နာဲထဝ်မန်
နာဲထဝ်မန်ဝွံ ကတဵုဒှ်မၞိဟ် ပ္ဍဲသၞာံ (၁၉၄၆)၊ ဂိတုဝှ် (၅)စွေက် (၁၅၊၁၀၊၁၉၄၆) တ္ၚဲအၚာ၊ ပ္ဍဲမိမနာဲဒိုၚ်သုၚ်+ မိၚိုဲကျဳ၊ ပ္ဍဲပွိုၚ်ဍုၚ်မုဟ်ဍုၚ် ကွာန်ဖိုၚ်ကၠ (ဗဒါဲကွာန်လှာ) မဒှ် ဒၞါဲမိမစှ်ေကၠောန်ကၠအ်ရ။ ဒှ်ကောန်လၟေၚ်လၟိဟ်ၜါ၊ ယၟုဍောတ်တ်ဂှ် မာံအထာ၊ အခါမံၚ်ဘာဂှ် ဒှ်မာံယှိုဲထာတုဲ၊ ကာလတိတ်ကေလာန်ပၠန်ဂတးဂှ် ပြံၚ်လှာဲကေတ်ယၟု (နာဲထဝ်မန်)ရ၊ နူမွဲအခါတေံ မိဒးထောံအာတုဲ၊ မံၚ်ကရောံအပါနော် ကေုာံ ဣနာဲ(ၝအပါ) ပ္ဍဲကွာန်ကၟာဝက်၊ အရာပ်ထံၚ်ဘုတ် -ရ၊ မံၚ်ဘာတန်မူလ ပ္ဍဲကွာန်သေံတုဲ၊ တန်လ္ဒောဝ်ကဵုတန်သၠုၚ်ဂှ် မံၚ်ပ္ဍဲဘာတန်သၠုၚ်လ ဒေါဝ်ကွာန်ကၟာဝက်ရ၊ စှ်တန်ဂှ် ဒးမံၚ်ဘာပ္ဍဲဘာတန်သၠုၚ် လၟိဟ်(၁) ဍုၚ်မုဟ်ဍုၚ်ရ။
ာဲထဝ်မန်ဝွံ ကတဵုဒှ်မၞိဟ် ပ္ဍဲသၞာံ (၁၉၄၆)၊ ဂိတုဝှ် (၅)စွေက် (၁၅၊၁၀၊၁၉၄၆) တ္ၚဲအၚာ၊ ပ္ဍဲမိမနာဲဒိုၚ်သုၚ်+ မိၚိုဲကျဳ၊ ပ္ဍဲပွိုၚ်ဍုၚ်မုဟ်ဍုၚ် ကွာန်ဖိုၚ်ကၠ (ဗဒါဲကွာန်လှာ) မဒှ် ဒၞါဲမိမစှ်ေကၠောန်ကၠအ်ရ။ ဒှ်ကောန်လၟေၚ်လၟိဟ်ၜါ၊ ယၟုဍောတ်တ်ဂှ် မာံအထာ၊ အခါမံၚ်ဘာဂှ် ဒှ်မာံယှိုဲထာတုဲ၊ ကာလတိတ်ကေလာန်ပၠန်ဂတးဂှ် ပြံၚ်လှာဲကေတ်ယၟု (နာဲထဝ်မန်)ရ၊ နူမွဲအခါတေံ မိဒးထောံအာတုဲ၊ မံၚ်ကရောံအပါနော် ကေုာံ ဣနာဲ(ၝအပါ) ပ္ဍဲကွာန်ကၟာဝက်၊ အရာပ်ထံၚ်ဘုတ် -ရ၊ မံၚ်ဘာတန်မူလ ပ္ဍဲကွာန်သေံတုဲ၊ တန်လ္ဒောဝ်ကဵုတန်သၠုၚ်ဂှ် မံၚ်ပ္ဍဲဘာတန်သၠုၚ်လ ဒေါဝ်ကွာန်ကၟာဝက်ရ၊ စှ်တန်ဂှ် ဒးမံၚ်ဘာပ္ဍဲဘာတန်သၠုၚ် လၟိဟ်(၁) ဍုၚ်မုဟ်ဍုၚ်ရ။
အဃောကါလ (၇/၈) တန်ဂှ်၊ စစုက်ကဵုနာဲဝေန်ယဝ် (ကွးဘာတက္ကသဵု) တအ်၊ ညးတအ်တံၚ်ဂြဲစန်ဒက်တုဲ၊ ပါလုပ်ချဳဓရာၚ် ပ္ဍဲဂကောံညးဆာန်ဂကူပ္ဍဲကွာန်ရ၊ ဗီုကဵုဂကောံပလိုတ်ပၟတ် နကဵုစေတနာ၊ မဍိုက်ပ် နနာဲယှိုဲဗာန်ဂှ် ပါလုပ်နတဲတုဲ၊ သီုဘိုၚ်ချဳဓရာၚ် ပရေၚ်စန်ဒက် ပ။ဲအရာပ်/ကွာန်ကၟာဝက်ရ၊ ပ္ဍဲသၞာံ ၁၉၆၅ ဂိတုဨပြဳ (၂၅)ဂှ်၊ အံၚ်စှ်တန်တုဲ ကရောမ်ညးမဆာန်ဂကူဂမၠိုၚ်၊ တိတ်ကၠုၚ်တိပၠန်ဂတး ပါလုပ်ပ္ဍဲဗော်ဍုၚ်မန်တၟိရ။
ပ္ဍဲဒပ်ပွိုၚ်ဍုၚ်လှာဒကှ် ဂၠေၚ်တာလျိုၚ်ၜိုတ်တြဴဂိတုတုဲ၊ စိုပ်အာရုၚ်ဗဟဵု (ဗဒိုပ်ကြုၚ်က္ၜဳ) ရ၊ ပ္ဍဲ (၁၉၆၇) သၞာံဂှ် ပါအာဂကောံရဲဗော်ၜါတၠ မဗ္တောန်ကွတ်စက် ဇ/ဟ ပ္ဍဲဒပ်ကရေၚ်တုဲအာကီုရ၊ ဆဂး ပ္ဍဲသၞာံ (၁၉၆၈) ဒးယိုက်ဂၠေၚ်တာလျိုၚ်ဥက္ကဌပွိုၚ်ဍုၚ်ရေဝ် သၟဝ်ကျာတုဲ၊ ပ္ဍဲသၞာံ (၁၉၇၀) ဂှ် ပြံၚ်လှာဲလပါ်ဒပ်၊ ဒှ်သ္ကိုပ်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် ဒပ်ဒေသရေဝ်သၟဝ်ကျာရ၊ ပ္ဍဲ (၁၉၇၀) သၞာံ ဒှ်ညးလျိုၚ်ဗဒိုပ် ဗဒိုပ်မုက်ဥုမွဲမွဲတဲတုဲ၊ နူဂှ် ဆက်ဒှီအ္စာဘာပၞာန်၊ ပ္ဍဲဘာသဇိုၚ်ကွတ်ပၞာန်လၟေၚ်လၟိဟ် (၂) ကဵု (၃) ပ္ဍဲဗဒိုပ်သာယေန်ကီုရ။
ပ္ဍဲသၞာံ (၁၈၇၁) အခိၚ်ဒက်ဒပ် (ဒ-ဗ-က-မ) ဂှ်၊ ဒှ်ညးတာလျိုၚ်ဒုသ္ကိုပ်ဒပ်ပါ်၊ ပ္ဍဲတံဒပ်ဗညာလ္ဂန်အိန်ရ၊ နူသ္ဘၚ်သဳကၠဳ ဍိုက်ပ်ဗဟဵု၊ အလန်ပထမ ပ္ဍဲသၞာံ (၁၉၇၁) ဂှ်၊ ရုဲစှ်ဒှ်တိုန်ကမ္မတဳအရန် သီုကဵုညးပါလုပ်ဂကောံ ကမ္မတဳပၞာန်ဗဟဵုမွဲတၠရ၊ ညးလျိုၚ်သ္ကိုပ်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် တမ်ဒပ်ဗညာဓရာံလေဝ် ဒှ်မွဲတဲကီုရ၊ တုဲဒှ်သ္ကိုပ်တမ်ဒပ်လၟိဟ်(၉) ကီုရ၊ ပ္ဍဲ (၁၉၇၃) ဂှ် ဒှ်ကမ္မတဳဗဟဵု ကေုာံ ကမ္မတဳပၞာန်ဗဟဵုရ၊ ပ္ဍဲသၞာံ (၁၉၇၅) သဘၚ်သဳကၠဳဍိုက်ပ်ဗဟဵု တတိယဂှ်၊ ဒှ်ညးအုပ်ကာပၞာန် ကေုာံဗဟဵုရ။ ပ္ဍဲသၞာံ (၁၉၇၈) ဂှ် သီုဒှ်သ္ကိုပ်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် တံဒပ်ဒမၠုက် ဂေတ်ၚ်ခရိုၚ်မတ်မလီုကီုတုဲ၊ စဵုကဵုသၞာံ (၂၀၀၃) ဂှ် ဒှ်ကမ္မတဳရေၚ်တၠုၚ်ကေၚ်ကာဗဟဵု ကေုာံ ညးအုပ်ကာပၞာန်/ညးဂအုပ်က္ဍိုက်ပ်ပၞာန်ရ။
အကြာသၞာံ (၁၉၈၁-၁၉၈၇)၊ ပ္ဍဲအခိၚ်ဗော်ဒှ်ၜါလွးဂှ်၊ နွံလ္ပာ် (ကျာ်ပိ) အ္စာနလ္လာတအ်တုဲ၊ ဒးတာလျိုၚ် ညးလျိုၚ်ဌာနပရေၚ်စဵုဒၞါဗဟဵု ကေုာံ ကမ္မတဳရေၚ်တၠုၚ်ကေၚ်ကာဗဟဵုမွဲတၠ၊ သီုညးအုပ်ကာ ကမ္မတဳပၞာန်ဗဟဵုရ၊ ပ္ဍဲသၞာံ (၂၀၀၃)ဂှ် ဒှ်ဥက္ကဌဗဟဵု ကေုာံ ဥက္ကဌကမ္မတဳပၞာန်ရ၊ နူသၞာံ (၂၀၀၅) စဵုကဵုတ္ၚဲဏံ၊ ယိုက်ဂၠေၚ်လဝ် တာလျိုၚ်ဥက္ကဌဗဟဵု (နလၟေၚ် ဥက္ကဌလၟိဟ်-၄) ကေုာံ ဥက္ကဌကမ္မတဳပၞာန်ဗဟဵုရ။\n"
"(ညးဝွံ နူသၞာံ(၁၉၆၉) ဂိတုပသာ်ဂှ် ဒက်အိန်ထံၚ် ကုမိဝုတ် (၁၉၄၈) ဇာတိကွာန် တၟအ်ကၞေၚ်တုဲ ကလိဂွံကောန်ဇာတ်တြဴတၠတုဲ သှေ်ပိတၠ မိစမ္ပါထဝ်(၁၉၇၃)၊ မာံအလာံ (၁၉၈၁)၊ မာံအံၚ်ဍုၚ်(၁၉၈၈)ရ။
ဥက္ကဌဇၞော် ဗော်ဍုၚ်မန်တၟိ နာဲထဝ်မန်ဝွံ ပ္ဍဲသ္ဘၚ်သဳကၠဳဗော်ဍုၚ်မန်တၟိ အလန်ဒသမ မကၠောန်ဗဒှ် အပ္ဍဲဗဟဵု စနူ ဒဳဇြေန်ဗာ ၂၅ ၂၀၁၉၊ စဵုကဵု ဂျာန္နာဝါရဳ ၈ ၂၀၂၀၊ ဂှ် ဟိုတ်ပရေၚ်ထတ်ယုက်ဟွံခိုဟ်တုဲ ဟွံဆက်ဒုၚ်ရုဲမာဲရ၊ ဥက္ကဌဇၞော် နာဲထဝ်မန်ဝွံ ၜိုန်ရဟွံဆက်ဒုၚ်ရုဲမာဲကီုလေဝ် ဟိုတ်နူဂိုတ်ဂ္စာန် သၠးကၠုၚ်ဘဝသွက်ဂကူ သၞာံဗွဲမလအ်လတုဲ ညးဂမၠိုၚ်ယိုက်ဂုဏ် သ္ပစၟတ်သမ္တီ နဒဒှ်ဥက္ကဌဇၞော် မၞုံဂုဏ်တၟေၚ်မွဲတၠလၟိုန်ရ။ ဒၞဲါညးဂှ် နူကဵု တာလျိုၚ် ဒုဥက္ကဌ နာဲဟံသာဂှ် ဆက်ယိုက်ဂၠေၚ် ကေတ်အာတာလျိုၚ်ရ။
နိဿဲ
၁၊ အတ္ထုပတ္တိ နာဲထဝ်မန်ဝွံ၊ တၠဂုဏ်အ္စာအဇ္ဇ ပကောံလဝ်ကဵုရောၚ်၊