ပါဠိဂုဏ်သၚ်ဒ္စိတ်တပ် ။ −−− ။ “သုပ္ပဋိပန္နော ဘဂဝတော သာဝကသံဃော ၁၊ ဥဇုပ္ပဋိပန္နော ဘဂဝတော သာဝကသံဃော ၂၊ ညာယပ္ပဋိပန္နော ဘဂဝတော သာဝကသံဃော ၃၊ ယာမိစိပ္ပဋိပန္နော ဘဂဝတော သာဝကသံဃော ၄၊ (ယဒိဒံစတ္တရိပုရိသယုဂါနိအဋ္ဌပုရိသပုဂ္ဂလာ) ဨသဘဂဝတော သာဝကသံဃော၊ အာဟုနေယျော ၅၊ ပါဟုနေယျော ၆၊ ဒက္ခိဏေယျော ၇၊ အဥ္ဇလိကရဏဳယော ၈၊ အနုတ္တရံပုညက္ခေတ္တံလောကဿ ၉”
သွက်ဂွံတီအဓိပ္ပါယ် ။ −−− ။ ဂလာန်ပါဠိမ္ဂး − သံဃ − ဂှ် ဗွဲဝေါဟာမည်ပိုဲ “သၚ်” ညးမကော်ခဴစရ၊ အရထအဓိပ္ပါယ်အရေဝ်ပလး − သၚ် − ဂှ် “ဂကောဴ− ဗော် ” မမိက်သ္ဂးရောၚ်၊ ဟိုတ်ဂှ်ရ− ဂကောံဗော်ခၟဳဂမၠိုၚ် မၞုံကဵုဒ္ဂေတ်မတုပ်နကဵုသဳလသိက္ခာဂှ် “သၚ်” ဂပ်ဝ်စုတ်သမ္တီလဝ်ညိ။ ရန်တၟံဖျုၚ်ဏာစိုတ်အလုံဂကောံမွဲအလုံဗော် မွဲအလုံသာသနာမွဲရောၚ်
၁ ။ ဂုဏ်သုပ္ပဋိမန္န ။
၂ ။ ဂုဏ်ဥဇုပ္ပဋိပန္န ။
၃ ။ ဂုဏ်ညာယပ္ပဋိပန္န ။
၄ ။ ဂုဏ်သာမိစိပ္ပဋိပန္န ။
၅ ။ ဂုဏ်အာယုနေယျ ။
၆ ။ ဂုဏ်ပါဟုနေယျ ။
၇ ။ ဂုဏ်ဒက္ခိဏေယျ ။
၈ ။ ဂုဏ်အဥ္ဇလိကရဏဳယ ။
၉ ။ ဂုဏ်အနုတ္တရပုညက္ခေတ္တ ။
အရထဂုဏ်သၚ်သုပ္ပဋိပန္န
(၅) ဘဂဝတော၊ ဒဒက်−တဴကဵုကျာ်တြဲပြဲဝိသေသတၠပိုန်တြဴပြကာ။ ဨသဨသောသာဝကသံဃော၊ ၚ်− ဂကောံအရဳယသၚ်ကလၚ်ဂလာန်ကျာ်တြဲ၊ ဗွဲဆောဒှ်ပန်တၞဟ်ပၠန်နွံသ္ဍာံဒ္စါံပြကာဝွံ။ အာဟုနေယျော၊ စိုန်− ထေက်ဂိုၚ်ရပ်ဒြပ်ရတ်ဂၠိုၚ်ဂၠၚ်, ကေတ်နၚ်နူဖမ္ၚောဲမောတဴကဵုတသိုက်ကြိုက်ကဵုဒုၚ်ကေတ်ရ။ မွဲနဲတုန်− စိုန်− ကြိုက်ဒှ်ဋ္ဌာန်ဒုၚ်ဒါန်ပစ္စပန်နၚ်နူသဏ္ဌာန်ဇမ္ၚောဲရ။
သွက်ဂွံတီအဓပ္ပါယ်။ −−−− ။ ဂုဏ်အာဟုနေယျမ္ဂးဂှ် စၞောန်ထ္ၜးအရထမတွံဂး ရေၚ်တၠုၚ်နၚ်မပ္တံဝတ္ထုဒါန်နူဋ္ဌာန်ဇမ္ၚောဲတုဲ ဂြပ်ရတ်ဂပ်ဝ်ပူဇဴဂှ် ဒုၚ်ကေတ်ထေက်ကြိုက်ထိုက်ကွေံကွေံရ။ [အာဟုနေယျ၊ အာ−ဟုန− ဨယျ။ အာ− ကေတ်နၚ်နူဇမ္ၚောဲတုဲ ၊ ဟုန− ဂြပ်ရတ်ဂပ်ဝ်ပူဇဴ၊ ဨယျ− ဒုၚ်ဂိုၚ်ကေတ်ထိုက်ထေက်ကြိုက်ကွေံကွေံ။]
အရဳယသၚ်− သၚ်အရဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ကလေၚ်ပလန်ရော်ဂုဏ်ကုညးမကဵုဒါန်သ္ပပူဇဴတံဂှ်တုဲ မလေပ်ဇိုန်ကဵုဒတုဲဖဵုမြမောဝ်သံသာဇၞော်ဇၞော်မပြဲပြဲ သၠဲသၠဲလးလးမာန်ရ၊ ဟိုတ်နူဇိုန်ကဵုဒတုဲဖဵုမြမောဝ်ကုညးမာန်သာ်ဂှ်ရ− ပ္ဍဲဋ္ဌာန်ကြပ်ကြပ်ဏံလ္ပဟီုဏီ နူရးဍုၚ်ကွာန်ဋ္ဌာန်ဇမ္ၚောံတံဂှ်လေဝ် ယဵုလေၚ်, ဂွဳစိုတ်, ယိုက်ဂိုၚ်နၚ်ဂြပ်ရတ်ဝတ္ထုဒါန်ဂမၠိုၚ်တုဲ သွက်ဂွံကဵုဒါန်သ္ပပူဇဴဂှ် ထေက်ကြိုက်ထိုက်တန်ဗွဲမလောန်ရ၊ ထေက်ကဵုဒုၚ်ဒါန်ညးနူရးဍုၚ်ကွာန် ဋ္ဌာန်ဇမ္ၚောံတံဂှ်ရောၚ်။
ဟိုတ်ဂှ်ရ− ပူဂဵုသပ္ပရိုဟ်ညးမဍိုဟ်ကေက်ကၠိုဟ်ခၠၚ်ဖဵုဒါန်ပ္ဍဲကၠာကၠာတေံဂှ် ရေၚ်တၠုၚ်ဒုၚ်ဒဒိုက်ယိုက်ခွက်ရပ်ဂၠေၚ်ကေတ်နၚ်ဝတ္ထုဒါန် အပေါတ်ဒါန်နာနာ, သာ်ဂှ်တုဲ ကေၚ်ကဵုဒါန်သ္ပပူဇဴလဝ်ကုသၚ်အရဳဗွဲမဂၠိုၚ်ဂၠၚ်တုဲရ၊ ဂကောံအရဳယသၚ်တံဂှ်လေဝ် ညံၚ်ဂွံထေက်ကြိုက်ထိုက်ကဵုဝတ္ထုဒါန်ဂြပ်ရတ်ညးမကဵုသ္ပပူဇဴတံဂှ် ဒ္ဂေတ်လ္ၚတ်မှတ်လွဳပရာသဳလသိက္ခာပိုဒ်ချိုတ်ချိတ်ဂျိုၚ်ဂျိုၚ်ဂလိုၚ်လဝ်ဓဝ်ကုသဵု ဇိုန်ကဵုတသိုက်ကုပူဂဵုတၠဒါန်ဂမၠိုၚ်တုဲ ခၠေဝ်ရော်ဆာပ်ဂုဏ်စဵုကဵုလ္အိတ်လမျီုရောၚ်။
ဝတ္ထုသၟိၚ်အိန်ကဵုဂၞကျာ်သုဇာတာ စှ်ေပတုဲဒါန်ပ္ဍဲဍုၚ်လိုက်
ပၞောဝ်ကဵုဒေဝတဴနွံဒၟံၚ်ပ္ဍဲဍုၚ်သွဝ်ဗွဲမဂၠိုၚ်ဂၠၚ်ဂှ် (ဒေဝတဴကတဵုဒှ်ဒေဝတဴအပ္ဍဲခေတ်သာသနာတံဂှ်) အရာအိုတ်သီု မပ္တံကဵုပိုန်သမ္ပတ္တိဇၞော်ပြဲသၠဲလးလ္တူနူဒေဝတဴ ကတဵုဒှ်ဒေဝတဴမ္ၚးသာသနာတံဂှ်ရ၊ ဒေဝတဴလ္ၚဵုတံဂှ်လေဝ် ပိုန်သမ္ပတ္တိကဵုသာ်လျးအရံၚ်ဇကုဂှ် စၠးစရာဲလောန်ကာဲနူသၟိၚ်အိန်ကွေံကွေံကြာန်ကြာန် တၟေၚ်တၟဟ်အာမာန်ဒၟံၚ်ရောၚ်။
ဟိုတ်ဂှ်ရ− ဒးကာလမွဲဝါဂှ် မှာထေရ်ကဿပဓလိုက်ကတဵုနူ−နိရောဓသမာပတ်− တိတ်နူဓမ္မဝတ်ဗ္စာရဏာဓဝ်ဂှ်တုဲ အာဂၚေၚ်ဒုၚ်ဒါန်ပ္ဍဲကွာန်ညးမဒိုက်ဒိန်ဝါတ်ခါဲတံဂှ်ရ၊ သွက်ဂွံယိုက်ဒိုက်ထံက်ပၚ်ညးမဒိုက်ဝါတ်ဂတ်တံဂှ်တုဲ ဒးအာဒုၚ်ဒါန်ပိဏ္ဍပါတ်ရ။ (ဣဝွံ ဓမ္မတာကျာ်တၠအရှန်တံရ၊) ဃောက္ညလုပ်ဒုၚ်ဒါန်ပိဏ္ဍပါတ်ပ္ဍဲကွာန်ညးမဒိုက်ဝါတ်ဂှ် သၟိၚ်အိန်ကဵုဂၞကျာ်သုဇာတာ ပၠေၚ်ဗဒှ်လဝ်ရုပ်မၞိဟ်ဗျုဗျု မၞိဟ်ဝါတ်ဝါတ်ကေုာံ သမ္ဘာကဵုတၠသ္ၚိတုဲ နကဵုဣဒ္ဓိအာနုဘဴဇကုဟေၚ် နိမိတ်ဗဒှ်သိုၚ်ခၞံလဝ်သ္ၚိဍောတ်ဍောတ်မွဲပ္ဍဲတံကွာန်ဋ္ဌာန်အရာပ်ကၠာအိုတ်ရ။
သၟိၚ်အန်ကဵုဂၞကျာ်ဂှ် ပ္တောံလဝ်ရုပ်မၞိဟ်ဗျုဗျုဝါတ်ဝါတ်ခါဲခါဲ တက်တာဲသိုၚ်သ္ၚိဂၠံၚ်လုပ်အာကွာန်ကၠာအိုတ်ဂှ်တုဲ တန်တဴဒၟံၚ်ရ၊ တၠအရှန်မှာထေရ်ကဿပလေဝ် ဟဂွံချပ်ဗ္စာရဏာစၚ်ခြၚ်တၟေၚ်တၟေၚ်တၟဟ်တၟဟ်တုဲ ညာတ်အာအနော်ကဵုဣနော်ညးၜါ ဗီုကၠောန်ဒၟံၚ်ကလောန်ကၟိတ်ပ္ဍဲသ္ၚိသၟတ်ဂှ်ရ၊ နာဲပိုဲမှာထေရ်ကဿပဂှ် သ္ဂောံာတ်ကေတ်ညးၜါမေတ္တာကရုဏာကတဵုဒှ်ဆာန်ဍူဗွဲမလောန်တုဲ ဒတဴဒေါံဒၟံၚ်ပ္ဍဲဂတမုက်သ္ၚိဂှ်ရ။
အနော်ဂှ်လေဝ်ညာတ်အာခၟဳမွဲဇကု နကဵုမတ်ခဗုၚ်ခဗုၚ်သပါသပါ ကၠာကၠးကဵုဟွံကၠး ဟွံတၟးပ္ဍဲမတ်ကွေံကွေံတုဲ သီုကဵုပေါတ်ဇွိတ်ဒၟံၚ်မတ်, မၠာ်ဗ္ၜေက်ကၠေက်ဒၟံၚ်မတ်ဇကုဂှ် ကရေဝ်ကရောတ်တိုန်သာ်ဝွံရ၊ “သြ− တၠဂုန်မွဲဇကု ဒတဴဒၟံၚ်ပိဏ္ဍပါတ်ပ္ဍဲဂတမုက်သ္ၚိဖိုဟ်ရောၚ်သွံ၊ ဝါတ်ရဝါတ်ရ− မုလေဝ်ဟွံမွဲရဒှ်၊ မူသာ်လေဝ်ဟွံမွဲပုဟ်ဒှ်”ဂးတုဲ တိတ်ကၠုၚ်ဗဒါဲဂါဲလုပ်ဇရေၚ်မှာထေရ်ရ၊ ကာလဂှ် “ဟိဟ်−တၠုဂုန်ဇၞော်ပိုဲရသွံ၊ ဟေအ်ၝောံ မုဂှ်နွံဏီရော” သၟာန်တိုန်လဝါဲဂှ်ရ။
ဣနော်ဗျုဂှ်လေဝ် ပပၞရပ်လံၚ်ညံၚ်ကဵုဂၠာဲရံၚ်လပါ်တေံလပါ်ဏံ ဆော်တေံဆော်ဏံ ပၠံထောံအခိၚ်တုဲ လံညိဂှ် “အဵုအဓဳ− နွံဏီဟေအ် နွံမဏီ” ဟီုဟီုဂးဂး ဃရေက်ဃရေက်ဟဗေက်ဗဗေက်တိတ်ကၠုၚ်တုဲ လံၚ်စုတ်ပုၚ်သွမွဲဗဗေၚ်အဃောဂှ်ပၠန်ရ၊ ဃောံလံၚ်စုတ်ပ္ဍဲဗဗေၚ်ဂှ်လေဝ် သၟူပုၚ်သွမောဝ်ပ္ဍးတၟာဲအမြာဲဗျဳဗျာပ်အာအလုံအရာပ်မွဲရ။
ပ္ဍဲကာလဂှ် တီဒဒှ်သၟိၚ်အိန်တုဲ ဟီုပ္တိုန်ဒုဟ်ဂရိုဟ်ဗျိဗဂိကတောဝ်မတ်သာ်ဝွံရ၊ “ဟာဲသၟိၚ်အိန်ဒေဝိန်သွဝ်ၜါ အဲကၠုၚ်ဒုၚ်ဒါန်ပိဏ္ဍပါတ်လၟုဟ်ဝွံ နွံပၟိက်မိက်ဂွံယိုက်ဒိုက်ထံက်ပၚ်ညးမဒိုက်ဂတ်ဝါတ်ခါဲတံဂှ်ရ၊ သၟိၚ်အိန်ဗီုဗှ်ေဏံ ကၠုၚ်သ္ပပ္တောံလဝ်မၞိဟ်ဒိုက်ဂတ်ဂွံဟာ, အဲယိုက်ဒိုက်ဗှ်ေဟွံသေၚ်”ဂးတုဲ သၟိၚ်အိန်ကလေၚ်လ္ၚောဝ်ပ္တီသာ်ဝွံရ။
“ယွံတၠဳပိုန်ပိုဲဍိုက်တံဂှ် ဒှ်သၟိၚ်အိန်မ္ၚးသာသနာတုဲ ပိုန်ဟာန်ဘိုက်ဘက်ဒှ်တံဟွံဇၞော်လးလးရကျာ်၊ ၜိုတ်ဒေဝတဴကၠုၚ်နူအပ္ဍဲသာသနာဂမၠိုၚ် ဟွံတုပ်သၟဟ်ဟွံဒှ်တသိုက်ကွေံကွေံ, ဟွံဂဵုလဟဵုရာၚ်ဆာဲကွေံကွေံတုဲ ဒှ်ဒေဝတဴဒိုက်ဒိန်ဝါတ်ခါဲစရာဲကျာ်သြဳဟွံမွဲအှ်ေရကျာ်၊ ပိုဲဍိက်တံ ပြိုၚ်ပကာန်ကဵုဒေဝတဴအပ္ဍဲသာသနာဟွံမာန်ရကျာ်” လ္ၚောဝ်ပ္တီအတိုၚ်မဒှ်ဍာံစၟတ်တုဲ “အဟောဒါနံပရမဒါနံ၊ ကဿပသုပ္ပတိဋ္ဌိတံ” ဒါနဝွံ အသဝ်ကွေံကွေံရသွံ၊ မိပ်စိုတ်ကွေံရသွံ၊ ဒှ်ဒါနပရဲပြဲကွေံရသွံ၊ ဒါန်ပရဲဝွံ တန်တဴပ္ဍဲတၠဳပိုန်ကဿပတုဲရသွံ” ကြီုတိုန်တုဲ ကလေၚ်စဴအာဍုၚ်သွဝ်တာဝတိံတေံရောၚ်။
ဟိုတ်ဒှ်သာ်ဂှ်ရ− ဂကောံသၚ်အရဳဂမၠိုၚ် ဍိုက်ပေၚ်ကဵုဂုဏ်မြဴသာ်ဝွံ ရေၚ်တၠုၚ်နၚ်အပေါတ်ဒါန်ူဋ္ဌာန်ဇမ္ၚောဲ ဗွဲဒဒိုက်ဇၞော်ဒဒိုက်ဍောတ် (သၟိၚ်အိန်ပ္တောံလဝ်မၞိဟ်ဗယုဗျုဗျုဗျဗျကုန်ကုန်ကိုက်ကိုက် အခိုက်ညးဇတုက်ဇတဝ်ၚေက်ကဝ်မတ်သပါ နူသွဝ်တာဝတိံဒးစှ်ေကၠုၚ်ဍိုက်လိုက် ဂၠိုက်ဂၠာဲသ္ၚဳရံၚ်ဂၠံၚ်ဍာန်သ္ၚောဲကွေံကွေံ ပ္တေံဖဵုဒိဋ္ဌ)တုဲ အလုံသတ္တလောကအိုတ်သီုဗၞတ်မကဵုဒါန်သၠးပိုန်ဟာန်ဂြပ်ရတ်ဂှ် ဒုၚ်ဂိုၚ်ကေတ်ထိုက်ကြိုက်ကွေံကွေံရောၚ်။
ဂလာန်ဗတိုက်ဖအောဝ်။ −−−−−။ ထံက်ရံၚ်ကဵုတၠုၚ်လအာဝတ္ထုသုတ်ဇာတ် ညာတ်ကေတ်သက်သဳဏံတုဲ မၞိဟ်နွံကဵုညာဏ်ပညာဍာံဍာံပြပြံတံဂှ် ၜိုန်ရးသ္ဂောံဒုၚ်စသိုၚ်ပိုန်ဟာန်ဒေဝတတဴဇၞော်ကဵုဇြဟတ်ကီုလေဝ် ဟွံပေၚ်ပၟိက်ရ၊ ဟွံတရိုပ်ကဵုစိုတ်ဏီ, ညာတ်ကေတ်ဟိုတ်တၞံတံမူလဖဵုဒါန်, ဂုဏ်ဒါန်တၟေၚ်တၟဟ်စိုတ်မြဟ်လောန်အာတုဲ နူးကဵုဂၠံၚ်တြဴဍုၚ်သွဝ်မသ္ၚောဲတေံဂှ် ယိုက်ဂၠေၚ်ရေၚ်တၠုၚ်နၚ်ဝတ္ထုဒါန်အိုတ်ရ။
ဟိုတ်နူရေၚ်တၠုၚ်နုၚ်နူဋ္ဌာန်ဇမ္ၚောဲတုဲ ကၠုၚ်ကဵုဒါန်ဂှ်ရ၊ မၞိဟ်တၠပိုန်ဇၞော်ဇၞော် ပ္ဍဲကာလလၟုဟ်ဏံလေဝ် ပ္တဝ်ပ္တောံစွံဗီုပတုပ်ကဵုသၟိၚ်အိန် − ဝတ္ထုသုတ်ဇာတ်သၟိၚ်အိန်တုဲ ဗွဲမပ္တေဟ်ကေတ်ကံ, ဖဵုကံဒးကၠောန်ခၞံဒါနကုသဵုကွေံကွေံရ၊ ဆၜိုတ်အစောံညာန်မၞုံဂှ် ယဝ်ရကၠိုဟ်ခၠၚ်ကေတ်မ္ဂး ပတုဲစရၚ်ဓဝ်ကုသဵု ကဵုဒါန်အိုတ်ကၞောတ်ရော်ၚ၊ ဟိုတ်ဂှ်ရ− ညံၚ်ဂွံကၠိုဟ်ခၠၚ်ဂုဏ်ဖဵုဒါနဂၠိုၚ်ဂၠိုၚ် ဒးဂလိုၚ်ဒါနပ္ဍဲအပ္ဍဲသာသနာ၊ ဖဵုဒါန်မ္ဂးသာသနာအောန်အပ္ဍဲသာသနာဂၠိုၚ်ဂလိုၚ်ပ္တိုန်သတိသဒ္ဓါပညာတုဲ ရနုက်ဗပေၚ်အာဒါနပါရမဳအိုတ်ညိ ကလောမည်တံ။