝ်လလဴ (နစိုတ်စေတနာ မမိက်ဂစိုတ်) တုဲ ပတုံဖျေံ ဇကုညးမဒှ်ဇာတ်မၞိဟ် နူ ‘ဇဳဝိတိန္ဒြဳ’ လမျီုမ္ဂး၊ လွဟ်လနက်မပ္တံၜုန်မြ မလေပ်ရၚ်တၠုၚ် ‘ဇဳဝိတိန္ဒြဳ’ လမျီုညးဂှ်လေဝ် ဂၠာဲသ္ၚေဝ်တုဲ စွံပတန်လဝ် (ပ္ဍဲဇရေၚ်) မ္ဂး၊ ဂုဏ်ပွမချိုတ်လေဝ် ဟီုထိုၚ်သးမ္ဂး၊ တၞဟ်နပွမချိုတ်လေဝ် ကဵုဒဂိုန်ဂိုၚ်ကေတ်မ္ဂး၊ ‘ယွံတြုံ နပွမဂျိုၚ်လမျီုမယုတ်မာဝွံ မုဖဵုနွံကုတၠအဲဂှ်ရော? လတူပွမဂျိုၚ်လမျီု ပွမချိုတ်ဂှ် ပြဲကုတၠအဲဏီရ’ ရဴဝွံ မၞုံဂၠမ်စိုတ် (မမိက်ကဵုချိုတ်) ရဴဝွံဒှ်တုဲ မၞုံကသပ်စိုတ် (မမိက်ကဵုချိုတ်) ရဴဝွံဒှ်တုဲ နဟိုတ်မဂၠိုၚ် ဂုဏ်ပွမချိုတ်လေဝ် ဟီုထိုၚ်သးရ၊ တၞဟ်နပွမချိုတ်လေဝ် ကဵုဒဂိုန်ဂိုၚ်ကေတ်မ္ဂး၊ ခမဳဝွံလေဝ် အာစိုတ်ပွမကျနူသာသနာရ၊ ဟွံမွဲပွမပံၚ်ဖက်မွဲစွံ ကေုာံခမဳခိုဟ်ဆာဲဂမၠိုၚ်ရ” ရဴဝွံ (ဩဝ်စၞောန်ထ္ၜးအိုတ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။
၁.၃.၂။ ပွံက်တတိယပါရာဇိကသိက္ခာပိုဒ်
172) ယြဴမ္ဂးဂှ် ယြဴဍေံမၞုံသဘဴမဖှ်သာ်လဵု ။ ပ ။ ခမဳမ္ဂးဂှ် ။ ပ ။ ပ္ဍဲအရာဝွံ ညးမအာစိုပ်ဒဒှ်ခမဳ နဉတ္တိစတုတ္ထကမ်ဝွံ ဂပ်ဝ်နွံပၟိက်ရဴဝွံမ္ဂး ခမဳရ။ ဖအောဝ်လလဴ (နစိုတ်စေတနာ မမိက်ဂစိုတ်) တုဲမ္ဂးဂှ် သီုမတီတဴ သီုမတီတဴ ချိုတ်ချိုတ်ပၠိုတ်ပၠိုတ် ဖအောဝ်လလဴတုဲ ‘ပတိတ်လွဳတုဲ’ လၞိန်ဗပိန်တုဲ ပွမကလိလောန်ရောင်။ ဇကုညးမဒှ်ဇာတ်မၞိဟ်မ္ဂးဂှ် သ္ပတမ်နူ (ပဋိသန္ဓိ) စိုတ် ဝိညာဏ်ကတဵုဒှ်ကၠုင်ဗွဲကိုပ်ကၠာ ပ္ဍဲအပ္ဍဲဗုင်ဂၞဴမိတုဲ သတ် (မဒှ်) ပ္ဍဲအပ္ဍဲဍေံဒစဵုကဵုကာလမချိုတ်ဝွံ ဇကုညးမဒှ်ဇာတ်မၞိဟ်မ္ဂးရ။ ပတုံဖျေံ နူ’ဇဳဝိတိန္ဒြဳ’ လမျီုမ္ဂးမ္ဂးဂှ် သကုတ်ကၠေံ ‘ဇဳဝိတိန္ဒြဳ’ လမျီုရ၊ ကဵုပၠိုတ်ရ၊ ကဵုတၞောဝ်ခန္ဓ လီုလာ်ရ။ လွဟ်လနက်မပ္တံၜုန်မြ မလေပ်ရင်တၠုင် ‘ဇဳဝိတိန္ဒြဳ’ လမျီု ညးဂှ်လေဝ် ဂၠာဲသ္ၚေဝ်တုဲ စွံပတန်လဝ် (ပ္ဍဲဇရေင်) မ္ဂးဂှ် သၞာ်ကီုလဝ် ဗၞုဟ်ကီုလဝ် ခၞံင်ကီုလဝ် ဂတေက်ကီုလဝ် တၟံကဠောံကီုလဝ် လွဟ်လနက်သှေ်သၟေဟ်ကီုလဝ် ဂျိကီုလဝ် ဇုက်ကီုလဝ် (ဂၠာဲသ္ၚေဝ်တုဲ စွံပတန် လဝ်ပ္ဍဲဇရေင်မ္ဂး)။ ဂုဏ်ပွမချိုတ်လေဝ် ဟီုထိုင်သးမ္ဂးဂှ် ထ္ၜးကဵုဒုဟ် ပ္ဍဲပွမဂျိုင်လမျီုရ၊ ဟီုထိုင်သးဂုဏ်ပွမချိုတ်ရ။ တၞဟ်နပွမချိုတ်လေဝ် ကဵုဒဂိုန်ဂိုင်ကေတ်မ္ဂးဂှ် လွဟ်လနက်လေဝ် ဩင်ရင်တၠုင်ညိ၊ ဂျိလေဝ် ဩဝ်စညိ၊ ဒက်ကွက်ဖျေံဇုက်တုဲလေဝ် ဩဝ်ချိုတ်ညိ၊ (ပွမစကာ) ရဴဝွံရောင်။ ယွံတြုံမ္ဂးဂှ် ဒှ်ယၟုတြုံ မဂပ်ဝ်ကော်ခဴတူရူရောင်။ ပ္ဍဲအရာနပွမဂျိုင်လမျီုမယုတ်မာဝွံ မုဖဵုနွံကုတၠအဲဂှ်ရော? ပွမဂျိုင်လမျီုမယုတ်မာဂှ် ထံက်ရံင်ကဵုပွမဂျိုင်လမျီု ညးသ္ဂေဟ်သွဟ် ဖဲသအဳဂမၠိုင်တုဲ ပွမဂျိုင်လမျီု ညးဒိုက်ဂတ်ဂမၠိုင်ဂှ် ကဆံင်ယုတ်သဝ်ရ၊ ထံက်ရံင်ကဵုပွမဂျိုင်လမျီု ညးတၠဂြပ်ဂမၠိုင်တုဲ ပွမဂျိုင်လမျီု ညးဟၟဲကဵုဂြပ်ဂမၠိုင်ဂှ် ကဆံင်ယုတ်သဝ်ရ၊ ထံက်ရံင်ကဵုပွမဂျိုင်လမျီု ဒေဝတဴဂမၠိုင်တုဲ ပွမဂျိုင်လမျီု မၞိဟ်ဂမၠိုင်ဂှ် ကဆံင်ယုတ်သဝ်ရ။ ပွမဂျိုင်လမျီုမယုတ်မာမ္ဂးဂှ် နပွမဂျိုင်လမျီု ကဆံင်သဝ်ယုတ်မာ ဒဒက်တဴညးဇိုင်ပိုတ် ညးတဲပိုတ် ညးဇိုင်တဲပိုတ် ညးကတောဝ်ပိုတ် ညးမုဟ်ပိုတ် ညးကတောဝ်မုဟ်ပိုတ်ဝွံ (မုဖဵုနွံဂှ်ရော?)၊ လတူပွမဂျိုင်လမျီု ပွမချိုတ်ဂှ် ပြဲကုတၠအဲဏီရ၊ (ရဴဝွံ ဟီုထိုင်သးမ္ဂး)။ မၞုံဂၠမ်စိုတ် (မမိက်ကဵုချိုတ်) ရဴဝွံဒှ်တုဲမ္ဂးဂှ် စိုတ်ဂှ် ဂၠမ်စိုတ်မ္ဂးရ၊ ဂၠမ်စိုတ်ဂှ် စိုတ်မ္ဂးရ။ မၞုံကသပ်စိုတ် (မမိကကဵုချိုတ်) ရဴဝွံဒှ်တုဲမ္ဂးဂှ် မၞုံစၟတ်သမ္တီ ပ္ဍဲပွမချိုတ်ဒှ်တုဲ မၞုံစေတနာ ပ္ဍဲပွမ ချိုတ်ဒှ်တုဲ မၞုံပၟိက်ပ္ဍဲပွမချိုတ်ဒှ်တုဲ။ နဟိုတ်မဂၠိုင်မ္ဂးဂှ် နဟိုတ်အရာ ယုတ်ပြဲ ဇၞော်ဍောတ်တၞဟ်တၞဟ်ဂမၠိုင်။ ဂုဏ်ပွမချိုတ်လေဝ် ဟီုထိုင်သးမ္ဂးဂှ် “တၠအဲ စုတိကလိလောန် နူဘဝဝွံတုဲ ခန္ဓဇကုလီုလာ်တုဲ ပ္ဍဲကြဴနူချိုတ်တုဲဂှ် ကြက်သ္ဂောံကတဵုဒှ်ပ္ဍဲဍုင်သွဝ် ဒှ်လအာဂတိခိုဟ်ဆာဲရ၊ ပ္ဍဲဍုင်သွဝ်ဂှ် တရိုပ်စိုတ်ဍိုက်ပေင်တဴ နကာမဂုဏ်ဒေဝတဴဂမၠိုင် မသုန်ပြကာဒှ်တုဲ ကြက်သ္ဂောံဒုင်စသိုင် မိပ်မိပ်ဇြိပ်ဇြိပ်ရ” ရဴဝွံ ထ္ၜးကဵုဒုဟ် ပ္ဍဲပွမဂျိုင်လမျီုတုဲ ဟီုထိုင်သး ဂုဏ်ပွမချိုတ်ရ။ တၞဟ်နပွမချိုတ်လေဝ် ကဵုဒဂိုန်ဂိုင်ကေတ်မ္ဂးဂှ် လွဟ်လနက်လေဝ် ဩင်ရင်တၠုင်ညိ၊ ဂျိလေဝ် ဩဝ်စညိ၊ ဒက်ကွက်ဖျေံဇုက်တုဲလေဝ် ဩဝ်ချိုတ်ညိ၊ ပ္ဍဲလ္စအင်လှာ (ကတိုင်) ကီုလဝ် ပ္ဍဲဇြဟ်ကီုလဝ် ပ္ဍဲဗပါတ်ဒဵုကီုလဝ် ဩဝ်ဆင်စှေ်ညိ၊ (နမပ္တံရဴဝွံ စကာမ္ဂး)။ ခမဳဝွံလေဝ်မ္ဂးဂှ် ထံက်ရံင်ကဵု ခမဳကိုပ်ကၠာဂမၠိုင်တုဲ ဂပ်ဝ်သ္ဂးရ။ အာစိုပ်ပွမကျနူသာသနာရမ္ဂးဂှ် ဗွဲဥပမာမ္ဂး တၟံလးဇၞော် မဒကးအာၜါလွးတုဲဂှ် သၟဟ်ညံင်ရဴကလေင်ဗ္ဂပ်ဖျပ်မွဲလှေ်ပၠန် ဟွံဂွံရကီု တုပ်သၟဟ်သာ်ဝွံရ ခမဳဖအောဝ်လလဴ နစိုတ်စေတနာ မမိက်ဂစိုတ်တုဲ ပတုံဖျေံ ဇကုညးမဒှ်ဇာတ်မၞိဟ် နူ ‘ဇဳဝိတိန္ဒြဳ’ လမျီုတုဲဂှ် ခမဳဟွံသေင်ရ၊ တၞောဝ်ကျာ်ကောန်သၟိင်သာကျဝင် ဟွံသေင်ရ၊ ဟိုတ်ဂှ်ရ “အာစိုပ်ပွမကျနူသာသနာရ” ရဴဝွံ ဂပ်ဝ်သ္ဂးရ။ ပ္ဍဲအရာဟွံမွဲကဵုပွမပံင်ဖက် ကေုာံခမဳခိုဟ်ဆာဲဂမၠိုင်မွဲစွံဂှ် ပွမပံင်ဖက်မ္ဂးဂှ် ပွမသ္ပ ဝိနယ်ကမ်မွဲစွံ ပွမစၞောန်ထ္ၜး (ဖ္ဍောတ်) ပါတိမုက်မွဲစွံ ပွမဒ္ဂေတ်လ္ၚတ် ပဒတဴမွဲစွံရောင်၊ သီုဖအိုတ်ဝွံ ပွမပံင်ဖက်မ္ဂးရ၊ ပွမပံင်ဖက်ဂှ် ဟွံမွဲမွဲစွံ ကေုာံခမဳမစှေ်ပါရာဇိကဂှ်ရ၊ ဟိုတ်ဂှ်ရ ကော်ခဴဂး “ဟွံမွဲကဵုပွမပံင်ဖက် ကေုာံခမဳခိုဟ်ဆာဲဂမၠိုင်မွဲစွံ”ရ။ ⎈ လၟေင်က္ဍိုပ်မာတိကာ 173) အလဵုဇကု၊ သှ်ပတူ (စဳရေင်) တုဲ ပွမဗလးကလုတ်၊ ပွမဗလးကလုတ်အဆက်အဆက်၊ ကလုတ်မဆောတ်ယောင်၊ ကလုတ်အာတုဲ ကလေင်စဴကၠုင်၊ ဌာန်ဟွံဂြောပ်ဗ္ဒန် ပွမသမ္တီထေင်ကေတ် ရဴဝွံမ္ဂး ဌာန်ဂြောပ်ဗ္ဒန်၊ ဌာန်ဂြောပ်ဗ္ဒန်ဂှ် ပွမသမ္တီထေင်ကေတ် ရဴဝွံမ္ဂး ဌာန်ဟွံဂြောပ်ဗ္ဒန်၊ ဟွံသေင်ကဵုဌာန်ဂြောပ်ဗ္ဒန် ပွမသမ္တီထေင်ကေတ် ရဴဝွံမ္ဂး ဌာန်ဟွံဂြောပ်ဗ္ဒန်၊ ဌာန်ဂြောပ်ဗ္ဒန်ဂှ် ပွမသမ္တီထေင်ကေတ် ရဴဝွံမ္ဂး ဌာန်ဂြောပ်ဗ္ဒန်၊ ပွမထိုင်သး နဇကု၊ ပွမထိုင်သး နပါင်၊ ပွမထိုင်သး နဇကု နပါင်၊ ပွမထိုင်သး နကလုတ်၊ ချူလိခ်တုဲ ပွမထိုင်သး၊ ပွမခါဲကတိုင်၊ ပွမစွံပတန်ဂတဵုဒလာဲ၊ ပွမဖျေံစွံ လွဟ်လနက် ပ္ဍဲဇရေင်၊ ဂဥုဲ၊ ပွမပြာပ်ရင်တၠုင်ဏာ ရူပါရီုဇရေင်၊ ပွမပြာပ်ရင်တၠုင်ဏာ သဒ္ဒါရီုဇရေင်၊ ပွမပြာပ်ရင်တၠုင်ဏာ ဂန္ဓာရီုဇရေင်၊ ပွမပြာပ်ရင်တၠုင်ဏာ ရသာရီုဇရေင်၊ ပွမပြာပ်ရင်တၠုင်ဏာ ဖောဋ္ဌဗ္ဗာရီုဇရေင်၊ ပွမပြာပ်ရင်တၠုင်ဏာ ဓမ္မာရီုဇရေင်၊ ပွမဟီုလဴ၊ ပွမဒၠောံဗတာန်၊ ပွမသ္ပချိင်ဖါပ်၊ ပွမသ္ပနိမိတ်စၟတ်သမ္တီ။
ပွံက်မာတိကာ
174) အလဵုဇကုမ္ဂးဂှ် နကဵုဇကုကီု နကဵုအရာဝတ္ထုမစပ်ကေုာံဇကုကီု နပွမပန်ဗလးဏာလဴကီု အလဵုဇကု ဂစိုတ်ရ။ သှ်ပတူ (စဳရေင်) တုဲမ္ဂးဂှ် “ရဴဝွံ ထပက်ညိ၊ ရဴဝွံ ပြိုက်ကဵုဂွဵုဂွိုက်ညိ၊ ရဴဝွံ ဂစိုတ်ညိ ရဴသာ်ဝွံ သှ်ပတူစဳရေင်တုဲ ပွမဖအောဝ်စကာရောင်။ ခမဳမွဲဇကုဂှ် “ဩဝ်ဂစိုတ် ညးမၞုံယၟုဝွံညိ” ရဴဝွံ ဖအောဝ်စကာ ခမဳမွဲဇကုမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ခမဳဂှ် သမ္တီထေင်ကေတ် ညးဂှ်ရတုဲ ဂစိုတ်ညးဂှ်ဟေင်မ္ဂး၊ သီုၜါတၠ ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။ ခမဳမွဲဇကုဂှ် “ဩဝ်ဂစိုတ် ညးမၞုံယၟုဝွံညိ” ရဴဝွံ ဖအောဝ်စကာ ခမဳမွဲဇကုမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ခမဳဂှ် သမ္တီထေင်ကေတ် ညးဂှ်ရတုဲ ဂစိုတ်ညးသအာင်မ္ဂး၊ ကုခမဳ မဖအောဝ်စကာမူလဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ကုခမဳ မဂစိုတ်ဟေင် ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။ ခမဳမွဲဇကုဂှ် “ဩဝ်ဂစိုတ် ညးမၞုံယၟုဝွံညိ” ရဴဝွံ ဖအောဝ်စကာ ခမဳမွဲဇကုမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ခမဳဂှ် သမ္တီထေင်ကေတ် ညးသအာင်တုဲ ဂစိုတ်ညးဂှ်မ္ဂး၊ သီုၜါတၠ ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။ ခမဳမွဲဇကုဂှ် “ဩဝ်ဂစိုတ် ညးမၞုံယၟုဝွံညိ” ရဴဝွံ ဖအောဝ်စကာ ခမဳမွဲဇကုမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ခမဳဂှ် သမ္တီထေင်ကေတ် ညးသအာင်တုဲ ဂစိုတ်ညးသအာင်မ္ဂး၊ ကုခမဳ မဖအောဝ်စကာမူလဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ကုခမဳ မဂစိုတ်ဟေင် ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။ ခမဳမွဲဇကုဂှ် “ဩဝ်ဟီုကဵု ကုခမဳမၞုံယၟုဝွံညိ၊ ခမဳမၞုံယၟုဝွံလေဝ် ခမဳမၞုံယၟုဝွံ ဩဝ်ဂစိုတ်ညးမၞုံယၟုဝွံညိ ရဴဝွံ ဟီုကဵု ကုခမဳမၞုံယၟုဝွံညိ” ရဴဝွံ ဖအောဝ်စကာ ခမဳမွဲဇကုမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ခမဳဂှ် ဟီုကဵုကုခမဳမွဲသအာင်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ခမဳဂစိုတ်ဂှ် ဒုင်ဝန်မ္ဂး၊ ခမဳမဖအောဝ်စကာမူလဂှ် ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ၊ ခမဳညးဂစိုတ်ဂှ် ဂစိုတ်ညးဂှ်မ္ဂး သီုညးဖအိုတ် သီုညးပန်တၠ ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။ ခမဳမွဲဇကုဂှ် “ဩဝ်ဟီုကဵု ကုခမဳမၞုံယၟုဝွံညိ၊ ခမဳမၞုံယၟုဝွံလေဝ် ခမဳမၞုံယၟုဝွံ ဩဝ်ဂစိုတ်ညးမၞုံယၟုဝွံညိ ရဴဝွံ ဟီုကဵုကုခမဳမၞုံယၟုဝွံညိ” ရဴဝွံ ဖအောဝ်စကာ ခမဳမွဲဇကုမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ခမဳဂှ် ဖအောဝ်စကာ ခမဳမွဲသအာင် (တိုက်ရိုက်) မသအာင်နူခမဳ မဂပ်ဝ်ဖအောဝ်စကာမွဲကဆံင်ဂှ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ခမဳဂစိုတ်ဂှ် ဒုင်ဝန်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ခမဳဂှ် ဂစိုတ်ညးဂှ်မ္ဂး၊ ခမဳ မဖအောဝ်စကာမူလဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ကုခမဳမဖအောဝ်စကာ (တိုက်ရိုက်)ကီု ကုခမဳဂစိုတ်ကီုဂှ် ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။ ခမဳမွဲဇကုဂှ် “ဩဝ်ဂစိုတ် ညးမၞုံယၟုဝွံညိ” ရဴဝွံ ဖအောဝ်စကာ ခမဳမွဲဇကုမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ခမဳဂှ် အာတုဲ အဲဂစိုတ်ညးဂှ် ဟွံမာန်ရ ရဴဝွံ ကလေင်ကၠုင်မွဲလှေ်ပၠန်ရ၊ ခမဳဂှ် “ပ္ဍဲအခိင်ဂစိုတ်မာန်ဂှ် ဩဝ်ဂစိုတ် ညးဂှ်ညိ” ရဴဝွံ (ထပ်) ဖအောဝ်စကာပၠန်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ခမဳဂှ် ဂစိုတ်ညးဂှ်မ္ဂး၊ သီုၜါတၠ ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။ ခမဳမွဲဇကုဂှ် “ဩဝ်ဂစိုတ်ညးမၞုံယၟုဝွံညိ” ရဴဝွံ ဖအောဝ်စကာ ခမဳမွဲဇကုမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ခမဳဂှ် ဖအောဝ်စကာတုဲပ္ဍဲကြဴ ၜိုန်သၠိုက်သ္ၚောံစိုတ် စိုတ်ဟွံမိပ်လေဝ် “လ္ပဂစိုတ်ရ” ရဴဝွံ ဟွံဟီုလၟိင်ဒးရ၊ ခမဳဂှ် ဂစိုတ်ညးဂှ်မ္ဂး၊ သီုၜါတၠ ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။ ခမဳမွဲဇကုဂှ် “ဩဝ်ဂစိုတ် ညးမၞုံယၟုဝွံညိ” ရဴဝွံ ဖအောဝ်စကာ ခမဳမွဲဇကုမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ခမဳဂှ် ဖအောဝ်စကာတုဲပ္ဍဲကြဴ သၠိုက်သ္ၚောံစိုတ် စိုတ်ဟွံမိပ်တုဲ “လ္ပဂစိုတ်ရ” ရဴဝွံ ဟီုလၟိင်ရ၊ ခမဳဂှ် “တၠအဲ ဖအောဝ်စကာအဲတုဲဒှ်ရ” ရဴဝွံ (ဟီုသ္ဂးတုဲ) ဂစိုတ်ညးဂှ်မ္ဂး၊ ကုခမဳ မဖအောဝ်စကာမူလဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ကုခမဳ မဂစိုတ်ဟေင် ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။ ခမဳမွဲဇကုဂှ် “ဩဝ်ဂစိုတ် ညးမၞုံယၟုဝွံညိ” ရဴဝွံ ဖအောဝ်စကာ ခမဳမွဲဇကုမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ခမဳဂှ် ဖအောဝ်စကာတုဲပ္ဍဲကြဴ သၠိုက်သ္ၚောံစိုတ် စိုတ်ဟွံမိပ်တုဲ “လ္ပဂစိုတ်ရ” ရဴဝွံ ဟီုလၟိင်ရ၊ ခမဳဂှ် “ခိုဟ်သန်ရ” ဂးတုဲ ဝေင်ပါဲကၠေံမ္ဂး၊ သီုညးၜါတၠ ဟွံဒးအာပတ်ရ။ 175) ဌာန်ဟွံဂြောပ်ဗ္ဒန်ဂှ် သမ္တီထေင်ကေတ် ရဴဝွံမ္ဂး ဌာန်ဂြောပ်ဗ္ဒန်တုဲ “ဂွံဂစိုတ်ထောံညးမၞုံယၟုဝွံမ္ဂး ခိုဟ်သန်ရ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ဌာန်ဂြောပ်ဗ္ဒန်ဂှ် သမ္တီထေင်ကေတ် ရဴဝွံမ္ဂး ဌာန်ဟွံဂြောပ်ဗ္ဒန်တုဲ “ဂွံဂစိုတ်ထောံ ညးမၞုံယၟုဝွံမ္ဂး ခိုဟ်သန်ရ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ဌာန်ဟွံဂြောပ်ဗ္ဒန်ဂှ် သမ္တီထေင်ကေတ် ရဴဝွံမ္ဂး ဌာန်ဟွံဂြောပ်ဗ္ဒန်တုဲ “ဂွံဂစိုတ်ထောံညးမၞုံယၟုဝွံမ္ဂး ခိုဟ်သန်ရ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ဌာန်ဂြောပ်ဗ္ဒန်ဂှ် သမ္တီထေင်ကေတ် ရဴဝွံမ္ဂး ဌာန်ဂြောပ်ဗ္ဒန်တုဲ “ဂွံဂစိုတ်ထောံညးမၞုံယၟုဝွံမ္ဂး ခိုဟ်သန်ရ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပွမထိုင်သးနဇကုမ္ဂးဂှ် “ညးမဂွံချိုတ်ရဴဝွံဂှ် ဂြပ်ရတ်လေဝ် လေပ်ကလိဂွံရ၊ သကအ်တွဳဝါရဒယှ်တှ်လေဝ် လေပ်ကလိဂွံရ၊ ဍုင်သွဝ်လေဝ် လေပ်အာစိုပ်ရ” ရဴဝွံ သ္ပအာကာဲအရာဇကုမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ဟိုတ်ပွမဟီုထိုင်သးဂှ် ကြက်ချိုတ်ရ ရဴဝွံ ကဵုကတဵုဒှ် ဒုက္ခဝေဒနာမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ၊ ချိုတ်အာမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။ ပွမထိုင်သးနပါင်မ္ဂးဂှ် “ညးမဂွံချိုတ်ရဴဝွံဂှ် ဂြပ်ရတ်လေဝ် လေပ်ကလိဂွံရ၊ သကအ်တွဳဝါရဒယှ်တှ်လေဝ် လေပ်ကလိဂွံရ၊ ဍုင်သွဝ်လေဝ် လေပ်အာစိုပ်ရ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂး နပါင်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ဟိုတ်ပွမဟီုထိုင်သးဂှ် ကြက်ချိုတ်ရ ရဴဝွံ ကဵုကတဵုဒှ် ဒုက္ခဝေဒနာမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ၊ ချိုတ်အာမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။ ပွမထိုင်သး နဇကု နပါင်ၜါမ္ဂးဂှ် “ညးမဂွံချိုတ် ရဴဝွံဂှ် ဂြပ်ရတ်လေဝ် လေပ်ကလိဂွံရ၊ သကအ်တွဳဝါရဒယှ်တှ်လေဝ် လေပ်ကလိဂွံရ၊ ဍုင်သွဝ်လေဝ် လေပ်အာစိုပ်ရ” ရဴဝွံ အာကာဲအရာဇကုလေဝ် သ္ပမ္ဂး၊ နပါင်လေဝ် ဟီုမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ဟိုတ်ပွမဟီုထိုင်သးဂှ် ကြက်ချိုတ်ရ ရဴဝွံ ကဵုကတဵုဒှ် ဒုက္ခဝေဒနာမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ၊ ချိုတ်အာမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။ ဗလးကလုတ်တုဲ ပွမဟီုထိုင်သးမ္ဂးဂှ် “ညးမဂွံချိုတ် ရဴဝွံဂှ် ဂြပ်ရတ်လေဝ် လေပ်ကလိဂွံရ၊ သကအ်တွဳဝါရဒယှ်တှ်လေဝ် လေပ်ကလိဂွံရ၊ ဍုင်သွဝ်လေဝ် လေပ်အာစိုပ်ရ” ရဴဝွံ ကဵုပရိုင် ကုကလုတ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ သ္ဂောံမိင်ကေတ် ဂလာန်ကလုတ်တုဲ ကြက်ချိုတ်ရ ရဴဝွံ ကဵုကတဵုဒှ် ဒုက္ခဝေဒနာမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ၊ ချိုတ်အာမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။ 176) ချူလိခ်တုဲ ပွမဟီုထိုင်သးမ္ဂးဂှ် “ညးမဂွံချိုတ် ရဴဝွံဂှ် ဂြပ်ရတ်လေဝ် လေပ်ကလိဂွံရ၊ သကအ်တွဳဝါရဒယှ်တှ်လေဝ် လေပ်ကလိဂွံရ၊ ဍုင်သွဝ်လေဝ် လေပ်အာစိုပ်ရ” ရဴဝွံ ချူလိခ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ဇၟာပ်မအက္ခရ်ဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ရံင်လိခ်တုဲ ကြက်ချိုတ်ရ ရဴဝွံ ကဵုကတဵုဒှ် ဒုက္ခဝေဒနာမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ၊ ချိုတ်အာမ္ဂး ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။ ပွမခါဲကတိုင်မ္ဂးဂှ် ရန်တၟံကဵုမၞိဟ်တုဲ “ဒတုံစှေ်တုဲ ကြက်ချိုတ်ရ” ရဴဝွံ ခါဲကတိုင်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ဒတုံစှေ်တုဲပ္ဍဲကြဴ ကတဵုဒှ် ဒုက္ခဝေဒနာမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ၊ ချိုတ်အာမ္ဂး ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။ ညးလဵုရဂှ် ဟွံရန်တၟံတုဲ “ညးမမိက်ကဵုမွဲမွဲ ဒတုံစှေ်တုဲ ကြက်ချိုတ်ရ” ရဴဝွံ ခါဲကတိုင်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ မၞိဟ်ဒတုံစှေ် ပ္ဍဲကတိုင်ဂှ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ဒတုံစှေ်တုဲ ပ္ဍဲကြဴ ကတဵုဒှ် ဒုက္ခဝေဒနာမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ၊ ချိုတ်အာမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ရာပါရာဇ်ရ။ ကလော်လကိုဟ်ကီုလဝ် ပြိုတ်ကီုလဝ် တိရစ္ဆာန်မပတောံလဝ်မၞိဟ်ကီုလဝ် ဒတုံစှေ်ပ္ဍဲကတိုင်ဂှ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ဒတုံစှေ်တုဲပ္ဍဲကြဴ ကတဵုဒှ် ဒုက္ခဝေဒနာမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ချိုတ်အာမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ။ တိရစ္ဆာန် ဒတုံစှေ်ပ္ဍဲကတိုင်ဂှ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ဒတုံစှေ်တုဲပ္ဍဲကြဴ ကတဵုဒှ်ဒုက္ခဝေဒနာမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ချိုတ်အာမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပါဲစိုတ်ရ။ 177) ပွမစွံပတန်ဂတဵုဒလာဲမ္ဂးဂှ် “ဒတုံစှေ်တုဲ ကြက်ချိုတ်ရ” ရဴဝွံ ပ္ဍဲဂတဵုဒလာဲဂှ် လွဟ်ၜုန်မြလေဝ် စွံလဝ်မ္ဂး၊ နကဵုဂျိလေဝ် လံက်လေတ်လဝ်မ္ဂး၊ ညံင်ဂွံဍိုန်ကဵုဇြဟတ်လေဝ်သ္ပမ္ဂး၊ ပ္ဍဲလ္စအင်လှာ (ကတိုင်) ကီုလဝ် ပ္ဍဲဇြဟ်ကီုလဝ် ပ္ဍဲဗပါတ်ဒဵုကီုလဝ် စွံပတန်လဝ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ နကဵုလွဟ်လနက်ကီုလဝ် နကဵုဂျိကီုလဝ် ဒတုံစှေ်ကီုလဝ် ကတဵုဒှ် ဒုက္ခဝေဒနာမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ၊ ချိုတ်အာမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။ ပွမဖျေံစွံလွဟ်လနက် ပ္ဍဲဇရေင်မ္ဂးဂှ် သၞာ်ကီုလဝ် ဗၞုဟ်ကီုလဝ် ခၞံင်ကီုလဝ် ဂတေက်ကီုလဝ် တၟံကဠောံကီုလဝ် လွဟ်လနက်သှေ်သၟေဟ်ကီုလဝ် ဂျိကီုလဝ် ဇုက်ကီုလဝ် “နအရာဝတ္ထုဝွံ ကြက်ချိုတ်ရ” ရဴဝွံ ဖျေံစွံပ္ဍဲဇရေင်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ နအရာဝတ္ထုဂှ် ကြက်ချိုတ်ရ ရဴဝွံ ကဵုကတဵုဒှ် ဒုက္ခဝေဒနာမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ၊ ချိုတ်အာမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။ ဂဥုဲမ္ဂးဂှ် ကၠေင်သွဟ်ကီုလဝ် ကၠေင်ကီုလဝ် ဍာ်သာဲကီုလဝ် တင်လာဲကီုလဝ် “ကၠာန်ဂဥုဲဝွံတုဲ ကြက်ချိုတ်ရ” ရဴဝွံ ကဵုမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ကၠာန်ဂဥုဲဂှ်တုဲ ကတဵုဒှ် ဒုက္ခဝေဒနာမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ၊ ချိုတ်အာမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။ 178) ပွမပြာပ်ရင်တၠုင်ဏာ ရူပါရီုဇရေင်မ္ဂးဂှ် ရူပါရီု မဟွံမွဲကဵုသ္ဍိုက်မၠိုက်ဒးဂၞပ်မလေပ်ကတဵုဗဒှ်ကဵုဖေက်ဂၟံက် မဖေက်ဂၟံက်ခိုဟ်ဂှ် “ညာတ်ရူပါရီုဝွံမ္ဂး လကိုတ်တုဲ ကြက်ချိုတ်ရ” ရဴဝွံ ရင်တၠုင်ပြာပ်ဏာဇရေင်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ညာတ်ရူပါရီုတုဲ လကိုတ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ၊ ချိုတ်အာမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။ ရူပါရီုမသ္ဍိုက်မၠိုက်ဒးဂၞပ်ဂှ် “ညာတ်ရူပါရီုဝွံမ္ဂး နမဟွံကလိဂွံ ကှ်ကေဲတုဲ ကြက်ချိုတ်တဴရ” ရဴဝွံ ရင်တၠုင်ပြာပ်ဏာဇရေင်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ညာတ်ရူပါရီုဂှ်တုဲ နမကလိဂွံဟွံမာန် ကှ်ကေဲစှေ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ၊ ချိုတ်အာမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။ ပွမပြာပ်ရင်တၠုင်ဏာ သဒ္ဒါရီုဇရေင်မ္ဂးဂှ် ဗရုရမျာင် မဟွံမွဲကဵုသ္ဍိုက်မၠိုက်ဒးဂၞပ်မလေပ်ကတဵုဗဒှ်ကဵုဖေက်ဂၟံက် မဖေက်ဂၟံက်ခိုဟ်ဂှ် “မိင်ဗရုရမျာင်ဝွံမ္ဂး လကိုတ်တုဲ ကြက်ချိုတ်ရ” ရဴဝွံ ရင်တၠုင်ပြာပ်ဏာ ဇရေင်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ မိင်ဗရုရမျာင်ဂှ်တုဲ လကိုတ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ၊ ချိုတ်အာမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။ ဗရုရမျာင် မသ္ဍိုက်မၠိုက်ဒးဂၞပ် မသ္ဍိုက်ဆာန်သၞေံသၞဴ မလုပ်ဂြိုဟ်ဂှ် “မိင်ဗရုရမျာင်ဝွံမ္ဂး နမကလိဂွံဟွံမာန် ကှ်ကေဲတုဲ ကြက်ချိုတ်ရ” ရဴဝွံ ရင်တၠုင်ပြာပ်ဏာဇရေင်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ မိင်ဗရုရမျာင်ဂှ်တုဲ နမကလိဂွံဟွံမာန် ကှ်ကေဲစှေ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ၊ ချိုတ်အာမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။ ပွမပြာပ်ရင်တၠုင်ဏာ ဂန္ဓာရီုဇရေင်မ္ဂးဂှ် ဂန္ဓာရီု မဟွံမွဲကဵုသ္ဍိုက်မၠိုက်ဒးဂၞပ် မၞုံကဵုက္ဍုဟ်မၠေံဇအိုန်ဇရဂှ် “ဆုင်သၟူအမြာဲဝွံမ္ဂး က္ဍုဟ်မၠေံဇအိုန်ဇရတုဲ ကြက်ချိုတ်ရ” ရဴဝွံ ရင်တၠုင်ပြာပ်ဏာဇရေင်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ဆုင်သၟူအမြာဲဂှ်တုဲ က္ဍုဟ်မၠေံဇအိုန်ဇရတုဲ ကတဵုဒှ် ဒုက္ခဝေဒနာမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ၊ ချိုတ်အာမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။ ဂန္ဓာရီုမသ္ဍိုက်မၠိုက်ဒးဂၞပ်ဂှ် “ဆုင်သၟူအမြာဲဝွံတုဲမ္ဂး နမဟွံကလိဂွံ ကှ်ကေဲတုဲ ကြက်ချိုတ်ရ” ရဴဝွံ ရင်တၠုင်ပြာပ်ဏာဇရေင်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ဆုင်သၟူအမြာဲဂှ်တုဲ နမကလိဂွံဟွံမာန် ကှ်ကေဲစှေ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ၊ ချိုတ်အာမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။ ပွမပြာပ်ရင်တၠုင်ဏာ ရသာရီုဇရေင်မ္ဂးဂှ် ‘ရသာရီု’ ရှ်သာ မဟွံမွဲကဵုသ္ဍိုက်မၠိုက်ဒးဂၞပ် မၞုံကဵုက္ဍုဟ်မၠေံဇအိုန်ဇရဂှ် “ကၠာန်ရှ်သာဝွံတုဲမ္ဂး က္ဍုဟ်မၠေံဇအိုန်ဇရတုဲ ကြက်ချိုတ်တဴရ” ရဴဝွံ ရင်တၠုင်ပြာပ်ဏာဇရေင်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ကၠာန်ရှ်သာဂှ်တုဲ က္ဍုဟ်မၠေံဇအိုန်ဇရတုဲ ကတဵုဒှ် ဒုက္ခဝေဒနာမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ၊ ချိုတ်အာမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။ ‘ရသာရီု’ ရှ်သာ မသ္ဍိုက်မၠိုက်ဒးဂၞပ်ဂှ် “ကၠာန် ရှ်သာဝွံတုဲမ္ဂး နမဟွံကလိဂွံ ကှ်ကေဲအာတုဲ ကြက်ချိုတ်ရ” ရဴဝွံ ရင်တၠုင်ပြာပ်ဏာဇရေင်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ကၠာန်ရှ်သာဂှ်တုဲ နမကလိဂွံဟွံမာန် ကှ်ကေဲစှေ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ၊ ချိုတ်အာမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။ ပွမပြာပ်ရင်တၠုင်ဏာ ဖောဋ္ဌဗ္ဗာရီုဇရေင်မ္ဂးဂှ် ဖောဋ္ဌဗ္ဗာရီု မဟွံမွဲကဵုသ္ဍိုက်မၠိုက်ဒးဂၞပ် မတၟတ်ဒွံဟွံခိုဟ် မသကာတ်မြဟ်ဂှ် “တၟတ်ဒွံလုက်ဒး နတၟတ်ဒွံဝွံမ္ဂး ကြက်ချိုတ်ရ” ရဴဝွံ ရင်တၠုင်ပြာပ်ဏာဇရေင်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ကုညးတၟတ်ဒွံလုက်ဒး နမတၟတ်ဒွံဂှ် ကတဵုဒှ်ဒုက္ခဝေဒနာမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ၊ ချိုတ်အာမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။ ဖောဋ္ဌဗ္ဗာရီု မသ္ဍိုက်မၠိုက်ဒးဂၞပ် မတၟတ်ဒွံခိုဟ် မဍိုန်ဍောတ်ဂှ် “တၟတ်ဒွံလုက်ဒး နမတၟတ်ဒွံဝွံမ္ဂး နမဟွံကလိဂွံ ကှ်ကေဲတုဲ ကြက်ချိုတ်ရ” ရဴဝွံ ရင်တၠုင်ပြာပ်ဏာ ဇရေင်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ တၟတ်ဒွံလုက်ဒး နတၟတ်ဒွံဂှ်တုဲ နမကလိဂွံဟွံမာန် ကှ်ကေဲစှေ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ၊ ချိုတ်အာမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။ ပွမပြာပ်ရင်တၠုင်ဏာ ဓမ္မာရီုဇရေင်မ္ဂးဂှ် “မိင်ဂလာန်ဝွံမ္ဂး လကိုတ်တုဲ ကြက်ချိုတ်အာရ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးဂလာန် မစပ်ကေုာံနရက် ကုညးထေက်ကဵုကတဵုဒှ် ပ္ဍဲနရက်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်၊ မိင်ဂလာန်ဂှ်တုဲ လကိုတ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ၊ ချိုတ်အာမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။ “မိင်ဂလာန်ဓရ်ဝွံမ္ဂး ပၠုပ်စိုတ်ပ္ဍဲဍုင်သွဝ်တုဲ ကြက်ချိုတ်ရ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးဂလာန်မစပ်ကေုာံသွဝ် ကုညးတၠကုသိုလ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ မိင်ဂလာန်ဂှ်တုဲ သီုမပၠုပ်စိုတ်ပ္ဍဲဍုင်သွဝ်ဂှ် ကြက်ချိုတ်ရ ရဴဝွံ ကဵုကတဵုဒှ် ဒုက္ခဝေဒနာမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ၊ ချိုတ်အာမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။ 179) ပွမဟီုလဴမ္ဂးဂှ် “ရဴဝွံ ဩဝ်ချိုတ်ညိ၊ ညးမဂွံချိုတ် ရဴဝွံဂှ် ဂြပ်ရတ်လေဝ်လေပ်ကလိဂွံရ၊ သကအ်တွဳဝါရ ဒယှ်တှ်လေဝ် လေပ်ကလိဂွံရ၊ ဍုင်သွဝ်လေဝ် လေပ်အာစိုပ်ရ” ရဴဝွံ သၟာန်တုဲ ဟီုလဴမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ နပွမဟီုလဴဂှ် ကြက်ချိုတ်ရ ရဴဝွံ ကဵုကတဵုဒှ်ဒုက္ခဝေဒနာမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ၊ ချိုတ်အာမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။ ပွမဒၠောံဗတောန်မ္ဂးဂှ် “ရဴဝွံ ဩဝ်ချိုတ်ညိ၊ ညးမဂွံချိုတ် ရဴဝွံဂှ် ဂြပ်ရတ်လေဝ်လေပ်ကလိဂွံရ၊ သကအ်တွဳဝါရ ဒယှ်တှ်လေဝ် လေပ်ကလိဂွံရ၊ ဍုင်သွဝ်လေဝ် လေပ်အာစိုပ်ရ” ရဴဝွံ သီုဟွံသၟာန်ဂှ် ဟီုလဴမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ နဂလာန်ဒၠောံဗတောန်ဂှ် ကြက်ချိုတ်ရ ရဴဝွံ ကဵုကတဵုဒှ် ဒုက္ခဝေဒနာမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ၊ ချိုတ်အာမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။ ပွမသ္ပချိင်ဖါပ်မ္ဂးဂှ် ပ္ဍဲအခိင်နူဂယးကီု ပ္ဍဲအခိင်သဝ်တ္ၚဲကီု ပ္ဍဲအခိင်ဗ္တမ်ကီု ပ္ဍဲအခိင်တ္ၚဲကီု “နမချိင်ဖါပ်ကာလ မပ္တံနူဂယးဂှ် ဩဝ်ဂစိုတ် ညးဂှ်ညိ” ရဴဝွံ သ္ပချိင်ဖါပ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ နမချိင်ဖါပ်ဂှ် ဂစိုတ်ညးဂှ်ဂှ်မ္ဂး၊ သီုညးၜါတၠ ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ၊ ပ္ဍဲကိုပ်ကၠာကီုပ္ဍဲလက္ကရဴ အခိင်ချိင်ဖါပ်ဂှ်ကီု ဂစိုတ်ညးဂှ်မ္ဂး၊ ကုခမဳ မချိင်ဖါပ်မူလဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ကုခမဳမဂစိုတ်ဟေင် ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။ ပွမသ္ပစၟတ်သမ္တီမ္ဂးဂှ် “မတ်လေဝ် ထ္ၜေက်ထ္ၜးဏောဝ်၊ ဒၞေင်၊ တၞေင်မတ်လေဝ်ယာ (တေအ်) ထ္ၜးဏောဝ်၊ က္ဍိုပ်လေဝ် ယာပတိုန် (ခညိက်) ထ္ၜးဏောဝ်၊ နစၟတ်သမ္တီဂှ် ဩဝ်ဂစိုတ်ညးဂှ်ညိ” ရဴဝွံ သ္ပစၟတ်သမ္တီမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ နစၟတ်သမ္တီဂှ် ဂစိုတ်ညးဂှ်မ္ဂး၊ သီုညးၜါတၠ ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ၊ ပ္ဍဲကိုပ်ကၠာကီု ပ္ဍဲလက္ကရဴ စၟတ်သမ္တီဂှ်ကီု ဂစိုတ်ညးဂှ်မ္ဂး ကုခမဳမသ္ပစၟတ်သမ္တီမူလဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ကုခမဳ မဂစိုတ်ဟေင် ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။ ကုခမဳ ဟွံမွဲကဵုစိုတ်မမိဂစိုတ် ခမဳမဟွံတီ ခမဳမဟွံမိက်ကဵုချိုတ် (ကၠင်ကၟတ်လီုတုဲ) ခမဳမကြအ်ဥမ္မတ် ခမဳမကလိလောန်ကၠာတဲ ဟွံဒးအာပတ်ရ။ ခဏ်ထ္ၜးကဵုပရူပရာ မနုဿဝိဂ္ဂဟပါရာဇိကတုဲရ။
၁.၃.၃။ လၟေၚ်က္ဍိုပ်မာတိကာ ဝိနဳတဝတ္ထု
ပွမထိုၚ်သး၊ ပွမဂဇအ်ဒး၊ ပွမပတူရိ၊ ပွမလိုန်ဒး ဆုသွက်ကၠောန်ထအဳ၊ ခမဳအရကျာ်ကဵုအပါ၊ ခမဳခက်ဖျုန်ဂမၠိုၚ်၊ ပွမကဵုဒါန်က္ဍိုပ်ကၠာတဲ၊ ပွမစမ်ၜတ်ဂျိ၊ ပွမစဳရေၚ်ဂအာၚ်ဘာ ပိဝတ္ထု၊ ဍိုတ်ဍိုက်ဒးပိဝတ္ထု၊ ဝါစဳ (ဗဗဴ) ဒတုံစှေ်၊ ဇအိုအ်သၞဍိုက်ဒး၊ ပွမဒက်ရမ်၊ ပွမစှေ်၊ ကၟဳဘာတုဲ ပွမစှေ်ကၠုၚ်၊ ပွမဒတုံစှေ်၊ ပွမဆၚ်စှေ်နူဒဵုဂိဇ္ၛကုဋ်၊ ပွမပၠောဖျေံတၟံ၊ ပွမအုပ်ပဠက်၊ ပွမခရောတ်နုဟ်၊ ပွမဆိုန်ပတ်၊ ပွမဟုမ်ဍာ်၊ ပွမလံက်ကၠေၚ်၊ ပွမကဵုဒၠိုက်ကတဵု၊ ပွမကဵုသတိက်စှေ်၊ ပွမကဵုပုၚ်၊ ပွမဗ္စစၞ၊ ပွမဖျုၚ်ဍာ်ပၠာဲ၊ ဂၠမ်ဂဝ်ဗြဴဒေပ်တြုံသကဲ၊ သမ္ဘာတြုံတၠသ္ၚိတုပ်သၟဟ်၊ ပွမမိယာဲဟွံချိုတ်၊ ပွမကောန်ဟွံချိုတ်၊ ပွမမိယာဲသီုကောန်ချိုတ်၊ ပွမမိယာဲသီုကောန်ဟွံချိုတ်၊ ပွမပတ်ဗုၚ် ‘ပွမပတ်ပလီုကောန်’၊ ပွမကဵုဗုၚ်ဂၞဴဂမ္တဴ၊ ဗြဴသတန်၊ ဗြဴသၠးကောန်၊ ပွမဆောက် ကေယျက်ဝေၚ်ပါၚ်ကၞက်၊ ပွမပ္ဍိုက်တုဲသ္ပကမ် ‘ပွမဗိုၚ်ပ္ဍိုက်တုဲ သ္ပကမ်’၊ ပွမဂစိုတ်ကလော်လကိုဟ်၊ ပွမဗလးဏာဇရေၚ် လကိုဟ်ပရမ်၊ သမ္တီထေၚ်ညးဂှ်တုဲ ပွမဂစိုတ်၊ ပွမၜုၚ်တက် ‘ကလော်ဍုန်တုဲ ပွမၜုၚ်တက်’၊ ဓရ်မစပ်ကေုာံဍုၚ်သွဝ်၊ ဓရ်မစပ်ကေုာံနရက်၊ ပ္ဍဲဍုၚ်အာဠဝဳ ပွမဗဒေါမ်တၞံဆု ပိဝတ္ထု၊ ပွမစံၚ်ပၟတ်ဂြိုပ် ပိဝတ္ထု၊ လ္ပကဵုဒှ် လၟောၚ်ဍောၚ်ၜိုတ်ညိ၊ ကလၚ်ဂလာန်တၠအဲဟွံမာန်၊ ပွမဖျုၚ်ဍာ်တက်၊ ပွမဖျုၚ်ဂဥုဲသောဝဳရက၊ ဣဝွံတုန် လၟေၚ်က္ဍိုပ်မာတိကရောၚ်။
၁.၃.၄။ ဗီုသ္ဂုတသွာၚ် ဝိနဳတဝတ္ထုဂမၠိုၚ်
180) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ခမဳမွဲဇကု ဂိယဲဒၟံၚ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ် နမဆာန်ဍူဂှ် ဟီုထိုၚ်သးဂုဏ်ပွမချိုတ် ကုခမဳဂှ်အိုတ်ရ၊ ခမဳဂှ် စုတိချိုတ်အာရ၊ “တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ပညပ်သိက္ခာပိုဒ်တုဲဒှ်ရ၊ ပိုဲညးဂမၠိုၚ် စှေ်ပါရာဇိကအိုတ်ဟာ” ရဴဝွံ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳ (မထိုၚ်သး) ဂမၠိုၚ်ဂှ်အိုတ်ရ၊ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ အိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် မၞးတအ်ညးဂမၠိုၚ် စှေ်ပါရာဇိကအိုတ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၁) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ခမဳဂ္ၚေၚ်ပိဏ္ဍပါတ်မွဲဇကု ဂဇအ်ဖျေံဏာ ကောန်ၚာ်သၟတ် မဂြောပ်ဗ္ဒန်ဒၟံၚ် ယာတ်သကုတ် ပ္ဍဲဂတဵုဒလာဲခုၚ်ဇမၠိၚ်မ္ဂး ဍိုက်ဒးတုဲကဵုချိုတ်အာရ၊ “တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ပညပ်သိက္ခာပိုဒ်တုဲ ဒှ်ရ၊ အဲစှေ်ပါရာဇိကဟာ” ရဴဝွံ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ၊ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲရ၊ ယွံခမဳ ဟွံဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ၊ ၜိုန်ဂှ်လေဝ် ယွံခမဳတအ် သီုဟွံဗ္စာရဏာ ဟွံစမ်ၜတ် ဟွံထေက်ကဵုဂဇအ်ပ္ဍဲသၞာရ၊ ကုခမဳ မဂဇအ်ဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၂) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ခမဳမွဲဇကု လးသၞာဂဇအ် ပ္ဍဲဇြပ်ကဵုပိုဉ် မၞုံအပ္ဍဲကွာန်မ္ဂး ပၞောဝ်ကဵုရိဂမၠိုၚ် မပတူစွံလဝ်ဂှ် ဂိုၚ်ကေတ်ရိမွဲမ္ဂး ရိဒုတိယဂှ် ဒေါမ်စှေ်တုဲ လပိုက်ဒးတပ်တပ် ပ္ဍဲက္ဍိုပ်ကောန်ၚာ်မွဲတုဲ ကောန်ၚာ်ဂှ် ချိုတ်အာရ၊ ‘သံသယကုက္ကစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ တၠအဲ မၞုံစိုတ်သာ်လဵုဂှ်ရော? ရဴဝွံ (သၟာန်တိုန်) ဂှ်— ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် အဲဍိက်စိုတ်မမိက်ကဵုချိုတ် ဟွံမွဲရ ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီရ)။ ယွံခမဳ ကုခမဳ မဟွံမိက်ကဵုချိုတ်ဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၃) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ခမဳမွဲဇကု လးသၞာဂဇအ် ပ္ဍဲဇြပ်ကဵုပိုဉ် မၞုံအပ္ဍဲကွာန်မ္ဂး လိုန်ဒးဆုထ္ၜောမ် သွက်ဂွံကၠောန်ထအဳတုဲ ပၠောအာမ္ဂး ဍိုက်ဒးကောန်ၚာ်မွဲတုဲ ကဵုချိုတ်အာရ၊ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ ကုခမဳ မဟွံမိက်ကဵုချိုတ်ဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ (သ္ဂးရ)။ (၄) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်ထောံ ကောန်ကဵုအပါညးဂမၠိုၚ်ၜါ သ္ပခမဳ ပ္ဍဲဇရေၚ်ခမဳဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ၊ ဂရၚ်ပတီ အခိၚ်အခါမ္ဂး ကောန်ဂှ် “တဳလပိုဉ် ဩဝ်က္ညအာညိ၊ သၚ် စၟဳမၚ်ဒၟံၚ် တဳလပိုဉ်ရ” ရဴဝွံ ဂရၚ်ပတီ အပါဂှ်တုဲ ရပ်ပ္ဍဲစးတုဲ ဓရိုဟ်ဏးမ္ဂး ခမဳဂှ် ဒေါမ်စှေ်တုဲ ချိုတ်အာရ၊ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ တၠမၞုံစိုတ်သာ်လဵုဂှ်ရော? ရဴဝွံ (သၟာန်တိုန်) ဂှ်— ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် အဲဍိက်ဟွံမွဲပၟိက်ကဵုချိုတ်ရ ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီရ)။ ယွံခမဳ ကုခမဳ ဟွံမွဲပၟိက်ကဵုချိုတ်ဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၅) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ကောန်ကဵုအပါညးဂမၠိုၚ်ၜါ သ္ပခမဳပ္ဍဲဇရေၚ်ခမဳဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ၊ ဂရၚ်ပတီအခိၚ်အခါမ္ဂး ကောန်ဂှ် “တဳလပိုဉ် ဩဝ်က္ညအာညိ၊ သၚ် စၟဳမၚ်ဒၟံၚ် တဳလပိုဉ်ရ” ရဴဝွံ ဂရၚ်ပတီအပါဂှ်တုဲ နပၟိက်မမိက်ကဵုချိုတ်ဂှ် ရပ်ပ္ဍဲစးတုဲ ဓရိုဟ်ဏာမ္ဂး ခမဳဂှ် ဒေါမ်စှေ်တုဲ ချိုတ်အာရ။ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ တၠအဲ စှေ်ပါရာဇိကရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၆) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ကောန်ကဵုအပါညးဂမၠိုၚ်ၜါ သ္ပခမဳ ပ္ဍဲဇရေၚ်ခမဳဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ၊ ဂရၚ်ပတီအခိၚ်အခါမ္ဂး ကောန်ဂှ် “တဳလပိုဉ် ဩဝ်က္ညအာညိ၊ သၚ်စၟဳမၚ်ဒၟံၚ်တဳလပိုဉ်ရ” ရဴဝွံ ဂရၚ်ပတီအပါဂှ်တုဲ နပၟိက်မမိက်ကဵုချိုတ်ဂှ် ရပ်ပ္ဍဲစးတုဲ ခမဳဂှ် ၜိုန်ဒေါမ်စှေ်လေဝ်ဟွံချိုတ်ရ၊ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ ဟွံဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ၊ ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၇) 181) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ကုခမဳမွဲဇကု ဃောကဵုပိုဉ် ကဠောံဖျုန်ဂၠဴ ခက်ဒၟံၚ်ပ္ဍဲခ္ဍောၚ်ကအ်ရ၊ ခမဳမွဲဇကုဂှ် ကဵုဂွဵုဂွိုက်တက်ကအ် ခမဳဂှ်မ္ဂး ကဠောံဖျုန်ဂၠဴမွဲဟာန်ကေုာံဆီ ပရာတ်ဒတုံစှေ်တုဲ ခမဳဂှ် ချိုတ်အာရ၊ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ ကုခမဳ ဟွံမွဲပၟိက်ကဵုချိုတ်ဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၈) ပ္ဍဲအခိၚ်တေံ ကုခမဳမွဲဇကု ဃောကဵုပိုဉ် ကဠောံဖျုန်ဂၠဴ ခက်ဒၟံၚ်ပ္ဍဲခ္ဍောၚ်ကအ်ရ၊ ခမဳမွဲဇကုဂှ် မၞုံပၟိက်ကဵုချိုတ်တုဲ ကဵုဂွဵုဂွိုက်တက်ကအ် ခမဳဂှ်မ္ဂး ကဠောံဖျုန်ဂၠဴမွဲဟာန်ကေုာံဆီပရာတ်ဒတုံစှေ်တုဲ ခမဳဂှ် ချိုတ်အာရ၊ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ တၠအဲစှေ်ပါရာဇိကရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၉) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ကုခမဳမွဲဇကု ဃောကဵုပိုဉ် ကဠောံဖျုန်ဂၠဴ ခက်ဒၟံၚ်ပ္ဍဲခ္ဍောၚ်ကအ်ရ၊ ခမဳမွဲဇကုဂှ် မမိက်ကဵုချိုတ်တုဲ ကဵုဂွဵုဂွိုက်တက်ကအ် ခမဳဂှ်မ္ဂး ၜိုန်ကဠောံဖျုန်ဂၠဴ မွဲဟာန်ကေုာံဆီပရာတ်ဒတုံစှေ်လေဝ် ခမဳဂှ် ဟွံချိုတ်ရ၊ ‘သံသယကုက္ကစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ ဟွံဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ၊ ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၁၀) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ခမဳဂ္ၚေၚ်ပိဏ္ဍပါတ်မွဲဇကု ကလိဂွံနၚ်ပိဏ္ဍပါတ် သီုဂျိပါတုဲ ရၚ်တၠုၚ်ဏာဇြပ်ကဵုပိုဉ်တုဲပ္ဍဲကြဴ ကဵုဒါန်က္ဍိုပ်ကၠာတဲ ကုခမဳဂမၠိုၚ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ် ချိုတ်အိုတ်ရ၊ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳ (မကဵုဒါန်က္ဍိုပ်ကၠာတဲ) ဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ တၠအဲမၞုံစိုတ်သာ်လဵုရော? (သၟာန်တိုန်) ဂှ်— ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် အဲဍိက်ဟွံတီရ ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီရ)။ ယွံခမဳ ကုခမဳ ဟွံတီဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၁၁) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ခမဳမွဲဇကု သၟိက်စမ်ၜတ်တုဲ ကဵုဂျိ ကုခမဳမွဲဇကုမ္ဂး ခမဳဂှ် ချိုတ်အာရ၊ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ တၠအဲ မၞုံစိုတ်သာ်လဵုဂှ်ရော? ရဴဝွံ (သၟာန်တိုန်) ဂှ်— ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် အဲဍိက် မၞုံစိုတ်သၟိက်စမ်ၜတ်ရံၚ်ရ ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီရ)။ ယွံခမဳ ဟွံဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ၊ ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၁၂) 182) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ခမဳကောန်ဍုၚ်အာဠဝဳဂမၠိုၚ် ကၠောန်သ္ပစဳရေၚ်တဴ ဂအာၚ်ဘာအိုတ်မ္ဂး ခမဳမွဲဇကု မံၚ်နူသၟဝ်တုဲ ပၚ်ဒုၚ်ကဵုတၟံလတူရ၊ ခမဳလတူဂှ် ဂိုၚ်ကေတ်ဟွံဒးရးတုဲတၟံဂှ် လပိုက်ဒးတပ်တပ် ပ္ဍဲက္ဍိုပ်ခမဳသၟဝ်ဂှ်တုဲ ချိုတ်အာရ၊ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ ကုခမဳ ဟွံမွဲကဵုစိုတ်မမိက်ချိုတ်ဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၁၃) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ခမဳကောန်ဍုၚ်အာဠဝဳဂမၠိုၚ် ကၠောန်သ္ပစဳရေၚ်တဴ ဂအာၚ်ဘာအိုတ်မ္ဂး ခမဳမွဲဇကု မံၚ်နူသၟဝ်တုဲ ပၚ်ဒုၚ်ကဵုတၟံလတူရ၊ ခမဳလတူဂှ် မၞုံပၟိက်ကဵုချိုတ်တုဲ ဗလးဖျေံတၟံပ္ဍဲက္ဍိုပ် ခမဳသၟဝ်ဂှ်ရ၊ ခမဳဂှ် ချိုတ်အာရ ။ ပ ။ ခမဳဂှ် ဟွံချိုတ်ရ၊ ‘သံသယကုက္ကစ္စု’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ ဟွံဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ၊ ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၁၄-၁၅) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ခမဳကောန်ဍုၚ်အာဠဝဳဂမၠိုၚ် သိုၚ်ခၞံဒက်တဴဗ္ဒၚ်ဘာအိုတ်မ္ဂး ခမဳမွဲဇကုမံၚ်နူသၟဝ်တုဲ ပၚ်ဒုၚ်ကဵုဍိုတ်လတူရ၊ ခမဳလတူဂှ် ဂိုၚ်ကေတ်ဟွံဒးရးတုဲ ဍိုတ်ဂှ် လပိုက်ဒးတပ်တပ် ပ္ဍဲက္ဍိုပ်ခမဳသၟဝ်ဂှ်တုဲ ခမဳဂှ် ချိုတ်အာရ၊ ‘သံသယကုက္ကစ္စု’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ ကုခမဳ ဟွံမွဲကဵုစိုတ်မမိက်ချိုတ်ဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၁၆) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံခမဳကောန်ဍုၚ်အာဠဝဳဂမၠိုၚ် သိုၚ်ခၞံဒက်တဴ ဗ္ဒၚ်ဘာအိုတ်မ္ဂး ခမဳဇကု မံၚ်နူသၟဝ်တုဲ ပၚ်ဒုၚ်ကဵုဍိုတ်လတူရ၊ ခမဳလတူဂှ် မၞုံပၟိက်ကဵုချိုတ်တုဲ ဗလးဖျေံဍိုတ်ပ္ဍဲက္ဍိုပ် ခမဳသၟဝ်ဂှ်ရ၊ ခမဳဂှ် ချိုတ်အာရ ။ ပ ။ ခမဳဂှ် ဟွံချိုတ်ရ၊ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ ဟွံဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ၊ ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၁၇-၁၈) 183) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ခမဳကောန်ဍုၚ်အာဠဝဳဂမၠိုၚ် ကၠောန်သ္ပတဴကေၚ်ကာတၟိ ‘ဝေယျဝစ္စဘာ’ အိုတ်မ္ဂး ခမဳမွဲဇကု မံၚ်နူသၟဝ်တုဲ ပၚ်ဒုၚ်ကဵုဝါစဳ (ဗဗဴ) လတူရ၊ ခမဳလတူဂှ် ဂိုၚ်ကေတ်ဟွံဒးရးတုဲ ဝါစဳဂှ် လပိုက်ဒးတပ်တပ် ပ္ဍဲက္ဍိုပ်ခမဳသၟဝ်ဂှ်တုဲ ခမဳဂှ် ချိုတ်အာရ၊ ‘သံသယကုက္ကစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ ကုခမဳ ဟွံမွဲကဵုစိုတ် မမိက်ချိုတ်ဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၁၉) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ခမဳကောန်ဍုၚ်အာဠဝဳဂမၠိုၚ် ကၠောန်သ္ပတဴကေၚ်ကာတၟိ ‘ဝေယျာဝစ္စဘာ’ အိုတ်မ္ဂး ခမဳမွဲဇကုမံၚ်နူသၟဝ်တုဲ ပၚ်ဒုၚ်ကဵုဝါစဳ (ဗဗဴ) လတူရ၊ ခမဳလတူဂှ် မၞုံပၟိက်ကဵုချိုတ်ဂှ်တုဲ ဗလးဖျေံဝါစဳ ပ္ဍဲက္ဍိုပ်ခမဳသၟဝ်ဂှ်ရ၊ ခမဳဂှ် ချိုတ်အာရ ။ ပ ။ ခမဳဂှ် ဟွံချိုတ်ရ၊ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ ဟွံဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ၊ ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၂၀-၂၁) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ခမဳကောန်ဍုၚ်အာဠဝဳဂမၠိုၚ် ကၠောန်သ္ပတဴကေၚ်ကာတၟိအိုတ်မ္ဂး ခမဳမွဲဇကု မံၚ်နူသၟဝ်တုဲ ပၚ်ဒုၚ်ကဵုဇအိုအ်လတူရ၊ ခမဳလတူဂှ် ဂိုၚ်ကေတ်ဟွံဒးရးတုဲ ဇအိုအ်ဂှ်လပိုက်ဒးတပ်တပ် ပ္ဍဲက္ဍိုပ်ခမဳသၟဝ်ဂှ်တုဲ ခမဳဂှ် ချိုတ်အာရ၊ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ ကုခမဳ ဟွံမွဲကဵုစိုတ်မမိက်ချိုတ်ဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၂၂) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ခမဳကောန်ဍုၚ်အာဠဝဳဂမၠိုၚ် ကၠောန်သ္ပတဴကေၚ်ကာတၟိအိုတ်မ္ဂး ခမဳမွဲဇကု မံၚ်နူသၟဝ်တုဲ ပၚ်ဒုၚ်ကဵုဇအိုအ်လတူရ၊ ခမဳလတူဂှ် မၞုံပၟိက်ကဵုချိုတ်တုဲ ဗလးဖျေံဇအိုအ် ပ္ဍဲက္ဍိုပ်ခမဳသၟဝ်ဂှ်ရ၊ ခမဳဂှ် ချိုတ်အာရ ။ ပ ။ ခမဳဂှ် ဟွံချိုတ်ရ၊ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ ဟွံဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ၊ ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၂၃-၂၄) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ခမဳကောန်ဍုၚ်အာဠဝဳဂမၠိုၚ် ကၠောန်သ္ပတဴကေၚ်ကာတၟိအိုတ်မ္ဂး ဒက်ရမ်အိုတ်ရ၊ ခမဳမွဲဇကုဂှ် “ယွံကောန်တၠ ဒတူပ္ဍဲလ္ပာ်ဏအ်တုဲ ဩဝ်ဒက်ညိ” ရဴဝွံ ဟီုကဵုခမဳမွဲဇကုဂှ်မ္ဂး ခမဳဂှ် ဒတူပ္ဍဲလ္ပာ်စကာဂှ်တုဲ ဃောဒက်ဒၟံၚ် လဵုဒတုံစှေ်တုဲ ချိုတ်အာရ၊ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ တၠအဲမၞုံစိုတ်သာ်လဵုရော? ရဴဝွံ (သၟာန်တိုန်) ဂှ်— ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် အဲဍိက် ဟွံမွဲပၟိက်ကဵုချိုတ်ရ ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီရ)။ ယွံခမဳကုခမဳ ဟွံမွဲပၟိက်ကဵုချိုတ်ဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၂၅) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ခမဳကောန်ဍုၚ်အာဠဝဳဂမၠိုၚ် ကၠောန်သ္ပတဴကေၚ်ကာတၟိအိုတ်မ္ဂး ဒက်ရမ်အိုတ်ရ၊ ခမဳမွဲဇကုဂှ် မၞုံပၟိက်ကဵုချိုတ်တုဲ “ယွံကောန်တၠ ဒတူပ္ဍဲလ္ပာ်ဏအ်တုဲ ဩဝ်ဒက်တဴညိ” ရဴဝွံ ဟီုကဵုခမဳမွဲဇကုဂှ်မ္ဂး ခမဳဂှ် ဒတူပ္ဍဲလ္ပာ်စကာဂှ်တုဲ ဃောဒက်ဒၟံၚ် လဵုဒတုံစှေ်တုဲ ချိုတ်အာရ ။ ပ ။ ခမဳဂှ် ဟွံချိုတ်ရ၊ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ ဟွံဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ၊ ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၂၆-၂၇) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ခမဳမွဲဇကုကၟဳဘာတုဲ စှေ်ကၠုၚ်ရ၊ ခမဳမွဲဇကုဂှ် “ယွံကောန်တၠ ဩဝ်စှေ်ကၠုၚ်နူလ္ပာ်ဏအ်ညိ” ရဴဝွံ ဟီုကဵုခမဳမွဲဇကုဂှ်မ္ဂး ခမဳဂှ် စှေ်ကၠုၚ်နူလ္ပာ်ဂှ်တုဲ လဵုဒတုံစှေ်တုဲ ချိုတ်အာရ၊ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ ကုခမဳဟွံမွဲကဵုချိုတ်ဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၂၈) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ခမဳမွဲဇကု ကၟဳဘာတုဲ စှေ်ကၠုၚ်ရ၊ ခမဳမွဲဇကုဂှ် မၞုံပၟိက်ကဵုချိုတ်တုဲ “ယွံကောန်တၠ ဩဝ်စှေ်ကၠုၚ် နူလ္ပာ်ဏအ်ည” ရဴဝွံ ဟီုကဵုခမဳမွဲဇကုဂှ်မ္ဂး ခမဳဂှ် စှေ်ကၠုၚ်နူလ္ပာ်စကာဂှ်တုဲ လဵုဒတုံစှေ်တုဲ ချိုတ်အာရ ။ ပ ။ လဵုဒတုံစှေ်တုဲ ဟွံချိုတ်ရ၊ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ ဟွံဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ၊ ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၂၉-၃၀) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ခမဳမွဲဇကု ပွမဟွံမိပ်လဟိၚ် ဂပ်ဝ်ပ္ဍဵုပ္ဍိုက်ရာန်သကိုတ်ဒှ်တုဲ တိုန်အာဒဵုဂိဇ္ၛကုဋ်တုဲ ဆၚ်စှေ်ပ္ဍဲဗပါတ်ဒဵုမ္ဂး လပိုက်ဍိုက်ဒး သၟာချာ (သၟာနှာ) မွဲတုဲ ကဵုချိုတ်အာရ၊ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ ဟွံဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ၊ ၜိုန်ဂှ်လေဝ် ယွံခမဳတအ် ဟဂပ်ဝ်ဗိုတ်ကၠဟ်ဖျေံ ဇကုဇကုရ၊ ကုခမဳမဆၚ်စှေ်ဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၃၁) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ခမဳဆဗ္ဗဆဳဂမၠိုၚ် တိုန်ဒဵုဂိဇ္ၛကုဋ်တုဲ နမမိက်ဂြိုၚ်ဝေၚ် ပၠောဖျေံတၟံကဠောံအိုတ်မ္ဂး လပိုက်ဍိုက်ဒးပၟၚ်ဂၠဴမွဲတုဲ ကဵုချိုတ်အာရ။ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာဒှ်ကုခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ဟွံဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ၊ ၜိုန်ဂှ်လေဝ် ယွံခမဳတအ် နမမိက်ဂြိုၚ်ဝေၚ် ဟဂပ်ဝ်ပၠောဖျေံ တၟံကဠောံရ၊ ကုခမဳမပၠောဖျေံဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၃၂) 184) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ခမဳမွဲဇကု ဂိယဲဒှ်တုဲ ခမဳဂမၠိုၚ် အုပ်ပဠက်ကဵု ခမဳဂှ်အိုတ်မ္ဂး ခမဳဂှ် ချိုတ်အာရ။ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ကုခမဳ ဟွံမွဲပၟိက်ကဵုချိုတ်ဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၃၃) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ခမဳမွဲဇကု ဂိယဲဒှ်တုဲ ခမဳဂမၠိုၚ် မၞုံပၟိက်ကဵုခမဳဂှ်ချိုတ်တုဲ အုပ်ပဠက်အိုတ်မ္ဂး ခမဳဂှ် ချိုတ်အာရ ။ ပ ။ ခမဳဂှ် ဟွံချိုတ်ရ။ ‘သံသယကုက္ကစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာဒှ်ကုခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ ဟွံဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ၊ ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၃၄-၃၅) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ခမဳမွဲဇကု က္ဍိုပ်ကတဴ (ဂိက္ဍိုပ်) ဒှ်တုဲ ခမဳဂမၠိုၚ် ကဵုခရောတ်နုဟ်အိုတ်မ္ဂး ခမဳဂှ် ချိုတ်အာရ။ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ကုခမဳဟွံမွဲပၟိက်ကဵုချိုတ်ဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၃၆) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ခမဳမွဲဇကု က္ဍိုပ်ကတဴ (ဂိက္ဍိုပ်) ဒှ်တုဲ ခမဳဂမၠိုၚ် မၞုံပၟိက်ကဵုချိုတ်တုဲကဵုခရောတ်နုဟ် ကုခမဳဂှ်အိုတ်မ္ဂး ခမဳဂှ် ချိုတ်အာရ ။ ပ ။ ခမဳဂှ် ဟွံချိုတ်ရ၊ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ ဟွံဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ၊ ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၃၇-၃၈) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ခမဳမွဲဇကု ဂိယဲဒှ်တုဲ ခမဳဂမၠိုၚ် ဆိုန်ပတ်ကဵုခမဳဂှ်အိုတ်မ္ဂး ခမဳဂှ်ချိုတ်အာရ။ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ကုခမဳဟွံမွဲပၟိက်ကဵုချိုတ်ဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၃၉) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ခမဳမွဲဇကု ဂိယဲဒှ်တုဲ ခမဳဂမၠိုၚ် မၞုံပၟိက်ကဵုချိုတ်တုဲ ဆိုန်ပတ်ခမဳဂှ်အိုတ်မ္ဂး ခမဳဂှ်ချိုတ်အာရ ။ ပ ။ ခမဳဂှ် ဟွံချိုတ်ရ၊ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ ဟွံဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ၊ ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၄၀-၄၁) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ခမဳမွဲဇကု ဂိယဲဒှ်တုဲ ခမဳဂမၠိုၚ် ဖုမ်ဍာ်ကဵုခမဳဂှ်အိုတ်မ္ဂး ခမဳဂှ်ချိုတ်အာရ။ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ကုခမဳဟွံမွဲပၟိက်ကဵုချိုတ်ဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၄၂) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ခမဳမွဲဇကု ဂိယဲဒှ်တုဲ ခမဳဂမၠိုၚ်မၞုံပၟိက်ကဵုချိုတ်တုဲ ဖုမ်ဍာ်ကဵုခမဳဂှ်အိုတ်မ္ဂး ခမဳဂှ် ချိုတ်အာရ ။ ပ ။ ခမဳဂှ် ဟွံချိုတ်ရ၊ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာဒှ်ကုခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ ဟွံဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ၊ ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၄၃-၄၄) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ခမဳမွဲဇကု ဂိယဲဒှ်တုဲ ခမဳဂမၠိုၚ် လံက်ကၠေၚ်ကဵုခမဳဂှ်အိုတ်မ္ဂး ခမဳဂှ်ချိုတ်အာရ။ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ကုခမဳဟွံမွဲပၟိက်ကဵုချိုတ်ဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၄၅) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ခမဳမွဲဇကု ဂိယဲဒှ်တုဲ ခမဳဂမၠိုၚ်မၞုံပၟိက်ကဵုချိုတ်တုဲ လံက်ကၠေၚ်ကဵုခမဳဂှ်အိုတ်မ္ဂး ခမဳဂှ် ချိုတ်အာရ ။ ပ ။ ခမဳဂှ် ဟွံချိုတ်ရ၊ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ ဟွံဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ၊ ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၄၆-၄၇) 185) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ခမဳမွဲဇကု ဂိယဲဒှ်တုဲ ခမဳဂမၠိုၚ်ထ္ၜၚ်ကတဵုကဵု ခမဳဂှ်အိုတ်မ္ဂး ခမဳဂှ်ချိုတ်အာရ၊ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာဒှ်ကုခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ကုခမဳ ဟွံမွဲပၟိက်ကဵုချိုတ်ဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၄၈) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ခမဳမွဲဇကု ဂိယဲဒှ်တုဲ ခမဳဂမၠိုၚ် မၞုံပၟိက်ကဵုချိုတ်တုဲ ထ္ၜၚ်ကတဵုကဵုခမဳဂှ်အိုတ်မ္ဂး ခမဳဂှ်ချိုတ်အာရ ။ ပ ။ ခမဳဂှ် ဟွံချိုတ်ရ၊ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂမၠိုၚ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ ဟွံဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ၊ ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၄၉-၅၀) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ခမဳမွဲဇကု ဂိယဲဒှ်တုဲ ခမဳဂမၠိုၚ် သတိက်ကဵုခမဳဂှ်အိုတ်မ္ဂး ခမဳဂှ်ချိုတ်အာရ။ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ကုခမဳဟွံမွဲပၟိက်ကဵုချိုတ်ဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၅၁) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ခမဳမွဲဇကု ဂိယဲဒှ်တုဲ ခမဳဂမၠိုၚ် မၞုံပၟိက်ကဵုချိုတ်တုဲ သတိက်ကဵုခမဳဂှ်အိုတ်မ္ဂး ခမဳဂှ်ချိုတ်အာရ ။ ပ ။ ခမဳဂှ်ဟွံချိုတ်ရ၊ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ ဟွံဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ၊ ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၅၂-၅၃) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ခမဳမွဲဇကု ဂိယဲဒှ်တုဲ ခမဳဂမၠိုၚ် ဗ္စကဵုစၞစကုခမဳဂှ်အိုတ်မ္ဂး ခမဳဂှ်ချိုတ်အာရ၊ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ကုခမဳဟွံမွဲပၟိက်ကဵုချိုတ်ဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၅၄) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ခမဳမွဲဇကု ဂိယဲဒှ်တုဲ ခမဳဂမၠိုၚ်မၞုံပၟိကဵုချိုတ်တုဲ ဗ္စကဵုစၞစခမဳဂှ်အိုတ်မ္ဂး ခမဳဂှ်ချိုတ်အာရ ။ ပ ။ ခမဳဂှ် ဟွံချိုတ်ရ၊ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ ဟွံဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ၊ ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၅၅-၅၆) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ခမဳမွဲဇကု ဂိယဲဒှ်တုဲ ခမဳဂမၠိုၚ် ဖျုၚ်ကဵုဍာ်ပၠာဲကုခမဳဂှ်အိုတ်မ္ဂး ခမဳဂှ်ချိုတ်အာရ။ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ကုခမဳဟွံမွဲပၟိက်ကဵုချိုတ်ဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၅၇) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ခမဳမွဲဇကု ဂိယဲဒှ်တုဲ ခမဳဂမၠိုၚ် မၞုံပၟိက်ကဵုချိုတ်တုဲ ဖျုၚ်ကဵုဍာ်ပၠာဲ ကုခမဳဂှ်အိုတ်မ္ဂး ခမဳဂှ်ချိုတ်အာရ ။ ပ ။ ခမဳဂှ် ဟွံချိုတ်ရ၊ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ ဟွံဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ၊ ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၅၈-၅၉) 186) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ဗြဴမွဲဂှ် ဃောတြုံတၠသ္ၚိ အာဒၟံၚ်ဌာန်သအာၚ် ‘ဃောတြုံတၠသ္ၚိဟွံမွဲ’ ဂှ် ဂွံဂၠမ်ဂဝ်ကဵုတြုံသကဲ ‘တြုံဍောတ်’ ရ၊ ဗြဴဂှ် “ယွံတဳလပိုဉ် ကဵုဂွံအာတ်ပါန်အခေါၚ်ညိ၊ ဩဝ်တီကေတ် ဂဥုဲပတုံဖျေံဂၠမ်ဂဝ် ‘ဂဥုဲကောန်သရိုဟ်’ ညိ” ရဴဝွံ ဂရၚ်ပတီ ခမဳအ္စာမက္ညပြာပ်စဴသ္ၚိမ္ဂး “ခိုဟ်သန်ရ ဒေံဗြဴ” ရဴဝွံဒုၚ်ဝန်တုဲ ကဵုဂဥုဲပတုံဖျေံဂၠမ်ဂဝ်မ္ဂး ကောန်ၚာ် (မၞုံအပ္ဍဲဗုၚ်ဂၞဴ) ဂှ် ချိုတ်အာရ၊ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ တၠအဲစှေ်ပါရာဇိကရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၆၀) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ် ကုတြုံမွဲဂှ် မၞုံကဵုသမ္ဘာၜါတုဲ မွဲသတန်တုဲ မွဲဂှ် ဒှ်ညးသၠးကောန်ရ၊ ဗြဴသတန်ဂှ် “ယွံတဳလပိုဉ် ဗြဴဝွံ သၠးကောန်မ္ဂး ကြက်ဂွံအလဵုအသဳပိုၚ်ပြဳဏာ ဂြပ်သီုဖအိုတ်ရ၊ ယွံတဳလပိုဉ် ကဵုဂွံအာတ်ပါန်အခေါၚ်ညိ၊ ဩဝ်တီကေတ် ဂဥုဲပတုံဖျေံဂၠမ်ဂဝ် ဗြဴဂှ်ညိ” ရဴဝွံဂရၚ်ပတီ ခမဳအ္စာ မက္ညပြာပ်စဴသ္ၚိမ္ဂး “ခိုဟ်သန်ရ ဒေံဗြဴ” ရဴဝွံ ဒုၚ်ဝန်တုဲ ကဵုဂဥုဲပတုံဖျေံဂၠမ်ဂဝ် ကုဗြဴဂှ်မ္ဂး ကောန်ၚာ်ဂှ်ချိုတ်အာရ၊ မိယာဲဂှ် ဟွံချိုတ်ရ၊ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ တၠအဲ စှေ်ပါရာဇိကရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၆၁) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ် ကုတြုံမွဲဂှ် မၞုံကဵုသမ္ဘာၜါတုဲ မွဲသတန်တုဲ မွဲဂှ် ဒှ်ညးသၠးကောန်ရ၊ ဗြဴသတန်ဂှ် “ယွံတဳလပိုဉ် ဗြဴဝွံ သၠးကောန်မ္ဂး ကြက်ဂွံအလဵုအသဳပိုၚ်ပြဳဏာ ဂြပ်သီုဖအိုတ်ရ၊ ယွံတဳလပိုဉ် ကဵုဂွံအာတ်ပါန်အခေါၚ်ညိ၊ ဩဝ်တီကေတ် ဂဥုဲပတုံဖျေံဂၠမ်ဂဝ် ဗြဴဂှ်ညိ” ရဴဝွံဂရၚ်ပတီ ခမဳအ္စာ မက္ညပြာပ်စဴသ္ၚိမ္ဂး “ခိုဟ်သန်ရ ဒေံဗြဴ” ရဴဝွံ ဒုၚ်ဝန်တုဲ ကဵုဂဥုဲပတုံဖျေံဂၠမ်ဂဝ် ကုဗြဴဂှ်မ္ဂး မိယာဲဂှ်ချိုတ်အာတုဲ၊ ကောန်ၚာ်ဂှ် သီုဟွံချိုတ်ရ၊ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ ဟွံဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ၊ ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၆၂) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ် ကုတြုံမွဲဂှ် မၞုံကဵုသမ္ဘာၜါတုဲ မွဲသတန်တုဲ မွဲဂှ် ဒှ်ညးသၠးကောန်ရ၊ ဗြဴသတန်ဂှ် “ယွံတဳလပိုဉ် ဗြဴဝွံ သၠးကောန်မ္ဂး ကြက်ဂွံအလဵုအသဳပိုၚ်ပြဳဏာ ဂြပ်သီုဖအိုတ်ရ၊ ယွံတဳလပိုဉ် ကဵုဂွံအာတ်ပါန်အခေါၚ်ညိ၊ ဩဝ်တီကေတ် ဂဥုဲပတုံဖျေံဂၠမ်ဂဝ် ဗြဴဂှ်ညိ” ရဴဝွံဂရၚ်ပတီ ခမဳအ္စာ မက္ညပြာပ်စဴသ္ၚိမ္ဂး “ခိုဟ်သန်ရ ဒေံဗြဴ” ရဴဝွံ ဒုၚ်ဝန်တုဲ ကဵုဂဥုဲပတုံဖျေံဂၠမ်ဂဝ် ကုဗြဴဂှ်မ္ဂး ကောန်သီုမိယာဲၜါတၠ ချိုတ်အာရ ။ ပ ။ ကောန်မိယာဲၜါတၠ ဟွံချိုတ်အိုတ်ရ၊ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ ဟွံဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ၊ ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၆၃-၆၄) 187) ပ္ဍဲမၞုံအခိၚ်တေံ ဗြဴမၞုံကဵုဂၠမ်ဂဝ်မွဲဂှ် “ဩဝ်တီကေတ် ဂဥုဲပတုံဖျေံဂၠမ်ဂဝ်ညိ” ရဴဝွံ ဂရၚ်ပတီ ခမဳအ္စာမက္ညပြာပ်စဴသ္ၚိမ္ဂး ယဝ်ဒှ်သာ်ဂှ်မ္ဂး ယွံဒေံဗြဴ ဩဝ်ဒုၚ်ပတ်ကဵုညိ ရဴဝွံဟီုသ္ဂးရ၊ ဗြဴဂှ် စကာကဵုပတ်တုဲ ကဵုဂၠမ်ဂဝ်လီုအာရ၊ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ တၠအဲစှေ်ပါရာဇိကရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၆၅) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ဗြဴမၞုံကဵုဂၠမ်ဂဝ်မွဲဂှ် “ဩဝ်တီကေတ် ဂဥုဲပတုံဖျေံဂၠမ်ဂဝ်ညိ” ရဴဝွံဂရၚ်ပတီ ခမဳအ္စာ မက္ညပြာပ်စဴသ္ၚိမ္ဂး ယဝ်ဒှ်သာ်ဂှ်မ္ဂး ယွံဒေံဗြဴ ဩဝ်ကဵုဂမ္တဴညိ ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးရ၊ ဗြဴဂှ် ကဵုဂမ္တဴတုဲ ကဵုဂၠမ်ဂဝ်လီုအာရ၊ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ တၠအဲ စှေ်ပါရာဇိကရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၆၆) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ဗြဴသတန်မွဲဂှ် “အာတ်ပါန်အခေါၚ်ရ ယွံတဳလပိုဉ် ဩဝ်တီကေတ်ဂဥုဲ အဲဍိက်ဗြဴ သၠး (ဂွံ) ကောန်မာန်ညိ” ရဴဝွံ ဂရၚ်ပတီ ခမဳအ္စာမက္ညပြာပ်စဴသ္ၚိမ္ဂး “ခိုဟ်သန်ရ ဒေံဗြဴ” ရဴဝွံ ဒုၚ်ဝန်တုဲ ကဵုဂဥုဲကုဗြဴဂှ်မ္ဂး ဗြဴဂှ်ချိုတ်အာရ၊ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ ဟွံဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၆၇) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ဗြဴမလေပ်သၠးကောန်မွဲဂှ် “အာတ်ပါန်အခေါၚ်ရ ယွံတဳလပိုဉ် ဩဝ်တီကေတ် ဂဥုဲသၠးကောန်ဟွံမာန် ‘ဂဥုဲဆေဝ်ဒဝ်ပဋိသန္ဓိ’ ကုအဲဍိက်ဗြဴညိ” ရဴဝွံ ဂရၚ်ပတီခမဳအ္စာ မက္ညပြာပ်စဴသ္ၚိမ္ဂး “ခိုဟ်သန်ရ ဒေံဗြဴ” ရဴဝွံ ဒုၚ်ဝန်တုဲ ကဵုဂဥုဲ ကုဗြဴဂှ်မ္ဂး ဗြဴဂှ်ချိုတ်အာရ။ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ။ ယွံခမဳ ဟွံဒးအာပါရာဇ်ရ၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၆၈) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ခမဳဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် ဆောက်ကယျေက်ဝေၚ်ပါၚ်ကၞက် ခမဳသတ္တရသဝဂ္ဂဳအိုတ်မ္ဂး ခမဳဂှ် ဍောၚ်ၜိုတ်တုဲ ယီုတိတ်ဟွံမာန်တုဲ ချိုတ်အာရ၊ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ဟွံဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၆၉) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ခမဳသတ္တရသဝဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် ကြက်သ္ပကမ်ကဵု ခမဳဆဗ္ဗဂ္ဂဳအိုတ်ရ ရဴဝွံဍိုက်တုဲ ကဵုချိုတ်အာအိုတ်ရ၊ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ဟွံဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၇၀) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ခမဳမကေၚ်ဒှ်အ္စာသဝ်သပၠုပ်ဘုတ် ‘အ္စာပယောဂ’ မွဲ ဂစိုတ်ဘုတ်ရ၊ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ ဟွံဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ၊ ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၇၁) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ခမဳမွဲဇကု ဗလးဏာခမဳမွဲဇကု ဘာမၞုံကဵုကလော်လကိုဟ်ပရမ်မ္ဂး လကိုဟ်ဂမၠိုၚ် ဂစိုတ်ထောံခမဳဂှ်အိုတ်ရ၊ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ ကုခမဳ ဟွံမွဲပၟိက်ကဵုချိုတ်ဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၇၂) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ခမဳမွဲဇကု မၞုံပၟိက်ကဵုချိုတ်တုဲ ဗလးဏာခမဳမွဲဇကု ဘာမၞုံကဵုကလော်လကိုဟ်ပရမ်မ္ဂး လကိုဟ်ဂမၠိုၚ် ဂစိုတ်ထောံခမဳအိုတ်ရ ။ ပ ။ လကိုဟ်ဂမၠိုၚ် ဟွံဂစိုတ်ထောံခမဳဂှ်အိုတ်ရ၊ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ ဟွံဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ၊ ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၇၃-၇၄) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ခမဳမွဲဇကု ဗလးဏာ ခမဳမွဲဇကု တရဴပရမ် မၞုံကဵုသတ်ဒမြိုဟ်မ္ဂး သတ်ဒမြိုဟ်ဂမၠိုၚ် ဂစိုတ်ထောံ ခမဳဂှ်အိုတ်ရ၊ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ ကုခမဳ ဟွံမွဲပၟိက်ကဵုချိုတ်ဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၇၅) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ခမဳမွဲဇကု မၞုံပၟိက်ကဵုချိုတ်တုဲ ဗလးဏာ ခမဳမွဲဇကု တရဴပရမ်မၞုံကဵုသတ်ဒမြိုဟ်မ္ဂး သတ်ဒမြိုဟ်ဂမၠိုၚ် ဂစိုတ်ထောံခမဳဂှ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ သတ်ဒမြိုဟ်ဂမၠိုၚ် ဟွံဂစိုတ်ထောံ ခမဳဂှ်အိုတ်ရ၊ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ ဟွံဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ၊ ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၇၆-၇၇) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ခမဳမွဲဇကု ဗလးဏာ ခမဳမွဲဇကု တရဴပရမ် မၞုံကဵုကမၠတ်ဒမၠမ္ဂး ကမၠတ်ဒမၠဂမၠိုၚ် ဂစိုတ်ထောံ ခမဳဂှ်အိုတ်ရ၊ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ ကုခမဳ ဟွံမွဲပၟိက်ကဵုချိုတ်ဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၇၈) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ခမဳမွဲဇကု မၞုံပၟိက်ကဵုချိုတ်တုဲ ဗလးဏာခမဳမွဲဇကုတရဴပရမ် မၞုံကဵုကမၠတ်ဒမၠမ္ဂး ကမၠတ်ဒမၠဂမၠိုၚ် ဂစိုတ်ထောံခမဳဂှ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ ကမၠတ်ဒမၠဂမၠိုၚ် ဟွံဂစိုတ်ထောံခမဳဂှ်အိုတ်ရ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ ဟွံဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ၊ ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၇၉-၈၀) 188) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ခမဳမွဲဇကု သမ္တီထေၚ်ကေတ် ခမဳမွဲဇကု ခမဳဂှ်ရတုဲ ဂစိုတ်ထောံခမဳဂှ်ဟေၚ်ရ ။ ပ ။ သမ္တီထေၚ်ကေတ် ခမဳဂှ်ရတုဲ ဂစိုတ်ထောံ ခမဳသအာၚ်ရ ။ ပ ။ သမ္တီထေၚ်ကေတ် ခမဳသအာၚ်တုဲ ဂစိုတ်ထောံ ခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ သမ္တီထေၚ်ကေတ် ခမဳသအာၚ်တုဲ ဂစိုတ်ထောံ ခမဳသအာၚ်ဟေၚ်ရ ။ ပ ။ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ တၠအဲ စှေ်ပါရာဇိကရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၈၁-၈၄) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ လကိုဟ်လုပ်ဍုန်ခမဳမွဲဇကုတုဲ ခမဳမွဲဇကုဂှ် ကဵုဂွဵုဂွိုက်တက်ၜုၚ် ကုခမဳ (လကိုဟ်ဍုန်) ဂှ်မ္ဂး ခမဳဂှ်ချိုတ်အာရ။ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ ကုခမဳ ဟွံမွဲပၟိက်ကဵုချိုတ်ဂှ်ဟွံဒးအာပတ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၈၅) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ လကိုဟ်လုပ်ဍုန် ခမဳမွဲဇကုတုဲ ခမဳမွဲဇကုဂှ် မၞုံပၟိက်ကဵုချိုတ်တုဲ ကဵုဂွဵုဂွိုက်တက်ၜုန် ကုခမဳ (လကိုဟ်ဍုန်) ဂှ်မ္ဂး ခမဳဂှ် ချိုတ်အာရ ။ ပ ။ ခမဳဂှ် ဟွံချိုတ်ရ၊ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ ဟွံဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ၊ ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၈၆-၈၇) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ခမဳမွဲဇကု တွံဓရ်မစပ်ကေုာံဍုၚ်သွဝ် ကုညးတၠကုသိုလ်မ္ဂး ညးတၠကုသိုလ်ဂှ် သီုမပၠုပ်စိုတ် (ဍုၚ်သွဝ်) ဂှ် ချိုတ်အာရ၊ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ ကုခမဳ ဟွံမွဲပၟိက်ကဵုချိုတ်ဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၈၈) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ခမဳမွဲဇကု မၞုံပၟိက်ကဵုချိုတ်တုဲ တွံဓရ်မစပ်ကေုာံဍုၚ်သွဝ် ကုညးတၠကုသိုလ်မ္ဂး ညးတၠကုသိုလ်ဂှ်သီုမပၠုပ်စိုတ် (ဍုၚ်သွဝ်) ဂှ် ချိုတ်အာရ ။ ပ ။ ညးတၠကုသိုလ်ဂှ် သီုမပၠုပ်စိုတ် (ဍုၚ်သွဝ်) ဂှ် ဟွံချိုတ်ရ။ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ ဟွံဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ၊ ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၈၉-၉၀) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ခမဳမွဲဇကု တွံဓရ်မစပ်ကေုာံနရက် ကုညးကြက်ဒးအာနရက်မ္ဂး ညးဂှ်လကိုတ်တုဲ ချိုတ်အာရ။ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ ကုခမဳဟွံမွဲပၟိက်ကဵုချိုတ်ဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၉၁) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ခမဳမွဲဇကု မၞုံပၟိက်ကဵုချိုတ်တုဲ တွံဓရ်မစပ်ကေုာံနရက် ကုညးကြက်ဒးအာနရက်မ္ဂး ညးဂှ် လကိုတ်တုဲ ချိုတ်အာရ ။ ပ ။ ညးဂှ် လကိုတ်တုဲ ဟွံချိုတ်ရ။ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ ဟွံဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ၊ ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၉၂-၉၃) 189) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ခမဳကောန်ဍုၚ်အာဠဝဳဂမၠိုၚ် ကၠောန်သ္ပ ‘နဝကမ္မ’ ကေၚ်ကာတၟိအိုတ်မ္ဂး ကုတ်ဗဒေါမ်ဖျေံတၞံဆုအိုတ်ရ၊ ခမဳမွဲဇကုဂှ် “ယွံကောန်တၠ မံၚ်ပ္ဍဲလ္ပာ်ဏအ်တုဲ ဩဝ်ကုတ်ညိ” ရဴဝွံဟီုကဵုခမဳမွဲဇကုဂှ်မ္ဂး ခမဳမံၚ်ပ္ဍဲလ္ပာ်ဟီုဂှ်တုဲ ကုတ်ဒၟံၚ်ဂှ် တၞံဆုဍိုက်တုဲကဵုချိုတ်အာရ။ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ ကုခမဳ ဟွံမွဲပၟိက်ကဵုချိုတ်ဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၉၄) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ခမဳကောန်ဍုၚ်အာဠဝဳဂမၠိုၚ် ကၠောန်သ္ပ ‘နဝကမ္မ’ ကေၚ်ကာတၟိအိုတ်မ္ဂး ကုတ်ဗဒေါမ်ဖျေံတၞံဆုအိုတ်ရ၊ ခမဳမွဲဇကုဂှ် “ယွံကောန်တၠ မံၚ်ပ္ဍဲလ္ပာ်ဏအ်တုဲ ဩဝ်ကုတ်ညိ” ရဴဝွံဟီုကဵုခမဳမွဲဇကုဂှ်မ္ဂး ခမဳမံၚ်ပ္ဍဲလ္ပာ်ဟီုဂှ်တုဲ ကုတ်ဒၟံၚ်ဂှ် တၞံဆုဍိုက်တုဲ ကဵုချိုတ်အာရ ။ ပ ။ တၞံဆုဍိုက်တုဲ ဟွံချိုတ်ရ၊ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ ဟွံဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ၊ ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၉၅-၉၆) 190) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ခမဳဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် စံၚ်ပၟတ်ဂြိုပ်အိုတ်မ္ဂး မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် တူပၟတ်တုဲချိုတ်အိုတ်ရ။ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ ကုခမဳ ဟွံမွဲပၟိက်ကဵုချိုတ်ဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၉၇) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ခမဳဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် မၞုံပၟိက်ကဵုချိုတ်တုဲ စံၚ်ပၟတ်ဂြိုပ်အိုတ်မ္ဂး မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် တူပၟတ်တုဲ ချိုတ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် တူပၟတ်တုဲ ဟွံချိုတ်အိုတ်ရ။ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ဟွံဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ၊ ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၉၈-၉၉) 191) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ခမဳမွဲဇကု ပြာပ်အာသုသာန် ဌာန်ဂစိုတ်မၞိဟ်တုဲ “ယွံဒကာလ္ပကဵုညးဝွံ ဒှ်လၟောၚ်ဍောၚ်ၜိုတ်ညိ၊ နမွဲလစုတ်ဓဝ် ဩဝ်ဗာ်ဂစိုတ်ညိ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးကဵုတြုံဂစိုတ်ကမၠတ်မ္ဂး “ခိုဟ်သန်ရ ယွံတဳလပိုဉ်” ရဴဝွံ ဂရၚ်ပတီတုဲ နမွဲလစုတ်ဓဝ် ဗာ်ဂစိုတ်ရ။ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတၠအဲ စှေ်ပါရာဇိကရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၁၀၀) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ခမဳမွဲဇကု ပြာပ်အာသုသာန် ဌာန်ဂစိုတ်မၞိဟ်တုဲ “ယွံဒကာလ္ပကဵုညးဝွံ ဒှ်လၟောၚ်ဍောၚ်ၜိုတ်ညိ၊ နမွဲလစုတ်ဓဝ် ဩဝ်ဗာ်ဂစိုတ်ညိ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးကဵုတြုံဂစိုတ်ကမၠတ်မ္ဂး ဒကာဂှ် “ကလၚ်ဂလာန်တဳလပိုဉ် ဟွံမာန်ရ” ရဴဝွံ ကလေၚ်ဂရၚ်ပတီတုဲ ဂစိုတ်ထောံညးဂှ်ရ။ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ ဟွံဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၁၀၁) 192) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ တြုံမွဲဂှ် တဲပိုတ်ဇိုၚ်ပိုတ် ပ္ဍဲသ္ၚိကဠောမသတုဲ ကဠောမသဂမၠိုၚ် ကောံဗိုၚ်ဒၟံၚ်ရ၊ ခမဳမွဲဇကုဂှ် “ယွံဒကာတအ် နွံပၟိက်ကဵု ညးဝွံချိုတ်အိုတ်ဟာ” ရဴဝွံ သၟာန်မၞိဟ်ဂမၠိုၚ်မ္ဂး “ယွံတဳလပိုဉ် မိက်ကဵုချိုတ်အိုတ်ရ” ရဴဝွံ ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ၊ ယဝ်ဒှ်သာ်ဂှ်မ္ဂး ဖျုၚ်ဍာ်တက်အိုတ်ညိ ရဴဝွံဟီုသ္ဂးမ္ဂး မၞိဟ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ဖျုၚ်ညးဂှ်ဍာ်တက်အိုတ်မ္ဂး ညးဂှ်ချိုတ်အာရ။ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ တၠအဲ စှေ်ပါရာဇိကရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၁၀၂) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ တြုံမွဲဂှ် တဲပိုတ်ဇိုၚ်ပိုတ် ပ္ဍဲသ္ၚိကဠောမသတုဲ ကဠောမသဂမၠိုၚ်ကောံဗိုၚ်ဒၟံၚ်ရ၊ ခမဳဗြဴမွဲကုဂှ် “ယွံဒကာတအ် နွံပၟိက်ကဵု ညးဝွံချိုတ်အိုတ်ဟာ” ရဴဝွံ သၟာန်မၞိဟ်ဂမၠိုၚ်မ္ဂး “ယွံနာဲဗြဴ မိက်ကဵုချိုတ်အိုတ်ရ” ရဴဝွံ ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ။ ယွံဒှ်သာ်ဂှ်မ္ဂး ဖျုၚ်ဂဥုဲလောဏသောဝဳရကအိုတ်ညိ ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးမ္ဂး မၞိဟ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ဖျုၚ်ညးဂှ် ဂဥုဲလောဏသောဝဳရကအိုတ်မ္ဂး ညးဂှ်ချိုတ်အာရ။ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဗြဴဂှ်ရ ။ ပ ။ ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် ခမဳဗြဴဂှ် ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်ရ။ ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် ဂရၚ်ပတီဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုခမဳတြုံဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ။ ခမဳတြုံဂမၠိုၚ် ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ၊ ယွံခမဳတအ် ခမဳဗြဴဂှ် စှေ်ပါရာဇိကရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၁၀၃) သ္ဂုတ်သွာတ်ဝိနဳတဝတ္ထုဂမၠိုၚ်တုဲရ။ တတိယပါရာဇိကတုဲရ။
၁.၄။ စတုတ္ထပါရာဇိက
၁.၄.၁။ ဝတ္ထု ခမဳပဒတဴသြၚ်ကြုၚ်ဝဂ္ဂုမုဒါဂမၠိုၚ်
193) တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံင် ပ္ဍဲဘာပြာသာဒ် မၞုံကဵုဓုပ်ပြကာ အပ္ဍဲဂြိုပ်မဟာဝိုန် ဇရေင်ဍုင်ဝေသာလဳရ။ ပ္ဍဲအခိင်ဂှ် ခမဳဂမၠိုင်မဂၠိုင်ဂၠင် မဒှ်မိတ်သဟာဲ အယာံမာတ်ကေင်ညာတ် မဒှ်မိတ်သဟာဲ ပဒတဴစသုင်မွဲစွံဂှ် သ္ပဒတဴလုပ်ဒဂိုန် ပ္ဍဲဩင်ကြုင်ဝဂ္ဂုမုဒါအိုတ်ရ။ ပ္ဍဲအခိင်ဂှ် ဝဇ္ဇဳရး စၞစသုင်ဝါတ်ခါဲရ၊ (ကတဵုဒှ်ကၞောဝ်ရ)၊ သွက်ဂွံဂယိုင်လမျီု ဝါတ်ဂါတ်ရ၊ မၞုံကဵုဇုတ်ဗုၜတ်ရ၊ သ္ဒးဂယိုင်လမျီု နကဵုဇြေဟ်လိက်မာဲရ၊ မိန်ထ္ၜကေတ်ဗဗေင် ပ္ဍဲတဲတုဲ နပွမဂ္ၚေင်ပိဏ္ဍပါတ် သွက်ဂွံယိုပ်ယာပ် ဟွံလောဲသွာရ။ ပ္ဍဲအခိင်ဂှ် ကသပ်ကတဵုဒှ် ကုခမဳဂမၠိုင်ရ— “ပ္ဍဲအခိင်လၟုဟ် ဝဇ္ဇဳဳရး စၞစသုင်ဝါတ်ခါဲရ၊ သွက်ဂွံဂယိုင်လမျီု ဝါတ်ဂါတ်ရ၊ မၞုံကဵုဇုတ်ဗုၜတ်ရ၊ သ္ဒးဂယိုင်လမျီု နကဵုဇြေဟ်လိက်မာဲရ၊ မိန်ထ္ၜကေတ်ဗဗေင် ပ္ဍဲတဲတုဲ နပွမဂ္ၚေင်ပိဏ္ဍပါတ် သွက်ဂွံယိုပ်ယာပ် ဟွံလောဲသွာရ၊ ပိုဲညးဂမၠိုင် မုရဴနနဲမွဲ ညဳသာသၟဟ်သၟန်မိပ်စိုတ်အိုဟ်တၟိုဟ် သီုဟွံကယျာန်ဒဝါတ်သေက်ဇဵုဂမၠိုင်ဂှ် သ္ဂောံပြာပ်လုပ်ဒဂိုန် ဗွဲတသိုခ်အိုတ်ဂှ်ရော? သွက်ပိဏ္ဍပါတ်လေဝ် သီုဟွံဒှ်လၟောင်ဍောင်ၜိုတ် ဂွံနွံအိုတ်ဂှ်ရော?” ရဴဝွံ (ကသပ်ကတဵုဒှ်ရ) ခမဳဂမၠိုင်လ္ၚဵုဂှ်— “ယွံကောန်တၠတအ် လၟုဟ်ဝွံ ပိုဲညးဂမၠိုင် စဳရေင်တဴ ကေင်ကာဇၞော်သၟတ် ခရှ်ဂမၠိုင်အိုတ်စိုအ်၊ စဳရေင်တဴရဴဝွံမ္ဂး မၞိဟ်ဂမၠိုင်ဂှ် ကြက်ဗှ်ဗၞုဟ်ဂွံသတိ သွက်သ္ဂောံကဵုဒါန် ကုပိုဲညးဂမၠိုင်အိုတ်ရ၊ ကဵုဒါန်ရဴဝွံအိုတ်မ္ဂး ပိုဲညးဂမၠိုင် ညဳသာသၟဟ်သၟန် မိပ်စိုတ်အိုဟ်တၟိုဟ် သီုဟွံကယျာန်ဒဝါတ်သေက်ဇဵုဂမၠိုင်ဂှ် သ္ဂောံပြာပ်လုပ်ဒဂိုန် ဗွဲတသိုခ်အိုတ်ရ၊ သွက်ပိဏ္ဍပါတ်လေဝ် သီုဟွံဒှ်လၟောင်ဍောင်ၜိုတ် နွံအိုတ်ရ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးအိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုင်လ္ၚဵုဂှ်— ယွံကောန်တၠတအ် နပွမစဳရေင်တဴ ကေင်ကာဇၞော်သၟတ် ခရှ်ဂမၠိုင်ဂှ် မုဖဵုနွံအိုတ်ဂှ်ရော? ယွံကောန်တၠတအ် လၟုဟ်ဝွံ ပိုဲညးဂမၠိုင် ရင်တၠုင်တဴ ကေင်ကာကလုတ် ခရှ်ဂမၠိုင်အိုတ်စိုအ်၊ ရင်တၠုင်တဴရဴဝွံမ္ဂး မၞိဟ်ဂမၠိုင်ဂှ် ကြက်ဗှ်ဗၞုဟ်ဂွံသတိ သွက်သ္ဂောံကဵုဒါန် ကုပိုဲညးဂမၠိုင်အိုတ်ရ၊ ကဵုဒါန်ရဴဝွံအိုတ်မ္ဂး ပိုဲညးဂမၠိုင် ညဳသာသၟဟ်သၟန် မိပ်စိုတ်အိုဟ်တၟိုဟ် သီုဟွံကယျာန်ဒဝါတ်သေက်ဇဵုဂမၠိုင်ဂှ် သ္ဂောံပြာပ်လုပ်ဒဂိုန် ဗွဲတသိုခ်အိုတ်ရ၊ သွက်ပိဏ္ဍပါတ်လေဝ် သီုဟွံဒှ်လၟောင်ဍောင်ၜိုတ် နွံအိုတ်ရ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးအိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုင်လ္ၚဵုဂှ်— “ယွံကောန်တၠတအ် ဟွံဗဗွဲရ၊ နပွမစဳရေင်တဴ ကေင်ကာဇၞော်သၟတ် ခရှ်ဂမၠိုင်ဂှ် မုဖဵုနွံအိုတ်ဂှ်ရော? နပွမရင်တၠုင်တဴ ကေင်ကာကလုတ်ခရှ်ဂမၠိုင် မုဖဵုနွံအိုတ်ဂှ်ရော? ယွံကောန်တၠတအ် လၟုဟ်ဝွံ ပိုဲညးဂမၠိုင် ဟီုသ္ဂးတဴ ဂုဏ်ဓရ်ၛာန်မဂ်ဖိုလ် မပြဲလောန်လတူဓရ်ကုသလကမ္မပထစှ် မဒှ်ဂြပ်မၞိဟ်ဂမၠိုင် ကေုာံရင်သကအ် ကုခရှ်ဂမၠိုင်အိုတ်စိုအ်၊ ‘ခမဳမၞုံယၟုဝွံ ကလိဂွံပဌမၛာန်ရ၊ ခမဳမၞုံယၟုဝွံ ကလိဂွံဒုတိယၛာန်ရ၊ ခမဳမၞုံယၟုဝွံ ကလိဂွံတတိယၛာန်ရ၊ ခမဳမၞုံယၟုဝွံ ကလိဂွံစတုတ္ထၛာန်ရ၊ ခမဳမၞုံယၟုဝွံ သောတာပန်ရ၊ ခမဳမၞုံယၟုဝွံ သကဒါဂါမ်ရ၊ ခမဳမၞုံယၟုဝွံ အနာဂါမ်ရ၊ ခမဳမၞုံယၟုဝွံ တၠအရှန်ရ၊ ခမဳမၞုံယၟုဝွံ ကလိဂွံဝိဇ္ဇာပိပြကာရ၊ ခမဳမၞုးယၟုဝွံ ကလိဂွံအဘိဉာဏ်တြဴပြကာရ’ ဟီုသ္ဂးအိုတ်စိုအ်၊ ဟီုသ္ဂးရဴဝွံအိုတ်မ္ဂး မၞိဟ်ဂမၠိုင်ဂှ် ကြက်သမ္တီထေင်ကေတ် ထေက်ကဵုကဵုဒါန် ကုပိုဲညးဂမၠိုင်အိုတ်ရ၊ ကဵုဒါန်ရဴဝွံအိုတ်မ္ဂး ပိုဲညးဂမၠိုင် ညဳသာသၟဟ်သၟန် မိပ်စိုတ်အိုဟ်တၟိုဟ် သီုဟွံကယျာန်ဒဝါတ် သေက်ဇဵုဂမၠိုင်ဂှ် သ္ဂောံပြာပ်လုပ်ဒဂိုန် ဗွဲတသိုခ်အိုတ်ရ၊ သွက်ပိဏ္ဍပါတ်လေဝ် သီုဟွံဒှ်လၟောင်ဍောင်ၜိုတ် နွံအိုတ်ဂှ်ရ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂး အိုတ်ရ။ ယွံကောန်တၠတအ် ပွမဟီုသ္ဂးဂုဏ်ဓရ်ၛာန်မဂ်ဖိုလ် မပြဲလောန်လတူဓရ်ကုသလကမ္မပထစှ် မဒှ်ဂြပ်မၞိဟ်ဂမၠိုင် ကေုာံရင်သကအ် ကုခရှ်ဂမၠိုင်ဟေင် ပြဲသန်ရ ရဴဝွံ တုပ်စိုတ်အိုတ်ရ။ 194) ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် ခမဳဂမၠိုင်ဂှ် ဟီုသ္ဂးတဴဂုဏ်ဓရ်ၛာန်မဂ်ဖိုလ် မပြဲလောန်လတူဓရ်ကုသလကမ္မပထစှ် မဒှ်ဂြပ်မၞိဟ်ဂမၠိုင် ကေုာံရင်သကအ် ကုခရှ်ဂမၠိုင်အိုတ်ရ၊ “ခမဳမၞုံယၟုဝွံ ကလိဂွံပဌမၛာန်ရ ။ ပ ။ ခမဳမၞုံယၟုဝွံ ကလိဂွံအဘိဉာဏ်တြဴပြကာရ” ဟီုသ္ဂးအိုတ်ရ။ ပ္ဍဲအခိင်ဂှ် မၞိဟ်ဂမၠိုင်ဂှ် “ကုပိုဲညးဂမၠိုင် ကလိဂွံခိုဟ်သန်အိုတ်ရသွံ၊ ပိုဲညးဂမၠိုင် ကလိဂွံဗွဲမဒးရးအိုတ်ရသွံ၊ ယြဴပ္ဍဲဇရေင်ပိုဲညးဂမၠိုင် ခမဳဂမၠိုင် မၞုံသဘဴမြဴသာ်ဝွံ ပြာပ်လုပ်ဒဂိုန်အိုတ်ရသွံ၊ ခမဳဂမၠိုင် မၞုံကဵုဒ္ဂေတ်သဳလ မၞုံကဵုသဘဴဓရ်ခိုဟ်ဆာဲ မၞုံသဘဴမဖှ်ညံင်ရဴခမဳဂမၠိုင်ဝွံ နူအခိင်ဝွံ ကိုပ်ကၠာတေံ ဟွံကေင်ပြာပ်လုပ်ဒဂိုန် ပ္ဍဲဇရေင်ပိုဲညးဂမၠိုင်အိုတ်ရသွံ” ရဴဝွံ ယြဴဘောဇိုန်စၞသ္ၚာဲ စၞကၠာန်စၞသုင်ဂမၠိုင် အလဵုဇကုပိုဲတအ် ဟွံစအိုတ် ဟွံသ္ၚာဲအိုတ် ဟွံကၠာန်အိုတ် ဟွံသုင်အိုတ်ရ၊ ဟွံကဵုကုမိမ ကောန်သမ္ဘာ ဍိက်သၟာကမၠောန် မိတ်သဟာဲပြဝါ ကဠောမသနာံရိုင်ကောန်မွဲမိဂမၠိုင်အိုတ်ရ၊ ဘောဇိုန်စၞသ္ၚာဲ စၞကၠာန်စၞသုင်ဂမၠိုင်ဂှ်ဟေင် ကဵုဒါန်ကုခမဳဂမၠိုင်အိုတ်ရ။ ပ္ဍဲအခိင်ဂှ် ကုခမဳဂမၠိုင်ဂှ် မၞုံကဵုပွမရုပ်သာ်ကျေဝ်ဂေါဝ် ပွမဣနြ္ဒဳပေင်အုဟ် ပွမသာ်မုက္ခဝါဇြုင်ကေဝ် သာ်စၞာံဇကု ဇြုင်ကေဝ်ဗွဲတၟေင်အိုတ်ရ။ ပွမပြာပ်အာ သွက်သ္ဂောံဗဵုလ္ၚောဝ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ဒဒက်တဴခမဳဂမၠိုင် မဒၠိုက်ကတဵုနူဝှ်ဂှ် ဒှ်အခိုက်အလေံရ။ ပ္ဍဲအခိင်ဂှ် ကလိလောန်အာပိဂိတုတုဲ ခမဳဂမၠိုင် မဒၠိုက်ကတဵုနူဝှ်ဂှ် လပှ်သီဂိုင်ဒေပ် ဘာသၞာသတိက် သၞာဒၟံင်တုဲမ္ဂး ဂိုင်ကေတ်ဗဗေင်သ္ၚာတုဲ ပ္ၚောံပြာပ်အာ ဍုင်ဝေသာလဳအိုတ်ရ၊ ဗွဲလၟေင်လၟေင် ပြာပ်အာစိုပ် ဇရေင်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ပ္ဍဲဘာပြာသာဒ် မၞုံကဵုဓုပ်ပြကာ အပ္ဍဲဂြိုပ်မဟာဝိုန် ဇရေင်ဍုင်ဝေသာလဳအိုတ်တုဲမ္ဂး လ္ၚောဝ်သ္ပဝတ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲတုဲ ဂဇအ်ဒၟံင် ပ္ဍဲဒၞါဲမွဲအိုတ်ရ။ ပ္ဍဲအခိင်ဂှ် ခမဳဂမၠိုင် မဒၠိုက်ကတဵုနူဝှ် ပ္ဍဲဒိုဟ်ပန်ဂမၠိုင်ဂှ် ဇြာဲသကှ်အိုတ်ရ၊ ဖျုန်ဆီဒေက်ခ္ဍေက်အိုတ်ရ၊ မၞုံကဵုရုပ်သာ် ဟွံကျေဝ်ဂေါဝ်အိုတ်ရ၊ မၞုံကဵုသာ်ဇကုဖျိုဟ်ဖျေတ် သၟဟ်ညံင်တၞးဆုဍုဟ်ဍုဟ်အိုတ်ရ၊ မၞုံကဵုဇကုဓရံင် ဇာလတေင်မံက်ထေင်ဒၟံင် (သၟဟ်ညံင်လးပၠးလဝ်ဇာနှိက်) အိုတ်ရ၊ ခမဳမသ္ပဒတဴ ပ္ဍဲဩင်ကြုင်ဝဂ္ဂုမုဒါတုန် မၞုံကဵုရုပ်သာ်ကျေဝ်ဂေါဝ်အိုတ်ရ၊ မၞုံကဵုဣန္ဒြဳပေင်အုဟ်အိုတ်ရ၊ မၞုံကဵုသာ်မုက္ခဝါဇြုင်ကေဝ်အိုတ်ရ၊ မၞုံကဵုသာ်စၞာံဇကုဇြုင်ကေဝ်ဗွဲတၟေင်အိုတ်ရ။ ပွမဟီုဂလာန်ဆက်မိတ် ဗွဲမမိပ်စိုတ်အိုဟ်တိၟုဟ် ကေုာံခမဳအာဂန္တုကဂမၠိုင်မွဲစွံဂှ် ဒှ်အခိုက်အလေံ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂမၠိုင်ရ။ ပ္ဍဲအခိင်ဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂှ်— “ယွံခမဳတအ် မိပ်ဇြိပ်ထတ်ယုက်အိုတ်ဟာ၊ ယိုပ်ယာပ်အိုတ်ဟာ၊ ညဳသာသၟဟ်သၟန် မိပ်စိုတ်အိုဟ်တိၟုဟ် သီုဟွံကယျာန်ဒဝါတ်သေက်ဇဵုဂမၠိုင်ဂှ် သ္ဂောံပြာပ်လုပ်ဒဂိုန် ဗွဲတသိုခ်အိုတ်ရဟာ၊ သွက်ပိဏ္ဍပါတ်လေဝ် သီုဟွံဒှ်လၟောင်ဍောင်ၜိုတ် နွံအိုတ်ရဟာ” ရဴဝွံ သၟာန်တိုန်ခမဳ ဝဂ္ဂုမုဒါဂမၠိုင်ဂှ်— မိပ်ဇြိပ်ထတ်ယုက်အိုတ်ရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ်၊ ယိုပ်ယာပ်အိုတ်ရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ်၊ ညဳသာသၟဟ်သၟန် မိပ်စိုတ်အိုဟ်တၟိုဟ် သီုဟွံကယျာန်ဒဝါတ်သေက်ဇဵုဂမၠိုင်ဂှ် သ္ဂောံပြာပ်လုပ်ဒဂိုန် ဗွဲတသိုခ်အိုတ်ရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ်၊ သွက်ပိဏ္ဍပါတ်လေဝ် သီုဟွံဒှ်လၟောင်ဍောင်ၜိုတ် နွံအိုတ်ရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ်” ရဴဝွံ ဂရင်ပတီအိုတ်ရ။ ကျာ်တြဲဂမၠိုင် သီုတီတဴလေဝ် သၟာန်သၟုက်အိုတ်ရ၊ သီုမတီတဴလေဝ် ဟွံသၟာန်သၟုက်အိုတ်ရ ။ ပ ။ နကဵုဟိုတ်ဂမၠိုင် ၜါပြကာမတွံဂး “ဓရ်ဂှ်လေဝ် ကြက်တွံအိုတ်ရ၊ သိက္ခာပိုဒ်ဂှ်လေဝ် ကြက်ပညပ်တဴ ကုကွးဂမၠိုင်အိုတ်ရ”ဂှ် ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာဂမၠိုင် သၟာန်သၟုက်တဴ ခမဳဂမၠိုင်အိုတ်ရ။ ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂှ် “ယွံခမဳတအ် မၞးတအ်ညးဂမၠိုင် မုရဴသာ်လဵု ညဳသာ သၟဟ်သၟန် မိပ်စိုတ်အိုဟ်တၟိုဟ် သီုဟွံကယျာန်ဒဝါတ်သေက်ဇဵုဂမၠိုင်ဂှ် သ္ဂောံပြာပ်လုပ်ဒဂိုန် ဗွဲတသိုခ်အိုတ်ဂှ်ရော? သွက်ပိဏ္ဍပါတ်လေဝ် သီုဟွံဒှ်လၟောင်ဍောင်ၜိုတ် နွံအိုတ်ဂှ်ရော?” ရဴဝွံ အခိင်မသၟာန်တိုန် ခမဳပဒတဴဩင်ကြုင်ဝဂ္ဂုမုဒါဂမၠိုင်ဂှ် ခမဳဂမၠိုင်ဂှ် ကလေင်ဂရင်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ပသာ်ဂှ်ရော? (ဓရ်ၛာန်မဂ်ဖိုလ်) ဂှ် နွံပြကဋ် ကုမၞးတအ်ညးဂမၠိုင်အိုတ်ဟာ ရဴဝွံ (သၟာန်တိုန်ဂှ်)— ဟွံမွဲပြာကဋ်ရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရင်ပတီအိုတ်ရ)။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ ဟီုဂရိုဟ်ရ၊ “ယွံတြုံမလ္ၚုသၟး (နူမဂ်ဖိုလ်) တအ် (ပွကမၠောန်) ဝွံ ဟွံထေက် ကုခမဳဂမၠိုင်ရ၊ ဟွံဗဗွဲရ၊ ဟွံသပ္ပါယ်ရ၊ အာကာရအရာခမဳတအ် ဟွံသေင်ရ၊ ဟွံဂပ်ဝ်ရ၊ ဟွံထေက်ကဵုသ္ပရ၊ ယွံတြုံမလ္ၚုသၟး (နူမဂ်ဖိုလ်) တအ် မုဟိုတ်မၞးတအ်ညးဂမၠိုင် သွက်ဗုင်ဂၞဴဂှ် ဟီုသ္ဂးတဴ ဂုဏ်ဓရ်ၛာန်မဂ်ဖိုလ် မပြဲလောန်လတူဓရ်ကုသလကမ္မပထစှ် မဒှ်ဂြပ်မၞိဟ်ဂမၠိုင် ကေုာံရင်သကအ် ကုခရှ်ဂမၠိုင်အိုတ်ဂှ်ရော? ယွံတြုံမလ္ၚုသၟး (နူမဂ်ဖိုလ်) တအ် မၞးတအ်ညးဂမၠိုင် ရေက်ကလိုဟ်ထောံ ဗုင်ဂၞဴဇကုနကဵုၜုန်ရေက် ဂၠေဟ်ဗုင်ဂၠဴမကေက်ဂှ် ပြဲဏီရ၊ သွက်ဗုင်ဂၞဴဂှ် ပွမဟီုသ္ဂးတဴ ဂုဏ်ဓရ်ၛာန်မဂ်ဖိုလ်ဂှ် မပြဲလောန်လတူဓရ်ကုသလကမ္မပထစှ် မဒှ်ဂြပ်မၞိဟ်ဂမၠိုင် ကေုာံရင်သကအ် ကုခရှ်ဂမၠိုင်တုန် ဟွံပြဲဟေင်ရ။ ပွမဒှ်သာ်ဂှ်ဂှ် မုဟိုတ်ဂှ်ရော? ယွံတြုံမလ္ၚုသၟး (နူမဂ်ဖိုလ်) တအ် ဟိုတ်နူဟိုတ်မတွံဂး ပွမဂစိုတ် နကဵုၜုန်ဂှ် အာစိုပ်ပွမချိုတ်ကီု ဒဒိုခ်မဆိုက်ညောန်ကဵုချိုတ်ကီုရ၊ ဟိုတ်နူဟိုတ်မတွံဂး ပွမရေက်ကလိုဟ်ထောံ ဗုင်ဂၞဴဇကု နကဵုၜုန်ဂှ် ခန္ဓဇကုလီုလာ်တုဲ ပ္ဍဲကြဴနူချိုတ်တုဲဂှ် နရက်မစာ်စ္ဍးနူတသိုခ် မဒှ်လအာဂတိ ညးဟွံခိုတ်ဆာဲတအ် မဒှ်အရာဒၞါဲဒတုံစှေ်ပြးဆာဲတုန်အာစိုပ်ဟွံမာန်ဟေင်ရ။ ယွံတြုံမလ္ၚုသၟး (နူမဂ်ဖိုလ်) တအ် ဟိုတ်နူဟိုတ်မတွံဂး ပွမဟီုသ္ဂးတဴ ဂုဏ်ဓရ်ၛာန်မဂ်ဖိုလ် မပြဲလောန်လတူဓရ်ကုသလကမ္မပထစှ် မဒှ်ဂြပ်မၞိဟ်ဂမၠိုင် ကေုာံရင်သကအ် ကုခရှ်ဂမၠိုင်ဝွံတုန် ခန္ဓဇကုလီုလာ်တုဲ ပ္ဍဲကြဴနူချိုတ်တုဲဂှ် သ္ဒးအာစိုပ်နရက် မစာ်စ္ဍးနူတသိုခ် မဒှ်လအာဂတိ ညးဟွံခိုဟ်ဆာဲတအ် မဒှ်အရာဒၞါဲဒတုံစှေ်ပြးဆာဲရ။ ယွံတြုံမလ္ၚုသၟး (နူမဂ်ဖိုလ်) တအ် ပွ (မၞံတအ်ညးဂမၠိုင် သ္ပဒး) ဝွံ ကုညးမဟွံလျုင်ဇြုင်သ္ဍိုက်ဂမၠိုင်ဏီ တၞဟ်နပွမကဵုလျုင်ဇြုင်သ္ဍိုက်ကီု ။ ပ ။ ဂရိုဟ်တုဲ တွံကဵုဂလာန်ဓရ်တုဲပ္ဍဲကြဴသ္ဂးကဵုခမဳဂမၠိုင်အိုတ်ရ။
၁.၄.၁။ ဝတ္ထု ခမဳပဒတဴသြၚ်ကြုၚ်ဝဂ္ဂုမုဒါဂမၠိုၚ်
193) တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံင် ပ္ဍဲဘာပြာသာဒ် မၞုံကဵုဓုပ်ပြကာ အပ္ဍဲဂြိုပ်မဟာဝိုန် ဇရေင်ဍုင်ဝေသာလဳရ။ ပ္ဍဲအခိင်ဂှ် ခမဳဂမၠိုင်မဂၠိုင်ဂၠင် မဒှ်မိတ်သဟာဲ အယာံမာတ်ကေင်ညာတ် မဒှ်မိတ်သဟာဲ ပဒတဴစသုင်မွဲစွံဂှ် သ္ပဒတဴလုပ်ဒဂိုန် ပ္ဍဲဩင်ကြုင်ဝဂ္ဂုမုဒါအိုတ်ရ။ ပ္ဍဲအခိင်ဂှ် ဝဇ္ဇဳရး စၞစသုင်ဝါတ်ခါဲရ၊ (ကတဵုဒှ်ကၞောဝ်ရ)၊ သွက်ဂွံဂယိုင်လမျီု ဝါတ်ဂါတ်ရ၊ မၞုံကဵုဇုတ်ဗုၜတ်ရ၊ သ္ဒးဂယိုင်လမျီု နကဵုဇြေဟ်လိက်မာဲရ၊ မိန်ထ္ၜကေတ်ဗဗေင် ပ္ဍဲတဲတုဲ နပွမဂ္ၚေင်ပိဏ္ဍပါတ် သွက်ဂွံယိုပ်ယာပ် ဟွံလောဲသွာရ။ ပ္ဍဲအခိင်ဂှ် ကသပ်ကတဵုဒှ် ကုခမဳဂမၠိုင်ရ— “ပ္ဍဲအခိင်လၟုဟ် ဝဇ္ဇဳဳရး စၞစသုင်ဝါတ်ခါဲရ၊ သွက်ဂွံဂယိုင်လမျီု ဝါတ်ဂါတ်ရ၊ မၞုံကဵုဇုတ်ဗုၜတ်ရ၊ သ္ဒးဂယိုင်လမျီု နကဵုဇြေဟ်လိက်မာဲရ၊ မိန်ထ္ၜကေတ်ဗဗေင် ပ္ဍဲတဲတုဲ နပွမဂ္ၚေင်ပိဏ္ဍပါတ် သွက်ဂွံယိုပ်ယာပ် ဟွံလောဲသွာရ၊ ပိုဲညးဂမၠိုင် မုရဴနနဲမွဲ ညဳသာသၟဟ်သၟန်မိပ်စိုတ်အိုဟ်တၟိုဟ် သီုဟွံကယျာန်ဒဝါတ်သေက်ဇဵုဂမၠိုင်ဂှ် သ္ဂောံပြာပ်လုပ်ဒဂိုန် ဗွဲတသိုခ်အိုတ်ဂှ်ရော? သွက်ပိဏ္ဍပါတ်လေဝ် သီုဟွံဒှ်လၟောင်ဍောင်ၜိုတ် ဂွံနွံအိုတ်ဂှ်ရော?” ရဴဝွံ (ကသပ်ကတဵုဒှ်ရ) ခမဳဂမၠိုင်လ္ၚဵုဂှ်— “ယွံကောန်တၠတအ် လၟုဟ်ဝွံ ပိုဲညးဂမၠိုင် စဳရေင်တဴ ကေင်ကာဇၞော်သၟတ် ခရှ်ဂမၠိုင်အိုတ်စိုအ်၊ စဳရေင်တဴရဴဝွံမ္ဂး မၞိဟ်ဂမၠိုင်ဂှ် ကြက်ဗှ်ဗၞုဟ်ဂွံသတိ သွက်သ္ဂောံကဵုဒါန် ကုပိုဲညးဂမၠိုင်အိုတ်ရ၊ ကဵုဒါန်ရဴဝွံအိုတ်မ္ဂး ပိုဲညးဂမၠိုင် ညဳသာသၟဟ်သၟန် မိပ်စိုတ်အိုဟ်တၟိုဟ် သီုဟွံကယျာန်ဒဝါတ်သေက်ဇဵုဂမၠိုင်ဂှ် သ္ဂောံပြာပ်လုပ်ဒဂိုန် ဗွဲတသိုခ်အိုတ်ရ၊ သွက်ပိဏ္ဍပါတ်လေဝ် သီုဟွံဒှ်လၟောင်ဍောင်ၜိုတ် နွံအိုတ်ရ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးအိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုင်လ္ၚဵုဂှ်— ယွံကောန်တၠတအ် နပွမစဳရေင်တဴ ကေင်ကာဇၞော်သၟတ် ခရှ်ဂမၠိုင်ဂှ် မုဖဵုနွံအိုတ်ဂှ်ရော? ယွံကောန်တၠတအ် လၟုဟ်ဝွံ ပိုဲညးဂမၠိုင် ရင်တၠုင်တဴ ကေင်ကာကလုတ် ခရှ်ဂမၠိုင်အိုတ်စိုအ်၊ ရင်တၠုင်တဴရဴဝွံမ္ဂး မၞိဟ်ဂမၠိုင်ဂှ် ကြက်ဗှ်ဗၞုဟ်ဂွံသတိ သွက်သ္ဂောံကဵုဒါန် ကုပိုဲညးဂမၠိုင်အိုတ်ရ၊ ကဵုဒါန်ရဴဝွံအိုတ်မ္ဂး ပိုဲညးဂမၠိုင် ညဳသာသၟဟ်သၟန် မိပ်စိုတ်အိုဟ်တၟိုဟ် သီုဟွံကယျာန်ဒဝါတ်သေက်ဇဵုဂမၠိုင်ဂှ် သ္ဂောံပြာပ်လုပ်ဒဂိုန် ဗွဲတသိုခ်အိုတ်ရ၊ သွက်ပိဏ္ဍပါတ်လေဝ် သီုဟွံဒှ်လၟောင်ဍောင်ၜိုတ် နွံအိုတ်ရ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးအိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုင်လ္ၚဵုဂှ်— “ယွံကောန်တၠတအ် ဟွံဗဗွဲရ၊ နပွမစဳရေင်တဴ ကေင်ကာဇၞော်သၟတ် ခရှ်ဂမၠိုင်ဂှ် မုဖဵုနွံအိုတ်ဂှ်ရော? နပွမရင်တၠုင်တဴ ကေင်ကာကလုတ်ခရှ်ဂမၠိုင် မုဖဵုနွံအိုတ်ဂှ်ရော? ယွံကောန်တၠတအ် လၟုဟ်ဝွံ ပိုဲညးဂမၠိုင် ဟီုသ္ဂးတဴ ဂုဏ်ဓရ်ၛာန်မဂ်ဖိုလ် မပြဲလောန်လတူဓရ်ကုသလကမ္မပထစှ် မဒှ်ဂြပ်မၞိဟ်ဂမၠိုင် ကေုာံရင်သကအ် ကုခရှ်ဂမၠိုင်အိုတ်စိုအ်၊ ‘ခမဳမၞုံယၟုဝွံ ကလိဂွံပဌမၛာန်ရ၊ ခမဳမၞုံယၟုဝွံ ကလိဂွံဒုတိယၛာန်ရ၊ ခမဳမၞုံယၟုဝွံ ကလိဂွံတတိယၛာန်ရ၊ ခမဳမၞုံယၟုဝွံ ကလိဂွံစတုတ္ထၛာန်ရ၊ ခမဳမၞုံယၟုဝွံ သောတာပန်ရ၊ ခမဳမၞုံယၟုဝွံ သကဒါဂါမ်ရ၊ ခမဳမၞုံယၟုဝွံ အနာဂါမ်ရ၊ ခမဳမၞုံယၟုဝွံ တၠအရှန်ရ၊ ခမဳမၞုံယၟုဝွံ ကလိဂွံဝိဇ္ဇာပိပြကာရ၊ ခမဳမၞုးယၟုဝွံ ကလိဂွံအဘိဉာဏ်တြဴပြကာရ’ ဟီုသ္ဂးအိုတ်စိုအ်၊ ဟီုသ္ဂးရဴဝွံအိုတ်မ္ဂး မၞိဟ်ဂမၠိုင်ဂှ် ကြက်သမ္တီထေင်ကေတ် ထေက်ကဵုကဵုဒါန် ကုပိုဲညးဂမၠိုင်အိုတ်ရ၊ ကဵုဒါန်ရဴဝွံအိုတ်မ္ဂး ပိုဲညးဂမၠိုင် ညဳသာသၟဟ်သၟန် မိပ်စိုတ်အိုဟ်တၟိုဟ် သီုဟွံကယျာန်ဒဝါတ် သေက်ဇဵုဂမၠိုင်ဂှ် သ္ဂောံပြာပ်လုပ်ဒဂိုန် ဗွဲတသိုခ်အိုတ်ရ၊ သွက်ပိဏ္ဍပါတ်လေဝ် သီုဟွံဒှ်လၟောင်ဍောင်ၜိုတ် နွံအိုတ်ဂှ်ရ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂး အိုတ်ရ။ ယွံကောန်တၠတအ် ပွမဟီုသ္ဂးဂုဏ်ဓရ်ၛာန်မဂ်ဖိုလ် မပြဲလောန်လတူဓရ်ကုသလကမ္မပထစှ် မဒှ်ဂြပ်မၞိဟ်ဂမၠိုင် ကေုာံရင်သကအ် ကုခရှ်ဂမၠိုင်ဟေင် ပြဲသန်ရ ရဴဝွံ တုပ်စိုတ်အိုတ်ရ။
194) ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် ခမဳဂမၠိုင်ဂှ် ဟီုသ္ဂးတဴဂုဏ်ဓရ်ၛာန်မဂ်ဖိုလ် မပြဲလောန်လတူဓရ်ကုသလကမ္မပထစှ် မဒှ်ဂြပ်မၞိဟ်ဂမၠိုင် ကေုာံရင်သကအ် ကုခရှ်ဂမၠိုင်အိုတ်ရ၊ “ခမဳမၞုံယၟုဝွံ ကလိဂွံပဌမၛာန်ရ ။ ပ ။ ခမဳမၞုံယၟုဝွံ ကလိဂွံအဘိဉာဏ်တြဴပြကာရ” ဟီုသ္ဂးအိုတ်ရ။ ပ္ဍဲအခိင်ဂှ် မၞိဟ်ဂမၠိုင်ဂှ် “ကုပိုဲညးဂမၠိုင် ကလိဂွံခိုဟ်သန်အိုတ်ရသွံ၊ ပိုဲညးဂမၠိုင် ကလိဂွံဗွဲမဒးရးအိုတ်ရသွံ၊ ယြဴပ္ဍဲဇရေင်ပိုဲညးဂမၠိုင် ခမဳဂမၠိုင် မၞုံသဘဴမြဴသာ်ဝွံ ပြာပ်လုပ်ဒဂိုန်အိုတ်ရသွံ၊ ခမဳဂမၠိုင် မၞုံကဵုဒ္ဂေတ်သဳလ မၞုံကဵုသဘဴဓရ်ခိုဟ်ဆာဲ မၞုံသဘဴမဖှ်ညံင်ရဴခမဳဂမၠိုင်ဝွံ နူအခိင်ဝွံ ကိုပ်ကၠာတေံ ဟွံကေင်ပြာပ်လုပ်ဒဂိုန် ပ္ဍဲဇရေင်ပိုဲညးဂမၠိုင်အိုတ်ရသွံ” ရဴဝွံ ယြဴဘောဇိုန်စၞသ္ၚာဲ စၞကၠာန်စၞသုင်ဂမၠိုင် အလဵုဇကုပိုဲတအ် ဟွံစအိုတ် ဟွံသ္ၚာဲအိုတ် ဟွံကၠာန်အိုတ် ဟွံသုင်အိုတ်ရ၊ ဟွံကဵုကုမိမ ကောန်သမ္ဘာ ဍိက်သၟာကမၠောန် မိတ်သဟာဲပြဝါ ကဠောမသနာံရိုင်ကောန်မွဲမိဂမၠိုင်အိုတ်ရ၊ ဘောဇိုန်စၞသ္ၚာဲ စၞကၠာန်စၞသုင်ဂမၠိုင်ဂှ်ဟေင် ကဵုဒါန်ကုခမဳဂမၠိုင်အိုတ်ရ။ ပ္ဍဲအခိင်ဂှ် ကုခမဳဂမၠိုင်ဂှ် မၞုံကဵုပွမရုပ်သာ်ကျေဝ်ဂေါဝ် ပွမဣနြ္ဒဳပေင်အုဟ် ပွမသာ်မုက္ခဝါဇြုင်ကေဝ် သာ်စၞာံဇကု ဇြုင်ကေဝ်ဗွဲတၟေင်အိုတ်ရ။ ပွမပြာပ်အာ သွက်သ္ဂောံဗဵုလ္ၚောဝ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ဒဒက်တဴခမဳဂမၠိုင် မဒၠိုက်ကတဵုနူဝှ်ဂှ် ဒှ်အခိုက်အလေံရ။ ပ္ဍဲအခိင်ဂှ် ကလိလောန်အာပိဂိတုတုဲ ခမဳဂမၠိုင် မဒၠိုက်ကတဵုနူဝှ်ဂှ် လပှ်သီဂိုင်ဒေပ် ဘာသၞာသတိက် သၞာဒၟံင်တုဲမ္ဂး ဂိုင်ကေတ်ဗဗေင်သ္ၚာတုဲ ပ္ၚောံပြာပ်အာ ဍုင်ဝေသာလဳအိုတ်ရ၊ ဗွဲလၟေင်လၟေင် ပြာပ်အာစိုပ် ဇရေင်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ပ္ဍဲဘာပြာသာဒ် မၞုံကဵုဓုပ်ပြကာ အပ္ဍဲဂြိုပ်မဟာဝိုန် ဇရေင်ဍုင်ဝေသာလဳအိုတ်တုဲမ္ဂး လ္ၚောဝ်သ္ပဝတ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲတုဲ ဂဇအ်ဒၟံင် ပ္ဍဲဒၞါဲမွဲအိုတ်ရ။ ပ္ဍဲအခိင်ဂှ် ခမဳဂမၠိုင် မဒၠိုက်ကတဵုနူဝှ် ပ္ဍဲဒိုဟ်ပန်ဂမၠိုင်ဂှ် ဇြာဲသကှ်အိုတ်ရ၊ ဖျုန်ဆီဒေက်ခ္ဍေက်အိုတ်ရ၊ မၞုံကဵုရုပ်သာ် ဟွံကျေဝ်ဂေါဝ်အိုတ်ရ၊ မၞုံကဵုသာ်ဇကုဖျိုဟ်ဖျေတ် သၟဟ်ညံင်တၞးဆုဍုဟ်ဍုဟ်အိုတ်ရ၊ မၞုံကဵုဇကုဓရံင် ဇာလတေင်မံက်ထေင်ဒၟံင် (သၟဟ်ညံင်လးပၠးလဝ်ဇာနှိက်) အိုတ်ရ၊ ခမဳမသ္ပဒတဴ ပ္ဍဲဩင်ကြုင်ဝဂ္ဂုမုဒါတုန် မၞုံကဵုရုပ်သာ်ကျေဝ်ဂေါဝ်အိုတ်ရ၊ မၞုံကဵုဣန္ဒြဳပေင်အုဟ်အိုတ်ရ၊ မၞုံကဵုသာ်မုက္ခဝါဇြုင်ကေဝ်အိုတ်ရ၊ မၞုံကဵုသာ်စၞာံဇကုဇြုင်ကေဝ်ဗွဲတၟေင်အိုတ်ရ။ ပွမဟီုဂလာန်ဆက်မိတ် ဗွဲမမိပ်စိုတ်အိုဟ်တိၟုဟ် ကေုာံခမဳအာဂန္တုကဂမၠိုင်မွဲစွံဂှ် ဒှ်အခိုက်အလေံ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂမၠိုင်ရ။ ပ္ဍဲအခိင်ဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂှ်— “ယွံခမဳတအ် မိပ်ဇြိပ်ထတ်ယုက်အိုတ်ဟာ၊ ယိုပ်ယာပ်အိုတ်ဟာ၊ ညဳသာသၟဟ်သၟန် မိပ်စိုတ်အိုဟ်တိၟုဟ် သီုဟွံကယျာန်ဒဝါတ်သေက်ဇဵုဂမၠိုင်ဂှ် သ္ဂောံပြာပ်လုပ်ဒဂိုန် ဗွဲတသိုခ်အိုတ်ရဟာ၊ သွက်ပိဏ္ဍပါတ်လေဝ် သီုဟွံဒှ်လၟောင်ဍောင်ၜိုတ် နွံအိုတ်ရဟာ” ရဴဝွံ သၟာန်တိုန်ခမဳ ဝဂ္ဂုမုဒါဂမၠိုင်ဂှ်— မိပ်ဇြိပ်ထတ်ယုက်အိုတ်ရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ်၊ ယိုပ်ယာပ်အိုတ်ရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ်၊ ညဳသာသၟဟ်သၟန် မိပ်စိုတ်အိုဟ်တၟိုဟ် သီုဟွံကယျာန်ဒဝါတ်သေက်ဇဵုဂမၠိုင်ဂှ် သ္ဂောံပြာပ်လုပ်ဒဂိုန် ဗွဲတသိုခ်အိုတ်ရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ်၊ သွက်ပိဏ္ဍပါတ်လေဝ် သီုဟွံဒှ်လၟောင်ဍောင်ၜိုတ် နွံအိုတ်ရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ်” ရဴဝွံ ဂရင်ပတီအိုတ်ရ။ ကျာ်တြဲဂမၠိုင် သီုတီတဴလေဝ် သၟာန်သၟုက်အိုတ်ရ၊ သီုမတီတဴလေဝ် ဟွံသၟာန်သၟုက်အိုတ်ရ ။ ပ ။ နကဵုဟိုတ်ဂမၠိုင် ၜါပြကာမတွံဂး “ဓရ်ဂှ်လေဝ် ကြက်တွံအိုတ်ရ၊ သိက္ခာပိုဒ်ဂှ်လေဝ် ကြက်ပညပ်တဴ ကုကွးဂမၠိုင်အိုတ်ရ”ဂှ် ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာဂမၠိုင် သၟာန်သၟုက်တဴ ခမဳဂမၠိုင်အိုတ်ရ။ ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂှ် “ယွံခမဳတအ် မၞးတအ်ညးဂမၠိုင် မုရဴသာ်လဵု ညဳသာ သၟဟ်သၟန် မိပ်စိုတ်အိုဟ်တၟိုဟ် သီုဟွံကယျာန်ဒဝါတ်သေက်ဇဵုဂမၠိုင်ဂှ် သ္ဂောံပြာပ်လုပ်ဒဂိုန် ဗွဲတသိုခ်အိုတ်ဂှ်ရော? သွက်ပိဏ္ဍပါတ်လေဝ် သီုဟွံဒှ်လၟောင်ဍောင်ၜိုတ် နွံအိုတ်ဂှ်ရော?” ရဴဝွံ အခိင်မသၟာန်တိုန် ခမဳပဒတဴဩင်ကြုင်ဝဂ္ဂုမုဒါဂမၠိုင်ဂှ် ခမဳဂမၠိုင်ဂှ် ကလေင်ဂရင်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ပသာ်ဂှ်ရော? (ဓရ်ၛာန်မဂ်ဖိုလ်) ဂှ် နွံပြကဋ် ကုမၞးတအ်ညးဂမၠိုင်အိုတ်ဟာ ရဴဝွံ (သၟာန်တိုန်ဂှ်)— ဟွံမွဲပြာကဋ်ရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရင်ပတီအိုတ်ရ)။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ ဟီုဂရိုဟ်ရ၊ “ယွံတြုံမလ္ၚုသၟး (နူမဂ်ဖိုလ်) တအ် (ပွကမၠောန်) ဝွံ ဟွံထေက် ကုခမဳဂမၠိုင်ရ၊ ဟွံဗဗွဲရ၊ ဟွံသပ္ပါယ်ရ၊ အာကာရအရာခမဳတအ် ဟွံသေင်ရ၊ ဟွံဂပ်ဝ်ရ၊ ဟွံထေက်ကဵုသ္ပရ၊ ယွံတြုံမလ္ၚုသၟး (နူမဂ်ဖိုလ်) တအ် မုဟိုတ်မၞးတအ်ညးဂမၠိုင် သွက်ဗုင်ဂၞဴဂှ် ဟီုသ္ဂးတဴ ဂုဏ်ဓရ်ၛာန်မဂ်ဖိုလ် မပြဲလောန်လတူဓရ်ကုသလကမ္မပထစှ် မဒှ်ဂြပ်မၞိဟ်ဂမၠိုင် ကေုာံရင်သကအ် ကုခရှ်ဂမၠိုင်အိုတ်ဂှ်ရော? ယွံတြုံမလ္ၚုသၟး (နူမဂ်ဖိုလ်) တအ် မၞးတအ်ညးဂမၠိုင် ရေက်ကလိုဟ်ထောံ ဗုင်ဂၞဴဇကုနကဵုၜုန်ရေက် ဂၠေဟ်ဗုင်ဂၠဴမကေက်ဂှ် ပြဲဏီရ၊ သွက်ဗုင်ဂၞဴဂှ် ပွမဟီုသ္ဂးတဴ ဂုဏ်ဓရ်ၛာန်မဂ်ဖိုလ်ဂှ် မပြဲလောန်လတူဓရ်ကုသလကမ္မပထစှ် မဒှ်ဂြပ်မၞိဟ်ဂမၠိုင် ကေုာံရင်သကအ် ကုခရှ်ဂမၠိုင်တုန် ဟွံပြဲဟေင်ရ။ ပွမဒှ်သာ်ဂှ်ဂှ် မုဟိုတ်ဂှ်ရော? ယွံတြုံမလ္ၚုသၟး (နူမဂ်ဖိုလ်) တအ် ဟိုတ်နူဟိုတ်မတွံဂး ပွမဂစိုတ် နကဵုၜုန်ဂှ် အာစိုပ်ပွမချိုတ်ကီု ဒဒိုခ်မဆိုက်ညောန်ကဵုချိုတ်ကီုရ၊ ဟိုတ်နူဟိုတ်မတွံဂး ပွမရေက်ကလိုဟ်ထောံ ဗုင်ဂၞဴဇကု နကဵုၜုန်ဂှ် ခန္ဓဇကုလီုလာ်တုဲ ပ္ဍဲကြဴနူချိုတ်တုဲဂှ် နရက်မစာ်စ္ဍးနူတသိုခ် မဒှ်လအာဂတိ ညးဟွံခိုတ်ဆာဲတအ် မဒှ်အရာဒၞါဲဒတုံစှေ်ပြးဆာဲတုန်အာစိုပ်ဟွံမာန်ဟေင်ရ။ ယွံတြုံမလ္ၚုသၟး (နူမဂ်ဖိုလ်) တအ် ဟိုတ်နူဟိုတ်မတွံဂး ပွမဟီုသ္ဂးတဴ ဂုဏ်ဓရ်ၛာန်မဂ်ဖိုလ် မပြဲလောန်လတူဓရ်ကုသလကမ္မပထစှ် မဒှ်ဂြပ်မၞိဟ်ဂမၠိုင် ကေုာံရင်သကအ် ကုခရှ်ဂမၠိုင်ဝွံတုန် ခန္ဓဇကုလီုလာ်တုဲ ပ္ဍဲကြဴနူချိုတ်တုဲဂှ် သ္ဒးအာစိုပ်နရက် မစာ်စ္ဍးနူတသိုခ် မဒှ်လအာဂတိ ညးဟွံခိုဟ်ဆာဲတအ် မဒှ်အရာဒၞါဲဒတုံစှေ်ပြးဆာဲရ။ ယွံတြုံမလ္ၚုသၟး (နူမဂ်ဖိုလ်) တအ် ပွ (မၞံတအ်ညးဂမၠိုင် သ္ပဒး) ဝွံ ကုညးမဟွံလျုင်ဇြုင်သ္ဍိုက်ဂမၠိုင်ဏီ တၞဟ်နပွမကဵုလျုင်ဇြုင်သ္ဍိုက်ကီု ။ ပ ။ ဂရိုဟ်တုဲ တွံကဵုဂလာန်ဓရ်တုဲပ္ဍဲကြဴသ္ဂးကဵုခမဳဂမၠိုင်အိုတ်ရ။
၁.၄.၂။ ကမၠတ်ဇၞော်မသုန်တၠ
195) ယွံခမဳတအ် ကမၠတ်ဇၞော်ဂမၠိုင် မသုန်တၠဝွံ နွံတဴပြာကဋ် ပ္ဍဲလောကအိုတ်ရ၊ မသုန်တၠဂမၠိုင်တုန် ညးဍေံဂှ်ရော? ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲလောကဝွံ ကုကမၠတ်လ္ၚုဵဂှ် “အဲ မုရဴပ္ဍဲအခိင်မွဲ တွဳဗွိုင် (ကွး) ကဵုကၠံကဵုလ္ၚီတုဲ သီုဂစိုတ်တဴ သီုကဵုဂစိုတ်တဴ သီုကုတ်တဴ သီုကဵုကုတ်တဴ သီုကဵုတောံဖျိန် သီုကဵုတောံဖျိန်ဂှ် ကြက်သ္ဂောံဂေတ်ဂ္ၚေင်အာကၠုင် ပ္ဍဲကွာန်နိဂီု ဍုင်ဒၟံင်သၟိင်ဂမၠိုင်ဂှ်ရော?” ရဴဝွံ ကသပ်ဒှ်ရ။ ပ္ဍဲအခိင်မွဲသအာင် ကမၠတ်ဇၞော်ဂှ် တွဳဗွိုင် (ကွး) ကဵုကၠံကဵုလ္ၚီတုဲ သီုဂစိုတ်တဴ သီုကဵုဂစိုတ်တဴ သီုကုတ်တဴ သီုကဵုကုတ်တဴ သီုကဵုတောံဖျိန် သီုကဵုတောံဖျိန်ဂှ် ဂေတ်ဂ္ၚေင်အာကၠုင်ပ္ဍဲကွာန်နိဂီု ဍုင်ဒၟံင်သၟိင်ဂမၠိုင်ရ။ ယွံခမဳတအ် တုပ်သၟဟ်သာ်ဝွံဟေင် ပ္ဍဲသာသနာဝွံ ကုခမဳယုတ်လ္ၚုဵဂှ်— “အဲ မုရဴပ္ဍဲအခိင်မွဲ တွဳဗွိုင် (ကွး) ကဵုကၠံကဵုလ္ၚီတုဲ သီုဂွံဒုင်ကၠောန်ၜိုတ်ခိုဟ်ခိုဟ် သီုဂွံဒုင်သ္ပအဲပရဲ သီုဂွံဒုင်သၞေံသၞဴ သီုဂွံဒုင်ပူဇဴ သီုဂွံဒုင်ရှေ်သှေ်ရဴဂဴ ထပိုဲခမဳခရှ်ဂမၠိုင်ဂှ် ကလိဂွံသ္ၚာပိဏ္ဍပါတ် ဘာဂဥုဲပစ္စယ်ပန်ဂမၠိုင်တုဲ ကြက်သ္ဂောံဂေတ်ဂ္ၚေင်အာကၠုင် ပ္ဍဲကွာန်နိဂီု ဍုင်ဒၟံင်သၟိင်ဂမၠိုင်ဂှ်ရော?” ရဴဝွံ ကသပ်ဒှ်ရ။ ပ္ဍဲအခိင်မွဲသအာင် ခမဳယုတ်ဂှ် တွဳဗွိုင် (ကွး) ကဵုကၠံကဵုလ္ၚီတုဲ သီုဂွံဒုင်ကၠောန်ၜိုတ်ခိုဟ်ခိုဟ် သီုဂွံဒုင်သ္ပအဲပရဲ သီုဂွံဒုင်သၞေံသၞဴ သီုဂွံဒုင်ပူဇဴ သီုဂွံဒုင်ရှေ်သှေ်ရဴဂဴ ထပိုဲခမဳခရှ်ဂမၠိုင်ဂှ် ကလိဂွံသ္ၚာပိဏ္ဍပါတ် ဘာဂဥုဲပစ္စယ်ပန်ဂမၠိုင်တုဲ ဂေတ်ဂ္ၚေင်အာကၠုင် ပ္ဍဲကွာန်နိဂီု ဍုင်ဒၟံင်သၟိင်ဂမၠိုင်ရ။ ယွံခမဳတအ် ဣဝွံတုန် ကမၠတ်ပဌမ နွံပြာကဋ် ပ္ဍဲလောကရ။ ယွံခမဳတအ်သအာင်နူဂှ်လေဝ် ပ္ဍဲသာသနာဝွံ ခမဳယုတ်လ္ၚဵုဂှ် ဂိုင်ကတ်ကေတ် သုတ် အဘိဓရ် ဝိနယ် ဒေသနာကျာ်တြဲတွံတုဲ သ္ပလဝ်ဂြပ်ဇကုအပိုင်ရ။ (ဟွံစွံစၞးအ္စာရ)။ ယွံခမဳတအ် ဣဝွံတုန်ကမၠတ်ဇၞော်ဒုတိယ နွံပြာကဋ် ပ္ဍဲလောကရ။ ယွံခမဳတအ် သအာင်နူဂှ်လေဝ် ပ္ဍဲသာသနာဝွံ ခမဳယုတ်လ္ၚဵုဂှ် စောတ်စောဲ ညးဒ္ဂေတ်ဓရ်မွဲစွံ မၞုံကဵုဒ္ဂေတ်မသအးဇ္ၚး မဒ္ဂေတ်တဴ ဒ္ဂေတ်မသအးဇ္ၚးပွဳပွူ နကဵုဒ္ဂေတ်မဟွံပြဲ (ဒ္ဂေတ်မေထုန်) မဟွံမွဲကဵု ရိုဟ်ကၞက်ရ။ ယွံခမဳတအ် ဣဝွံတုန် ကမၠတ်ဇၞော်တတိယ နွံပြာကဋ်ပ္ဍဲလောကရ။ ယွံခမဳတအ် သအာင်နူဂှ်လေဝ် ပ္ဍဲသာသနာဝွံ ခမဳယုတ်လ္ၚဵုဂှ် ယိုက်ဒိုက်သင်ရိုဟ်ခရှ် နကဵုအာရှာမ် ဂအာင်အာရှာမ် ဘာ ဂအာင်ဘာ ဇံင်ခါတ် ဂတဵုဒလာဲခုင်ဇမၠိင် ဖုန် ဂၞဳ နုင်ဗရိုတ် ဇရဳဗရိုတ်ဇၞော် ဇရဗရိုတ် ကၠာင်ဗရိုတ် ဝါစဳ (ဗဗဴ) မုဲ မြပံင် ကွုဵဇၜံက် ပၞုတ် ဇုက်လွာဒုန် ကၟတ်ဇပူ ကၟာစာဗဲ ချောဲ တိကမၠေတ် ကယျာဆု ကယျာတိ (ၜါဣသုန်ဂကူ) မဒှ်ဂရုဘဏ် ဂရုပရိက္ခာသင်ရ၊ လှေံလှန်ရ။ ယွံခမဳတအ် ဣဝွံတုန် ကမၠတ်ဇၞော်စတုတ္ထ နွံပြကဋ်ပ္ဍဲလောကရ။ ယွံခမဳတအ် ယြဴခမဳမွဲ ဟီုကြီုပတိုန်စ ဓရ်ၛာန်မဂ်ဖိုလ် မပြဲလောန်လတူဓရ်ကုသလကမ္မပထစှ် မဒှ်ဂြပ်မၞိဟ်ဂမၠိုင် မဟွံမွဲပြာကဋ် (ပ္ဍဲသန္ထာန်ဇကု) မဟွံဍာံစၟတ်ရ၊ ခမဳဝွံ ပ္ဍဲဩကာသလောက မဒှ်မွဲဟာန်ကေုာံဒေဝတဴ မဒှ်မွဲဟာန်ကေုာံဒေဝတဴမာရ် မဒှ်မွဲဟာန်ကေုာံဗြီုဝွံကီု ပ္ဍဲဂကောံသတ် မဒှ်မွဲဟာန်ကေုာံသမဏဗြာဟ္မဏဂမၠိုင် သၟိင်ဂမၠိုင် မၞိဟ်ဂမၠိုင်ဝွံကီုပြေအ်အိုတ်ရ ဇၞော်အိုတ်ရ ကမၠတ်ဇၞော်ရောင်၊ ပွမဒှ်သာ်ဂှ်ဂှ် မုဟိုတ်ရောဟီုမ္ဂး ယွံခမဳတအ် ဟိုတ်မကၠတ်စ ပိဏ္ဍပါတ်ကောန်ညးဍုင်ကွာန်ဂမၠိုင်ရောင်။ “ပ္ဍဲသန္ထာန်ဇကုဂှ် သီုဟွံမွဲကဵုဓရ်မသၠုင်ပြဲ ခမဳမဟီုသ္ဂး ညံင်မၞုံကဵုဓရ်သၠုင်ပြဲဂှ် ညံင်ရဴသၟာဝေင် (လၟဂစေံ) မတ္ၚံက်စၞာဲကီု ကၠတ်စပိဏ္ဍပါတ် ညးဍုင်ဂမၠိုင်မ္ဂးရ။ ခမဳဂမၠိုင်မဂၠိုင် ကွက်လဝ်သ္ၚာပ္ဍဲကအ်တုဲ မၞုံသဘဴကၠိၚေတ်ပပ်ပဳ စ္ဍးခြာနူပွမသ္ၚဳလလမ်မင်မွဲတုဲ မယုတ်မာဂှ် ဟိုတ်နူပွသရာမ်ပါပ် အကုသိုလ်ကမ် သ္ဒးပြပ်အာစိုပ်နရက်အိုတ်ရ။ သီုဟွံမွဲကဵုဒ္ဂေတ်သဳလ သီုဟွံမွဲကဵုသံဝရ ပွမထိင်ဒဝ်မင်မွဲ လတူပွမစပိဏ္ဍပါတ် ကောန်ညးဍုင်ကွာန်ဂမၠိုင် မကဵုဒါန်ဂှ် ပွမဂွံစကဠောံပသဲ မစံင်ဗဂဵုလဝ်ဍာဲဍာဲဂြင်ဂှ်ပြဲဏီရ”။ ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ဟီုဂရိုဟ်တင်ဒုဟ် ခမဳပဒတဴဩင်ကြုင်ဝဂ္ဂုမုဒါဂမၠိုင် နဟိုတ်မဂၠိုင်တုဲမ္ဂး ဇကုဇကုပွမဇြိုင်ကဵုလွဳမြိမြန်ဇကုဇကု ညးသအာင်ပွမဇြိုင်ကဵုလွဳမြိမြန်ဇကုဇကု ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံဟေင် ဩဝ်စၞောန်ထ္ၜး သိက္ခာပိုဒ်ဝွံအိုတ်ညိ။ “ယြဴခမဳမွဲ သီုဟွံတီတဴ ရင်တၠုင်ပြာပ်နင်ဇကု ဓရ်ၛာန်မဂ်ဖိုလ် မပြဲလောန်လတူဓရ်ကုသလကမ္မပထစှ် မဒှ်ဂြပ်မၞိဟ်ဂမၠိုင် မဂပ်ဝ်တွံဂး လညာတ်ဉာဏ်မပြဲ မသၟဟ်အစောံ တၞဟ်နပလီုပလာ်ကၠေံ ကိလေသတုဲ ‘ရဴဝွံ အဲတီရ၊ ရဴဝွံ အဲညာတ်ရ’ ရဴဝွံ ဟီုကြီုစမ္ဂး၊ ပ္ဍဲကြဴနူအခိင် မဟီုကြီုစတုဲဂှ် (ညးသအာင်ဂမၠိုင်) ဂပ်ဝ်သၟာန်စၟဳစၟတ်တုဲကီုလေဝ် မဟဂပ်ဝ်သၟာန်စၟဳစၟတ်ကီုလဝ် အာစိုပ်အာပတ်တုဲ မၞုံကဵုပၟိက်ကဵုသအးဇ္ၚးဒှ်တုဲ ‘ယွံကောန်တၠတအ် ရဴဝွံ သီုဟွံတီတဴဂှ် တီရ ရဴဝွံ ဟီုဒးတုဲ သီုဟွံညာတ်ဂှ် ရဴဝွံ ညာတ်ရ ရဴဝွံ ဟီုဒးတုဲ ဟီုဒးဂလာန် လ္ၚုသၟးဆောတ်ယောင်တုဲ’ ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးမ္ဂး၊ ခမဳဝွံလေဝ် အာစိုပ်ပွမကျ နူသာသနာရ၊ ဟွံမွဲပွမပံင်ဖက်မွဲစွံ ကေုာံခမဳ ခိုဟ်ဆာဲဂမၠိုင်ရ” ရဴဝွံ (ဩဝ်စၞောန်ထ္ၜးအိုတ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။ ရဴဝွံဟေင် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ပညပ်တဴသိက္ခာပိုဒ်ဝွံ ကုခမဳဂမၠိုင်ရ။
196) ပ္ဍဲအခိင်ဂှ် ခမဳဂမၠိုင်ဗွဲမဂၠိုင် ပ္ဍဲမဟဂပ်ဝ်ညာတ်ဏီဂှ် ဂပ်ဝ်ညာတ်တုဲရ ရဴဝွံ မၞုံစၟတ်သမ္တီအိုတ်တုဲ ပ္ဍဲမဟဂပ်ဝ်အာစိုပ်ဏီဂှ် ဂပ်ဝ်အာစိုပ်တုဲရ ရဴဝွံ မၞုံစၟတ်သမ္တီအိုတ်တုဲ ပ္ဍဲမဟဂပ်ဝ်ကလိဂွံဏီဂှ် ဂပ်ဝ်ကလိဂွံတုဲရ ရဴဝွံ မၞုံစၟတ်သမ္တီအိုတ်တုဲ ပ္ဍဲမဟဂပ်ဝ်သ္ပဇၞောဝ်မတ်ဏီဂှ် ဂပ်ဝ်သ္ပဇၞောဝ်မတ်တုဲရ ရဴဝွံ မၞုံစၟတ်သမ္တီအိုတ်တုဲ နပွမထေင်ဇၞော်ဂှ် ဟီုထ္ၜးအရဟတ္တဖိုလ်အိုတ်ရ၊ ကုခမဳဂမၠိုင်ဂှ် ပ္ဍဲမွဲအခိင်သအာင် သွက်ရာဂဂွံကဵုဒှ်လေဝ် စိုတ်လၟောဝ်အာရ၊ သွက်ဒေါသဂွံကဵုဒှ်လေဝ် စိုတ်လၟောဝ်အာရ၊ သွက်မောဟဂွံကဵုဒှ်လေဝ် စိုတ်လၟောဝ်အာရ။ “တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ဂပ်ဝ်ပညပ်လဝ် သိက္ခာပိုဒ်တုဲရ၊ ပိုဲညးဂမၠိုင်လေဝ် ပ္ဍဲမဟဂပ်ဝ်ညာတ်ဏီဂှ် ဂပ်ဝ်ညာတ်တုဲရ ရဴဝွံ မၞုံစၟတ်သမ္တီအိုတ်တုဲ ပ္ဍဲမဟဂပ်ဝ်အာစိုပ်ဏီဂှ် ဂပ်ဝ်အာစိုပ်တုဲရ ရဴဝွံ မၞုံစၟတ်သမ္တီအိုတ်တုဲ ပ္ဍဲမဟဂပ်ဝ်ကလိဂွံဏီဂှ် ဂပ်ဝ်ကလိဂွံတုဲရ ရဴဝွံ မၞုံစၞတ်သမ္တီအိုတ်တုဲ ပ္ဍဲမဟဂပ်ဝ်သ္ပဇၞောဝ်မတ်ဏီဂှ် ဂပ်ဝ်သ္ပဇၞောဝ်မတ်တုဲရ ရဴဝွံ မၞုံစၟတ်သမ္တီအိုတ်တုဲ နပွမထေင်ဇၞော်ဂှ် ဟီုထ္ၜးဒးအရဟတ္တဖိုလ်အိုတ်တုဲရ၊ ပသာ်ဂှ်ရော? ပိုဲညးဂမၠိုင်စှေ်ပါရာဇိကအိုတ်ဟာ” ရဴဝွံ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂမၠိုင်ဂှ်ရ။ ဂရင်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလပိုဉ်အာနန္ဒအိုတ်ရ၊ တဳလပိုဉ်အာနန္ဒ ဂရင်ပတီဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲရ။ ယွံအာနန္ဒ ယြဴခမဳဂမၠိုင် ပ္ဍဲမဟဂပ်ဝ်ညာတ်ဏီဂှ် ဂပ်ဝ်ညာတ်တုဲရ ရဴဝွံ မၞုံစၟတ်သမ္တီအိုတ်တုဲ ပ္ဍဲမဟဂပ်ဝ်အာစိုပ်ဏီဂှ် ဂပ်ဝ်အာစိုပ်တုဲရ ရဴဝွံ မၞုံစၟတ်သမ္တီအိုတ်တုဲ ပ္ဍဲမဟဂပ်ဝ်ကလိဂွံဏီဂှ် ဂပ်ဝ်ကလိဂွံတုဲရ ရဴဝွံ မၞုံစၟတ်သမ္တီအိုတ်တုဲ ပ္ဍဲမဟဂပ်ဝ်သ္ပဇၞောဝ်မတ်ဏီဂှ် ဂပ်ဝ်သ္ပဇၞောဝ်မတ်တုဲရ ရဴဝွံ မၞုံစၟတ်သမ္တီအိုတ်တုဲ နပွမထေင်ဇၞော်ဂှ် ဟီုထ္ၜးအရဟတ္တဖိုလ်အိုတ်ရ၊ ပွမဟီုထ္ၜးအရဟတ္တဖိုလ် နပွမထေင်ဇၞော်ဂှ်တုန် ဟွံရုမ်ဂပ်ကဵုကော်ခဴ ရဴဝွံ ဟိုတ်ပွမဒးအာပတ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံဟေင် ဩဝ်စၞောန်ထ္ၜးသိက္ခာပိုဒ်ဝွံအိုတ်ညိ။
197) ယြဴခမဳမွဲ သီုဟွံတီတဴ ရင်တၠုင်ပြာပ်နင်ဇကု ဓရ်ၛာန်မဂ်ဖိုလ် မပြဲလောန်လတူဓရ်ကုသလကမ္မပထစှ် မဒှ်ဂြပ်မၞိဟ်ဂမၠိုင် မဂပ်ဝ်တွံဂး လညာတ်ဉာဏ်မပြဲ မသၟဟ်အစောံတၞဟ်နပလီုပလာ်ကၠေံ ကိလေသတုဲ ‘ရဴဝွံ အဲတီရ၊ ရဴဝွံ အဲညာတ်ရ’ ရဴဝွံ ဟီုကြီုစမ္ဂး၊ ပ္ဍဲကြဴ နူအခိင် မဟီုကြီုစတုဲဂှ် (ညးသအာင်ဂမၠိုင်) ဂပ်ဝ်သၟာန်စၟဳစၟတ်တုဲကီုလဝ် မဟဂပ်ဝ်သၟာန်စၟဳစၟတ်ကီုလဝ် အာစိုပ်အာပတ်တုဲ မၞုံကဵုပၟိက်ကဵုသအးဇ္ၚးဒှ်တုဲ ‘ယွံကောန်တၠတအ် ရဴဝွံ သီုဟွံတီတဴဂှ် တီရ ရဴဝွံ ဟီုဒးတုဲ သီုဟွံညာတ်ဂှ် ရဴဝွံ ညာတ်ရ ရဴဝွံ ဟီုဒးတုဲ ဟီုဒးဂလာန်လ္ၚုသၟးဆောတ်ယောင်တုဲ’ ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးမ္ဂး၊ ဝေင်ပါဲကၠေံ ပွမထေင်ဇၞော်တုဲ ခမဳဝွံလေဝ် အာစိုပ်ပွမကျနူသာသနာရ၊ ဟွံမွဲပွမပံင်ဖက်မွဲစွံ ကေုာံခမဳခိုဟ်ဆာဲဂမၠိုင်ရ ရဴဝွံ (ဩဝ်စၞောန်ထ္ၜးအိုတ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။
၁.၄.၃။ ပွံက်စတုတပါရာဇိကသိက္ခာပိုဒ်
198) ယြဴ မ္ဂးဂှ် ယြဴဍေံမၞုံသဘဴမဖှ်သာ်လဵု ။ ပ ။ ခမဳ မ္ဂးဂှ် ။ ပ ။ ပ္ဍဲအရာဝွံ ညးမအာစိုပ်ဒဒှ်ခမဳ နဉတ္တိစတုတ္ထကမ်ဝွံ ဂပ်ဝ်နွံပၟိက်ရဴဝွံမ္ဂး ခမဳရ။ သီုဟွံတီတဴ မ္ဂးဂှ် ဓရ်ကုသိုလ်မဟွံမွဲ မဟွံဍာံစၟတ် မဟွံမွဲပြာကဋ် ပ္ဍဲဇကုဂှ် “ဓရ်ကုသိုလ် နွံကုအဲရ” ရဴဝွံ သီုဟွံတီတဴ သီုဟွံညာတ်တဴ။ ဓရ်ၛာန်မဂ်ဖိုလ် မပြဲလောန်လတူဓရ်ကုသလကမ္မပထစှ် မဒှ်ဂြပ်မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် မ္ဂးဂှ် ၛာန် ဝိမောက္ခ သမာဓိ သမာပတ် လညာတ်ဉာဏ် ပွမဇၞော်ပၟဝ်မဂ် ပွမသ္ပဇၞောဝ်မတ်ဖဵု ပွမပါဲကၠေံ ကိလေသ ပွမစာ်စ္ဍးနူနဳဝရဏ ပွမမိပ်လဟိၚ် ပ္ဍဲဘာမလ္ၚုသ္ၚိတ်ဇြရောၚ်။ ရၚ်တၠုၚ်ပြာပ်နၚ်ဇကုတုဲ မ္ဂးဂှ် ဓရ်ကုသိုလ်ဂမၠိုၚ်ဂှ်လေဝ် ရၚ်တၠုၚ်ပြာပ်နၚ်ဇကုရ၊ ဇကုဇကုလေဝ် ရၚ်တၠုၚ်ပြာပ်ဏာ ဓရ်ကုသိုလ်ဂမၠိုၚ်ဂှ်ရ။ ဉာဏ် မ္ဂးဂှ် ဝိဇ္ဇာပိပြကာရောၚ်။ လညာတ် မ္ဂးဂှ် ဉာဏ်ဂှ်လညတ်မ္ဂးရ၊ လညာတ်ဂှ် ဉာဏ်မ္ဂးရ။ ဟီုကြီုစမ္ဂး မ္ဂးဂှ် ကုညးဗြဴကီုလဝ် ကုညးတြုံကီုလဝ် ကုခရှ်လဝ် ကုခမဳကီုလဝ် ဟီုကြီုစမ္ဂး။ ရဴဝွံ အဲတီရ၊ ရဴဝွံ အဲညာဝ်ရ မ္ဂးဂှ် “အဲတီ ဓရ်ဂမၠိုၚ်ဂှ်ရ၊ အဲညာတ် ဓရ်ဂမၠိုၚ်ဂှ်ရ၊ ဓရ်ဂမၠိုၚ်ဂှ်လေဝ် နွံပ္ဍဲအဲရ၊ အဲလေဝ် ပြာကဋ် ပ္ဍဲဓရ်ဂမၠိုၚ်ဂှ်ရ” ရဴဝွံ (ပွဟီုလဴစရောၚ်)။ ပ္ဍဲကြဴနူအခိၚ် မဟီုကြီုစတုဲ မ္ဂးရ ယြဴပ္ဍဲခဏမွဲ ဟီုကြီုရ၊ ကလိလောန်ခဏဂှ် လယဂှ်မုဟုတ်ဂှ်မ္ဂး။ (ညးသအာၚ်ဂမၠိုၚ်) ဂပ်ဝ်သၟာန်စၟဳစၟတ်တုဲကီုလဝ် မ္ဂးဂှ် ယြဴဝတ္ထုမွဲ ဒုၚ်ဝန်ရ၊ ဝတ္ထုဂှ် “တၠအဲ ကလိဂွံ မုရဴဓရ်မွဲဂှ်ရော? တၠအဲ သာ်လဵုကလိဂွံဂှ်ရော? တၠအဲ မုရဴပ္ဍဲအခိၚ်မွဲ ကလိဂွံဂှ်ရော? တၠအဲ မုရဴပ္ဍဲဌာန်မွဲ ကလိဂွံဂှ်ရော? တၠအဲ ပါဲကၠေံ မုရဴကိလေသဂမၠိုၚ်ဂှ်ရော? တၠအဲကလိဂွံ မုရဴဓရ်ဂမၠိုၚ်ဂှ်ရော?” သၟာန်စၟဳစၟတ်မ္ဂး။ ဟဂပ်ဝ်သၟာန်စၟဳစၟတ်ကီုလဝ် မ္ဂးဂှ် ညးလဵုမွဲလေဝ် သီုဟွံသၟာန် ဟွံစၟဳစၟတ်။ အာစိုပ်အာပတ်တုဲ မ္ဂးဂှ် မၞုံကဵုပၟိက်ယုတ်သဝ်ပြေအ်ဒှ်တုဲ ပၟိက်ပြေအ်မဂပ်ဝ်ပ္ဍဵုပ္ဍိုက် ရာန်သကိုတ်ဒှ်တုဲ ဟီုကြီုပတိုန်စ ဓရ်ၛာန်မဂ်ဖိုလ် မပြဲလောန်လတူဓရ်ကုသလကမ္မပထစှ် မဒှ်ဂြပ်မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် မဟွံမွဲပြာကဋ် မဟွံဍာံစၟတ်တုဲ အာစိုပ်အာပတ်ပါရာဇိကတုဲဒှ်ရ။ မၞုံကဵုပၟိက်ကဵုသအးဇ္ၚးဒှ်တုဲ မ္ဂးဂှ် ခရှ်ကီုလဝ် မိက်ဒှ်တုဲ ဥပကီုလဝ် မိက်ဒှ်တုဲ ပၟၚ်အာရှာမ်ကီုလဝ် မိက်ဒှ်တုဲ သာမဏဳကီုလဝ် မိက်ဒှ်တုဲ။ ယွံကောန်တၠတအ် ရဴဝွံ သီုဟွံတီတဴဂှ် တီရ ရဴဝွံ ဟီုဒးတုဲ သီုဟွံညာတ်ဂှ် ရဴဝွံညာတ်ရ ရဴဝွံဟီုဒးတုဲ မ္ဂးဂှ် “အဲ ဟွံတီဓရ်ဂမၠိုၚ်ဂှ်ရ၊ အဲဟွံညာတ်ဓရ်ဂမၠိုၚ်ဂှ်ရ၊ ဓရ်ဂမၠိုၚ်ဂှ်လေဝ် ဟွံမွဲပ္ဍဲအဲအိုတ်ရ၊ အဲလေဝ် ဟွံပြာကဋ် ပ္ဍဲဓရ်ဂမၠိုၚ်ဂှ်ရ” ရဴဝွံ (ပွဟီုလဴစရောၚ်)။ ဟီုဒးဂလာန်လ္ၚုသၟး ဆောတ်ယောၚ်တုဲ မ္ဂးဂှ် အဲဟီုဒးဂလာန်လ္ၚုသၟးတုဲရ၊ အဲဟီုဒးဂလာန်ဆောတ်ယောၚ်တုဲရ၊ အဲဟီုဒးဂလာန် ဟွံဍာံစၟတ်တုဲရ၊ အဲသီုဟွံတီဂှ် ဟီုဒးတုဲရ။ ဝေၚ်ပါဲကၠေံ ပွမထေၚ်ဇၞော်တုဲ မ္ဂးဂှ် ပါဲကၠေံ ပွမထေၚ်ဇၞော်တုဲ။ ခမဳဝွံလေဝ် မ္ဂးဂှ် ထံက်ရံၚ်ကဵုခမဳကိုပ်ကၠာဂမၠိုၚ်တုဲ ဂပ်ဝ်သ္ဂးရ။ အာစိုပ်ပွမကျ နူသာသနာရ မ္ဂးဂှ် ဗွဲဥပမာမ္ဂး တၞံတာကအ်ပိုတ်အာတုဲဂှ် သၟဟ်ညံၚ်ရဴတၞဟ်နပွမကလေၚ်ကၠုတ်ဍိုပ်ဍဴမွဲလှေ်ပၠန် ဟွံမာန်ကီု တုပ်သၟဟ်သာ်ဝွံရ ခမဳ မၞုံကဵုပၟိက်ယုတ်သဝ်ပြေအ်ဒှ်တုဲ ပၟိက်ပြေအ်မဂပ်ဝ်ပ္ဍဵုပ္ဍိုက်ရာန်သကိုတ်ဒှ်တုဲ ဟီုကြီုပတိုန်စ ဓရ်ၛာန် မဂ်ဖိုလ် မပြဴလောန်လတူဓရ်ကုသလကမ္မပထစှ် မဒှ်ဂြပ်မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် မဟွံမွဲပြာကဋ် မဟွံဍာံစၟတ်တုဲဂှ် ခမဳဟွံသေၚ်ရ၊ တၞောဝ်ကျာ်ကောန်သၟိၚ်သာကျဝၚ် ဟွံသေၚ်ရ၊ ဟိုတ်ဂှ်ရ “အာစိုပ် ပွမကျနူသာသနာရ” ရဴဝွံ ဂပ်ဝ်သ္ဂးရ။ ပ္ဍဲအရာ ဟွံမွဲကဵုပွမပံၚ်ဖက် ကေုာံခမဳခိုဟ်ဆာဲဂမၠိုၚ်မွဲစွံဂှ် ပွမပံၚ်ဖက်မ္ဂးဂှ် ပွမသ္ပဝိနယ်ကမ်မွဲစွံ ပွမစၞောန်ထ္ၜး (ဖ္ဍောတ်) ပါတိမုက်မွဲစွံ ပွမဒ္ဂေတ်လ္ၚတ် ပဒတဴမွဲစွံရောၚ်။ သီုဖအိုတ်ဝွံ ပွမပံၚ်ဖက်မ္ဂးရ၊ ပွမပံၚ်ဖက်ဂှ် ဟွံမွဲမွဲစွံ ကေုာံခမဳမစှေ်ပါရာဇိကဂှ်ရ၊ ဟိုတ်ဂှ်ရ ကော်ခဴဂး “ဟွံမွဲကဵုပွမပံၚ်ဖက် ကေုာံခမဳခိုဟ်ဆာဲဂမၠိုၚ်မွဲစွံ” ရ။
199) ဓရ်ၛာန်မဂ်ဖိုလ် မပြဲလောန်လတူဓရ်ကုသလကမ္မပထစှ် မဒှ်ဂြပ်မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် မ္ဂးဂှ် ၛာန်၊ ဝိမောက္ခ၊ သမာဓိ၊ သမာပတ်၊ လညာတ်ဉာဏ်၊ ပွမဇၞော်ပၟဝ်မဂ်၊ ပွမသ္ပဇၞောဝ်မတ်ဖိုလ်၊ ပွမပါဲကၠေံကိလေသ၊ ပွမစာ်စ္ဍးနူနဳဝရဏ၊ ပွမမိပ်လဟိၚ် ပ္ဍဲဘာမလ္ၚုသ္ၚိတ်ဇြရောၚ်။ ၛာန် မ္ဂးဂှ် ပဌမၛာန်၊ ဒုတိယၛာန်၊ တတိယၛာန်၊ စတုတ္ထၛာန်ရောၚ်။ ဝိမောက္ခ မ္ဂးဂှ် ‘သုညတဝိမောက္ခ’ လ္ၚုသုန်ဂြာံနူကိလေသတုဲ ပွမတိတ်ဗၠး ‘အနိမိတ္တဝိမောက္ခ’ ဟွံမွဲကဵုနိမိတ်ဟိုတ်ကိလေသတုဲ ပွမတိတ်ဗၠး ‘အပ္ပဏိဟိတဝိမောက္ခ’ ဟွံမွဲကဵုပွမရာဒနာကိလေသတုဲ ပွမတိတ်ဗၠးရောၚ်။ သမာဓိ မ္ဂးဂှ် ‘သုညတသမာဓိ’ လ္ၚုသုန်ဂြာံနူကိလေသတုဲ ပွမတန်ကြန် ‘အနိမိတ္တသမာဓိ’ ဟွံမွဲကဵုနိမိတ်ဟိုတ်ကိလေသတုဲ ပွမတန်ကြန် ‘အပ္ပဏိဟိတသမာဓိ’ ဟွံမွဲကဵုပွမရာဒနာကိလေသတုဲ ပွမတန်ကြန်ရောၚ်။ သမာပတ် မ္ဂးဂှ် ‘သုညတသမာပတ်’ လ္ၚုသုန်ဂြာံနူကိလေသတုဲ ပွမလုပ်စ ‘အနိမိတ္တသမာပတ်’ ဟွံမွဲကဵုနိမိတ်ဟိုတ်ကိလေသတုဲ ပွမလုပ်စ ‘အပ္ပဏိဟိတသမာပတ်’ ဟွံမွဲကဵုပွမရာဒနာကိလေသတုဲ ပွမလုပ်စရောၚ်။ လညာတ်ဉာဏ် မ္ဂးဂှ် ဝိဇ္ဇာပိပြကာရောၚ်။ ပွမဇၞော်ပၟဝ်မဂ် မ္ဂးဂှ် သတိပဋ္ဌာန်ပန်ပြကာ၊ သမ္မပ္ပဓါန်ပန်ပြကာ၊ ဣဒ္ဓိပါဒ်ပန်ပြကာ၊ ဣန္ဒြဳမသုန်ပြကာ၊ ဗိုလ်မသုန်ပြကာ၊ ဗောဇ္ၛၚ်ထပှ်ပြကာ၊ မဂ္ဂၚ်ဒ္စါံပြကာ မပြဲရောၚ်။ ပွမသ္ပဇၞောဝ်မတ်ဖိုလ် မ္ဂးဂှ် ပွမသ္ပဇၞောဝ်မတ် သောတာပတ္တိဖိုလ်၊ ပွမသ္ပဇၞောဝ်မတ်သကဒါဂါမိဖိုလ်၊ ပွမသ္ပဇၞော်မတ် အနာဂါမိဖိုလ်၊ ပွမသ္ပဇၞောဝ်မတ် အရဟတ္တဖိုလ်ရောၚ်။ ပွမပါဲကၠေံကိလေသ မ္ဂးဂှ် ပွမပါဲကၠေံရာ၊ ပွမပါဲကၠေံဒေါသ၊ ပွမပါဲကၠေံမောဟရောၚ်။ ပွမစာ်စ္ဍးနူနဳဝရဏ မ္ဂးဂှ် ပွမစာ်စ္ဍးနူ ‘နဳဝရဏ’ ကၟာတ်လဒဵုစိုတ် နူရာဂ၊ ပွမစာ်စ္ဍးနူ ‘နဳဝရဏ’ ကၟာတ်လဒဵုစိုတ် နူဒေါသ၊ ပွမစာ်စ္ဍးနူ ‘နဳဝရဏ’ ကၟာတ်လဒဵုစိုတ် နူမောဟရောၚ်။ ပွမမိပ်လဟိၚ် ပ္ဍဲဘာမလ္ၚုသ္ၚိတ်ဇြ မ္ဂးဂှ် ပွမမိပ်လဟိၚ် ပ္ဍဲဘာမလ္ၚုသ္ၚိတ်ဇြ နပဌမၛာန်၊ ပွမမိပ်လဟိၚ် ပ္ဍဲဘာမလ္ၚုသ္ၚိတ်ဇြ နဒုတိယၛာန်၊ ပွမမိပ်လဟိၚ် ပ္ဍဲဘာမလ္ၚုသ္ၚိတ်ဇြနတတိယၛာန်၊ ပွမမိပ်လဟိၚ် ပ္ဍဲဘာမလ္ၚုသ္ၚိတ်ဇြ နစတုတ္ထၛာန်ရောၚ်။
၁.၄.၄။ စတုတ္ထပါရာဇိက သုဒိကဝါရ
200) ပ္ဍဲကိုပ်ကၠာ ဟဂွံဟီုဏီဟေၚ် ခမဳဂှ် “ဟီု ဟွံဍာံစၟတ်ဏောဝ်” ရဴဝွံ တီရ၊ ခမဳဃောဟီုဂှ် “ဟီု ဟွံဍာံစၟတ်ရ” ရဴဝွံ တီရ၊ ခမဳဟီုတုဲဂှ် “အဲဟီုဒး ဟွံဍာံစၟတ်တုဲ” ရဴဝွံ တီရ၊ နဟိုတ်ဂမၠိုၚ် ပိသာ် (ဝွံ) လုပ်စ ပဌမၛာန်တုဲရ ရဴဝွံ ကုခမဳမဟီုဂလာန်ဟွံဍာံစၟတ် သီုမတီတဴဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။ ပ္ဍဲကိုပ်ကၠာ ဟဂွံဟီုဏီဟေၚ် ခမဳဂှ် “ဟီု ဟွံဍာံစၟတ်ဏောဝ်” ရဴဝွံ တီရ၊ ခမဳဃောဟီုဂှ် “ဟီု ဟွံဍာံစၟတ်ရ” ရဴဝွံ တီရ၊ ခမဳဟီုတုဲဂှ် “အဲဟီုဒး ဟွံဍာံစၟတ်တုဲ” ရဴဝွံ တီရ၊ ဂြောပ်ဗ္ဒန်လဝ် ကွေတ် (ဇကုမတွံဂး ပဌမၛာန် ဟွံမွဲကုအဲရ) တုဲ နဟိုတ်ဂမၠိုၚ်ပန်သာ် လုပ်စပဌမၛာန်တုဲရ ရဴဝွံ ကုခမဳ မဟီုဂလာန်ဟွံဍာံစၟတ် သီုမတီတဴ ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။ ပ္ဍဲကိုပ်ကၠာ ဟွံဂွံဟီုဏီဟေၚ် ခမဳဂှ် “ဟီု ဟွံဍာံစၟတ်ဏောဝ်” ရဴဝွံ တီရ၊ ခမဳဃောဟီုဂှ် “ဟီု ဟွံဍာံစၟတ်ရ” ရဴဝွံ တီရ၊ ခမဳဟီုတုဲဂှ် “အဲဟီုဒးဟွံဍာံစၟတ်တုဲ” ရဴဝွံ တီရ၊ ဂြောပ်ဗ္ဒန်လဝ် ကွေတ် (ဇကုမတွံဂး ပဌမၛာန် ဟွံမွဲကုအဲရ) တုဲ ဂြောပ်ဗ္ဒန်လဝ် ပွမဒးဂၞပ်တုပ်စိုတ် (ဇကုမတွံဂး ပဌမၛာန် ဟွံမွဲကုအဲရ) တုဲ နဟိုတ်ဂမၠိုၚ်မသုန်သာ် လုပ်စပဌမၛာန်တုဲရ ရဴဝွံ ကုခမဳ မဟီုဂလာန်ဟွံဍာံစၟတ် သီုမတီတဴ ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။ ပ္ဍဲကိုပ်ကၠာ ဟွံဂွံဟီုဏီဟေၚ် ခမဳဂှ် “ဟီု ဟွံဍာံစၟတ်ဏောဝ်” ရဴဝွံ တီရ၊ ခမဳဃောဟီုဂှ် “ဟီု ဟွံဍာံစၟတ်ရ” ရဴဝွံ တီရ၊ ခမဳဟီုတုဲဂှ် “အဲ ဟီုဒးဟွံဍာံစၟတ်တုဲ” ရဴဝွံ တီရ၊ ဂြောပ်ဗ္ဒန်လဝ် ကွေတ် (ဇကုမတွံဂး ပဌမၛာန် ဟွံမွဲကုအဲရ) တုဲ ဂြောပ်ဗ္ဒန်လဝ် ပွမဒးဂၞပ်တုပ်စိုတ် (ဇကုမတွံဂး ပဌမၛာန် ဟွံမွဲကုအဲရ) တုဲ ဂြောပ်ဗ္ဒန်လေဝ် ပွမသ္ဍိုက်မၠိုက် ကြိုက်စိုတ် (ဇကုမတွံဂး ပဌမၛာန် ဟွံမွဲကုအဲရ) တုဲ နဟိုတ်ဂမၠိုၚ်တြဴသာ် လုပ်စပဌမၛာန်တုဲရ ရဴဝွံ ကုခမဳမဟီုဂလာန်ဟွံဍာံစၟတ် သီုမတီတဴ ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။ ပ္ဍဲကိုပ်ကၠာ ဟွံဂွံဟီုဏီဟေၚ် ခမဳဂှ် “ဟီု ဟွံဍာံစၟတ်ဏောဝ်” ရဴဝွံ တီရ၊ ခမဳဃောဟီုဂှ် “ဟီု ဟွံဍာံစၟတ်ရ” ရဴဝွံ တီရ၊ ခမဳဟီုတုဲဂှ် “အဲ ဟီုဒးဟွံဍာံစၟတ်တုဲ” ရဴဝွံ တီရ၊ ဂြောပ်ဗ္ဒန်လဝ် ကွေတ် (ဇကုမတွံဂး ပဌမၛာန် ဟွံမွဲကုအဲရ) တုဲ ဂြောပ်ဗ္ဒန်လဝ် ပွမဒးဂၞပ်တုပ်စိုတ် (ဇကုမတွံဂး ပဌမၛာန် ဟွံမွဲကုအဲရ) တုဲ ဂြောပ်ဗ္ဒန်လဝ် တၚ်ရန်တၟံ (ဇကုမတွံဂး ပဌမၛာန် ဟွံမွဲကုအဲရ) တုဲ နဟိုတ်ဂမၠိုၚ်ထပှ်သာ် လုပ်စပဌမၛာန်တုဲရ ရဴဝွံ ကုခမဳမဟီုဂလာန် ဟွံဍာံစၟတ် သီုမတီတဴ ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။
201) ပ္ဍဲကိုပ်ကၠာ ဟွံဂွံဟီုဏီဟေၚ် ခမဳဂှ် “ဟီု ဟွံဍာံစၟတ်ဏောဝ်” ရဴဝွံ တီရ၊ ခမဳဃောဟီုဂှ် “ဟီု ဟွံဍာံစၟတ်” ရဴဝွံ တီရ၊ ခမဳဟီုတုဲဂှ် “အဲ ဟီုဒးဟွံဍာံစၟတ်တုဲ” ရဴဝွံ တီရ၊ နဟိုတ်ဂမၠိုၚ်ပိသာ် (ဝွံ) လုပ်စပဌမၛာန်ရ ရဴဝွံ ကုခမဳ မဟီုဂလာန်ဟွံဍာံစၟတ် သီုမတီတဴ ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။ ပ္ဍဲကိုပ်ကၠာ ဟွံဂွံဟီုဏီဟေၚ် ခမဳဂှ် “ဟီု ဟွံဍာံစၟတ်ဏောဝ်” ရဴဝွံ တီရ၊ ခမဳဃောဟီုဂှ် “ဟီုဟွံဍာံစၟတ်ရ” ရဴဝွံ တီရ၊ ခမဳဟီုတုဲဂှ် “အဲ ဟီုဒးဟွံဍာံစၟတ်တုဲ” ရဴဝွံ တီရ၊ ဂြောပ်ဗ္ဒန်လဝ်ကွေတ်တုဲ နဟိုတ်ဂမၠိုၚ်ပန်သာ် လုပ်စပဌမၛာန် ရဴဝွံ ကုခမဳ မဟီုဂလာန်ဟွံဍာံစၟတ်ဂှ် သီုမတီတဴ ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။ ပ္ဍဲကိုပ်ကၠာ ဟဂွံဟီုဏီဟေၚ် ခမဳဂှ် “ဟီု ဟွံဍာံစၟတ်ဏောဝ်” ရဴဝွံ တီရ၊ ခမဳဃောဟီုဂှ် “ဟီု ဟွံဍာံစၟတ်ရ” ရဴဝွံတီရ၊ ခမဳဟီုတုဲဂှ် “အဲ ဟီုဒးဟွံဍာံစၟတ်တုဲ” ရဴဝွံ တီရ၊ ဂြောပ်ဗ္ဒန်လဝ်ကွေတ်တုဲ ဂြောပ်ဗ္ဒန်လဝ် ပွမဒးဂၞပ်တုပ်စိုတ်တုဲ နဟိုတ်ဂမၠိုၚ်မသုန်သာ် လုပ်စပဌမၛာန်ရ ရဴဝွံ ကုခမဳ မဟီုဂလာန်ဟွံဍာံစၟတ် သီုမတီတဴ ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။ ပ္ဍဲကိုပ်ကၠာ ဟွံဂွံဟီုဏီဟေၚ် ခမဳဂှ် “ဟီု ဟွံဍာံစၟတ်ဏောဝ်” ရဴဝွံ တီရ၊ ခမဳဃောဟီုဂှ် “ဟီု ဟွံဍာံစၟတ်ရ” ရဴဝွံ တီရ၊ ခမဳဟီုတုဲဂှ် “အဲ ဟီုဒးဟွံဍာံစၟတ်တုဲ” ရဴဝွံ တီရ၊ ဂြောပ်ဗ္ဒန်လဝ်ကွေတ်တုဲ ဂြောပ်ဗ္ဒန်လဝ်ပွမဒးဂၞပ်စိုတ်တုဲ ဂြောပ်ဗ္ဒန်လဝ် ပွမသ္ဍိုက်မၠိုက်ကြိုက်စိုတ်တုဲ နဟိုတ်ဂမၠိုၚ်တြဴသာ် လုပ်စပဌမၛာန် ရဴဝွံ ကုခမဳ မဟီုဂလာန်ဟွံဍာံစၟတ် သီုမတီတဴ ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။ ပ္ဍဲကိုပ်ကၠာ ဟွံဂွံဟီုဏီဟေၚ် ခမဳဂှ် “ဟီု ဟွံဍာံစၟတ်ဏောဝ်” ရဴဝွံ တီရ၊ ခမဳဃောဟီုဂှ် “ဟီု ဟွံဍာံစၟတ်ရ” ရဴဝွံ တီရ၊ ခမဳဟီုတုဲဂှ် “အဲ ဟီုဒးဟွံဍာံစၟတ်တုဲ” ရဴဝွံ တီရ၊ ဂြောပ်ဗ္ဒန်လဝ်ကွေတ်တုဲ ဂြောပ်ဗ္ဒန်လဝ်ပွမဒးဂၞပ်စိုတ်တုဲ ဂြောပ်ဗ္ဒန်လဝ် ပွမသ္ဍိုက်မၠိုက်ကြိုက်စိုတ်တုဲ ဂြောပ်ဗ္ဒန်လဝ် တၚ်ရန်တၟံတုဲ နဟိုတ်ဂမၠိုၚ်ထပှ်သာ် လုပ်စပဌမၛာန် ရဴဝွံ ကုခမဳ မဟီုဂလာန်ဟွံဍာံစၟတ် သီုမတီတဴ ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။
202) ပ္ဍဲကိုပ်ကၠာ ဟွံဂွံဟီုဏီဟေၚ် ခမဳဂှ် “ဟီု ဟွံဍာံစၟတ်ဏောဝ်” ရဴဝွံ တီရ၊ ခမဳဃောဟီုဂှ် “ဟီု ဟွံဍာံစၟတ်ရ” ရဴဝွံ တီရ၊ ခမဳဟီုတုဲဂှ် “အဲ ဟီုဒးဟွံဍာံစၟတ်တုဲ” ရဴဝွံ တီရ၊ နဟိုတ်ဂမၠိုၚ်ပိသာ် (ဝွံ) လုပ်စဒၟံၚ်ပဌမၛာန်ရ ရဴဝွံ ကုခမဳ မဟီုဂလာန်ဟွံဍာံစၟတ် သီုမတီတဴ ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။ ပ္ဍဲကိုပ်ကၠာ ဟွံဂွံဟီုဏီဟေၚ် ခမဳဂှ် “ဟီု ဟွံဍာံစၟတ်ဏောဝ်” ရဴဝွံ တီရ၊ ခမဳဃောဟီုဂှ် “ဟီု ဟွံဍာံစၟတ်ရ” ရဴဝွံ တီရ၊ ခမဳဟီုတုဲဂှ် “အဲ ဟီုဒးဟွံဍာံစၟတ်တုဲ” ရဴဝွံ တီရ၊ ဂြောပ်ဗ္ဒန်လဝ်ကွေတ်တုဲ နဟိုတ်ဂမၠိုၚ်ပန်သာ် လုပ်စဒၟံၚ်ပဌမၛာန်ရ ရဴဝွံ ကုခမဳ မဟီုဂလာန်ဟွံဍာံစၟတ် သီုမတီတဴ ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။ ပ္ဍဲကိုပ်ကၠာ ဟွံဂွံဟီုဏီဟေၚ် ခမဳဂှ် “ဟီု ဟွံဍာံစၟတ်ဏောဝ်” ရဴဝွံ တီရ၊ ခမဳဃောဟီုဂှ် “ဟီု ဟွံဍာံစၟတ်ရ” ရဴဝွံ တီရ၊ ခမဳဟီုတုဲဂှ် “အဲ ဟီုဒးဟွံဍာံစၟတ်တုဲ” ရဴဝွံ တီရ၊ ဂြောပ်ဗ္ဒန်လဝ်ကွေတ်တုဲ ဂြောပ်ဗ္ဒန်လဝ်ပွမဒးဂၞပ်စိုတ်တုဲ နဟိုတ်ဂမၠိုၚ်မသုန်သာ် လုပ်စဒၟံၚ်ပဌမၛာန်ရ ရဴဝွံ ကုခမဳ မဟီုဂလာန်ဟွံဍာံစၟတ် သီုမတီတဴ ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။ ပ္ဍဲကိုပ်ကၠာ ဟွံဂွံဟီုဏီဟေၚ် ခမဳဂှ် “ဟီု ဟွံဍာံစၟတ်ဏောဝ်” ရဴဝွံ တီရ၊ ခမဳဃောဟီုဂှ် “ဟီု ဟွံဍာံစၟတ်ရ” ရဴဝွံ တီရ၊ ခမဳဟီုတုဲဂှ် “အဲ ဟီုဒးဟွံဍာံစၟတ်တုဲ” ရဴဝွံ တီရ၊ ဂြောပ်ဗ္ဒန်လဝ်ကွေတ်တုဲ ဂြောပ်ဗ္ဒန်လဝ်ပွမဒးဂၞပ်စိုတ်တုဲ ဂြောပ်ဗ္ဒန်လဝ် ပွမသ္ဍိုက်မၠိုက်ကြိုက်စိုတ်တုဲ နဟိုတ်ဂမၠိုၚ်တြဴသာ် လုပ်စဒၟံၚ်ပဌမၛာန်ရ ရဴဝွံ ကုခမဳ မဟီုဂလာန်ဟွံဍာံစၟတ် သီုမတီတဴ ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။ ပ္ဍဲကိုပ်ကၠာ ဟွံဂွံဟီုဏီဟေၚ် ခမဳဂှ် “ဟီု ဟွံဍာံစၟတ်ဏောဝ်” ရဴဝွံ တီရ၊ ခမဳဃောဟီုဂှ် “ဟီု ဟွံဍာံစၟတ်ရ” ရဴဝွံ တီရ၊ ခမဳဟီုတုဲဂှ် “အဲ ဟီုဒးဟွံဍာံစၟတ်တုဲ” ရဴဝွံ တီရ၊ ဂြောပ်ဗ္ဒန်လဝ်ကွေတ်တုဲ ဂြောပ်ဗ္ဒန်လဝ်ပွမဒးဂၞပ်စိုတ်တုဲ ဂြောပ်ဗ္ဒန်လဝ် ပွမသ္ဍိုက်မၠိုက်ကြိုက်စိုတ်တုဲ ဂြောပ်ဗ္ဒန်လဝ်တၚ်ရန်တၟံတုဲ နဟိုတ်ဂမၠိုၚ်ထပှ်သာ် လုပ်စဒၟံၚ်ပဌမၛာန်ရ ရဴဝွံ ကုခမဳ မဟီုဂလာန်ဟွံဍာံစၟတ် သီုမတီတဴ ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။
203) ပ္ဍဲကိုပ်ကၠာ ဟွံဂွံဟီုဏီဟေၚ် ခမဳဂှ် “ဟီု ဟွံဍာံစၟတ်ဏောဝ်” ရဴဝွံ တီရ၊ ခမဳဃောဟီုဂှ် “ဟီု ဟွံဍာံစၟတ်ရ” ရဴဝွံ တီရ၊ ခမဳဟီုတုဲဂှ် “အဲ ဟီုဒးဟွံဍာံစၟတ်တုဲ” ရဴဝွံ တီရ၊ နဟိုတ်ဂမၠိုၚ်ပိသာ် (ဝွံ) ကလိဂွံပဌမၛာန်ရ ရဴဝွံ ကုခမဳ မဟီုဂလာန်ဟွံဍာံစၟတ် သီုမတီတဴ ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။ ပ္ဍဲကိုပ်ကၠာ ဟွံဂွံဟီုဏီဟေၚ် ခမဳဂှ် “ဟီု ဟွံဍာံစၟတ်ဏောဝ်” ရဴဝွံ တီရ၊ ခမဳဃောဟီုဂှ် “ဟီု ဟွံဍာံစၟတ်ရ” ရဴဝွံ တီရ၊ ခမဳဟီုတုဲဂှ် “အဲ ဟီုဒးဟွံဍာံစၟတ်တုဲ” ရဴဝွံ တီရ၊ ဂြောပ်ဗ္ဒန်လဝ်ကွေတ်တုဲ နဟိုတ်ဂမၠိုၚ်ပန်သာ် ကလိဂွံပဌမၛာန်ရ ရဴဝွံ ကုခမဳ မဟီုဂလာန်ဟွံဍာံစၟတ် သီုမတီတဴ ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။ ပ္ဍဲကိုပ်ကၠာ ဟွံဂွံဟီုဏီဟေၚ် ခမဳဂှ် “ဟီု ဟွံဍာံစၟတ်ဏောဝ်” ရဴဝွံ တီရ၊ ခမဳဃောဟီုဂှ် “ဟီု ဟွံဍာံစၟတ်ရ” ရဴဝွံ တီရ၊ ခမဳဟီုတုဲဂှ် “အဲ ဟီုဒးဟွံဍာံစၟတ်တုဲ” ရဴဝွံ တီရ၊ ဂြောပ်ဗ္ဒန်လဝ်ကွေတ်တုဲ ဂြောပ်ဗ္ဒန်လဝ်ပွမဒးဂၞပ်စိုတ်တုဲ နဟိုတ်ဂမၠိုၚ်မသုန်သာ် ကလိဂွံပဌမၛာန်ရ ရဴဝွံ ကုခမဳ မဟီုဂလာန်ဟွံဍာံစၟတ် သီုမတီတဴ ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။ ပ္ဍဲကိုပ်ကၠာ ဟွံဂွံဟီုဏီဟေၚ် ခမဳဂှ် “ဟီု ဟွံဍာံစၟတ်ဏောဝ်” ရဴဝွံ တီရ၊ ခမဳဃောဟီုဂှ် “ဟီု ဟွံဍာံစၟတ်ရ” ရဴဝွံ တီရ၊ ခမဳဟီုတုဲဂှ် “အဲ ဟီုဒးဟွံဍာံစၟတ်တုဲ” ရဴဝွံ တီရ၊ ဂြောပ်ဗ္ဒန်လဝ်ကွေတ်တုဲ ဂြောပ်ဗ္ဒန်လဝ်ပွမဒးဂၞပ်စိုတ်တုဲ ဂြောပ်ဗ္ဒန်လဝ် ပွမသ္ဍိုက်မၠိုက်ကြိုက်စိုတ်တုဲ နဟိုတ်ဂမၠိုၚ်တြဴသာ် ကလိဂွံပဌမၛာန်ရ ရဴဝွံ ကုခမဳ မဟီုဂလာန်ဟွံဍာံစၟတ် သီုမတီတဴ ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။ ပ္ဍဲကိုပ်ကၠာ ဟွံဂွံဟီုဏီဟေၚ် ခမဳဂှ် “ဟီု ဟွံဍာံစၟတ်ဏောဝ်” ရဴဝွံ တီရ၊ ခမဳဃောဟီုဂှ် “ဟီု ဟွံဍာံစၟတ်ရ” ရဴဝွံ တီရ၊ ခမဳဟီုတုဲဂှ် “အဲ ဟီုဒးဟွံဍာံစၟတ်တုဲ” ရဴဝွံ တီရ၊ ဂြောပ်ဗ္ဒန်လဝ်ကွေတ်တုဲ ဂြောပ်ဗ္ဒန်လဝ်ပွမဒးဂၞပ်စိုတ်တုဲ ဂြောပ်ဗ္ဒန်လဝ် ပွမသ္ဍိုက်မၠိုက်ကြိုက်စိုတ်တုဲ ဂြောပ်ဗ္ဒန်လဝ်တၚ်ရန်တၟံတုဲ နဟိုတ်ဂမၠိုၚ်ထပှ်သာ် ကလိဂွံပဌမၛာန်ရ ရဴဝွံ ကုခမဳ မဟီုဂလာန်ဟွံဍာံစၟတ် သီုမတီတဴ ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။
204) ပ္ဍဲကိုပ်ကၠာ ဟွံဂွံဟီုဏီဟေၚ် ခမဳဂှ် “ဟီု ဟွံဍာံစၟတ်ဏောဝ်” ရဴဝွံ တီရ၊ ခမဳဃောဟီုဂှ် “ဟီု ဟွံဍာံစၟတ်ရ” ရဴဝွံ တီရ၊ ခမဳဟီုတုဲဂှ် “အဲ ဟီုဒးဟွံဍာံစၟတ်တုဲ” ရဴဝွံ တီရ၊ နဟိုတ်ဂမၠိုၚ်ပိသာ် (ဝွံ) မၞုံကဵုပွမလ္ၚတ်လဝ် ပဌမၛာန်ရ ရဴဝွံ ကုခမဳ မဟီုဂလာန်ဟွံဍာံစၟတ် သီုမတီတဴ ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။ ပ္ဍဲကိုပ်ကၠာ ဟွံဂွံဟီုဏီဟေၚ် ခမဳဂှ် “ဟီု ဟွံဍာံစၟတ်ဏောဝ်” ရဴဝွံ တီရ၊ ခမဳဃောဟီုဂှ် “ဟီု ဟွံဍာံစၟတ်ရ” ရဴဝွံ တီရ၊ ခမဳဟီုတုဲဂှ် “အဲ ဟီုဒးဟွံဍာံစၟတ်တုဲ” ရဴဝွံ တီရ၊ ဂြောပ်ဗ္ဒန်လဝ်ကွေတ်တုဲ နဟိုတ်ဂမၠိုၚ်ပန်သာ် မၞုံကဵုပွမလ္ၚတ်လဝ် ပဌမၛာန်ရ ရဴဝွံ ကုခမဳ မဟီုဂလာန်ဟွံဍာံစၟတ် သီုမတီတဴ ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။ ပ္ဍဲကိုပ်ကၠာ ဟွံဂွံဟီုဏီဟေၚ် ခမဳဂှ် “ဟီု ဟွံဍာံစၟတ်ဏောဝ်” ရဴဝွံ တီရ၊ ခမဳဃောဟီုဂှ် “ဟီု ဟွံဍာံစၟတ်ရ” ရဴဝွံ တီရ၊ ခမဳဟီုတုဲဂှ် “အဲ ဟီုဒးဟွံဍာံစၟတ်တုဲ” ရဴဝွံ တီရ၊ ဂြောပ်ဗ္ဒန်လဝ်ကွေတ်တုဲ ဂြောပ်ဗ္ဒန်လဝ်ပွမဒးဂၞပ်စိုတ်တုဲ နဟိုတ်ဂမၠိုၚ်မသုန်သာ် မၞုံကဵုပွမလ္ၚတ်လဝ် ပဌမၛာန်ရ ရဴဝွံ ကုခမဳ မဟီုဂလာန်ဟွံဍာံစၟတ် သီုမတီတဴ ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။ ပ္ဍဲကိုပ်ကၠာ ဟွံဂွံဟီုဏီဟေၚ် ခမဳဂှ် “ဟီု ဟွံဍာံစၟတ်ဏောဝ်” ရဴဝွံ တီရ၊ ခမဳဃောဟီုဂှ် “ဟီု ဟွံဍာံစၟတ်ရ” ရဴဝွံ တီရ၊ ခမဳဟီုတုဲဂှ် “အဲ ဟီုဒးဟွံဍာံစၟတ်တုဲ” ရဴဝွံ တီရ၊ ဂြောပ်ဗ္ဒန်လဝ်ကွေတ်တုဲ ဂြောပ်ဗ္ဒန်လဝ်ပွမဒးဂၞပ်စိုတ်တုဲ ဂြောပ်ဗ္ဒန်လဝ် ပွမသ္ဍိုက်မၠိုက်ကြိုက်စိုတ်တုဲ နဟိုတ်ဂမၠိုၚ်တြဴသာ် မၞုံကဵုပွမလ္ၚတ်လဝ် ပဌမၛာန်ရ ရဴဝွံ ကုခမဳ မဟီုဂလာန်ဟွံဍာံစၟတ် သီုမတီတဴ ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။ ပ္ဍဲကိုပ်ကၠာ ဟွံဂွံဟီုဏီဟေၚ် ခမဳဂှ် “ဟီု ဟွံဍာံစၟတ်ဏောဝ်” ရဴဝွံ တီရ၊ ခမဳဃောဟီုဂှ် “ဟီု ဟွံဍာံစၟတ်ရ” ရဴဝွံ တီရ၊ ခမဳဟီုတုဲဂှ် “အဲ ဟီုဒးဟွံဍာံစၟတ်တုဲ” ရဴဝွံ တီရ၊ ဂြောပ်ဗ္ဒန်လဝ်ကွေတ်တုဲ ဂြောပ်ဗ္ဒန်လဝ်ပွမဒးဂၞပ်စိုတ်တုဲ ဂြောပ်ဗ္ဒန်လဝ် ပွမသ္ဍိုက်မၠိုက်ကြိုက်စိုတ်တုဲ ဂြောပ်ဗ္ဒန်လဝ်တၚ်ရန်တၟံတုဲ နဟိုတ်ဂမၠိုၚ်ထပှ်သာ် မၞုံကဵုပွမလ္ၚတ်လဝ် ပဌမၛာန်ရ ရဴဝွံ ကုခမဳ မဟီုဂလာန်ဟွံဍာံစၟတ် သီုမတီတဴ ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။
205) ပ္ဍဲကိုပ်ကၠာ ဟွံဂွံဟီုဏီဟေၚ် ခမဳဂှ် “ဟီု ဟွံဍာံစၟတ်ဏောဝ်” ရဴဝွံ တီရ၊ ခမဳဃောဟီုဂှ် “ဟီု ဟွံဍာံစၟတ်ရ” ရဴဝွံ တီရ၊ ခမဳဟီုတုဲဂှ် “အဲ ဟီုဒးဟွံဍာံစၟတ်တုဲ” ရဴဝွံ တီရ၊ နဟိုတ်ဂမၠိုၚ်ပိသာ် (ဝွံ) အဲ ဂပ်ဝ်သ္ပဇၞောဝ်မတ် ပဌမၛာန်တုဲရ ရဴဝွံ ကုခမဳ မဟီုဂလာန်ဟွံဍာံစၟတ် သီုမတီတဴ ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။ ပ္ဍဲကိုပ်ကၠာ ဟွံဂွံဟီုဏီဟေၚ် ခမဳဂှ် “ဟီု ဟွံဍာံစၟတ်ဏောဝ်” ရဴဝွံ တီရ၊ ခမဳဃောဟီုဂှ် “ဟီု ဟွံဍာံစၟတ်ရ” ရဴဝွံ တီရ၊ ခမဳဟီုတုဲဂှ် “အဲ ဟီုဒးဟွံဍာံစၟတ်တုဲ” ရဴဝွံ တီရ၊ ဂြောပ်ဗ္ဒန်လဝ်ကွေတ်တုဲ နဟိုတ်ဂမၠိုၚ်ပန်သာ် အဲ ဂပ်ဝ်သ္ပဇၞောဝ်မတ် ပဌမၛာန်တုဲရ ရဴဝွံ ကုခမဳ မဟီုဂလာန်ဟွံဍာံစၟတ် သီုမတီတဴ ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။ ပ္ဍဲကိုပ်ကၠာ ဟွံဂွံဟီုဏီဟေၚ် ခမဳဂှ် “ဟီု ဟွံဍာံစၟတ်ဏောဝ်” ရဴဝွံ တီရ၊ ခမဳဃောဟီုဂှ် “ဟီု ဟွံဍာံစၟတ်ရ” ရဴဝွံ တီရ၊ ခမဳဟီုတုဲဂှ် “အဲ ဟီုဒးဟွံဍာံစၟတ်တုဲ” ရဴဝွံ တီရ၊ ဂြောပ်ဗ္ဒန်လဝ်ကွေတ်တုဲ ဂြောပ်ဗ္ဒန်လဝ်ပွမဒးဂၞပ်စိုတ်တုဲ နဟိုတ်ဂမၠိုၚ်မသုန်သာ် အဲ ဂပ်ဝ်သ္ပဇၞောဝ်မတ် ပဌမၛာန်တုဲရ ရဴဝွံ ကုခမဳ မဟီုဂလာန်ဟွံဍာံစၟတ် သီုမတီတဴ ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။ ပ္ဍဲကိုပ်ကၠာ ဟွံဂွံဟီုဏီဟေၚ် ခမဳဂှ် “ဟီု ဟွံဍာံစၟတ်ဏောဝ်” ရဴဝွံ တီရ၊ ခမဳဃောဟီုဂှ် “ဟီု ဟွံဍာံစၟတ်ရ” ရဴဝွံ တီရ၊ ခမဳဟီုတုဲဂှ် “အဲ ဟီုဒးဟွံဍာံစၟတ်တုဲ” ရဴဝွံ တီရ၊ ဂြောပ်ဗ္ဒန်လဝ်ကွေတ်တုဲ ဂြောပ်ဗ္ဒန်လဝ်ပွမဒးဂၞပ်စိုတ်တုဲ ဂြောပ်ဗ္ဒန်လဝ် ပွမသ္ဍိုက်မၠိုက်ကြိုက်စိုတ်တုဲ နဟိုတ်ဂမၠိုၚ်တြဴသာ် အဲ ဂပ်ဝ်သ္ပဇၞောဝ်မတ် ပဌမၛာန်တုဲရ ရဴဝွံ ကုခမဳ မဟီုဂလာန်ဟွံဍာံစၟတ် သီုမတီတဴ ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။ ပ္ဍဲကိုပ်ကၠာ ဟွံဂွံဟီုဏီဟေၚ် ခမဳဂှ် “ဟီု ဟွံဍာံစၟတ်ဏောဝ်” ရဴဝွံ တီရ၊ ခမဳဃောဟီုဂှ် “ဟီု ဟွံဍာံစၟတ်ရ” ရဴဝွံ တီရ၊ ခမဳဟီုတုဲဂှ် “အဲ ဟီုဒးဟွံဍာံစၟတ်တုဲ” ရဴဝွံ တီရ၊ ဂြောပ်ဗ္ဒန်လဝ်ကွေတ်တုဲ ဂြောပ်ဗ္ဒန်လဝ်ပွမဒးဂၞပ်စိုတ်တုဲ ဂြောပ်ဗ္ဒန်လဝ် ပွမသ္ဍိုက်မၠိုက်ကြိုက်စိုတ်တုဲ ဂြောပ်ဗ္ဒန်လဝ်တၚ်ရန်တၟံတုဲ နဟိုတ်ဂမၠိုၚ်ထပှ်သာ် အဲ ဂပ်ဝ်သ္ပဇၞောဝ်မတ် ပဌမၛာန်တုဲရ ရဴဝွံ ကုခမဳ မဟီုဂလာန်ဟွံဍာံစၟတ် သီုမတီတဴ ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။ ညံၚ်ရဴဂပ်ဝ်တြးတဴ ပဌမၛာန်ဝွံကီု တုပ်သၟဟ်ရဴဝွံ အလုံအိုတ်သီုလေဝ် ဂပ်ဝ်တြးရ။
206) နဟိုတ်ဂမၠိုၚ်ပိသာ် ။ ပ ။ နဟိုတ်ဂမၠိုၚ်ထပှ်သာ် ဒုတိယၛာန် ။ ပ ။ တတိယၛာန် ။ ပ ။ လုပ်စ စတုတ္ထၛာန်တုဲရ၊ လုပ်စရ၊ လုပ်စဒၟံၚ်ရ၊ ကလိဂွံစတုတ္ထၛာန်ရ၊ မၞုံကဵုပွမလ္ၚတ်လဝ် စတုတ္ထၛာန်ရ၊ အဲ ဂပ်ဝ်သ္ပဇၞောဝ်မတ် စတုတ္ထၛာန် တုဲရ ရဴဝွံ ကုခမဳမဟီုဂလာန် ဟွံဍာံစၟတ် သီုမတီတဴ ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။ ပ္ဍဲကိုပ်ကၠာ ဟွံဂွံဟီုဏီဟေၚ် ခမဳဂှ် “ဟီု ဟွံဍာံစၟတ်ဏောဝ်” ရဴဝွံ တီရ၊ ခမဳဃောဟီုဂှ် “ဟီု ဟွံဍာံစၟတ်ရ” ရဴဝွံ တီရ၊ ခမဳဟီုတုဲဂှ် “အဲ ဟီုဒးဟွံဍာံစၟတ်တုဲ” ရဴဝွံ တီရ၊ ဂြောပ်ဗ္ဒန်လဝ်ကွေတ်တုဲ ဂြောပ်ဗ္ဒန်လဝ်ပွမဒးဂၞပ်စိုတ်တုဲ ဂြောပ်ဗ္ဒန်လဝ် ပွမသ္ဍိုက်မၠိုက်ကြိုက်စိုတ်တုဲ ဂြောပ်ဗ္ဒန်လဝ်တၚ်ရန်တၟံတုဲ နဟိုတ်ဂမၠိုၚ်ထပှ်သာ် အဲ ဂပ်ဝ်သ္ပဇၞောဝ်မတ် စတုတ္ထၛာန်တုဲရ ရဴဝွံ ကုခမဳ မဟီုဂလာန်ဟွံဍာံစၟတ် သီုမတီတဴ ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။
207) နဟိုတ်ဂမၠိုၚ်ပိသာ် လုပ်စ ‘သုညတဝိမောက္ခ’ လ္ၚုသုန်ဂြာံနူကိလေသတုဲ ပွမတိတ်ဗၠး ‘အနိမိတ္တဝိမောက္ခ’ ဟွံမွဲကဵုနိမိတ်ဟိုတ်ကိလေသတုဲ ပွမတိတ်ဗၠး ‘အပ္ပဏိဟိတဝိမောက္ခ’ ဟွံမွဲကဵုပွမရာဒနာကိလေသတုဲ ပွမတိတ်ဗၠးတုဲရ၊ လုပ်စရ၊ လုပ်စဒၟံၚ်ရ၊ ကလိဂွံ ‘အပ္ပဏိဟိတဝိမောက္ခ’ ဟွံမွဲကဵုပွမရာဒနာကိလေသတုဲ ပွမတိတ်ဗၠးရ။ မၞုံကဵုပွမလ္ၚတ်လဝ်ရ။ အဲဂပ်ဝ်သ္ပဇၞောဝ်မတ် ‘အပ္ပဏိဟိတဝိမောက္ခ’ ဟွံမွဲကဵုပွမရာဒနာကိလေသတုဲ ပွမတိတ်ဗၠးတုဲရ ရဴဝွံ ကုခမဳ မဟီုဂလာန်ဟွံဍာံစၟတ် သီုမတီတဴ ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။ နဟိုတ်ဂမၠိုၚ်ပိသာ် လုပ်စ ‘သုညတသမာဓိ’ လ္ၚုသုန်ဂြာံနူကိလေသတုဲ ပွတန်ကြန် ‘အနိမိတ္တသမာဓိ’ ဟွံမွဲကဵုနိမိတ်ဟိုတ်ကိလေသတုဲ ပွမတန်ကြန် ‘အပ္ပဏိဟိတသမာဓိ’ ဟွံမွဲကဵုပွမရာဒနာကိလေသတုဲ ပွမတန်ကြန်တုဲရ၊ လုပ်စရ၊ လုပ်စဒၟံၚ်ရ၊ ကလိဂွံ ‘အပ္ပဏိဟိတသမာဓိ’ ဟွံမွဲကဵုပွမရာဒနာကိလေသတုဲ ပွမတန်ကြန်ရ။ မၞုံကဵုပွမလ္ၚတ်လဝ်ရ။ အဲဂပ်ဝ်သ္ပဇၞောဝ်မတ် ‘အပ္ပဏိဟိတသမာဓိ’ ဟွံမွဲကဵုပွမရာဒနာကိလေသတုဲ ပွမတန်ကြန်တုဲရ ရဴဝွံ ကုခမဳ မဟီုဂလာန်ဟွံဍာံစၟတ် သီုမတီတဴ ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။ နဟိုတ်ဂမၠိုၚ်ပိသာ် လုပ်စ ‘သုညတသမာပတ်’ လ္ၚုသုန်ဂြာံနူကိလေသတုဲ ပွမလုပ်စ ‘အနိမိတ္တသမာပတ်’ ဟွံမွဲကဵုနိမိတ်ဟိုတ်ကိလေသတုဲ ပွမလုပ်စ ‘အပ္ပဏိဟိတသမာပတ်’ ဟွံမွဲကဵုပွမရာဒနာကိလေသတုဲ ပွမလုပ်စတုဲရ၊ လုပ်စရ၊ လုပ်စဒၟံၚ်ရ၊ ကလိဂွံ ‘အပ္ပဏိဟိတသမာပတ်’ ဟွံမွဲကဵုပွမရာဒနာကိလေသတုဲ ပွမလုပ်စရ။ မၞုံကဵုပွမလ္ၚတ်လဝ်ရ။ အဲဂပ်ဝ်သ္ပဇၞောဝ်မတ် ‘အပ္ပဏိဟိတသမာပတ်’ ဟွံမွဲကဵုပွမရာဒနာကိလေသတုဲ ပွမလုပ်စတုဲရ ရဴဝွံ ကုခမဳ မဟီုဂလာန်ဟွံဍာံစၟတ် သီုမတီတဴ ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။ နဟိုတ်ဂမၠိုၚ်ပိသာ် လုပ်စ ဝိဇ္ဇာဂမၠိုၚ်ပိပြကာတုဲရ၊ လုပ်စရ၊ လုပ်စဒၟံၚ်ရ၊ ကလိဂွံဝိဇ္ဇာဂမၠိုၚ်ပိပြကာရ၊ မၞုံကဵုပွမလ္ၚတ်လဝ်ရ။ အဲဂပ်ဝ်သ္ပဇၞော်မတ် ဝိဇ္ဇာဂမၠိုၚ်ပိပြကာတုဲရ ရဴဝွံ ကုခမဳ မဟီုဂလာန်ဟွံဍာံစၟတ် သီုမတီတဴ ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။ နဟိုတ်ဂမၠိုၚ်ပိသာ် လုပ်စသတိပဋ္ဌာန်ဂမၠိုၚ်ပန်ပြကာ သမ္မပ္ပဓါန်ဂမၠိုၚ်ပန်ပြကာ ဣဒ္ဓိပါဒ်ဂမၠိုၚ်ပန်ပြကာတုဲရ၊ လုပ်စရ၊ လုပ်စဒၟံၚ်ရ၊ ကလိဂွံဣဒ္ဓိပါဒ်ဂမၠိုၚ်ပန်ပြကာရ၊ မၞုံကဵုပွမလ္ၚတ်လဝ်ရ။ အဲ ဂပ်ဝ်သ္ပဇၞော်မတ် ဣဒ္ဓိပါဒ်ဂမၠိုၚ်ပိပြကာတုဲရ ရဴဝွံ ကုခမဳ မဟီုဂလာန်ဟွံဍာံစၟတ် သီုမတီတဴ ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။ နဟိုတ်ဂမၠိုၚ်ပိသာ် လုပ်စဣန္ဒြဳဂမၠိုၚ်မသုန်ပြကာ ဗိုလ်ဂမၠိုၚ်မသုန်ပြကာတုဲရ၊ လုပ်စရ၊ လုပ်စဒၟံၚ်ရ၊ ကလိဂွံဗိုလ်ဂမၠိုၚ်မသုန်ပြကာရ၊ မၞုံကဵုပွမလ္ၚတ်လဝ်ရ။ အဲ ဂပ်ဝ်သ္ပဇၞောဝ်မတ်ဗိုလ်ဂမၠိုၚ်မသုန်ပြကာတုဲ ရဴဝွံ ကုခမဳ မဟီုဂလာန်ဟွံဍာံစၟတ် သီုမတီတဴ ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။ နဟိုတ်ဂမၠိုၚ်ပိသာ် လုပ်စဗောဇ္ၛၚ်ထပှ်ပြကာတုဲရ၊ လုပ်စရ၊ လုပ်စဒၟံၚ်ရ၊ ကလိဂွံဗောဇ္ၛၚ်ဂမၠိုၚ်ထပှ်ပြကာရ၊ မၞုံကဵုပွမလ္ၚတ်လဝ်ရ။ အဲ ဂပ်ဝ်သ္ပဇၞောဝ်မတ် ဗောဇ္ၛၚ်ဂမၠိုၚ်ထပှ်ပြကာတုဲရ ရဴဝွံ ကုခမဳ မဟီုဂလာန်ဟွံဍာံစၟတ် သီုမတီတဴ ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။ နဟိုတ်ဂမၠိုၚ်ပိသာ် လုပ်စမဂ္ဂၚ်ဒ္စါံပြကာမပြဲတုဲရ၊ လုပ်စရ၊ လုပ်စဒၟံၚ်ရ၊ ကလိဂွံမဂ္ဂၚ်ဒ္စါံပြကာမပြဲရ၊ မၞုံကဵုပွမလ္ၚတ်လဝ်ရ။ အဲ ဂပ်ဝ်သ္ပဇၞော်မတ် မဂ္ဂၚ်ဒ္စါံပြကာမပြဲတုဲရ ရဴဝွံ ကုခမဳမဟီုဂလာန်ဟွံဍာံစၟတ် သီုမတီတဴ ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။ နဟိုတ်ဂမၠိုၚ်ပိသာ် လုပ်စသောတာပတ္တိဖိုလ် သကဒါဂါမိဖိုလ် အနာဂါမိဖိုလ် အရဟတ္တဖိုလ်တုဲရ၊ လုပ်စရ၊ လုပ်စဒၟံၚ်ရ၊ ကလိဂွံအရဟတ္တဖိုလ်ရ၊ မၞုံကဵုပွမလ္ၚတ်လဝ်ရ။ အဲ ဂပ်ဝ်သ္ပဇၞောဝ်မတ် အရဟတ္တဖိုလ်တုဲရ ရဴဝွံ ကုခမဳ မဟီုဂလာန်ဟွံဍာံစၟတ် သီုမတီတဴ ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။ နဟိုတ်ဂမၠိုၚ်ပိသာ် အဲ သၠးကၠေံရာဂတုဲရ၊ ဇအအ်တကၠေံတုဲရ၊ ဗလးကၠေံတုဲရ၊ ပါဲကၠေံတုဲရ၊ ကၠဟ်သၠးထောံကၠေံတုဲရ၊ ကဵုလကိုတ်ထောံတုဲရ၊ ကဵုလကိုတ်ထောံ ဗွဲမဒးရတုဲရ ရဴဝွံ ကုခမဳ မဟီုဂလာန်ဟွံဍာံစၟတ် သီုမတီတဴ ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။ နဟိုတ်ဂမၠိုၚ်ပိသာ် အဲ သၠးကၠေံဒေါသတုဲရ၊ ဇအအ်တကၠေံတုဲရ၊ ဗလးကၠေံတုဲရ၊ ပါဲကၠေံတုဲရ၊ ကၠဟ်သၠးထောံကၠေံတုဲရ၊ ကဵုလကိုတ်ထောံတုဲရ၊ ကဵုလကိုတ်ထောံ ဗွဲမဒးရတုဲရ ရဴဝွံ ကုခမဳ မဟီုဂလာန်ဟွံဍာံစၟတ် သီုမတီတဴ ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။ နဟိုတ်ဂမၠိုၚ်ပိသာ် အဲ သၠးကၠေံမောဟတုဲရ၊ ဇအအ်တကၠေံတုဲရ၊ ဗလးကၠေံတုဲရ၊ ပါဲကၠေံတုဲရ၊ ကၠဟ်သၠးထောံကၠေံတုဲရ၊ ကဵုလကိုတ်ထောံတုဲရ၊ ကဵုလကိုတ်ထောံ ဗွဲမဒးရတုဲရ ရဴဝွံ ကုခမဳ မဟီုဂလာန်ဟွံဍာံစၟတ် သီုမတီတဴ ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။ နဟိုတ်ဂမၠိုၚ်ပိသာ် စိုတ်အဲ စာ်စ္ဍးနူ ‘နဳဝရဏ’ ကၟာတ်လဒဵု နူရာဂတုဲရ ရဴဝွံ ကုခမဳ မဟီုဂလာန်ဟွံဍာံစၟတ် သီုမတီတဴ ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။ နဟိုတ်ဂမၠိုၚ်ပိသာ် စိုတ်အဲ စာ်စ္ဍးနူ ‘နဳဝရဏ’ ကၟာတ်လဒဵု နူဒေါသတုဲရ ရဴဝွံ ကုခမဳ မဟီုဂလာန်ဟွံဍာံစၟတ် သီုမတီတဴ ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။ နဟိုတ်ဂမၠိုၚ်ပိသာ် ။ ပ ။ နဟိုတ်ဂမၠိုၚ်ထပှ်သာ် စိုတ်အဲ စာ်စ္ဍးနူ ‘နဳဝရဏ’ ကၟာတ်လဒဵု နူမောဟတုဲရ ရဴဝွံ ကုခမဳ မဟီုဂလာန်ဟွံဍာံစၟတ် သီုမတီတဴ ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။ ပ္ဍဲကိုပ်ကၠာ ဟွံဂွံဟီုဏီဟေၚ် ခမဳဂှ် “ဟီု ဟွံဍာံစၟတ်ဏောဝ်” ရဴဝွံ တီရ၊ ခမဳဃောဟီုဂှ် “ဟီု ဟွံဍာံစၟတ်ရ” ရဴဝွံ တီရ၊ ခမဳဟီုတုဲဂှ် “အဲ ဟီုဒးဟွံဍာံစၟတ်တုဲ” ရဴဝွံ တီရ၊ ဂြောပ်ဗ္ဒန်လဝ်ကွေတ်တုဲ ဂြောပ်ဗ္ဒန်လဝ်ပွမဒးဂၞပ်စိုတ်တုဲ ဂြောပ်ဗ္ဒန်လဝ် ပွမသ္ဍိုက်မၠိုက်ကြိုက်စိုတ်တုဲ ဂြောပ်ဗ္ဒန်လဝ်တၚ်ရန်တၟံတုဲ စိုတ်အဲ စာ်စ္ဍးနူ ‘နဳဝရဏ’ ကၟာတ်လဒဵုနူမောဟတုဲရ ရဴဝွံ ကုခမဳ မဟီုဂလာန်ဟွံဍာံစၟတ် သီုမတီတဴ ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။ သုဒ္ဓိကဝါရတုဲရ။
၁.၄.၅။ 'ခဏ္ဍစက်' စက်သကုတ်
208) နဟိုတ်ဂမၠိုၚ်ပိသာ် လုပ်စပဌမၛာန်ကီု ဒုတိယၛာန်ကီုတုဲရ၊ လုပ်စရ၊ လုပ်စဒၟံၚ်ရ၊ ကလိဂွံပဌမၛာန်ကီု ဒုတိယၛာန်ကီုရ၊ မၞုံကဵုပွမလ္ၚတ်လဝ်ရ၊ အဲဂပ်ဝ်သ္ပဇၞောဝ်မတ် ပဌမၛာန်ကီု ဒုတိယၛာန်ကီုတုဲရ၊ ရဴဝွံ ကုခမဳ မဟီုဂလာန်ဟွံဍာံစၟတ် သီုမတီတဴ ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။ နဟိုတ်ဂမၠိုၚ်ပိသာ် လုပ်စပဌမၛာန်ကီု တတိယၛာန်ကီုတုဲရ၊ လုပ်စရ၊ လုပ်စဒၟံၚ်ရ၊ ကလိဂွံပဌမၛာန်ကီဒ တတိယၛာန်ကီုရ၊ မၞုံကဵုပွမလ္ၚတ်လဝ်ရ၊ အဲ ဂပ်ဝ်သ္ပဇၞောဝ်မတ် ပဌမၛာန်ကီု တတိယၛာန်ကီုတုဲရ၊ ရဴဝွံ ကုခမဳ မဟီုဂလာန်ဟွံဍာံစၟတ် သီုမတီတဴ ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။ နဟိုတ်ဂမၠိုၚ်ပိသာ် လုပ်စပဌမၛာန်ကီု စတုတ္ထၛာန်ကီုတုဲရ၊ လုပ်စရ၊ လုပ်စဒၟံၚ်ရ၊ ကလိဂွံပဌမၛာန်ကီု စတုတ္ထၛာန်ကီုရ၊ မၞုံကဵုပွမလ္ၚတ်လဝ်ရ၊ အဲ ဂပ်ဝ်သ္ပဇၞောဝ်မတ် ပဌမၛာန်ကီု စတုတ္ထၛာန်ကီုတုဲရ၊ ရဴဝွံ ကုခမဳ မဟီုဂလာန်ဟွံဍာံစၟတ် သီုမတီတဴ ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။ နဟိုတ်ဂမၠိုၚ်ပိသာ် လုပ်စပဌမၛာန်ကီု ‘သုညတဝိမောက္ခ’ လ္ၚုသုန်ဂြာံနူကိလေသတုဲ ပွမတိတ်ဗၠးကီု။ ပဌမၛာန်ကီု ‘အနိမိတ္တဝိမောက္ခ’ ဟွံမွဲကဵုနိမိတ်ဟိုတ်ကိလေသတုဲ ပွမတိတ်ဗၠးကီု။ ပဌမၛာန်ကီု ‘အပ္ပဏိဟိတဝိမောက္ခ’ ဟွံမွဲကဵုပွမရာဒနာကိလေသတုဲ ပွမတိတ်ဗၠးကီုတုဲရ၊ လုပ်စရ၊ လုပ်စဒၟံၚ်ရ၊ ကလိဂွံပဌမၛာန်ကီု ‘အပ္ပဏိဟိတဝိမောက္ခ’ ဟွံမွဲကဵုပွမရာဒနာကိလေသတုဲ ပွမတိတ်ဗၠးကီုရ။ မၞုံကဵုပွမလ္ၚတ်လဝ်ရ။ အဲ ဂပ်ဝ်သ္ပဇၞောဝ်မတ်ပဌမၛာန်ကီု ‘အပ္ပဏိဟိတဝိမောက္ခ’ ဟွံမွဲကဵုပွမရာဒနာကိလေသတုဲ ပွမတိတ်ဗၠးကီုတုဲရ ရဴဝွံ ကုခမဳ မဟီုဂလာန်ဟွံဍာံစၟတ် သီုမတီတဴ ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။ နဟိုတ်ဂမၠိုၚ်ပိသာ် လုပ်စပဌမၛာန်ကီု ‘သုညတသမာဓိ’ လ္ၚုသုန်ဂြာံနူကိလေသတုဲ ပွမတန်ကြန်ကီု။ ပဌမၛာန်ကီု ‘အနိမိတ္တသမာဓိ’ ဟွံမွဲကဵုနိမိတ်ဟိုတ်ကိလေသတုဲ ပွမတန်ကြန်ကီု။ ပဌမၛာန်ကီု ‘အပ္ပဏိဟိတသမာဓိ’ ဟွံမွဲကဵုပွမရာဒနာကိလေသတုဲ ပွမတန်ကြန်ကီုတုဲရ၊ လုပ်စရ၊ လုပ်စဒၟံၚ်ရ၊ ကလိဂွံပဌမၛာန်ကီု ‘အပ္ပဏိဟိတသမာဓိ’ ဟွံမွဲကဵုပွမရာဒနာကိလေသတုဲ ပွမတန်ကြန်ကီုရ။ မၞုံကဵုပွမလ္ၚတ်လဝ်ရ။ အဲ ဂပ်ဝ်သ္ပဇၞောဝ်မတ်ပဌမၛာန်ကီု ‘အပ္ပဏိဟိတသမာဓိ’ ဟွံမွဲကဵုပွမရာဒနာကိလေသတုဲ ပွမတန်ကြန်ကီုတုဲရ ရဴဝွံ ကုခမဳ မဟီုဂလာန်ဟွံဍာံစၟတ် သီုမတီတဴ ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။ နဟိုတ်ဂမၠိုၚ်ပိသာ် လုပ်စပဌမၛာန်ကီု ‘သုညတသမာပတ်’ လ္ၚုသုန်ဂြာံနူကိလေသတုဲ ပွမလုပ်စကီု။ ပဌမၛာန်ကီု ‘အနိမိတ္တသမာပတ်’ ဟွံမွဲကဵုနိမိတ်ဟိုတ်ကိလေသတုဲ ပွမလုပ်စကီု။ ပဌမၛာန်ကီု ‘အပ္ပဏိဟိတသမာပတ်’ ဟွံမွဲကဵုပွမရာဒနာကိလေသတုဲ ပွမလုပ်စတုဲရ၊ လုပ်စရ၊ လုပ်စဒၟံၚ်ရ၊ ကလိဂွံပဌမၛာန်ကီု ‘အပ္ပဏိဟိတသမာပတ်’ ဟွံမွဲကဵုပွမရာဒနာကိလေသတုဲ ပွမလုပ်စကီုရ။ မၞုံကဵုပွမလ္ၚတ်လဝ်ရ။ အဲ ဂပ်ဝ်သ္ပဇၞောဝ်မတ်ပဌမၛာန်ကီု ‘အပ္ပဏိဟိတသမာပတ်’ ဟွံမွဲကဵုပွမရာဒနာကိလေသတုဲ ပွမလုပ်စကီုတုဲရ ရဴဝွံ ကုခမဳ မဟီုဂလာန်ဟွံဍာံစၟတ် သီုမတီတဴ ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။ နဟိုတ်ဂမၠိုၚ်ပိသာ် လုပ်စပဌမၛာန်ကီု ဝိဇ္ဇာဂမၠိုၚ်ပိပြကာကီုတုဲရ၊ လုပ်စရ၊ လုပ်စဒၟံၚ်ရ၊ ကလိဂွံပဌမၛာန်ကီု ဝိဇ္ဇာဂမၠိုၚ်ပိပြကာကီုရ၊ မၞုံကဵုပွမလ္ၚတ်လဝ်ရ။ အဲ ဂပ်ဝ်သ္ပဇၞောဝ်မတ်ပဌမၛာန်ကီု ဝိဇ္ဇာဂမၠိုၚ်ပိပြကာကီုတုဲရ ရဴဝွံ ကုခမဳ မဟီုဂလာန်ဟွံဍာံစၟတ် သီုမတီတဴ ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။ နဟိုတ်ဂမၠိုၚ်ပိသာ် လုပ်စပဌမၛာန်ကီု သတိပဋ္ဌာန်ဂမၠိုၚ်ပန်ပြကာကီု။ ပဌမၛာန်ကီု သမ္မပ္ပဓါန်ဂမၠိုၚ်ပန်ပြကာကီု။ ပဌမၛာန်ကီု ဣဒ္ဓိပါဒ်ဂမၠိုၚ်ပန်ပြကာကီုတုဲရ၊ လုပ်စရ၊ လုပ်စဒၟံၚ်ရ၊ ကလိဂွံပဌမၛာန်ကီု ဣဒ္ဓိပါဒ်ဂမၠိုၚ်ပန်ပြကာကီုရ၊ မၞုံကဵုပွမလ္ၚတ်လဝ်ရ။ အဲဂပ်ဝ်သ္ပဇၞောဝ်မတ် ပဌမၛာန်ကီု ဣဒ္ဓိပါဒ်ဂမၠိုၚ်ပိပြကာကီုတုဲရ ရဴဝွံ ကုခမဳ မဟီုဂလာန်ဟွံဍာံစၟတ် သီုမတီတဴ ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။ နဟိုတ်ဂမၠိုၚ်ပိသာ် လုပ်စပဌမၛာန်ကီု ဣန္ဒြဳဂမၠိုၚ်မသုန်ပြကာကီု။ ပဌမၛာန်ကီု ဗိုလ်ဂမၠိုၚ်မသုန်ပြကာကီုတုဲရ၊ လုပ်စရ၊ လုပ်စဒၟံၚ်ရ၊ ကလိဂွံပဌမၛာန်ကီု ဗိုလ်ဂမၠိုၚ်မသုန်ပြကာကီုရ၊ မၞုံကဵုပွမလ္ၚတ်လဝ်ရ။ အဲ ဂပ်ဝ်သ္ပဇၞောဝ်မတ် ပဌမၛာန်ကီု ဗိုလ်ဂမၠိုၚ်မသုန်ပြကာတုဲရ ရဴဝွံ ကုခမဳ မဟီုဂလာန်ဟွံဍာံစၟတ် သီုမတီတဴ ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။
209) နဟိုတ်ဂမၠိုၚ်ပိသာ် လုပ်စပဌမၛာန်ကီု ဗောဇ္ၛၚ်ဂမၠိုၚ်ထပှ်ပြကာကီုတုဲရ၊ လုပ်စရ၊ လုပ်စဒၟံၚ်ရ၊ ကလိဂွံပဌမၛာန်ကီု ဗောဇ္ၛၚ်ဂမၠိုၚ်ထပှ်ပြကာကီုရ၊ မၞုံကဵုပွမလ္ၚတ်လဝ်ရ။ အဲ ဂပ်ဝ်သ္ပဇၞောဝ်မတ် ပဌမၛာန်ကီု ဗောဇ္ၛၚ်ဂမၠိုၚ်ထပှ်ပြကာကီုတုဲရ ရဴဝွံ ကုခမဳ မဟီုဂလာန်ဟွံဍာံစၟတ် သီုမတီတဴ ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။ နဟိုတ်ဂမၠိုၚ်ပိသာ် လုပ်စပဌမၛာန်ကီု မဂ္ဂၚ်ဒ္စာံပြကာမပြဲကီုတုဲရ၊ လုပ်စရ၊ လုပ်စဒၟံၚ်ရ၊ ကလိဂွံပဌမၛာန်ကီု မဂ္ဂၚ်ဒ္စါံပြကာမပြဲကီုရ၊ မၞုံကဵုပွမလ္ၚတ်လဝ်ရ။ အဲ ဂပ်ဝ်သ္ပဇၞောဝ်မတ်ပဌမၛာန်ကီု မဂ္ဂၚ်ဒ္စါံပြကာမပြဲကီုတုဲရ ရဴဝွံ ကုခမဳ မဟီုဂလာန်ဟွံဍာံစၟတ် သီုမတီတဴ ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။ နဟိုတ်ဂမၠိုၚ်ပိသာ် လုပ်စပဌမၛာန်ကီု သောတာပတ္တိဖိုလ်ကီု။ ပဌမၛာန်ကီု သကဒါဂါမိဖိုလ်ကီု။ ပဌမၛာန်ကီု အနာဂါမိဖိုလ်ကီု။ ပဌမၛာန်ကီု အရဟတ္တဖိုလ်ကီုတုဲရ၊ လုပ်စရ၊ လုပ်စဒၟံၚ်ရ၊ ကလိဂွံပဌမၛာန်ကီု အရဟတ္တဖိုလ်ကီုရ၊ မၞုံကဵုပွမလ္ၚတ်လဝ်ရ။ အဲဂပ်ဝ်သ္ပဇၞောဝ်မတ်ပဌမၛာန်ကီု အရဟတ္တဖိုလ်ကီုတုဲရ ရဴဝွံ ကုခမဳ မဟီုဂလာန်ဟွံဍာံစၟတ် သီုမတီတဴ ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။ နဟိုတ်ဂမၠိုၚ်ပိသာ် ပဌမၛာန်လေဝ် လုပ်စတုဲရ၊ လုပ်စရ၊ လုပ်စဒၟံၚ်ရ၊ ပဌမၛာန်လေဝ် ကလိဂွံရ၊ မၞုံကဵုပွမလ္ၚတ်လဝ်ရ။ အဲ ပဌမၛာန်လေဝ် ဂပ်ဝ်သ္ပဇၞောဝ်မတ်တုဲ၊ အဲရာဂလေဝ် သၠးကၠေံတုဲရ။ ဒေါသလေဝ် သၠးကၠေံတုဲရ။ မောဟလေဝ် သၠးကၠေံတုဲရ၊ ဇအအ်တကၠေံတုဲရ၊ ဗလးကၠေံတုဲရ၊ ပါဲကၠေံတုဲရ၊ ကၠဟ်သၠးထောံကၠေံတုဲရ၊ ကဵုသကိုတ်ထောံတုဲရ၊ ကဵုလကိုတ်ထောံ ဗွဲမဒးရတုဲရ ရဴဝွံ ကုခမဳ မဟီုဂလာန်ဟွံဍာံစၟတ် သီုမတီတဴ ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။ နဟိုတ်ဂမၠိုၚ်ပိသာ် ။ ပ ။ ပ္ဍဲကိုပ်ကၠာ ဟဂွံဟီုဏီဟေၚ် ခမဳဂှ် “ဟီ ဟွံဍာံစၟတ်ဏောဝ်” ရဴဝွံ တီရ၊ ခမဳဃောဟီုဂှ် “ဟီု ဟွံဍာံစၟတ်ရ” ရဝွံ တီရ၊ ခမဳဟီုတုဲဂှ် “အဲ ဟီုဒးဟွံဍာံစၟတ်တုဲ” ရဴဝွံ တီရ၊ ဂြောပ်ဗ္ဒန်လဝ်ကွေတ်တုဲ ဂြောပ်ဗ္ဒန်လဝ် ပွမဒးဂၞပ်တုပ်စိုတ်တုဲ ဂြောပ်ဗ္ဒန်လဝ် ပွမသ္ဍိုက်မၠိုက်ကြိုက်စိုတ်တုဲ ဂြောပ်ဗ္ဒန်လဝ် တၚ်ရန်တၟံတုဲ နဟိုတ်ဂမၠိုၚ်ထပှ်သာ် ပဌမၛာန်လဝ် လုပ်စတုဲရ၊ လုပ်စရ၊ လုပ်စဒၟံၚ်ရ၊ ပဌမၛာန်လေဝ် ကလိဂွံရ၊ မၞုံကဵုပွလ္ၚတ်လဝ်ရ။ အဲပဌမၛာန်လေဝ် ဂပ်ဝ်သ္ပဇၞောဝ်မတ်တုဲ၊ နူရာဂလေဝ် စိုတ်အဲ စာ်စ္ဍးနူ ‘နဳဝရဏ’ ကၟာတ်လဒဵုရ၊ နူဒေါသလေဝ် စိုတ်အဲ စာ်စ္ဍးနူ ‘နဳဝရဏ’ ကၟာတ်လဒဵုရ၊ နူမောဟလေဝ် စိုတ်အဲ စာ်စ္ဍးနူ ‘နဳဝရဏ’ ကၟာတ်လဒဵုရ ရဴဝွံ ကုခမဳ မဟီုဂလာန်ဟွံဍာံစၟတ် သီုမတီတဴ ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။ ‘ခဏ္ဍစက်’ စက်သကုတ်တုဲရ။
၁.၄.၆။ 'ဗဒ္ဓစက်' စက်ဝိုၚ်
210) နဟိုတ်ဂမၠိုင်ပိသာ် လုပ်စဒုတိယၛာန်ကီု တတိယၛာန်ကီုတုဲရ၊ လုပ်စရ၊ လုပ်စဒၟံင်ရ၊ ကလိဂွံဒုတိယၛာန်ကီု တတိယၛာန်ကီုရ၊ မၞုံကဵုပွမလ္ၚတ်လဝ်ရ၊ အဲ ဂပ်ဝ်သ္ပဇၞောဝ်မတ် ဒုတိယၛာန်ကီု တတိယၛာန်ကီုတုဲရ ရဴဝွံ ကုခမဳ မဟီုဂလာန်ဟွံဍာံစၟတ် သီုမတီတဴ ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။ နဟိုတ်ဂမၠိုင်ပိသာ် လုပ်စဒုတိယၛာန်ကီု စတုတ္ထၛာန်ကီုတုဲရ၊ လုပ်စရ၊ လုပ်စဒၟံင်ရ၊ ကလိဂွံဒုတိယၛာန်ကီု စတုတ္ထၛာန်ကီုရ၊ မၞုံကဵုပွမလ္ၚတ်လဝ်ရ၊ အဲ ဂပ်ဝ်သ္ပဇၞောဝ်မတ်ဒုတိယၛာန်ကီု စတုတ္ထၛာန်ကီုတုဲရ ရဴဝွံ ကုခမဳ မဟီုဂလာန်ဟွံဍာံစၟတ် သီုမတီတဴ ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။ နဟိုတ်ဂမၠိုင်ပိသာ် လုပ်စဒုတိယၛာန်ကီု ‘သုညတဝိမောက္ခ’ လ္ၚုသုန်ဂြာံနူကိလေသတုဲ ပွမတိတ်ဗၠးကီု။ ‘အနိမိတ္တဝိမောက္ခ’ ဟွံမွဲကဵုနိမိတ်ဟိုတ်ကိလေသတုဲ ပွမတိတ် ဗၠးကီု။ ‘အပ္ပဏိဟိတဝိမောက္ခ’ ဟွံမွဲကဵုပွမရာဒနာကိလေသတုဲ ပွမတိတ်ဗၠးကီု။ ‘သုညတသမာဓိ’ လ္ၚုသုန်ဂြာံနူကိလေသတုဲ ပွမတန်ကြန်ကီု။ ‘အနိမိတ္တသမာဓိ’ ဟွံမွဲကဵုနိမိတ်ဟိုတ်ကိလေသတုဲ ပွမတန်ကြန်ကီု။ ‘အပ္ပဏိဟိတသမာဓိ’ ဟွံမွဲကဵုပွမရာဒနာကိလေသတုဲ ပွမတန်ကြန်ကီု။ ‘သုညတသမာပတ်’ လ္ၚုသုန်ဂြာံနူကိလေသတုဲ ပွမလုပ်စကီု။ ‘အနိမိတ္တသမာပတ်’ ဟွံမွဲကဵုနိမိတ်ဟိုတ်ကိလေသတုဲ ပွမလုပ်စကီု။ ‘အပ္ပဏိဟိတသမာပတ်’ ဟွံမွဲကဵုပွမရာဒနာကိလေသတုဲ ပွမလုပ်စကီု။ ဝိဇ္ဇာဂမၠိုင်ပိပြကာကီု။ သတိပဋ္ဌာန်ဂမၠိုင်ပန်ပြကာကီု။ သမ္မပ္ပဓာန်ဂမၠိုင်ပန်ပြကာကီု။ ဣဒ္ဓိပါဒ်ဂမၠိုင်ပန်ပြကာကီု။ ဣန္ဒြဳဂမၠိုင်မသုန်ပြကာကီု။ ဗိုလ် ဂမၠိုင်မသုန်ပြကာကီု။ ဗောဇ္ၛင်ဂမၠိုင်ထပှ်ပြကာကီု။ မဂ္ဂင်ဒ္စါံပြကာမပြဲကီု။ သောတာပတ္တိဖိုလ်ကီု။ သကဒါဂါမိဖိုလ်ကီု။ အနာဂါမိဖိုလ်ကီု။ အရဟတ္တဖိုလ်ကီုတုဲရ၊ လုပ်စရ၊ လုပ်စဒၟံင်ရ၊ ကလိဂွံဒုတိယၛာန်ကီု အရဟတ္တဖိုလ်ကီုရ၊ မၞုံကဵုပွမလ္ၚတ်လဝ်ရ။ အဲ ဂပ်ဝ်သ္ပဇၞောဝ်မတ်ဒုတိယၛာန်ကီု အရဟတ္တဖိုလ်ကီုတုဲရ ရဴဝွံ ကုခမဳ မဟီုဂလာန်ဟွံဍာံစၟတ် သီုမတီတဴဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။ နဟိုတ်ဂမၠိုင်ပိသာ် ဒုတိယၛာန်လေဝ် လုပ်စတုဲရ၊ လုပ်စရ၊ လုပ်စဒၟံင်ရ၊ ဒုတိယၛာန်လေဝ် ကလိဂွံရ၊ မၞုံကဵုပွမလ္ၚတ်လဝ်ရ။ အဲ ဒုတိယၛာန်လေဝ် ဂပ်ဝ်သ္ပဇၞောဝ်မတ်တုဲ၊ အဲ ရာဂလေဝ် သၠးကၠေံတုဲရ။ ဒေါသလေဝ် သၠးကၠေံတုဲရ။ မောဟလေဝ် သၠးကၠေံတုဲရ၊ ဇအအ်တကၠေံတုဲရ၊ ဗလးကၠေံတုဲရ၊ ပါဲကၠေံတုဲရ၊ ကၠဟ်သၠးထောံကၠေံတုဲရ၊ ကဵုလကိုတ်ထောံတုဲရ၊ ကဵုလကိုတ်ထောံ ဗွဲမဒးရတုဲရ၊ နူရာဂလေဝ် စိုတ်အဲစာ်စ္ဍးနူ ‘နဳဝရဏ’ ကၟာတ်လဒဵုရ၊ နူဒေါသလေဝ် စိုတ်အဲ စာ်စ္ဍးနူ ‘နဳဝရဏ’ ကၟာတ်လဒဵုရ၊ နူမောဟလေဝ် စိုတ်အဲ စာ်စ္ဍးနူ ‘နဳဝရဏ’ ကၟာတ်လဒဵုရ ရဴဝွံ ကုခမဳ မဟီုဂလာန်ဟွံဍာံစၟတ် သီုမတီတဴ ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။ နဟိုတ်ဂမၠိုင်ပိသာ် ။ ပ ။ နဟိုတ်ဂမၠိုင်ထပှ်သာ် ဂြောပ်ဗ္ဒန်လဝ်တင်ရန်တၟံတုဲ ဒုတိယၛာန်ကီု ပဌမၛာန်ကီု လုပ်စတုဲရ၊ လုပ်စရ၊ လုပ်စဒၟံင်ရ၊ ကလိဂွံဒုတိယၛာန်ကီု ပဌမၛာန်ကီုရ၊ မၞုံကဵုပွမလ္ၚတ်လဝ်ရ။ အဲ ဂပ်ဝ်သ္ပဇၞောဝ်မတ် ဒုတိယၛာန်ကီု ပဌမၛာန်ကီုတုဲရ ရဴဝွံ ကုခမဳ မဟီုဂလာန်ဟွံဍာံစၟတ် သီုမတီတဴ ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။ ‘ဗဒ္ဓစက်’ စက်ဝိုင်တုဲရ။ တုပ်သၟဟ်သာ်ဝွံ သ္ပမူမွဲမွဲတုဲ ညံင်စက်ဂေတ်ကၠောံ ဂပ်ဝ်ဗ္ဂေတ်ရ။ ကြက်သ္ဂးဂတဝွံတုန် ဗွဲခမ္ဍန်ရောင်။
211) နဟိုတ်ဂမၠိုင်ပိသာ် လုပ်စတတိယၛာန်ကီု စတုတ္ထၛာန်ကီု ။ ပ ။ တတိယၛာန်ကီု အရဟတ္တဖိုလ်ကီုတုဲရ၊ လုပ်စရ၊ လုပ်စဒၟံင်ရ၊ ကလိဂွံတတိယၛာန်ကီု အရဟတ္တဖိုလ်ကီုရ၊ မၞုံကဵုပွမလ္ၚတ်လဝ်ရ၊ အဲ ဂပ်ဝ်သ္ပဇၞောဝ်မတ် တတိယၛာန်ကီု အရဟတ္တဖိုလ်ကီုတုဲရ ရဴဝွံ ကုခမဳ မဟီုဂလာန်ဟွံဍာံစၟတ် သီုမတီတဴ ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။ နဟိုတ်ဂမၠိုင်ပိသာ် တတိယၛာန်လေဝ် လုပ်စတုဲရ၊ လုပ်စရ၊ လုပ်စဒၟံင်ရ၊ တတိယၛာန်လေဝ် ကလိဂွံရ၊ မၞုံကဵုပွမလ္ၚတ်လဝ်ရ။ အဲ တတိယၛာန်လေဝ် ဂပ်ဝ်သ္ပဇၞောဝ်မတ်တုဲ အဲ ရာဂလေဝ် သၠးကၠေံတုဲရ။ ဒေါသလေဝ် သၠးကၠေံတုဲရ။ မောဟလေဝ် သၠးကၠေံတုဲရ၊ ဇအအ်တကၠေံတုဲရ၊ ဗလးကၠေံတုဲရ၊ ပါဲကၠေံတုဲရ၊ ကၠဟ်သၠးထောံကၠေံတုဲရ၊ ကဵုလကိုတ်ထောံတုဲရ၊ ကဵုလကိုတ်ထောံ ဗွဲမဒးရတုဲရ၊ နူရာဂလေဝ် စိုတ်အဲ စာ်စ္ဍးနူ ‘နဳဝရဏ’ ကၟာတ်လဒဵုရ၊ နူဒေါသလေဝ် စိုတ်အဲ စာ်စ္ဍးနူ ‘နဳဝရဏ’ ကၟာတ်လဒဵုရ၊ နူမောဟလေဝ် စိုတ်အဲစာ်စ္ဍးနူ ‘နဳဝရဏ’ ကၟာတ်လဒဵုရ ရဴဝွံ ကုခမဳ မဟီုဂလာန်ဟွံဍာံစၟတ် သီုမတီတဴ ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။ နဟိုတ်ဂမၠိုင်ပိသာ် လုပ်စတတိယၛာန်ကီု ပဌမၛာန်ကီု။ တတိယၛာန်ကီု ဒုတိယၛာန်ကီုတုဲရ၊ လုပ်စရ၊ လုပ်စဒၟံင်ရ၊ ကလိဂွံတတိယၛာန်ကီု ဒုတိယၛာန်ကီုရ၊ မၞုံကဵုပွမလ္ၚတ်လဝ်ရ၊ အဲ ဂပ်ဝ်သ္ပဇၞောဝ်မတ် တတိယၛာန်ကီု ဒုတိယၛာန်ကီုတုဲရ ရဴဝွံ ကုခမဳ မဟီုဂလာန်ဟွံဍာံစၟတ် သီုမတီတဴ ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။ နဟိုတ်ဂမၠိုင်ပိသာ် နူမောဟလေဝ် စိုတ်အဲ စာ်စ္ဍးနူ ‘နဳဝရဏ’ ကၟာတ်လဒဵုတုဲရ၊ ပဌမၛာန်လေဝ်။ ဒုတိယၛာန်လေဝ်။ တတိယၛာန်လေဝ်။ စတုတ္ထၛာန်လေဝ် လုပ်စတုဲရ၊ လုပ်စရ၊ လုပ်စဒၟံင်ရ၊ နူမောဟလေဝ် စိုတ်အဲ စာ်စ္ဍးနူ ‘နဳဝရဏ’ ကၟာတ်လဒဵုတုဲရ၊ စတုတ္ထၛာန်လေဝ် ကလိဂွံရ၊ မၞုံကဵုပွမလ္ၚတ်လဝ်ရ၊ နူမောဟလေဝ် စိုတ်အဲ စာ်စ္ဍးနူ ‘နဳဝရဏ’ ကၟာတ်လဒဵုတုဲရ၊ အဲ စတုတ္ထၛာန်လေဝ် ဂပ်ဝ်သ္ပဇၞောဝ်မတ်တုဲရ ရဴဝွံ ကုခမဳ မဟီုဂလာန်ဟွံဍာံစၟတ် သီုမတီတဴ ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။
212) နဟိုတ်ဂမၠိုင်ပိသာ် နူမောဟလေဝ် စိုတ်အဲ စာ်စ္ဍးနူ ‘နဳဝရဏ’ ကၟာတ်လဒဵုတုဲရ၊ ‘သုညတဝိမောက္ခ’ လ္ၚုသုန်ဂြာံနူကိလေသတုဲ ပွမတိတ်ဗၠးလေဝ်။ ‘အနိမိတ္တဝိမောက္ခ’ ဟွံမွဲကဵုနိမိတ်ဟိုတ်ကိလေသတုဲ ပွမတိတ်ဗၠးလေဝ်။ ‘အပ္ပဏိဟိတဝိမောက္ခ’ ဟွံမွဲကဵုပွမရာဒနာကိလေသတုဲ ပွမတိတ်ဗၠးလေဝ် လုပ်စတုဲရ၊ လုပ်စရ၊ လုပ်စဒၟံင်ရ။ နူမောဟလေဝ် စိုတ်အဲ စာ်စ္ဍးနူ ‘နဳဝရဏ’ ကၟာတ်လဒဵုတုဲရ၊ ‘အပ္ပဏိဟိတဝိမောက္ခ’ ဟွံမွဲကဵုပွမရာဒနာကိလေသတုဲ ပွမတိတ်ဗၠးလေဝ် ကလိဂွံရ၊ မၞုံကဵုပွမလ္ၚတ်လဝ်ရ၊ နူမောဟလေဝ် စိုတ်အဲစာ်စ္ဍးနူ ‘နဳဝရဏ’ ကၟာတ်လဒဵုတုဲရ၊ အဲ ‘အပ္ပဏိဟိတဝိမောက္ခ’ ဟွံမွဲကဵုပွမရာဒနာကိလေသတုဲ ပွမတိတ်ဗၠးလေဝ် ဂပ်ဝ်သ္ပဇၞောဝ်မတ် တုဲရ ရဴဝွံ ကုခမဳ မဟီုဂလာန်ဟွံဍာံစၟတ် သီုမတီတဴ ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။ နဟိုတ်ဂမၠိုင်ပိသာ် နူမောဟလေဝ် စိုတ်အဲ စာ်စ္ဍးနူ ‘နဳဝရဏ’ ကၟာတ်လဒဵုတုဲရ၊ ‘သုညတသမာဓိ’ လ္ၚုသုန်ဂြာံနူကိလေသတုဲ ပွမတန်ကြန်လေဝ်။ ‘အနိမိတ္တသမာဓိ’ ဟွံမွဲကဵုနိမိတ်ဟိုတ်ကိလေသတုဲ ပွမတန်ကြန်လေဝ်။ ‘အပ္ပဏိဟိတသမာဓိ’ ဟွံမွဲကဵုပွမရာဒနာကိလေသတုဲ ပွမတန်ကြန်လေဝ် လုပ်စတုဲရ၊ လုပ်စရ၊ လုပ်စဒၟံင်ရ။ နူမောဟလေဝ် စိုတ်အဲ စာ်စ္ဍးနူ ‘နဳဝရဏ’ ကၟာတ်လဒဵုတုဲရ၊ ‘အပ္ပဏိဟိတသမာဓိ’ ဟွံမွဲကဵုပွမရာဒနာကိလေသတုဲ ပွမတန်ကြန်လေဝ် ကလိဂွံရ၊ မၞုံကဵုပွမလ္ၚတ်လဝ်ရ၊ နူမောဟလေဝ် စိုတ်အဲစာ်စ္ဍးနူ ‘နဳဝရဏ’ ကၟာတ်လဒဵုတုဲရ၊ အဲ ‘အပ္ပဏိဟိတသမာဓိ’ ဟွံမွဲကဵုပွမရာဒနာကိလေသတုဲ ပွမတန်ကြန်လေဝ် ဂပ်ဝ်သ္ပဇၞောဝ်မတ်တုဲရ ရဴဝွံ ကုခမဳ မဟီုဂလာန်ဟွံဍာံစၟတ် သီုမတီတဴ ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။ နဟိုတ်ဂမၠိုင်ပိသာ် နူမောဟလေဝ် စိုတ်အဲ စာ်စ္ဍးနူ ‘နဳဝရဏ’ ကၟာတ်လဒဵုတုဲရ၊ ‘သုညတသမာပတ်’ လ္ၚုသုန်ဂြာံနူကိလေသတုဲ ပွမလုပ်စလေဝ်။ ‘အနိမိတ္တသမာပတ်’ ဟွံမွဲ ကဵုနိမိတ်ဟိုတ်ကိလေသတုဲ ပွမလုပ်စလေဝ်။ ‘အပ္ပဏိဟိတသမာပတ်’ ဟွံမွဲကဵုပွမရာဒနာကိလေသတုဲ ပွမလုပ်စလေဝ် လုပ်စတုဲရ၊ လုပ်စရ၊ လုပ်စဒၟံင်ရ။ နူမောဟလေဝ် စိုတ်အဲစာ်စ္ဍးနူ ‘နဳဝရဏ’ ကၟာတ်လဒဵုတုဲရ၊ ‘အပ္ပဏိဟိတသမာပတ်’ ဟွံမွဲကဵုပွမရာဒနာကိလေသတုဲ ပွမလုပ်စလေဝ် ကလိဂွံရ၊ မၞုံကဵုပွမလ္ၚတ်လဝ်ရ၊ နူမောဟလေဝ် စိုတ်အဲ စာ်စ္ဍးနူ ‘နဳဝရဏ’ ကၟာတ်လဒဵုတုဲရ၊ အဲ ‘အပ္ပဏိဟိတသမာပတ်’ ဟွံမွဲကဵုပွမရာဒနာကိလေသတုဲ ပွမလုပ်စ ဂပ်ဝ်သ္ပဇၞောဝ်မတ်တုဲရ ရဴဝွံ ကုခမဳ မဟီုဂလာန်ဟွံဍာံစၟတ် သီုမတီတဴ ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။ နဟိုတ်ဂမၠိုင်ပိသာ် နူမောဟလေဝ် စိုတ်အဲ စာ်စ္ဍးနူ ‘နဳဝရဏ’ ကၟာတ်လဒဵုတုဲရ၊ ဝိဇ္ဇာဂမၠိုင်ပိပြကာလေဝ် လုပ်စတုဲရ၊ လုပ်စရ၊ လုပ်စဒၟံင်ရ။ နူမောဟလေဝ် စိုတ်အဲ စာ်စ္ဍးနူ ‘နဳဝရဏ’ ကၟာတ်လဒဵုတုဲရ၊ ဝိဇ္ဇာဂမၠိုင်ပိပြကာလေဝ် ကလိဂွံရ၊ မၞုံကဵုပွမလ္ၚတ်လဝ်ရ၊ နူမောဟလေဝ် စိုတ်အဲ စာ်စ္ဍးနူ ‘နဳဝရဏ’ ကၟာတ်လဒဵုတုဲရ၊ ဝိဇ္ဇာဂမၠိုင်ပိပြကာလေဝ် အဲ ဂပ်ဝ်သ္ပဇၞောဝ်မတ်တုဲရ ရဴဝွံ ကုခမဳ မဟီုဂလာန်ဟွံဍာံစၟတ် သီုမတီတဴ ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။ နဟိုတ်ဂမၠိုင်ပိသာ် မောဟလေဝ် စိုတ်အဲ စာ်စ္ဍးနူ ‘နဳဝရဏ’ ကၟာတ်လဒဵုတုဲရ၊ သတိပဋ္ဌာန်ဂမၠိုင်ပန်ပြကာလေဝ်။ သမ္မပ္ပဓာန်ဂမၠိုင်ပန်ပြကာလေဝ်။ ဣဒ္ဓိပါဒ်ဂမၠိုင်ပန်ပြကာလေဝ် လုပ်စတုဲရ၊ လုပ်စရ၊ လုပ်စဒၟံင်ရ။ နူမောဟလေဝ် စိုတ်အဲ စာ်စ္ဍးနူ ‘နဳဝရဏ’ ကၟာတ်လဒဵုတုဲရ၊ ဣဒ္ဓိပါဒ်ဂမၠိုင်ပန်ပြကာလေဝ် ကလိဂွံရ၊ မၞုံကဵုပွမလ္ၚတ်လဝ်ရ၊ နူမောဟလေဝ် စိုတ်အဲ စာ်စ္ဍးနူ ‘နဳဝရဏ’ ကၟာတ်လဒဵုတုဲရ၊ ဣဒ္ဓိပါဒ်ဂမၠိုင်ပန်ပြကာလေဝ် အဲ ဂပ်ဝ်သ္ပဇၞောဝ်မတ်တုဲရ ရဴဝွံ ကုခမဳ မဟီုဂလာန်ဟွံဍာံစၟတ် သီုမတီတဴ ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။
213) နဟိုတ်ဂမၠိုင်ပိသာ် နူမောဟလေဝ် စိုတ်အဲ စာ်စ္ဍးနူ ‘နဳဝရဏ’ ကၟာတ်လဒဵုတုဲရ၊ ဣန္ဒြဳဂမၠိုင်မသုန်ပြကာလေဝ်။ဗိုလ်ဂမၠိုင်မသုန်ပြကာလေဝ် လုပ်စတုဲရ၊ လုပ်စရ၊ လုပ်စဒၟံင်ရ။ နူမောဟလေဝ် စိုတ်အဲ စာ်စ္ဍးနူ ‘နဳဝရဏ’ ကၟာတ်လဒဵုတုဲရ၊ ဗိုလ်ဂမၠိုင်မသုန်ပြကာလေဝ် ကလိဂွံရ၊ မၞုံကဵုပွမလ္ၚတ်လဝ်ရ၊ နူမောဟလေဝ် စိုတ်အဲ စာ်စ္ဍးနူ ‘နဳဝရဏ’ ကၟာတ်လဒဵုတုဲရ၊ ဗိုလ်ဂမၠိုင်မသုန်ပြကာလေဝ် အဲ ဂပ်ဝ်သ္ပဇၞောဝ်မတ်တုဲရ ရဴဝွံ ကုခမဳ မဟီုဂလာန်ဟွံဍာံစၟတ် သီုမတီတဴ ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။ နဟိုတ်ဂမၠိုင်ပိသာ် နူမောဟလေဝ် စိုတ်အဲ စာ်စ္ဍးနူ ‘နဳဝရဏ’ ကၟာတ်လဒဵုတုဲရ၊ ဗောဇ္ၛင်ဂမၠိုင်ထပှ်ပြကာလေဝ် လုပ်စတုဲရ၊ လုပ်စရ၊ လုပ်စဒၟံင်ရ။ နူမောဟလေဝ် စိုတ်အဲ စာ်စ္ဍးနူ ‘နဳဝရဏ’ ကၟာတ်လဒဵုတုဲရ၊ ဗောဇ္ၛင်ဂမၠိုင်ထပှ်ပြကာလေဝ် ကလိဂွံရ၊ မၞုံကဵုပွမလ္ၚတ်လဝ်ရ၊ နူမောဟလေဝ် စိုတ်အဲ စာ်စ္ဍးနူ ‘နဳဝရဏ’ ကၟာတ်လဒဵုတုဲရ၊ ဗောဇ္ၛင်ဂမၠိုင်ထပှ်ပြကာလေဝ် အဲ ဂပ်ဝ်သ္ပဇၞောဝ်မတ်တုဲရ ရဴဝွံ ကုခမဳ မဟီုဂလာန်ဟွံဍာံစၟတ် သီုမတီတဴ ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။ နဟိုတ်ဂမၠိုင်ပိသာ် နူမောဟလေဝ် စိုတ်အဲ စာ်စ္ဍးနူ ‘နဳဝရဏ’ ကၟာတ်လဒဵုတုဲရ၊ မဂ္ဂင်ဒ္စါံပြကာမပြဲလေဝ် လုပ်စတုဲရ၊ လုပ်စရ၊ လုပ်စဒၟံင်ရ။ နူမောဟလေဝ် စိုတ်အဲ စာ်စ္ဍးနူ ‘နဳဝရဏ’ ကၟာတ်လဒဵုတုဲရ၊ မဂ္ဂင်ဒ္စါံပြကာမပြဲလေဝ် ကလိဂွံရ၊ မၞုံကဵုပွမလ္ၚတ်လဝ်ရ၊ နူမောဟလေဝ် စိုတ်အဲ စာ်စ္ဍးနူ ‘နဳဝရဏ’ ကၟာတ်လဒဵုတုဲရ၊ မဂ္ဂင်ဒ္စာံပြကာမပြဲလေဝ် အဲ ဂပ်ဝ်သ္ပဇၞောဝ်မတ်တုဲရ ရဴဝွံ ကုခမဳ မဟီုဂလာန်ဟွံဍာံစၟတ် သီုမတီတဴ ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။ နဟိုတ်ဂမၠိုင်ပိသာ် နူမောဟလေဝ် စိုတ်အဲ စာ်စ္ဍးနူ ‘နဳဝရဏ’ ကၟာတ်လဒဵုတုဲရ၊ သောတာပတ္တိဖိုလ်လေဝ်။ သကဒါဂါမိဖိုလ်လေဝ်။ အနာဂါမိဖိုလ်လေဝ်။ အရဟတ္တဖိုလ်လေဝ် လုပ်စတုဲရ၊ လုပ်စရ၊ လုပ်စဒၟံင်ရ။ နူမောဟလေဝ် စိုတ်အဲ စာ်စ္ဍးနူ ‘နဳဝရဏ’ ကၟာတ်လဒဵုတုဲရ၊ အရဟတ္တဖိုလ်လေဝ် ကလိဂွံရ၊ မၞုံကဵုပွမလ္ၚတ်လဝ်ရ၊ နူမောဟလေဝ် စိုတ်အဲ စာ်စ္ဍးနူ ‘နဳဝရဏ’ ကၟာတ်လဒဵုတုဲရ၊ အရဟတ္တဖိုလ်လေဝ် အဲ ဂပ်ဝ်သ္ပဇၞောဝ်မတ် တုဲရ ရဴဝွံ ကုခမဳ မဟီုဂလာန်ဟွံဍာံစၟတ် သီုမတီတဴ ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။ နဟိုတ်ဂမၠိုင်ပိသာ် နူမောဟလေဝ် စိုတ်အဲ စာ်စ္ဍးနူ ‘နဳဝရဏ’ ကၟာတ်လဒဵုတုဲရ၊ အဲရာဂလေဝ် သၠးကၠေံတုဲရ။ ဒေါသလေဝ် သၠးကၠေံတုဲရ။ မောဟလေဝ် သၠးကၠေံတုဲရ၊ ဇအအ်တကၠေံတုဲရ၊ ဗလးကၠေံတုဲရ။ ပါဲကၠေံတုဲရ၊ ကၠဟ်သၠးထောံကၠေံတုဲရ၊ ကဵုလကိုတ်ထောံတုဲရ၊ ကဵုလကိုတ်ထောံ ဗွဲမဒးရတုဲရ ရဴဝွံ ကုခမဳ မဟီုဂလာန်ဟွံဍာံစၟတ် သီုမတီတဴ ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။ နဟိုတ်ဂမၠိုင်ပိသာ် ။ ပ ။ ပ္ဍဲကိုပ်ကၠာဟဂွံဟီုဏီဟေင် ခမဳဂှ် “ဟီုဟွံဍာံစၟတ်ဏောဝ်” ရဴဝွံ တီရ၊ ခမဳဃောဟီုဂှ် “ဟီုဟွံဍာံစၟတ်ရ” ရဴဝွံ တီရ၊ ခမဳဟီုတုဲဂှ် “အဲ ဟီုဒးဟွံဍာံစၟတ်တုဲ” ရဴဝွံ တီရ၊ ဂြောပ်ဗ္ဒန်လဝ်ကွေတ်တုဲ ဂြောပ်ဗ္ဒန်လဝ် ပွမဒးဂၞပ်တုပ်စိုတ်တုဲ ဂြောပ်ဗ္ဒန်လဝ်ပွမသ္ဍိုက်မၠိုက်ကြိုက်စိုတ်တုဲ ဂြောပ်ဗ္ဒန်လဝ် တင်ရန်တၟံတုဲ နဟိုတ်ဂမၠိုင်ထပှ်သာ် နူမောဟလေဝ် စိုတ်အဲ စာ်စ္ဍးနူ ‘နဳဝရဏ’ ကၟာတ်လဒဵုတုဲရ၊ နူရာဂလေဝ် စိုတ်အဲ စာ်စ္ဍးနူ ‘နဳဝရဏ’ ကၟာတ်လဒဵုတုဲရ၊ နူဒေါသလေဝ် စိုတ်အဲ စာ်စ္ဍးနူ ‘နဳဝရဏ’ ကၟာတ်လဒဵုတုဲရ ရဴဝွံ ကုခမဳ မဟီုဂလာန် ဟွံဍာံစၟတ် သီုမတီတဴ ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။ ဨကမူတုဲရ။ ညံင်ရဴတြးထ္ၜးတဴ ဨကမူကီု မပ္တံဒုမူလေဝ် တုပ်သာ်ဝွံ ဂပ်ဝ်တြးသီုဖအိုတ်ရ။ ကြက်သ္ဂးဂတဝွံတုန် သဗ္ဗမူရောင်။
214) နဟိုတ်ဂမၠိုင်ပိသာ် ။ ပ ။ ပ္ဍဲကိုပ်ကၠာ ဟဂွံဟီုဏီဟေင် ခမဳဂှ် “ဟီုဟွံဍာံစၟတ်ဏောဝ်” ရဴဝွံ တီရ၊ ခမဳဃောဟီုဂှ် “ဟီု ဟွံဍာံစၟတ်ရ” ရဴဝွံ တီရ၊ ခမဳဟီုတုဲဂှ် “အဲဟီုဒးဟွံဍာံစၟတ်တုဲ” ရဴဝွံ တီရ။ ဂြောပ်ဗ္ဒန်လဝ်ကွေတ်တုဲ ဂြောပ်ဗ္ဒန်လဝ် ပွမဒးဂၞပ်တုပ်စိုတ်တုဲ ဂြောပ်ဗ္ဒန်လဝ် ပွမသ္ဍိုက်မၠိုက်ကြိုက်စိုတ်တုဲ ဂြောပ်ဗ္ဒန်လဝ်တင်ရန်တၟံတုဲ နဟိုတ်ဂမၠိုင်ထပှ်သာ် ပဌမၛာန်ကီု ဒုတိယၛာန်ကီု တတိယၛာန်ကီု စတုတ္ထၛာန်ကီု ‘သုညတဝိမောက္ခ’ လ္ၚုသုန်ဂြာံနူကိလေသ ပွမတိတ်ဗၠးကီု ‘အနိမိတ္တဝိမောက္ခ’ ဟွံမွဲကဵုနိမိတ်ဟိုတ်ကိလေသတုဲ ပွမတိတ်ဗၠးကီု ‘အပ္ပဏိဟိတဝိမောက္ခ’ ဟွံမွဲကဵုပွမရာဒနာကိလေသတုဲ ပွမတိတ်ဗၠးကီု ‘သုညတသမာဓိ’ လ္ၚုသုန်ဂြာံနူကိလေသတုဲ ပွမတန်ကြန်ကီု ‘အနိမိတ္တသမာဓိ’ ဟွံမွဲကဵုနိမိတ်ဟိုတ်ကိလေသတုဲ ပွမတန်ကြန်ကီု ‘အပ္ပဏိဟိတသမာဓိ’ ဟွံမွဲကဵုပွမရာဒနာကိလေသတုဲ ပွမတန်ကြန်ကီု ‘သုညတသမာပတ်’ လ္ၚုသုန်ဂြာံနူကိလေသတုဲ ပွမလုပ်စကီု ‘အနိမိတ္တသမာပတ်’ ဟွံမွဲကဵု နိမိတ်ဟိုတ်ကိလေသတုဲ ပွမလုပ်စကီု ‘အပ္ပဏိဟိတသမာပတ်’ ဟွံမွဲကဵုပွမရာဒနာကိလေသတုဲ ပွမလုပ်စကီု ဝိဇ္ဇာဂမၠိုင်ပိပြကာကီု သတိပဋ္ဌာန်ဂမၠိုင်ပန်ပြကာကီု သမ္မပ္ပဓာန်ဂမၠိုင်ပန်ပြကာကီု ဣဒ္ဓိပါဒ်ဂမၠိုင်ပန်ပြကာကီု ဣန္ဒြဳဂမၠိုင်မသုန်ပြကာကီု ဗိုလ်ဂမၠိုင်မသုန်ပြကာကီု ဗောဇ္ၛင်ဂမၠိုင်ထပှ်ပြကာကီု မဂ္ဂင်ဒ္စါံပြကာမပြဲကီု သောတာပတ္တိဖိုလ်ကီု သကဒါဂါမိဖိုလ်ကီု အနာဂါမိဖိုလ်ကီု အရဟတ္တဖိုလ်ကီု လုပ်စတုဲရ၊ လုပ်စရ၊ လုပ်စဒၟံင်ရ ။ ပ ။ အဲ ရာဂလေဝ်သၠးကၠေံတုဲရ။ ဒေါသလေဝ် သၠးကၠေံတုဲရ။ မောဟလေဝ် သၠးကၠေံတုဲရ၊ ဇအအ်တကၠေံတုဲရ၊ ဗလးကၠေံတုဲရ၊ ပါဲကၠေံတုဲရ၊ ကၠဟ်သၠးထောံကၠေံတုဲရ၊ ကဵုလကိုတ်ထောံတုဲရ၊ ကဵုလကိုတ်ထောံဗွဲမဒးရတုဲရ၊ နူရာဂလေဝ် စိုတ်အဲ စာ်စ္ဍးနူ ‘နဳဝရဏ’ ကၟာတ်လဒဵုရ၊ နူဒေါသလေဝ် စိုတ်အဲ စာ်စ္ဍးနူ ‘နဳဝရဏ’ ကၟာတ်လဒဵုရ၊ နူမောဟလေဝ် စိုတ်အဲ စာ်စ္ဍးနူ ‘နဳဝရဏ’ ကၟာတ်လဒဵုရ ရဴဝွံ ကုခမဳ မဟီုဂလာန်ဟွံဍာံစၟတ် သီုမတီတဴ ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ။ သဗ္ဗမူတုဲရ။ ဂလာန်စပ်ကဵုသုဒ္ဓိကဝါရတုဲရ။
215) နဟိုတ်ဂမၠိုင်ပိသာ် လုပ်စ ပဌမၛာန်တုဲရ ရဴဝွံ သီုမမိက်သ္ဂးတဴ လုပ်စဒုတိယၛာန်တုဲရ ရဴဝွံ ကုခမဳ မဟီုဂလာန်ဟွံဍာံစၟတ် သီုမတီတဴ (ညးကလင်) တီကၠိုဟ်ခၠင်မ္ဂး ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ၊ (ညးကလင်) ဟွံတီကၠိုဟ်ခၠင်မ္ဂး ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ။ နဟိုတ်ဂမၠိုင်ပိသာ် လုပ်စပဌမၛာန်တုဲရ ရဴဝွံ သီုမမိက်သ္ဂးတဴ လုပ်စတတိယၛာန်တုဲရ ရဴဝွံ ကုခမဳ မဟီုဂလာန်ဟွံဍာံစၟတ် သီုမတီတဴ (ညးကလင်) တီကၠိုဟ်ခၠင်မ္ဂး ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ၊ (ညးကလင်) ဟွံတီကၠိုဟ်ခၠင်မ္ဂး ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ။ နဟိုတ်ဂမၠိုင်ပိသာ် လုပ်စပဌမၛာန်တုဲရ ရဴဝွံ သီုမမိက်သ္ဂးတဴ လုပ်စစတုတ္ထၛာန်တုဲရ ရဴဝွံ ကုခမဳ မဟီုဂလာန်ဟွံဍာံစၟတ် သီုမတီတဴ (ညးကလင်) တီကၠိုဟ်ခၠင်မ္ဂး ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ၊ (ညးကလင်) ဟွံတီကၠိုဟ်ခၠင်မ္ဂး ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ။ နဟိုတ်ဂမၠိုင်ပိသာ် ။ ပ ။ ပ္ဍဲကိုပ်ကၠာဟဂွံဟီုဏီဟေင် ခမဳဂှ် “ဟီု ဟွံဍာံစၟတ်ဏောဝ်” ရဴဝွံ တီရ၊ ခမဳဃောဟီုဂှ် “ဟီုဟွံဍာံစၟတ်ရ” ရဴဝွံ တီရ၊ ခမဳဟီုတုဲဂှ် “အဲ ဟီုဒးဟွံဍာံစၟတ်တုဲ” ရဴဝွံ တီရ၊ ဂြောပ်ဗ္ဒန်လဝ်ကွေတ်တုဲ ဂြောပ်ဗ္ဒန်လဝ် ပွမဒးဂၞပ်တုပ်စိုတ်တုဲ ဂြောပ်ဗ္ဒန်လဝ် ပွမသ္ဍိုက်မၠိုက်ကြိုက်စိုတ်တုဲ ဂြောပ်ဗ္ဒန်လဝ် တင်ရန်တၟံတုဲ နဟိုတ်ဂမၠိုင်ထပှ်သာ် လုပ်စပဌမၛာန်တုဲရ ရဴဝွံ သီုမမိက်သ္ဂးတဴ လုပ်စ ‘သုညတဝိမောက္ခ’ လ္ၚုသုန်ဂြာံနူကိလေသတုဲ ပွမတိတ်ဗၠး။ ‘အနိမိတ္တဝိမောက္ခ’ဟွံမွဲကဵုနိမိတ်ဟိုတ်ကိလေသတုဲ ပွမတိတ်ဗၠး။ ‘အပ္ပဏိဟိတဝိမောက္ခ’ဟွံမွဲကဵုပွမရာဒနာကိလေသတုဲ ပွမတိတ်ဗၠး။ ‘သုညတသမာဓိ’ လ္ၚုသုန်ဂြာံနူကိလေသတုဲ ပွမတန်ကြန်။ ‘အနိမိတ္တသမာဓိ’ ဟွံမွဲကဵုနိမိတ်ဟိုတ်ကိလေသတုဲ ပွမတန်ကြန်။ ‘အပ္ပဏိဟိတသမာဓိ’ ဟွံမွဲကဵုပွမရာဒနာကိလေသတုဲ ပွမတန်ကြန်။ ‘သုညတသမာပတ်’ လ္ၚုသုန်ဂြာံနူကိလေသတုဲ ပွမလုပ်စ။ ‘အနိမိတ္တသမာပတ်’ ဟွံမွဲကဵုနိမိတ်ဟိုတ်ကိလေသတုဲ ပွမလုပ်စ။ ‘အပ္ပဏိဟိတသမာပတ်’ ဟွံမွဲကဵုပွမရာဒနာကိလေသတုဲ ပွမလုပ်စ။ ဝိဇ္ဇာဂမၠိုင်ပိပြကာ။ သတိပဋ္ဌာန်ဂမၠိုင်ပန်ပြကာ။ သမ္မပ္ပဓာန်ဂမၠိုင်ပန်ပြကာ။ ဣဒ္ဓိပါဒ်ဂမၠိုင်ပန်ပြကာ။ ဣန္ဒြဳဂမၠိုင်မသုန်ပြကာ။ ဗိုလ်ဂမၠိုင်မသုန်ပြကာ။ ဗောဇ္ၛင်ဂမၠိုင်ထပှ်ပြကာ။ မဂ္ဂင်ဒ္စါံပြကာမပြဲ။ သောတာပတ္တိဖိုလ်။ သကဒါဂါမိဖိုလ်။ အနာဂါမိဖိုလ်။ အရဟတ္တဖိုလ်တုဲရ ။ ပ ။ အဲသၠးကၠေံ ရာဂတုဲရ။ သၠးေကၠံဒေါသတုဲရ။ သၠးကၠေံမောဟတုဲရ၊ ဇအအ်တကၠေံတုဲရ၊ ဗလးကၠေံတုဲရ၊ ပါဲကၠေံတုဲရ၊ ကၠဟ်သၠးထောံကၠေံတုဲရ၊ ကဵုလကိုတ်ထောံတုဲရ၊ ကဵုလကိုတ်ထောံ ဗွဲမဒးရတုဲရ၊ စိုတ်အဲ စာ်စ္ဍးနူ ‘နဳဝရဏ’ ကၟာတ်လဒဵု နူရာဂရ၊ စိုတ်အဲ စာ်စ္ဍးနူ ‘နဳဝရဏ’ ကၟာတ်လဒဵု နူဒေါသရ၊ စိုတ်အဲ စာ်စ္ဍးနူ ‘နဳဝရဏ’ ကၟာတ်လဒဵု နူမောဟရ ရဴဝွံ ကုခမဳ မဟီုဂလာန်ဟွံဍာံစၟတ် သီုမတီတဴ (ညးကလင်) တီကၠိုဟ်ခၠင်မ္ဂး ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ၊ (ညးကလင်) ဟွံတီကၠိုဟ်ခၠင်မ္ဂး ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ။ ဨကမူ ‘ခဏ္ဍစက်’ စက်သကုတ် ညးဟီုမှာရာတုဲရ။
216) နဟိုတ်ဂမၠိုင်ပိသာ် လုပ်စဒုတိယၛာန်တုဲရ ရဴဝွံ သီုမမိက်သ္ဂးတဴ လုပ်စတတိယၛာန်တုဲရ ရဴဝွံ ကုခမဳ မဟီုဂလာန်ဟွံဍာံစၟတ် သီုမတီတဴ (ညးကလင်) တီကၠိုဟ်ခၠင်မ္ဂး ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ၊ (ညးကလင်) ဟွံတီကၠိုဟ်ခၠင်မ္ဂး ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ။ နဟိုတ်ဂမၠိုင်ပိသာ် လုပ်စဒုတိယၛာန်တုဲရ ရဴဝွံ သီုမမိက်သ္ဂးတဴ လုပ်စ စတုတ္ထၛာန်တုဲရ ရဴဝွံ ။ ပ ။ စိုတ်အဲ စာ်စ္ဍးနူ ‘နဳဝရဏ’ ကၟာတ်လဒဵု နူမောဟရ ရဴဝွံ ကုခမဳမဟီုဂလာန်ဟွံဍာံစၟတ် သီုမတီတဴ (ညးကလင်) တီကၠိုဟ်ခၠင်မ္ဂး ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ၊ (ညးကလင်) ဟွံတီကၠိုဟ်ခၠင်မ္ဂး ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ။ နဟိုတ်ဂမၠိုင်ပိသာ် ။ ပ ။ ဂြောပ်ဗ္ဒန်လဝ် တင်ရန်တၟံတုဲ နဟိုတ်ဂမၠိုင်ထပှ်သာ် လုပ်စဒုတိယၛာန်တုဲရ ရဴဝွံ သီုမမိက်သ္ဂးတဴ လုပ်စပဌမၛာန်တုဲရ ရဴဝွံ ကုခမဳ မဟီုဂလာန်ဟွံဍာံစၟတ် သီုမတီတဴ (ညးကလင်) တီကၠိုဟ်ခၠင်မ္ဂး ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ၊ (ညးကလင်) ဟွံတီကၠိုဟ်ခၠင်မ္ဂး ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ။ ဨကမူ ‘ဗဒ္ဓစက်’ စက်ဝိုင် ညးဟီုမှာရာတုဲရ။ ခ္ဍန်ကၠေံမူဂှ်တုဲ ဂပ်ဝ်ဓလိုက်ကၠေံရ။
217) နကဵုဟိုတ်ဂမၠိုင်ပိသာ် ။ ပ ။ စိုတ်အဲ စာ်စ္ဍးနူ ‘နဳဝရဏ’ ကၟာတ်လဒဵု နူမောဟတုဲရ ရဴဝွံ သီုမမိက်သ္ဂးတဴ လုပ်စပဌမၛာန်တုဲရ ရဴဝွံ ကုခမဳ မဟီုဂလာန်ဟွံဍာံစၟတ် သီုမတီတဴ (ညးကလင်) တီကၠိုဟ်ခၠင်မ္ဂး ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ၊ (ညးကလင်) ဟွံတီကၠိုဟ်ခၠင်မ္ဂး ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ။ နကဵုဟိုတ်ဂမၠိုင်ပိသာ် ။ ပ ။ ဂြောပ်ဗ္ဒန်လဝ်တင်ရန်တၟံတုဲ နဟိုတ်ဂမၠိုင်ထပှ်သာ် စိုတ်အဲ စာ်စ္ဍးနူ ‘နဳဝရဏ’ ကၟာတ်လဒဵု နူမောဟတုဲရ ရဴဝွံ သီုမမိက်သ္ဂးတဴ စိုတ်အဲ စာ်စ္ဍးနူ ‘နဳဝရဏ’ ကၟာတ်လဒဵု နူဒေါသတုဲရ ရဴဝွံ ကုခမဳမဟီုဂလာန်ဟွံဍာံစၟတ် သီုမတီတဴ (ညးကလင်) တီကၠိုဟ်ခၠင်မ္ဂး ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ၊ (ညးကလင်) ဟွံတီကၠိုဟ်ခၠင်မ္ဂး ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ။ ဨကမူ ညးဟီုမှာရာတုဲရ။ ညံင်ရဴတြးထ္ၜးတဴ ဨကမူကီု မပ္တံဒုမူလေဝ် တုပ်သာ်ဝွံ ဂပ်ဝ်တြးသီုဖအိုတ်ရ။ ကြက်သ္ဂးဂတဝွံတုန် သဗ္ဗမူရောင်။
218) နဟိုတ်ဂမၠိုင်ပိသာ် ။ ပ ။ နဟိုတ်ဂမၠိုင်ထပှ်သာ် ပဌမၛာန်ကီု ဒုတိယၛာန်ကီု တတိယၛာန်ကီု စတုတ္ထုၛာန်ကီု ‘သုညတဝိမောက္ခ’ လ္ၚုသုန်ဂြာံနူကိလေသတုဲ ပွမတိတ်ဗၠးကီု ‘အနိမိတ္တဝိမောက္ခ’ ဟွံမွဲကဵုနိမိတ်ဟိုတ်ကိလေသတုဲ ပွမတိတ်ဗၠးကီု ‘အပ္ပဏိဟိတဝိမောက္ခ’ ဟွံမွဲကဵုပွမရာဒနာကိလေသတုဲ ပွမတိတ်ဗၠးကီု ‘သုညတသမာဓိ’ လ္ၚုသုန်ဂြာံနူကိလေသတုဲ ပွမတန်ကြန်ကီု ‘အနိမိတ္တသမာဓိ’ ဟွံမွဲကဵုနိမိတ် ဟိုတ်ကိလေသတုဲ ပွမတန်ကြန်ကီု ‘အပ္ပဏိဟိတသမာဓိ’ ဟွံမွဲကဵုပွမရာဒနာကိလေသတုဲ ပွမတန်ကြန်ကီု ‘သုညတသမာပတ်’ လ္ၚုသုန်ဂြာံနူကိလေသတုဲ ပွမလုပ်စကီု ‘အနိမိတ္တသမာပတ်’ ဟွံမွဲကဵုနိမိတ် ဟိုတ်ကိလေသတုဲ ပွမလုပ်စကီု ‘အပ္ပဏိဟိတသမာပတ်’ ဟွံမွဲကဵုပွမရာဒနာကိလေသတုဲ ပွမလုပ်စကီု ဝိဇ္ဇာဂမၠိုင်ပိပြကာကီု သတိပဋ္ဌာန်ဂမၠိုင်ပန်ပြကာကီု သမ္မပ္ပဓာန်ဂမၠိုင်ပန်ပြကာကီု ဣဒ္ဓိပါဒ်ဂမၠိုင်ပန်ပြကာကီု ဣန္ဒြဳဂမၠိုင်မသုန်ပြကာကီု ဗိုလ်ဂမၠိုင်မသုန်ပြကာကီု ဗောဇ္ၛင်ဂမၠိုင်ထပှ်ပြကာကီု မဂ္ဂင်ဒ္စါံပြကာမပြဲကီု သောတာပတ္တိဖိုလ်ကီု သကဒါဂါမိဖိုလ်ကီု အနာဂါမိဖိုလ်ကီု အရဟတ္တဖိုလ်ကီု လုပ်စတုဲရ ။ ပ ။ အဲ ရာဂလေဝ် သၠးကၠေံတုဲရ၊ ဒေါသလေဝ် သၠးကၠေံတုဲရ။ မောဟလေဝ် သၠးကၠေံတုဲရ၊ ဇအအ်တကၠေံတုဲရ၊ ဗလးကၠေံတုဲရ။ ပါဲကၠေံတုဲရ၊ ကၠဟ်သၠးထောံကၠေံတုဲရ၊ ကဵုလကိုတ်ထောံတုဲရ၊ ကဵုလကိုတ်ထောံဗွဲမဒးရတုဲရ၊ နူရာဂလေဝ် စိုတ်အဲ စာ်စ္ဍးနူ ‘နဳဝရဏ’ ကၟာတ်လဒဵုရ၊ နူဒေါသလေဝ် စိုတ်အဲ စာ်စ္ဍးနူ ‘နဳဝရဏ’ ကၟာတ်လဒဵုတုဲ ရဴဝွံ သီုမမိက်သ္ဂးတဴ စိုတ်အဲ စာ်စ္ဍးနူ ‘နဳဝရဏ’ကၟာတ်လဒဵု နူမောဟတုဲရ ရဴဝွံ ကုခမဳ မဟီုဂလာန်ဟွံဍာံစၟတ် သီုမတီတဴ (ညးကလင်) တီကၠိုဟ်ခၠင်မ္ဂး ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ၊ (ညးကလင်) ဟွံတီကၠိုဟ်ခၠင်မ္ဂး ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ။
219) နူဟိုတ်ဂမၠိုင်ပိသာ် ဒုတိယၛာန်ကီု တတိယၛာန်ကီု စတုတ္ထၛာန်ကီု ‘သုညတဝိမောက္ခ’ လ္ၚုသုန်ဂြာံနူကိလေသတုဲ ပွမတိတ်ဗၠးကီု ‘အနိမိတ္တဝိမောက္ခ’ ဟွံမွဲကဵုနိမိတ်ဟိုတ်ကိလေသတုဲ ပွမတိတ်ဗၠးကီု ‘အပ္ပဏိဟိတဝိမောက္ခ’ ဟွံမွဲကဵုပွမရာဒနာကိလေသတုဲ ပွမတိတ်ဗၠးကီု ‘သုညတသမာဓိ’ လ္ၚုသုန်ဂြာံနူကိလေသတုဲ ပွမတန်ကြန်ကီု ‘အနိမိတ္တသမာဓိ’ ဟွံမွဲကဵုနိမိတ်ဟိုတ်ကိလေသတုဲ ပွမတန်ကြန်ကီု ‘အပ္ပဏိဟိတသမာဓိ’ ဟွံမွဲကဵုပွမရာဒနာကိလေသတုဲ ပွမတန်ကြန်ကီု ‘သုညတသမာပတ်’ လ္ၚုသုန်ဂြာံနူကိလေသတုဲ ပွမလုပ်စကီု ‘အနိမိတ္တသမာပတ်’ ဟွံမွဲကဵုနိမိတ်ဟိုတ်ကိလေသတုဲ ပွမလုပ်စကီု ‘အပ္ပဏိဟိတသမာပတ်’ ဟွံမွဲကဵုပွမရာဒနာကိလေသတုဲ ပွမလုပ်စကီု ဝိဇ္ဇာဂမၠိုင်ပိပြကာကီု သတိပဋ္ဌာန်ဂမၠိုင်ပန်ပြကာကီု သမ္မပ္ပဓာန်ဂမၠိုင်ပန်ပြကာကီု ဣဒ္ဓိပါဒ်ဂမၠိုင်ပန်ပြကာကီု ဣန္ဒြဳဂမၠိုင်မသုန်ပြကာကီု ဗိုလ်ဂမၠိုင်မသုန်ပြကာကီု ဗောဇ္ၛင်ဂမၠိုင်ထပှ်ပြကာကီု မဂ္ဂင်ဒ္စါံပြကာမပြဲကီု သောတာပတ္တိဖိုလ်ကီု သကဒါဂါမိဖိုလ်ကီု အရဟတ္တဖိုလ်ကီု လုပ်စတုဲရ ။ ပ ။ အဲ ရာဂလေဝ် သၠးကၠေံတုဲရ။ ဒေါသလေဝ် သၠးကၠေံတုဲရ။ မောဟလေဝ်သၠးကၠေံတုဲရ၊ ဇအအ်တကၠေံတုဲရ၊ ဗလးကၠေံတုဲရ၊ ပါဲကၠေံတုဲရ၊ ကၠဟ်သၠးထောံကၠေံတုဲရ၊ ကဵုလကိုတ် ထောံတုဲရ၊ ကဵုလကိုတ်ထောံ ဗွဲမဒးရတုဲရ၊ နူရာဂလေဝ် စိုတ်အဲ စာ်စ္ဍးနူ ‘နဳဝရဏ’ ကၟာတ်လဒဵုရ၊ နူဒေါသလေဝ် စိုတ်အဲ စာ်စ္ဍးနူ ‘နဳဝရဏ’ ကၟာတ်လဒဵုတုဲ နူမောဟလေဝ် စိုတ်အဲ စာ်စ္ဍးနူ ‘နဳဝရဏ’ ကၟာတ်လဒဵုတုဲ ရဴဝွံ သီုမမိက်သ္ဂးတဴ လုပ်စပဌမၛာန်တုဲရ ရဴဝွံ ကုခမဳမဟီုဂလာန် ဟွံဍာံစၟတ် သီုမတီတဴ (ညးကလင်) တီကၠိုဟ်ခၠင်မ္ဂး ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ၊ (ညးကလင်) ဟွံတီကၠိုဟ်ခၠင်မ္ဂး ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ။ နဟိုတ်ဂမၠိုင်ပိသာ် တတိယၛာန်ကီု စတုတ္ထၛာန်ကီု ။ ပ ။ နူမောဟလေဝ် စိုတ်အဲစာ်စ္ဍးနူ ‘နဳဝရဏ’ ကၟာတ်လဒဵုတုဲ၊ ပဌမၛာန်လေဝ် လုပ်စတုဲရ ရဴဝွံ သီုမမိက်သ္ဂးတဴ လုပ်စဒုတိယၛာန်တုဲရ ရဴဝွံ ကုခမဳ မဟီုဂလာန်ဟွံဍာံစၟတ် သီုမတီတဴ (ညးကလင်) တီကၠိုဟ်ခၠင်မ္ဂး ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ၊ (ညးကလင်) ဟွံတီကၠိုဟ်ခၠင်မ္ဂး ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ။ နဟိုတ်ဂမၠိုင်ပိသာ် ။ ပ ။ နူမောဟလေဝ် စိုတ်အဲ စာ်စ္ဍးနူ ‘နဳဝရဏ’ ကၟာတ်လဒဵုတုဲ ပဌမၛာန်ကီု ဒုတိယၛာန်ကီု တတိယၛာန်ကီု စတုတ္ထၛာန်ကီု ။ ပ ။ ပ္ဍဲကိုပ်ကၠာဟဂွံဟီုဏီဟေင် ခမဳဂှ် “ဟီု ဟွံဍာံစၟတ်ဏောဝ်” ရဴဝွံ တီရ၊ ခမဳဃောဟီုဂှ် “ဟီု ဟွံဍာံစၟတ်ရ” ရဴဝွံ တီရ၊ ခမဳဟီုတုဲဂှ် “အဲ ဟီုဒးဟွံဍာံစၟတ်တုဲ” ရဴဝွံ တီရ၊ ဂြောပ်ဗ္ဒန်လဝ်ကွေတ်တုဲ ဂြောပ်ဗ္ဒန်လဝ်ပွမဒးဂၞပ်တုပ်စိုတ်တုဲ ဂြောပ်ဗ္ဒန်လဝ် ပွမသ္ဍိုက်မၠိုက်ကြိုက်စိုတ်တုဲ ဂြောပ်ဗ္ဒန်လဝ်တင်ရန်တၟံတုဲ နဟိုတ်ဂမၠိုင်ထပှ်သာ် နူရာဂလေဝ် စိုတ်အဲ စာ်စ္ဍးနူ ‘နဳဝရဏ’ ကၟာတ်လဒဵုတုဲ ရဴဝွံ သီုမမိက်သ္ဂးတဴ နူဒေါသလေဝ် စိုတ်အဲ စာ်စ္ဍးနူ ‘နဳဝရဏ’ ကၟာတ်လဒဵုတုဲရ ရဴဝွံ ကုခမဳ မဟီုဂလာန်ဟွံဍာံစၟတ် သီုမတီတဴ (ညးကလင်) တီကၠိုဟ်ခၠင်မ္ဂး ဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ၊ (ညးကလင်) ဟွံတီကၠိုဟ်ခၠင်မ္ဂး ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ။ သဗ္ဗမူညးဟီုမှာရာတုဲရ။ ‘စက္ကပေယျာလ’ စက်ဓလိုက်လဝ် ညးဟီုမှာရာတုဲရ။ ဂလာန်ဝတ္ထုကာမဝါရတုဲရ။
220) နဟိုတ်ဂမၠိုင်ပိသာ် ယြဴခမဳမွဲ သ္ပဒတဴပ္ဍဲဘာ တၠအဲရ၊ ခမဳဂှ် လုပ်စပဌမၛာန်တုဲရ၊ လုပ်စရ၊ လုပ်စဒၟံင်ရ။ ခမဳဂှ် ကလိဂွံပဌမၛာန်ရ၊ မၞုံကဵုပွမလ္ၚတ်လဝ်ရ၊ ခမဳဂှ် ဂပ်ဝ်သ္ပဇၞောဝ်မတ် ပဌမၛာန်တုဲရ ရဴဝွံ ကုခမဳ မဟီုဂလာန်ဟွံဍာံစၟတ် သီုမတီတဴ (ညးကလင်) တီကၠိုဟ်ခၠင်မ္ဂး ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ၊ (ညကလင်) ဟွံတီကၠိုဟ်ခၠင်မ္ဂး ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲကိုပ်ကၠာ ဟဂွံဟီုဏီဟေင် ခမဳဂှ် “ဟီု ဟွံဍာံစၟတ်ဏောဝ်” ရဴဝွံ တီရ၊ ခမဳဃောဟီုဂှ် “ဟီု ဟွံဍာံစၟတ်ရ” ရဴဝွံ တီရ၊ ခမဳဟီုတုဲဂှ် “အဲ ဟီုဒးဟွံဍာံစၟတ်တုဲ” ရဴဝွံ တီရ၊ ဂြောပ်ဗ္ဒန်လဝ်ကွေတ်တုဲ ဂြောပ်ဗ္ဒန်လဝ် ပွမဒးဂၞပ်တုပ်စိုတ်တုဲ ဂြောပ်ဗ္ဒန်လဝ် ပွမသ္ဍိုက်မၠိုက်ကြိုက်စိုတ်တုဲ ဂြောပ်ဗ္ဒန်လဝ် တင်ရန်တၟံတုဲ နဟိုတ်ဂမၠိုင်ပန်သာ် မသုန်သာ် တြဴသာ် ထပှ်သာ် ယြဴခမဳမွဲ သ္ပဒတဴပ္ဍဲဘာ တၠအဲရ၊ ခမဳဂှ် လုပ်စပဌမၛာန်တုဲရ၊ လုပ်စရ၊ လုပ်စဒၟံင်ရ။ ခမဳဂှ် ကလိဂွံပဌမၛာန်ရ၊ မၞုံကဵုပွမလ္ၚတ်လဝ်ရ၊ ခမဳဂှ် ဂပ်ဝ်သ္ပဇၞောဝ်မတ် ပဌမၛာန်တုဲရ ရဴဝွံ ကုခမဳ မဟီုဂလာန်ဟွံဍာံစၟတ် သီုမတီတဴ (ညးကလင်) တီကၠိုင်ခၠင်မ္ဂး ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ၊ (ညးကလင်) ဟွံတီကၠိုဟ်ခၠင်မ္ဂး ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ နဟိုတ်ဂမၠိုင်ပိသာ် ယြဴခမဳမွဲ သ္ပဒတဴပ္ဍဲဘာတၠအဲရ၊ ခမဳဂှ် ဒုတိယၛာန်။ တတိယၛာန်။ စတုတ္ထၛာန်။ ‘သုညတဝိမောက္ခ’ လ္ၚုသုန်ဂြာံနူကိလေသတုဲ ပွမတိတ်ဗၠး။ ‘အနိမိတ္တဝိမောက္ခ’ ဟွံမွဲကဵုနိမိတ်ဟိုတ်ကိလေသတုဲ ပွမတိတ်ဗၠး။ ‘အပ္ပဏိဟိတဝိမောက္ခ’ ဟွံမွဲကဵုပွမရာဒနာကိလေသတုဲ ပွမတိတ်ဗၠး။ ‘သုညတသမာဓိ’ လ္ၚုသုန်ဂြာံနူကိလေသတုဲ ပွမတန်ကြန်။ ‘အနိမိတ္တသမာဓိ’ ဟွံမွဲကဵုနိမိတ်ဟိုတ်ကိလေသတုဲ ပွမတန်ကြန်။ ‘အပ္ပဏိဟိတသမာဓိ’ ဟွံမွဲကဵုပွမရာဒနာ ကိလေသတုဲ ပွမတန်ကြန်။ ‘သုညတသမာပတ်’ လ္ၚုသုန်ဂြာံနူကိလေသတုဲ ပွမလုပ်စ။ ‘အနိမိတ္တသမာပတ်’ ဟွံမွဲကဵုနိမိတ်ဟိုတ်ကိလေသတုဲ ပွမလုပ်စ။ ‘အပ္ပဏိဟိတသမာပတ်’ ဟွံမွဲကဵုပွမရာဒနာ ကိလေသတုဲ ပွမလုပ်စ။ ဝိဇ္ဇာဂမၠိုင်ပိပြကာ။ သတိပဋ္ဌာန်ဂမၠိုင်ပန်ပြကာ။ သမ္မပ္ပဓာန်ဂမၠိုင်ပန်ပြကာ။ ဣဒ္ဓိပါဒ်ဂမၠိုင်ပန်ပြကာ။ ဣန္ဒြဳဂမၠိုင်မသုန်ပြကာ။ ဗိုလ်ဂမၠိုင်မသုန်ပြကာ။ ဗောဇ္ၛင်ဂမၠိုင်ထပှ်ပြကာ။ မဂ္ဂင်ဒ္စါံပြကာမပြဲ။ သောတာပတ္တိဖိုလ်။ သကဒါဂါမိဖိုလ်။ အနာဂါမိဖိုလ်။ အရဟတ္တဖိုလ် လုပ်စတုဲရ၊ လုပ်စရ၊ လုပ်စဒၟံင်ရ၊ ခမဳဂှ် ကလိဂွံအရဟတ္တဖိုလ်ရ။ မၞုံကဵုပွမလ္ၚတ်လဝ်ရ၊ ခမဳဂှ် ဂပ်ဝ်သ္ပဇၞောဝ်မတ် အရဟတ္တဖိုလ်တုဲရ ရဴဝွံ ကုခမဳမဟီုဂလာန်ဟွံဍာံစၟတ် သီုမတီတဴ (ညးကလင်) တီကၠိုဟ်ခၠင်မ္ဂး ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ၊ (ညးကလင်) ဟွံတီကၠိုဟ်ခၠင်မ္ဂး ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ နဟိုတ်ဂမၠိုင်ပိသာ် ယြဴခမဳမွဲ သ္ပဒတဴပ္ဍဲဘာ တၠအဲရ၊ ခမဳဂှ်သၠးကၠေံရာဂတုဲရ။ သၠးကၠေံဒေါသတုဲရ။ သၠးကၠေံမောဟတုဲရ၊ ဇအအ်တကၠေံတုဲရ၊ ဗလးကၠေံတုဲရ၊ ပါဲကၠေံတုဲရ၊ ကၠဟ်သၠးထောံကၠေံတုဲရ၊ ကဵုလကိုတ်ထောံတုဲရ၊ ကဵုလကိုတ်ထောံ ဗွဲမဒးရတုဲရ ရဴဝွံ ကုခမဳ မဟီုဂလာန်ဟွံဍာံစၟတ် သီုမတီတဴ (ညးကလင်) တီကၠိုဟ်ခၠင်မ္ဂး ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ၊ (ညးကလင်) ဟွံတီကၠိုဟ်ခၠင်မ္ဂး ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ နဟိုတ်ဂမၠိုင်ပိသာ် ။ ပ ။ ပ္ဍဲကိုပ်ကၠာဟဂွံဟီုဏီဟေင် ခမဳဂှ် “ဟီုဟွံဍာံစၟတ်ဏောဝ်” ရဴဝွံ တီရ၊ ခမဳဃောဟီုဂှ် “ဟီု ဟွံဍာံစၟတ်ရ” ရဴဝွံ တီရ၊ ခမဳဟီုတုဲဂှ် “အဲ ဟီုဒးဟွံဍာံစၟတ်တုဲ” ရဴဝွံ တီရ၊ ဂြောပ်ဗ္ဒန်လဝ်ကွေတ်တုဲ ဂြောပ်ဗ္ဒန်လဝ် ပွမဒးဂၞပ်တုပ်စိုတ်တုဲ ဂြောပ်ဗ္ဒန်လဝ် ပွမသ္ဍိုက်မၠိုက်ကြိုက်စိုတ်တုဲ ဂြောပ်ဗ္ဒန်လဝ်တင်ရန်တၟံတုဲ နဟိုတ်ဂမၠိုင်ထပှ်သာ် ယြဴခမဳမွဲသ္ပဒတဴပ္ဍဲဘာ တၠအဲရ၊ စိုတ်ခမဳဂှ် စာ်စ္ဍးနူ ‘နဳဝရဏ’ ကၟာတ်လဒဵု နူရာဂတုဲ၊ စိုတ်စာ်စ္ဍးနူ ‘နဳဝရဏ’ ကၟာတ်လဒဵု နူဒေါသတုဲ၊ စိုတ်စာ်စ္ဍးနူ ‘နဳဝရဏ’ ကၟာတ်လဒဵု နူမောဟတုဲရ၊ ရဴဝွံ ကုခမဳ မဟီုဂလာန်ဟွံဍာံစၟတ် သီုမတီတဴ (ညးကလင်) တီကၠိုဟ်ခၠင်မ္ဂး ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ၊ (ညးကလင်) ဟွံတီကၠိုဟ်ခၠင်မ္ဂး ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ နဟိုတ်ဂမၠိုင်ပိသာ် ။ ပ ။ ပ္ဍဲကိုပ်ကၠာဟဂွံဟီုဏီဟေင် ခမဳဂှ် “ဟီုဟွံဍာံစၟတ်ဏောဝ်” ရဴဝွံ တီရ၊ ခမဳဃောဟီုဂှ် “ဟီု ဟွံဍာံစၟတ်ရ” ရဴဝွံ တီရ၊ ခမဳဟီုတုဲဂှ် “အဲ ဟီုဒးဟွံဍာံစၟတ်တုဲ” ရဴဝွံ တီရ၊ ဂြောပ်ဗ္ဒန်လဝ်ကွေတ်တုဲ ဂြောပ်ဗ္ဒန်လဝ် ပွမဒးဂၞပ်တုပ်စိုတ်တုဲ ဂြောပ်ဗ္ဒန်လဝ် ပွမသ္ဍိုက်မၠိုက်ကြိုက်စိုတ်တုဲ ဂြောပ်ဗ္ဒန်လဝ် တင်ရန်တၟံတုဲ နဟိုတ်ဂမၠိုင်ထပှ်သာ် ယြဴခမဳမွဲသ္ပဒတဴပ္ဍဲဘာ တၠအဲရ၊ ခမဳဂှ် ပ္ဍဲဘာမလ္ၚုသ္ၚိတ်ဇြ လုပ်စပဌမၛာန်။ ဒုတိယၛာန်။ တတိယၛာန်။ စတုတ္ထၛာန်တုဲရ၊ လုပ်စရ၊ လုပ်စဒၟံင်ရ။ ခမဳဂှ် ပ္ဍဲဘာမလ္ၚုသ္ၚိတ်ဇြ ကလိဂွံစတုတ္ထၛာန် မၞုံကဵုပွမလ္ၚတ်လဝ်ရ၊ ခမဳဂှ် ပ္ဍဲဘာမလ္ၚုသ္ၚိတ်ဇြ ဂပ်ဝ်သ္ပဇၞောဝ်မတ် စတုတ္ထၛာန် တုဲရ ရဴဝွံ ကုခမဳ မဟီုဂလာန်ဟွံဍာံစၟတ် သီုမတီတဴ (ညးကလင်) တီကၠိုဟ်ခၠင်မ္ဂး ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ၊ (ညးကလင်) ဟွံတီကၠိုဟ်ခၠင်မ္ဂး ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ဗီုတၠုင်လအာ ပေယျာလစှ်သုန်ဂကူဂှ် တုပ်သာ်ဝွံ ဂပ်ဝ်တြးထ္ၜးအိုတ်ရ။
221) နဟိုတ်ဂမၠိုင်ပိသာ် ။ ပ ။ ဂြောပ်ဗ္ဒန်လဝ်တင်ရန်တၟံတုဲ နဟိုတ်ဂမၠိုင်ထပှ်သာ် ယြဴခမဳမွဲ ပြဘိုဟ်သ္ၚာ တၠအဲရ၊ ယြဴခမဳမွဲ ပြဘိုဂ်ပိဏ္ဍပါတ် တၠအဲရ၊ ယြဴခမဳမွဲ ပြဘိုဂ်ဘာ သၞာသတိက်သၞာဒၟံင် တၠအဲရ၊ ယြဴခမဳမွဲ ပြဘိုဂ်ဂဥုဲ မဒှ်ကြိယာဗာပၟင်ပၟဲလမျီု မစှေ်စးကဵုယဲ တၠအဲရ ခမဳဂှ် ပ္ဍဲဘာမလ္ၚုသ္ၚိတ်ဇြ လုပ်စ စတုတ္ထၛာန်ရ၊ လုပ်စရ၊ လုပ်စဒၟံင်ရ။ ခမဳဂှ် ပ္ဍဲဘာမလ္ၚုသ္ၚိတ်ဇြ ကလိဂွံစတုတ္ထၛာန်ရ၊ မၞုံကဵုပွမလ္ၚတ်လဝ်ရ၊ ခမဳဂှ် ပ္ဍဲဘာမလ္ၚုသ္ၚိတ်ဇြဂပ်ဝ်သ္ပဇၞောဝ်မတ် စတုတ္ထၛာန် တုဲရ ရဴဝွံ ကုခမဳ မဟီုဂလာန်ဟွံဍာံစၟတ် သီုမတီတဴ (ညးကလင်) တီကၠိုဟ်ခၠင်မ္ဂး ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ၊ (ညးကလင်) ဟွံတီကၠိုဟ်ခၠင်မ္ဂး ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ နဟိုတ်ဂမၠိုင်ပိသာ် ။ ပ ။ ဂြောပ်ဗ္ဒန်လဝ်တင်ရန်တၟံတုဲ နဟိုတ်ဂမၠိုင်ထပှ်သာ် ယြဴခမဳမွဲဂှ် ပြဘိုဂ်သ္ၚာ တၠအဲတုဲရ၊ ယြဴခမဳမွဲ ပြဘိုဂ်ပိဏ္ဍပါတ် တၠအဲတုဲရ၊ ယြဴခမဳမွဲ ပြဘိုဂ်ဘာသၞာသတိက်သၞာဒၟံင် တၠအဲတုဲရ၊ ယြဴခမဳမွဲ ပြဘိုဂ်ဂဥုဲ မဒှ်ကြိယာဗာပၟင်ပၟဲလမျီု မစှေ်စးကဵုယဲတၠအဲတုဲရ၊ ခမဳဂှ် ပ္ဍဲဘာမလ္ၚုသ္ၚိတ်ဇြ လုပ်စ စတုတ္ထၛာန်တုဲရ၊ လုပ်စရ၊ လုပ်စဒၟံင်ရ။ ခမဳဂှ် ပ္ဍဲဘာမလ္ၚုသ္ၚိတ်ဇြ ကလိဂွံစတုတ္ထၛာန်ရ၊ မၞုံကဵုပွမလ္ၚတ်လဝ်ရ၊ ခမဳဂှ် ပ္ဍဲဘာမလ္ၚုသ္ၚိတ်ဇြဂပ်ဝ်သ္ပဇၞောဝ်မတ် စတုတ္ထၛာန်တုဲရ၊ ရဴဝွံ ကုခမဳ မဟီုဂလာန်ဟွံဍာံစၟတ် သီုမတီတဴ (ညးကလင်) တီကၠိုဟ်ခၠင်မ္ဂး ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ၊ (ညးကလင်) ဟွံတီကၠိုဟ်ခၠင်မ္ဂး ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ နဟိုတ်ဂမၠိုင်ပိသာ် ။ ပ ။ ပ္ဍဲကိုပ်ကၠာဟဂွံဟီုဏီဟေင် ခမဳဂှ် “ဟီုဟွံဍာံစၟတ်ဏောဝ်” ရဴဝွံ တီရ၊ ခမဳဃောဟီုဂှ် “ဟီု ဟွံဍာံစၟတ်ရ” ရဴဝွံ တီရ၊ ခမဳဟီုတုဲဂှ် “အဲ ဟီုဒးဟွံဍာံစၟတ်တုဲ” ရဴဝွံ တီရ၊ ဂြောပ်ဗ္ဒန်လဝ်ကွေတ်တုဲ ဂြောပ်ဗ္ဒန်လဝ် ပွမဒးဂၞပ်တုပ်စိုတ်တုဲ ဂြောပ်ဗ္ဒန်လဝ်ပွမသ္ဍိုက်မၠိုက်ကြိုက်စိုတ်တုဲ ဂြောပ်ဗ္ဒန်လဝ်တင်ရန်တၟံတုဲ နဟိုတ်ဂမၠိုင်ထပှ်သာ် တၠအဲ သ္ပဟိုတ်ကဵု ယြဴခမဳမွဲတုဲ ကဵုဒါန်ဘာရ၊ ကဵုဒါန်သ္ၚာရ၊ ကဵုဒါန်ပိဏ္ဍပါတ်ရ၊ ကဵုဒါန်ဘာသၞာသတိက် သၞာဒၟံင်ရ၊ ကဵုဒါန်ဂဥုဲ မဒှ်ကြိယာဗာပၟင်ပၟဲလမျီု မစှေ်စးကဵုယဲရ၊ ခမဳဂှ် ပ္ဍဲဘာမလ္ၚုသ္ၚိတ်ဇြ လုပ်စ စတုတ္ထၛာန်တုဲရ၊ လုပ်စရ၊ လုပ်စဒၟံင်ရ။ ခမဳဂှ် ပ္ဍဲဘာမလ္ၚုသ္ၚိတ်ဇြ ကလိဂွံ စတုတ္ထၛာန်ရ၊ မၞုံကဵုပွမလ္ၚတ်လဝ်ရ၊ ခမဳဂှ် ပ္ဍဲဘာမလ္ၚုသ္ၚိတ်ဇြ ဂပ်ဝ်သ္ပဇၞောဝ်မတ်စတုတ္ထၛာန်တုဲရ ရဴဝွံ ကုခမဳ မဟီုဂလာန်ဟွံဍာံစၟတ် သီုမတီတဴ (ညးကလင်) တီကၠိုဟ်ခၠင်မ္ဂး ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ၊ (ညးကလင်) ဟွံတီကၠိုဟ်ခၠင်မ္ဂး ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပေယျာလစှ်သုန်ဂကူတုဲရ။ ဂလာန်စပ်ကဵုပစ္စယ်တုဲရ။ ‘စက္ကပေယျာလ’ စက်ဓလိုဥတ္တရိမနုဿဓမ္မတုဲရ။
222) နပွမထေင်ဇၞော်မ္ဂး ကလိဂွံတုဲ ကုခမဳဟွံမိက်ဟီုကြီုပတိုန်စ (ကၠင်ကၟတ်လီုတုဲ) ခမဳ မကြဥမ္မတ် (လကိုဟ်ရပ်တုဲ) ခမဳစိုတ်ကလှ်လဖှ် ခမဳဝေဒနာပ္ဍဵုပ္ဍိုက် ခမဳမကလိလောန်ကၠာတဲ ဟွံဒးအာပတ်ရ။
၁.၄.၇။ လၟေၚ်က္ဍိုပ်မာတိကာ ဝိနဳတဝတ္ထု
ပွမထေၚ်ဇၞော်မ္ဂး ကလိဂွံတုဲ၊ ပ္ဍဲဂြိုပ်၊ ပွမဂ္ၚေၚ်ပိဏ္ဍပါတ်၊ အ္စာဥပဇ္ၛာယ်၊ ဣရိယာပိုထ်၊ သံယောဇိုန်၊ ဓရ်တၟေၚ်ဂမၠိုၚ် ပ္ဍဲဌာန်ဂြောပ်ဗ္ဒန်၊ ဘာ၊ ပွမကၠောန်ၜိုတ်။ ဟွံဝါတ်ဂါတ်ရ၊ လွဳပရာ၊ သအာၚ်နူဂှ် ယွံကောန်တၠတအ် ဟွံဖေက်နူသၟိၚ်ဂစိုတ်၊ ညးသၠိုက်သ္ၚောံစိုတ်ဂှ် ဖေက်ရ၊ ပွမပတိတ်ဇြဟတ် ဗွဲမဒးရး၊ ပွမသ္ဍိုက်စိုတ် နပွမပတိတ်ဇြဟတ်၊ သအာၚ်နူဂှ် ပွမအေၚ်ဒုၚ် ဝေဒနာၜါဂကူ။ ဝတ္ထုဗဗၞးမသုန်ပိုဒ်၊ ခမဳဟီုသှ်အရဟတ္တဖိုလ်ပိဇကု၊ ဂပ်ဝ်ကၟာတ်ကၠေံကာမဂုဏ်ဂမၠိုၚ် မၞိဟ်သ္ပဒတဴသ္ၚိ ကၟိန်တအ်တုဲရ၊ ပွမဟွံမိပ်လဟိၚ်၊ သအာၚ်နူဂှ် ပါဲစ္ဍးအာတုဲ။ ဗွဝ်ဇုတ်၊ ဖျုန်ကၟဝ်၊ တြုံဂစိုတ်ဂၠဴၜါ၊ ဖျုန်ကဠောံ၊ လၟဂစေံ၊ ဟွံမွဲကဵုစၞာံ၊ သၟာဂစိုတ်ဗ္ၜေံ၊ သၞာ်၊ သၟာဂစိုတ်ကၠိက်၊ ဗၞုဟ်၊ လၟသတ်၊ လဴ၊ ညးပျဲပျာံ၊ တၞိၚ်၊ သၟာစဝ်ကွဳ။ ယြဴညးမွဲ ဂပ်ဝ်ဇိၚ်နတၞိၚ်ရ၊ တၞိၚ်ဂှ် ညးဗျဵုအလက်အကြာ၊ (ညးဒစုက်ဒလူ) မ္ဂးရ၊ နာဲဗ္စာ (ညးဇၞော်ဓရ်) တ္ၚံက်စၞာဲလီၜန် ညးကွာန်ဂှ် ကတဵုဒှ်ညးမၞုံကဵုလျိုၚ်ခၟာဲလိၚ် ‘ညးမကြိုက်ဇၞော်’ တုဲရ၊ ညးအာကၠုၚ်ကဵုကောန်သမ္ဘာ ညးသအာၚ်ဂှ် သ္ဒးတၞီဗၠိုက် ပ္ဍဲကတိုၚ်အိက်တုဲရ၊ ဗဗၞးလီုလီုဂှ် သ္ဒးစအိက်တုဲရ။ ဗြဴကလိလောန် တြုံတၠသ္ၚိတုဲဒ္ဂေတ်ဂှ် (ဗြဴကၠတ်စဆံက်) ဂှ် သ္ဒးကတဵုဒှ် ပြိုတ်ၝောံဟွံမွဲကဵုစၞာံတုဲရ၊ ဗြဴဒေါၚ် ‘ညးဖ္ဍုန်ကလော်’ ဂှ် သ္ဒးကတဵုဒှ် ဗြဴရုပ်သာ်ဟိန်ဗြိန်တုဲရ၊ ဗြဴမကိုဟ်ချာဲစုတ် ဗြဴမၞုံကဵုတြုံတၠသ္ၚိတုပ်သၟဟ် နကဵုပၟတ်ဖဴပယျေဝ်ဂှ် သ္ဒးကတဵုဒှ်ပြိုတ်ၝောံလ္ၚပၟတ်တုဲရ။ တြုံမဂစိုတ်ကမၠတ်ဂှ် သ္ဒးကတဵုဒှ် ပြိုတ်က္ဍိုပ်ပိုတ်တုဲရ၊ ခမဳတြုံ ခမဳဗြဴသိက္ခမာန် သာမဏဳတြုံ သာမဏဳဗြဴ မဒှ်ထပိုဲခမဳ ပ္ဍဲသာသနာ ကျာ်တြဲကဿပဂမၠိုၚ် ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ်သ္ပတဴပွမသရာမ်ပါပ်ဂမၠိုၚ်အိုတ်တုဲရ၊ ညးဂမၠိုၚ်ဂှ် သ္ဒးကတဵုဒှ်ပြိုတ်တူပၟတ် ကလာၚ်အကးအိုတ်တုဲရ။ ကြုၚ်တပေါဒါ၊ ပေါဲတဝ်စၞေဟ်ပၞာန် ဍုၚ်ရာဇဂြိုဟ်၊ စိၚ်ဇၟူဂမၠိုၚ်စှေ်ကၠုၚ်၊ ခမဳတၠအရှန် တဳလပိုဉ်သောဘိတ ဗှ်ဗၞုဟ်မသုန်ကၠံမဟာကပ်မာန်ရ၊ ဣဝွံတုန် လၟေၚ်က္ဍိုပ်မာတိကာရ။
၁.၄.၇။ လၟေၚ်က္ဍိုပ်မာတိကာ ဝိနဳတဝတ္ထု
223) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ခမဳမွဲဇကု နပွမထေၚ်ဇၞော်မ္ဂး ကလိဂွံတုဲ ဟီုသှ်ဒးအရဟတ္တဖိုလ်ရ၊ “တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ပညပ်သိက္ခာပိုဒ်တုဲဒှ်ရ၊ အဲ စှေ်ပါရာဇိကဟာ” ရဴဝွံ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ၊ ဂရၚ်ပတီဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲရ၊ ယွံခမဳ ကုခမဳမသီုသှ် နပွထေၚ်ဇၞော်မ္ဂး ကလိဂွံတုဲဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၁) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ခမဳမွဲဇကု “ပဒတဴဒၟံၚ်ရဴဝွံမ္ဂး မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် ကြက်ထိုၚ်သး အဲရ” ရဴဝွံ ရာဒနာစၟဳတုဲ ပဒတဴပ္ဍဲဂြိုပ်ရ၊ မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် ယိုက်ဒိုက်ထိုၚ်သး ခမဳဂှ်ရ၊ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ ဟွံဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ၊ ၜိုန်ဂှ်လေဝ် ယွံခမဳတအ်ရာဒနာစၟဳတုဲ ဟဂပ်ဝ်ပဒတဴ ပ္ဍဲဂြိုပ်ရ၊ ကုခမဳပတဴဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၂) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ခမဳမွဲဇကု “ဂ္ၚေၚ်ပိဏ္ဍပါတ်ရဴဝွံမ္ဂး မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် ကြက်ထိုၚ်သးအဲရ” ရဴဝွံ ရာဒနာစၟဳတုဲ ဂ္ၚေၚ်ပိဏ္ဍပါတ်ရ၊ မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် ယိုက်ဒိုက်ထိုၚ်သး ခမဳဂှ်ရ၊ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ ဟွံဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ၊ ၜိုန်ဂှ်လေဝ် ယွံခမဳတအ် ရာဒနာစၟဳတုဲ ဟဂပ်ဝ်ဂ္ၚေၚ်ပိဏ္ဍပါတ်ရ၊ ကုခမဳမဂေတ်ဂ္ၚေၚ်ဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၃) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ခမဳမွဲဇကု “ယွံကောန်တၠတအ် ကွးပဒတဴမွဲစွံ အ္စာဥပဇ္ၛာယ် ပိုဲညးဂမၠိုၚ်တအ်ဂှ် သီုညးဖအိုတ် ဒှ်တၠအရှန်ဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ” ရဴဝွံ သီုသ္ဂးကဵုခမဳမွဲဇကုရ၊ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ တၠအဲ မၞုံစိုတ်သာ်လဵုဂှ်ရော? ရဴဝွံ (သၟာန်တိုန်ဂှ်)— ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် အဲဍိက်မၞုံစိုတ်မိက်ဟီုကြီုစရ ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီရ)။ ယွံခမဳ ဟွံဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ၊ ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၄) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ခမဳမွဲဇကု “ယွံကောန်တၠတအ် ကွးပဒတဴဇရေၚ် အ္စာဥပဇ္ၛာယ်ပိုဲညးဂမၠိုၚ်တအ်ဂှ် သီုညးဖအိုတ် ဒှ်ညးမၞုံကဵုဣဒ္ဓိကြဳဇှ်ဇၞော်ဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးကဵု ခမဳမွဲဇကုရ၊ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ တၠအဲ မၞုံစိုတ်သာ်လဵုဂှ်ရော? ရဴဝွံ (သၟာန်တိုန်ဂှ်)— ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် အဲဍိက်မၞုံစိုတ်မိက်ဟီုကြီုစရ ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီရ)။ ယွံခမဳ ဟွံဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ၊ ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၅) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ခမဳမွဲဇကု “ကွာ်စၚ်္ကြမ်ရဴဝွံမ္ဂး။ ဒတူရဴဝွံမ္ဂး။ ဂဇအ်ရဴဝွံမ္ဂး။ သ္ပတဴပွမတိက်ရဴဝွံမ္ဂး မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် ကြက်ထိုၚ်သး အဲရ” ရဴဝွံ ရာဒနာစၟဳတုဲ ကွာ်စၚ်္ကြမ်ရ၊ ဒတူရ၊ ဂဇအ်ရ၊ သ္ပတဴပွမတိက်ရ၊ မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် ယိုက်ဒိုက်ထိုၚ်သး ခမဳဂှ်ရ၊ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ ဟွံဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ၊ ၜိုန်ဂှ်လေဝ် ယွံခမဳတအ် ရာဒနာစၟဳတုဲ ဟဂပ်ဝ်သ္ပတဴပွမတိက်ရ၊ ကုခမဳမသ္ပဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၆-၉) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ခမဳမွဲဇကု ဟီုကြီုပတိုန်စ ဓရ်ၛာန်မဂ်ဖိုလ် မပြဲလောန်လတူဓရ်ကုသလကမ္မပထစှ် မဒှ်ဂြပ်မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် ကုခမဳမွဲဇကုရ၊ ခမဳဂှ်လေဝ် “ယွံကောန်တၠ အဲလေဝ်ပါဲကၠေံသံယောဇိုန်ဂမၠိုၚ်တုဲရ” ရဴဝွံ ကလေၚ်ဟီုရ၊ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ တၠအဲ စှေ်ပါရာဇိကရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၁၀)
224) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ခမဳမွဲဇကု ပြာပ်အာဌာန်ဂြောပ်ဗ္ဒန်တုဲ ဟီုကြီုပတိုန်စဓရ်ၛာန်မဂ်ဖိုလ် မပြဲလောန်လတူဓရ်ကုသလကမ္မပထစှ် မဒှ်ဂြပ်မၞိဟ်ဂမၠိုၚ်ရ၊ ခမဳမတီကေတ်စိုတ် ညးအာၚ်ဂှ် “ယွံကောန်တၠ လ္ပဟီုဂလာန်မၞုံသဘဴရဴဝွံညိ၊ ဓရ်ဂကူဂှ် ဟွံမွဲကုတၠအဲရ” ရဴဝွံ ဟီုရာန်သကိုတ်ရ၊ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ ဟွံဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၁၁) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ခမဳမွဲဇကု ပြာပ်အာဌာန်ဂြောပ်ဗ္ဒန်တုဲ ဟီုကြီုပတိုန်စဓရ်ၛာန်မဂ်ဖိုလ် မပြဲလောန်လတူဓရ်ကုသလကမ္မပထစှ် မဒှ်ဂြပ်မၞိဟ်ဂမၠိုၚ်ရ၊ ဒေဝတဴမတီကေတ် စိုတ်ညးသအာၚ်ဂှ် “ယွံတဳလပိုဉ် လ္ပဟီုဂလာန်မၞုံသဘဴရဴဝွံညိ၊ ဓရ်ဂကူဂှ် ဟွံမွဲကုတဳလပိုဉ်ရ” ရဴဝွံ ဟီုရာန်သကိုတ်ရ၊ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ ဟွံဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၁၂) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ခမဳမွဲဇကု “ယွံကောန်တၠဥပး ယြဴခမဳမွဲ ပဒတဴ ပ္ဍဲဘာတၠအဲရ၊ ခမဳဂှ် တၠအရှန်ရ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးကဵုဥပးမွဲရ၊ ခမဳဂှ်လေဝ် ပဒတဴဒၟံၚ် ပ္ဍဲဘာဥပဂှ်ရ၊ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ တၠအဲ မၞုံစိုတ်သာ်လဵုဂှ်ရော? ရဴဝွံ (သၟာန်တိုန်ဂှ်)— ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် အဲဍိက်မၞုံစိုတ် မိက်ဟီုကြီုစရ ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီရ)။ ယွံခမဳ ဟွံဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ၊ ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၁၃) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ခမဳမွဲဇကု “ယွံကောန်တၠဥပး ယြဴခမဳမွဲ တၠအဲ ကၠောန်ၜိုတ် နသ္ၚာပိဏ္ဍပါတ် ဘာဂဥုဲမဒှ်ကြိယာဗာပၟၚ်ပၟဲ မစှေ်စးကဵုလမျီုရ၊ ခမဳဂှ် တၠအရှန်ရ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးကဵုဥပးမွဲရ၊ ဥပးဂှ်လေဝ် ကၠောန်ၜိုတ်ဒၟံၚ် ခမဳဂှ် နသ္ၚာ ပိဏ္ဍပါတ် ဘာဂဥုဲမဒှ်ကြိယာဗာပၟၚ်ပၟဲ မစှေ်စးကဵုလမျီုရ၊ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ တၠအဲ မၞုံစိုတ်သာ်လဵုဂှ်ရော? ရဴဝွံ (သၟာန်တိုန်ဂှ်)— ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် အဲဍိက်မၞုံစိုတ် မိက်ဟီုကြီုစရ ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီရ)။ ယွံခမဳ ဟွံဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ၊ ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၁၄)
225) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ခမဳမွဲဇကု ဂိယဲဒၟံၚ်ရ၊ “ပ္ဍဲတဳလပိုဉ် ဓရ်ၛာန်မဂ်ဖိုလ် မပြဲလောန် လတူဓရ်ကုသလကမ္မပထ မဒှ်ဂြပ်မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် နွံဒၟံၚ်ဟာ” ရဴဝွံ ခမဳဂမၠိုၚ် သၟာန်ခမဳဂှ်အိုတ်ရ။ ယွံကောန်တၠတအ် သွက်ဂွံသီုသှ်ကဵုအရဟတ္တဖိုလ်ဂှ် ဟွံဝါတ်ဂါတ်ရ ရဴဝွံ ဟီုဒးရ၊ “ကွးတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂမၠိုၚ်ဟေၚ် ဟီုသ္ဂးရဴဝွံမာန်အိုတ်ရ၊ အဲတုန် ကွးတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဟွံသေၚ်ရ၊ အဲစှေ်ပါရာဇိကဟာ” ရဴဝွံ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ၊ ဂရၚ်ပတီဟိုတ် ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲရ။ ယွံခမဳ တၠအဲ မၞုံစိုတ်သာ်လဵုဂှ်ရော? ရဴဝွံ (သၟာန်တိုန်ဂှ်)— ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် အဲဍိက်မၞုံစိုတ် ဟွံမိက်ဟီုကြီုစရ ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီရ)။ ယွံခမဳ ကုခမဳ ဟွံမွဲကဵုစိုတ် ဟီုကြီုစဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၁၅) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ခမဳမွဲဇကု ဂိယဲဒၟံၚ်ရ၊ “ဓရ်ၛာန်မဂ်ဖိုလ် မပြဲလောန်လတူဓရ်ကုသလကမ္မပထစှ် မဒှ်ဂြပ်မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် နွံကုတဳလပိုဉ်ဟာ” ရဴဝွံ ခမဳဂမၠိုၚ်သၟာန်ခမဳဂှ်အိုတ်ရ။ ယွံကောန်တၠတအ် ခမဳမၞုံကဵုလွဳပရာဂှ် မၞုံကဵုဓရ်မဂပ်ဝ်ကဵုစိုပ်ဒတုဲဟေၚ်ရ ရဴဝွံ ဟီုဒးရ၊ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ ကုခမဳ ဟွံမွဲကဵုစိုတ် ဟီုကြီုစဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၁၆) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ခမဳမွဲဇကု ဂိယဲဒၟံၚ်ရ၊ “ယွံကောန်တၠ လ္ပဖေက်ညိ” ရဴဝွံ ခမဳဂမၠိုၚ် ဟီုသ္ဂးကဵုခမဳဂှ်အိုတ်ရ။ ယွံကောန်တၠတအ် အဲဟွံဖေက်နူသၟိၚ်ဂစိုတ်ရ ရဴဝွံ ဟီုဒးရ၊ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ ကုခမဳ ဟွံမွဲကဵုစိုတ်ဟီုကြီုစဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၁၇) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ခမဳမွဲဇကု ဂိယဲဒၟံၚ်ရ၊ “ယွံကောန်တၠ လ္ပဖေက်ညိ” ရဴဝွံ ခမဳဂမၠိုၚ် ဟီုသ္ဂးကဵုခမဳဂှ်အိုတ်ရ။ ယွံကောန်တၠတအ် ညးသၠိုက်သ္ၚောံစိုတ်ဟေၚ် သ္ဒးဖေက်ရဟွံသေၚ်ဟာ ရဴဝွံ ဟီုဒးရ၊ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ ကုခမဳ ဟွံမွဲကဵုစိုတ်ဟီုကြီုစဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၁၈) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ခမဳမွဲဇကု ဂိယဲဒၟံၚ်ရ၊ “ဓရ်ၛာန်မဂ်ဖိုလ် မပြဲလောန်လတူဓရ်ကုသလကမ္မပထစှ် မဒှ်ဂြပ်မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် နွံကုတဳလပိုဉ်ဟာ” ရဴဝွံ ခမဳဂမၠိုၚ် သၟာန်ခမဳဂှ်အိုတ်ရ။ ယွံကောန်တၠတအ် ညးပတိတ်ဇြဟတ် ဗွဲမဒးရးဂှ် မၞုံကဵုဓရ် မဂပ်ဝ်ကဵုစိုပ်ဒတုဲဟေၚ်ရ ရဴဝွံ ဟီုဒးရ၊ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ ကုခမဳ ဟွံမွဲကဵုစိုတ် ဟီုကြီုစဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၁၉) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ခမဳမွဲဇကု ဂိယဲဒၟံၚ်ရ၊ “ဓရ်ၛာန်မဂ်ဖိုလ် မပြဲလောန်လတူဓရ်ကုသလကမ္မပထ မဒှ်ဂြပ်မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် နွံကုတဳလပိုဉ်ဟာ” ရဴဝွံ ခမဳဂမၠိုၚ် သၟာန်ခမဳဂှ်အိုတ်ရ။ ယွံကောန်တၠတအ် ခမဳမၞုံကဵုလွဳပရာဂှ် မၞုံကဵုဓရ် မဂပ်ဝ်ကဵုစိုပ်ဒတုဲဟေၚ်ရ ရဴဝွံ ဟီုဒးရ၊ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ ကုခမဳ ဟွံမွဲကဵုစိုတ် ဟီုကြီုစဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၂၀) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ခမဳမွဲဇကု ဂိယဲဒၟံၚ်ရ၊ “ဓရ်ၛာန်မဂ်ဖိုလ် မပြဲလောန်လတူဓရ်ကုသလကမ္မပထစှ် မဒှ်ဂြပ်မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် နွံကုတဳလပိုဉ်ဟာ” ရဴဝွံ ခမဳဂမၠိုၚ် သၟာန်ခမဳဂှ်အိုတ်ရ။ ယွံကောန်တၠတအ် ခမဳမပတိတ်ဇြဟတ်လောန်ဂှ် မၞုံကဵုဓရ် မဂပ်ဝ်ကဵုစိုပ်ဒတုဲဟေၚ်ရ ရဴဝွံ ဟီုဒးရ၊ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ ကုခမဳ ဟွံမွဲကဵုစိုတ်ဟီုကြီုစဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၂၁) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ခမဳမွဲဇကု ဂိယဲဒၟံၚ်ရ၊ “ယွံကောန်တၠ ထတ်ယုက် မိပ်ဇြိပ်ဒၟံၚ်ဟာ၊ ယိုပ်ယာပ်ဒၟံၚ်ဟာ” ရဴဝွံ ခမဳဂမၠိုၚ် သၟာန်ခမဳဂှ်အိုတ်ရ။ ယွံကောန်တၠတအ် ညးဆဒှ်ကဵုအေၚ်ဒုၚ်မာန် ဟွံသေၚ်ရ ရဴဝွံ ဟီုဒးရ၊ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ ကုခမဳ ဟွံမွဲကဵုစိုတ်ဟီုကြီုစဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၂၂) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ခမဳမွဲဇကု ဂိယဲဒၟံၚ်ရ၊ “ယွံကောန်တၠ ထတ်ယုက် မိပ်ဇြိပ်ဒၟံၚ်ဟာ၊ ယိုပ်ယာပ်ဒၟံၚ်ဟာ” ရဴဝွံ ခမဳဂမၠိုၚ် သၟာန်ခမဳဂှ်အိုတ်ရ။ ယွံကောန်တၠတအ် ပူဂိုလ်ပုထုဇန်အေၚ်ဒုၚ်မာန် ဟွံသေၚ်ရ ရဴဝွံ ဟီုဒးရ၊ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ တၠအဲ မၞုံစိုတ်သာ်လဵုဂှ်ရော? ရဴဝွံ (သၟာန်တိုန်ဂှ်)— ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် အဲဍိက်မၞုံစိုတ်မိက်ဟီုကြီုစရ ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီရ)။ ယွံခမဳ ဟွံဒးအာပတ်ပါရာဇ်ရ၊ ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၂၃)
226) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ဗဗၞးမွဲတၠ နိမန်ခမဳဂမၠိုၚ်တုဲ “တၠအရှန်မပြဲဂမၠိုၚ် ဩဝ်က္ညကၠုၚ်အိုတ်ညိ” ရဴဝွံ ဂရၚ်ပတီရ၊ “ပိုဲညးဂမၠိုၚ်လေဝ် တၠအရှန်ဟွံသေၚ်အိုတ်ရ၊ ဗဗၞးဝွံလေဝ် နအသုၚ်စောဲတၠအရှန် ဟီုသ္ဂးသုၚ်စောဲဒၟံၚ် ပိုဲညးဂမၠိုၚ်ရ၊ ပိုဲညးဂမၠိုၚ် မသာ်သ္ဂောံဒ္ဂေတ်သ္ပအိုတ်ဂှ်ရော?” ရဴဝွံ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ်ရ၊ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ၊ ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲအရာလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်တုဲဟီုသ္ဂးဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၂၄) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ဗဗၞးမွဲတၠ နိမန်ခမဳဂမၠိုၚ်တုဲ “တၠအရှန်မပြဲဂမၠိုၚ် ဩဝ်ဂဇအ်အိုတ်ညိ။ တၠအရှန်မပြဲဂမၠိုၚ် ဩဝ်ပြဘိုဂ်ကဵုပိုဉ်အိုတ်ညိ။ တၠအရှန်မပြဲဂမၠိုၚ် ဩဝ်တရိုပ်စိုတ်အိုတ်ညိ။ တၠအရှန်မပြဲဂမၠိုၚ် ဩဝ်က္ညအာအိုတ်ညိ” ရဴဝွံ ဂရၚ်ပတီရ၊ “ပိုဲညးဂမၠိုၚ်လေဝ် တၠအရှန်ဟွံသေၚ်အိုတ်ရ၊ ဗဗၞးဝွံလေဝ် နအသုၚ်စောဲတၠအရှန် ဟီုသ္ဂးသုၚ်စောဲဒၟံၚ် ပိုဲညးဂမၠိုၚ်ရ၊ ပိုဲညးဂမၠိုၚ် ပသာ်သ္ဂောံဒ္ဂေတ်သ္ပအိုတ်ဂှ်ရော?” ရဴဝွံ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ်ရ၊ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ၊ ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲအရာလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်တုဲ ဟီုသ္ဂးဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၂၅-၂၈) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ခမဳမွဲဇကု ဟီုကြီုပတိုန်စ ဓရ်ၛာန်မဂ်ဖိုလ် မပြဲလောန်လတူဓရ်ကုသလကမ္မပထစှ် မဒှ်ဂြပ်မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် ကုခမဳမွဲဇကုရ၊ ခမဳဂှ်လေဝ် “ယွံကောန်တၠ အဲလေဝ်ပါဲကၠေံဓရ်အာသဝဂမၠိုၚ်တုဲရ” ရဴဝွံ ကလေၚ်ဟီုရ၊ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ တၠအဲ စှေ်ပါရာဇိကရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၂၉) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ခမဳမွဲဇကု ဟီုကြီုပတိုန်စ ဓရ်ၛာန်မဂ်ဖိုလ် မပြဲလောန်လတူဓရ်ကုသလကမ္မပထစှ် မဒှ်ဂြပ်မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် ကုခမဳမွဲဇကုရ၊ ခမဳဂှ်လေဝ် “ယွံကောန်တၠ ကုအဲလေဝ်ဓရ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် နွံအိုတ်ရ” ရဴဝွံ ကလေၚ်ဟီုရ၊ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ တၠအဲ စှေ်ပါရာဇိကရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၃၀) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ခမဳမွဲဇကု ဟီုကြီုပတိုန်စ ဓရ်ၛာန်မဂ်ဖိုလ် မပြဲလောန်လတူဓရ်ကုသလကမ္မပထစှ် မဒှ်ဂြပ်မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် ကုခမဳမွဲဇကုရ၊ ခမဳဂှ်လေဝ် “ယွံကောန်တၠ အဲလေဝ်ညာတ်တဴ ဓရ်ဂမၠိုၚ်ဂှ်ရ” ရဴဝွံ ကလေၚ်ဟီုရ၊ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ တၠအဲ စှေ်ပါရာဇိကရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၃၁) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ “ယွံတဳလပိုဉ် ဩဝ်က္ညကၠုၚ်ညိ ဩဝ်အုပ်ဓုပ်ပ္ဍဲသ္ၚိကၟိန်တုဲ ပဒတဴညိ” ရဴဝွံ ကဠောမသဂမၠိုၚ် ဟီုကဵုခမဳမွဲဇကုအိုတ်ရ၊ ယွံဒကာတအ် ညးမဖှ်ညံၚ်ရဴအဲ အုပ်ဓုပ်ပ္ဍဲသ္ၚိကၟိန်တုဲ ဟွံထေက်ကဵု ပဒတဴရ” ရဴဝွံ ဟီုဒးရ၊ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ ကုခမဳ ဟွံမွဲကဵုစိုတ်ဟီုကြီုစဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၃၂)
227) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ “ယွံတဳလပိုဉ် ဩဝ်က္ညကၠုၚ်ညိ၊ ဩဝ်ဒုၚ်စသိုၚ် ကာမဂုဏ်ဂမၠိုၚ်ညိ” ရဴဝွံ ကဠောမသဂမၠိုၚ် ဟီုကဵုခမဳမွဲဇကုအိုတ်ရ၊ ယွံဒကာတအ် အဲဂပ်ဝ်ကၟာတ်လဒဵုကၠေံ ကာမဂုဏ်ဂမၠိုၚ်တုဲအိုတ်ရ ရဴဝွံ ဟီုဒးရ၊ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာဒှ် ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ ကုခမဳ ဟွံမွဲကဵုစိုတ်ဟီုကြီုစဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၃၃) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ “ယွံတဳလပိုဉ် မိပ်လဟိၚ်ဒၟံၚ်ဟာ” ရဴဝွံ ကဠောမသဂမၠိုၚ် ဟီုကဵုခမဳမွဲဇကုအိုတ်ရ၊ ယွံဒကာတအ် အဲ နပွမလဟိၚ်လောန်ကာဲဂှ် မိပ်လဟိၚ်ဒၟံၚ်ရ ရဴဝွံဟီုဒးရ၊ “ကွးတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂမၠိုၚ်ဟေၚ် ဟီုသ္ဂးရဴဝွံမာန်အိုတ်ရ၊ အဲတုန် ကွးတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ဟွံသေၚ်ရ၊ အဲ စှေ်ပါရာဇိကဟာ” ရဴဝွံ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ၊ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲရ။ ယွံခမဳ တၠအဲ မၞုံစိုတ်သာ်လဵုဂှ်ရော? ရဴဝွံ (သၟာန်တိုန်ဂှ်)— ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် အဲဍိက်မၞုံစိုတ်ဟွံမိက်ဟီုကြီုစရ ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီရ)။ ယွံခမဳ ကုခမဳ ဟွံမွဲကဵုစိုတ်ဟီုကြီုစဂှ် ဟွံဒးအာပတ် ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၃၄) ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ခမဳဂမၠိုၚ်ဗွဲမဂၠိုၚ် “ယြဴခမဳမွဲ ပြံၚ်အာနူဘာဝွံ ဗွဲကိုပ်ကၠာမ္ဂး ခမဳဂှ်တၠအရှန်ရ ရဴဝွံ ပိုဲညးဂမၠိုၚ် ဂွံတီကေတ်အိုတ်ရ” ရဴဝွံ သ္ပကတိကဝတ်တုဲ ပြာပ်လုပ်ဒဂိုန် ပ္ဍဲဘာမွဲအိုတ်ရ၊ ခမဳမွဲဇကုဂှ် “ဩဝ်ကဵုသမ္တီကေတ် အဲတၠအရှန်ညိ” ရဴဝွံ ပြံၚ်အာနူဘာဂှ် ဗွဲကိုပ်ကၠာရ၊ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ဒှ်ကုခမဳဂှ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳ တၠအဲ စှေ်ပါရာဇိကရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၃၅)
228) ပ္ဍဲအခိၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဘာဝေဠုဝန် မဒှ်ဒၞါဲဗ္စစၞကုယန်ဒမျိုၚ်ဂမၠိုၚ် ဇရေၚ်ဍုၚ်ရာဇဂြိုဟ်ဂှ် တဳလပိုဉ်လက္ခဏ ကေုာံတဳလပိုဉ်မဟာမောဂ္ဂလာန်ဂမၠိုၚ် သ္ပဒတဴဒၟံၚ် ပ္ဍဲဒဵုဂိဇ္ၛကုဋ်အိုတ်ရ၊ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလပိုဉ်မဟာမောဂ္ဂလာန်ဂှ် ပ္ဍဲအခိၚ်နူဂယး ဗိုက်ပဠေဝ်သ္ၚာ ဂိုၚ်ကေတ်ဗဗေၚ်သ္ၚာတုဲမ္ဂး ပြာပ်အာဇရေၚ် တဳလပိုဉ်လက္ခဏတုဲ “ယွံကောန်တၠလက္ခဏ ကၠုၚ်အာအိုတ်စိုအ် ကြက်လုပ်ဂ္ၚေၚ်ပိဏ္ဍပါတ်ဍုၚ်ရာဇဂြိုဟ်အိုတ်ရ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးကဵု တဳလပိုဉ်လက္ခဏရ။ “ယွံကောန်တၠ ခိုဟ်ရ” ရဴဝွံ တဳလပိုဉ်လက္ခဏ ကလေၚ်ပလန်ဂလာန် ကုတဳလပိုဉ်မဟာမောဂ္ဂလာန်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလပိုဉ်မဟာမောဂ္ဂလာန်ဂှ် စှေ်ကၠုၚ်နူဒဵုဂိဇ္ၛကုဋ်မ္ဂး သ္ပကာဂအီ ပ္ဍဲဌာန်မွဲရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလပိုဉ်လက္ခဏ ဂရၚ်ပတီ သၟာန်တိုန်တဳလပိုဉ်မဟာမောဂ္ဂလာန်ရ “ယွံကောန်တၠမောဂ္ဂလာန် ဟိုတ်အထံက်အပင် ပွမသ္ပကာဂအီဂှ်တုန် ညးဍေံဂှ်ရော?” ရဴဝွံ (သၟာန်ရ)။ ယွံကောန်တၠလက္ခဏ အခိၚ်တၞဟ်နသွဟ်ပြဒ္ဒညာဝွံ ဟွံသေၚ်ဏီရ၊ ပြဒ္ဒညာဝွံ သၟာန်အဲ ပ္ဍဲဇရေၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲညိ ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးရ။ ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် တဳလပိုဉ်လက္ခဏ ကေုာံတဳလပိုဉ်မဟာမောဂ္ဂလာန်ဂမၠိုၚ် ဂေတ်ေဂ္ၚၚ်ပိဏ္ဍပါတ် ပ္ဍဲဍုၚ်ရာဇဂြိုဟ်တုဲ ကဵုပိုဉ်တုဲပ္ဍဲကြဴ ပါဲစ္ဍးအာကၠုၚ်နူဇြပ်ကဵုပိုဉ်တုဲအိုတ်မ္ဂး ပြာပ်အာဇရေၚ်တဳလမၞုံပိုဉ် ကျာ်တြဲအိုတ်တုဲ လ္ၚောဝ်သ္ပဝတ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ဂဇအ်ကေတ်ပ္ဍဲဒၞါဲမွဲအိုတ်တုဲမ္ဂး တဳလပိုဉ်လက္ခဏဂှ် “တဳလပိုဉ်မဟာမောဂ္ဂလာန်ဂှ် စှေ်ကၠုၚ်နူဒဵုဂိဇ္ၛကုဋ်မ္ဂး သ္ပကာဂအီ ပ္ဍဲဌာန်မွဲရ၊ ယွံကောန်တၠမောဂ္ဂလာန် ဟိုတ်အထံက်အပၚ် သ္ပကာဂအီဂှ်တုန်ညးဍေံဂှ်ရော? ရဴဝွံ ဂရၚ်ပတီသၟာန် တဳလပိုဉ်မဟာမောဂ္ဂလာန်ရ။ ယွံကောန်တၠ အဲ စှေ်ကၠုၚ်နူဒဵုဂိဇ္ၛကုဋ်မ္ဂး သ္ဂောံညာတ်ကေတ် ပြိုတ်ဗွဝ်ဇုတ် မအာဒၟံၚ်ပ္ဍဲအာကာသရ၊ ပြိုတ်ဗွဝ်ဇုတ်ဂှ် ကၟာတ် ခ္ဍာ် လနေၚ် အသိမ်ဂမၠိုၚ် ဗက်တုဲ ဗက်တုဲ ၜံက်ၛာ်ဗိုတ် ပ္ဍဲအကြာဇုက်သကဲအိုတ်ရ၊ ပြိုတ်ဂှ် သ္ပတဴဗရုရမျာၚ်မဂိသကဝ်ရ၊ ယွံကောန်တၠ ကသပ်ဒှ်ကုအဲဂှ်ရ ၊ယွံသကအ်တအ် ဩဒးအမ်သဝ်ကွေံရသွံ၊ ယွံသကအ်တအ် ဩဟွံကေၚ်ဒှ်မွဲလှေ်ဂှ် ဒှ်ကၠုၚ်ရသွံ၊ သတ်မၞုံသဘဴရဴဝွံ နွံတဴရောၚ်သွံ၊ ပြိုတ်မၞုံသဘဴရဴဝွံ နွံတဴရောၚ်သွံ၊ ညးကလိဂွံအတ္တဘဴ မၞုံသဘဴရဴဝွံ နွံတဴရောၚ်သွံ ရဴဝွံ (ကသပ်ဒှ်ကၠုၚ်ရ) ဂှ် ဟီုသ္ဂးရ။ ခမဳဂမၠိုၚ် “တဳလပိုဉ်မဟာမောဂ္ဂလာန် ဟီုကြီုပတိုန်စ ဓရ်ၛာန်မဂ်ဖိုလ် မပြဲလောန်လတူဓရ်ကုသလကမ္မပထစှ် မဒှ်ဂြပ်မၞိဟ်ဂမၠိုၚ်ရ” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ သ္ဂးတိုန်ကဵုခမဳဂမၠိုၚ်ရ “ယွံခမဳတအ် ကွးသာဝကဂမၠိုၚ် ဗွဲစၟတ် မၞုံကဵုမတ်မညာတ်ဂမၠိုၚ်ဂှ်ဒှ်တုဲ ပဒတဴအိုတ်ရောၚ်သွံ၊ ယွံခမဳတအ် ကွးသာဝကဂမၠိုၚ် ဗွဲစၟတ် မၞုံကဵုလညာတ်ဉာဏ်ဂမၠိုၚ်ဂှ်ဒှ်တုဲ ပဒတဴအိုတ်ရောၚ်သွံ၊ သီုကဵုဒှ်တဴကွးသာဝကသာ်ဂှ် သတ်မၞုံသဘဴဝွံဂှ် တီလေဝ် တီကေတ်မာန်ရောၚ်သွံ၊ ညာတ်လေဝ် ညာတ်မာန်ရောၚ်သွံ၊ သက်သဳလေဝ် သ္ပမာန်ရောၚ်သွံ။ ယွံခမဳတအ် ကိုပ်ကၠာတေံဟေၚ် သတ်ဂှ်အဲကျာ် ညာတ်ကၠုၚ်တုဲရ၊ ၜိုန်ဂှ်လေဝ် အဲ ဟွံဟီုသ္ဂးကၠုၚ်ရ၊ အဲ ဟီုသ္ဂးဟိုတ်ပရူပရာဂှ်မ္ဂး ညးသအာၚ်ဂမၠိုၚ် ဟွံလျုၚ်ပတှေ် ကုအဲအိုတ်ရ၊ ကုညးဟွံလျုၚ်ပတှေ်အဲဂမၠိုၚ်ဂှ် ပွမဟွံလျုၚ်ပတှေ်ဂှ်ဒှ်တဴ တၞဟ်နမသက္ကုဒတုဲမြမောဝ် တၞဟ်နဒှ်ဒဒိခ် လုကဴကာလမဂၠိၚ်သ္ၚောဲရ၊ ယွံခမဳတအ် သတ်ဂှ် ကေၚ်ဒှ်ကၠုၚ် သၟာဂစိုတ်ဂၠဴ ပ္ဍဲဍုၚ်ရာဇဂြိုဟ်ဝွံဟေၚ်ရ၊ သတ်ဂှ် နကဵုဖဵုကမ်ဂှ် လုကဴသၞာံဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ် လုကဴသၞာံကၠံဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ် လုကဴသၞာံလ္ၚီဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ် လုကဴသၞာံကိုဋ်ဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ် ဒးဒုၚ်စိန်ဂၠက် ပ္ဍဲနရက်တုဲ နကဵုဖဵုကမ် မသှေ်သၟေဟ်ဂှ်ဟေၚ် ကလိဂွံဒုၚ်စသိုၚ်ဒၟံၚ်အတ္တဘဴမၞုံသဘဴ ရဴဝွံရ၊ ယွံခမဳတအ် မောဂ္ဂလာန် ဟီုသ္ဂးဍာံစၟတ်ရ၊ ယွံခမဳတအ် ကုမောဂ္ဂလာန်ဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၃၆)
229) ယွံကောန်တၠ အဲ စှေ်ကၠုၚ်နူဒဵုဂိဇ္ၛဋ်မ္ဂး သ္ဂောံညာတ်ကေတ် ပြိုတ်ဖျုန်ကၟဝ်မအာဒၟံၚ် ပ္ဍဲအာကာသရ၊ ပြိုတ်ဖျုန်ကၟဝ်ဂှ် ကၟာတ် ခ္ဍာ် လနေၚ်အသိမ်ဂမၠိုၚ် ဗက်တုဲ ဗက်တုဲ ၜံက်ၛာ်ဗိုတ်အိုတ်ရ၊ ပြိုတ်ဂှ် သ္ပတဴဗရုရမျာၚ်မဂိသကဝ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် သတ်ဂှ်ကေၚ်ဒှ်ကၠုၚ်သၟာဂစိုတ်ဂၠဴ ပ္ဍဲဍုၚ်ရာဇဂြိုဟ်ဝွံဟေၚ်ရ ။ ပ ။ (၃၇) ယွံကောန်တၠ အဲ စှေ်ကၠုၚ်နူဒဵုဂိဇ္ၛကုဋ်မ္ဂး သ္ဂောံညာတ်ကေတ် ပြိုတ်ကလောံဖျုန်မအာဒၟံၚ် ပ္ဍဲအာကာသရ၊ ပြိုတ်ကလောံဖျုန်ဂှ် ကၟာတ် ခ္ဍာ် လနေၚ် အသိမ်ဂမၠိုၚ် ဗက်တုဲ ဗက်တုဲ ၜံက်ၛာ်ဗိုတ်အိုတ်ရ၊ ပြိုတ်ဂှ် သ္ပတဴဗရုရမျာၚ်မဂိသကဝ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် သတ်ဂှ်ကေၚ်ဒှ်ကၠုၚ်လၟဂစေံ ပ္ဍဲဍုၚ်ရာဇဂြိုဟ်ဝွံဟေၚ်ရ ။ ပ ။ (၃၈) ယွံကောန်တၠ အဲ စှေ်ကၠုၚ်နူဒဵုဂိဇ္ၛကုဋ်မ္ဂး သ္ဂောံညာတ်ကေတ် ပြိုတ်တၟက်မဟွံမွဲကဵုစၞာံ မအာဒၟံၚ် ပ္ဍဲအာကာသရ၊ ပြိုတ်ဂှ် ကၟာတ် ခ္ဍာ် လနေၚ်အသိမ်ဂမၠိုၚ် ဗက်တုဲ ဗက်တုဲၜံက်ၛာ်ဗိုတ်အိုတ်ရ၊ ပြိုတ်ဂှ် သ္ပတဴဗရုရမျာၚ်မဂိသကဝ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် သတ်ဂှ် ကေၚ်ဒှ်ကၠုၚ်သၟာဂစိုတ်ဗ္ၜေအ် ပ္ဍဲဍုၚ်ရာဇဂြိုဟ်ဝွံဟေၚ်ရ ။ ပ ။ (၃၉) ယွံကောန်တၠ အဲ စှေ်ကၠုၚ်နူဒဵုဂိဇ္ၛကုဋ်မ္ဂး သ္ဂောံညာတ်ကေတ် ပြိုတ်တၟက်တသော်သၞာ်တိုန်ဒၟံၚ် မအာဒၟံၚ် ပ္ဍဲအာကာသရ၊ တသော်သၞာ်ပြိုတ်ဂှ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ကလာၚ်တိုန် ကလာၚ်တိုန်တုဲ ဒတုံစှေ် ပ္ဍဲဇကုပြိုတ်ဂှ်ဟေၚ်အိုတ်ရ၊ ပြိုတ်ဂှ် သ္ပတဴဗရုရမျာၚ် မဂိသကဝ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် သတ်ဂှ်ကေၚ်ဒှ်ကၠုၚ်သၟာဂစိုတ်ကၠိက် ပ္ဍဲဍုၚ်ရာဇဂြိုဟ်ဝွံဟေၚ်ရ ။ ပ ။ (၄၀) ယွံကောန်တၠ အဲ စှေ်ကၠုၚ်နူဒဵုဂိဇ္ၛကုဋ်မ္ဂး သ္ဂောံညာတ်ကေတ် ပြိုတ်တၟက်တသော်ဗၞုဟ်တိုန်ဒၟံၚ် မအာဒၟံၚ် ပ္ဍဲအာကာသရ၊ တသော်ဗၞုဟ်ပြိုတ်ဂှ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ကလာၚ်တိုန် ကလာၚ်တိုန်တုဲ ဒတုံစှေ် ပ္ဍဲဇကုပြိုတ်ဂှ်ဟေၚ်အိုတ်ရ၊ ပြိုတ်ဂှ် သ္ပတဴဗရုရမျာၚ် မဂိသကဝ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် သတ်ဂှ် ကေၚ်ဒှ်ကၠုၚ်သၟာဂစိုတ်သတ် (မပ္တံဒြာဲ) ပ္ဍဲဍုၚ်ရာဇဂြိုဟ်ဝွံဟေၚ်ရ ။ ပ ။ (၄၁) ယွံကောန်တၠ အဲ စှေ်ကၠုၚ်နူဒဵုဂိဇ္ၛကုဋ်မ္ဂး သ္ဂောံညာတ်ကေတ် ပြိုတ်တၟက်တသော်လဴတိုန်ဒၟံၚ် မအာဒၟံၚ် ပ္ဍဲအာကာသရ၊ တသော်လဴပြိုတ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ကလာၚ်တိုန် ကလာၚ်တိုန်တုဲ ဒတုံစှေ် ပ္ဍဲဇကုပြိုတ်ဂှ်ဟေၚ်အိုတ်ရ၊ ပြိုတ်ဂှ် သ္ပတဴဗရုရမျာၚ် မဂိသကဝ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် သတ်ဂှ် ကေၚ်ဒှ်ကၠုၚ် ကောန်အာဏာတဲဂံၚ်သကာ ပ္ဍဲဍုၚ်ရာဇဂြိုဟ်ဝွံဟေၚ်ရ ။ ပ ။ (၄၂) ယွံကောန်တၠ အဲ စှေ်ကၠုၚ်နူဒဵုဂိဇ္ၛကုဋ်မ္ဂး သ္ဂောံညာတ်ကေတ် ပြိုတ်တၟက်တသော်တၞိၚ်တိုန်ဒၟံၚ် မအာဒၟံၚ် ပ္ဍဲအာကာသရ၊ တသော်တၞိၚ်ပြိုတ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ကလာၚ်တိုန် ကလာၚ်တိုန်တုဲ ဒတုံစှေ် ပ္ဍဲဇကုပြိုတ်ဂှ်ဟေၚ်အိုတ်ရ၊ ပြိုတ်ဂှ် သ္ပတဴဗရုရမျာၚ် မဂိသကဝ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် သတ်ဂှ် ကေၚ်ဒှ်ကၠုၚ် သၟာစဝ် ယွံခမဳတအ် သတ်ဂှ် ကေၚ်ဒှ်ကၠုၚ် သၟာစဝ်ကွဳ ဒဳကွဳ ပ္ဍဲဍုၚ်ရာဇဂြိုဟ်ဝွံဟေၚ်ရ ။ ပ ။ (၄၃) ယွံကောန်တၠ အဲ စှေ်ကၠုၚ်နူဒဵုဂိဇ္ၛကုဋ်မ္ဂး သ္ဂောံညာတ်ကေတ် ပြိုတ်တၟက်တသော်တၞိၚ်တိုန်ဒၟံၚ် မအာဒၟံၚ်ပ္ဍဲအာကာသရ၊ တသော်တၞိၚ်ပြိုတ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် လုပ်အာနူက္ဍိုပ်တုဲ တိတ်နူပါၚ်အိုတ်ရ၊ လုပ်နူပါၚ်တုဲ တိတ်နူသြိုဟ်အိုတ်ရ၊ လုပ်နူသြိုဟ်တုဲ တိတ်နူဗုၚ်အိုတ်ရ၊ လုပ်နူဗုၚ်တုဲ တိတ်နူဒဳဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ၊ လုပ်အာဒဳဂမၠိုၚ်တုဲ တိတ်နူတံၚ်ယျ (ဂဒအ်ဗြာတ်) ဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ၊ လုပ်တံၚ်ယျ (ဂဒအ်ဗြာတ်) ဂမၠိုၚ်တုဲ တိတ်နူဂတာဇိုၚ်ဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ၊ ပြိုတ်ဂှ် သ္ပတဴဗရုရမျာၚ် မဂိသကဝ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် သတ်ဂှ် ကေၚ်ဒှ်ကၠုၚ် ညးဗျဵုလက်အကြာ (ဒစုက်ဒလူ) ပ္ဍဲဍုၚ်ရာဇဂြိုဟ်ဝွံဟေၚ်ရ ။ ပ ။ (၄၄) ယွံကောန်တၠ အဲ စှေ်ကၠုၚ်နူဒဵုဂိဇ္ၛကုဋ်မ္ဂး သ္ဂောံညာတ်ကေတ် ပြိုတ်တၟက်မၞုံကဵုခၟာဲလိၚ် ဗၞတ်တၟာနုၚ်ထၟာဲ မအာဒၟံၚ် ပ္ဍဲအာကာသရ၊ ပြိုတ်ဂှ် အာလေဝ် ပတိုန်ကေတ်ခၟာဲလိၚ်ဂမၠိုၚ် ပ္ဍဲလတူပၞးဟေၚ်တုဲ ဒးအာရ၊ ဂဇအ်လေဝ် ဒးဂဇအ်ပ္ဍဲလတူခၟာဲလိၚ်ဂမၠိုၚ်ဟေၚ်ရ၊ ပြိုတ်ဂှ် ကၟာတ် ခ္ဍာ် လနေၚ် အသိမ်ဂမၠိုၚ် ဗက်တုဲ ဗက်တုဲ ၜံက်ၛာ်ဗိုတ်အိုတ်ရ၊ ပြိုတ်ဂှ် သ္ပတဴဗရုရမျာၚ်မဂိသကဝ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် သတ်ဂှ် ကေၚ်ဒှ်ကၠုၚ် နာဲဗ္စာ (ညးဇၞော်ဓရ်) ညးဇၞော်ကွာန်မတ္ၚံက်စၞာဲ ပ္ဍဲဍုၚ်ရာဇဂြိုဟ်ဝွံဟၚ်ရ ။ ပ ။ (၄၅) ယွံကောန်တၠ အဲ စှေ်ကၠုၚ်နူဒဵုဂိဇ္ၛကုဋ်မ္ဂး သ္ဂောံညာတ်ကေတ် ပြိုတ်တၟက် မတၞီဗၠိုက်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲကတိုၚ်အိက် မွဲဟာန်ကေုာံက္ဍိုပ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် သတ်ဂှ်ကေၚ်ဒှ်ကၠုၚ် ညးကလိလောန် သမ္ဘာညးသအာၚ် ပ္ဍဲဍုၚ်ရာဇဂြိုဟ်ဝွံဟေၚ်ရ ။ ပ ။ (၄၆) ယွံကောန်တၠ အဲ စှေ်ကၠုၚ်နူဒဵုဂိဇ္ၛကုဋ်မ္ဂး သ္ဂောံညာတ်ကေတ် ပြိုတ်တၟက်တၞီဗၠိုက်ဒၟံၚ်ပ္ဍဲကတိုၚ်အိက် မွဲဟာန်ကေုာံက္ဍိုပ်တုဲ မစဒၟံၚ်အိက် နကဵုတဲဂမၠိုၚ်ၜါလ္ပာ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် သတ်ဂှ် ကေၚ်ကၠုၚ်ဗဗၞးလီုလီု ပ္ဍဲဍုၚ်ရာဇဂြိုဟ်ဝွံဟေၚ်ရ၊ ဗဗၞးဂှ် ပ္ဍဲသာသနာကျာ်တြဲကဿပ ဘိက်နိမန်ခမဳဂမၠိုၚ် နကဵုပိဏ္ဍပါတ်တုဲ ပ္ဍဲဒၞိဟ် (ဇရ) ဂှ် ကဵုပေၚ်တဴနကဵုအိက်ကဵုဂရၚ်ပတီအခိၚ်တုဲမ္ဂး “တဳလပိုဉ်ဂမၠိုၚ် အတိုၚ်နွံပၟိက်ဂှ် စလေဝ် ဩဝ်စအိုတ်ညိ၊ ရၚ်တၠုၚ်ဏာလေဝ် ဩဝ်ရၚ်တၠုၚ်ဏာအိုတ်ညိ” ရဴဝွံ ကေၚ်ဟီုသ္ဂးတုဲ ။ ပ ။ (၄၇)
230) ယွံကောန်တၠ အဲ စှေ်ကၠုင်နူဒဵုဂိဇ္ၛကုဋ်မ္ဂး သ္ဂောံညာတ်ကေတ် ပြိုတ်ၝောံမဟွံမွဲကဵုစၞာံ မအာဒၟံင် ပ္ဍဲအာကာသရ၊ ပြိုတ်ၝောံဂှ် ကၟာတ် ခ္ဍာ် လနေင်အသိမ်ဂမၠိုင် ဗက်တုဲဗက်တုဲ ၜံက်ၛာ်ဗိုတ်အိုတ်ရ၊ ပြိုတ်ၝောံဂှ် သ္ပတဴဗရုရမျာင်မဂိသကဝ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ပြိုတ်ၝောံဂှ် ကေင်ဒှ်ကၠုင် ဗြဴကလိလောန် တြုံသ္ၚိတုဲဒ္ဂေတ် ပ္ဍဲဍုင်ရာဇဂြိုဟ်ဝွံဟေင်ရ ။ ပ ။ (၄၈) ယွံကောန်တၠ အဲ စှေ်ကၠုင်နူဒဵုဂိဇ္ၛကုဋ်မ္ဂး သ္ဂောံညာတ်ကေတ် ပြိုတ်ၝောံ မၞုံကဵုသၟူအမြာဲဟွံဒးရး ရုပ်သာ်ပြေအ်ဟိန်ဗြိန် မအာဒၟံင် ပ္ဍဲအာကာသရ၊ ပြိုတ်ၝောံဂှ် ကၟာတ် ခ္ဍာ် လနေင်အသိမ်ဂမၠိုင် ဗက်တုဲဗက်တုဲ ၜံက်ၛာ်ဗိုတ်အိုတ်ရ၊ ပြိုတ်ၝောံဂှ် သ္ပတဴဗရုရမျာင် မဂိသကဝ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ပြိုတ်ၝောံဂှ် ကေင်ဒှ်ကၠုင် ဗြဴဒေါင် ပ္ဍဲဍုင်ရာဇဂြိုဟ်ဝွံဟေင်ရ ။ ပ ။ (၄၉) ယွံကောန်တၠ အဲ စှေ်ကၠုင်နူဒဵုဂိဇ္ၛကုဋ်မ္ဂး သ္ဂောံညာတ်ကေတ် ပြိုတ်ၝောံ လ္ၚပၟတ်ဒတုံစှေ်ဒၟံင်ပြဳပြဳ နူပွဳပွူတုဲ မဒးဒုၚ်ေပၠာလဵုဒၟံင် ပ္ဍဲဂအုံပၟတ် ဍာ်သရဇွောဝ်စှေ်ဒၟံင်တော်တော် နူခ္ဍတ်တူပၟတ် မအာဒၟံင် ပ္ဍဲအာကာသရ၊ ပြိုတ်ၝောံဂှ် သ္ပတဴဗရုရမျာင် မဂိသကဝ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ပြိုတ်ၝောံဂှ် ကေင်ဒှ်ကၠုင်ဂၞကျာ်ဇၞော် သၟိင်ကလိၚ်္ဂရ၊ ဂၞကျာ်ဇၞော်ဂှ် ပွမစောန်စိုတ်ဂပ်ဝ်ပ္ဍဵုပ္ဍိုက်တုဲ ကေင်ကိုဟ်ချာဲစုတ်ကဵု ဗြဴမၞုံကဵုတြုံတၠသ္ၚိတုပ် နကဵုပၟတ်ဖဴပယျေဝ်တုဲရ ။ ပ ။ (၅၀) ယွံကောန်တၠ အဲ စှေ်ကၠုင်နူဒဵုဂိဇ္ၛကုဋ်မ္ဂး သ္ဂောံညာတ်ကေတ် ပြိုတ်မဟွံမွဲကဵုက္ဍိုပ် မၞုံကဵုဇကုဟေင် မအာဒၟံင် ပ္ဍဲအာကာသရ၊ ပ္ဍဲသြိုဟ်ပြိုတ်ဂှ် မတ်ကေုာံပါင်ဂမၠိုင် နွံအိုတ်ရ၊ ကၟာတ် ခ္ဍာ် လနေင်အသိမ်ဂမၠိုင် ဗက်တုဲဗက်တုဲ ၜံက်ၛာ်ဗိုတ်အိုတ်ရ၊ ပြိုတ်ဂှ် သ္ပတဴဗရုရမျာင် မဂိသကဝ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် သတ်ဂှ် ကေင်ဒှ်ကၠုင် တြုံဂစိုတ်ကမၠတ် ကော်ခဴဂး ဟာရိက ပ္ဍဲဍုင်ရာဇဂြိုဟ်ဝွံဟေင်ရ ။ ပ ။ (၅၁) ယွံကောန်တၠ အဲ စှေ်ကၠုင်နူဒဵုဂိဇ္ၛကုဋ်မ္ဂး သ္ဂောံညာတ်ကေတ် ပြိုတ်ခမဳ မအာဒၟံင် ပ္ဍဲအာကာသရ၊ သကိုပ်ပြိုတ်ခမဳဂှ် ဂဵုဍာဲဂြင်ဒၟံင်ရ၊ ဒှ်မွဲဟာန်ကေုာံသၞပၟတ်ပွဳပွူရ၊ ဒှ်မွဲဟာန်ကေုာံလျးအရံင်ရ၊ ဗဗေင်လေဝ် ဂဵုဍာဲဂြင်ဒၟံင်ရ၊ ဒှ်မွဲဟာန်ကေုာံသၞပၟတ်ပွဳပွူရ၊ ဒှ်မွဲဟာန်ကေုာံ လျးအရံင်ရ၊ ဇုက်ကာယဗန်လေဝ် ဂဵုဍာဲဂြင်ဒၟံင်ရ၊ ဒှ်မွဲဟာန်ကေုာံသၞပၟတ်ပွဳပွူရ၊ ဒှ်မွဲဟာန်ကေုာံလျးအရံင်ရ၊ အန္ဓဇကုလေဝ် ဂဵုဍာဲဂြင်ဒၟံင်ရ၊ ဒှ်မွဲဟာန်ကေုာံသၞပၟတ်ပွဳပွူရ၊ ဒှ်မွဲဟာန်ကေုာံလျးအရံင်ရ၊ ပြိုတ်ခမဳဂှ် သ္ပတဴ ဗရုရမျာင်မဂိသကဝ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ခမဳဝွံ ပ္ဍဲသာသနာကျာ်တြဲကဿပ ကေင်ဒှ်ကၠုင် ခမဳယုတ်ရ ။ ပ ။ (၅၂) ယွံကောန်တၠ အဲ စှေ်ကၠုင်နူဒဵုဂိဇ္ၛကုဋ်မ္ဂး သ္ဂောံညာတ်ကေတ် ပြိုတ်ခမဳဗြဴ မအာဒၟံင်ပ္ဍဲအာကာသရ၊ သ္ဂောံညာတ်ကေတ် ပြိုတ်သိက္ခမာန်ရ၊ သ္ဂောံညာတ်ကေတ် ပြိုတ်သာမဏဳတြုံရ၊ သ္ဂောံညာတ်ကေတ် ပြိုတ်သာမဏဳဗြဴရ၊ သကိုပ်ပြိုတ်သာမဏဳဗြဴဂှ် ဂဵုဍာဲဂြင်ဒၟံင်ရ၊ ဒှ်မွဲဟာန်ကေုာံသၞပၟတ်ပွဳပွူရ၊ ဒှ်မွဲဟာန်ကေုာံလျးအရံင်ရ၊ ဗဗေင်လေဝ် ဂဵုဍာဲဂြင်ဒၟံင်ရ၊ ဒှ်မွဲဟာန်ကေုာံသၞပၟတ်ပွဳပွူရ၊ ဒှ်မွဲဟာန်ကေုာံလျးအရံင်ရ၊ ဇုက်ကာယဗန်လေဝ် ဂဵုဍာဲဂြင်ဒၟံင်ရ၊ ဒှ်မွဲဟာန်ကေုာံသၞပၟတ်ပွဳပွူရ၊ ဒှ်မွဲဟာန်ကေုာံလျးအရံင်ရ၊ ခန္ဓဇကုလေဝ် ဂဵုဍာဲဂြင်ဒၟံင်ရ၊ ဒှ်မွဲဟာန်ကေုာံသၞပၟတ်ပွဳပွူရ၊ ဒှ်မွဲဟာန်ကေုာံလျးအရံင်ရ၊ ပြိုဟ်သာမဏဳဗြဴဂှ် သ္ပတဴဗရုရမျာင်မဂိသကဝ်ရ။ ယွံကောန်တၠ ကသပ်ဝွံ ဒှ်ကုအဲဂှ်ရ “ယွံသကအ်တအ် ဩဒးအမ်သဝ်ကွေံရသွံ၊ ယွံသကအ်တအ် ဩဟွံကေင်ဒှ်မွဲလှေ်ဂှ် ဒှ်ကၠုင်ရသွံ၊ သတ်မၞုံသဘဴရဴဝွံ နွံတဴရောင်သွံ၊ ပြိုတ်မၞုံသဘဴရဴဝွံ နွံတဴရောင်သွံ၊ ညးကလိဂွံအတ္တဘဴမၞုံသဘဴရဴဝွံ နွံတဴရောင်သွံ ရဴဝွံ (ကသပ်ဒှ်ကၠုင်ရ)ဂှ် ဟီုသ္ဂးရ။ ခမဳဂမၠိုင် “တဳလပိုဉ်မဟာမောဂ္ဂလာန် ဟီုကြီုပတိုန်စ ဓရ်ၛာန်မဂ်ဖိုလ် မပြဲလောန်လတူဓရ်ကုသလကမ္မပထစှ် မဒှ်ဂြပ်မၞိဟ်ဂမၠိုင်ရ” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ။ ပ္ဍဲအခိင်ဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ သ္ဂးတိုန်ကဵုခမဳဂမၠိုင်ရ၊ “ယွံခမဳတအ် ကွးသာဝကဂမၠိုင် ဗွဲစၟတ် မၞုံကဵုမတ်မညာတ်ဂမၠိုင်ဂှ်ဒှ်တုဲ ပဒတဴအိုတ်ရောင်သွံ၊ ယွံခမဳတအ် ကွးသာဝကဂမၠိုင် ဗွဲစၟတ် မၞုံကဵုလညာတ်ဉာဏ်ဂမၠိုင်ဂှ်ဒှ်တုဲ ပဒတဴအိုတ်ရောင်သွံ၊ သီုကဵုဒှ်တဴကွးသာဝကသာ်ဂှ် သတ်မၞုံသဘဴဝွံဂှ် တီလေဝ် တီကေတ်မာန်ရောင်သွံ၊ ညာတ်လေဝ် ညာတ်မာန်ရောင်သွံ၊ သက်သဳလေဝ် သ္ပမာန်ရောင်သွံ။ ယွံခမဳတအ် ကိုပ်ကၠာတေံဟေင် သာမဏဳဗြဴဂှ် အဲညာတ်ကၠုင်တုဲရ၊ ၜိုန်ဂှ်လေဝ် အဲ ဟွံဟီုသ္ဂးကၠုင်ရ၊ အဲ ဟီုသ္ဂးဟိုတ်ပရူပရာဂှ်မ္ဂး ညးသအာင်ဂမၠိုင် ဟွံလျုင်ပတှေ် ကုအဲအိုတ်ရ၊ ကုညးဟွံလျုင်ပတှေ်အဲဂမၠိုင်ဂှ် ပွမဟွံလျုင်ပတှေ်ဂှ် ဒှ်တဴတၞဟ်နမသက္ကုဒတုဲမြမောဝ် တၞဟ်နဒှ်ဒဒိုခ် လုကဴကာလမဂၠိင်သ္ၚောဲရ၊ ယွံခမဳတအ် သာမဏဳဗြဴဂှ် ပ္ဍဲသာသနာ ကျာ်တြဲကဿပ ကေင်ဒှ်ကၠုင် သာမဏဳဗြဴယုတ်မာရ၊ သာမဏဳဗြဴဂှ် နကဵုဖဵုကမ်ဂှ် လုကဴသၞာံဂမၠိုင်မဂၠိုင် လုကဴသၞာံကၠံဂမၠိုင်မဂၠိုင် လုကဴသၞာံ လ္ၚီဂမၠိုင်မဂၠိုင် လုကဴသၞာံကိုဋ်ဂမၠိုင်မဂၠိုင် ဒးဒုင်စိန်ဂၠက် ပ္ဍဲနရက်တုဲ နကဵုဖဵုကမ် မသှေ်သၟေဟ်ဂှ်ဟေင် ကလိဂွံဒုင်စသိုင်ဒၟံင် အတ္တဘဴမၞုံသဘဴရဴဝွံရ၊ ယွံခမဳတအ် မောဂ္ဂလာန် ဟီုသ္ဂးဍာံစၟတ်ရ၊ ယွံခမဳတအ် ကုမောဂ္ဂလာန်ဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၅၃-၅၆)
231) ပ္ဍဲအခိင်ဂှ် တဳလပိုဉ်မဟာမောဂ္ဂလာန်ဂှ် “ယွံကောန်တၠတအ် လ္စအင်လှာဒှ်အရာဇွောဝ်ဟဳကၠုင် ကြုင်တပေါဒါဝွံ မၞုံကဵုဍာ် ဇြုင်ကေဝ်ရ၊ မၞုံကဵုဍာ် ၜိုဟ်ဂံက်ရ၊ မၞုံကဵုဍာ်ဍာတ်ကြောံရ၊ မၞုံကဵုဍာ်ဗုတ္ၜတ်ရ၊ မၞုံကဵုသၞေဟ်ခိုဟ်ရ၊ မၞုံကဵုသ္ဍိုက်မၠိုက်ရ၊ မၞုံကဵုကအရုတ်ဂၠိုင်ရ၊ ဒကှ်ပဒုမဂမၠိုင် မၞုံဗၞတ်တၟာသၠာကွဳလေဝ် ရာင်ဒၟံင်အိုတ်ရ” ရဴဝွံ သ္ဂးကဵုခမဳဂမၠိုင်ရ။ “တဳလပိုဉ်မဟာမောဂ္ဂလောန်ဂှ် ‘ယွံကောန်တၠတအ် လ္စအင်လှာ ဒှ်အရာဇွောဝ်ဟဳကၠုင်ကြုင်တပေါဒါဝွံ မၞုံကဵုဍာ်ဇြုင်ကေဝ်ရ၊ မၞုံဍာ်ၜိုဟ်ဂံက်ရ၊ မၞုံကဵုဍာ်ဍာတ်ကြောံရ။ မၞုံကဵုဍာ်ဗုၜတ်ရ၊ မၞုံကဵုသၞေဟ်ခိုဟ်ရ၊ မၞုံကဵုသ္ဍိုက်မၠိုက်ရ၊ မၞုံကဵုကအရုတ်ဂၠိုင်ရ၊ ဒကှ်ပဒုမဂမၠိုင် မၞုံဗၞတ်တၟာသၠာကွဳလေဝ် ရာင်ဒၟံင်အိုတ်ရ’ ရဴဝွံ မုဟိုတ် သ္ဂောံဟီုသ္ဂးရဴဝွံဂှ်ရော? ဗွဲစၟတ်မ္ဂး ကြုင်တပေါဒါဝွံ သီုမကၞမ်ဒၟံင်ဗြံင်င် ဇွောဝ်ဟဳကၠုင်ဒၟံင်ရ၊ တဳလပိုဉ်မဟာမောဂ္ဂလာန် ဟီုကြီုပတိုန်စ ဓရ်ၛာန်မဂ်ဖိုလ် မပြဲလောန်လတူဓရ်ကုသလကမ္မပထစှ် မဒှ်ဂြပ်မၞိဟ်ဂမၠိုင်ရ” ရဴဝွံ ခမဳဂမၠိုင် ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ။ ဂရင်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် လ္စအင်လှာ ဒှ်အရာဇွောဝ်ဟဳကၠုင် ကြုင်တပေါဒါဝွံ မၞုံကဵုဍာ်ဇြုင်ကေဝ်တဴရ၊ မၞုံဍာ်ၜိုဟ်ဂံက်ရ၊ မၞုံကဵုဍာ်ဍာတ်ကြောံရ၊ မၞုံကဵုဍာ်ဗုၜတ်ရ၊ မၞုံကဵုသၞေဟ်ခိုဟ်ရ၊ မၞုံကဵုသ္ဍိုက်မၠိုက်ရ၊ မၞုံကဵုကအရုတ်ဂၠိုင်ရ၊ ဒကှ်ပဒုမဂမၠိုင် မၞုံဗၞတ်တၟာသၠာကွဳလေဝ် ရာင်ဒၟံင်အိုတ်ရ၊ ယွံခမဳတအ် ၜိုန်ဂှ်လေဝ် ကြုင်တပေါဒါဝွံ ကၠုင်နူအကြာနရက်ဇေၞာ်ဂမၠိုင်ၜါရ၊ ဟိုတ်ဂှ်ရ ကြုင်တပေါဒါဝွံ သီုမကၞမ်ဒၟံင်ဗြံင်ဗြံင် ဇွောဝ်ဟဳကၠုင်ဒၟံင်ရ၊ ယွံခမဳတအ် မောဂ္ဂလာန် ဟီုသ္ဂးဍာံစၟတ်ရ၊ ယွံခမဳတအ် ကုမောဂ္ဂလာန်ဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၅၇) ပ္ဍဲမွဲအခိင်တေံ သၟိင်ဗိမ္ဗိသာရ မၞုံယၟုသေနိယ တၠညးမဂဓရး တဝ်စၞေဟ်ပၞာန်ကေုာံ သၟိင်လိစ္ဆဝဳဂမၠိုင်မ္ဂး ဒပ်ပၞာန်လီုအာရ၊ ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် သၟိင်ဇၞော် ပကောံကေဝ်ဒပ်ပၞာန်တုဲ ဂွံဇၞးအာသၟိင်လိစ္ဆဝဳဂမၠိုင်ရ၊ ပ္ဍဲဒၠးတိပၞာန်လေဝ် “သၟိင်ဇၞော်ဂပ်ဝ်ပလီုကၠေံ သၟိင်လိစ္ဆဝဳဂမၠိုင်တုဲရ” ရဴဝွံ တက်ဂေတ်လံင်မံင် ဇၞးပၞာန်ရ၊ ပ္ဍဲအခိင်ဂှ် တဳလပိုဉ်မဟာမောဂ္ဂလာန်ဂှ် “ယွံကောန်တၠတအ် သၟိင်လိစ္ဆဝဳဂမၠိုင် ဂပ်ဝ်ပလီုထောံ သၟိင်ဇၞော်တုဲရ” ရဴဝွံ သ္ဂးကဵုခမဳဂမၠိုင်ရ။ “တဳလပိုဉ်မဟာမောဂ္ဂလာန်ဂှ် ‘ယွံကောန်တၠတအ် သၟိင်လိစ္ဆဝဳဂမၠိုင် ဂပ်ဝ်ပလီုထောံသၟိၚ်ဇၞော်တုဲရ’ ရဴဝွံ မုဟိုတ် သ္ဂောံဟီုသ္ဂးရဴဝွံဂှ်ရော? ပ္ဍဲဒၠးတိပၞာန်လေဝ် “သၟိင်ဇၞော်ဂပ်ဝ်ပလီုကၠေံ သၟိင်လိစ္ဆဝဳဂမၠိုင်တုဲရ” ရဴဝွံ တက်ဂေတ်လံင်ဒၟံင် မံင်ဇၞးပၞာန်ရ ဟွံသေင်ဟာ၊ တဳလပိုဉ်မဟာမောဂ္ဂလာန် ဟီုကြီုပတိုန်စ ဓရ်ၛာန်မဂ်ဖိုလ် မပြဲလောန်လတူဓရ်ကုသလကမ္မပထစှ် မဒှ်ဂြပ်မၞိဟ်ဂမၠိုင်ရ” ရဴဝွံ ခမဳဂမၠိုင် ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ။ ဂရင်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ဗွဲကိုပ်ကၠာဂှ် သၟိင်လိစ္ဆဝဳဂမၠိုင် ဂပ်ဝ်ပလီုထောံ သၟိင်ဇၞော်တုဲရ၊ ကြဴနူဂှ်မှ သၟိင်ဇၞော်ပကောံပကေဝ်ဒပ်ပၞာန်တုဲ ဂွံဇၞးအာသၟိင်လိစ္ဆဝဳဂမၠိုင်ရ၊ ယွံခမဳတအ် မောဂ္ဂလာန် ဟီုသ္ဂးဍာံစၟတ်ရ၊ ယွံခမဳတအ် ကုမောဂ္ဂလာန်ဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၅၈)
232) ပ္ဍဲအခိင်ဂှ် တဳလပိုဉ်မဟာမောဂ္ဂလာန်ဂှ် “ယွံကောန်တၠတအ် ဃောအဲလုပ်စ (စတုတ္ထၛာန်) သမာဓိ မဟွံမွဲကဵုပွမချဳဇတဝ် ပ္ဍဲကြုင်သပ္ပိနဳဂှ် သ္ဂောံမိင်ကေတ် ဗရုရမျာင်စိင်ဇၟူဂမၠိုင် တၞီစှေ်လ္စအင်လှာတုဲ တတ်တိုန်ကၠုင် မလရိုအ်တဴ ညံင်ရဴရမျာင်ကြေဲရ” ရဴဝွံ သ္ဂးကဵုခမဳဂမၠိုင်ရ။ “တဳလပိုဉ်မဟာမောဂ္ဂလာန် ဃောလုပ်စ (စတုတ္ထၛာန်) သမာဓိ မဟွံမွဲကဵုပွမချဳဇတဝ်ဂှ် မုဟိုတ် သ္ဂောံမိင်ဗရုရမျာင်ဂှ်ရော? တဳလပိုဉ်မဟာမောဂ္ဂလာန် ဟီုကြီုပတိုန်စဓရ်ၛာန်မဂ်ဖိုလ် မပြဲလောန်လတူဓရ်ကုသလကမ္မပထစှ် မဒှ်ဂြပ်မၞိဟ်ဂမၠိုင်ရ” ရဴဝွံ ခမဳဂမၠိုင် ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ။ ဂရင်ဂတီ ဟိုတ်ဂရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် သမာဓိဂကူဂှ် နွံဒၟံင်ရ၊ ၜိုန်ဂှ်လေဝ် သမာဓိဂှ် သအးဇ္ၚးဟွံသေင်ရ၊ ယွံခမဳတအ် မောဂ္ဂလာန် ဟီုသ္ဂးဍာံစၟတ်ရ၊ ယွံခမဳတအ် ကုမောဂ္ဂလာန်ဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၅၉) ပ္ဍဲအခိင်ဂှ် တဳလပိုဉ်သောဘိတဂှ် “ယွံကောန်တၠတအ် အဲ ဗှ်ဗၞုဟ် မသုန်ကၠံမဟာကပ်ဂမၠိုင်မာန်ရ” ရဴဝွံ သ္ဂးကဵုခမဳဂမၠိုင်ရ။ “တဳလပိုဉ်သောဘိတဂှ် ‘ယွံကောန်တၠတအ် အဲ ဗှ်ဗၞုဟ်မသုန်ကၠံမဟာကပ်ဂမၠိုင်မာန်ရ’ ရဴဝွံ မုဟိုတ် သ္ဂောံဟီုသ္ဂးရဴဝွံဂှ်ရော? တဳလပိုဉ်သောဘိတ ဟီုကြီုပတိုန်စ ဓရ်ၛာန်မဂ်ဖိုလ် မပြဲလောန်လတူဓရ်ကုသလကမ္မပထစှ် မဒှ်ဂြပ်မၞိဟ်ဂမၠိုင်ရ” ရဴဝွံ ခမဳဂမၠိုင် ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ။ ဂရင်ပတီဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ဘဝ (မဗှ်ဗၞုဟ်မသုန်ကၠံမဟာကပ်မာန်) ဝွံ နွံကုသောဘိတရ၊ ဘဝဂှ်လေဝ် မွဲဘဝဓဝ်ဟေင်ရ၊ ယွံခမဳတအ် သောဘိတ ဟီုသ္ဂးဍာံစၟတ်ရ၊ ယွံခမဳတအ် ကုသောဘိတဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၆၀)
စတုတ္ထပါရာဇိကတုဲရ။
233) ယွံတၠဇမၠိင်အာယုက်တအ် ဂပ်ဝ်စၞောန်ထ္ၜးကဵု ပါရာဇိကအာပတ်ဂမၠိုင်ပန်ပြကာ ဗွဲသရုပ်အိုတ်တုဲရ၊ ယြဴခမဳမွဲ ပၞောဝ်ပါရာဇိကဂမၠိုင်ပန်ဂှ် အာစိုပ်မွဲမွဲမ္ဂး ပ္ဍဲအခိင် (ဃောဒှ်ခရှ်သာမဏဳ) ကၠာတေံ သၟဟ်ညံင်ရဴဟွံကလိဂွံ ပွမပံင်ဖက်ဆက်ဆောံမွဲစွံ ကေုာံခမဳဂမၠိုင် တုပ်သၟဟ်သာ်ဂှ်ကီု ခမဳဂှ် ပ္ဍဲအခိင်ကြဴ (မအာစိုပ်ပါရာဇိကတုဲ)လေဝ် ဟွံကလိဂွံ ပွမပံင်ဖက်ဆက်ဆောံမွဲစွံ ကေုာံခမဳဂမၠိုင်ရ၊ အာစိုပ်ပွမကျ နူသာသနာရ၊ ဟွံမွဲကဵုပွမပံင်ဖက်မွဲစွံ ကေုာံခမဳခိုဟ်ဆာဲဂမၠိုင်ရ၊ ပ္ဍဲပါရာဇိကဂမၠိုင်ပန်ဂှ် သၟာန်တဳလပိုဉ်ဂမၠိုင်ရ၊ သအးဇ္ၚးနူအာပတ်အိုတ်ရဟာ၊ မရနုက်ကဵုၜါဝါလေဝ် သၟာန်ရ၊ သအးဇ္ၚးနူအာပတ်အိုတ်ရဟာ၊ မရနုက်ကဵုပိဝါလေဝ် သၟာန်ရ၊ သအးဇ္ၚးနူအာပတ်အိုတ်ရဟာ၊ တၠဇမၠိင်အာယုက်တအ်ညးဂမၠိုင် ဟိုတ်မသအးဇ္ၚးနူအာပတ်အိုတ်ဟေင် ဒၟံင်သ္ၚိတ်သ္ၚိတ်ဇြဇြအိုတ်ရ၊ ရဴဝွံ နမဒၟံင်သ္ၚိတ်သ္ၚိတ်ဇြဇြဂှ် ဂွံသမ္တီကေတ် ဒဒှ်မသအးဇ္ၚး နူအာပတ်ဝွံရ။ ပါရာဇ်တုဲရ။ ပါရာဇ်ဗွဲခမ္ဍန် မေထုန် အဒိန္နဒါန် ပွမဂစိုတ်မၞိဟ် (ပွမဟီုကြီု) ဓရ်ညးမပြဲဂမၠိုင် ပါရာဇ်ဂမၠိုင်ပန်ပြကာဝွံ ဒှ်ဟိုတ်အဆက်ပိုတ် (ကေုာံသာသနာ) အိုတ်ရ၊ ဟဂပ်ဝ်သၠေဟ်ပၟာရ။
ခဏ်ပါရာဇိကတုဲရ။