ဗော်ညဳသၟဟ်မန် (အၚ်္ဂလိက်: Mon Unity Party)ဂှ် ဒှ်ဗော်ပရေင်ဍုင်ကွာန် ဂကူမန် မဒုင်ရုဲမာဲ ပ္ဍဲကၟိန်ဍုင်ဗၟာမွဲရ။ ဗော်ညဳသၟဟ်မန် ဂှ် ဒှ်ဗော်မပံင်ပကောံလဝ် နကဵုဗော်ပရေင်ဍုင်ကွာန်ၜါဗော်၊ ဗော်ကောန်ဂကူမန် ကေုာံ ဗော်ဒဳမဵုကရေဇြဳအလုံဒေသရးမန် ကေုာံ သၟာပရေင်ဍုင်ကွာန်မန်နာနာတုဲ ဒက်ပ္တန်လဝ် နူကဵု ဂိတုနဝ်ဝေမ်ပါ ၂၅၊ သၞာံ ၂၀၁၈ ရ။ ဂၠံင်တရဴပရေင်ဍုင်ကွာန် အဓိက ဗော်ညဳသၟဟ်ဂကူမန်ဂှ် ညံင်ဂွံဒက်ပတန် ပရေင်ၜိုဟ်လလံ ကၟိန်ဍုင်တုဲ ညံင်ဂွံဒက်ပတန် သၞောဝ်ဖေဝ်ဒရေဝ် မနွံကဵု အခေါင်တုပ်သၟဟ် အကြာကောန်ဂကူဂမၠိုင် ပ္ဍဲကၟိန်ဍုင်ဗၟာရ။ ပါဲနူဂှ်တုဲ ဇၟာပ်ကောန်ဂကူ မပတဴ ပ္ဍဲကၟိန်ဍုင်ဗၟာတအ်ဂှ် ညံင်ဂကူညးတအ် ဟွံဂွံကၠေအ်ကၠက်အာ၊ သွက်ဂွံ ဒက်ပတန်သၞောတ်ဒဳမဝ်ကရေသဳရ။

ဗော်ညဳသၟဟ်မန် ဝွံ ဟိုတ်နူ မပံင်ပကောံလဝ် ဗော်ပရေင်ဍုင်ကွာန်မန်ဂမၠိုင် ကေုာံ သၟာပရေင်ဍုင်ကွာန်မန်ဂမၠိုင်တုဲ မဒက်ပ္တန်လဝ်ဂှ်ရ ဗော်ပရေင်ဍုင်ကွာန် မနွံဗဟဵု အပ္ဍဲတွဵုရးဍုင်မန်မ္ဂး ဒှ်ဗော်ပရေင်ဍုင်ကွာန် ဒြဟတ်ဇၞော်အိုတ်မွဲ၊ ဒှ်ဗော်မရေင်တၠုင်ကၠောန် သွက်တွဵုရးဍုင်မန် ဂွံဇၞော်မောဝ်ရ။ ပါဲနူ ပ္ဍဲတွဵုရးဍုင်မန်တုဲ ဒတန်ဒၞာဲဂကူမန် မပဒတဴ မပ္တံကဵု တွဵုရးဍုင်ကရေင် ရးတၞင်သဳတအ်လေဝ် လုပ်ပြိုင်ရုဲမာဲကီုရ။

ဝင်

ဝင် ဗော်ညဳသၟဟ်မန် ဂှ် ဆက်စပ်ဒၟံင် ကုပရေင်ဍုင်ကွာန် ပ္ဍဲကၟိန်ဍုင်ဗၟာ ကြဴနူ သၞာံ ၂၀၀၈ (ဝါ) ကြဴနူ သၞောဝ်ဥပဒေသဇိုင် ကၟိန်ဍုင်ဗၟာ မပဒတန် ပ္ဍဲသၞာံ ၂၀၀၈ ဂှ်ရ။ ကၟိန်ဍုင်ဗၟာဂှ် နူစ သၞာံ ၁၉၈၈ ပရေင်ကလိုက်ကမဵု ၈၈၈၈ ကတဵုဒှ်တုဲ နကဵုဒပ်ပၞာန် သီကေတ်အဝဵုဍုင်တုဲ ဒက်ပ္တန်ကံင်သဳကလေင်ဒက်ပတန် ၜိုဟ်လလံဍုင် (State Law and Order Restoration Council - SLORC)ရ။[၁] ပ္ဍဲဂိတုသေတ်တေန်ပါ သၞာံ ၁၉၈၈ ဂှ်ရ နကဵုအလဵုအသဳပၞာန်ဂှ် လလောင်တြး တင်ရန်တၟအ် သွက်ဍုင် ပန်တင် (၁) သွက်ဂွံ ထိင်ဒဝ် ပရေင်ၜိုဟ်လလံဍုင်၊ (၂) သွက်ဂွံ ဖန်ဗဒှ် ပရေင်အပြံင်အလှာဲ ကုအလဵုအသဳတၟိ၊ (၃) သွက်ဂွံ ရေင်တၠုင်ကမၠောန် ညးဍုင်ကွာန််၊ (၄) သွက်ဂွံ ကၠောန်ဗဒှ် သဘင်ရုဲမာဲ နကဵုဗော်နာနာ[၂] တုဲပၠန် သီုကဵုလဝ် ဂတိပါင် ဒဒှ်ရ နကဵုဒပ်ပၞာန် ဟွံဆက်ရပ်လဝ် အဝဵုဍုင် အခိင်ဗွဲမလအ်ရောင်ကီုရ။[၂] သၞာံ ၁၉၈၉ ဂိတုမေဂှ် နကဵုအလဵုအသဳပၞာန် ကလေင်ပံက် ဘာတက္ကသိုလ်တုဲ သီုလလောင်တြးလဝ် သၞာံ ၁၉၉၀ ဂိတုမေ မ္ဂး ကၠောန်ဗဒှ် သဘင်မာဲရောင်တုဲ ကဵုအခေါင်ဒက်ဗော် ပရေင်ဍုင်ကွာန်ရ။[၃] သဘင်မာဲဂှ် ဖာပ်လဝ်တ္ၚဲ ပ္ဍဲဂိတုမေ ၂၇ သၞာံ ၁၉၉၀ ရ။ ဟိုတ်မဂွံရုဲစှ် ပ္ဍဲစၟတ်တ္ၚဲ ၂၇ ဂှ် ဟိုတ်နူပတှ်ေကေတ် ၂+၇ = ၉၊ တုဲပၠန် သတ္တဟမရနုက်ကဵုပန် ပ္ဍဲဂိတု မေ (၅) (၄+၅=၉) နကဵုအခိုက်ဗၟာမ္ဂး ဂၞန် (၉) ဂှ် ဒှ်ဂၞန်အံင်ဇၞးရ။[၄]

သဘင်မာဲ ၁၉၉၀ ဂှ် သွက်ဂွံရုဲစှ် မၞိဟ်စၞးအမာတ် ဂွံဓဇက်သၞောဝ်သဇိုင် လဒက်ပတန် ကၟိန်ဍုင်ရ။ သီုဖအိုတ်ဂှ် ဒၞာဲခုင်အမာတ် နွံ ၄၉၂ ဒၞာဲရ။ ဗော်ပရေင်ဍုင်ကွာန် ကေုာံ ဗော်ကောန်ဍုင်အရေင်သီုဖအိုတ် လုပ်ပြိုင် ၉၃ ဗော်၊ မၞိဟ်အလံင်အမာတ် ၂၂၉၇ တၠဂှ်[၅] ဂကောံဒဳမဝ်ကရေသဳကောန်ဂကူမန် (Mon National Democratic Front) ဂှ် ဒှ်ဗော်ပရေင်ဍုင်ကွာန်မန် မလုပ်ဒုင်ရုဲမာဲ သီုဖအိုတ် ဂွံဇၞးကေတ် (၅) ဒၞာဲ၊ ဗော်အေန်အေဝ်ဒဳ (National League for Democracy) ဂွံဇၞးကေတ် ၃၉၂ ဒၞာဲ၊ ဗော်ညဳသၟဟ်ကောန်ဂကူဂမၠိုင် (National Unity Party) မဒှ်ဗော် မၞိဟ်စၞးအလဵုအသဳ ဦးနေဝင်း တြေံဂှ် ကလိဂွံဇမၞး ၁၀ ဒၞာဲ၊ ဗော်သေံဇၞော် ကလိဂွံ ၂၃ ဒၞာဲတုဲ သၟေဟ်တအ် ဗော်ကောန်ဍုင်အရင်ဂမၠိုင် ကလိဂွံလဝ်ရ။[၅] ဗွဲကိုပ်ကၠာ ၜိုန်ရ အလဵုအသဳပၞာန် မဟီုလဝ် ပအပ်ကဵု အဝဵုဍုင်ကီုလေဝ် ဗွဲကြဴညိ အလဵုအသဳပၞာန် တးပါဲထောအ် သွဟ်မာဲဂှ်တုဲ ညးမဇၞးမာဲလ္ၚဵုတအ်ဂှ် ဒးဒဴတိတ် နူဍုင်တုဲ ဒက်ပ္တန် အလဵုအသဳ စိုပ်ဌာန်ဇမ္ၚောဲရ။[၆][၇] နကဵု ဗော်ပရေင်ဍုင်ကွာန်လ္ၚဵုတအ်ဂှ် အလဵုအသဳပၞာန်တအ် လလောင်တြးထောအ် ဗော်မ္ၚးသၞောဝ်ရ။ က္ဍိုပ်သကိုပ်ဂကူမန် ဥက္ကဌ ဂကောံဒဳမဝ်ကရေသဳကောန်ဂကူမန် နာဲထဝ်သောန်၊ ဒုဥက္ကဌ နာဲၚိုယ်သိင်၊ ညးအုပ်နာနာၜါတၠ၊ နာဲစောန်တၟး ကေုာံ နာဲဟံင်ဍုင်၊ ဂအုပ်ရုင်ဗဟဵု နာဲဗလတအ် ဒးဒုင်စုတ်ထံင်ရ။ ဆဗော်ဇၞော်ဇၞော် ဗီုကဵု ဗော်အေန်အေဝ်ဒဳ ကေုာံ ဗော်သေံဇၞော်တအ်ဂှ် စွံလဝ်အတိုင်ဂှ်ရ။ နကဵု ဂကောံဒဳမဝ်ကရေသဳကောန်ဂကူမန် မဒှ် ဗော်ပရေင်ဍုင်ကွာန် မပစၞးဂကူမန် မွဲဗော်ဓဝ်ဂှ် အလဵုအသဳပၞာန် ထ္ၜးဟိုတ် ဗော်ဟွံကၟောန်ဓရောန်တုဲ ပ္ဍဲ ၁၉၉၂ ဂိတုမာတ် ၁၉ ဂှ် ပလီုထောအ်ရ။

သၞောဝ်ဥပဒေသဇိုင် ကၟိန်ဍုင် ၂၀၀၈

သွက်ဂွံ ဓဇက်ချူ သၞောဝ်ဥပဒေသဇိုင် ကၟိန်ဍုင်ဂှ် နကဵုအလဵုအသဳပၞာန် အာဂတပၠတရဴတုဲ နူသၞာံ ၁၉၉၄ ဂှ် ကၠောန်ကၠုင် သဘင်သဳကၠဳကောန်ဂကူ (အမျိုးသားညီလာခံ)ရ။ စိုပ်သၞာံ ၁၉၉၅ ဂှ် ညးစၞး နူကဵု ဗော်အေန်အေဝ်ဒဳဂှ် ဒးဒုင်ထဍေင်ပ္တိတ် နူကဵု သဘင်သဳကၠဳကောန်ဂကူတုဲ ပ္ဍဲသဘင်သဳကၠဳကောန်ဂကူဂှ် ဆမၞိဟ်စၞး အလဵုအသဳပၞာန် မရုဲစှ်လဝ်တအ်ဟေင် တိုန်စိုပ်မာန်တုဲ ညးစၞး နူကဵု သၟာဒဳမဝ်ကရေသဳ ကေုာံ မၞိဟ်စၞး နူကဵု ကောန်ဍုင်အရင်ဇေတ်တ်ဂှ် ဟွံဂွံတိုန်စိုပ်လဝ်ရ။ ကြဴနူ မကၠောန်သဘင်သဳကၠဳ ပွိုင် ၁၄ သၞာံတုဲ ပ္ဍဲသၞာံ ၂၀၀၈ ဂှ် မူအပြောမ်တုဲဒှ်အာတုဲ ၂၀၀၈ ဂိတု မေ နူ (၁၀) စဵုကဵု (၂၄) ဂှ် ကၠောန်သဘင် ကောန်ဆန္ဒညးဍုင်ကွာန်ရ။ အတိုင်လဟီု တၠအဝဵုပၞာန်မ္ဂး ညးဍုင်ကွာန် ၉၃.၈၂% ထံက်ဂလာန် လတူ သၞောဝ်ဥပဒေသဇိုင် ကၟိန်ဍုင်ဗၟာဂှ်ရ။ ဥပဒေသဇိုင်ဂှ် ပဒတန်သၞာံ ပ္ဍဲ ၂၀၁၀ ဂိတုမာတ်ရ။[၈] နကဵုသၞောဝ်ဥပဒေသဇိုင်ဏအ်မ္ဂး ကၟိန်ဍုင်ဗၟာဂှ် ဒှ်ဍုင် မဒ္ဂေတ်သၞောတ်သမတ၊ နွံကဵု စၠတ်ထဝ်ၜါပြကာ၊ စၠတ်ထဝ်ကောန်ဂကူ ကဵု စၠတ်ထဝ်ညးဍုင်ကွာန်၊ စၠတ်ထဝ်ကောန်ဂကူဂှ် ဒုင်သဇိုင် ကုတွဵုရး ကေုာံ ရးဇမၞော်ဂမၠိုင်တုဲ မွဲမွဲရးမ္ဂး မၞိဟ်စၞး ၁၂ တၠ၊ သွက်စၠတ်ထဝ်ညးဍုင်ကွာန်ဂှ် ဒုင်သဇိုင် ကုလၟိဟ်မၞိဟ် (ဝါ) ပွိုင်ဍုင်ဂမၠိုင်တုဲ ရုဲစှ်ပတိုန် မၞိဟ်စၞးဂမၠိုင်ရ။ ပ္ဍဲကဵု တွဵုရး ကေုာံ ရးဇမၞော်တအ်ဂှ် နွံကဵု စၠတ်ထဝ်ရးရ။ ဇၟာပ်ပ်စၠတ်ထဝ်ဂှ် မၞိဟ်စၞး နူကဵု ဒပ်ပၞာန် ကေတ်လဝ်ဒၞာဲဒတုဲ ၂၅% ရ။[၉]

သဘင်မာဲ ၂၀၁၀

သၞာံ ၂၀၀၉ ဂိတုဂျောန် ၂၉ ဗော်ဍုင်မန်တၟိ ကၠောန်သဘင်ပစၟတ်သမ္တီ ဒေါအ်ပန်ပှော်တုဲ နိမန်လဝ် ခမဳသင် ကေုာံ ဂကောံမှာဇန် ကေုာံ သၟာပရေင်ဍုင်ကွာန် ပ္ဍဲကဵု တိုက်ဗွဟ်လိက် ဥက္ကဋ္ဌ နာဲယှိုယ်ကျေန်ရ။ ပ္ဍဲဒၞာဲဂှ် သီုပသဘင်ဆဵုဗဂ ချပ်သဳကၠဳ ပရေင်ဍုင်ကွာန် စပ်ကဵု ကောန်ဂကူမန်ကီုရ။ ပ္ဍဲကောံဓရီုဂှ် တုပ်လဝ်စိုတ် ရေင်သကအ် "ပ္ဍဲပ္ၚံက်ပေါဲရုဲမာဲ ၂၀၁၀ ဗော်ပရေင်ဍုင်ကွာန် မပစၞးကဵု ကောန်ဂကူမန်မ္ဒးပံက်ထေက်၊ ဗော်မွဲဟေင် မ္ဒးဒှ်ထေက်" ရ။ ပါဲနူဂှ်တုဲ "သွက်သ္ဂောအ် လ္ၚတ်အာ အကာဲအရာ ပရေင်ဍုင်ကွာန် အဓာန်ဂတကီု၊ သွက်သ္ဂောအ်ပလေဝ်ပလေတ်ကဵု တရဴသွက်ဗော်ဂှ်ကီု၊ ပံက်ကမ္မတီမွဲ နကဵု ပုဂ္ဂိုလ် (၁၅) တၠရ။ တာလျိုင်ကမ္မတဳဝွံဂှ် မ္ဒးဒက်ကဵု ဗော်ပရေင်ဍုင်ကွာန် မပစၞးကဵု ကောန်ဂကူမန်မွဲရ။ လုပ်ပေါဲရုဲမာဲဟာ၊ ဟွံလုပ်ဟာဂှ် အတိုင်ဆန္ဒ အတိုင်သ္ဂုတ်သွာတ် ဗော်ဒှ်ကၠုင်တၟိဂှ်ရ။" သွက်သ္ဂောအ်ဗၟံက်ရုပ်ကမၠောန်ဂှ် ဇၟာပ်ဇၟာပ်ဂိတု ကောံဓရီုသဳကၠဳတုဲ ယၟုဗော်ကီု၊ စေဝ်ပၞောန် သွက်သ္ဂောအ်ဒက်ပ္တန်ဗော်ဂှ်ကီု ရုဲစှ်၊ ချူဓဇက်ဒဵုကဵု စိုပ်ဒတုဲရ။[၁၀] ခြာဟွံလအ် နကဵုအလဵုအသဳ လလောင်တြး သွက်ဂွံဒက်ပ္တန် အလဵုအသဳညးဍုင်ကွာန်တုဲ သကၠောန်အာ သဘင်မာဲ ပ္ဍဲသၞာံ ၂၀၁၀ ဂိတုနဝ်ဝေမ်ပါ ၇ ဂှ်ရောင်ရ။[၁၁]တုဲပၠန် ကဵုအခေါင် သွက်ဂွံဒက်ပ္တန် ဗော်ပရေင်ဍုင်ကွာန်ဂမၠိုင်ရ။ နကဵု ဗော်အေန်အေဝ်ဒဳ မဒှ်ဗော်ဒစဵုဒစး ဒြဟတ်ဇၞော်အိုတ်ဂှ် ဒစဵုဒစး သၞောဝ်သဇိုင် ၂၀၀၈ ကီု သီုကဵု ဗဂါပ်ဗဗေင် ကုသဘင်မာဲဂှ်ရ။[၁၂] ညံင်ရဴဂှ်ကီု ညးမကၠုင်နူ ဂကောံဒဳမဝ်ကရေသဳကောန်ဂကူမန် (တြေံ)တအ်လေဝ် "ကေတ်အခေါင်အရာလပါ်လတူ နနဲကဲဟွံမဲကဵုဗဗွဲဓရ် ဟီုဖက်စဳဇန်တုဲ ရိုဟ်ထောအ်ကမ္မတဳ (၁၅) တၠ၊ ဗ္ကပ်ဗဗေင် ကဵု ပေါဲရုဲမာဲ ၂၀၁၀ ပၠန်၊ တာလျိုင် သွက်သ္ဂောအ်ပံက် ဗော်ပရေင်ဍုင်ကွာန်တၟိ ကျာ်ဇၞော်အ္စာတၠတအ်၊ မှာဇန်အလုံကောန်ဂကူတအ် မဖျေဟ်ကဵုလဝ်ဂှ်လေဝ် ဟွံဆက်ရေင်တၠုင် ကရဴထောအ်စးရ။ ညးသၟေဟ်လ္ၚဵုတအ် ကလေင်ချပ်ရေင်သကအ်တုဲ ဒက်ပ္တန်ပတိုန် ဗော်ပရေင်ဍုင်ကွာန် ပစၞးကဵု ကောန်ဂကူမန်မွဲ ပ္ဍဲ (၂၄၊ ၀၅၊ ၂၀၁၀) နကဵုယၟု ဗော်ဒဳမဵုကရေဇြဳ အလုံရးမန်"(All Mon Region Democracy Party)ရ။[၁၀]

ဗော်အေန်အေဝ်ဒဳဂှ် ဟိုတ်နူဗဂပ်ဗဗေင် ကုသဘင်မာဲဂှ်တုဲ ဒးဒုင်စၟတ်သမ္တီ ဗော်မ္ၚးသၞောဝ်ရ။[၁၃] ပ္ဍဲသဘင်မာဲ သၞာံ ၂၀၁၀ ဂှ် နကဵု ဗော်ဒဳမဵုကရေဇြဳ အလုံဒေသရးမန် ဂွံဇၞးကေတ်မာဲ သီုဖအိုတ် ၁၆ ဒၞာဲ၊ ၃ ဒၞာဲသွက် စၠတ်ထဝ်ညးဍုင်ကွာန်၊ ၄ ဒၞာဲ သွက်စၠတ်ထဝ်ကောန်ဂကူ၊ တုဲ သွက်စၠတ်ထဝ် တွဵုရးဂှ် ကလိဂွံ ဇမၞး ၉ ဒၞာဲရ။

သဘင်မာဲအကြာ သၞာံ ၂၀၁၂

အလဵုအသဳပၞာန်ရာံ ဂွံဒှ်သၟိင် ကၟိန်ဍုင်ဗၟာတုဲ သၞာံ ၂၀၁၁ဂှ် ညးစၞးဗော်အေန်အေဝ်ဒဳ ကေုာံ အလဵုအသဳတအ် စဆဵုဂဗ သဳကၠဳကၠုင်ရေင်သကအ်သ္ၚိတ်တ်ရ။ စိုပ်ဂိတု အံက်တဝ်ပါဂှ် အလဵုအသဳတအ် ဗလးကဵု ကောန်ထံင် သၟာပရေင်ဍုင်ကွာန်ဗွဲမဂၠိုင်ရ။[၁၄][၁၅] ကြဴနူ ဒဝ်အံင်သာန်သုကျဳ ကေုာံ ညးစၞးအလဵုအသဳကီု သီုကဵု တၠအဝဵုပၞာန်တြေံ ဂဥုပ်ဗိုလ်တာန်ယှိုယ် ဆဵုဂဗ သဳကၠဳရေင်သကအ် ကာပၞုက် မဂၠိုင်ကဵုအလန်တုဲ စိုပ်ဂိတုနဝ်ဝေမ်ပါ ၁၈၊ ၂၀၁၁ ဂှ် ဗော်အေန်အေဝ်ဒဳဂှ် နဒဒှ် ဗော်အပ္ဍဲသၞောဝ် ဂွံကလေင်ဒုင် စၟတ်သမ္တီတုဲ သဘင်ရုဲမာဲအကြာ သွက်ဒၞာဲသမၠး ၄၈-ခုင် ပ္ဍဲဂိတုဨပြဳ ၁၊ ၂၀၁၂ ဂှ်လေဝ် နကဵု ဗော်အေန်အေဝ်ဒဳ ကေုာံ ဒဝ်အံင်သာန်သုကျဳ သ္လုပ််ပြိုင်ရုဲရောင် တုပ်အာစိုတ် ရေင်သကအ်ရ။[၁၆] ကြဴနူဂှ်ညိ ဒဝ်အံင်သာန်သုကျဳ ဓရီုကျာ နကဵုဖုန် ကုသမတအမေရိကာန် ဗာရံက် အဝ်ဗာမာ (Barack Obama) တုဲ ကလိဂွံ တင်လတုပ်စိုတ် ညးအုပ်ကာနာနာဍုင် ဟဳလာရဳ ကလိန်တောန် (Hillary Clinton) သွက်ဂွံကၠုင်ဝေင် ကၟိန်ဍုင်ဗၟာရ။ အရာဏအ်ဂှ် ပကဵု ညံင်ကၟိန်ဍုင်ဗၟာ ဂွံကြပ်ညောန် ကုရးပလိုတ်တုဲ ဂွံသ္ၚောဲတိတ် နူကဵု ကြုက်ရ။[၁၇] ဟဳလာရဳ ကလိန်တောန် ကၠုင်ဝေင်ဂှ် ပ္ဍဲနဝ်ဝေမ်ပါ ၃၀၊ ၂၀၁၁။[၁၈] နကဵု ဒုဥက္ကဌ သမဂ္ဂဥရဝ်ပ (အဳယူ)လေဝ်ဟီု ယဝ်ရ ဍုင်ဗၟာ ကၠောန်ဗဒှ် သဘင်မာဲ မနွံကဵု ဓရ်ယာမ္ဂး နကဵုသမဂ္ဂဥရဝ်ပ သ္ကလေင် သ္ၚေဝ်ဂၠေပ်ကဵု လတူပဝ်လသဳကာဍုင်သအာင် စပ်ကဵု ကၟိန်ဍုင်ဗၟာရ။[၁၉]

ညံင်ရဴ ဗော်အေန်အေဝ်ဒဳကီု ဗော်ကောန်ဍုင်အရင်တၞဟ် ညးမဒစဵုဒစးလဝ် သဘင်မာဲ ၂၀၁၀ တအ် မပ္တံကဵု ဗော်သေံ (SNLD)တအ်လေဝ် ဟိုတ်နူဒစဵုဒစး သဘင်မာဲ ၂၀၁၀ တုဲ မဒးဒုင်ပလီုလဝ်ဗော်ဂှ် စိုပ်သၞာံ ၂၀၁၂ ဂှ် ကောန်ဗော်မဒးဒုင်ဒၟံင်ထံင်တအ် ဂွံတိတ်ဗၠးကၠုင်၊ တုဲပၠန် ဗော်ညးတအ်လေဝ် သွက်ဂွံဒုင်ရုဲမာဲဂှ် ဒုင်လျိုင်တုဲ ဗော်လေဝ် ကလေင်ကလိဂွံ နဒဒှ် ဗော်အပ္ဍဲသၞောဝ်ပၠန်ရ။[၂၀] စတမ်နူဂှ်တုဲ ပရေင်ဍုင်ကွာန် ကၟိန်ဍုင်ဗၟာဂှ် ပြံင်လှာဲအာတုဲ သၟာပရေင်ဍုင်ကွာန်မန် ညးမဒစဵုဒစးလဝ် သဘင်မာဲ ၂၀၁၀ တအ်ဂှ်လေဝ် ချပ်ဖန်ကၠုင် ညံင်ဂွံဒက်ပ္တန်ကၠုင် ဗော်ပရေင်ဍုင်ကွာန်ရ။ စနူဂှ်တုဲ ညးဍုင်ကွာန်မန် ကေုာံ တၠပညာဂကူမန်တအ် ဒှ်ကၠုင်ဓဝိင် ဂွိင်ဖေက် ဗော်ပရေင်ဍုင်ကွာန်မန် ဒှ်အာၜါဗော်ရ။ ဗော်မဒုင်ရုဲမာဲ ဗော်ဒဳမဵုကရေဇြဳအလုံရးမန်ဂှ် နကဵုဗဟဵု ပ္ဍဲဂိတုနဝ်ဝေမ်ပါ ၂၆-၂၇ သၞာံ ၂၀၁၁ ဂှ် ပကောံဓရီုတုဲ ဖျေဟ်သ္ဂုတ်သွာတ် အနာဂတ်ဏအ် ဗော်ပရေင်ဍုင်ကွာန် မဒုင်ရုဲမာဲ သ္ဒးဒှ်မွဲဟေင်တုဲ သွက်ဂွံပညဳပညပ် ကေုာံ ဖန်ဗဒှ်ပတိုန် ဗော်မန်မွဲဗော်ဂှ် ဒက်ပ္တန်ပတိုန် ကမ္မရှေန် မၞိဟ်ထပှ်ရ။ ပ္ဍဲကဵု ကမ္မရှေန်ဂှ် နာဲချေတ်ဥူ ဒှ်မၞိဟ်သကိုပ်ကမ္မရှေန်တုဲ နာဲအံက်သာ ဒှ်ဒုသကိုပ်ကမ္မရှေန်တုဲ သၟေဟ်မၞိဟ်မသုန်တၠ၊ နာဲချမ်းမြင့်၊ နိုင်နိုင်ဦး (တၠဆာန်)၊ နာဲမြင့်နိုင် (နာဲမင်မွဲ)၊ နိုင်တင့်လွင်၊ နိုင်မင်းကျော်စိန် (နာဲကျဝ်)ဂှ် ကောန်ဂကောံရ။[၂၁]

ညးလပါ်သင်မန်တအ်လေဝ် ပ္ဍဲကဵုဂကောံပညဳပညပ်ဂှ် တၠဂုဏ်အစာမေဓါနန္ဒ (ဂုဏ်အ္စာဂရု)၊ ကျာ်ဇၞော်ခေမာနန် (ဘာနန္ဒဝိုန်) ညးၜါ ကေတ်တာလျိုင်ဥက္ကဌတုဲ ကျာ်ဇၞော်ပုပ္ဖဟံသာ၊ ကျာ်ဇၞော်သဳဟ (တၠဂုဏ်ချေတ်)၊ တၠဂုဏ်အစာကုမာရ တအ်ဂှ် ညးတာလျိုင် ညးအုပ်ကာ ရ။ ဂကောံပညဳပညပ်ဂှ် စချဳဓရာင် နူကဵုဂိတုမတ်[၂၂]၊ မၞိဟ်စၞး နူကဵု ဂကောံဒဳမဵုကရေဇြဳကောန်ဂကူမန် ဂှ်၊ နာဲတေန်အံင် (က) နာဲတၠနန်၊ အစာသဝ်နာဲစောန်တၟး၊ အစာသဝ်နာဲဟံင်ဍုင်၊ နာဲလျးတၟး၊ နာဲမန်ရာဇာ၊ နာဲကဝ်တာ၊ နာဲပါန်အံင်၊ နာဲသဵုမျေအ် မၞိဟ် (၈) တၠ ကောံဓရီုပညဳပညပ်တုဲ ပ္ဍဲကဵု ၂၂ ဨပြဳ ၂၀၁၂ ဂှ် တုပ်စိုတ် ရေင်သကအ် သွက်ဂွံပံင်ဒက်ပ္တန်အာ မွဲဗော်ရ။[၂၃]

တင်တုပ်စိုတ် သီုဖအိုတ် (၄) တင်ဂှ်

1. ဗော်ဒဳမဵုကရေဇြဳကောန်ဂကူမန် ကေုာံ ဗော်ဒဳမဵုကရေဇြဳအလုံရးမန်ဝွံ ပံင်ဟေင် တုပ်စိုတ်ရ။

2. စၟတ််တ္ၚဲသွက်ဂွံပံင်ဂှ် လက္ကရဴအိုတ် ဂိတုဒဳဇြေန်ဗာ ၂၀၁၄ တေအ်မ္ဂး ဒးပံင်ရောင်။

3. သွက်ဂွံသဳကၠဳအာလၟေင်လၟေင်ဂှ် မွဲဂိတုမွဲဝါ ပ္ဍဲဇၟာပ်တ္ၚဲသဳဂိတုအိုတ်ရောင်။

4. နကဵုယၟုဗော်တၟိမွဲဂှ် ဒးဆက်သဳကၠဳအာရောင်။[၂၄]

ထပက်စၟတ်တဲ ပံင်ညးသကအ်ဗက် တ္ၚဲယး (၂၃၊ ၀၄၊ ၂၀၁၂)ဂှ် နကဵု ဂကောံဒဳမဝ်ကရေသဳကောန်ဂကူမန်/ဗော်ဒဳမဵုကရေဇြဳကောန်ဂကူမန် (တြေံ)တအ်ဂှ် တိုန်အာ နေပျေတဝ် သွက်ဂွံအာတ် အခေါင်ဒက်ပတန်ဗော်တၟိ နကဵုယၟု "ဗော်ဒဳမဝ်ကရေသဳမန်" ရ။ [၂၃]

မွဲလပါ်ဂှ်ပၠန် နကဵု ဗော်အလုံဒေသရးလေဝ် ညးအုပ်ကာနာနာ နာဲသဵုနဲ ကေုာံ မၞိဟ်ၜါတၠ ဟွံဒုင်တဲ လတူ မၞိဟ်စၞးဗော်ညး မၞိဟ် (၇) တၠ မတုပ်လဝ်စိုတ် မထ္ပက်လဝ်စၟတ်တဲ သွက်ဂွံပံင်ဒှ်မွဲဗော်ဂှ်တုဲ ဒးကော် ကောံဓရီုကေင်ကာဗဟဵုရ။ ပ္ဍဲကောံဓရီုဂှ် လညာတ်သွက်ဂွံပံင် ညံင်ဂွံဒှ် မွဲဗော်ဂှ်လေဝ်နွံ၊ လညာတ်ဟွံမိက်ပံင်ဂှ်လေဝ်နွံတုဲ ကၞောတ်တဲဖျေဟ်မာဲ နကဵုနဲဓလုက်ဂှ် မၞိဟ်ဒုင်တဲ တင်လတုပ်စိုတ် ညးပညဳပညပ်တအ်ဂှ် နွံ (၁၈) တၠ၊ မၞိဟ်ဟွံဒုင်တဲဂှ် နွံ (၃) တၠရ။ ၜိုန်ဂှ်လေဝ် နကဵု နာဲသဵုနဲဂှ် ညးဟီု တင်လတုပ်စိုတ်ဏအ်ဂှ် နကဵုဗော်တုပ်စိုတ် ဒုင်တဲတုဲ ထပက်လဝ်စၟတ်တဲ ဟွံသေင်၊ ဟိုတ်နူ မၞိိဟ်စၞးတအ် မဒးဒုင်ဂရတ် ကုခမဳသင်တအ်တုဲ ဒးထပက်ဏာလဝ် စၟတ်တဲရ။ မၞိဟ်စၞးတြေံ (၇) တၠဂှ် ညးပဒေါအ်ထောအ်တုဲ စၞးဂှ် ညးရုဲဏာ မၞိဟ်ညးမဒးဂၞပ်တုဲ ကဵုအာပညဳပညပ် ကုရဲဗော်ဒဳမဝ်ကရေသဳမန်တအ်ရ။[၂၃]

ပ္ဍဲကဵု သဘင်မာဲအကြာ ၂၀၁၂ ဂှ် နကဵုဗော်ဒဳမဵုကရေဇြဳအလုံဒေသရးမန် လုပ်ပြိုင်ကီုလေဝ် ဆညးမွဲကီု ဟွံကလိဂွံဇမၞးတုဲ ဗော်အေန်အေဝ်ဒဳ ကလိဂွံအာဇမၞး ဒၞာဲဗွဲမဂၠိုင်ရ။

ဗော်ကောန်ဂကူမန်

လိက်ပရေင်ဗွဲတြး - ဗော်ကောန်ဂကူမန်

ပရေင်ပညဳပညပ် သွက်ဂွံပံင်ကောံမွဲဗော်ဂှ် ဆက်ကၠောန် ပညဳပညပ်အာဒၟံင်ရေင်သကအ် လအ်အာ စဵုကဵု (၃၃)ဂိတုရ။ နကဵု ဂကောံပညဳပညပ် လပါ်ခမဳသင်တအ် ပ္ဍဲစၟတ်တ္ၚဲ ၁၉၊ ၀၇၊ ၂၀၁၃ ဂှ် ကောံဓရီုရေင်သကအ် ပ္ဍဲကဵု "ကျာ်ဒေါဝ်သာသနာ ၂၅၀၀ ဍုင်မတ်မလီုတုဲ သင်မန် နူကဵုပွိုင်ဍုင်ဂမၠိုင် ရံင်ကဵုဒတုဲဖိုလ် ဂကူမန် ဂွံညဳသာ ပ္ဍဲအခိင်ပစ္စုပ္ပန်ဏအ်ကီု၊ ဒတုဲဖိုလ်ဂကူမန် အနာဂတ် သွက်ဂွံပဠေဝ်ပဠေတ်စ လုပ်ပေါဲရုဲမာဲ (၂၀၁၅)တေအ် ဗွဲမဂတာပ်အခိင်ကီုတုဲ၊ သင်မန်တအ် ကောံဓရီုသဳကၠဳ ဖျေဟ်တင်သ္ဂုတ်သွာတ် အာတ်မိက်ဏာ က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ဗော်ၜါတအ် အတိုင်ဗွဲသၟဝ်ဝွံရ။

၁၊ တုပ်လဝ်စိုတ် ပ္ဍဲဒေါဝ်သာသနာ (၂၂-၀၄-၂၀၁၂) တေအ် (၄) တင်၊ တင်မရနုက်ကဵု (၂) လက္ကရဴအိုတ် ဒဳဇြေန်ဗာ ၂၀၁၄ ဒးပံင်ကဵုဂှ်၊ ဟိုတ်နူလ္ဇုဲလောန်အာ သွက်ဂွံပဠေဝ်စ လုပ်ပေါဲရုဲမာဲ (၂၀၁၅)တေအ် အခိင်အောန်လောန်အာတုဲ၊ လက္ကရဴအိုတ် ဒဳဇြေန်ဗာ (၂၀၁၃)ဏအ် က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ဗော်ၜါတအ် ပံင်ကဵုညိ။ (က) ပ္ဍဲဂိတု (၉-၁၀) ၜါဂိတုဂှ် ပညဳသၞောတ်ဗော်ၜါ သွက်ဂွံပံင်ကောံ ညံင်ဂွံအာစိုပ်ဒတုဲ။ (ခ) ဂိတု (၁၁-၁၂) တေအ် ၜါဂိတုဂှ် ပံင်ကောံညံင်ဂွံအာစိုပ်ဒတုဲ။ (၂) ဒဳဇြေန်ဗာ (၂၀၁၃) ဏအ် ဟွံပံင်ကဵုမ္ဂး သင်မန် နူစၞးပွိုင်ဍုင်ဂမၠိုင် ကောံဓရီု ချပ်ကဵု ဂကောံမှာဇန်မန်နာနာ ကေုာံ တၠပညာဂကူမန်တအ်တုဲ "ဂကောံလ္ဒောဝ်တၟိမွဲ" ညံင်ဂွံမံက် (ဒှ်)ကၠုင်ဂှ် ဖန်ဖက်အာရောင်။[၂၅]

လိက်အာတ်မိက်ဏအ် စိုပ်ကၠုင်တုဲ နကဵု ဗော်အလုံဒေသရးဂှ် ကော်ကောံဓရီုကေင်ကာဗဟဵုရ။ မၞိဟ်မွဲကရေက်ဂှ် ညာတ်ကေတ် ဒးဒှ်ထေက်၊ မွဲကရေက်ဂှ် ညာတ်ကေတ် ဒှ်ဟွံထေက်၊ နကဵု ညးအုပ်ကာနာနာ နာဲသဵုနဲဂှ် ဖျေဟ်ထောအ်သ္ဂုတ်သွာတ် လလောင်တြး ဒဒှ်ရ နကဵု ဗော်အလုံဒေသရးဂှ် ဟွံပံင်ကောံကဵု ဗော်ဒဳမဝ်ကရေသဳမန် ရ။[၂၃] ကုညးမိက်ဂွံပံင်ဒှ်မွဲဗော် ဥက္ကဋ္ဌ နာဲဇၞူမန်ကီု ကေုာံ ဂကောံကေင်ကာတၞဟ်တအ် ကတဵုတိတ် နူကောံဓရီုဂှ်ရ။ ကုညးမိက်ဂွံပံင် ဗီုကဵု နာဲဇၞူမန်၊ နာဲအံက်သာတအ်ဂှ် ဆက်သဳကၠဳပညဳပညပ်တုဲ ဂွံအာ တင်လတုပ်စိုတ် အကြာဗော်အလုံဒေသရး ကဵု ဗော်ဒဳမဝ်ကရေသဳမန် သွက်ဂွံပံင်အာ နကဵုဗော်တၟိ ယၟု ဗော်ကောန်ဂကူမန် (Mon National Party) ရ။ နကဵု ညးမိက်ဂွံပံင်တအ် ကလေင်ဒက်ပတန် ကေင်ကာဗဟဵု (၂၁)တၠရ။ နာဲဇၞူမန်ဂှ် ဥက္ကဋ္ဌ၊ နာဲချေတ်ဥူ ဒုဥက္ကဋ္ဌ၊ ညးအုပ်ကာဂှ် နာဲအံက်သာ၊ ဖက်ဆော ညးအုပ်ကာဂှ် နာဲစောန်န်တအ်ရ။ နကဵုဂကောံသင် ကေုာံ ကောန်ဂကူမန်ဂမၠိုင် သ္ပကဵုဒတန် ပရေင်ပံင်ကောံ ရေင်သကအ် ပ္ဍဲ ဘာဒေါဝ်သာသနာ၊ ဍုင်မတ်မလီု ပ္ဍဲ ၂၀၁၄ ဇာန်နဝါရဳ ၂၆ ဂှ်ရ။ [၂၃][၂၆] ကာလဗၟံက်ရုပ်ရဴကမၠောန်ဂှ် ၜိုန်ရတုပ်လဝ်စိုတ်ရေင်သကအ် ဗော်ၜါဂှ် ရိုဟ်ပလီုတုဲ ဒက်ပတန်တၟိကီုလေဝ် ထ္ၜးဟိုတ် ယဝ်ရပတိုန်စရင် ဗော်တၟိမ္ဂး ဂွိင်ဖေက်လအ်ဂွံ၊ ဂွိင်ဖေက် ဒှ်ခက်ခုဲတုဲ ဗော်ဒဳမဝ်ကရေသဳမန်ဂှ်ရ သၠာဲထောအ်ယၟုတုဲ ကၠောန်အာရ။[၂၇]ဆဂး နကဵု မၞိဟ်လပါ် ဗော်ဒဳမဵုကရေဇြဳအလုံဒေသရးတအ် ဟွံပေင်တြပ်စိုတ် နကဵုအတိုင်မဟီုဟွံကၠောန်ဂးတုဲ ပရေင်ပံင်ကောံဂှ် ဟွံဒှ်တုဲ ဆဥက္ကဌ ဗော်ဒဳမဵုကရေဇြဳအလုံဒေသရး နာဲဇၞူမန် (နိုင်ငွေသိန်း) မွဲဟေင် လုပ်စိုပ်အာ ပ္ဍဲ ဗော်ကောန်ဂကူမန်တုဲ ဗော်ပရေင်ဍုင်ကွာန်မန် ဆက်ကတဵုဒှ်ဒၟံင်ၜါဖိုဟ်ရ။[၂၈]နကဵုဂကောံပညဳပညပ်အလုံဂကူမန် ကမၠောန်ဟွံအံင်ဇၞး ဒးရုပ်သီထောအ် အတိုင်ဂှ်ရ။

သဘင်မာဲ ၂၀၁၅

သွက်သဘင်မာဲ ၂၀၁၅ (နဝ်ဝေမ်ပါ ၈) ဂှ် တၞဟ်န ဂွံဝေင်ပါဲ ဗော်မန်ၜါ ညံင်ဟွံဂွံ ဒးပြိုင်ရေင်သကအ်တုဲ ညးဍုင်ကွာန် ခမဳသင်တအ် အာတ်မိက် ပါ်ဒၞာဲဆန္ဒမာဲတုဲ ဒုင်ရုဲစှ်ရ။ ဆဂး ဟွံဒှ်ကၠုင်။ နကဵု ဗော်ကောန်ဂကူမန်ဂှ် လုပ်ဒုင်ရုဲစှ် သီုဖအိုတ် ၅၄ ဒၞာဲဂှ် ဆသွက်စၠတ်ထဝ်ကောန်ဂကူ နူပွိုင်ဍုင်ရေဝ် (၇) ဂှ် နာဲသဳဟ မွဲဒၞာဲ၊ တုဲ သွက်စၠတ်ထဝ် တွဵုရး နာဲစောန်တၟး ကဵု နာဲဟံင်ဍုင် ၜါဒၞာဲဟေင် ကလိဂွံဇမၞးရ။[၂၉] နကဵု ဗော်ဒဳမဵုကရေဇြဳ အလုံဒေသရးမန် ဂှ် လုပ်ပြိုင် သီုဖအိုတ် ၃၅ ဒၞာဲတုဲ ဆအမာတ် တွဵုရး နာဲဒံက်တာအံင်နာင်ဥူ မွဲတၠဟေင် မဂွံဒုင်ရုဲစှ် နူကဵု ဒေသတကအ်ခၟိုင်ရ။[၃၀]

ဟိုတ်ဗော်မန်ဂမၠိုင် ဂွံကျမာဲ ဗွဲမဇၞော်ကဵုဒြဟတ်ဂှ် ဟိုတ်နူဗော်မန် မဒုင်ရုဲမာဲ သီုဖအိုတ် ဒှ်ဒၟံင်ပိဗော်၊ ဗော်ကောန်ဂကူမန်၊ ဗော်အလုံဒေသရး ကေုာံ ဗော်ညးဗြဴမန်တုဲ လၟိဟ်မမာဲမန် ပြးလောန်အာ၊ ဟိုတ်နူကဵု ဗော်မန်တအ် ထကးဒၟံင်ရေင်သကအ်တုဲ က္ဍိုပ်သကိုပ်ဗော်တအ်ဂှ် ညးမွဲကုမွဲ ဟီုဂး ဖျေဟ်စလတူ ရေင်သကအ်တုဲ ညးဍုင်ကွာန်တအ် စိုတ်အိုတ်အာကဵု သၟာပရေင်ဍုင်ကွာန်မန်တုဲ စၞးမကဵုမာဲ ကုဗော်မန်ဇကုဂှ် ကဵုထောအ် ဗော်ဒြဟတ်တၞဟ် မြဴသာ်ဝွံ ဒံက်တာအံင်နာင်ဥူ ဟီုကဵု လညာတ်ညး ကုဌာနပရိုင်ဨရာဝတဳရ။[၃၁] ဟိုတ်နူ ဗော်မန် သီုၜါ ကျမာဲ ဗွဲမဇၞော်ကဵု ဒြဟတ်တုဲ ညးဍုင်ကွာန်မန်တအ် အာတ်မိက်ကၠုင် ညံင်ဗော်မန်တအ် ဂွံကောံဒှ်မွဲရ။ ၜိုန်ရ ညးလပါ်သၟဝ်တအ် ကောံရေင်သကအ်မာန်ကီုလေဝ် မၞိဟ်တာလျိုင် ဘုံလတူ ဥက္ကဋ္ဌၜါလပါ်ဂှ် စဵုကဵု ရံင်မုက် ညးသကအ်ဟွံမာန်ဂှ် ကတဵုဒှ်ကၠုင်တုဲ ပရေင်ပံင်ကောံဂှ် ဝါတ်ဂါတ်အာတၟာဂလိုင်ရ။

မၞိဟ်ဘုံသၟဝ် မဆာန်ဂကူတအ် ကောံရေင်သကအ်

သဘင်ရုဲမာဲ သၞာံ ၂၀၁၅ (နဝ်ဝေမ်ပါ ၈) တုဲဗက် ညးမဆာန်ဂကူ မနွံပၟိက်ကဵု ဗော်မန်ဒးဒှ်မွဲဟေင်ဂှ် ကသေအ်ကၟဝ် ရေင်သကအ်တုဲ ဆဵုဂဗ ရေင်သကအ် ပ္ဍဲဖျာစသုင်ဆုကၠၜါ (ကျွန်းနှစ်ပင်) ဍုင်မုဟ်ဍုင် ပ္ဍဲစၟတ်တ္ၚဲ ၂၇ နဝ်ဝေမ်ပါ ၂၀၁၅ ဂှ်ရ။ ပ္ဍဲဂှ်

• ညးစၞးစၠတ်ထဝ် အစာသဝ် နာဲဟံင်ဍုင် (ဗော်ကောန်ဂကူမန်)၊

• ညးစၞးစၠတ်ထဝ် ဒံက်တာ နာဲအံင်နာင်ဥူ (ဗော်ဒဳမဵုကရေဇြဳအလုံရးမန်)၊

• ညးစၞးစၠတ်ထဝ် နာဲစောန်တၟး (ဗော်ကောန်ဂကူမန်)၊

• ညးမဒေါအ်ဇူ နူဗော်ဍုင်မန်တၟိ နာဲတၠညး၊

• နာဲမန်ရာဇာ (ကမ္မတဳကေင်ကာ ဗော်ကောန်ဂကူမန်)၊

• နာဲအံက်သာ (ကမ္မတဳကေင်ကာ ဗော်ဒဳမဵုကရေဇြဳအလုံရးမန်)၊

• နာဲစောနန် (ကမ္မတဳဗဟဵု ဗော်ဒဳမဵုကရေဇြဳအလုံရးမန်)၊

• နာဲဝေ (ကမ္မတဳကေင်ကာ ဗော်ဒဳမဵုကရေဇြဳအလုံရးမန်)၊

• နာဲဒေန်ယှိင်

• အစာပရိုင် နာဲဝဏ္ဏမာန် ကေုာံ သၟတ်ဗြဴ မညးမဗိုင်ရေင််တၠုင် နူကွာန်ဖအံက် (၃) တၠတအ် ပါဒၟံင်ရ။ ပ္ဍဲဂှ် ဒးစပညဳပညပ်ရေင်သကအ် သီုကဵု ယာတ်ထမိင်က္ဍိုပ်ရ။ ညးမဂွံအမာတ်စၠတ်ထဝ်တအ် ကာလစိုပ် လတူစၠတ်ထဝ်မ္ဂး ထမိင်က္ဍိုပ်ဗီုလဵု စုတ်မ္ဂး ဂွံတုပ်ရေင်သကအ်ရ။ ကာလဂှ် ပ္ဍဲမန် ယာတ်ထမာဲက္ဍိုပ် ဟွံဒှ်ဒတန်ခိုင်င်ဏီတုဲ စကာဒၟံင် ယာတ်ထမိင်က္ဍိုပ် မတုပ်ကဵုဗၟာတုဲ နွံကဵု အသာ်နာနာရ။[၃၂] [၃၃] နူဂှ် ဆက်ကောံဓရီုရေင်သကအ် ဂွံ (၇) ဝါတုဲ ပ္ဍဲစၟတ်တ္ၚဲ ၁၂၊ အဝ်ဂေတ် ၂၀၁၇ ဂှ် ပကောံဓရီု ပ္ဍဲဘာဓါတုမာလာ ဍုင်မတ်မလီုတုဲ ဒက်ပကောံကၠုင် ဇြဟတ်ရာမည ရ။ နကဵု ဇြဟတ်ရာမညဂှ် ကဵုလဝ် သမ္တီ ကုကောန်ဂကူမန်တအ် ပွိုင်သၞာံ ၂၀၁၇ ဂှ် ကေတ်အခိင် သွက်ဂွံ ပသောင်ကလး ကေတ်လညာတ် ညးဍုင်ကွာန်တအ်တုဲ သၞာံ ၂၀၁၈ မ္ဂး ညံင်ဂွံကၠောန်ဗဒှ် သဘင်ကောံဓရီုဇၞော် ပရေင်ဍုင်ကွာန်မန်ရ။[၃၂]

သဘင်မာဲအကြာ ၂၀၁၇

သွက်ဒၞာဲမၞိဟ်စၞးစၠတ်ထဝ်နာနာ မသမၠးဒၟံင် သီုဖအိုတ် ၁၉ ဒၞာဲ ဂှ် နူကဵုကမ္မတဳရုဲမာဲ ကၟိန်ဍုင် လလောင်တြး သွက်ဂွံကၠောန် သဘင်မာဲအကြာ ပ္ဍဲကဵု ဂိတုဨပြဳ ၁၊ ၂၀၁၇ ရ။ ပၞောဝ်ကဵု ၁၉ ဒၞာဲဂှ် ဒၞာဲစၠတ်ထဝ် နူပွိုင်ဍုင်ၜါသွာင်လေဝ် ပါမွဲဒၞာဲကီုရ။[၃၄] သွက်သဘင်မာဲအကြာဏအ်ဂှ် ရံင်ကဵုညးဒေသတအ်ကီု ရံင်ကဵု အလံင်အမာတ်တုဲ အာတ်မိက်ကၠုင် ကဵုဗော်ဒဳမဵုကရေဇြဳ အလုံဒေသရးမန် ဟေင်ပြိုင်တုဲ နကဵု ဗော်ကောန်ဂကူမန်ဂှ် လ္ပလုပ်ပြိုင်ညိကီုလေဝ် ဟွံကတဵုဒှ်ကၠုင်။ နကဵု ဗော်ဒဳမဵုကရေဇြဳအလုံဒေသရးမန်ဂှ် နာဲမျဝေန် (ဦးဝင်းထွဋ် (ခ) ဦးမြဝင်း) လုပ်ဒုင်ရုဲတုဲ နကဵု ဗော်ကောန်ဂကူမန်ဂှ် နာဲမြမံင် (နိုင်စိန်မြမောင် (ခ) နိုင်မြမောင်) လုပ်ဒုင်ရုဲရ။[၃၅] ဟိုတ်နူ ကတဵုဒှ်ကၠုင် ဗီုဏအ်တုဲ နကဵုဂကောံသၟတ် (ဌာန်ကောံသၟတ် MYF) လလောင်တြး ဒဒှ်ရ ညးတအ် ဗိုင်ရီုဗင် ကဵု နာဲမျဝေန်ရ။[၃၆]ပ္ဍဲအခိင်ဂှ် ဟိုတ်နူ အလဵုအသဳအေန်အေဝ်ဒဳ ပၠံင်သၠာဲထောအ် ယၟုဒဒန်တကအ်ခၟိုင် အတေင် နကဵုယၟု "ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်းတံတား" တုဲ ညးဒေသတအ် က္ဍုဟ်မၠေအ်ထေဲဒၟံင်ကဵု အလဵုအသဳအေန်အေဝ်ဒဳရ။[၃၇][၃၈][၃၉]သွဟ်မာဲအကြာဂှ် ညးစၞးဗော်ကျဖောတ် (ပြည်ထောင်စုကြံခိုင်ရေးနှင့် ဖွံံဖြိုးရေးပါတီ) ဦးအောင်ကြည်သိန်း ကလိဂွံမာဲ ၄၁.၇၀% တုဲ ဂွံမာန်ကေတ်ရ။ နကဵု ဗော်အလုံဒေသရးဂှ် ကလိဂွံ ၂၃.၀၂%၊ ဗော်ကောန်ဂကူမန် ဂှ် ကလိဂွံ ၄.၂၂% ရ။[၃၅]

ဂကောံပ္ညဳပ္ညပ်ဒက်ပ္တန်ဓဝ်ညဳသာ ဗော်ပရေင်ဍုင်ကွာန် ဂကူမန်

သၞာံ ၂၀၁၆ ဂိတုအဝ်ဂေတ် ၂၃-၂၄ ဂှ် ကောန်ဂကူမန်တအ် ကၠောန်ဗဒှ် ကောံဓရီုဇၞော် ပ္ဍဲကွာန်ကအ်ပှ်လှ်ဂှ် ပါဲနူ ကေင်ကာကောန်ဂကူမန်နာနာတုဲ စပ်ကဵု ညံင်ဗော်ပရေင်ဍုင်ကွာန်မန် ဗွိုင်အပ္ဍဲဍုင် ညံင်ဂွံဒှ်မွဲဗော်ဂှ်လေဝ် ဖျေဟ်လဝ်သ္ဂုတ်သွာတ်ကီုရ။ ပ္ဍဲကဵု ကောံဓရီုဇၞော်ဏအ်ဂှ် နကဵုဗော်ဒဳမဵုကရေဇြဳအလုံဒေသရးမန် ၜိုန်ရဂွံဒုင်ဘိက်ကီုလေဝ် ဟွံတိုန်စိုပ် နကဵုဗော်ကီုလေဝ် နကဵုကောန်ဗော် နကဵုမၞိဟ်စၞးပူဂိုလ်တိုန်စိုပ်လဝ်ရ။ နကဵုတင်သ္ဂုတ်သွာတ်ဏအ်တုဲ ဂိတုသေတ်တေမ်ပါ ၁၈-၁၉-၂၀ ဂှ် ချပ်ဂၞန်ရေင်သကအ် ပ္ဍဲဘာဗဂေါပရိယတ္တိမန်၊ ဍုင်မတ်မလီုတုဲ နကဵုမၞိဟ်စၞး ခမဳသင် (၅)ဇကု၊ ဗော်ဍုင်မန်တၟိ (၅)တၠ၊ တၠပညာဂကူမန် (၅)တၠ သီုဖအိုတ် နကဵု မၞိဟ်စၞး (၁၅) တၠဂှ် ဒက်ပ္တန်လဝ် ဂကောံပ္ညဳပ္ညပ်ဒက်ပတန် ဓဝ်ညဳသာ ဗော်ပရေင်ဍုင်ကွာန်ဂကူမန် မွဲရ။[၄၀][၄၁]ညးစၞး နူကဵုဗော်ဍုင်မန်တၟိဂှ် နာဲဟံသာ၊ နာဲဝေန်လှ၊ နာဲလွဳမန်၊ နာဲနာဍူ ကေုာံ နာဲအံင်မ္ၚဵု၊[၄၂]လပါ်သွာင်တၠပညာဂှ် နာဲမိုင်တဝ် (နိုင်မောင်တိုး)၊ နာဲဝေန်ကျဳ၊ နာဲသဵုအံင် (နာဲစိုးအောင်)၊ နာဲယျေဝ်အံင်မျေအ် (အင်ဝ)၊ နာဲပညာမန် (ကၟိန်ဍုင်အမေရိကာန်) လပါ်သင်တအ်ဂှ် ကျာ်ဇၞော်သဳလာစာရ နွံပိုန်ဘာဗဂေါပရိယတ္တိ၊ ကျာ်ဇၞော်ကေတုမာလာ ဘာကအ်ပလိုင်၊ ကျာ်ဇၞော်အစာဝရဝံသ၊ နွံပိုန်ဘာၝောအ်နက် (တကအ်ခၟိုင်)၊ ကျာ်ဇၞော်သဳလဝန္တ ဘာဟံသာထဝ် ဍုင်ဇြပ်ဗု၊ ကျာ်ဇၞော်အစာသြဘာသာ (ကွာန်သၞေဟ်ဗဒဝ်)၊ ကျာ်ဇၞော်အစာတေဇ နွံပိုန် ဘာရာမညလင်္ကာရ ဍုင်လ္ဂုင်၊ ကျာ်ဇၞော်အစာဝဳရိယ နွံပိုန်ဘာဗမံက် ကွာန်ကြေဝ်ဏာ၊ ကျာ်ဇၞော်အစာသူရိယ နွံပိုန် ဘာသုဘာန်၊ ဍုင်သေံ၊ နွံတဴရ။[၂၂][၄၃]နကဵု ဂကောံပ္ညဳပ္ညပ်ဝွံ ပ္ဍဲဂိတုသေပ်တေမ်ပါ ၁၉၊ ၂၀၁၆ ဂှ် ကော်ဘိက် ညးစၞး ဗော်ကောန်ဂကူမန် ပ္ဍဲဘာဗဂေါပရိယတ္တိမန်၊ ဍုင်မတ်မလီုတုဲ နကဵုဗော်ကောန်ဂကူမန်ကဵုဂတိပါင် ထ္ပက်စၟတ်တဲ ပံင်ဏောဝ်ရ။ တ္ၚဲယး သေတ်တေမ်ပါ ၂၀ ဂှ် ကော်ဘိက် ဗော်ဒဳမဵုကရေဇြဳအလုံရးမန်ဂှ် ညးတအ် မိက်ဂွံဆဵု ဆမၞိဟ်စၞး နူကဵု ဗော်ဍုင်မန်တၟိသၟးဟေင် မိက်ဒုင်ဆဵုတုဲ ဆိင်ရေင်သကအ် ဂွံဆဵု ပ္ဍဲဟဝ်တေဝ်ရာမည ဍုင်မတ်မလီုရ။ ပ္ဍဲဂှ် တုပ်လဝ်စိုတ်ဂှ် နကဵုဗော်ၜါဂှ်[၄၄]နဲကဲဗီုလဵုဂွံပံင်ရေင်သကအ်ဂှ် နကဵုဗော်ဇကု သ္ဒးချူပ္တိတ်ကဵု လၟေင်ကမၠောန် မကော်ဂး (Road Map) အပ္ဍဲပွိုင် (၁၅) တ္ၚဲရ။ သေတ်တေမ်ပါ ၂၆ ဂှ် နကဵု ဗော်ကောန်ဂကူမန် ပလံင်ဗစိုပ် လၟေင်ကမၠောန် ကုဂကောံပ္ညဳပ္ညပ်တအ်ကီုလေဝ် နကဵု ဗော်အလုံဒေသရးဂှ် ဟွံပလံင်ဗစိုပ်ရ။ နကဵု ဗော်အလုံဒေသရးဂှ် အပ္ဍဲဂကောံပ္ညဳပ္ညပ်ဂှ် ဟိုတ်နူကဵု ဗော်ဍုင်မန်တၟိ ပါလုပ်ဒၟံင်တုဲ ဟွံမိက်ဒုင်တဲရ။[၄၅] နကဵုဗော်ဍုင်မန်တၟိ ထံက်ထ္ၜး စၞးဗော်ၜါ မဒှ်မွဲဂှ် ပ္တဝ်အာဒၟံင်ဂၠံင် ဗော်ပိဂှ်တုဲ ပ္ဍဲဂိတုမေ ၁၂ ဂှ်လလောင်တြး နုက်တိတ် နူကဵု ဂကောံပညဳပညပ်ရ။[၄၂] စတမ်နူကဵု ဗော်ဍုင်မန်တၟိ နုက်တိတ်ထောအ်တုဲ ညးစၞးပ္ဍဲဂကောံပ္ညဳပ္ညပ် ညးစၞးလ္ၚဵု ဗီုကဵု ကျာ်ဇၞော်ကေတုမာလာ နွံပိုန်ဘာကအ်ပလိုင်၊ ကဵု ကျာ်ဇၞော်သဳလဝန္တ နွံပိုန် ဘာဟံသာထဝ်တအ်တအ်လေဝ် သြာဲခြာသ္ၚောဲအာကဵု ပရေင်ကမၠောန်ဏအ်ကီုရ။ အခိင်ဂှ် ကျာ်ဇၞော်သဳလာစာရ နွံပိုန် ဘာဗဂေါပရိယတ္တိဂှ် စိုတ်ဟွံမိပ် ဍာ်ရမတ် ညးဓဇူတုဲ ကျာ်ဇၞော်ဘာဓာတုမာလာ ဍုင်မတ်မလီု ဆက်ဖုန် ကုကျာ်ဇၞော်သဳဟ (တၠဂုန်ချေတ်)တုဲ ချပ်စ ပရောဒးဘိုင်ပူဗိုင် ကရောမ်ကျာ်ဇၞော်သဳလာစာရရောင်ဂးတုဲ ကျာ်ဇၞော်သဳဟ ပါလုပ်ကၠုင် ပ္ဍဲကဵု ဂကောံပညဳပညပ်ဂှ်ပၠန်ရ။[၂၂]

ဂရုဂသံင်ဂမၠိုင် ပ္ဍဲဗော်ၜါ

ဟိုတ်နူ ပရေင်ပံင်ကောံ ဗော်ၜါဂှ် ရုပ်ရဴဟွံမံက်၊ သွက်ဂွံပံင်ကောံဂှ်လေဝ် ဗီုပြင် မကတဵုဒှ်မာန် အောန်စှ်ေအာ ဗွဲမလောန်တုဲ ညးမနွံကဵု လညာတ်ပံင်ကောံ ကေုာံ ညးမနွံကဵု လညာတ်ပရေင်ဍုင်ကွာန်ကောန်ဂကူတအ်ဂှ် သီုဗော်ၜါလပါ် ၜိုန်ရ ဟွံကလိဂွံ အခေါင်နူဗဟဵုကီုလေဝ် ဖန်ဇန်ကၠုင် ပရေင်ချပ်ဂၞန်သဳကၠဳ ဂၠာဲကၠုင်ဂၠံင် သွက်ဗော်မန် ဂွံဒှ်မွဲဗော်ရ။ ကုညးမဂစာန်ဗီုတအ်ဏအ် ဗွဲမဂၠိုင် ဥပမာ ပ္ဍဲဗော်ဒဳမဵုကရေဇြဳ အလုံဒေသရးမန်ဂှ်မ္ဂး နာဲအံက်သာဂှ် နကဵု ကမ္မတဳဗဟဵုဖျေဟ်သ္ဂုတ်သွာတ် နကဵုဒုဟ် ဖံက်ပကဝ်သၞောဝ်ဗော်၊ ဒုဟ်မဆဝ်ဗ္ၚုဟ် ညံင်ကောန်ဗော် ဂွံနုက်တိတ် နူဗော်ဂးတုဲ ပ္ဍဲဂိတုမာတ် ၂၄၊ ၂၀၁၇ ဂှ် နုက်ပ္တိတ်ထောအ် နူကဵုဗော်ရ။[၄၆][၄၇] တုဲဂှ် ဗော်ဒဳမဵုကရေဇြဳအလုံရးမန် ကွာန်တံင်ပရင် ကောန်ဗော်တအ်သီုဖအိုတ် နုက်တိတ်နူဗော်တုဲ ရုင်ဗော်လေဝ် ကၟာတ်ထောအ် ပ္ဍဲကဵု ဂိတုဨပြဳ ၁၊ ၂၀၁၇ ရ။ ဟိုတ်မဂွံပဗီုဏအ်ဂှ် "ခမဳသင်မန် တၠပညာမန် ပူဂိုလ်ဆာန်ဂကူ ကောန်ညးဍုင်ကွာန်ဂကူမန်ဂမၠိုင် ဟွံဒုင်တဲကဵု ဗော်မန်ၜါ-ပိဗော်တုဲ အာတ်မိက်ကၠုင် ဗော်ညံင်ဂွံဒှ်မွဲရ။ ဟိုတ်ဂှ်ရ အတိုင်သ္ဂုတ်သွာတ် ကောံဓရီုဇၞော် ပရေင်ဂကူမန် (၂၀၁၆)ဂှ် ဒက်ပ္တန်ကၠုင် ဂကောံပညဳပညပ် ဒက်ပ္တန်ဓဝ်ညဳသာ ဗော်ပရေင်ဍုင်ကွာန်ဂကူမန်တုဲ ကော်ဘိက်ကၠုင် ဗော်ဒဳမဵုကရေဇြဳအလုံရးမန်ဂှ် က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ဗော်တအ် သ္ပကၠုင် ဥပေက္ခာ လတူတင်အာတ်မိက်ကောန်ဂကူမန် ဟွံသ္ပသမ္တီကဵု ဂကောံပညဳပညပ် ဂွံတီကေတ်တုဲ နူကဵု ဂကောံဗော် AMDP ကွာန်တံင်ပရင်ဂမၠိုင် ချပ်ဂၞန်သ္ၚဳဂၠိပ်တုဲ ဖျေဟ်ဏာသ္ဂုတ်သွာတ် (...) ဂကောံဗော် AMDP ကွာန်တံင်ပရင်ပိုယ်ညးဂမၠိုင် နုက်တိတ်အာ နူဗော်သၟးဟွံက ရုင်ဗော်မတန်တဴမံင် ပ္ဍဲကွာန်တံင်ပရင်ဂှ်လေဝ် ရုပ်သီကၠေအ်တုဲရောင်"။[၄၈]ကောန်ဗော်အလုံဒေသရး ကွာန်တံင်ပရင် သီုဖအိုတ် နွံ ၂၀၀ တၠပြင်ရ။

ပွိုင်ဍုင်ၜါသွာင် (တကအ်ခၟိုင်) လေဝ် နာဲဒံက်တာအံင်နာင်ဥူ ပ္ဍဲဂျူလာင် ၂၄၊ ၂၀၁၇ ဂှ် ပ္တိုန်လိက် နုက်တိတ် နူကဵု ဗော်ဒဳမဵုကရေဇြဳ အလုံဒေသရးမန်ရ။ "ပရေင်ဂိုတ်ဂစာန် ညံင်ဗော်ၜါ ဂွံဒှ်မွဲဂှ် ဂစာန်ကၠုင်ဒၟံင်ဂှ် စဵုကဵုလၟုဟ် မုလေဝ် ဟွံတၟေင်ကၠုင်ဏီဖိုဟ်၊ ဟိုတ်ဂှ်ရ သွက်ဂွံဆက်ကဵုအာ ဒြဟတ်ဂှ် ဟွံတၟေင်ရ။ နကဵုလညာတ်ဏအ်ဂှ် အဲပတိုန်လိက် နုက်တိတ် နူကဵု ဗော်ရ။" မြဴသာ်ဝွံ ညးဟီုကဵု ဌာနပရိုင် The Voice Daily ရ။[၃၀][၄၉] နကဵုကောန်ဗော်ဒေသတအ်လေဝ် နုက်တိတ် နကဵုဂကောံ နကဵုကရောမ်ဂှ် ကတဵုဒှ်ကၠုင် ဇၟာပ်ပ်ဒၞာဲရ။ ပါဲနူ နာဲအံင်နာင်ဥူတုဲ ကောန်ဗော်အလုံဒေသရး ပွိုင်ဍုင်ၜါသွာင် ဗွဲမဂၠိုင်လေဝ် အာတ်လိက်နုက်တိတ် နူကဵုဗော်ကီုရ။

နကဵု ဗော်ကောန်ဂကူမန်လေဝ် မၞိဟ်အဓိက အပ္ဍဲဗော်ဗီုကဵု နာဲမန်ရာဇာ၊ နာဲဖေသန်း တအ်ဂှ် ပ္ဍဲဒဳဇြေန်ပါ ၁၉၊ ဂှ် ဒးဒုင်နုက်ပ္တိတ် နူကဵုဗော်ရ။[၅၀]စပ်ကဵု ကိစ္စဏအ် နာဲမန်ရာဇာ ညးကလေင်ခၠေဝ် ဒဒှ်ရ ပရေင်နုက်ပတိတ်လဝ်ညးဂှ် ဟွံကိတ်ညဳ ကုသၞောဝ်ဗော်၊ ကမ္မတဳဗဟဵု နွံ ၉၃ ဂှ်၊ ပ္ဍဲကောံဓရီု မဖျေဟ်သ္ဂုတ်သွာတ် နုက်ပ္တိတ်ညးတအ်ဂှ် ဆမၞိဟ်မတိုန်စိုပ် ကောံဓရီု ၂၅ တၠဓဝ်၊ တုဲပၠန် အတိုင်သၞောဝ်မ္ဂး ကိုပ်ကၠာ ဟွံဂွံနုက်ပ္တိတ် ကောန်ဗော်မွဲမွဲဂှ် သ္ဒးစၟဳစၟတ်ကၠာဂှ်လေဝ် ဟွံဂွံဖန်တုဲ ပွမနုက်ပ္တိတ်ညးဂှ် ဒှ်ပွမဗက်မုက် မဗၠေတ်ကဵုသၞောဝ်ကီုလေဝ် ဟွံကလိဂွံအခေါင်ကလေင်သ္ၚေဝ်ဂၠေပ်ရ။[၅၁][၅၂]တုဲပၠန် ဒံက်တာနာဲစောန်တၟး (မင်းစိုးလင်း) ညးမဒှ်ဒၟံင် အမာတ်စၠတ်ထဝ် နူကဵု ပွိုင်ဆန္ဒမာဲ ၁ ဂှ်လေဝ် နကဵု လိက်လလောင်တြး စၟတ် ၁/၂၀၁၇ ဂှ် ပ္ဍဲကဵု စၟတ်တ္ၚဲ ဂျူလာင် ၁၉၊ ၂၀၁၇ ဂှ် လလောင်တြးပ္တိတ်ထောအ် နူကဵုဗော်ရ။[၅၃]

ဖျေဟ်လိက်ဂတဵု ဗော်ကောန်ဂကူမန် ကွာန်ဆုကၠ

ဂတဵုယၟုဗော် ဗော်ကောန်ဂကူမန် မပ္တိုန်လဝ် ပ္ဍဲကွာန်ဆုကၠ၊ ပွိုင်ဍုင်ကျာ်မြဟ်ဂှ် ကောန်ဗော်ကောန်ဂကူမန် (တြေံ)ပိတၠ၊ မိစန္ဒာနန်၊ မိသုမန်၊ ကေုာံ နာဲညာဏ်တၟးဂှ် သီုဟွံဂွံ အမိင်နူ ဗဟဵုမွဲသာ် ဖျေဟ်ထောအ်ရ။ နကဵုဗဟဵု ညာတ်ကေတ် အရာဏအ်ဂှ် ဒှ်ဟိုတ် မဖျေဟ်သိက္ခာဗော်တုဲ စောဲလဝ်အမှု နကဵု ရာဇာသာတ်ဇၞော် ၝောအ်ပိုဒ် ၅၀၀/၄၂၇/၁၁၄ မဒှ် အမှုခ္ဍိုက်ဂရိုက်ဖျေဟ်သိက္ခာ/အမှုသ္ပလလေင်/အမှုတက်က္ဍိုပ်ပ္တိတ်ကသပ် ပ္ဍဲရုင်ဗစာ ပွိုင်ဍုင်ကျာ်မြဟ်ရ။ နကဵုအမှုဏအ်မ္ဂး ဒဏ်သ္ၚိစာတ် စဵုကဵု ၂ သၞာံ သီုကဵုဒဏ်သြန် ဒးမာန်ရ။ နကဵုရုင်ဗစာ ကော်ညးပိတၠဂှ် အလန်ကိုပ်ကၠာအိုတ်ဂှ် ဒှ်ဂိတုဂျောန် ၁၊ ၂၀၁၈ ဂှ်ရ။ ပ္ဍဲတ္ၚဲဂှ် ညးဍုင်ကွာန် ၜိုတ် ၁၀၀ ပြင်င် ပြာပ်ကၠုင် ဗိုင်ကဵုဒြဟတ်စိုတ် ကုညးမဒးဒုင်စောဲလဝ်ဒုဟ်ဂှ်တုဲ လပါ်ဗော်ကောန်ဂကူမန်ဂှ် ဂကောံရေင်တၠုင်ကေင်ကာဗဟဵု နာဲပါန်အံင် ဒှ်မၞိဟ် မကၠုင်တိုန်စိုပ် ရုင်ဗစာဂှ်ရ။[၅၄]

ဒြဟတ်မှာဇန်မန်ဂမၠိုင် ဒက်ပတန် ဗော်မပစၞးကောန်ဂကူမန်

နူစ ဗော်ဍုင်မန်တၟိ မတိတ်ထောအ် နူဂကောံပညဳပညပ်ဂှ်တုဲ ကမၠောန်ပညဳပညပ်ဂှ် ဂရံက်ဂရာက်ကၠုင်ကီုလေဝ် စၞးဗော်ဍုင်မန်တၟိဂှ် နူကဵု ဂကောံမှာဇန်မန်နာနာတအ် ဘိုင်ပူဗိုင်ပါကၠုင် ပ္ဍဲကဵု ကမၠောန်ပညဳပညပ်ဂှ်ရ။ စပ်ကဵုလပါ်သင်တအ်ဂှ် ဒုင်သဇိုင် သင်မန်ပိဂိုဏ်တုဲ ဒက်ပ္တန်လဝ် ဂကောံပညဳပညပ်ဂှ်ရ။ အတိုင်အကာဲအရာတအ်ဂှ် နကဵုဂကောံပညဳပညပ်တအ် ပ္တိတ်လိက်လလောင်တြးတုဲ ကဵုသမ္တီ ကုညးဍုင်ကွာန်မန်ရ။ နကဵုဂကောံပညဳပညပ်တအ် ညာတ်ကေတ် ဗော်ပရေင်ဍုင်မန်ၜါဏအ်ဂှ် ဗော်ကောန်ဂကူမန်ဂှ် ကော်ကလုက် ဆဂး ဟွံဟီုအရေဝ် ဟွံဒုင်သဳကၠဳ၊ ဗော်အလုံဒေသရးမန်ဂှ် ကော်လေဝ်ဟွံကလုက်၊ မံင်ထောအ်သောင်င်ရ။ ဟိုတ်ဂှ်ရ နကဵု ဂကောံပညဳပညပ်ဂှ် ညာတ်ကေတ် ဗော်ၜါဂှ် သွက်ဂွံပံင်ရေင်သကအ် ညံင်ဂွံဒှ် မွဲဗော်ဂှ် ပ္ဍဲညးတအ် ဆန္ဒဟွံမဲလးလးရတုဲ တၞဟ်နမိက်ဂွံတီ ပၟိက်ဆန္ဒညးဍုင်ကွာန်မန်တအ်တုဲ နကဵုဂကောံပညဳပညပ်ဂှ် စှ်ေပသောင်လဝ် ပရေင်ကမၠောန်သီုဖအိုတ် ၁၁ ဍုင်၊ ၁၂ ဒၞာဲရ။ ဇၟာပ်ဒေသ ဇၟာပ်ဒၞာဲဂှ် တုပ်စိုတ်ရေင်သကအ် (၁) ဗော်မပစၞးဂကူမွဲ ဒးနွံထေက်။ (၂) သွက်ဂွံဂၠာဲသွဟ်ကိစ္စဏအ်တုဲ ဒးကၠောန်ကောံဓရီုဇၞော် (၃) ဂကောံပညဳပညပ်တအ် ထေက်ကဵု ဒးစှ်ေသောင်ကလး ပ္ဍဲပွိုင်ဍုင်ရ။ တုဲပၠန် ဂကောံဗော်ၜါလပါ် ပ္ဍဲပွိုင်ဍုင်တအ်ဂှ်လေဝ် နွံပၟိက်ဒၟံင် ညံင်ဂွံဒှ် ဗော်မွဲဟေင်၊ (ဝါ) ဗော်မပစၞးဂကူမန်မွဲ မံက်ကၠုင်မ္ဂး မၞိဟ်ဗွဲမဂၠိုင် တိတ်နူဗော်ဇကုမနွံဒၟံင်လၟုဟ်တုဲ လုပ်ဆက်ယိုက်ဂၠေင်အာ ဇရေင် ဗော်မပစၞးဂကူမန်ဂှ်ရ။[၅၅]

သွက်ဂွံကၠောန်ဗဒှ် ကောံဓရီုဇၞော် ပရေင်ဍုင်ကွာန်မန်ဂှ် နကဵုဂကောံပညဳပညပ် ကေုာံ ဂကောံနာနာဂမၠိုင်ဒက်ပ္တန် ကမ္မတဳတိုင်ဂမၠိုင်ရ။ ပ္ဍဲကမ္မတဳတိုင်ဂှ်

1. ဥက္ကဌ ကျာ်ဇၞော်အ္စာ ဘဒ္ဒန္တဝရဝံသ

2. ဒုဥက္ကဌ (၁) ညးစၞးဗော်ဍုင်မန်တၟိမွဲတၠ၊

3. ဒုဥက္ကဌ (၂) (၃) ရန်လဝ် သွက်မၞိဟ်စၞး နူဗော်ပရေင်ဍုင်ကွာန်မန်ၜါ။

4. ညးအုပ်ကာ ၊ မိသုတဇဝ်

5. ဖက်ဆော ညးအုပ်ကာ၊ အ္စာသဝ်နာဲတၟအ်တိုင်

6. ဒုဖက်ဆော ညးအုပ်ကာ၊ နာဲဉာဏ်သိုက်ရာမာဉ်

7. ညးလလောင်တြးပရိုင်၊ နာဲစိုးအောင်၊

8. ဖက်ဆော ညးလလောင်တြးပရိုင် နာဲမေန်မေန်

9. ဒုဖက်ဆော ညးလလောင်တြးပရိုင် နာဲဇမ္ဗုရတ်

10. ညးထိင်ဘဏ္ဍာ နာဲဝေန်ကျဳ

11. ဖက်ဆောညးထိင်ဘဏ္ဍာ မိၚိုယ်လေ

12. ဒုဖက်ဆောညးထိင်ဘဏ္ဍာ နာဲကောန်ဆာန်

ညးလုပ်ဂကောံ

1. ကျာ်ဇၞော်သဳဟ (တၠဂုန်ချေတ်)၊

2. ကျာ်ဇၞော်အစာဘာသိရိမင်္ဂလ၊

3. ကျာ်ဇၞော်အစာကောသလ၊

4. တၠဂုဏ်အစာဥတ္တမ၊

5. တၠဂုန်အစာကုမာရ၊

6. တၠဂုန်အစာစန္ဒိမာ၊

7. နာဲဗညာမန်၊

8. မာံထဝ်၊

9. နာဲသုတ၊

10. မာံင်အံင်ဆာန်၊

11. နာဲပရ၊

12. နာဲစဴနန်၊

13. နာဲအမ်သဝ်၊

14. နာဲပညာအံင်၊

15. နာဲအံင်ထူ၊

ညးမပါလုပ် ဂကောံကဵုကသပ်ဂမၠိုင် (၁) ညးစၞးဗော်ဍုင်မန်တၟိ မွဲတၠ၊ မိကောန်ဆာန်နန်၊ နာဲကသု၊[၅၆] ကောံဓရီုဇၞော်ဂှ် ကၠောန်ဗဒှ် ပွိုင်ၜါတ္ၚဲ ဇာန်နဝါရဳ ၁၃-၁၄၊ ၂၀၁၈၊ ပ္ဍဲလွဳမာန်သာသနာ ၂၅၀၀၊ ဍုင်မတ်မလီု။ နကဵုဗော်ပရေင်ဍုင်ကွာန်ၜါဂှ် ပ္တိတ်လလောင်တြး ဒဒှ်ရ သွက်ဗော်မန် ဂွံဒှ်မွဲဂှ် ညးတအ် ချပ်ဒၟံင်ရ၊ ဟိုတ်ဂှ်ရ ကောံဓရီုဇၞော် ပရေင်ဍုင်ကွာန်မန်ဂှ် နကဵု ဂကောံပွိုင်ဍုင်တအ် ညံင်ဟွံဂွံတိုန်စိုပ်ဂှ် နူကဵုဗဟဵု ညးအုပ်ကာနာနာ ပလံင်ဗစိုပ် ဇၟာပ်ပွိုင်ဍုင်ရ။[၅၇]ညံင်ရဴဂှ်ကီု ဗော်ဒဳမဵုကရေဇြဳအလုံဒေသရးမန်လေဝ် ပ္တိတ်လိက်လလောင်တြး ဒဒှ်ရ ကောံဓရီုဇၞော်ဂှ် ဟွံဒှ်ကောံဓရီု မပစၞးအလုံဂကူမန်မွဲတုဲ ညးတအ်ဟွံဗလးမၞိဟ်စၞးရ။[၅၈] နကဵုဂကောံမှာဇန် ဂကောံသၟတ်နာနာ ရိုဟ်လၟိဟ်ဟွံမာန် ထံက်ဂလာန် လတူကောံဓရီုဇၞော် ပရေင်ဍုင်ကွာန်မန်ဂှ်ရ။ ကောံဓရီုဇၞော်ဂှ် မၞိဟ်တိုန်စိုပ် သီုဖအိုတ် (၈၀၀)ပြင်င်တုဲ ညးဍုင်ကွာန်၊ သၟာပရေင်ဍုင်ကွာန်တအ် ဗွဲမဂၠိုင်ဂၠေင် သီုကဵု ညးတာလျိုင်ဒေသ နူကဵု ဗော်ပရေင်ဍုင်ကွာန်ၜါလပါ်တအ်လေဝ် တိုန်စိုပ်ကီုရ။ နကဵု ကောံဓရီုဇၞော်ဂှ် ဖျေဟ်သ္ဂုတ်သွာတ် ၜါတင်၊ (၁) ဗော်မပစၞးဂကူမန် ဂွံမံက်တိုန်ဂှ် ဆက်တုဲ ဒးဗမံက်အာရုပ်ရဴ၊ (၂) ဂကောံဒြဟတ်ပရေင်ဍုင်ကွာန်ဂကူ (ဝါ) ဂကောံပၠတရဴဂကူမန်ဝွံ သၟာပရေင်ဍုင်ကွာန်၊ သင်၊ ညးဍုင်ကွာန်တအ် ပံင်ကောံတုဲ သွက်ဂွံကၠောန်ၜိုတ်ပၠတရဴအာ ပရေင်ဍုင်ကွာန်မန်၊ ပရေင်ပညာ၊ ပရေင်ပိုန်ဒြပ်၊ ပရေင်မၞိဟ်နာနာ သွက်အလုံဂကူ။ သွက်ဂွံ ဗၟံက်ရုပ်ရဴကမၠောန်ဂှ် ပံက်လဝ်ကမ္မယှေန်မွဲ သွက်ဂွံချူသၞောတ်ဝ် ကေုာံ ဒက်ပ္တန်အာ ဗော်သ္ပစၞးဂကူမန် ပ္ဍဲကဵု ပွိုင် (၆) ဂိတု။ ဂကောံဗမံက်ရုပ်ရဴ ဗော်မပစၞးဂကူမန်ဂှ် ဒက်ပ္တန်လဝ် နကဵု ကမ္မတဳ ၂၁ တၠ၊ သွက်ဂွံကဵုကသပ် ကုဂကောံဗမံက်ရုပ်ရဴဗော်မပစၞးဂကူမန်ဂှ် ဒက်ပ္တန်လေဝ် ဂကောံကောပ်ကာဲ နကဵုမၞိဟ် (၁၉) တၠ။[၅၉]

ကောံဓရီုဇၞော် ပရေင်ဍုင်ကွာန်မန် မရနုက်ကဵု ဒုတိယဂှ် ကၠောန်ဗဒှ် ပ္ဍဲသၞာံ ၂၀၁၈ ပွိုင်ပိတ္ၚဲ နူမေ ၁၂ စဵုကဵုစိုပ် ၁၄ ရ။ ကောံဓရီုအလန်ဏအ်ဂှ် သွက်ဂွံဆက်ဗမံက်အာ ရုပ်ရဴကမၠောန် ပရေင်ဍုင်ကွာန်မန် အဓာန်ဂတတုဲ ဖျေဟ်လဝ် သ္ဂုတ်သွာတ်
(၁) သွက်ဂွံဗမံက်ရုပ်ရဴ ဗော်သ္ပစၞးဂကူမန်ဂှ် နူကဵု ကောံဓရီုဇၞော်ပရေင်ဍုင်ကွာန်မန် အလန်ဒုတိယ ဒက်ခၞံပ္တိုန် ကမ္မတဳဒက်ပတန် ဗော်သ္ပစၞးဂကူဂကူမန် နကဵုသၟာပရေင်ဍုင်ကွာန် လၟိဟ်မၞိဟ် (၇၅)တၠတုဲ နူဂှ် ထပ်ရုဲစှ်ဏာ မၞိဟ်ဒက်ပတန်ဗော် (၂၁)တၠရ။
(၂) သွက်ဂွံကၠောန်ဗဒှ်အာ ကောံဓရီုဇၞော် ပရေင်ဍုင်ကွာန်မန် လၟေင်င်သၞာံမာန်ကီု သွက်ဂွံရေင်တၠုင် ပရေင်ညဳသၟဟ်ဂကူမန် ကေုာံ ကဵုကသပ် ကုဗော်သ္ပစၞးဂကူမန်ဂှ် ဒက်ပတန်ပတိုန် ဂကောံကဵုကသပ်ပရေင်ဍုင်ကွာန်မန်မွဲ ဂကောံနူကဵု ညးစၞးဗွိုင် (၈) ဗွိုင်ရ။
(၃) အဃောဒက်ပတန် ဗော်သ္ပစၞးဂကူမန်ဝွံ ဗော်မန်ညံင်ဂွံဒှ်မွဲဂှ် ဂကောံကဵုကသပ်ပရေင်ဍုင်ကွာန်မန် ကေုာံ ဂကောံဒက်ပတန် ဗော်သ္ပစၞးဂကူမန်တအ် ရေင်တၠုင်အာကီုရောင်။[၆၀]

ဂိတုအဝ်ဂေတ် ၃၀၊ ၂၀၁၈ ဂှ် ကောံဓရီု ကမ္မတဳ ၇၃ တၠ ကေုာံ ညးကဵုကသပ် ၂၇ တၠ၊ ပ္ဍဲဘာဓာတုမာလာ၊ ဍုင်မတ်မလီုတုဲ ဖျေဟ်ဏာသ္ဂုတ်သွာတ်၊ ဗော်ပရေင်ဍုင်ကွာန်တအ် သီုဖအိုတ် ညံင်ဂွံဒှ် မွဲဗော် ဆက်ဂစာန်အာရောင်၊ သွက်ဂွံအာဆဵုကဵု ညးဗော်မန်တြေံၜါဂှ် ကဵုလဝ် တာလျိုင် ကု နာဲတၠညး၊ နာဲရာင်ဆာဲ (နာဲရဲဇော်)၊ နာဲမန်ရာဇာ၊ နာဲအံက်သာ၊ နာဲဗညာသာန် ကေုာံ မိကျေဝ်လာဲမန်တအ်ရ။

သွက်ဂွံပံင်ဗစိုပ် ဗော်ညံင်ဂွံဒှ်မွဲဂှ် ရုဲစှ်လဝ် ကမ္မတဳဗဟဵု ၂၀ တၠ၊ ပ္ဍဲဂှ် ရုဲစှ်လဝ် ကေင်ကာ ၉ တၠ။

ကေင်ကာ (၉) တၠဂှ်

1. မိစုမန်

2. မိစန္ဒာနန်

3. နာဲအံင်နာင်ဥူ

4. နာဲအံက်သာ

5. နာဲတၠညး

6. နာဲမန်ရာဇာ

7. နာဲစောန်တၟး||||

8. နာဲဗညာသာန်

9. နာဲရာင်ဆာဲ (နာဲရဲဇော်)

ကမ္မတဳဗဟဵု (၂၀) တၠဂှ်

1. မိစုမန်

2. နာဲတၠညး

3. နာဲရာင်ဆာဲ

4. နာဲမန်ရာဇာ

5. နာဲသောင်းရှိန်

6. နိုင်ကိုကြီး

7. နာဲဒေအ်

8. မိစန္ဒာနန်

9. နာဲကြာန်

10. နာဲဝေ

11. နာဲမေန်လာတ်

12. နာဲဗညာသာန်

13. နာဲအမ်သဝ်

14. နာဲပါလေဝ်

15. နာဲရးမန်

16. မိကျေဝ်လာဲ

17. နာဲအာမ်ဆာန်မန်

18. နာဲစောန်တၟး

19. နာဲအံက်သာ

20. နာဲအံင်နာင်ဥူ

စိုပ်ဂိတုသေပ်တေမ်ပါ ၁၈ ဂှ် နကဵု ဂကောံကဵုကသပ် ဗော်သ္ပစၞးဂကူမန် (၂၇)တၠ လလောင်တြး "လဂွံကဵု တင်သ္ဂုတ်သွာတ် သဘင်ကောံဓရီုဇၞော် ပရေင်ဍုင်ကွာန်မန် (၂)ဝါဝွံမ္ဂး တၞဟ်နသ္ဂောအ်ဗမံက် ရုပ်ရဴပရေင်ဒက်ပတန် ဗော်သ္ပစၞးဂကူမန်ဂှ် နူကဵု ညးတိုန်စိုပ် ဂကောံ (၈) ဂကောံတအ် ဒက်ပတန်ကမ္မတဳကေင်ကာ (၂၁)တၠ ကေုာံ ဂကောံကဵုကသပ် (၂၇)တၠတုဲ အပ်ပြာပ်တာလျိုင် ကၠောန်ၜိုတ် ရေင်တၠုင်ကၠုင် ကေင်ကာပလေဝ်ပလေတ် ပရေင်ဒက်ပတန် ဗော်သ္ပစၞးဂကူမန်မွဲရ။ စိုပ်ဂိတုဂျူလာင်၊ ၂၀၁၈ ဂှ် ချူဓဇက်သၞောဝ်ဗီုပြင် ဒက်ပ္တန်ဗော် အာစိုပ်လအိတ်တုဲ သွက်သ္ဂောအ်ပတိုန် ဗီုစၟတ် (registration) နဒဒှ် ဗော်သ္ပစၞးဂကူမွဲဂှ် ဒှ်မံင်ဒတုဲရ။ ၜိုန်ဒှ်သာ်ဝွံကီုလေဝ် မွဲအခိင်တေအ် ဒှ်မံင်အခက်အခုဲကဵု ပရေင်ပံင်ကောံ အကြာဗော်ဒဳမိုဝ်ကရေဇြဳအလုံဒေသရးမန် ကေုာံ ဗော်ကောန်ဂကူမန်ဂှ် အဃောကာလဂှ်ဝွံ လဂါံဇိုင် ပရေင်ပံင်ကောံလေဝ် ပြာကတ်ကၠုင်သိုက်က်ကီုရ။ ဂကောံပိုယ်တအ် စွံစိုတ်သၠဲ စေတနာပြဲ ဟွံမိက်ကဵုဒြဟတ် ပရေင်ဍုင်ကွာန်မန် ပါ်ဒကးအာတုဲ နူနဲကဲဒက်ပတန် ဗော်သ္ပစၞးဂကူမန်မွဲဗော်တၞဟ်ခြာဂှ် ပြံင်သၠာဲကၠောန်ဗက် နဲကဲပံင်ပ္ကောံဒြဟတ်အလုံအိုတ်သီုရောင်။"[၆၁]

မပံင်ကောံ ဒှ်မွဲဗော်

ကြဴနူ နကဵုဒြဟတ်ဂကောံမှာဇန်မန် (ဒြဟတ်ရာမည) ကၠောန်သဘင်ကောံဓရီုဇၞော် ပရေင်ဍုင်ကွာန် အလန်ဒုတိယ ပ္ဍဲဂိတုမေ ၁၂၊ ၂၀၁၈ ဂှ်တုဲ ဖျေဟ်လဝ်သ္ဂုတ်သွာတ် သွက်ဂွံ ဒက်ပ္တန်အာ ဗော်မပစၞးကောန်ဂကူမန်မွဲတုဲ ဗော်ပရေင်ဍုင်မန်တြေံၜါဂှ် ဒှ်အာဗော် မပစၞးဂကူမန် လပါ်မၞိဟ်အောန်ကွေဟ်ဟ်ရ။ နကဵုဗော်ၜါဂှ် ကဵုကၠုင်လိက် သွက်ဂွံချပ်ဂၞန် ပရေင်ပံင်ကောံရ။ ဗွဲကိုပ်ကၠာအိုတ် အလန်ပထမ ဆဵုဂဗရေင်သကအ် ပ္ဍဲဂိတုဂျောန် ၁၈၊ ၂၀၁၈ ပ္ဍဲဍုင်မတ်မလီုဂှ် နကဵုဗော်ကောန်ဂကူမန်ဂှ် ဒုဥက္ကဌ(၁) နာဲတေန်အံင် ကေုာံ က္ဍိုပ်သကိုပ်ဇၞော်ဇၞော် (၅)တၠ၊ လပါ်ဗော်ဒဳမဵုကရေဇြဳအလုံဒေသရးမန်ဂှ် ဒုဥက္ကဌ(၁) နာဲဆာန်တိ ကေုာံ က္ဍိုပ်သကိုပ်ဇၞော်ဇၞော် (၅) တၠ၊ ဆဵုဂဗရေင်သကအ်တုဲ ကလိဂွံတင်တုပ်စိုတ် အဓိက ဗွဲသဇိုင် (၅) တင်ရ။

1. မဆေင်ကဵု လတူဗော်မဟာမိတ်ဂမၠိုင် ဗီုလဵုဆက်စွံစိုတ်။

2. ပါဲနူ ဗော်ၜါဝွံတုဲ သၟာပရေင်ဍုင်ကွာန်မန် (ဗွဲတၟေင် ဒြဟတ်ရာမည) လေဝ် ဒးပါလုပ်ကီု။

3. စပ်ကဵု ဒၞာဲအလံင်အမာတ် မဒုင်ရုဲစှ်မာဲ သွက်သဘင်မာဲ ၂၀၂၀ ဂှ် ဗီုလဵုဂွံဖန်။

4. စပ်ကဵု ညးတာလျိုင်ကေင်ကာဗဟဵုဂှ် ဗီုလဵု ဒက်ပ္တန်ရော။

5. စပ်ကဵု ယၟု ဗော်ဂှ် ဗီုလဵုဂွံကဵုရော။ [၆၂]

သတ္တဟဂတဂှ် ပ္ဍဲဂျောန် ၁၉ ဂှ် ဆက်ပ္ညဳပ္ညပ်အာ ရေင်သကအ်ပၠန်ရ။[၆၃]ဆက်သဳကၠဳအာတုဲ ပ္ဍဲဂိတုဂျူလာင် ၂၁၊ ၂၀၁၈ ဂှ် လလောင်တြး ဗော်ကောန်ဂကူမန် ကေုာံ ဗော်ဒဳမဵုကရေဇြဳအလုံဒေသရးမန် ပံင်ကောံရေင်သကအ်တုဲရ။[၆၄] နူဂှ် ကလေင်ပံင်ကဵု ဗော်သ္ပစၞးကောန်ဂကူမန် (ဝါ) ဒြဟတ်ရာမညတုဲ ဒက်ပ္တန် နကဵုဗော်တၟိရ။ ဗွဲကိုပ်ကၠာ ကဵုလဝ်ယၟု ဗော်မန် ကီုလေဝ် နကဵုယၟုဂှ် ဟိုတ်နူ ဟွံကလိဂွံ စၟတ်သမ္တီ နူအလဵုအသဳတုဲ ယၟုဗော်ဂှ် ဒှ်အာဗော်ညဳသၟဟ်မန်ရ။ ညးတာလျိုင် နူကဵု ဗော်ပိဗော်တအ် ပံင်ပကောံတုဲ ဒက်ပတန်လဝ်ဂှ်ရ ဒက်ပ္တန်လဝ် နကဵု ကမ္မတဳဗဟဵု ၁၄၀ တၠ၊ ကေင်ကာ ၅၉ တၠရ။ ဥက္ကဌ (၄)တၠ၊ ညးအုပ်ကာနာနာ (၆) တၠရ။[၆၅] [၆၆]

စပ်ကဵု တင်လတုပ်စိုတ် မရနုက်ကဵု ပိဂှ် ကာလပံင်ကဵု ဒြဟတ်ရာမည ဂှ် တုပ်လဝ် စိုတ်ရေင်သကအ် အခိင်ကာလ မၞိဟ်စၞး နူကဵု ဗော်တြေံၜါ ကဵု ညးဒြဟတ်ရာမည တုပ်ကၠုင်မ္ဂး နကဵု ဒြဟတ်ရာမည ဒးပါဲကဵုတုဲ သ္ဒးကဵု ဒၞာဲ ကုညးဗော်တြေံၜါဂှ်ရောင်။[၆၇]ဟိုတ်နူ တင်လတုပ်စိုတ်ဏအ်တုဲ ဗော်ညဳသၟဟ်မန်ဂှ် ကၠောန်သဘင်ကောံဓရီုဇၞော်ဟွံဂွံ၊ ကၠောန်မ္ဂး ညလ္ၚဵုဂွိင်ဖေက် တင်ဏအ် ကၠေအ်အာတုဲ ကာလရုဲမာဲ ဂွိင်ဖေက် ဇကု/မၞိဟ်ဇကု ဟွံကလိဂွံဒၞာဲ။ တုဲပၠန် တင်ဏအ်ဂှ် ဗဒှ်ကဵု ကာလသဘင်မာဲ ၂၀၂၀ဂှ် ၜိုန်ရ မၞိဟ်ဒေသတအ် ဒးဂၞပ်စိုတ် မၞိဟ်နူကဵု ဒြဟတ်ရာမညဂၠိုင်ကီုလေဝ် နကဵုမၞိဟ်နူဒြဟတ်ရာမည ဒးပါဲကဵုဒၞာဲ ကုမၞိဟ်ဗော်တြေံၜါ ကတဵုဒှ်လဝ် နွံ။ အရာဏအ်ဂှ် ဒစဵုဒစးအာကဵု လညာတ်မဒုင်သဇိုင် ကုညးဒေသတအ်ရ။

ညးတာလျိုင်ဂမၠိုင် ၂၀၁၉ - ၂၀၂၂

ကေင်ကာဗဟဵု

1. နိုင်တင်အောင်၊ ဇြပ်ဗု၊ ဥက္ကဌ

2. ဒေါက်တာနိုင်လှအောင်၊ ကျာ်မြဟ်၊ ဒုဥက္ကဌ (၁)

3. နိုင်ငွေသိန်း (ဇၞူမန်)၊ မတ်မလီု၊ ဒုဥက္ကဌ (၂)

4. နိုင်ချမ်းတွဲ (ဆာန်တိ)၊ ရေဝ်၊ ဒုဥက္ကဌ (၃)

5. ဒေါက်တာနိုင်နွယ်စိုး၊ မတ်မလီု၊ ညးအုပ််ကာနာနာ ( စုတိ ပ္ဍဲ ၁၄ သေပ်တေမ်ပါ၂၀၂၀)

6. နိုင်လယိတမ (လျးတၟး)၊ ဇြပ်ဗု၊ ဖက်ဆော ညးအုပ်ကာ(၁)

7. နိုင်စံတင်၊ ကျာ်မြဟ်၊ ဖက်ဆော ညးအုပ်ကာ(၂)

8. နိုင်စိုးမြင့်၊ မတ်မလီု၊ ဖက်ဆော ညးအုပ်ကာ (၃)

9. နိုင်သန်းရွှေ၊ ဇြပ်ဗု၊ ဖက်ဆော ညးအုပ်ကာ (၄)

10. ဒေါက်တာမင်းကြည်ဝင်း၊ မုဟ်ဍုင်၊ ဖက်ဆောညးအုပ်ကာ(၅) (ပတိုန်လိက် နုက်တိတ် နူဗော် ပ္ဍဲ ၂၆-၀၃-၂၀၂၁)

11. နိုင်မောင်မောင်၊ ပံင်၊

12. နိုင်ရဲဇော်၊ ကျာ်မြဟ်၊ (ပတိုန်လိက် နုက်တိတ် နူဗော် ပ္ဍဲ ၂၆-၀၃-၂၀၂၁)

13. နိုင်ချစ်ဦး၊ ဘာအင်

14. ဒေါက်တာခင်မောင်ရင်၊ ခၟိုင်၊

15. ဒေါက်တာ အောင်နိုင်ဦး၊ ခၟိုင်၊ (ပတိုန်လိက် နုက်တိတ် နူဗော် ပ္ဍဲ ၂၂-၀၂-၂၀၂၁)

16. နိုင်ကျန်ရစ်၊ မတ်မလီု၊

17. နိုင်စံလှိုင် (မဇလတ်)၊ မတ်မလီု၊ (ပတိုန်လိက် နုက်တိတ် နူဗော် ပ္ဍဲ ၂၆-၀၃-၂၀၂၁)

18. ဒေါက်တာမင်းစိုးလင်း၊ မတ်မလီု၊ (ပတိုန်လိက် နုက်တိတ် နူဗော် ပ္ဍဲ ၂၆-၀၃-၂၀၂၁)

19. နိုင်မြင့်လွင် (တလညး)၊ မတ်မလီု၊

20. မိဌေးလှ (ထဝ်ညာဏ်)၊ မတ်မလီု၊

21. မိငွေလေး၊ မတ်မလီု၊

22. မိလဝဳဟန်၊ ရေဝ်၊

23. မင်းအောင်မွန်၊ ရေဝ်၊

ဂကောံကေင်ကာဗဟဵု

1. ဒေါက်ဗညားအောင်မိုး၊ လှာဒကှ်၊

2. နာဲဆာန်နန်၊ ကျာ်မြဟ်၊

3. နိုင်အောင်၊ ကျာ်မြဟ်၊

4. မိစန္ဒာနန်၊ ကျာ်မြဟ်၊

5. နိုင်ခင်မောင်မြင့်၊ တၞင်သဳ၊

6. နိုင်မင်းနိုင်၊ တၞင်သဳ၊

7. နိုင်ထွန်းဖေ၊ ဘာအင်၊

8. နိုင်စစ်ဦ (ရာဇာ)၊ ဘာအင်၊

9. မင်းဝဏ္ဏကြီး၊ မုဟ်ဍုင်၊

10. နိုင်မြင့်လွင် (မာန်ဂကူ)၊ မုဟ်ဍုင်၊

11. နိုင်ဘိုးမြင့် (ဗညာဆာန်)၊ မုဟ်ဍုင်၊ (ပတိုန်လိက် နုက်တိတ် နူဗော် ပ္ဍဲ ၂၆-၀၃-၂၀၂၁)

12. မင်းစိုးဝင် (မန်ရာဇာ)၊ မုဟ်ဍုင်၊ (ပတိုန်လိက် နုက်တိတ် နူဗော် ပ္ဍဲ ၂၆-၀၃-၂၀၂၁)

13. နိုင်အေးမောင်၊ မုဟ်ဍုင်၊

14. မိနွယ်နွယ်လင်း၊ လ္ဂုင်၊ (ပတိုန်လိက် နုက်တိတ် နူဗော် ပ္ဍဲ ၂၆-၀၃-၂၀၂၁)

15. နိုင်တင့်ဆွေ၊ လ္ဂုင်၊ (ပတိုန်လိက် နုက်တိတ် နူဗော် ပ္ဍဲ ၂၆-၀၃-၂၀၂၁)

16. မင်းဇေယျာဦး၊ လ္ဂုင်၊

17. နိုင်ဗညာစန်း၊ လ္ဂုင်၊ (ပတိုန်လိက် နုက်တိတ် နူဗော် ပ္ဍဲ ၂၆-၀၃-၂၀၂၁)

18. နိုင်အောင်လင်း၊ လ္ဂုင်၊

19. မိမြင့်မြင့်ဝေ၊ လ္ဂုင်၊

20. နိုင်ကျော်ဝင်း၊ လ္ဂုင်၊ (ပတိုန်လိက် နုက်တိတ် နူဗော် ပ္ဍဲ ၂၄-၀၃-၂၀၂၁)

21. နိုင်နိုင်ဦး (တၠဆာန်)၊ ဇြပ်ဗု၊

22. နိုင်စိန်မြမောင်၊ ဇြပ်ဗု၊ (ပတိုန်လိက် နုက်တိတ် နူဗော် ပ္ဍဲ ၂၆-၀၃-၂၀၂၁)

23. နာဲဃောသိုက်၊ ဇြပ်ဗု၊

24. နိုင်ခင်အောင်၊ ဇြပ်ဗု၊ (ပတိုန်လိက် နုက်တိတ် နူဗော် ပ္ဍဲ ၂၆-၀၃-၂၀၂၁)

25. နိုင်မျိုးတင့်လွင် (သားကြီး)၊ ကအ်ကြိက်၊

26. နိုင်တင့်လွင်၊ ခၟိုင်၊

27. နိုင်ချမ်းမြင့်၊ ပံင်၊

28. မိကျဲကျဲညီ၊ ပံင်၊ (ပတိုန်လိက် နုက်တိတ် နူဗော် ပ္ဍဲ ၂၆-၀၃-၂၀၂၁)

29. နိုင်ထောရွတ်၊ ပံင်၊ (ပတိုန်လိက် နုက်တိတ် နူဗော် ပ္ဍဲ ၂၆-၀၃-၂၀၂၁)

30. နိုင်လှခိုင်၊ ပံင်၊

31. နိုင်မောင်ညွန့် (သိုက်ဆီ)၊ မတ်မလီု၊ (ပတိုန်လိက် နုက်တိတ် နူဗော် ပ္ဍဲ ၂၆-၀၃-၂၀၂၁)

32. နိုင်ပန်းအောင်၊ မတ်မလီု၊ (ပတိုန်လိက် နုက်တိတ် နူဗော် ပ္ဍဲ ၂၆-၀၃-၂၀၂၁)

33. နိုင်အောင်မောင်း၊ မတ်မလီု၊

34. မိစုမွန်၊ မတ်မလီု၊

35. နိုင်လဝဳအောင်၊ ရေဝ်၊

36. နိုင်ခင်စိုး၊ ရေဝ်၊

37. နိုင်အောင်ရှိန်၊ ရေဝ်၊

38. နိုင်အောင်ဘ (အံက်သာ)၊ ရေဝ်

ကမ္မတဳဗဟဵု

1. နိုင်ဝင်မြင့်၊ ကအ်ကြိက်၊ ဗဟိုကော်မတီဝင်

2. နာဲပါလေး၊ ကအ်ကြိက်၊

3. နိုင်ရင်ထွန်း (ရတ်ထဝ်)၊ ကအ်ကြိက်၊

4. နိုင်ရင်ထွေး၊ ကအ်ကြိက်၊

5. နိုင်ငွေဝင်း၊ ကအ်ကြိက်၊

6. နိုင်အောင်ကြိုင်၊ ကျာ်ထဝ်၊

7. မိကျဲလိုင်မန်၊ ကျာ်မြဟ်၊

8. နိုင်ခင်မောင်ဆင့်၊ ကျာ်မြဟ်၊

9. နိုင်ထွန်းသောင်း၊ ကျာ်မြဟ်၊

10. နိုင်လှတင်၊ ကျာ်မြဟ်၊

11. နိုင်အောက်၊ ကျာ်မြဟ်၊

12. နိုင်အောင်မြင့်၊ ကျာ်မြဟ်၊

13. နိုင်ချမ်းလွန်၊ တၞင်သဳ၊

14. နိုင်ဖေတင်၊ တၞင််သဳ၊

15. နိုင်မောင်မြင့်၊ တၞင်သဳ၊

16. နိုင်အောင်မျိုးခိုင်၊ တၞင်သဳ၊

17. နိုင်စိုးသိမ်း၊ ဗဂေါ၊

18. နိုင်ချစ်သိန်း၊ ဘာအင်၊

19. နိုင်အောင်မြင့် (သြဃ)၊ ဘာအင်၊

20. မင်းထွန်းမြင့်(ရိုဟ်ကၞက်)၊ မုဟ်ဍုင်၊ (ပတိုန်လိက် နုက်တိတ် နူဗော် ပ္ဍဲ ၂၆-၀၃-၂၀၂၁)

21. မိစန္ဒာမန်၊ မုဟ်ဍုင်၊

22. မိလှလှရီ၊ မုဟ်ဍုင်၊

23. မိသဇင်ထွေး၊ မုဟ်ဍုင်၊

24. နိုင်(အမ်သဝ်)၊ မုဟ်ဍုင်၊

25. နိုင်ကင်းမွန်၊ မုဟ်ဍုင်၊

26. နိုင်ခင်ဖေ (ကြက်လောန်)၊ မုဟ်ဍုင်၊

27. နိုင်စံထူး (အိန်ထဝ်)၊ မုဟ်ဍုင်၊

28. နိုင်တင်ဦး (ဆာန်လၟိုန်)၊ မုဟ်ဍုင်၊ (ပတိုန်လိက် နုက်တိတ် နူဗော် ပ္ဍဲ ၂၆-၀၃-၂၀၂၁)

29. နိုင်တူး၊ မုဟ်ဍုင်၊

30. နိုင်ထွန်းမင်းအောင် (ဇြဝ်ရီု)၊ မုဟ်ဍုင်၊

31. နိုင်လှမောင်၊ မုဟ်ဍုင်၊

32. နိုင်ဝမ်း (နာဲဝါန်)၊ မုဟ်ဍုင်၊

33. နိုင်သက်စံ (သဇိုင်မန်)၊ မုဟ်ဍုင်၊

34. နိုင်ရွှေဌေး၊ မုဟ်ဍုင်၊ (ပတိုန်လိက် နုက်တိတ် နူဗော် ပ္ဍဲ ၂၆-၀၃-၂၀၂၁)

35. မင်းဗညားဦး၊ လ္ဂုင်၊

36. နိုင်လှမောင်၊ လ္ဂုင်၊

37. နာဲသဳဟအိန်၊ ဇြပ်ဗု၊ (ပတိုန်လိက် နုက်တိတ် နူဗော် ပ္ဍဲ ၂၆-၀၃-၂၀၂၁)

38. နိုင်ဍေတ်)၊ ဇြပ်ဗု၊

39. မိစုသက်အေး၊ ဇြပ်ဗု၊

40. မိပန်းအိဖြူ၊ ဇြပ်ဗု၊

41. မိချောစုလတ်၊ ဇြပ်ဗု၊

42. နိုင်စံနီ၊ ဇြပ်ဗု၊

43. နိုင်တင်အောင်၊ ဇြပ်ဗု၊ (ပတိုန်လိက် နုက်တိတ် နူဗော် ပ္ဍဲ ၂၆၊ ၀၃-၂၀၂၁)

44. နိုင်ထွန်မင်းဦး၊ ဇြပ်ဗု၊

45. နိုင်ဗညားအိန်၊ ဇြပ်ဗု၊

46. နိုင်မင်းမင်းလတ်၊ ဇြပ်ဗု၊

47. နိုင်ရန်လင်းအောင်၊ ဇြပ်ဗု၊

48. နိုင်ဉာဏ်ထိန်၊ ဇြပ်ဗု၊ (ပတိုန်လိက် နုက်တိတ် နူဗော် ပ္ဍဲ ၂၆-၀၃-၂၀၂၁)

49. နိုင်ကျော်သူရ၊ ဇြပ်ဗု၊

50. နိုင်အောင်နိုင်ထူး၊ ဇြပ်ဗု၊

51. နိုင်ကြည်စိုး (သဳဟ) ဇြပ်ဗု၊

52. မင်းတင့်လွင်မိုး၊ ခၟိုင်၊ (ပတိုန်လိက် နုက်တိတ် နူဗော် ပ္ဍဲ ၂၆-၀၃-၂၀၂၁)

53. နိုင်ကိုကြီး၊ ခၟိုင်၊

54. နိုင်စိန်ကျင်၊ ခၟိုင်၊ (ပတိုန်လိက် နုက်တိတ် နူဗော် ပ္ဍဲ ၂၆-၀၃-၂၀၂၁)

55. နိုင်ရန်နိုင်၊ ခၟိုင်၊

56. နိုင်အောင်သိန်း၊ ခၟိုင်၊

57. နာဲဒေံ၊ ပံင်၊

58. မွန်စိန်အောင် (ဟံသာဝဏ်)၊ ပံင်၊

59. နိုင်စိုးနိုင်၊ ပံင်၊

60. နိုင်ဗိုလ်ဝင်း၊ ပံင်၊

61. နိုင်သက်ထွန်း၊ ပံင်၊

62. နိုင်မောင်အေး၊ ပံင်၊

63. ဗညာဂုဏ်၊ မတ်မလီု၊

64. မင်းစိုးခိုင် (အာမ်ဆာန်မန်)၊ မတ်မလီု၊

65. မိသိုက္ခမာ၊ မတ်မလီု၊

66. နိုင်စိုးသန် (နာဲဟို)၊ မတ်မလီု၊

67. နိုင်မင်းမင်းနွယ်၊ မတ်မလီု၊

68. နိုင်အကရိုင် (နာဲကြာန်)၊ မတ်မလီု၊

69. နိုင်သောင်းရှိန်၊ မတ်မလီု၊

70. နိုင်အောင်မြိုင်၊ မတ်မလီု၊ (ပတိုန်လိက် နုက်တိတ် နူဗော် ပ္ဍဲ ၂၆-၀၃-၂၀၂၁)

71. နာဲတိက္ခ၊ ရေဝ်၊ (ပတိုန်လိက် နုက်တိတ် နူဗော် ပ္ဍဲ ၂၆-၀၃-၂၀၂၁)

72. နာဲအံင်လွဳမန်၊ ရေဝ်၊ (ပတိုန်လိက် နုက်တိတ် နူဗော် ပ္ဍဲ ၂၆-၀၃-၂၀၂၁)

73. နာဲဝေ၊ ရေဝ်၊

74. နာဲကြက်လွဳ၊ ရေဝ်၊

75. မိဨကြက်မန်၊ ရေဝ်၊

76. နိုင်တင်မြ (တၠလွဳ)၊ ရေဝ်၊

77. နိုင်ရဲမွန်၊ ရေဝ်၊

78. နိုင်ဇော်ခင် (သဟာန်)၊ ရေဝ်၊

79. နိုင်ချမ်းတုံ (ဆာန်ဍုင်) လှာဒကှ်၊

ကမ္မတဳဗဟဵု အရန်

1. မင်းပြည့်ဖြိုးဦး၊ မုဟ်ဍုင်၊ အရံဗဟိုကော်မတီဝင်

2. မိလေးမွန်၊ မုဟ်ဍုင်၊

3. နိုင်ဆန်းသစ်၊

4. နိုင်မျိုးမင်းသိန်း

5. နိုင်ဝင်းထွန်း

6. နိုင်ငွေသိန်း

သဘင်မာဲ ၂၀၂၀

လိက်ပရေင်ဗွဲတြး - ပွိုင်ဆန္ဒမာဲ သၞာံ ၂၀၂၀ ဒေသရးမန်ဂမၠိုင်

သွက်သဘင်မာဲ ၂၀၂၀ ဂှ် နကဵု ဗော်ညဳသၟဟ်မန် ဒက်ပ္တန်လဝ် ဂကောံရုဲစှ် ညးစၞးအလံင်အမာတ်ဗဟဵု (၁၆)တၠ၊ ဗွဲကြဴကလေင်ထပ်စုတ် မွဲတၠတုဲ ဒှ်အာ (၁၇) တၠရ။ ပ္ဍဲကဵု ဂကောံရုဲစှ်အလံင်အမာတ်လ္ၚဵုတအ်ဂှ် သီုဒှ်မၞိဟ် မသွက်ဂွံဒုင်ရုဲစှ် နဒဒှ်အလံင်အမာတ်ကီုတုဲ ကိစ္စဏအ် ဒးဒုင်ပါ်ပါဲ မၞိဟ်ဒေင် သီုဒှ်မၞိဟ်ဝေင် ဗွဲမဇၞော်ကဵုဒြဟတ်ရ။ တုဲပၠန် ပ္ဍဲအရာမရုဲမၞိဟ်စၞးဂှ်ပၠန် ဒုင်သဇိုင်ကဵု တင်တုပ်စိုတ် အခိင်မပံင်ကောံတေအ် ပ္ဍဲကဵု ဒေသပွိုင်မာဲ ဒၞာဲမန်မဇၞးကေတ်မာန်တအ်ဂှ် သ္ဒးပါ်ပရအ်ရေင်သကအ်ဂှ်တုဲ ခက်ခုဲအာကဵု ပၟိက်ဆန္ဒ ညးဒေသတအ်တၟာဂလိုင်ရ။ သွက်သဘင်မာဲ ၂၀၂၀ ဂှ် နကဵုဗော်ညဳသၟဟ်မန် လုပ်ဒုင်ရုဲစှ် သီုဖအိုတ် ၆၇ ဒၞာဲ၊ ဗွဲတၟေင် ပ္ဍဲတွဵုရးဍုင်မန်၊ တွဵုရးဍုင်ကရေင်၊ ရးတၞင်သဳ၊ ရးဗဂေါ၊ ရးလ္ဂုင်လေဝ် ဒၞာဲလ္ၚဵု လုပ်ဒုင်ရုဲကီုရ။

အလံင်အမာတ်ဂမၠိုင် နကဵု ကေင်ကာဗဟဵု ဗော်ညဳသၟဟ်မန် ပလဝ်ဒတန်

လၟေင်တွဵုရး/ရးဇမၞော်ပွိုင်ဍုင်စၠတ်ထဝ်ညးဍုင်စၠတ်ထဝ်ကောန်ဂကူတွဵုရး (၁)တွဵုရး (၂)ညးစၞးဂကူရးတၞံ

၁တွဵုရးဍုင်မန်ကျာ်ထဝ်မင်းဝင်းမင်းထွန်းမိယဉ်စုစုကြည် (၉)မိဝါဝါထူးမိဆွေဆွေအောင်

၂ပံင်မိယဉ်ယဉ်နု (ခ) မိကျေဝ်ကျေဝ်ညဳနိုင်မြင့်ဦး (၁၀)နိုင်သက်ထွန်းနိုင်ချမ်းမြင့်

၃မတ်မလီုဦးဖုန်းဝင်းဒေါ်ဆွေဆွေထက် (၃)နိုင်ဝဏ္ဏစိုးDr. ဟိန်းပိုင်ထူးချစ်ဦးအောင်စိုး (ဗမာ)

ဒေါင်ကြင်စွမ် (၅)

၄ကျာ်မြဟ်နိုင်ရဲဇော်နိုင်စိန်ထွန်း (၁)မိညွန်ံရီ (ခ) မိစန္ဒာနန်Dr. နိုင်လှအောင်

၅တကအ်ခၟိုင် (ၜါသွာင်)ဦးစောလင်းအောင်မင်းသန်းနိုင် (ခ) မာံသိုက်ရတ် (၂)Dr. အောင်နိုင်ဦးဦးငွေဝင်း

၆မုဟ်ဍုင်နိုင်စံတင်မင်းဌေးနိုင် (ခ) နာဲအမ်သဝ် (၃)နာဲတၠညး[[မန်ရာဇာ၊ နာဲ|နာဲမန်ရာဇာ]]

၇ဇြပ်ဗုနိုင်အောင်မြင့်စိန် (ခ) ဗညာအိန်နာဲတၠဆာန် (၈)နိုင်မင်းလတ်နာဲလျးတၟး

၈ရေဝ်Dr. ဗညားအောင်မိုးနာဲသဳဟ (၆)နိုင်ခင်စိုးမင်းအောင်ထူး

မိလွဳဟာန် (၇)

၉ရးဇၞော်တၞင်သဳဍာ်ဗုနိုင်အောင်မျိုးခိုင်

၁၀ဘုတ်ပြင်မိကေသီမွန်မိအေးအေးမော်

၁၁ဗိက်နိုင်မောင်ထူးနိုင်သန်းအောင် (၁၁)နိုင်နေနိုင်ဦးနိုင်အောင်မျိုး

နိုင်ကြည်မင်းဟန် (၁၂)

၁၂တွဵုရးကရေင်ကအ်ကြိက်မင်းပလိုင်မွန်မိအေးယဉ်ဝင်း (၂)နိုင်ပါလေးမင်းထွန်းလွင် (မွန်)

၁၃ဘာအင်မိဖြူမြင့်စံ (၇)ဦးမင်းအေးမောင်နိုင်မင်းလွင်

၁၄လှာဒကှ်နိုင်ရွန်တိန်းမိဝေသီဖြိုး (၄)နိုင်ဝင်းလှိုင်နာဲဆာန်မန်

နိုင်စံထွန်း (၃)

၁၅ရးဇၞော်လ္ဂုင်ဥက္ကလာသၠုင်ကျာမိအေးဇာဝင်း

၁၆ဒေါပုံမိမျိုးမြတ်မွန်

၁၇ရွှေပြည်သာ၊မှော်ဘီ၊ ထန်းတပင်ဦးရဲလင်းထိန် (၂)

၁၈ရွှေပြည်သာမိခင်ဦးသိုက် (မိကျာ်သြဳ)

၁၉ထန်းတပင်နိုင်စန်းနိုင် (ဇဲခိုဟ်)

၂၀သာကေတမင်းသန်ထွန်းအောင်

၂၁စမ်းချောင်းမာံသိုက်ရတ်

၂၂ရးဇၞော်ဗဂေါဗဂေါနိုင်မောင်ခိုင်နာဲဗညာဉာဏ်ထွန်း

ပ္ဍဲသဘင်မာဲ ၂၀၂၀ ဏအ်ဂှ် နကဵု ဗော်ညဳသၟဟ်မန် ကလိဂွံဇမၞး ဂွံဒုင်ရုဲစှ် သီုဖအိုတ် ၁၁ ဒၞာဲ - နူကဵု ပွိုင်ဍုင်မုဟ်ဍုင်ဂှ် သွက်စၠတ်ထဝ်ညးဍုင်ကွာန်၊ စၠတ်ထဝ်ကောန်ဂကူ ကေုာံ စၠတ်ထဝ်တွဵုရး ပွိုင်ဆန္ဒမာဲ (၁)၊ ပွိုင်ဍုင်တကအ်ခၟိုင်ဂှ် စၠတ်ထဝ်တွဵုရး ပွိုင်ဆန္ဒမာဲ (၂) ပွိုင်ဍုင်ဇြပ်ဂှ် စၠတ်ထဝ်တွဵုရး ပွိုင်ဆန္ဒမာဲ(၂)၊ ပွိုင်ဍုင်ကျာ်မြဟ်ဂှ် စၠတ်ထဝ်တွဵုရး ပွိုင်ဆန္ဒမာဲ (၁)၊ ပွိုင်ဍုင်ရေဝ်ဂှ် စၠတ်ထဝ်ညးဍုင်ကွာန်၊ စၠတ်ထဝ်ကောန်ဂကူ (၂)ဒၞာဲ၊ စၠတ်ထဝ်တွဵုရး (၂)။[၆၈]

 

လၟိဟ်မာဲ သွက်စၠတ်ထဝ်ညးဍုင်ကွာန် နူကဵုပွိုင်ဍုင်ပံင် နူကဵု သဘင်မာဲသၞာံ ၂၀၁၅ ကဵု ၂၀၂၀။ သၞာံ ၂၀၁၅ ဟိုတ်နူ ဗော်မန် ဒှ်ဒၟံင်ၜါဗော်တုဲ ဗော်မန်ၜါဂှ် ကလိဂွံမာဲ သီုဖအိုတ် ၁၁,၄၄၀၊ ဗော်အေန်အေဝ်ဒဳ ဂှ် ကလိဂွံ ၃၂,၈၃၁၊ ဗော်ကျဖောတ် ကလိဂွံ ၂၂.၇၄၈။ သၞာံ ၂၀၂၀ ဂှ် ဟိုတ်နူ ဗော်မန်ၜါ ဒှ်အာမွဲတုဲ ဗော်ညဳသၟဟ်မန် ကလိဂွံမာဲ ၂၇,၇၂၉၊ ဗော်ကျဖေတ်ဂှ် ကလိဂွံ ၂၁,၅၅၂ (ဟိုတ်နူကဵု ဗော်ညးတအ် ပါ်တိတ်အာ ပြည်ထောင်စုကောင်းကျိုးဆောင်ပါတီ တုဲ မာဲညးတအ်ပြး ဒှ်မာန်)၊ နကဵု အေန်အေဝ်ဒဳဂှ် ကလိဂွံမာဲ သီုဖအိုတ် ၆၄,၈၆၃၊ ဂၠိုင်တိုန် နူအလန်မတုဲကၠုင် ၜါဆပြင်င်။ ဟိုတ်နူကဵု ဗော်မန်ဒှ်ၜါ ပ္ဍဲသၞာံ ၂၀၁၅တုဲ ကောန်မန် ဗွဲမဂၠိုင် စုတ်မာဲကဵု ဗော်အေန်အေဝ်ဒဳ၊ သၞာံ ၂၀၂၀ ဂှ် ဗော်မန် ဒှ်မွဲ ကောန်မန်တအ် စုတ်မာဲကဵု ဗော်မန် ဂၠိုင်တိုန်ၜါဆမ္ဂး မၞိဟ်မစုတ်မာဲကဵု ဗော်အေန်အေဝ်ဒဳဂှ် ဒးအောန်စှ်ေ နူသၞာံ ၂၀၁၅။ ဆဂး ဟွံဒှ်ဗီုဂှ် ဗော်အေန်အေဝ်ဒဳ ကလိဂွံမာဲ ဂၠိုင်တိုန်ၜါဆပၠန်ဂှ်ရ လၟိဟ်မာဲ မဒှ်သံသယျ ဗော်အေန်အေဝ်ဒဳ မပၠုပ်စုတ်လဝ် မမာဲအလီ ပ္ဍဲပွိုင်ဆန္ဒမာဲဏအ် အောန်အိုတ် ၜါလက်ပြင်င်ဂှ် မဟီုမာန်။ ညံင်ရဴဏအ်ကီုဂှ် ပွိုင်ဍုင်တၞဟ်တအ်လေဝ် ဂွံဆဵုဒၟံင်ကီု။ (လၟိဟ်မမာဲတအ်ဂှ် ကေတ်နူ စရင် UEC)[၆၉]

သဘင်မာဲ မကၠောန်ဗဒှ် ပ္ဍဲနဝ်ဝေမ်ဗါ ၈ ဂှ် ဟွံစှ်ေကဵုဗဗွဲဓဝ်၊ နကဵုဗော်ကျဖောတ်၊ ဒပ်ပၞာန်ကီု သီုကဵု ဗော်ကောန်ဍုင်အရင်ဂမၠိုင် မပ္တံကဵု ဗော်ညဳသၟဟ်ဂကူမန်လေဝ် ပတိုန်ထ္ၜးကဵုလဝ် ကမ္မရှေန်သဘင်မာဲ UEC၊ ကေုာံ သမ္မတဍုင်ရ။ တုဲပၠန် နကဵုဗော်တအ်ဏအ် နွံပၟိက် မိက်ဂွံလ္ၚတ်စရင်မာဲဂမၠိုင်တုဲ အာတ်မိက် စရင်မာဲဂမၠိုင်ကီုလေဝ် နကဵု ကမ္မရှေန်မာဲဂှ် ထ္ၜးဟိုတ်ကဵု အခေါင်အရာပူဂိုလ်ဂမၠိုင်တုဲ ဟွံကဵုအခေါင်ဗဵုစရင်တအ်ရ။[၇၀]

စပ်ကဵု သွဟ်မာဲ ကေုာံ မာဲဟွံဗဗွဲဓဝ်ဂှ်တုဲ နကဵုဒပ်ပၞာန် လ္ၚတ်စရင်မာဲဂမၠိုင်တုဲ ချူပ္တိတ်လိက်လလောင်တြး၊ ကၠောန်ဗဒှ်သဘင်ပသောင်ပရိုင် နူကဵု ဒဳဇြေန်ပါ ၂၃၊ ၂၀၂၀ စဵုကဵု ဇာန်နဝါရဳ ၁၆ ဂှ် ဂွံအာ သီုဖအိုတ် ၂၀ အလန်။ သဘင်ပသောင်ပရိုင် အလန်လက္ကရဴအိုတ်ဂှ် ကၠောန်ဗဒှ် ပ္ဍဲကဵု ဇာန်နဝါရဳ ၂၆ ပ္ဍဲကဵု တိုက်ထ္ၜးပျးပၞာန်၊ နေပျဳတဝ်။ ပ္ဍဲဂှ် နကဵုဒပ်ပၞာန် အလုံမွဲကၟိန်ဍုင် ပွိုင်ဍုင်နွံ ၃၁၄ ပွိုင်ဍုင်ဂှ် စၟဳစၟတ်ရံင် စရင်မာဲ ချိုတ်တ်ပၠိုတ်တ်တုဲ ဂွံဆဵုကေတ် စရင်မာဲထပ်ဒၟံင်၊ စရင်မာဲမဖန်ကၠောန်ဗဒှ်လီဠာန်လဝ်တအ်ဂှ် ဂွံဆဵုကေတ် သီုဖအိုတ် နွံ ၇,၆၂၃,၇၂၅ တၠ။ ပါဲနူဂှ်တုဲ မၞိဟ်မွဲ မနွံကဵုစရင်မာဲ ၜါပိပွိုင်ဍုင်ဂှ်လေဝ် နွံဒၟံင်ပၠန်တုဲ သီုဖအိုတ် လၟိဟ်မာဲဟွံဗဗွဲဓဝ် နွံဒၟံင် ၈ ပြကောဋိကိုဋ်ပြင်င်ဂှ် ညးတအ်ဂွံဆဵုကေတ်ရ။[၇၁]

မပါလုပ် ပ္ဍဲကံင်သဳစၟိန်ပြမာန်ဍုင်

နကဵုဒပ်ပၞာန် ထ္ၜးဟိုတ်ကဵု အလဵုအသဳအေန်အေဝ်ဒဳ ဟွံပသောင်ကိစ္စမာဲအလီတုဲ အရာဝွံ မဒှ်အရာ မဒစဵုဒစး ကုတၠုင်လအာ ဒဳမဝ်ကရေသဳ မတွဟ်ဂး အဝဵုကၞောတ်အထောတ်ဍုင် သ္ဒးစှ်ေကၠုင် နူညးဍုင်ကွာန်၊ မဒှ်ဟိုတ် ပကဵု ညံင်ပရေင်ညဳသၟဟ်ကောန်ဂကူဂမၠိုင် ဂွံလီုလာ်၊ ပကဵု ပရေင်ရုသံင် အပ္ဍဲဍုင်တုဲ ပ္ဍဲဖေဖဝ်ဝါရဳ ၁၊ ၂၀၂၁ အခိင်နူဂယး ကိုပ်ကၠာ ဟွံစပံက်စၠတ်ထဝ်ကၟိန်ဍုင်တၟိဂှ် နကဵု ဒုတိယသမ္မတ(၁) ဦးမြင့်ဆွေ လလောင်တြး အကာဲအရာကာတၟေင်တုဲ ပအပ်ထောအ် အဝဵုဍုင်သီုဖအိုတ် ကုသကိုပ်ကဍိုက်ကဍိုက်ပရေင်စဵုဒၞာ(ဒပ်ပၞာန်)ရ။[၇၂][၇၃][၇၄]

နကဵု အလဵုအသဳပၞာန် ဒက်ပ္တန် ကံင်သဳစၟိန်ပြမာန်ဍုင် (နိုင်ငံတော် စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ) မွဲ နကဵုမၞိဟ်စၞး ၁၆ တၠ၊ နူကဵု ဒပ်ပၞာန် (၈)တၠ ညးဍုင်ကွာန် ကောန်ဍုင်အရင် (၈)တၠ သွက်ဂွံဖျေဟ်သ္ဂုတ်သွာတ် ပကင်ရင်ဍုင်ရ။ ပ္ဍဲဂှ် နကဵု အလဵုအသဳပၞာန် အာတ်မိက်နင် ဗော်ညဳသၟဟ်မန် ညံင်ဂွံဗလးကဵု မၞိဟ်စၞးမွဲကီုရ။ နကဵု ဗော်ညဳသၟဟ်မန် ကော်ကောံဓရီုကေင်ကာဗဟဵု ကောံဓရီုရေင်သကအ် ပ္ဍဲရုင်ပိုင်ခေတ်၊ ဍုင်မတ်မလီု ပ္ဍဲဂိတုဇာန်နဝါရဳ ၁၆၊ ၂၀၂၁ ဂှ်တုဲ နကဵုမာဲလပါ်ဂၠိုင်ဂှ် ဖျေဟ်သ္ဂုတ်သွာတ် တုပ်စိုတ် သွက်ဂွံပလံင်မၞိဟ်စၞးရ။ မၞိဟ်စၞး သွက်ဂွံပလံင်ဂှ် တုပ်လဝ်စိုတ် နာဲဒံက်တာဗညာအံင်မောဝ်၊ ညးမဂွံဒုင်ရုဲစှ်မာဲ နူကဵု ပွိုင်ဍုင်ရေဝ် သွက်စၠတ်ထဝ် ညးဍုင်ကွာန်ရ။ မုဟိုတ်သ္ဂောအ်ရုဲစှ် ပလံင်မၞိဟ်စၞးရောဂှ် နကဵု နာဲလျးတၟး ညးမဒှ် ညးအုပ်ကာနာနာဗော် ပသောင်ကလးကဵု "နကဵု ပရေင်ဆဵုဂဗဝင်အတိက်မ္ဂး အဝဵုဍုင် စိုပ်အာ တဲပၞာန်တုဲ ယဝ်ရဗတိုက်စဵုဒစးမ္ဂး ပရေင်ဆီပါ်ဍာ်ဇွောဝ် ကတဵုဒှ်မာန်ရ။ ညးဍုင်ကွာန် ဒှ်ဒဒိုက်။ စၞးဂှ် နကဵုဗော်ပိုယ် ရုဲစှ်ကေတ် နဲကဲမဟီုချပ်ဂၞန် ပသောင်ပရေင်ဍုင်ကွာန် ပ္ဍဲခုင်။ တုဲပၠန် အတိုင်ဂၠံင်တရဴ ပရေင်ဍုင်ကွာန်ပိုယ် မရန်တၟအ်လဝ် သွက်ဂွံဒက်ပ္တန် သၞောဝ်ဖေဝ်ဒရေဝ်ဒဳမဝ်ကရေသဳဂှ်လေဝ် ပိုယ်တအ် ဆက်ပညဳပညပ်အာကီုရ။"[၇၅]

စပ်ကဵု နကဵု ဗော်ညဳသၟဟ်မန် မပလံင်မၞိဟ်စၞးဇကု ပ္ဍဲ ကံင်သဳစၟိန်ပြမာန်ဍုင်ဂှ် နကဵု ကောန်ဗော်တအ် ဗွဲမဂၠိုင် ဟွံဒးဂၞပ်တုဲ နကဵု ညးဂကောံကမ္မတဳဗဟဵု ၁၂ တၠ ထ္ပက်စၟတ်တဲတုဲ အာတ်မိက် ညံင်ဂွံကော် ကောံဓရီုကမ္မတဳဗဟဵုရ။[၇၆] ရန်တၟအ်လဝ် သွက်ဂွံကော် ကောံဓရီု ဂကောံဗဟဵုကမ္မတဳ ပ္ဍဲကဵု ဖေဖဝ်ဝါရဳ ၁၂ ဂှ်ကီုလေဝ်၊ ထ္ၜးဟိုတ် ကုယဲကဝ်ဝိဒ်-၁၉ ကေုာံ သၞောဝ်ဍုင်ပိုဒ် ၁၄၄ မဒှ်သၞောဝ် မၞိဟ်ဂၠိုင်နူ မသုန်တၠ ကောံဟွံဂွံတုဲ ကောံဓရီုဂှ် ပဆုဲထောအ်တ္ၚဲရ။[၇၇]

ပ္ဍဲကောံဓရီုကေင်ကာဗဟဵု မဖျေဟ်သ္ဂုတ်သွာတ် ပလံင်မၞိဟ်စၞးဂှ် ကေင်ကာ ၂၆ တၠတုပ်စိုတ်၊ ၁၀ တၠ ဒစဵုဒစးတုဲ ၂ တၠ မံင်လဒေါဝ်။ ကေင်ကာဗဟဵု ညးဟွံတုပ်စိုတ် (၁၃) တၠ ဟွံဒုင်တဲရ။[၇၈]

ပ္ဍဲဂှ် လညာတ်ဒှ်ဒၟံင် ပိသာ်၊ မွဲသာ်ဂှ် ပလံင်ထေက်၊ မွဲဂှ် ပလံင်ဟွံထေက်၊ သၟေဟ်မွဲဂှ် ပလံင် နကဵုပူဂိုလ်၊ လ္ပပလံင် နကဵု ဗော်။ သွက်ညးမဟွံထံက်ဂလာန်တအ်ဂှ် ညးဟီု အရာဏအ်ဂှ် ဒစဵုဒစးဒၟံင် ကုသၞောတ်ဗော် ဒဒှ်ရ နကဵုဗော်ဒးဗတိုက်သရိုဟ်တၠအဝဵုရောင်။ လၟုဟ်ဂှ် အာပံင်ကဵု တၠအဝဵု။ ဟိုတ်နူဏအ်တုဲ ညးဍုင်ကွာန် ဗွဲတၟေင် ဂကူဗၟာ ကေုာံ ဂကူမန် ညးမထံက်ဂလာန် လတူဗော်အေန်အေဝ်ဒဳတအ် ဟီုဗျိၜေဟ်လက်ဒၟံင် ဗော်ညဳသၟဟ်မန်တုဲ ဥပဓိရုပ် ဗော်စှ်ေ မြဴသာ်ဝွံ ညးတအ် ညာတ်ကေတ်ရ။[၇၉]

ကောံဓရီုဗဟဵုကမ္မတဳဂှ် ကၠောန်ဗဒှ် ပ္ဍဲကဵု ဂိတုမာတ် ၁၅ ပ္ဍဲဍုင်ဇြပ်ဗု။ ဂကောံကမ္မတဳဗဟဵု သီုဖအိုတ် နွံ ၉၀ တၠ၊ ညးမတိုန်စိုပ်ဟွံမာန် ၄ တၠ၊ မၞိဟ်ဟွံဒုင်တဲ နကဵုဗော် ပလံင်မၞိဟ်စၞးဇကု ပ္ဍဲကမ္မတဳစၟိန်ပြမာန်ဍုင်ဂှ် နွံ ၂၆ တၠ၊ မၞိဟ်မထံက်ဂလာန် နကဵုဗော် ပလံင်မၞိဟ်စၞးဇကု ပ္ဍဲကမ္မတဳစၟိန်ပြမာန်ဍုင် နွံ ၆၀ တၠ။[၈၀]

ကောန်ဗော် နုက်တိတ် ဗွဲမဂၠိုင်

ပ္ဍဲဂိတုမာတ် ၁၅၊ ၂၀၂၁ ဂှ် ပကောံဓရီု ကမ္မတဳဗဟဵု ပ္ဍဲဍုင်ဇြပ်ဗုတုဲ မၞိဟ်စၞးသီုဖအိုတ် ၉၀ တၠဂှ် မၞိဟ် ၄ တၠ ဟွံတိုန်စိုပ်၊ ပ္ဍဲမၞိဟ်မတိုန်စိုပ်သီုဖအိုတ် ၆၀ တၠ တုပ်စိုတ် သွက်ဂွံပလံင် မၞိဟ်စၞးဗော် ပ္ဍဲကမ္မတဳစၟိန်ပြမာန်ဍုင်၊ မၞိဟ်မတိုန်စိုပ် ၂၆ တၠ ဟွံတုပ်စိုတ် သွက်ဂွံပလံင်။ နကဵု မာဲလပါ်ဂၠိုင် ၆၇% ဂှ် ဆက်ဖျေဟ်သ္ဂုတ်သွာတ် ဆက်ပလံင်မၞိဟ်စၞးဗော် ပ္ဍဲကမ္မတဳစၟိန်ပြမာန်ဂှ်တုဲ ဂကောံကမ္မတဳဗဟဵု လ္ၚဵု ညမကျမာဲတအ် ကေုာံ ကောန်ဗော် ဟွံဒးဂၞပ် ပလံင်မၞိဟ်စၞးလ္ၚဵုတအ် စနုက်တိတ် နူဗော်တုဲ ပ္ဍဲမာတ် ၂၄ ဂှ် ဗွဲမဂၠိုင်ဂၠေင် ကတဵုဒှ်ရ။ ပၞောဝ်ကဵု ညးမနုက်တိတ်တအ်ဂှ် ဂကောံကေင်ကာ မၞိဟ်မယိုက်ဂၠေင်လဝ် ဂကောံကေင်ကာ ကဵု ဂကောံကမ္မတဳဗဟဵုတအ်ဂှ် ဗၟံက်ထ္ၜးလဝ် အတိုင်ဗွဲသၟဝ်ဝွံရ။

လၟေင်ယၟုတာလျိုင်တ္ၚဲနုက်တိတ်ပွိုင်ဍုင်

၁နိုင်ဟံသာဝဏ် (က) မွန်စိန်အောင်CC၂၄-၀၃-၂၀၂၁ပံင်

၂မိစန္ဒာမွန်CC၂၄-၀၃-၂၀၂၁မုဟ်ဍုင်

၃နိုင်ချစ်သိန်းCC၂၄-၀၃-၂၀၂၁ဖာအင်

၄နိုင်တင်အောင်CC၂၄-၀၃-၂၀၂၁ဇြပ်ဗု

၅နိုင်ဉာဏ်ထိန်CC၂၄-၀၃-၂၀၂၁ဇြပ်ဗု

၆နိုင်စိန်ကျင်CC၂၄-၀၃-၂၀၂၁ခၟိုင်

၇နိုင်တင့်လွင်မိုးCC၂၄-၀၂-၂၀၂၁ခၟိုင်

၈နိုင်အောင်မြိုင်CC၂၄-၀၃-၂၀၂၁မတ်မလီု

၉နိုင်တင်ဦး (က) ဆာန်လၟိုန်CC၂၄-၀၃-၂၀၂၁မုဟ်ဍုင်

၁၀နိုင်ထွန်းမြင့် (က) ရိုဟ်ကၞက်CC၂၄-၀၃-၂၀၂၁မုဟ်ဍုင်

၁၁နာဲသဳဟအိန်CC၂၄-၀၃-၂၀၂၁ဇြပ်ဗု

၁၂နိုင်တိက္ခCC၂၄-၀၃-၂၀၂၁ရေဝ်

၁၃နာဲကြက်လွဳCC၂၄-၀၃-၂၀၂၁ရေဝ်

၁၄နိုင်ရွှေဌေးCC၂၄-၀၃-၂၀၂၁မုဟ်ဍုင်

၁၅နာဲဗညာဂုဏ်CC၂၈-၀၃-၂၀၂၁မတ်မလီု

၁၆နိုင်တင့်ဆွေCEC၂၄-၀၃-၂၀၂၁လ္ဂုင်

၁၇ဒေါက်တာအောင်နိုင်ဦးCEC၂၂-၀၂-၂၀၂၁ခၟိုင်

၁၈နာဲထဝ်ရတ်CEC၂၄-၀၃-၂၀၂၁ပံင်

၁၉မိကျေဝ်ကျေဝ်ညဳCEC၂၄-၀၃-၂၀၂၁ပံင်

၂၀နိုင်ထွန်းဖေCEC၂၄-၀၃-၂၀၂၁ဖာအင်

၂၁ဒေါက်တာမင်းကြည်ဝင်းCEC၂၄-၀၃-၂၀၂၁မုဟ်ဍုင်

၂၂ဒေါက်တာမင်းစိုးလင်းCEC၂၄-၀၃-၂၀၂၁မတ်မလီု

၂၃နိုင်စိုးမြင့်CEC၂၄-၀၃-၂၀၂၁မတ်မလီု

၂၄နိုင်ပန်းအောင်CEC၂၄-၀၃-၂၀၂၁မတ်မလီု

၂၅နိုင်စံလှိုင်CEC၂၄-၀၃-၂၀၂၁မတ်မလီု

၂၆နာဲမန်ရာဇာCEC၂၄-၀၃-၂၀၂၁မုဟ်ဍုင်

၂၇နိုင်မောင်ညွှန့် (က) သိုက်ဆီCEC၂၄-၀၃-၂၀၂၁မတ်မလီု

၂၈နာဲဗညာသာန်CEC၂၄-၀၃-၂၀၂၁လ္ဂုင်

၂၉နာဲဗညာဆာန်CEC၂၄-၀၃-၂၀၂၁မုဟ်ဍုင်

၃၀နိုင်ခင်မောင်CEC၂၄-၀၃-၂၀၂၁ဇြပ်ဗု

၃၁နိုင်ရဲဇော်CEC၂၄-၀၃-၂၀၂၁ကျာ်မြဟ်

၃၂နိုင်ကျော်ဝင်းCEC၂၄-၀၃-၂၀၂၁လ္ဂုင်

၃၃မိနွယ်နွယ်လင်းCEC၂၄-၀၃-၂၀၂၁လ္ဂုင်

၃၄မင်းဇေယျာဦးCEC၀၁-၀၆-၂၀၂၁

သဘင်သဳကၠဳဗော် (ဗဟဵု) အလန်ပထမ သၞာံ ၂၀၂၂

သဘင်သဳကၠဳဗော် (ဗဟဵု) အလန်ပထမဂှ် ကၠောန်ဗဒှ် ပွိုင် (၃)တ္ၚဲ ဂိတုမာတ် ၁၈ စဵုကဵု ၂၀ ပ္ဍဲဟဝ်တေဝ်ရာမည ဍုင်မတ်မလီု။ ပ္ဍဲကဵုသဘင်သဳကၠဳဂှ် သ္ၚေဝ်ဂၠေပ် ဂၠံင်တရဴ ပရေင်ဍုင်ကွာန်၊ သဇိုင်လဒက်ပတန် သၞောဝ်ဗော်တုဲ ပ္ဍဲတ္ၚဲလက်ကြဴဂှ် ရုဲစှ် မၞိဟ်တာလျိုင်တၟိ နကဵု မာဲပၞုက်ဗၠးၜးရ။ ပ္ဍဲကဵု ညးမဒုင်ရုဲစှ် သီုဖအိုတ်တအ်ဂှ် နာဲလွဳအံင် ဂွံဒုင်ရုဲစှ် နဒဒှ် ဥက္ကဋ္ဌ၊ နာဲတၠညး (ဒုဥက္ကဋ္ဌ(၁))၊ နာဲဆာန်တိ (ဥက္ကဋ္ဌ(၂))။[၈၁]သီုဖအိုတ် ညးလျိုင်ကေင်ကာ ၂၁ တၠ၊ ဂကောံကမ္မတဳဗဟဵု ၅၃ ကဵု ဂကောံကမ္မတဳဗဟဵု(အရန်) ၇ တၠ ရုဲစှ် ပ္တိုန်လဝ်ရ။

ညးတာလျိုင် သၞာံ ၂၀၂၂ - ၂၀၂၅

ဂကောံကေင်ကာ ဗဟဵု

1. နာဲလွဳအံင် (နာဲမျေအ်ဆွေ) ဥက္ကဋ္ဌ၊ (ရေဝ်)

2. နာဲတၠညး ဒု-ဥက္ကဋ္ဌ (၁) (မတ်မလီု)

3. နာဲဆာန်တိ ဒုဥက္ကဋ္ဌ (၂) (ရေဝ်)

4. နာဲသာန်တေန် (စံတင်) ညးအုပ်ကာနာနာ (မုဟ်ဍုင်)

5. နာဲလျးတၟး ဖက်ဆော ညးအုပ်ကာ (၁) (ဇြပ်ဗု)

6. မိစန္ဒာနန် ဖက်ဆော ညးအုပ်ကာ (၂) (ကျာ်မြဟ်)

7. မိလွဳဟာန် (ရေဝ်)

8. နာဲလျးဟံမန် (ကျန်ရစ်) (မတ်မလီု)

9. မိထဝ်ညာဏ် (မတ်မလီု)

10. ဒံက်တာဗညာအံင်မဵု (လှာဒကှ်)

11. ဒံက်တာခေန်မောင်ယေန် (ခင်မောင်ရင်) (လ္ဂုင်)

12. နာဲအံင်မန် (ရေဝ်)

13. နာဲတာန်ယှိုယ် (သန်းရွှေ) (ဇြပ်ဗု)

14. မိင္ၚိုယ်လေ (ငွေလေး) (မတ်မလီု)

15. ဒံက်တာနာဲတေန်လှ (တင်လှ) (ကျာ်မြဟ်)

16. ဒံက်တာနာဲလှအံင် (လှအောင်) (ကျာ်မြဟ်)

17. နာဲဆာန်မျေအ် (ချမ်းမြင့်) (ပံင်)

18. နာဲဃောသိုက် (ဇြပ်ဗု)

19. နာဲ(မျိုးတင့်လွင်) (ကအ်ကြိက်)

20. နာဲဗညာမန် (မင်းအောင်ထူး) (ရေဝ်)

21. နာဲမေန်မေန် (နိုင်မင်းမင်း) (မတ်မလီု)

22. မိသုမန် (စုမွန်) (မတ်မလီု)

23. နာဲမာန်ဂကူ (မုဟ်ဍုင်)

24. နာဲရာဇာ (နိုင်စစ်ဦး) (ဖာအင်)

25. နာဲ(ရဲမွန်) (မတ်မလီု)

26. နာဲMဆာန်မန် (မင်းစိုးခိုင်) (မော်လမြိုင်)

27. နာဲကောလွဳ (မတ်မလီု)

ကမ္မတဳဗဟဵု

1. ဒံက်တာ(မင်းကိုကိုမောင်) (တကအ်ခၟိုင်)

2. နာဲ(မောင်မောင်) (ပံင်)

3. မိဟံသာထဝ် (တကအ်ခၟိုင်)

4. နာဲဗညာအိန် (နိုင်အောင်မြင့်စိန်) (ဇြပ်ဗု)

5. နာဲမေန်လာတ် (မင်းလတ်) (ဇြပ်ဗု)

6. နာဲသဳဟ (နိုင်ကြည်စိုး) (ဇြပ်ဗု)

7. နာဲဆာန်လောန် (မင်းစန်းလွင်) (ဗိက်)

8. နာဲထောန်မေန်ဥူ (ထွန်းမင်းဦး) (ဇြပ်ဗု)

9. နာဲ(ရန်နိုင်) (တကအ်ခၟိုင်)

10. နာဲဝဏ္ဏဂျဳ (ဝဏ္ဏကြီး) (မုဟ်ဍုင်)

11. မိ(တင်ချိုအေး) (ဗဂေါ)

12. နာဲဆာန်နန် (နိုင်စိုးမြင့်) (ကျာ်မြဟ်)

13. မိ(မေသျှမ်း) (တကအ်ခၟိုင်)

14. နာဲဇေယျ (နိုင်စိုးသိုက်) (မတ်မလီု)

15. နာဲဉာဏ်တမ

16. နာဲ(သက်ထွန်း) (ပံင်)

17. နာဲဝဳရိယ (ကျာ်မြဟ်)

18. နာဲ(စိန်ထွန်း) (တကအ်ခၟိုင်)

19. နာဲ(ကိုကြီး) (တကအ်ခၟိုင်)

20. နာဲ(မင်းကျော်သန်း) (တကအ်ခၟိုင်)

21. နာဲ(စောလင်းအောင်) (တကအ်ခၟိုင်)

22. နာဲအမ်သဝ် (မင်းဌေးနိုင်) (မုဟ်ဍုင်)

23. နာဲထာဝရ (မုဟ်ဍုင်)

24. နာဲခေန်ဖေ (ခင်ဖေ) (မုဟ်ဍုင်)

25. မိစန္ဒာ (မုဟ်ဍုင်)

26. နာဲတၠဆာန် (ဇြပ်ဗု)

27. နာဲ(ခင်စိုး) (ရေဝ်)

28. မာံသိုက်ဆာန်အံင် (ရေဝ်)

29. နာဲ(အောင်သိန်း) (မတ်မလီု)

30. မိ(မြစန္ဒာ) (မတ်မလီု)

31. နာဲ(ပါလေး) (မတ်မလီု)

32. နာဲ(မြင့်ဦး) (ပံင်)

33. နာဲအံင်ဇၞး (ပံင်)

34. နာဲ(ဗိုလ်ဝင်း) (ပံင်)

35. နာဲ(အုံးမောင်) (ပံင်)

36. နာဲ(ချစ်ဦး) (ဖာအင်)

37. နာဲ(ထွန်းလွင်) (ဖာအင်)

38. နာဲ(စိုးသိန်း) (ဗဂေါ)

39. မိ(မြင့်မြင့်ဝေ (လ္ဂုင်)

40. မိ(အေးဇာဝင်း) (လ္ဂုင်)

41. နာဲဗညာဥူ (လ္ဂုင်)

42. နာဲဖေတာန် (မင်းဖေသန်း) (လ္ဂုင်)

43. နာဲအံင် (ကျာ်မြဟ်)

44. နာဲ(ခင်မောင်ဆင့်) (ကျာ်မြဟ်)

45. နာဲ(ငွေဝင်း) (ကအ်ကြိက်)

46. နာဲ(ညိမ်းဖေ) (ကအ်ကြိက်)

47. နာဲဆာန်ဍုင် (လှာဒကှ်)

48. နာဲ(ခင်မောင်မြင့်) (ထဝါဲ)

49. နာဲ(မင်းနိုင်) (ပလဝ်)

50. နာဲ(အောင်မျိုးခိုင် (ဍာ်ဗု)

51. နာဲ(ဖေတင်) (ဘုတ်ပြင်း)

52. (ဗြဝတဳ)

53. (သဓီု)

ကမ္မတဳဗဟဵု အရန်

1. နာဲ(ကံထွန်း) (ဖာအင်)

2. နာဲ(စိန်မြမောင်) (ဇြပ်ဗု)

3. နာဲ(ရန်လင်းအောင်)

4. နာဲသူရိယသိုက်ညဳ (ဇြပ်ဗု)

5. နာဲ(ကင်းမွန်) (မုဟ်ဍုင်)

6. နာဲ(ရဲထွဋ်အောင်) (တကအ်ခၟိုင်)

7. နာဲ(ကျော်စိုး) (ဖာအင်)